Mo yeke be-ta-zo na yâ ye kue?

“Zo so ayeke be-ta-zo na ye kete kete, lo yeke be-ta-zo na ye mingi nga.”​—LUC 16:10.

MO BÂ awe ye so asi na gbede ti mbeni keke tongana angbonga ayeke hon? Gbede ni angbâ na ndo oko pëpe, nga konongo ti lo angbâ lakue gi oko pëpe. Legeoko tongana gbede so, aye so azo aye ti sala nga na tënë ti yanga ti ala ayeke gbian lakue. Nde na so, Jéhovah Nzapa, lo yeke ti lo lakue oko. Na tenengo so Jéhovah ayeke “Babâ ti lumière,” disciple Jacques atene: “Lo so alingbi changé oko pëpe, na gbede ti Lo aturne pëpe.” (Jacques 1:17). Jéhovah ayeke gbian tënë ti yanga ti lo lâ oko pëpe, même na yâ akete nzene nzene ye. “Lo yeke Nzapa ti be-biani.”​—Deutéronome 32:4.

² Nzapa abâ dutingo be-ta-zo ti awakua ti lo tongana nyen? Lo yeke bâ ala tongana ti so David abâ na ala lani; lo tene na ndo ala: “Fade lê ti mbi ayeke na ndo abe-ta-zo ti sese ni, si ala lingbi duti na mbi. Lo so atambela na lege ti mbilimbili, fade lo sala kusala teti mbi.” (Psaume 101:6). Biani, Jéhovah ayeke na ngia ti bâ azo ti lo aduti be-ta-zo. A yeke senge pëpe si bazengele Paul asû na mbeti so “a yeke ngbanga ti awabatango-ye ti bata ye nzoni.” (1 aCorinthien 4:2). Ti duti be-ta-zo ahunda ti sala nyen? A lingbi e duti be-ta-zo na yâ aye wa? Ti ‘tambela na lege ti mbilimbili’ aga na aye ti nzoni wa?

Ti duti be-ta-zo aye ti tene nyen?

³ Mbeti ti aHébreu 3:5 atene: “Moïse ayeke be-ta-zo na da ti Nzapa tongana boi.” Ye wa asala si Moïse aduti mbeni prophète be-ta-zo? Na tango so lo leke tabernacle, “Moïse asala . . . na lege ti ye kue so L’Eternel akomande lo, lo sala tongaso.” (Exode 40:16). E awakua ti Jéhovah, e yeke fa so e yeke be-ta-zo na mango yanga ti lo. Ye so andu nga ti ngbâ be-ta-zo na gbele akota tara nga na aye ti ngangu. Ye oko, ti hon ndo ti akota tara ayeke pëpe gi oko ye so afa so e yeke be-ta-zo. Jésus atene: “Zo so ayeke be-ta-zo na ye kete kete, lo yeke be-ta-zo na ye mingi nga; na zo so ayeke kirikiri na ye kete kete, lo yeke kirikiri na ye mingi nga.” (Luc 16:10). A lingbi e duti be-ta-zo même na yâ ti aye so akpa kete ye.

⁴ A yeke kota ye ti mä yanga lâ oko oko na yâ akete kete ye. Nda ni ayeke use. Kozoni kue, a fa na gigi tënë ti bê ti e na ndo yanga-ti-komande ti Jéhovah. Bâ tara so a zia lani na gbele Adam na Eve. A yeke ti bâ wala ala yeke duti be-ta-zo. Ye so Nzapa ahunda na ala lani akpengba oko pëpe. Ala lingbi ti te lê ti keke kue ti yaka ti Eden, me gi lengo ti keke oko si a gbanzi na ala ti te ni. A yeke “keke ti hinga nzoni na ti hinga sioni”. (Genèse 2:16, 17). Tongana ala sala ye alingbi na komandema ni so akpengba pëpe, a yeke fa so ala yeke ti yanga-ti-komande ti Jéhovah. Ti sala aye so Jéhovah ahunda na e lâ oko oko ayeke fa so e mû mbage ti kota yanga-ti-komande ti lo.

⁵ Use ni, ye so e yeke sala na yâ akete kete ye, ni la e yeke gue ti sala ande na yâ ti aye mingi wala akota ye, so ti tene akota tënë so e tingbi na ni. Na ndo tënë so, bâ ye so asi na Daniel na amba ti lo Hébreu ota so aduti be-ta-zo. Iri ti ala ayeke Hanania, Misaël na Azaria. A gue na ala na ngbâa na Babylone na ngu 617 kozoni na ngoi ti e. Na ngoi so ala ngbâ maseka, ala de ti wara ngu 20 pëpe, a gue na ala osio kue na yangbo ti Gbia Neboukadnetsar. Kâ, ‘a mû na ala mbeni nzo kobe ti gbia ni, na vin so lo nyon, so alingbi na ala lâ na lâ si a bata ala tongaso ngu ota, si tongana ngu ota so awe ala lingbi luti na gbele gbia.’​—Daniel 1:3-5.

⁶ Ye oko, akobe ti gbia ti Babylone aga na kpale na amaseka Hébreu osio so. Peut-être na popo ti apendere kobe ti gbia ni so, ala ti so Ndia ti Moïse ake ni ayeke dä (Deutéronome 14:3-20). Peut-être nyama so a fâ ni, mênë ni ayuru na lege ni kue pëpe, na tongaso tengo mara ti nyama so ayeke dorongo Ndia ti Nzapa (Deutéronome 12:23-25). Wala a mû akobe ni so kozoni na ayanda. Mungo kobe na ayanda ayeke lani mbeni ye so azo ti Babylone ayeke sala ka kozoni si ala ga ti te ni na popo ti ala.

⁷ Ti azo ti yangbo ti gbia ti Babylone, ti gbanzi tele ti te mbeni kobe ayeke lani kota ye na lê ti ala pëpe. Ye oko, Daniel na amba ti lo aleke na bê ti ala ti buba tele ti ala pëpe na tengo akobe so Ndia ti Nzapa agbanzi ni. Tënë so andu dutingo be-ta-zo ti ala na Nzapa. Ni la ala hunda ti tene a tö na ala gi akugbe ti kasa nga a mû na ala ngu. Ala wara ye so ala hunda (Daniel 1:9-14). Ambeni zo laso alingbi ti bâ so ye so amaseka osio so asala akpa nga kota ye pëpe. Me so ala mä yanga ti Nzapa a fa so ala mû mbage ti kota yanga-ti-komande ti lo.

⁸ So ala ngbâ be-ta-zo na yâ ye so akpa kete ye aleke amba ti Daniel ota so ti luti na gbele mbeni kota tara so ayeke hara ala. Zi Bible ti mo na Daniel chapitre 3, na bâ ye so asi. Na yâ chapitre so, Gbia Neboukadnetsar aleke mbeni yanda ti lor na lo tene so fade a fâ azo kue so ake ti sambela ni. A-Hébreu ota so ake ti ala ti sambela ni. A mû ala a gue na ala na gbele gbia ni. Tongana ala si kâ awe, ala fa so ala yeke ngbâ na ndo desizion ti ala. Ala tene: “Bâ, Nzapa ti e, Lo so e sala na Lo, Lo lingbi zi e na yâ four ti wâ so aza ngangu; na fade Lo zi e na tïtî mo, O gbia! Me tongana A zi e pëpe, a lingbi mo hinga, O gbia, fade e sambela nzapa ti mo pëpe, na e sambela yanda ti lor pëpe so mo yä na nduzu.” (Daniel 3:17, 18). Jéhovah azi ala na lê ni? Aturugu so abi ala na yâ four ti wâ, ngangu ti wâ ni afâ ala kue. Me, aHébreu be-ta-zo ota so asigigi yamba na yâ ni, wâ ni azö nga ala kete tongaso pëpe! So ala duti lakue be-ta-zo na yâ kete kete ye a mû maboko na ala ti ngbâ ti sala tongaso na gbele ngangu ye so asi na ala. Ye so afa so a yeke kota ye ti tene e duti be-ta-zo na yâ akete kete ye.

Dutingo be-ta-zo na lege ti “mosoro ti kirikiri”

⁹ Wango so Jésus amû kozo na azo so amä lo ayeke so: “I gi andeko ti i mveni na lege ti mosoro ti kirikiri, si tongana mosoro ni awe, ala lingbi kamata i na da ti lakue lakue.” Na pekoni lo tene so zo so ayeke be-ta-zo na yâ aye so akpa kete kete ye lo yeke duti nga be-ta-zo na yâ akota ye. Nga lo kiri lo tene: “Tongaso, tongana i yeke abe-ta-zo pëpe na lege ti mosoro ti kirikiri, fade zo nyen amû na i tâ mosoro ti bata? . . . Boi oko alingbi sala na azo use pëpe; teti fade lo ke oko, na lo ndoye mbeni, wala fade lo ye oko, na lo ke mbeni. I lingbi ga boi ti Nzapa na ti Mosoro legeoko pëpe.”​—Luc 16:9-13.

¹⁰ Tongana a bâ atënë so angoro ni, tënë ti Jésus na Luc 16:10 andu kozoni kue kusala so e sala na “mosoro ti kirikiri” wala aye so e yeke na ni. A yeke kirikiri ngbanga ti so azo so ayeke mbilimbili pëpe si ayeke na ndo mosoro ni, mbilimbili nginza. Nga, nzara ti wara mosoro mingi alingbi ti pusu e ti sala ye ti kirikiri. Tongana e sala ye na ndara na amosoro ti e, e fa so e yeke be-ta-zo. A hon ti sala kion ni, e ye ti mû amosoro ti e ti maï aye so andu Royaume nga ti mû maboko na ala so ye atia ala. Na dutingo be-ta-zo tongaso, e yeke sala kamarade na Jéhovah Nzapa nga na Jésus Christ, ala so “da” wala ando “ti lakue lakue” ayeke ti ala. Ala yeke yamba e na yâ ando so, so ti tene ala yeke mû na e fini ti lakue lakue na yayu wala na ndo sese na yâ Paradis.

¹¹ Na ngoi so e yeke fa tënë ti Royaume na azo, e yeke zia aBible na ambeti ti e na maboko ti ala. Nga e yeke fa na ala so e ye ti tene ala mû amatabisi ndali ti kusala so azo ti Jéhovah ayeke sala na ndo sese kue. Na salango tongaso, e yeke sala nyen? E yeke mû lege na ala ti sala ye na ndara na amosoro ti ala. Atâa so Luc 16:10 andu kozoni kue salango kusala na amosoro, tënë ti yâ ni abâ nga ambeni ye nde.

Salango ye na lege ni ayeke tâ kota ye

¹² Bazengele Paul asû na mbeti: “E hinga e yeke na nzo yingo-ti-hinga, na e ye ti tambela na lege so alingbi na yâ ye kue.” (aHébreu 13:18). Tënë “ye kue” andu biani aye kue so abâ tënë ti nginza. E yeke futa yongo ti e na lampo ti e tâ na ngoi ni nga tongana ti so a hunda. Ngbanga ti nyen? Yingo-ti-hinga ti e si afa na e ti sala ni. Me kota ye ni kue ayeke ndali ti so e ye Nzapa na e ye ti mä yanga ti lo (aRomain 13:5, 6). Tongana e wara mbeni ye so ayeke ti e pëpe, e yeke sala tongana nyen? E yeke gi ti kiri na ni na wa ni. Tongana e sala tongaso, na e fa na zo ni ngbanga ti nyen, a yeke ga na gonda na vorongo ti e.

¹³ Ti duti be-ta-zo nga ti sala ye na lege ni na yâ ye kue, a hunda na e ti sala ye nzoni na place ti kua ti e. Salango tongaso ayeke gboto lê ti azo na ndo mara ti Nzapa so e voro lo. E yeke “nzi” l’heure pëpe na salango kua na goigoi. Nde na so, e yeke sala kua ngangu mo bâ mo tene e yeke sala na Jéhovah (aEphésien 4:28; aColossien 3:23). Na mbeni kodoro ti Poto, tongana a mû azo ti kua ota so ahunda mbeni docteur ti sala mbeti na ala si ala gue na kua pëpe, a tene so oko na popo ti ala ota so, mbeti ti lo ayeke na lege ni pëpe. Atâ wakua ti Nzapa ayeke sala mara ti ye tongaso pëpe. Ngoi na ngoi, teti so ala bâ so aTémoin ti Jéhovah ayeke sala kua ngangu nga na lege ni, apatron ti ala aye ti mû na ala mbeni kota ndo.​—aProverbe 10:4.

Dutingo be-ta-zo na fango tënë

¹⁴ Tongana nyen si e yeke fa so e yeke be-ta-zo na yâ kusala so a mû na e ti sala? Bible atene: “A lingbi e mû sacrifice ti merci na Nzapa lakue na lege ti Lo, sacrifice so ayeke lengo ti yanga so asepela iri ti Lo.” (aHébreu 13:15). Kota lege so na yâ ni e lingbi ti fa so e yeke be-ta-zo na yâ fango tënë ayeke ti mû mbage ti e dä lakue. Ndali ti nyen ti zia nze oko ahon sân ti tene e fa tënë ti Jéhovah na ti ye so lo leke ti sala? Fango tënë lakue ayeke mû maboko na e ti maï akode ti e nga ti lë lengo nzoni ahon ti kozo.

¹⁵ Mbeni nzoni lege nde ti fa so e yeke be-ta-zo na fango tënë ayeke ti sala ye alingbi na awango so e wara na yâ Tour ti Ba Ndo nga na yâ Kusala ti Royaume. Tongana e leke tele ti e na e sala kusala na awango so a mû na yâ ambeti ti e wala ambeni so alingbi na territoire ti e, e bâ so e yeke lë lengo mingi pëpe? Tongana e tingbi na mbeni zo so asala nzara ti tënë ti Royaume, e yeke kiri ti bâ lo hio? Ka ti azo so e to nda ti manda Bible na ala, e yeke sala ni lakue lakue? Tongana e fa so e yeke be-ta-zo na kusala ti e, a lingbi ti sö e nga na ala so amä e.​—1 Timothée 4:15, 16.

Dutingo nde na sese so

¹⁶ Tongana Jésus asambela Nzapa lo sala tënë ti adisciple ti lo tongaso: “Mbi mû tënë ti Mo na ala; na sese so ake ala teti ala yeke ti sese so pëpe, legeoko tongana Mbi yeke ti sese so pëpe. Mbi hunda Mo ti lungula ala na sese so pëpe, me ti bata ala si wato-sioni asala ye na ala pëpe. Ala yeke ti sese so pëpe, legeoko tongana Mbi yeke ti sese so pëpe.” (Jean 17:14-16). Peut-être e tene ti e so e yeke yôro tele ti e oko pëpe na yâ ti ambeni kota tënë so andu sese so, atënë tongana dutingo nde na sese so, salango amatanga ti vorongo nga na aye so ague oko na ni nga na tënë ti pitan. Me ka ti akete kete ye, a yeke tongana nyen? Peut-être, sân ti tene e hinga, e yeke sala ye tongana azo ti sese so. Na tapande, tongana e sala hange pëpe, tâ gi tongana ye ti ngia, bongo so e yeke yü ayeke ne zo pëpe nga a yeke duti na lege ni pëpe. Ti duti be-ta-zo ahunda ti yü bongo na ti leke kuä ti li ti e na nengo tele nga na ndara (1 Timothée 2:9, 10). Tâ tënë, “e [yeke] sala ye oko pëpe so alingbi ga ye so azo apika gere ti ala dä, tongaso ala lingbi sala sio tënë na ndo kusala ti e pëpe; me na yâ ye kue, e fa na gigi e yeke azo ti kusala ti Nzapa”.​—2 aCorinthien 6:3, 4.

¹⁷ Teti e ye ti yekia Jéhovah, e yeke yü bongo na nengo tele tongana e gue na abungbi nga na akota bungbi. Zia e yü bongo alingbi na ndo so e gue dä nga a duti nzoni. So ayeke mbeni lege ti fa tënë na azo so abâ e. Même lê ti a-ange kue ayeke na ndo ti e, tongana ti so ala sala lani na Paul nga na amba lo Chrétien (1 aCorinthien 4:9). Ti tâ tënë ni, a lingbi e yü bongo so ayeke na lege ni, lakue. Na lê ti ambeni zo, dutingo be-ta-zo na yâ sorongo bongo ti e ayeke kete ye, me na lê ti Nzapa a yeke kota ye.

Anzoni ye so aga na pekoni

¹⁸ Bible atene atâ Chrétien ayeke tongana “awabatango-ye so abata grâce nde nde ti Nzapa nzoni.” Tongaso, ala zia bê ti ala gi ‘na ngangu so Nzapa amû na ala’. (1 Pierre 4:10, 11). Na ndo ni, ye so a zia na maboko ti e ti bata ni, na tapande kusala ti fango tënë, a yeke ti e mveni pëpe. Me aye so afa so Nzapa asala nzoni bê na e. Ti bata ye nzoni a lingbi e zia bê ti e na “kota ngangu” so Nzapa amû na e (2 aCorinthien 4:7). Bâ tongana nyen ye so aleke e nzoni mingi ti luti na gbele tara kue so alingbi ti si!

¹⁹ Wasungo psaume ahe bia tongaso: ‘O, i ndoye L’Eternel, i azo ti Lo kue ti nzobe. L’Eternel abata abe-ta-zo.’ (Psaume 31:24). Zia e leke na bê ti e ti duti lakue be-ta-zo. Na e hinga e tene Jéhovah ayeke “Sauveur ti azo kue, na Lo yeke Sauveur biani ti ala so amä na bê” wala abe-ta-zo.​—1 Timothée 4:10.

Mo dabe mo na ni?

• Ngbanga ti nyen a lingbi e duti “be-ta-zo na ye kete kete”?

• Tongana nyen e lingbi ti fa so e yeke be-ta-zo

na ndo tënë ti salango ye na lege ni?

na fango tënë?

na dutingo nde na sese so?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1. Mbeni ye so afa atene Jéhovah ayeke Nzapa ti be-biani ayeke nyen?

2. (a) Ngbanga ti nyen a lingbi e gi ti bâ wala e yeke be-ta-zo? (b) Na ndo dutingo be-ta-zo, e yeke bâ ande ahundango tënë wa?

3. Nyen la ayeke fa so e yeke be-ta-zo?

4, 5. Dutingo be-ta-zo na yâ akete kete ye afa nyen?

6. Na yangbo ti gbia ti Babylone, Daniel na amba ti lo Hébreu ota atingbi na tara wa?

7. So Daniel na amba ti lo ota so amä yanga a fa nyen?

8. (a) Amba ti Daniel atingbi na ngangu tara wa so andu dutingo be-ta-zo? (b) Nyen la asi na nda ti tara ni nyen, na a ye ti fa nyen?

9. Atënë wa angoro tënë ti Jésus na Luc 16:10?

10. Tongana nyen e lingbi ti fa so e yeke be-ta-zo na lege ti “mosoro ti kirikiri”?

11. A yeke nzoni e sala kamene pëpe ti fa na azo so e ye ti tene ala mû amatabisi ndali ti kusala ti aTémoin ti Jéhovah na ndo sese kue. Ngbanga ti nyen a lingbi e sala tongaso?

12, 13. E lingbi ti sala ye na lege ni na yâ ti aye wa?

14, 15. Ambeni lege so e lingbi ti fa so e yeke be-ta-zo na fango tënë ayeke so wa?

16, 17. Na alege wa e lingbi ti fa so e yeke nde na sese so?

18, 19. Aye ti nzoni wa aga na peko ti dutingo be-ta-zo?

[Afoto na lembeti 26]

Dutingo be-ta-zo na yâ akete kete ye nga na yâ akota ye

[Foto na lembeti 29]

“Tambela na lege so alingbi na yâ ye kue”

[Foto na lembeti 29]

Ti leke tele nzoni teti fango tënë ayeke mbeni nzoni lege ti fa so e yeke be-ta-zo

[Foto na lembeti 30]

Yü bongo nga leke kuä ti li ti mo nzoni