Fango tâ na lege ni aye so aversê andu ni

NA NGOI so e yeke fa ye na azo, a hunda ye mingi ahon gi ti diko aversê na yâ ti Bible. Bazengele Paul asû mbeti na Timothée so lo na lo asala kusala oko, lo tene: ‘Mo gi lege ngangu ti mû tele ti mo na Nzapa tongana zo so alingbi na lê ti Lo, zo so ahinga kusala ni si kamene asala lo pëpe, zo so afa nda ti tene-biani na lege ni.’​—2 Tim. 2:15.

So aye ti tene so a lingbi fango nda ti aversê ti e ague oko na ye so Bible mveni afa. Ye so ahunda ti bâ aye so angoro ni, ahon gi ti soro atënë so anzere na e na ti zia atënë ti li ti e mveni dä. Na lege ti prophète Jérémie, Jéhovah agboto mê ti azo ndali ti aprophète so atene ala yeke sala tënë ti Jéhovah, me ti tâ tënë ni ala yeke “fa tënë ti ye so ala bâ tongana suma na lege ti bê ti ala mveni”. (Jér. 23:16). Bazengele Paul awa aChrétien ti sala hange ti buba pëpe Tënë ti Nzapa na lege ti asenda-ndara ti azo tongana lo sû na mbeti, lo tene: ‘E ke tënë ti aye ti kamene so azo ayeke sala na gbe mingo; e yeke sala ye ti handa na azo pëpe; e yeke buba yâ ti tënë ti Nzapa pëpe.’ (Fini Mbuki, 2001). Na ngoi ni kâ, azo ti kango vin so ayeke sala ye na nzi ayeke tuku ngu na yâ ti vin ti ala ti tene a ga kota si ala wara gbâ ti nginza. E yeke buba yâ ti Tënë ti Nzapa pëpe na bungbingo ni oko na asenda-ndara ti azo. Paul atene: “E yeke tongana ambeni zo mingi pëpe, ala so asala si Tënë ti Nzapa aga ye ti ngele; me e fa tënë ti Nzapa na yâ Christ na be-biani na lê ti Nzapa.”​—2 aCor. 2:17; 4:2.

Na yâ ti ambeni ye, mo lingbi ti fa peko ti atënë ti mbeni versê ti gboto lê na ndo mbeni kpengba-ndia. Bible asi singo na akpengba-ndia so amû anzoni wango na ndo salango ye na gbele aye nde nde so alingbi ti si (2 Tim. 3:16, 17). Me a lingbi mo bâ si lege so mo yeke fa na aye so aversê ni andu ni ayeke tâ na lege ni na mo sala kusala kirikiri pëpe na mbeni versê, na salango si versê ni atene ye so mo mveni mo ye lo tene (Ps. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6). A lingbi fango tongana nyen ti sala ye alingbi na versê ni ague oko na ye so Jéhovah aleke ti sala, nga na tanga ti Tënë ti Nzapa.

“Zo so afa nda ti tene-biani na lege ni” ayeke gi nga ti hinga nda ti ye so Bible ayeke tene. A yeke pëpe mbeni “nene keke” ti pika na azo. Amokonzi-nzapa so ake Jésus ayeke fa lani aversê ti Mbeti ti Nzapa, me ala ke ti bâ aye so ayeke kota mingi (mbilimbili, be-nzoni nga na dutingo be-ta-zo), so Nzapa ahunda (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24). Tongana lo yeke fa Tënë ti Nzapa, Jésus afa na gigi salango ye ti Babâ ti lo. Wâ so Jésus ayeke na ni ndali ti tâ tënë ague oko na kota ndoye so lo yeke na ni na mbage ti azo so lo fa ye na ala. A lingbi e sala ngangu ti mû peko ti tapande ti lo.​—Mat. 11:28.

E lingbi ti hinga nzoni tongana nyen so e yeke fa tâ na lege ni aye so mbeni versê andu ni? Ti diko Bible lakue ayeke mû ande maboko na e. A lingbi e bâ nga na nene ni ye so Jéhovah amû na e: “ngbâa be-ta-zo na ti ndara”, bungbi ti aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala, so na lege ti ala lo yeke mû kobe ti yingo na awakua be-ta-zo ti lo (Mat. 24:45, NW ). Ti manda ye e mveni nga ti gue lakue na bungbi, legeoko na mungo mbage dä, ayeke mû maboko ande na e ti wara ye ti nzoni na yâ ye so Jéhovah ayeke fa na lege ti bungbi ti ngbâa be-ta-zo na ti ndara.

Tongana buku Comment raisonner ayeke na yanga ti kodoro ti mo na mo manda ti sala kusala na ni nzoni, mo yeke wara ande hio awango so a lingbi mo duti na ni ti fa tâ na lege ni aye so aversê ngbangbo mingi, so e yeke sala kusala na ni fani mingi na fango tënë, andu ni. Tongana mo leke ti sala kusala na mbeni versê so mo hinga ni nzoni mingi pëpe, salango tele kete ayeke pusu mo ande ti gi nda ti atënë na ndo ni, si na ngoi so mo yeke sala tënë, mo fa nda ti tâ tënë na lege ni.​—aProv. 11:2.

Sala si aye so aversê ni andu ni aduti polele. Tongana mo yeke fa ye na azo, bâ si kamba so ayeke na popo ti ye so mo yeke sala tënë na ndo ni nga na aversê so mo yeke sala na kusala aduti polele na lê ti ala. Tongana mo hunda mbeni tënë kozo ti fa mbeni versê, a lingbi azo so ayeke mä mo abâ tongana nyen versê ni ayeke kiri tënë na hundango tënë ni. Tongana mo yeke sala kusala na versê ni ti mû ngangu na mbeni tënë, sala kue ti tene zo so ayeke manda ye abâ polele tongana nyen versê ni ayeda na tënë so.

Gi dikongo mbeni versê, atâa tongana mo luti na ndo ti akota tënë ni, alingbi lakue pëpe. Dabe mo so mingi ti azo ahinga Bible nzoni pëpe, na peut-être gi dikongo versê ni ayeke sala ande pëpe si ala mä yâ ti tënë ti mo. Gboto lê na ndo mbage ti versê ni so atingbi biani na ye so mo yeke sala tënë na ndo ni.

Mingi ni, ye so ahunda ti tene mo zia nde akota tënë so andu tâ gi ye so mo yeke sala tënë na ndo ni. Kode so akpengba pëpe ahon atanga ni kue ayeke ti kiri ti tene atënë so afa abibe ni na gigi. Tongana mo yeke sala tënë na zo oko, mo lingbi ti hunda na lo atënë so ayeke mû ande maboko na lo ti hinga akota tënë ni. Ambeni wamungo diskur ayeke sala kusala na atënë so nda ni ague oko na kota tënë so, wala ala yeke kiri ti fa abibe ni. So kue ayeke ti si na ye so ala zia na gbele ala na ngoi so ala yeke sala tënë na mbeni bungbi ti azo. Ye oko, tongana mo soro ti sala tongaso, sala hange si kamba so ayeke na popo ti ye so mo yeke sala tënë na ndo ni nga na atënë ti versê ni akpe pëpe na lê ti azo so ayeke mä mo.

Tongana mo zia nde awe akota tënë ni, mo wara awe mbeni nzoni gunda ti ye. Hunzi tanga ti ye ni. Kozoni ti diko mbeni versê, mo yeke fa polele nda ni so mo yeke sala kusala na ni? Tongana a yeke tongaso, fa tongana nyen atënë so mo gboto lê na ndo ni atingbi na ye so mo gue na azo ni ti ku ti bâ. Fa polele kamba so ayeke na popo ni. Atâa tongana mo tene ni polele tongaso pëpe, a lingbi mo fa tongana nyen versê ni atingbi na tënë ti mo.

A-Farizien ahunda lani na Jésus mbeni tënë so ala bâ ti ala atene akpengba mingi, ala tene: “Ndia amû lege na zo ti zia wali ti lo teti tënë kue so alondo?” Jésus azia kiringo tënë ti lo aluti na ndo Genèse 2:24. Bâ so lo gboto lê gi na ndo mbeni mbage ni, nga na pekoni lo fa tongana nyen a tingbi na tënë ti lo. Tongana lo fa awe so koli na wali aga “mitele oko”, Jésus ahunzi tënë ti lo, lo tene: “Tongaso ye so Nzapa abungbi awe, zia zo akangbi pëpe.”​—Mat. 19:3-6.

A yeke hunda ande na mo ti tene atënë mingi si lege ti sala kusala na versê ni aga polele? A lingbi azo so ayeke mä mo nga na kota ti tënë so mo yeke sala tënë na ndo ni afa ye so. Zia na gbele mo ti sala atënë so akpengba pëpe na ti gue yongoro pëpe.

Fa nda ti ye na lege ti Mbeti ti Nzapa. Na ndo fango tënë ti Paul na Thessalonique, Kusala 17:2, 3 atene na e so lo fa nda ti ye “na lege ti Mbeti ti Nzapa”. Ye so ayeke kode so a lingbi wakua oko oko kue ti Jéhovah agi ti maï ni. Na tapande, Paul asala tënë ti ambeni ye na ndo fini nga na kusala ti Jésus, na lo fa so a sala tënë ti aye so giriri na yâ mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sala na yanga ti Hébreu. Na pekoni, lo hunzi tënë ti lo na lege ti mbeni kpengba tënë, lo tene: “Jésus so mbi yeke fa tënë ti Lo na i, Lo yeke Christ.”

Tongana lo sû mbeti na aHébreu, fani mingi Paul afa peko ti atënë ti mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sala na yanga ti Hébreu. Ti gboto lê wala ti fa nda ti mbeni tënë polele, fani mingi lo yeke zia nde mbeni tënë wala ndulu tënë nga na pekoni lo fa nda ni (aHéb. 12:26, 27). Na yâ ti tondo so a wara na aHébreu chapitre 3, Paul afa peko ti Psaume 95:7-11. Bâ so lo fa nda ti ambage ota ti versê so: (1) tënë na ndo bê (aHéb. 3:8-12), (2) nda ti tënë “Laso” (aHéb. 3:7, 13-15; 4:6-11), nga na (3) nda ti tënë “fade ala si pëpe na ndo ti Mbi ti hu tele.” (aHéb. 3:11, 18, 19; 4:1-11). Sala ngangu ti mû peko ti tapande so na ngoi so mo yeke fa aye so versê oko oko andu ni.

Bâ tongana nyen Jésus afa nzoni mingi nda ti ye na lege ti Mbeti ti Nzapa na yâ tondo so ayeke na Luc 10:25-37. Mbeni koli so ahinga Ndia mingi ahunda, lo tene: “Maître, fade mbi sala nyen ti wara fini ti lakue lakue?” Ti kiri tënë, Jésus ahunda kozoni na koli ni ti fa bango ndo ti lo na ndo tënë ni. Na pekoni, Jésus aluti na ndo nene ti sala ye so Mbeti ti Nzapa atene. Tongana a ga polele so koli ni amä yâ ti tënë ni pëpe, Jésus akiri asala tënë a yo kete na ndo mbeni tënë ti versê ni: “zo so ayeke ndulu na mo.” Ahon ti fa nda ti tënë so, lo sala kusala na mbeni tapande ti mû maboko na koli ni ti hinga nda ti tënë ni lo mveni.

A yeke polele so tongana Jésus ayeke kiri lani tënë, lo yeke fa gi pëpe peko ti aversê so andu tâ gi tënë ni na afa kiringo tënë ni. Lo gi nda ti ye so aversê atene nga na pekoni lo tingbi ni na hundango tënë ni.

Tongana aSadducéen adë kite na beku ti londongo ti akuâ, Jésus agboto lê na ndo mbeni mbage ti Exode 3:6. Me lo ngbâ gi na fango peko ti versê ni pëpe. Lo fa nda ni ti fa polele so londongo ti akuâ ayeke mbeni mbage ti ye so Nzapa aleke ti sala.​—Marc 12:24-27.

Salango kusala nzoni na kode ti fa nda ti ye tâ na lege ni nga nzoni na lege ti Mbeti ti Nzapa ayeke duti ande mbeni kota ye so ayeke sala si mo ga mbeni wafango ye ti kode.