YE TI MANDA 31
Yekiango azo
MBETI ti Nzapa atene na e ti “yekia azo kue” na ti ‘tene sioni tënë na iri ti zo pëpe’. (1 Pi. 2:17; Tite 3:2, Fini Mbuki, 2001). Biani, azo kue so e yeke tingbi na ala, “A sala ala na image ti Nzapa.” (Jacq. 3:9). Zo kue ayeke zo so Christ akui ndali ti lo (Jean 3:16). Ni la, azo kue ayeke na droit ti mä nzo tënë ti sala ye alingbi na ni na ti sö kuâ (2 Pi. 3:9). Ambeni zo ayeke na anzoni salango ye wala ngangu ti komande so a lingbi a yekia ala nde mingi ndali ni.
Ndali ti nyen ambeni zo alingbi ti gi ti kpe ti yekia azo tongana ti so Bible ahunda? Peut-être salango ye ti azo ti ndo so ala yeke dä alingbi ti fa zo wa alingbi na yekiango ndo ndali ti dutingo ti lo, nzoroko ti poro ti tele ti lo, ndali ti so lo yeke koli wala wali, ndali ti seni ti lo, ngu ti lo, mosoro ti lo wala kamba ti kusala ti lo. Petengo goro na popo ti akota zo ti kodoro asala si azo ayeke ne ala mbeni pëpe. Na yâ ti ambeni kodoro, dutingo ti ambeni zo asala si bê ti ala ayeke na ngonzo. Ala yeke sala peut-être kua teti angbonga mingi gi ti wara aye so a lingbi ala duti na ni ti bata na fini ti ala. Peut-être azo so ayeke ndulu na ala ayeke yekia zo pëpe. Ti amaseka, amba ti ala ayeke sala ngangu na ndo ti ala ti bungbi oko na ala ti ke awafango ye so azo aye tënë ti ala pëpe nga ambeni zo ti komande nde. Aye so afa na televizion na ndo amolenge so lê ti ala akpengba, na so asala ye ti bê ti ala na ababâ na mama ti ala, asala ngangu na ndo ambeni mingi. A hunda ti sala kota ngangu ti tene amara bango ndo tongaso ti sese so abuba pëpe yekiango ndo so e yeke na ni na mbage ti azo. Ye oko, tongana e ne azo, ye so ayeke sala si e na ala e yeke duti ndulu ti kangbi abibe ti mba.
Gango ndulu na azo na yekiango ndo. A ku ti tene zo ti Nzapa afa yekiango ndo na yungo bongo nga na salango ye nzoni. Ye so azo abâ ayeke na lege ni ayeke nde nde na ando nde nde. Ambeni zo abâ so a yeke yekiango zo pëpe ti ga ndulu na lo na ngoi so mo yeke na kpoto na li ti mo wala mo yôro maboko na yâ ti bozo ti mo. Na ambeni ndo nde, azo alingbi ti yeda na mara ti aye tongaso. Bâ na nene ni ye so agbu bê ti azo ti ndo ni si mo zia ngonzo na bê ti ala pëpe. Salango tongaso alingbi ti mû maboko na mo ti kpe ti kanga lege na azo ti mä fango nzo tënë ti mo.
Oko ye so abâ nga lege so e yeke sala tënë na azo, mbilimbili azo so ngu ti ala ayeke mingi. Mingi ni, tongana a hunda ti sala tongaso pëpe, a yeke bâ ni tongana sioni salango ye tongana amaseka ahiri akota zo na iri ti ala ti Nzapa. Na ambeni ndo, a hunda nga na akota zo ti kpe ti hiri awande na iri ti ala ti Nzapa. Nga, ayanga ti kodoro mingi ayeke sala kusala na tënë tongana “ala”, wala mbeni nde, ti fa yekiango ndo na mbage ti mbeni zo so ngu ti lo ayeke mingi wala mbeni kota zo ti kodoro.
Na yekiango ndo, fa so mo bi lê na mbage ti azo. Na yâ ti akete kodoro, a yeke ku ti tene mo bi lê na mbage ti mbeni zo so mo tingbi na lo na lege wala na lindango yâ ti da. Mo yeke sala ye so tongana mo bala gi zo ni, mo he ngia kete, mo yengi li ti mo wala mo sala lê ti mo. Tongana mo bi lê na mbage ti zo ni pëpe, azo ayeke bâ ni tongana yekiango lo oko pëpe.
Ye oko, bê ti ambeni zo alingbi ti so atâa so mo bi lê na mbage ti ala. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so ala lingbi ti bâ so mo bâ ala pëpe tongana zo. Mingi ni, na yâ salango ye ti azo, ala yeke zia amba ti ala na popo ti mara ti azo tongaso gi ndali ti ye so ala bâ na mbage ti ala. Ni la, mingi ni ala yeke kpe azo so ambage ti tele ti ala abuba na so ayeke na kpale ti seni. Me Tënë ti Nzapa afa na e tongana nyen ti sala ye na mara ti azo tongaso na ndoye nga na yekiango ndo (Mat. 8:2, 3). E kue, atâa tongana nyen, siokpari ti Adam so e wara na peko ti lo ayeke sala ye na ndo ti e. Tongana azo ayeke hinga mo lakue gi na awokongo ti mo, mo yeke bâ ande so ala ne mo? Mo yeke ye ande ti tene ala hinga mo na gbâ ti anzoni salango ye so mo yeke na ni, ni la pëpe?
Ti yekia zo ahunda nga ti yeda na zo so amû li ni. Na ambeni ndo, a yeke nzoni mo sala tënë na mokonzi ti sewa ni kozo ti fa tënë na tanga ti azo ti da ni. Atâa so kusala ti e ti fango tënë na ti fango ye alondo na Jéhovah, e hinga so ababâ na mama ayeke azo so Nzapa ayeda na ala ti fa lege na amolenge ti ala na ti se ala (aEph. 6:1-4). Ni la, tongana e yeke fa tënë na mbeni da, a yeke na lege ni ti sala tënë kozoni na ababâ na mama ni kozo ti sala lisoro a ninga na amolenge ni.
Tongana ngu ti zo ayeke ga mingi, lo yeke wara nga gbâ ti kode so a lingbi a yekia ni (Job 32:6, 7). Yengo dä na ye so amû maboko lani na mbeni maseka ita-wali pionnier na Sri Lanka so ayeke sala tënë na mbeni kangba-koli. Kozoni, koli so ake ti mä ita-wali ni, lo tene: “Tongana nyen mbeni senge maseka tongana mo so alingbi ti fa na mbi mbeni ye na ndo ti Bible?” Me ita-wali ni akiri tënë, lo tene: “Ti tâ tënë ni, mbi ga pëpe ti fa ye me ti kangbi legeoko na ala mbeni ye so mbi manda na so azia ngia na bê ti mbi mingi. Ni la mbi ye ti tene ni na azo.” Pionnier ni akiri tënë na yekiango ndo na ye so azingo nzara ti koli ni. Lo hunda lo tene: “Tene na mbi si, nyen la mo manda nyen?” Ita-wali ni atene: “Mbi manda tongana nyen ti duti na fini ti lakue lakue.” Mbakoro so ato nda ti manda Bible legeoko na aTémoin ti Jéhovah. A yeke ambakoro kue pëpe si ayeke hunda ande ti tene a yekia ala tongaso, me mingi ti ala ayeke bâ ni na nene ni ande.
Ye oko, zo alingbi ti yekia azo ahon ndo ni. Na yâ azoa ti Kota Ngu ti Pacifique nga na ambeni ndo nde, azo ni ayeke na kode ti yekia zo tongana ala yeke ga ndulu na amokonzi ti akodoro wala ti akete mara ni. Tongana aTémoin asala tongaso, ye so alingbi ti mû maboko na ala ti tene azo ni amä ala. Nga ala yeke wara lege ti sala tënë na amokonzi ni nga na azo so ayeke na gbe ti ala. Ye oko, a hunda pëpe ti handa lê ti zo, nga a yeke na lege ni pëpe (aProv. 29:5). Legeoko nga, ndia ti mbeni yanga ti kodoro alingbi ti duti na atënë ti yekiango zo. Me yekiango ndo ti Chrétien ahunda pëpe ti sala ye ahon ndo ni.
Sala tënë na yekiango zo. Bible awa e ti fa nda ti beku ti e ‘na ngangu pëpe; e ne nga azo ni’. (1 Pi. 3:16, FM 01). Tongaso, atâa so e lingbi hio ti fa na gigi mbeni ye so ayeke nzoni pëpe na yâ bango ndo ti mbeni zo, a yeke lege ti ndara ti sala tongaso na mbeni lege so ane zo ni pëpe? Nde na so, a yeke na lege ni ti duti kpô ti mä lo, peut-être ti hunda lo ngbanga ti nyen lo bâ ye na lege so. Tongaso, e yeke bâ na nene ni atënë ti bê ti lo na ngoi so e yeke fa na lo nda ti Mbeti ti Nzapa.
A lingbi yekiango ndo so e fa na mbeni zo aduti nga polele na ngoi so e yeke na ndo ti estrade ti sala tënë na azo mingi. Mbeni wamungo diskur so ayekia azo so ayeke mä lo ayeke kasa ala ande ngangu pëpe. Salango ye ti lo ayeke pusu nga azo pëpe ti bâ so lo yeke sala tënë so peut-être na ala: “Ala lingbi ti sala ye so tongana ala ye biani ti sala ni.” Ti sala tënë tongaso alingbi gi ti bi vundu na bê ti azo ni. So tâ ye ti nzoni mingi ti bâ azo ni tongana mbeni bungbi ti azo so andoye Jéhovah na aye ti sala na lo! Na mungo tapande ti Jésus, a lingbi e fa so e gbu nda ti aye so ayeke si na zo tongana e yeke sala ye na azo so awoko peut-être na lege ti yingo, azo so ayeke na kode mingi pëpe wala ala so ayeke bata awango ti Bible hio pëpe.
Azo so ayeke mä wamungo diskur ni ayeke hinga so lo yekia ala tongana lo zia lo mveni na popo ti azo so a lingbi ala bata Tënë ti Nzapa nzoni mingi. Ni la, a yeke lege ti ndara ti kpe ti sala kusala lakue na tënë “ala” tongana lo yeke fa lege ti sala kusala na aversê. Na tapande, bâ kangbi so ayeke na popo ti hundango tënë “Ala yeke sala ye kue so ala lingbi ti sala?” nga na tënë “E oko oko kue a lingbi e hunda tele ti e: ‘Mbi yeke sala ye kue so mbi lingbi ti sala?’ ” Ahundango tënë ni kue aye ti tene gi ye oko, me kozo hundango tënë ni afa so wamungo diskur ni azia tele ti lo pëpe na popo ti azo so ayeke mä lo. Use ni awa zo oko oko, wamungo diskur ni nga, ti bâ dutingo ti lo mveni nga aye so ayeke pusu lo ti sala ye.
Kpe nzara ti tene atënë ti ngia gi ti sala si azo ni ahe ngia. Ye so ayeke zi nengo ti tënë so Bible afa. Tâ tënë, a lingbi e wara ngia na yâ kusala ti e na Nzapa. Peut-être, même na yâ ti devoir ti e ambeni mbage ni ayeke ye so asala zo ngia. Ye oko, ti mû anene tënë ti sala si a ga atënë ti ngia afa so e yekia pëpe azo so ayeke mä e nga so e yekia Nzapa pëpe.
Zia si gango ndulu na azo, salango ye ti tele ti e nga na salango tënë ti e afa so e yeke bâ azo fadeso tongana ti so Jéhovah afa na e ti bâ ala.