Chapitre Osio
Lo so aprophète kue asala tënë ti témoin ti lo giriri
1. Atënë so e hinga na ndo fini ti Jésus na yayu kozo si lo ga na sese afa nyen na ndo songo ti lo na Jéhovah?
“BABÂ andoye Molenge, na Lo fa na Molenge ye kue so Lo mveni asala.” (Jean 5:20). So tâ kpengba songo si Molenge ni ayeke na ni na Babâ ti lo, Jéhovah! Dutingo ti ala ndulu ndulu na mba ato nda ni na ngoi so a leke molenge ni, angu mingi kozoni si a dü lo tongana zo ge na sese. Lo yeke lani Molenge ti Nzapa ngengele oko, so a yeke gi Jéhovah oko lo mveni si aleke lo. A leke tanga ti aye kue na yayu nga na sese gi na lege ti kozo molenge so, so Nzapa aye lo mingi (aColossien 1:15, 16). Molenge ni asala nga kusala tongana Tënë ti Nzapa, wala Watokua ti lo, teti azo ahinga ye so bê ti Nzapa aye gi na lege ti lo. Zo so, Molenge so Nzapa aye tâ lo mingi, si aga koli so a hiri lo Jésus Christ.—aProverbe 8:22-30; Jean 1:14, 18; 12:49, 50.
2. Aprophétie ti Bible asala tënë ti Jésus tongana nyen?
2 Kozo si mbeni wali ge na sese amë ngo ti kozo Molenge ti Nzapa na lege ti kpene, a sû na mbeti gbâ ti aprophétie na ndo lo. Bazengele Pierre atene biani na Corneille: “Aprophète kue asala tënë ti témoin ti Lo”. (Kusala 10:43). Na yâ ti Bible, a sala tënë mingi na ndo kusala ti Jésus. A yeke tongaso si mbeni ange atene na bazengele Jean: “Tënë ti témoin ti Jésus ayeke kota tënë ti tënë kue so a fa na iri ti Nzapa.” (Apocalypse 19:10). Aprophétie so afa lo polele tongana Messie. Aprophétie ni agboto lê na ndo aye nde nde so lo yeke sala, si aye so Nzapa aleke ti sala aga tâ tënë. A lingbi aye so kue agbu bê ti e ngangu laso.
Ye so aprophétie ni afa
3. (a) Na yâ prophétie ti Genèse 3:15, ngbo ni, “wali” ni, na ‘hale ti ngbo’ ni aduti fä ti nyen? (b) A lingbi mbokongo li ti gbo ni agbu bê ti awakua ti Jéhovah ngangu ngbanga ti nyen?
3 A yeke na peko ti kengo yanga na Éden si a tene kozo ti aprophétie ni. Jéhovah atene na ngbo ni: “Fade Mbi zia tënë ti ke na popo ti mo na wali so, na popo ti hale ti mo na hale ti lo; fade lo mboko li ti mo, na fade mo mboko ndagere ti lo.” (Genèse 3:15). Ti tâ tënë ni, a tene lani prophétie so na ngbo ni pëpe, me biani na Satan. “Wali” ni ayeke bungbi ti Jéhovah mveni so angbâ be-ta-zo na yayu, so ayeke tongana mbeni wali so angbâ be-ta-zo na lo. ‘Hale ti ngbo’ ni abungbi a-ange nga na azo kue so afa na gigi bibe ti Satan, azo so ake Jéhovah na azo ti Lo. ‘Ti mboko li ti ngbo’ ni aye ti tene, na nda ni, fade a futi Satan so asala kpengba-li. A yeke biani Satan si apa iri ti Jéhovah, na lo ga na kota vundu mingi na azo. Me kozo mbage ti “hale” ni so aga ti mboko li ti ngbo ni ayeke zo wa? Teti angu ngbangbo mingi, a hinga lê ti lo pëpe, aduti mbeni ‘lingo ti nzoni-kue’.—aRomain 16:20, 25, 26.
4. Molongo ti akotara ti Jésus amû lege ti hinga lo tongana Hale ti zendo ni tongana nyen?
4 Na peko ti angu 2 000, Jéhovah afa ambeni nzene nzene tënë na ndo ni. Lo fa so fade Hale ni ayeke ga na yâ molongo ti Abraham (Genèse 22:15-18). Ye oko, molongo so ayeke gue ti si na Hale ni abâ pëpe gi azo so a yeke dü ala ande na peko ti mba, me fade Jéhovah lo mveni ayeke soro azo ni. Ismaël ayeke molenge so Agar adü na Abraham. Me atâa so Abraham aye lani Ismaël mingi, Jéhovah atene: “Fade Mbi te mbele ti Mbi na Isaac, lo so fade Sara adü lo na mo”. (Genèse 17:18-21). Na pekoni, a fa biani so a te mbele ni pëpe na Esaü so ayeke kozo molenge ti Isaac, me na Jacob, so akete mara 12 ti Israël aga na lege ti lo (Genèse 28:10-14). Na angoi ti peko, a fa lani so fade a dü Hale ni na yâ kete mara ti Juda, nga na yâ molongo ti David.—Genèse 49:10; 1 Chronique 17:3, 4, 11-14.
5. Tongana Jésus akomanse kusala ti lo ge na sese, ye nyen afa polele so lo yeke Messie?
5 Ambeni ye nde wa azi lege ti hinga na Hale ni? Angu 700 kozoni, Bible afa so a yeke dü ande Hale ti zendo ni na Bethléhem. Bible afa nga so Hale ni ayeke dä “giriri kozoni” ngbele ye na ngoi so a leke lo na yayu (Michée 5:1). A fa nga giriri mbilimbili ngoi ti sigingo ti lo ge na sese tongana Messie, na lege ti prophète Daniel (Daniel 9:24-26). A sa lani yingo vulu na ndo Jésus ti ga Zo so Jéhovah asa yingo na ndo lo. Na ngoi so a yeke sa yingo na ndo lo, go ti Jéhovah mveni asala tënë, na fango polele so Jésus ayeke Molenge ti Lo (Matthieu 3:16, 17). Hale ni abâ gigi awe! Tongaso, Philippe alingbi lani ti tene na bê ti lo kue: “E wara Lo awe, Lo so Moïse asala tënë ti Lo na mbeti ti Ndia, na aProphète nga asala tënë ti lo na mbeti, Jésus”.—Jean 1:45.
6. (a) Na lege ti Luc 24:27, adisciple ti Jésus ahinga ye wa na pekoni? (b) Kozo mbage ti ‘hale ti wali’ ni ayeke zo wa, nga nekango li ti ngbo ni aye ti tene nyen?
6 Na pekoni, adisciple ti Jésus abâ biani so gbâ ti aprophétie so asala tënë ti lo aga mbage ti Mbeti ti Nzapa (Luc 24:27). A sigigi même polele so Jésus ayeke kozo mbage ti ‘hale ti wali’ ni. A yeke Jésus si ayeke neka ande li ti ngbo ni. Lo yeke futi Satan biaku biaku. Na lege ti Jésus, azendo kue so Nzapa amû na azo, aye kue so e yeke ku kungo, ayeke ga ande tâ tënë.—2 aCorinthien 1:20.
7. Nde na hingango Lo so a sala tënë ti lo na yâ ti aprophétie, a yeke nzoni ti hinga ye wa na ndo ni?
7 E hinga aye so awe. Me a lingbi a ndu e tongana nyen? Bible asala na e tënë ti mbeni Zo ti Éthiopie, mbeni wakua ti letäa, so adiko ambeni prophétie na ndo Wasongo zo, Messie so ayeke ga. Teti lo mä yâ ni oko pëpe, lo hunda Philippe so ayeke wafango nzo tënë: ‘Prophète so ayeke sala tënë ti zo wa?’ Me wakua ti letäa ni angbâ gi ge pëpe tongana lo wara kiringo tënë na ni. Tongana lo mä nzoni awe aye so Philippe afa nda ni, koli ni abâ mbeni ye: teti lo gbu nda ti prophétie so aga tâ tënë awe so, a yeke nzoni singila so asi bê ti lo apusu lo ti sala mbeni ye! Lo hinga so a lingbi lo kamata batême (Kusala 8:32-38; Esaïe 53:3-9). E yeke sala nga tongaso?
8. (a) Abraham ague lani ti mû Isaac na sandaga. Ye so aduti fä ti nyen? (b) Jéhovah atene na Abraham so fade amara kue ayeke wara aye ti nzoni ala mveni na lege ti Hale ni. Ngbanga ti nyen? A ndu e laso tongana nyen?
8 Bâ nga kpengba mbaï ti Abraham so aye ti mû Isaac na sandaga, Isaac so ayeke gi oko molenge so lo na Sara adü (Genèse 22:1-18). A duti lani fä ti ye so Jéhovah ayeke sala ande: ti mû Molenge ti lo ngengele oko na sandaga. “Nzapa aye azo ti dunia so mingi, si lo mû oko Molenge ti lo ti tene azo so kue ayeda na tënë ti lo, alingbi ti kui pëpe, me ala wara lege ti ngbâ na fini lakue lakue.” (Jean 3:16, Buku ti Nzapa, Fini Mbuki). Tënë so adë bê ti e biani so, legeoko tongana ti so Jéhovah amû lani Molenge ti lo ngengele oko ti sala si ye so Lo leke ti sala aga tâ tënë, Fade Lo “mû na e ye kue”. (aRomain 8:32). Me a yeke ku nyen na mbage ti e? Tongana ti so a sû na Genèse 22:18, Jéhovah atene na Abraham so amara kue ayeke wara aye ti nzoni ala mveni na lege ti Hale ni. Ngbanga ti nyen? “Teti [Abraham a] mä yanga ti [Nzapa].” A lingbi e nga e mä Jéhovah na Molenge ti lo: “Zo so amä na bê na Molenge ni ayeke na fini ti lakue lakue; me lo so amä na bê na Molenge ni pëpe, fade lo bâ fini pëpe, me ngonzo ti Nzapa angbâ na ndo lo.”—Jean 3:36.
9. Sandaga ti Jésus azi na e lege ti fini ti lakue lakue. Tongana e bâ beku so na nene ni, e yeke sala ande nyen?
9 Sandaga ti Jésus azi lege ti fini ti lakue lakue na e. Tongana e bâ beku so na nene ni, e yeke ye ande ti bata akomandema so Jéhovah amû na e na lege ti Jésus. Kota kamba ayeke na popo ti akomandema so na ndoye so e yeke na ni na mbage ti Nzapa, nga na mbage ti amba ti e (Matthieu 22:37-39). Jésus afa so a lingbi yengo so e ye na Jéhovah apusu e ti fa na azo ti “bata ye kue so [Jésus a] komande [na e].” (Matthieu 28:19, 20). Na a lingbi e fa nga ndoye so na mbage ti aita ti e so ayeke voro Jéhovah. E lingbi ti sala ni na ngbango lakue ti “bungbi” legeoko na ala (aHébreu 10:25; aGalate 6:10). Nga, na mango Nzapa na Molenge ti lo, a lingbi e pensé pëpe so ala hunda na e ti duti mbilimbili-kue. A-Hébreu 4:15 atene so, teti lo yeke Kota Prêtre ti e, Jésus alingbi ti “sala be-nzoni na ndo so e yeke na ngangu pëpe”. Bâ tongana nyen ye so adë bê biani, mbilimbili tongana e ga ndulu na Nzapa na lege ti sambela na iri ti Christ, ti hunda lo ti mû maboko na e ti dö na gere awokongo ti e!—Matthieu 6:12.
Fa so mo mä na bê na Christ
10. Ngbanga ti nyen salut ayeke dä pëpe nde na Jésus Christ?
10 Mbeni lâ, ague na bazengele Pierre na gbele kota da-ngbanga ti aJuif na Jérusalem. Kâ, lo fa polele so prophétie ti Bible aga tâ tënë na yâ Jésus. Na pekoni, lo tene kpengba-tene so: “Salut ayeke na yâ mbeni zo oko pëpe; teti mbeni iri ayeke na gbe ti yayu pëpe, so ayeke na popo ti azo, so e lingbi wara salut na ni.” (Kusala 4:12). Teti so amolenge ti Adam kue ayeke awasiokpari, kuâ ti ala ayeke na ngele oko pëpe. Tongaso, a lingbi pëpe ti sala kusala na ni tongana kota ngele ti sö mbeni zo. Me Jésus ayeke lani mbilimbili-kue, na fini ti lo alingbi na ngele ti sandaga (Psaume 49:6-9; aHébreu 2:9). Lo mû na Nzapa mbeni kota ngele so alingbi tâ gi na ngele ti fini ti mbilimbili-kue so Adam agirisa lani (1 Timothée 2:5, 6). Ye so azi na e lege ti wara fini ti lakue lakue na yâ fini sese ti Nzapa.
11. Fa tongana nyen sandaga ti Jésus alingbi ti ga na e aye ti nzoni mingi.
11 Kota ngele so azi nga lege na e ti wara ambeni ye ti nzoni nde, même laso. Na tapande, e hinga so e yeke awasiokpari. Me sandaga ti Jésus azi lege na e ti duti na nzo yingo-ti-hinga teti so a pardone asiokpari ti e. So a yeke biani kota ye mingi. A yeke kota mingi ahon même ye so azo ti Israël ayeke wara lani tongana ala mû asandaga ti nyama so Ndia ti Moïse ahunda (Kusala 13:38, 39; aHébreu 9:13, 14; 10:22). Me tongana e ye ti tene a pardone e, a lingbi e yeda na bê kue so e yeke na bezoin ti sandaga ti Christ: “Tongana e tene e yeke na siokpari pëpe, e handa tele ti e mveni, na tene-biani ayeke na yâ e pëpe. Tongana e tene siokpari ti e na gigi, Lo yeke Be-Ta-Zo, na Zo Ti Mbilimbili, na fade Lo pardone siokpari ti e na Lo sukula ye ti kirikiri kue ti e.”—1 Jean 1:8, 9.
12. Ngbanga ti nyen yorongo zo na ngu teti batême ayeke kota ye mingi tongana mbeni zo aye ti duti na nzo yingo-ti-hinga na gbele Nzapa?
12 Awasiokpari alingbi ti mä na bê na Christ nga na sandaga ti lo tongana nyen? Tongana azo aga wamabe na kozo siècle, ala yeke fa ni na gigi polele. Tongana nyen? Ala kamata batême. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jésus ahunda ti tene adisciple ti lo kue akamata batême (Matthieu 28:19, 20; Kusala 8:12; 18:8). Tongana ye so Jéhovah amû na ndoye na lege ti Jésus andu bê ti mbeni zo biani, lo yeke ke ande pëpe ti sala mbeni ye. Fade lo changé lege ti lo, lo mû tele ti lo mveni na Nzapa na yâ sambela, na lo fa na gigi mungo tele so na lege ti yorongo lo na ngu na ngoi ti batême. A yeke na fango mabe na gigi tongaso si lo yeke ‘hunda Nzapa teti nzo yingo-ti-hinga’.—1 Pierre 3:21.
13. Tongana e bâ so e sala mbeni siokpari, a lingbi e sala nyen, na ngbanga ti nyen?
13 Biani, même na peko ti batême, ambeni salango ye ti e ti siokpari ayeke ngbâ ande ti sigigi. E yeke sala ande nyen? Bazengele Jean atene: “Mbi sala ye so na mbeti na i, si i sala siokpari pëpe. Na tongana mbeni zo asala siokpari, e yeke na Avocat na tele ti Babâ, Jésus Christ, Zo Ti Mbilimbili. Na Lo yeke sacrifice-ti-futa teti siokpari ti e”. (1 Jean 2:1, 2). So aye ti tene atâa e sala ye ti bê ti e, a sala ye oko pëpe teti so tongana e sambela na Nzapa lo lingbi ti pardone aye so kue? A yeke gi tongaso lakue pëpe. Kelele ti warango pardon ayeke ti changé bê biani. Peut-être a lingbi zo ni agi mungo maboko ti azo so akpengba na ayeke na kode mingi na yâ kongregation. A lingbi e yeda na asioni so e sala. Nga, a lingbi tënë ni aso bê ti e biani, si e lingbi ande ti sala kue ti kiri ti sala ni mbeni pëpe (Kusala 3:19; Jacques 5:13-16). Tongana e sala tongaso, fade e hinga biani so Jésus ayeke mû maboko na e, na Jéhovah ayeke kiri ande ti yeda na e.
14. (a) Fa mbeni kpengba lege so sandaga ti Jésus aga na e aye ti nzoni. (b) Tongana e yeke na mabe biani, e yeke sala ande nyen?
14 Sandaga ti Jésus azi lege ti fini ti lakue lakue na yayu na “kete kundu”. “Kete kundu” so ayeke use mbage ti hale so a sala tënë ni na Genèse 3:15 (Luc 12:32; aGalate 3:26-29). Sandaga so azi nga lege na ambeni zo ngbundangbu mingi ti duti na fini ti lakue lakue na ndo sese so aga paradis (Psaume 37:29; Apocalypse 20:11, 12; 21:3, 4). Fini ti lakue lakue ayeke “matabisi ti Nzapa . . . na yâ Christ Jésus Seigneur ti e.” (aRomain 6:23; aEphésien 2:8-10). Tongana e yeke na mabe na yâ matabisi so, na tongana e yeke na bê ti kiri singila teti kode so a sala na kusala ti zi lege na matabisi so, fade e yeke fa ni polele. Jéhovah asala kusala pendere mingi na Jésus ti sala ye so bê ti Lo aye. Nga, a yeke kota ye mingi ti tene e kue e mû peko ti Jésus ndulu. Tongana e gbu nda ti aye so use kue, fade a yeke sala si kusala ti Chrétien aga kozo kusala na yâ fini ti e. Na lege ti fango na bê kue tënë ti apendere matabisi ti Nzapa na ambeni zo, e yeke fa ande na gigi mabe ti e.—Kus 20:24.
15. Mabe na yâ Jésus Christ alingbi ti bungbi azo oko tongana nyen?
15 Biani, bâ tongana nyen mabe tongaso ayeke nzoni! Bâ tongana nyen ayeke bungbi e oko! Na lege ti lo, e yeke ga ndulu mingi na Jéhovah, na Molenge ti lo, nga ndulu na aita ti e na yâ kongregation (1 Jean 3:23, 24). A yeke mû ngia na e teti so Jéhovah amû na Molenge ti lo “iri so ahon mbeni iri kue [me a hon ti Nzapa pëpe]; si na iri ti Jésus a lingbi likuni oko oko kue akuku, ala so ayeke na yayu, ala so ayeke na sese, na ala so ayeke na gbe ti sese, na a lingbi menga oko oko kue atene na gigi so Jésus Christ ayeke Seigneur, teti gloire ti Nzapa Babâ.”—aPhilippien 2:9-11.
Lisoro ti dango bê
• Ambeni zo ayeke dä lani so amä na bê na Tënë ti Nzapa biani. Tongana Messie ni abâ gigi, ngbanga ti nyen ala hinga lo nzoni?
• Ambeni ye so mo lingbi ti sala ti fa bê ti kiri singila teti sandaga ti Jésus ayeke so wa?
• Na alege wa sandaga ti Jésus ato nda ti ga na e aye ti nzoni awe laso? A yeke mû maboko na e na lege wa tongana e yeke sambela Jéhovah ti hunda pardon ti asiokpari ti e?
[Foto na lembeti 36]
Jésus atene na adisciple ti lo so a lingbi ala fa akomandema ti Nzapa na ambeni zo