Zia si Ndoye Akpengba Mo
“A lingbi mo ndoye Jéhovah Nzapa ti mo na bê ti mo kue, na âme ti mo kue, nga na bibe ti mo kue.”—MATTHIEU 22:37, NW.
1. (a) Ambeni ye so Chrétien ayeke gi ti maï ayeke so wa? (b) Lengo so ayeke kota ahon atanga ni kue ti Chrétien ayeke so wa, na ngbanga ti nyen?
CHRÉTIEN ayeke gi ti maï aye mingi ti tene lo ga mbeni nzoni wakua. Buku ti aProverbe agboto lê na ndo nene ti hingango ye, hingango nda ti ye, na ndara. (aProverbe 2:1-10, NW) Bazengele Paul asala tene ti nene ti dutingo na mabe nga na beku so akpengba. (aRomain 1:16, 17; aColossien 1:5; aHébreu 10:39) Bê so azia pepe na ngangu ti kanga nzala ti tele ayeke nga kota ye. (Kusala 24:25; aHébreu 10:36) Me, mbeni mbage ni oko ayeke dä so tongana a yeke pepe, a yeke buba tanga ti alengo ni kue, na a lingbi même ti sala si ala glisa ngele ti ala. Ye so ayeke ndoye.—1 aCorinthien 13:1-3, 13.
2. Tongana nyen Jésus afa na gigi kota ti ndoye, na a sala si ahundango tene wa aba gigi?
2 Jésus afa la ni na gigi kota ni ti ndoye tongana lo tene: “Na lege so fade azo kue ahinga i yeke adisciple ti mbi, tongana i yeke na ndoye na popo ti i mveni.” (Jean 13:35, NW) Teti so ndoye ayeke ye so amu lege ti hinga na tâ Chrétien, a lingbi e hunda atene tongana, Ndoye ayeke nyen? Ngbanga ti nyen a yeke kota mingi si Jésus atene, ahon tanga ti aye kue, ndoye amu lege ti hinga na adisciple ti lo? E lingbi ti lë ndoye tongana nyen? A lingbi e ndoye zo wa? Zia e bi lê na ndo ahundango tene so.
Ndoye Ayeke Nyen?
3. A lingbi ti fa nda ti ndoye tongana nyen, na ngbanga ti nyen a ndu bibe nga na bê?
3 Mbeni oko nda ti ndoye ayeke ‘dutingo ti zo ndulu mingi wala na kpengba be-ti-ndoye teti mbeni zo, nzobe ti wâ wala warango ngia na mbage ti mbeni zo nde.’ A yeke lengo so apusu azo ti sala ye teti nzoni ti ambeni zo nde, nga ngoi na ngoi a hunda ala ti gbanzi ye mingi na tele ti ala. Tongana ti so a fa na yâ ti Bible, ndoye andu bibe nga na bê ti zo. Bibe, wala ngangu ti hinga ye, asala kusala ngbanga ti so tongana mbeni zo andoye mbeni zo, lo hinga biani ye so lo sala, na bango so lo mveni, nga na ambeni zo so lo ndoye, ala kue ayeke na awokongo legeoko na alengo so agboto zo. Tene ni akiri andu ngangu ti hinga ye teti ambeni zo ayeke dä so ngoi na ngoi Chrétien andoye ala, ngbanga ti so na lege ti dikongo Bible lo ba so Nzapa ahunda lo ti sala tongaso, me ayeke peut-être pepe ye so bê ti lo aye. (Matthieu 5:44; 1 aCorinthien 16:14) Ye oko, ndoye alondo biani na bê. Tâ ndoye tongana ti so afa ni na yâ ti Bible ayeke lâ oko pepe senge hingango ye na li. A ndu tâ yengo dä na bê kue nga mungo bibe kue.—1 Pierre 1:22.
4. Na lege wa ndoye ayeke mbeni kpengba kamba?
4 A yeke ngangu na azo so ayeke na bê ti kion ti duti na tâ songo ti ndoye ngbanga ti so zo so andoye mbeni zo ayeke ndulu ti zia na kozo ndo aye ti zo ni, na aye ti lo mveni na peko. (aPhilippien 2:2-4) Atene ti Jésus “ngia ayeke na zo so amu ye, ahon ngia ti lo so akamata ye” ayeke mbilimbili tâ tene tongana mungo ye ni ayeke mbeni kusala ti ndoye. (Kusala 20:35) Ndoye ayeke mbeni kamba so akpengba mingi. (aColossien 3:14) Fani mingi a ndu nga salango kamarade, me akamba ti ndoye akpengba ahon ala ti salango kamarade. Ngoi na ngoi, a fa so yengo tele so ayeke na popo ti mbeni koli na wali ti lo ayeke ndoye; ye oko, ndoye so Bible awa e ti lë aninga mingi ahon pendere ti mitele so agboto lê. Tongana koli na wali ti lo aye tele biani, ala yeke ngbâ na ndo oko atä tongana lege ayeke dä mbeni pepe ti bungbi koli na wali ndali ti akpale ti gango kangba wala ngbanga ti so mbeni oko na popo ti ala ayeke pepe na ngangu ti sala ye.
Ndoye: Mbeni Kota Lengo
5. Ngbanga ti nyen ndoye ayeke kpengba lengo teti mbeni Chrétien?
5 Ngbanga ti nyen ndoye ayeke kpengba lengo teti mbeni Chrétien? Kozoni, ngbanga ti so Jésus akomande adisciple ti lo ti ndoye tele na popo ti ala. Lo tene: “I yeke andeko ti Mbi tongana i sala ye so Mbi komande i. Mbi komande ye so na i, i ndoye tele ti i na popo ti i.” (Jean 15:14, 17) Ti use ni, ngbanga ti so Jéhovah mveni ayeke tâ ndoye biani, nga teti so e yeke awavorongo lo, a lingbi e mu tapande ti lo. (aEphésien 5:1; 1 Jean 4:16) Bible afa so ti wara hingango ye na ndo Jéhovah na Jésus aye ti tene fini ti lakue lakue. Tongana nyen e lingbi ti tene so e hinga Nzapa tongana e tara pepe ti duti tongana lo? Bazengele Jean atene: “Lo so ayeke na ndoye pepe ahinga Nzapa pepe, ngbanga ti so Nzapa ayeke ndoye.”—1 Jean 4:8, NW.
6. Tongana nyen ndoye alingbi ti zia ambage nde nde ti fini ti e na ndo so alingbi?
6 Ndoye ayeke nga kota ye teti mbeni ota nda ti tene: A mu maboko na e ti zia ambage nde nde ti fini ti e na ndo so alingbi na a sala si e kiri e wara nzoni bibe na ndo ye so e sala. Na tapande, a yeke kota ye mingi ti ngbâ lakue ti wara hingango ye ti Tene ti Nzapa. Teti mbeni Chrétien, mara ti hingango ye tongaso ayeke tongana kobe. A mu maboko na lo ti kono ti ga biazo na ti sala ye alingbi na ye so bê ti Nzapa aye. (Psaume 119:105; Matthieu 4:4; 2 Timothée 3:15, 16) Ye oko, Paul agboto mê: “Hingango ye asala si bê ti zo aga kota, me ndoye asala si zo akpengba.” (1 aCorinthien 8:1) Biani, mbeni ye ti sioni ayeke oko pepe na yâ tâ hingango ye. Kpale ni ayeke na mbage ti e, e yeke na abibe ti siokpari. (Genèse 8:21) Tongana ndoye, ngangu so amu lege ti zia ye kue na ndo so alingbi, ayeke dä pepe, hingango ye alingbi ti sala si bê ti zo aga kota, na bingo bê so lo yeke nzoni ahon tanga ti azo. Ye so alingbi ti si pepe tongana a yeke ndoye si apusu lo ti sala ye. “Ndoye . . . a pika kate pepe, a si na baba pepe.” (1 aCorinthien 13:4, NW) Chrétien so ndoye apusu lo ti sala ye ayeke sala baba pepe atä tongana lo wara mbeni hingango ye so alï mingi. Ndoye asala si lo ngbâ be-ti-molenge na a kanga lege na lo ti yä iri ti lo mveni.—Psaume 138:6; Jacques 4:6.
7, 8. Tongana nyen ndoye amu maboko na e ti bata lê kue gi na ndo aye so ayeke kota ahon?
7 Paul asû mbeti na azo ti Philippes: “Ba ye so mbi ngbâ lakue ti hunda na yâ asambela ti mbi, a yeke ti tene ndoye ti i awu lakue mingi ahon legeoko na tâ hingango ye nga na gbungo nda ti ye so alingbi kue; ti tene i lingbi hinga nzoni aye so ayeke kota ahon.” (aPhilippien 1:9, 10, NW) Fade ndoye ti Chrétien ayeke mu maboko na e ti bata wango so ti hinga aye so ayeke kota ahon. Na tapande, ba atene so Paul atene na Timothée: “Tongana mbeni zo aye kusala ti surveillant, lo sala nzala ti nzo kusala.” (1 Timothée 3:1, NW) Na ngoi ti kusala ti ngu 2000, wungo ti afini kongrégation na ndo sese kue so aba gigi ayeke 1 502, na a sala si awara mbeni fini wungo ti akongrégation kue 91 487. Tongaso, a hunda ti wara a-ancien mingi ahon, na ala so aye ti wara matabisi so alingbi na gonda.
8 Me, ala so aye ti wara amatabisi ti surveillant ayeke wara lege ti zia ye kue na place ni tongana ala glisa pepe nda ti amatabisi tongaso. Gi ti wara mbeni ngangu ti komande wala kota ndo ayeke pepe ye so ayeke kota ahon. A-ancien so anzere na lê ti Jéhovah ayeke ala so ndoye teti lo nga teti aita ti ala apusu ala ti sala ye. Ala gi pepe ti wara kota ndo wala ti duti na kota ngangu. Na peko ti so bazengele Pierre awa a-ancien ti kongrégation ti bata nzoni bango ndo, lo luti mingi na ndo nene ti duti na “bibe ti sala tele kete.” Lo wa azo kue na yâ ti kongrégation: “I sala tele ti i mveni kete, na gbe ti ngangu maboko ti Nzapa.” (1 Pierre 5:1-6, NW) Zo kue so agi amatabisi ti kusala ayeke sala nzoni ti bi bê na tapande ti gbâ ti a-ancien na ndo sese kue so ayeke sala ngangu kusala, so ayeke na be-ti-molenge, na tongaso ala yeke mbeni deba nzoni teti akongrégation ti ala.—aHébreu 13:7.
Nzoni Bibe Amu Maboko na E ti Gbu Ngangu
9. Ngbanga ti nyen aChrétien ayeke dabe ala lakue na adeba nzoni so Jéhovah amu zendo ni?
9 Na mbeni lege nde, a yeke ba nga nene ti tene ndoye apusu e ti sala ye. Ti ala so ndoye apusu ala ti mu lege ti dutingo ndulu na Nzapa, Bible amu zendo ti adeba nzoni ti mosoro mingi fadeso na ti apendere deba nzoni so alingbi ti bi bê na ni pepe na ngoi ti kekereke. (1 Timothée 4:8) Tongana mbeni Chrétien amä na bê biani na azendo so na lo hinga na bê kue so Jéhovah ayeke “zo ti futa ye na ala so agi lo na bê ti ala kue,” a yeke mu maboko na lo ti luti ngangu na yâ mabe. (aHébreu 11:6, NW) Mingi na popo ti e ayeke na kota nzala ti ba gango tâ tene ti azendo ti Nzapa na e yeda na peko ti tene so agbu bê ti bazengele Jean: “Amen! Ga, Seigneur Jésus!” (Apocalypse 22:20) Biani, gbungo li na ndo amatabisi so abata teti e tongana e duti be-ta-zo ayeke kpengba e ti gbu ngangu, legeoko tongana ti so batango na bibe “ngia so azia na gbele lo,” amu maboko na Jésus ti gbu ngangu.—aHébreu 12:1, 2, NW.
10, 11. Tongana a yeke ndoye si apusu e ti sala kusala, tongana nyen si a mu maboko na e ti gbu ngangu?
10 Ye oko, ye ni ayeke duti tongana nyen tongana nzala ti e ti duti na yâ fini sese ayeke gi oko ye so apusu e ti sala na Jéhovah? Tongana a yeke tongaso, a yeke ngangu pepe ti tene bê ti e anze wala anzere pepe tongana aye aga ngangu wala asi pepe tongana ti so e ku. Sioni kpale ti guengo yongoro ayeke hara e. (aHébreu 2:1; 3:12) Paul asala tene ti Démas, zo so ayeke kozoni kamarade ti lo, so azia lege ti lo. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so “lo ndoye sese so.” (2 Timothée 4:10) Azo so asala kusala biani gi teti ambeni nda ti tene ti kion ayeke na gbele kpale ti sala tongaso nga. Alege so azi ti wara ye fade fade, so a zia na gbele azo na yâ sese so alingbi ti gboto lo, nga na nda ni, lo yeke duti ndulu pepe ti gbanzi aye na tele ti lo fadeso na yâ beku ti wara adeba nzoni so ayeke ga.
11 A yeke na lege ni ti duti na nzala ti wara adeba nzoni so ayeke ga nga ti duti na beku ti zingo zo na yâ ti atara. Ye oko, ndoye asala si e mu na nene ni mingi ahon ye so alingbi ti duti kozo ye na yâ fini ti e. Ye so ayeke kota ahon, ayeke ye so bê ti Jéhovah aye, pepe ye so bê ti e aye. (Luc 22:41, 42) Biani, ndoye akpengba e. A sala si e duti na ngia ti ku Nzapa ti e na be-nze-pepe, na warango ngia na lege ti adeba nzoni kue so lo mu na e nga na ziango bê kue so tongana ngoi ti lo alingbi, fade e wara ye kue so lo mu zendo ni, na ye mingi ahon so nga. (Psaume 145:16; 2 aCorinthien 12:8, 9) Me kozo na ngoi so, ndoye amu maboko na e ti ngbâ ti sala kusala na kion pepe ngbanga ti so “ndoye . . . a gi nzoni ti lo mveni pepe.”—1 aCorinthien 13:4, 5, NW.
A Lingbi A-Chrétien Andoye Zo Wa?
12. Na lege ti tene ti Jésus, a lingbi e ndoye zo wa?
12 Jésus amu mbeni ndia so andu akota kamba na ndo zo wa a lingbi e ndoye tongana lo fa peko ti atene use na yâ Ndia ti Moïse. Lo tene: “A lingbi mo ndoye Jéhovah Nzapa ti mo na bê ti mo kue, na âme ti mo kue, nga na bibe ti mo kue” na, “A lingbi mo ndoye mba ti mo tongana mo mveni.”—Matthieu 22:37-39, NW.
13. Tongana nyen e lingbi ti manda ti ndoye Jéhovah, atä so e lingbi pepe ti ba lo?
13 Na yâ ti atene ti Jésus, a sigigi polele so kozo zo so ahon atanga ni kue so a lingbi e ndoye lo ayeke Jéhovah. Ye oko, a dü e pepe na mbeni ndoye ti Jéhovah so akpengba kue. A yeke mbeni ye so a lingbi e gi ti lë ni. Na kozo ngoi so e mä tene na ndo lo, ye so e mä agboto e na mbage ti lo. Yeke yeke, e manda tongana nyen lo leke sese teti azo. (Genèse 2:5-23) E manda tongana nyen lo sala ye na mbage ti azo, pepe na zingo maboko na ndo e na ngoi so siokpari alï kozoni na yâ sewa ti azo, me na salango mbeni ye ti ton e. (Genèse 3:1-5, 15) Lo sala ye na nzobe na ala so aduti be-ta-zo, nga na nda ni lo mu Molenge ti lo ngengele oko teti pardon ti asiokpari ti e. (Jean 3:16, 36) Hingango ye so ague na li ni akono bê ti kiri singila ti e teti Jéhovah. (Esaïe 25:1) Gbia David atene so lo ndoye Jéhovah teti nzobe ti Lo. (Psaume 116:1-9) Laso, Jéhovah ayeke bata e, lo yeke fa lege na e, lo yeke kpengba na lo yeke wa e. Tongana e manda ye mingi ahon na ndo lo, ndoye ti e ayeke lï mingi ahon nga.—Psaume 31:24 (31:23, NW); Sophonie 3:17; aRomain 8:28.
E Lingbi ti Fa Ndoye ti E Tongana Nyen?
14. Na lege wa e lingbi ti fa so e yeke na tâ ndoye teti Nzapa?
14 Biani, azo mingi na ndo sese atene ala ndoye Nzapa, me lege so ala sala ye abele tene ti yanga ti ala. Tongana nyen e lingbi ti hinga so e ndoye Jéhovah biani? E lingbi ti sala tene na lo na yâ sambela na ti tene na lo tene so agbu bê ti e. Na e lingbi ti sala ye na mbeni lege so afa na gigi ndoye ti e. Bazengele Jean atene: “Zo kue so abata tene ti [Nzapa], biani ndoye ti Nzapa aga mbilimbili-kue na yâ lo. Na lege so, e hinga so e sala beoko na lo.” (1 Jean 2:5; 5:3, NW) Na popo ti aye mingi, Tene ti Nzapa atene na e ti bungbi lakue na ambeni ita na ti duti na mbeni fini nga mbeni tambela so ayeke na sioni pepe. E kpe ndendia, e tene tâ tene, na e bata bibe ti e na sioni pepe. (2 aCorinthien 7:1; aEphésien 4:15; 1 Timothée 1:5; aHébreu 10:23-25) E yeke fa ndoye na mungo ye ti mitele na azo so ye atia ala. (1 Jean 3:17, 18) Na e yeke gbanzi tele ti e pepe ti fa ye na ambeni zo na ndo Jéhovah. So andu mungo mbage na fango nzo tene ti Royaume na ndo sese kue. (Matthieu 24:14; aRomain 10:10) Mango Tene ti Nzapa na yâ ti aye tongaso ayeke fä so e yeke na tâ ndoye teti Jéhovah.
15, 16. Tongana nyen ndoye teti Jéhovah andu fini ti azo mingi na ngu so ahon?
15 Ndoye teti Jéhovah amu maboko na azo ti mu anzoni desizion. Na ngu so ahon, mara ti ndoye tongaso apusu azo 288 907 ti mu fini ti ala na lo na ti fa ni na gigi na lege ti batême ti ngu. (Matthieu 28:19, 20) Nda ti mungo tele ti ala tongaso ayeke dä. A duti fä ti mbeni gbiango ye na yâ fini ti ala. Na tapande, Gazmend ayeke la ni mbeni oko ti awalombe ti pikango ndembo ti nzangi na Albanie. Teti ambeni ngu, lo na wali ti lo amanda Bible na, atä so aye ti kanga lege ayeke dä, na nda ni ala ga awafango tene ti Royaume. Na ngu so ahon, Gazmend awara batême, mbeni oko ti azo 366 so awara batême na Albanie na ngu ti kusala ti 2000. Mbeni mbeti-sango asigigi na mbeni article na ndo lo na a tene: “Lo yeke na mbeni fini so nda ni ayeke dä, na ndali ni, lo na sewa ti lo ayeke wara fadeso kota ngia na yâ fini ti ala. Ti lo, a yeke kota ye mbeni pepe ti ba ye wa lo lingbi ti wara na yâ fini, me, nde na so, ye wa lo lingbi ti sala ti mu maboko na ambeni zo.”
16 Legeoko nga, a zia tene ti mbeni nzoni kua ti nginza na gbele mbeni ita-wali so awara batême ade ti ninga pepe na so asala kusala teti mbeni ndokua ti pétrole na Guam. Na peko ti salango kua ngangu teti angu mingi ti ga kota zo na ndokua ni, a mu fadeso lege na lo ti ga kozo wali so ayeke duti use président na yâ mbaï kue ti ndokua ni. Me, lo mu fini ti lo fadeso awe na Jéhovah. Tongaso, na peko ti lisoro so lo sala na koli ti lo, fini ita-wali so ake ndo so ala ye ti mu na lo, na mingi ahon lo leke ti sala kua teti ndambo ti ngoi si lo lingbi gue na li ni ti ga wakua ti ngoi kue, mbeni pionnier. Ndoye teti Jéhovah apusu lo ti ye ti sala na Nzapa tongana pionnier ahon ti tomba peko ti aye ti mosoro ti sese so. Biani, mara ti ndoye tongaso na ndo sese kue 805 205 ti bi tele na yâ ti ambage nde nde ti kusala ti pionnier na ngoi ti ngu ti kusala 2000. So tä fango na gigi ndoye na mabe si apionnier so asala!
Ye Apusu Ala ti Ndoye Jésus
17. Pendere tapande wa ti ndoye e ba na mbage ti Jésus?
17 Jésus ayeke mbeni pendere tapande ti zo so ndoye apusu lo ti sala ye. Na ngoi ti fini ti lo kozoni ti ga na sese, lo ndoye Babâ ti lo na lo ndoye azo. Tongana fä ti ndoye lo mveni, lo tene: “Mbi duti na tele ti [Jéhovah] tongana wakua ti kode, nga lâ na lâ mbi ga lo so lo ndoye lo mingi, mbi wara ngia na gbele lo lakue, na warango ngia teti sese ti lo so alë lengo, na aye so mbi ye mingi ayeke la ni na popo ti amolenge ti zo.” (aProverbe 8:30, 31, NW) Ndoye ti Jésus apusu lo ti zia ndo ti lo na yayu ti tene a dü lo tongana mbeni foroto so ayeke na ngangu oko pepe. Lo sala ye na be-nze-pepe nga na nzobe na azo ti be-ti-molenge, ala so ayeke asenge zo, na lo ba pasi na maboko ti awato ti Jéhovah. Na nda ni, lo kui teti azo kue na ndo keke ti pasi. (Jean 3:35; 14:30, 31; 15:12, 13; aPhilippien 2:5-11) So tä pendere tapande ti nzoni bibe so apusu zo ti sala ye!
18. (a) Tongana nyen e yeke lë ndoye teti Jésus? (b) Na lege wa e fa na gigi so e ndoye Jésus?
18 Tongana azo so ayeke na bê ti nzoni adiko ambaï ti fini ti Jésus na yâ ti aÉvangile na agbu li na ndo gbâ ti adeba nzoni so fini ti lo tongana be-ta-zo aga na ni na ala, ye so asala si mbeni kota ndoye teti lo akono na yâ bê ti ala. Laso e yeke tongana azo so Pierre asala tene na ala tongana lo tene: “Kamême i de i ba [Jésus] pepe, i ndoye Lo.” (1 Pierre 1:8) E yeke fa ndoye ti e na gigi tongana e fa mabe na lo nga tongana e mu tapande ti fini ti lo, so na ngoi ni lo gbanzi ye mingi na tele ti lo. (1 aCorinthien 11:1; 1 aThessalonicien 1:6; 1 Pierre 2:21-25) Na lango 19 ti avril ngu 2000, a dabe ti azo wungo ti ala kue 14 872 086 na anda ti tene so apusu e ti ndoye Jésus na ngoi so ala gue na Mémorial ti kui ti lo so a yeke sala ni ngu oko oko. So tä kota wungo si ayeke dä la ni! Na ba tongana nyen a yeke mu ngangu ti hinga so azo mingi asala nzala ti salut na lege ti sadaka ti Jésus! Biani, ndoye so Jéhovah na Jésus ayeke na ni teti e, nga ndoye so e yeke na ni teti ala ayeke kpengba e.
19. Ahundango tene wa so andu ndoye fade a sala lisoro na ndo ni na yâ article ti peko?
19 Jésus atene la ni so a lingbi e ndoye Jéhovah na bê ti e kue, na âme ti e kue, na bibe ti e kue, na ngangu ti e kue. Me lo tene nga so a lingbi e ndoye zo so ayeke ndulu na e tongana tele ti e mveni. (Marc 12:29-31) Tene so andu zo wa? Na tongana nyen ndoye teti zo so ayeke ndulu na e ayeke mu maboko na e ti ngbâ ti zia ye na ndo so alingbi na ti bata nzoni bibe so apusu zo ti sala ye? Fade a sala lisoro na ndo ti ahundango tene so na yâ article ti peko.
Mo Dabe Mo?
• Ngbanga ti nyen ndoye ayeke mbeni kpengba lengo?
• Tongana nyen e lingbi ti manda ti ndoye Jéhovah?
• Tongana nyen tambela ti e afa so e ndoye Jéhovah?
• Tongana nyen e yeke fa na gigi ndoye ti e teti Jésus?
[Foto na lembeti 20]
Ndoye amu maboko na e ti ku hungo tele na be-nze-pepe
[Foto na lembeti 22]
Kota sadaka ti Jésus apusu e ti ndoye lo