“Seigneur, mo fa na e lege ti sambela”

“Mbeni disciple ti Lo atene na Lo, Seigneur, Mo fa na e lege ti sambela.”​—LUC 11:1.

MBENI lâ na ngu 32 ti ngoi ti e, mbeni disciple ti Jésus ayeke bâ Lo na sambelango ni. Teti so Jésus ayeke sambela peut-être na yâ bê ti lo, disciple ni amä pëpe tënë so lo yeke tene na Babâ ti lo. Me, tongana Jésus ahunzi awe, disciple ni atene na lo: “Seigneur, Mo fa na e lege ti sambela.” (Luc 11:1). Nyen la apusu lo ti hunda tënë so? Sambela ayeke lani mbeni ye so aJuif ayeke sala ni lakue na yâ fini ti ala nga na yâ vorongo ti ala. Mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sû na yanga ti Hébreu ayeke na gbâ ti asambela na yâ buku ti Psaume nga na ambeni buku nde. Tongaso, disciple ni ayeke hunda lani pëpe ti tene a fa na lo mbeni ye so lo hinga ye oko dä pëpe, wala so lo sala ni lâ oko pëpe. Lo hinga lani nzoni mingi asambela so amokonzi ti lege ti vorongo ti aJuif ayeke sala ni gi tongaso. Me ti so, lo bâ Jésus na sambelango ni na peut-être lo bâ so mbeni kota kangbi ayeke na popo ti sambela ti Jésus nga na asambela so arabbi asala ti fa so ala yeke mbilimbili mingi.​—Matthieu 6:5-8.

² Nze 18 tongaso kozoni, na yâ Fango ye ti lo na ndo ti Hoto, Jésus amû na adisciple ti lo mbeni tapande ti sambela, so ayeke mû lege na ala ti hinga atënë so ala lingbi ti tene na yâ sambela ti ala na Nzapa (Matthieu 6:9-13). Peut-être disciple ni so ayeke lani dä pëpe. Ni la, Jésus akiri afa na nzobe angbongboro tënë ti sambela so. Me bâ so lo kiri lo tene pëpe tâ gi peko ti tënë oko oko kue ti sambela ni. Na lege so, lo fa so a yeke pëpe mbeni sambela so a lingbi zo abata ni kue na li ti lo si lo tene gi peko ti atënë ni (Luc 11:1-4). Legeoko tongana disciple so a fa iri ti lo pëpe, e nga kue e ye si a fa na e tongana nyen ti sambela, si asambela ti e apusu e ndulu na Jéhovah mingi ahon ti kozo. Zia e bâ fadeso atënë kue ti yâ ti sambela so a mû tongana tapande, tongana ti so bazengele Matthieu afa ni. Aye so a hunda na yâ ni ayeke mbasambala. Ota andu aye so Nzapa aleke ti sala, nga osio andu aye so atia e na lege ti mitele nga na ti yingo. Na yâ article so, e yeke bâ ande a-ota kozo ye so a hunda.

Mbeni Babâ ti ndoye

³ Tâ gi na tongo nda ni, Jésus afa so a lingbi sambela ti e afa so e lë mbeni kpengba songo na Jéhovah, na so e kpe nga mbito ti lo. Na salango tënë mbilimbili ndali ti nzoni ti adisciple ti lo so abungbi na tele ti lo na ndo ti hoto ni so, Jésus afa na ala ti hiri Jéhovah “Babâ ti e so ayeke na yayu”, tongana ala yeke sala tënë na lo (Matthieu 6:9). Mbeni wandara atene so, atâa Jésus asala tënë na yanga ti Hébreu so azo atene ni mingi, wala na yanga ti Araméen, tënë “Babâ” so lo sala kusala na ni ge ayeke oko na tënë so mbeni kete molenge ayeke tene ti hiri na Babâ ti lo. Hiringo Jéhovah “Babâ ti e”, tongana e sala tënë na lo, afa mbeni songo ti wâ na so e zia bê kue na lo.

⁴ Na tenengo ‘Babâ ti e’, e yeke yeda nga so e yeke na yâ mbeni kota sewa ti akoli na awali so ayeda na Jéhovah tongana Zo so amû fini na ala (Esaïe 64:8; Kusala 17:24, 28). A kamata aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala tongana “amolenge ti Nzapa”, na ala lingbi ti tene na lo “na kongo, Abba! Babâ!” (aRomain 8:14, 15). Azo kutu mingi aga afon ala be-ta-zo. Azo so amû fini ti ala na Jéhovah na ala fa ni na gigi na warango batême na yâ ngu. “Ambeni ngasangbaga” so kue alingbi nga ti ga ndulu na Jéhovah na iri ti Jésus, nga ti hiri Lo “Babâ ti e”. (Jean 10:16; 14:6). E lingbi ti gue lakue na mbage ti Babâ ti e ti yayu na yâ sambela ti sepela lo, ti kiri singila na lo ndali ti aye ti nzoni kue so lo sala na e, nga ti fa na lo agingo bê ti e, na hingango so lo yeke bi bê ti lo na e.​—aPhilippien 4:6, 7; 1 Pierre 5:6, 7.

Ndoye teti iri ti Jéhovah

⁵ Sambela ni ato nda ni na ziango akota ye hio na kozo ndo. A tene: “E ye iri ti Mo aga nzoni-kue.” (Matthieu 6:9). Tâ tënë, a lingbi gango nzoni-kue ti iri ti Jéhovah aduti ye so agbu bê ti e mingi, ngbanga ti so e ye lo na e ke ti bâ azonga kue so a bi na ndo iri ti lo. Kengo yanga ti Satan nga lege so lo pusu na kozo koli na kozo wali ti ke yanga ti Nzapa aga na zonga na ndo iri ti Jéhovah. Lo sala ni na gango na kite na ndo lege so Nzapa ayeke sala kusala na yanga-ti-komande ti Lo ti dunia kue (Genèse 3:1-6). Nga, ti londo na ngoi ni so, aye ti kamene so azo asala, ala so atene ala ga na iri ti Nzapa, nga na fango ye ti ala aga na zonga na ndo iri ti Jéhovah.

⁶ Sambela so e sala ti tene iri ti Jéhovah aga nzoni-kue ayeke fa ndo so e luti dä na ndo tënë ti yanga-ti-komande ti kota ahon kue: E fa so e yeda na bê kue so Jéhovah ayeke na droit ti komande dunia kue. Jéhovah aye si dunia kue asi na a-ange nga na azo so ayeda na bê ti ala kue nga na ngia ti duti na gbe ti yanga-ti-komande ti lo so ayeke mbilimbili, ngbanga ti so ala ye lo nga na ye kue so andu iri ti lo (1 Chronique 29:10-13; Psaume 8:2; 148:13). Ndoye teti iri ti Jéhovah ayeke mû ande maboko na e ti ke ti sala ye kue so alingbi ti ga na zonga na ndo iri ti lo so ayeke nzoni-kue (Ezéchiel 36:20, 21; aRomain 2:21-24). Teti so siriri ti dunia kue nga na ti azo kue so ayeke na yâ ni aluti gi na ndo gango nzoni-kue ti iri ti Jéhovah, nga na yengo dä na bê kue na yanga-ti-komande ti lo, sambela ti e, “e ye iri ti Mo aga nzoni-kue”, afa so e hinga biani so ye so Jéhovah aleke ti sala ayeke ga tâ tënë, si lo wara gonda.​—Ezéchiel 38:23.

Royaume so e sambela ndali ni

⁷ Use ye so a hunda na yâ sambela ni ayeke: “E ye royaume ti Mo aga.” (Matthieu 6:10). Hundango ye so ague oko mingi na kozo tënë ni. Iri ti Jéhovah ayeke ga nzoni-kue gi na lege ti Royaume ti Messie, ngorogbia ti lo ti yayu, so Molenge ti lo, Jésus Christ, ayeke Zo so a hiri lo tâ na lege ni ti ga Gbia ni (Psaume 2:1-9). Prophétie ti Daniel afa Royaume ti Messie ni tongana mbeni “tênë” so a zi ni na tele ti mbeni “hoto”. (Daniel 2:34, 35, 44, 45). Hoto ni ayeke fä ti yanga-ti-komande ti Jéhovah ti dunia kue. Tongaso, tênë so ayeke fä ti Royaume ayeke mbeni fini ye so afa na gigi komandema ti kota ahon kue ti Jéhovah. Na yâ prophétie ni, tênë ni so “aga kota hoto, na a si sese kue” so afa atene Royaume ti Messie ayeke duti ande fä ti yanga-ti-komande ti kota ahon kue ti Nzapa tongana lo komande na ndo sese kue.

⁸ Na tele ti Christ na yâ ngorogbia ti Royaume so, a yeke azo 144 000, so ‘avo ala na popo ti azo’ si ala komande legeoko na lo tongana agbia na aprêtre (Apocalypse 5:9, 10; 14:1-4; 20:6). Daniel asala tënë ti ala tongana “azo ti be-vulu ti Lo Ti Nduzu Ahon Kue” so, legeoko na Christ so ayeke Beli ti ala, awara “royaume ni, ngangu ti komande, na kota ndo ti royaume nde nde na gbe ti yayu kue; royaume ti [ala] ayeke royaume ti lakue lakue, fade angangu ti komande kue asala na [ala] na ala mä [ala].” (Daniel 7:13, 14, 18, 27). Bâ, so ayeke ngorogbia ti yayu so Christ afa na adisciple ti lo ti sambela ndali ni.

Teti nyen ti ngbâ ti sambela ti tene Royaume aga?

⁹ Na yâ sambela so lo mû tongana tapande, Christ afa na e ti sambela ti tene Royaume ti Nzapa aga. Gango tâ tënë ti prophétie ti Bible afa so a leke gere ti Royaume ti Messie ni na yayu na ngu 1914.a Tongaso, a yeke lakue na lege ni ti tene e sambela si Royaume so “aga”? Biani. Teti na yâ prophétie ti Daniel, Royaume ti Messie, so mbeni tênë aduti fä ni, ayeke gue ti tingbi tele ngangu na angorogbia ti azo. Mbeni kota yanda ayeke fä ti angorogbia so. Tênë ni ayeke ga ande ti gu lo ngangu si a ga fuku. Prophétie ni atene: “[Nzapa a]zia royaume ni na tïtî ambeni zo nde pëpe; me fade royaume so afâ mbeni royaume so kue ndulu ndulu, na a sala si royaume nde nde so kue awe; na fade royaume so angbâ lakue lakue.”​—Daniel 2:44.

¹⁰ E yeke ku na bê kue ti bâ Royaume ti Nzapa na gango ni ti futi sioni sese ti Satan, ngbanga ti so ye so ayeke sala si iri ti Jéhovah aga nzoni-kue, nga ayeke zi azo kue so ake komandema ti lo. E yeke sambela na bê kue: “E ye royaume ti Mo aga”, nga legeoko na bazengele Jean, e tene: “Amen! Ga, Seigneur Jésus!” (Apocalypse 22:20). Biani, zia Jésus aga asala si iri ti Jéhovah aga nzoni-kue, nga afa mbilimbili ti komandema ti Lo, si atënë ti wasungo psaume so alingbi ga tâ tënë: “Si ala lingbi hinga gi Mo oko ayeke, Mo so iri ti Mo ayeke L’Eternel [“Jéhovah”, NW ], Mo so Mo yeke Lo Ti Nduzu Ahon Kue na ndo sese kue.”​—Psaume 83:19.

‘E ye a sala ye so bê ti mo aye’

¹¹ Na pekoni, Jésus afa na adisciple ti lo ti sambela tongaso: “E ye ala sala na sese ye so bê ti Mo aye legeoko tongana ala sala na yayu.” (Matthieu 6:10). Dunia kue abâ gigi ngbanga ti so Jéhovah la aye. Angangu ange ti yayu adekongo: “Seigneur na Nzapa ti e, Mo lingbi ti wara gloire, na yango-iri, na ngangu, teti Mo sala ye kue giriri, na ala yeke, na A créé ala, teti bê ti Mo aye tongaso.” (Apocalypse 4:11). Jéhovah aleke ye ndali ti ‘aye so ayeke na yayu nga aye so ayeke na sese.’ (aEphésien 1:8-10). Na sambelango ti tene a sala ye so bê ti Nzapa aye, e yeke hunda biani na Jéhovah ti sala ye so lo leke ti sala. Na lege so, e yeke fa nga so e yeke ku na bê kue ti bâ so a sala ye so bê ti Nzapa aye na yâ dunia kue.

¹² Na sambelango tongaso, e yeke fa nga so e yeke ndulu ti sala ye alingbi na ye so bê ti Jéhovah aye. Jésus atene: “Kobe ti Mbi ayeke ti sala ye so Lo so ato Mbi aye, na ti sala kusala ti Lo kue.” (Jean 4:34). Legeoko tongana Jésus, e so e mû tele ti e na Nzapa awe, e yeke na ngia ti sala ye so bê ti Jéhovah aye. Yengo so e ye na Jéhovah nga na Molenge ti lo apusu e ti duti na fini ‘ndali ti nzara ti tele mbeni pëpe, me ndali ti ye so Nzapa aye.’ (1 Pierre 4:1, 2; 2 aCorinthien 5:14, 15). E kpe ti sala ye so e hinga ayeke nde na ye so bê ti Jéhovah aye (1 aThessalonicien 4:3-5). Na vongo ngoi ti diko na ti manda Bible, e yeke “hinga nda ti ye so [Jéhovah] aye”, so andu mungo mbage na yâ fango ‘nzo tënë ti royaume so’.​—aEphésien 5:15-17; Matthieu 24:14.

Ye so bê ti Jéhovah aye na yayu

¹³ A yeke sala ye so bê ti Jéhovah aye lani na yayu kâ angu mingi kozoni si mbeni oko ti a-ange ti lo ake yanga na aga Satan. Buku ti aProverbe afa kozo Molenge ti Nzapa tongana ndara ni mveni. A fa so teti angu kutu mingi mingi, Molenge ti Nzapa ngengele oko aduti lani na “ngia na gbele Lo lakue” ti sala ye so bê ti Babâ ti lo aye. Na nda ni, lo ga “wakode” ti Jéhovah. Na lege ti lo, Nzapa aleke aye kue so “ayeke na ayayu na so ayeke na ndo sese, ye so lê abâ, na ye so lê abâ pëpe”. (aProverbe 8:22-31; aColossien 1:15-17). Jéhovah asala kusala na Jésus tongana Tënë ti lo, wala zo so atene peko ti yanga ti lo.​—Jean 1:1-3

¹⁴ Wasungo psaume afa so yanga-ti-komande ti kota ahon kue ti Jéhovah ayeke na ndo ti aye kue, nga a-ange so ayeke gbâ ni gbâ ni ayeke mä afango lege nga na akomandema ti lo. E diko: “L’Eternel aleke trône ti Lo na ayayu, na royaume ti Lo akomande ye kue. Sala tënë nzoni na L’Eternel, i a-ange ti Lo, i so i yeke na ngangu, i so i sala ye alingbi na tënë ti Lo, i so i mä tënë ti yanga ti Lo. Sala tënë nzoni na iri ti L’Eternel, i aturugu ti Lo kue, i awakua ti Lo, i so i sala ye so amû ngia na Lo. Sepela L’Eternel, i kue so i yeke ye ti kusala ti Lo, i so i yeke na ndo kue so Lo komande.”​—Psaume 103:19-22.

¹⁵ Na peko ti so lo ke yanga, a zi lakue lege na Satan ti gue na yayu, tongana ti so buku ti Job afa (Job 1:6-12; 2:1-7). Ye oko, buku ti Apocalypse afa ândö so ngoi ayeke si so a yeke tomba ande Satan na adémon ti lo na yayu. A bâ so ngoi ni so asi kete na peko ti so Jésus Christ alë gbia na yâ Royaume na ngu 1914. Ti londo na ngoi ni so, place ayeke mbeni pëpe ndali ti asioni zo so na yayu kâ. Tongaso a bata ala ndulu na sese ge (Apocalypse 12:7-12). Zo ti tene agbugburu mbata ti komandema ti Nzapa na yayu kâ ayeke dä mbeni pëpe, me azo ayeke gonda gi “Molenge ti Ngasangbaga” ni, Christ Jésus, nga ala yeke sepela Jéhovah na bê ti ala kue (Apocalypse 4:9-11). Biani, a sala awe ye so bê ti Jéhovah aye na yayu kâ.

Ye so bê ti Jéhovah aye teti sese

¹⁶ A-église ti Chrétienté azia sese nde na ye so Nzapa aleke ti sala. Ala tene so anzoni zo kue ayeke gue na yayu. Me Jésus afa na e ti sambela tongaso: “E ye royaume ti Mo aga. E ye ala sala na sese ye so bê ti Mo aye legeoko tongana ala sala na yayu.” (Matthieu 6:10). E lingbi ti tene biani so a yeke sala mingi ni ye so bê ti Jéhovah aye na ndo ti sese so ye ti sioni, ye ti kirikiri, kobela, nga na kui ayeke dä? Oko pëpe! Ni la, a lingbi e sambela na bê kue ti tene a sala na sese ye so bê ti Nzapa aye, tongaso si a gue oko na zendo so bazengele Pierre asala tënë ni: “Na lege ti zendo ti Lo, e yeke ku ayayu ti fini [ngorogbia ti Royaume ti Messie so Christ ayeke na li ni] na sese ti fini [bungbi ti azo ti mbilimbili] so mbilimbili aduti na yâ ni.”​—2 Pierre 3:13.

¹⁷ Jéhovah aleke sese senge senge pëpe. Na gbe ti yingo ti Lo, lo pusu prophète Esaïe ti tene: “L’Eternel, Lo so acréé ayayu, Nzapa so aleke na asala sese, Lo sala si sese ni angbâ, Lo sala sese ni pëpe ti ga ye so afuti, Lo leke sese so si azo alingbi duti dä, Lo tene, Mbi yeke L’Eternel, na mbeni ayeke pëpe.” (Esaïe 45:18). Nzapa azia kozo koli na kozo wali na yâ mbeni paradis, na lo tene na ala: “I dü amolenge mingi, i wu, i si singo na sese, i sala si ye kue aga na gbe gere ti i.” (Genèse 1:27, 28; 2:15). Biani, ye so Wasalango ye aleke ti sala ayeke ti tene azo ti mbilimbili so ayeke nga nzoni-kue aduti na ndo ti sese, na ala yeda na ngia ti duti na gbe ti komandema ti Jéhovah nga ti duti teti lakue lakue na yâ Paradis so Christ amû zendo ni.​—Psaume 37:11, 29; Luc 23:43.

¹⁸ Na ndembe so azo so ake komandema ti Nzapa angbâ lakue ti duti na ndo ti sese, a yeke sala pëpe ye kue so bê ti Jéhovah aye na ndo ti sese ni. Na salango kusala na angangu ange na gbe ti komandema ti Christ, Nzapa ayeke “futi [ande] ala so afuti sese.” A yeke futi ande biaku biaku sioni sese kue ti Satan, na alege ti vorongo ti wataka ti lo, aye ti poroso ti lo so abuba, abungbi ti dengo buze ti lo so asala ye na kion nga na nzi, nga na aturugu ti lo so afuti ye mingi (Apocalypse 11:18; 18:21; 19:1, 2, 11-18). A yeke fa ande mbilimbili ti komandema ti Jéhovah nga a yeke sala si iri ti lo aga nzoni-kue. E yeke sambela ndali ti aye so kue tongana e tene: “Babâ ti e so ayeke na yayu, e ye iri ti Mo aga nzoni-kue. E ye royaume ti Mo aga. E ye ala sala na sese ye so bê ti Mo aye legeoko tongana ala sala na yayu.”​—Matthieu 6:9, 10.

¹⁹ Me na yâ sambela so lo mû tongana tapande, Jésus afa so e lingbi nga ti sambela ndali ti aye ti e mveni. E yeke bâ ande ambage ti sambela so na yâ article ti peko.

[Kete tënë na gbe ni]

Dango bê

• Ngbanga ti nyen a yeke na lege ni ti tene e hiri Jéhovah “Babâ ti e” tongana e yeke sala tënë na lo?

• Ngbanga ti nyen a yeke kota ye mingi ti tene e sambela si iri ti Jéhovah aga nzoni-kue?

• Ngbanga ti nyen e yeke sambela ti tene Royaume ti Nzapa aga?

• Ti tene e sambela si a sala ye so bê ti Nzapa aye na sese ge tongana ti so a sala na yayu, aye ti tene nyen?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1. Ngbanga ti nyen mbeni disciple ti Jésus ahunda lo ti fa na ala lege ti sambela?

2. (a) Ye nyen afa so Jésus aye pëpe si e tene tâ gi peko ti tënë oko oko kue ti sambela so lo mû tongana tapande? (b) Ngbanga ti nyen e ye nga ti hinga tongana nyen ti sambela?

3, 4. Hiringo Jéhovah “Babâ ti e” aye ti tene nyen?

5. Kozo tënë ti sambela so a mû tongana tapande ahunda nyen? Ngbanga ti nyen a lingbi biani na ni?

6. Tongana e sambela ti tene iri ti Jéhovah aga nzoni-kue, ye nyen e yeke sala pëpe?

7, 8. (a) Royaume so Jésus afa na e ti sambela ndali ni ayeke nyen? (b) Buku ti Daniel na ti Apocalypse afa nyen na e na ndo Royaume so?

9. Ngbanga ti nyen a yeke na lege ni ti tene e sambela si Royaume ti Nzapa aga?

10. Ngbanga ti nyen e yeke ku gango ti Royaume ti Nzapa na bê kue?

11, 12. (a) Tongana e sambela ti tene ‘a sala na sese ye so bê ti Nzapa aye legeoko tongana a sala na yayu’, e yeke hunda nyen? (b) So e sambela ti tene a sala ye so bê ti Jéhovah aye, a ye nga ti tene nyen?

13. Tongana nyen a yeke sala lani ye so bê ti Nzapa aye ngoi mingi kozoni si Satan ake yanga?

14. Ye nyen e lingbi ti manda na lege ti Psaume 103 na ndo lege so a-ange asala ye so bê ti Jéhovah aye na yayu kâ?

15. Tongana nyen lengo gbia ti Jésus na yâ Royaume andu salango ye so bê ti Nzapa aye na yayu?

16. Tongana nyen sambela ti Jésus so lo mû tongana tapande afa so fango ye ti Chrétienté na ndo beku ti azo ayeke tâ tënë pëpe?

17. Ye nyen Jéhovah aleke ti sala teti sese?

18, 19. (a) Kozoni si a sala ye kue so bê ti Nzapa aye na ndo ti sese, a lingbi a sala nyen? (b) Ambeni mbage wa ti sambela ti Jésus e yeke bâ ande na yâ article ti peko?

[Foto na lembeti 9]

Asambela ti Jésus ayeke tâ nde mingi na ti aFarizien so afa so ala yeke mbilimbili mingi

[Foto na lembeti 10]

A-Chrétien ayeke sambela ti tene Royaume ti Nzapa aga, ti tene iri ti lo aga nzoni-kue, nga ti tene a sala ye so bê ti lo aye