Tambela na lege ti be-biani

“Me mbi, fade mbi tambela na lege ti be-biani ti mbi.”​—PSAUME 26:11.

TONGANA Satan alondo lani ti ke yanga na yaka ti Eden, lo sigigi na mbeni kota tënë so andu droit so Nzapa ayeke na ni ti komande aye kue so Lo leke. Na ambeni ngoi na pekoni, lo tene so azo ayeke ngbâ ti sala na Nzapa gi tongana ala wara aye ti nzoni na pekoni (Job 1:9-11; 2:4). Ni la, tënë ti be-biani ti azo aga mbeni kota mbage ti tënë so andu yanga-ti-komande ti Jéhovah na yâ ti dunia kue.

² Atâa so gunda ti yanga-ti-komande ti Nzapa aluti pëpe na ndo dutingo be-biani ti aye so lo leke, azo nga na amolenge ti Nzapa, so ayeke a-ange, alingbi ti fa mbage wa ala yeke dä. Tongana nyen? Na salango ye na lege ti be-biani wala pëpe. Tongaso, kota tënë so ndali ni a yeke fâ ngbanga na ndo ti zo oko oko ayeke tënë ti be-biani ti lo.

³ A yeke tâ na bê ti lo kue si Job atene: “A lingbi [Jéhovah a]zia mbi na kilo ti mbilimbili, si Nzapa alingbi hinga mbilimbili [“be-biani”, NW ] ti mbi.” (Job 31:6). Be-biani ayeke ye so Gbia David ti Israël ti giriri ahunda Jéhovah ti gi nda ni tongana lo sala sambela so: “O L’Eternel, Mo fâ ngbanga ti mbi teti mbi tambela na lege ti be-biani ti mbi; mbi zia bê ti mbi na L’Eternel, ye ayengi mbi pëpe.” (Psaume 26:1). Bâ tongana nyen a yeke kota ye ti tene e nga kue e tambela na lege ti be-biani! Me, be-biani ayeke nyen, na ti tambela na lege ti be-biani aye ti tene nyen? Ye nyen ayeke mû maboko na e ti ngbâ ti tambela na lege ti be-biani?

“Mbi tambela na lege ti be-biani ti mbi”

⁴ Tënë ti yanga ti Hébreu so Bible ti Sango ti Alliance Biblique Universelle 1966 akiri pekoni na “be-biani” ayeke mbeni tënë so nda ni aye ti tene salango ye mbilimbili, nga dutingo zo so tënë ayeke na li ti lo pëpe. Na yâ ti ambeni versê, Bible ti Sango akiri pekoni na “mbilimbili”. Ye oko, be-biani angbâ gi na salango ye mbilimbili pëpe. A ndu nga dutingo zo so akpengba na yâ salango ye na lege ni wala mungo bê kue na Nzapa. Satan ayeke dë lani kite na ndo abibe ti Job tongana lo tene na Nzapa: “Me fadeso Mo ye tïtî Mo, Mo ndu bio ti [Job] na mi ti lo, na fade lo zonga Mo na tâ lê ti Mo.” (Job 2:5). Na ndo ti so a hunda nzoni salango ye, be-biani ahunda nga dutingo na anzoni bibe so apusu zo ti sala ye.

⁵ Ye oko, ti tene zo abata be-biani ti lo, a hunda pëpe ti tene lo duti mbilimbili-kue. Gbia David ayeke lani zo so ayeke mbilimbili-kue pëpe, nga na yâ ti fini ti lo, na ambeni ngoi lo girisa lege ngangu mingi. Me, Bible asala tënë ti lo tongana zo so atambela “na lege ti be-biani”. (1 aGbia 9:4). Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so David aye Jéhovah. Lo mû bê ti lo kue na Nzapa. Lo duti ndulu ti yeda na afaute ti lo, gbotongo mê so a mû na lo nga lo gbian asalango ye ti lo. Biani, a bâ be-biani ti David na yâ mungo bê ti lo kue nga na ndoye so lo yeke na ni teti Nzapa ti lo, Jéhovah.​—Deutéronome 6:5, 6.

⁶ Be-biani angbâ gi pëpe na mbeni mbage ti salango ye ti zo, tongana mungo bê ti lo kue na kua ti Nzapa. A ndu ambage kue ti salango ye ti lo. David “atambela” lani na lege ti be-biani ti lo. Mbeni bible Fini fango nda ti Bible (Angl.) atene: “Tënë, ‘tambela’ aye ti tene ‘salango ye’ wala ‘kode ti salango ye’.” Ti sala tënë ti “azo so lege ti ala ayeke mbilimbili,” wasungo psaume ahe bia so: “Ngia ayeke na ala so abata tënë ti témoin ti [Nzapa], ala so agi Lo na bê ti ala kue. Biani, ala sala ye ti kirikiri pëpe; ala tambela na lege ti Lo.” (Psaume 119:1-3). Be-biani aye ti tene ti gi lakue ti sala ye so Nzapa aye na ti tambela na lege ti lo.

⁷ Ti tambela na lege ti be-biani ahunda ti duti ndulu mingi na Nzapa, même na yâ ti aye ti ngangu. A yeke bâ be-biani ti e polele na ngoi so e yeke kanga bê na yâ ti atara, e yeke luti ngangu atâa kengo ndo ti awato wala atara so alondo na sese so ake Nzapa. E yeke ‘mû ngia na bê ti Jéhovah’, na tongaso lo lingbi ti kiri tënë na zo so ayeke gi yanga ti lo (aProverbe 27:11). Tongaso, a yeke senge pëpe si e lingbi ti leke na bê ti e ti sala ye tongana ti so Job atene lani: “Fade mbi zia mbilimbili [“be-biani”, NW ] ti mbi pëpe juska mbi kui.” (Job 27:5). Psaume 26 afa aye so ayeke mû ande maboko na e ti tambela na lege ti be-biani.

“Tara bê ti mbi, na tara bibe ti mbi”

⁸ David asambela: “Tara mbi ti bâ tongana mbi lingbi, O L’Eternel; tara bê ti mbi, na tara bibe ti mbi.” (Psaume 26:2). Tënë ti yanga ti Hébreu so a kiri pekoni na “bibe” na yâ ti versê so aduti fä ti atënë so ayeke kâ na gbe ti bê ti zo nga na atënë ti bê ti lo. Bê aduti fä ti zo ti yâ ni ti mbeni zo, aye so ayeke pusu lo ti sala ye, atënë ti bê ti lo nga na hingango ye ti lo. Tongana David ahunda na Jéhovah ti tara lo, lo yeke sambela ti tene Jéhovah abâ na agi nda ti abibe ti lo nga na atënë so alï mingi na gbe ti bê ti lo.

⁹ David ahunda mingi ti tene a tara wala a leke yâ ti bê nga na bibe ti lo si aga nzoni. Tongana nyen Jéhovah ayeke leke zo ti yâ ni ti e ti tene aga nzoni? David ahe bia so: “[Fade] mbi sala tënë nzoni na L’Eternel, Lo so amû wango na mbi; biani, bê ti mbi awa mbi na bï.” (Psaume 16:7). Tënë so aye ti tene nyen? A ye ti tene so wango ti Nzapa ague juska na gbe ti bê ti David na aduti kâ, a leke yâ ti atënë so ayeke kâ na gbe ti bê ti lo nga na atënë ti bê ti lo. Tongaso, wango ti Nzapa alingbi nga ti sala oko ye so na ndo ti e tongana, na bê ti kiri singila, e gbu li ti e na ndo ti awango so e yeke wara na lege ti Tënë ti Nzapa, na lege ti azo so ayeke sala kusala na iri ti Nzapa nga na lege ti bungbi ti lo, na e zia lege na awango so ti duti tâ na gbe ti bê ti e. Ti sambela lakue si Jéhovah aleke e tongaso ayeke mû ande maboko na e ti tambela na lege ti be-biani.

“Nzobe ti Mo ayeke na gbele mbi”

¹⁰ David angbâ ti tene: “Nzobe ti Mo ayeke na gbele mbi; na mbi tambela na yâ tene-biani ti Mo.” (Psaume 26:3). David ahinga nzoni mingi akusala ti nzobe ti Nzapa, nga na bê ti kiri singila, lo gbu li ti lo mingi na ndo ni. Lo he bia so: “O âme ti mbi, sala tënë nzoni na L’Eternel, na mo girisa pëpe ye ti nzoni ti Lo kue.” So lo dabe ti lo na mbeni “ye ti nzoni” so Nzapa asala, David angbâ ti tene: “L’Eternel asala ye ti mbilimbili, na Lo fâ ngbanga ti azo so ye ti ngangu asala ala. Lo fa lege ti Lo na Moïse, na Lo fa na amolenge ti Israël ye so Lo sala.” (Psaume 103:2, 6, 7). Peut-être David abi bê na ye ti ngangu so azo ti Egypte asala na azo ti Israël na ngoi ti Moïse. Tongana a yeke tongaso, gbungo li na ndo tongana nyen Jéhovah afa na Moïse ye so lo yeke sala ti zi azo ti Israël andu bê ti David na a kiri a sala si lo leke biani na bê ti lo ti tambela na lege ti be-biani.

¹¹ Mandango Tënë ti Nzapa lakue nga gbungo li na ndo aye so e manda na yâ ni ayeke mû nga maboko na e ti tambela na lege ti be-biani. Na tapande, ti dabe so Joseph akpe tongana wali ti Potiphar ahiri lo ti bungbi na lo ayeke mû ngangu biani na e ti kpe nga tongana mara ti atënë tongaso alondo na place ti kua ti e, na ekole wala na mbeni ndo nde (Genèse 39:7-12). Ka tongana e yeke na gbele atara so andu alege so azi na e ti wara gbâ ti aye ti mitele, kota ndo wala ngangu ti komande na yâ sese so? E yeke na tapande ti Moïse so ake aye so alingbi ti ga na lo yango-iri na kodoro ti Egypte (aHébreu 11:24-26). Ti bata na li gbungo ngangu ti Job ayeke mû maboko biani na e ti leke na bê ti e ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah atâa akpale ti kobela nga na aye ti ngangu (Jacques 5:11). Ka tongana a yeke sala ngangu na e? Ti dabe na ye so asi na Daniel na yâ dû ti abamara ayeke mû ngangu na e!​—Daniel 6:16-22.

“Mbi duti pëpe na azo ti handa”

¹² Ti fa mbeni ye so amû ngangu na be-biani ti lo, David atene: “Mbi duti pëpe na azo ti handa, na mbi tambela pëpe na awandendia. Mbi ke bungbi ti azo so asala sioni, na mbi duti pëpe na azo ti sioni.” (Psaume 26:4, 5). David aye ti duti na azo ti sioni pëpe; lo ke asioni kamarade.

¹³ Ka ti e a yeke tongana nyen? E ke ti duti na azo ti handa na lege ti aye so a yeke fa na télévizion, vidéo, alimon, Internet nga na ambeni lege nde? E yeke duti pëpe na popo ti awandendia wala azo so ayeke honde tâ zo so ala yeke? Na ekole wala na place ti kua ambeni zo ayeke sala ye tongana kamarade gi ti handa e senge. E ye biani ti duti na kpengba songo na azo so ayeke tambela na yâ tâ tënë ti Nzapa pëpe? A-apostat alingbi ti fa tele ti ala tongana anzoni zo ti gboto e yongoro na Jéhovah. Ka tongana na yâ ti kongregation ambeni zo ayeke dä so salango ye ti ala ayeke use? Ala nga kue ayeke honde tâ zo so ala yeke. Na ngoi so lo de maseka, Jayson, so fadeso ayeke serviteur ti mungo maboko, asala kamarade na mara ti azo tongaso. Lo sala tënë so na ndo ala: “Mbeni lâ, mbeni oko atene na mbi: ‘Ye so e yeke sala na ndembe so ayeke nga kota ye pëpe, ngbanga ti so tongana fini sese aga ande, andâ e kui ti e awe. E yeke hinga nga pëpe ye so asi na peko ti e.’ Mara ti tënë tongaso asala si lê ti mbi azi. Mbi ye ti kui pëpe tongana fini sese aga.” Na ndara, Jayson azia lege ti mara ti akamarade so. Bazengele Paul amû gbotongo mê so: “I handa tele ti i pëpe: Zo ti nzoni so atambela na azo ti sioni afuti lege ti lo.” (1 aCorinthien 15:33). A yeke tâ kota ye ti kpe asioni kamarade!

‘Fade mbi fa tënë ti kusala ti kpene ti Mo’

¹⁴ David akiri atene: “Fade mbi sukula maboko ti mbi si tënë ayeke na li ti mbi pëpe, tongaso mbi lingbi ngoro balaga ti Mo, O L’Eternel.” Ngbanga ti nyen? Ti “sala si azo amä tënë ti merci, na [ti] fa tënë ti kusala ti kpene ti Mo kue.” (Psaume 26:6, 7). David aye ti duti na sioni oko pëpe na lege ti bibe si lo lingbi ti voro Jéhovah na ti fa mungo tele ti lo kue na Nzapa.

¹⁵ Aye kue so andu tâ vorongo so a yeke sala ni lani na tabernacle nga na pekoni na temple ayeke lani “tapande na ayeke gbede ti ye ti yayu”. (aHébreu 8:5; 9:23). Balaga ni aduti fä ti dutingo ti Jéhovah ndulu ti yeda na sandaga ti Jésus Christ so avo azo kue (aHébreu 10:5-10). E yeke sukula maboko ti e si tënë ayeke na li ti e pëpe nga e yeke “ngoro balaga ti” Jéhovah na fango na gigi mabe na yâ sandaga so.​—Jean 3:16-18.

¹⁶ Tongana e yeke gbu li na ndo aye kue so kota ngele azi lege na ni, bê ti e ayeke si singo na tënë ti singila teti Jéhovah nga na Molenge ti lo ngengele oko. Tongaso, na bê ti kiri singila, zia e fa na azo akusala ti kpene ti Nzapa, ti londo na ngoi so lo leke azo na yaka ti Eden ti si na ngoi so a yeke kiri ti leke ye kue fini na yâ fini sese ti Nzapa (Genèse 2:7; Kusala 3:21). Na ndo ni, kusala ti fango tënë ti Royaume na ti salango adisciple ayeke bata e biani na lege ti yingo (Matthieu 24:14; 28:19, 20). Ti bi tele ti e kue dä ayeke sala si beku ti e ti kekereke angbâ ti za na yâ lê ti e, mabe ti e na yâ azendo ti Nzapa ayeke kpengba nga ndoye ti e teti Jéhovah na amba ti e ayeke kiri na peko pëpe.

“Mbi ndoye ndo so da ti Mo ayeke dä”

¹⁷ Vorongo ti Jéhovah na Israël ti giriri angoro gi na tele ti tabernacle nga na balaga ni. Ti fa ngia so lo yeke wara na ndo ni so, David asala sambela so: “O L’Eternel, mbi ndoye ndo so da ti Mo ayeke dä, ndo so gloire ti Mo aduti dä.”​—Psaume 26:8.

¹⁸ E ye mingi ti gue na ando so e yeke manda ye na ndo Jéhovah dä? Na yâ vaka oko oko Da ti Royaume nga na nzoni kapa ti lo ti fango ye ti yingo ayeke kota ndo ti tâ vorongo teti azo ni. Na ndo ni, e yeke na akota bungbi ti district, ti circonscription nga na ti lango oko so e yeke sala ni ngu oko oko. Na ngoi ti abungbi nga na akota bungbi so, a yeke sala lisoro na ndo “tënë ti témoin” wala adango bê ti Jéhovah. Tongana e manda ti ‘ndoye adango bê so mingi’, e yeke duti ande na kota nzara ti gue dä nga e yeke dengi mê nzoni na ngoi so e yeke kâ (Psaume 119:167). A nzere tâ na e mingi ti duti legeoko na amba ti e wamabe so ayeke bi bê na ndo nzoni duti ti e, nga na ala so ayeke mû maboko na e ti tambela na lege ti be-biani. ​—aHébreu 10:24, 25.

‘Mo lungula fini ti mbi pëpe’

¹⁹ Teti so David ahinga nzoni mingi aye so ayeke si tongana zo ague nde na tâ tënë ti Nzapa, lo voro tele ti lo na lege so: “Mo lungula âme ti mbi legeoko na awasiokpari pëpe, nga fini ti mbi legeoko na azo ti sango mênë pëpe, ala so salango ye ti kirikiri ayeke na yâ maboko ti ala, nga maboko ti ala ti koti asi na nginza ti goro.” (Psaume 26:9, 10, NW ). David aye ti tene a diko lo pëpe na popo ti azo so salango ye ti ala ake Nzapa, ala so tënë ti ye ti kirikiri wala goro ayeke na li ti ala.

²⁰ Sese ti laso asi singo na asalango ye ti kirikiri. Télévizion, ambeti-sango na alimon ayeke pusu azo ti sala aye ti kirikiri tongana “lango-sioni, sioye, ye ti pitan”. (aGalate 5:19). Ambeni zo aga ngbâa ti ambeti na ti alimon so afa bungbingo ti koli na wali. Fani mingi ye so ayeke gue na ala na ye ti pitan. Mingi ni, a yeke amaseka si ayeke tï hio na yâ ti aye so. Na yâ ti ambeni kodoro, ti tene maseka-koli na maseka-wali asigigi ala use ti sala ngia ayeke mbeni ye so amû ndo kue. Ye so asala si amaseka so ngu ti ala ayeke na popo ti ngu 13 ti si na 19 abâ so a lingbi ala nga awara mbeni kete ndeko ti sigigi na lo. Atâa so ade ala lingbi nga na ngu ti mariage pëpe, mingi ti amaseka so aga ti sala nzara ti kete ndeko ti ala ni. Ti kaï nzara ti bungbingo koli na wali so ayeke maï na yâ bê ti ala, ala to nda ti sala ye kirikiri na a yeke gue na ala ti sala pitan.

²¹ Aye ti sioni so ayeke sala ngangu na ndo akota zo nga. Adengo buze so ayeke na lege ni pëpe nga mungo adesizion so aluti na ndo bibe ti kion afa so be-biani atia mbeni zo. Ti sala ye tongana ti sese so ayeke gue gi na e yongoro na Jéhovah. Zia e “ke sioye, [e] ndoye nzoye” na e ngbâ ti tambela na lege ti be-biani.​—Amos 5:15.

“Ton mbi, na sala be-nzoni na mbi”

²² David ako nda ti sambela ti lo na tenengo: “Me mbi, fade mbi tambela na lege ti be-biani ti mbi; ton mbi, na sala be-nzoni na mbi. Gere ti mbi aluti na ndo so ayeke mbilimbili; fade mbi sala tënë nzoni na L’Eternel na yâ bungbi ti azo.” (Psaume 26:11, 12). Lekengo na bê ti David ti bata be-biani ti lo ague tâ oko na sambela so lo sala ti hunda ti tene a ton lo. So ayeke biani mbeni ye ti mungo ngangu na zo. Atâa dutingo ti e ti wasiokpari, Jéhovah ayeke mû ande maboko na e tongana e leke na bê ti e ti tambela na lege ti be-biani.

²³ Zia salango ye ti e afa so e yekia nga e bâ na nene ni kota yanga-ti-komande ti Nzapa na yâ ambage kue ti fini ti e. Zo oko oko na popo ti e alingbi ti sambela Jéhovah ti leke yâ ti abibe ti lo na atënë ti bê ti lo si aga nzoni. E lingbi ti bata tâ tënë ti lo lakue na gbele e na mandango Tënë ti Nzapa na bê ti e kue. Biani, zia e kpe asioni kamarade, me e sepela Jéhovah na popo ti gbâ ti azo so abungbi oko. Zia e fa nzo tënë ti Royaume, e sala adisciple na wâ na e zia lâ oko pëpe si sese so abuba songo ti ngele ngangu so e yeke na ni na Nzapa. Tongana e yeke sala kue ti tambela na lege ti be-biani, e lingbi biani ti duti na beku so Jéhovah ayeke sala ande be-nzoni na e.

²⁴ Teti so be-biani andu ambage kue ti fini ti e, a yeke kota ye teti e ti hinga mbeni gbanda so alingbi ti ga na aye ti sioni mingi na zo: Nyongo sämba ahon ndo ni. A yeke sala tënë na ndo ni na yâ article ti peko.

Mo dabe mo na ni?

• Ngbanga ti nyen a yeke tâ na lege ni so a fâ ngbanga ti azo nga na a-ange na ndo dutingo be-biani ti ala?

• Be-biani aye ti tene nyen, na ti tambela na lege ti be-biani andu aye wa?

• Aye wa ayeke mû ande maboko na e ti tambela na lege ti be-biani?

• Ti bata be-biani ti e, akpale wa a lingbi e hinga ni nga e kpe ni?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1, 2. (a) Ngbanga ti nyen be-biani ti azo ayeke kota mbage ti tënë so andu yanga-ti-komande ti Nzapa? (b) Tongana nyen azo nga na a-ange ayeke fa so ala mû mbage ti yanga-ti-komande ti Nzapa?

3. (a) Ye nyen Job na David aye si Jéhovah agi nda ni nga lo fâ ngbanga na ndo ni? (b) Ahundango tënë wa alondo na ndo be-biani?

4. Be-biani aye ti tene nyen?

5. Ye nyen afa so ti bata be-biani ahunda na e pëpe ti duti mbilimbili-kue?

6, 7. Ti tambela na lege ti be-biani andu aye wa?

8. Ye nyen mo manda na lege ti tapande ti David so lo hunda mingi na Jéhovah ti tara bê nga na bibe ti lo?

9. Na lege wa Jéhovah ayeke leke yâ ti bê nga na bibe ti e ti tene aga nzoni?

10. Ye nyen amû maboko na David ti tambela na lege ti be-biani?

11. Aye wa ayeke mû maboko na e ti tambela na lege ti be-biani?

12, 13. A lingbi e kpe mara ti akamarade wa?

14, 15. Tongana nyen e lingbi ti “ngoro balaga” ti Jéhovah?

16. Tongana nyen e yeke wara nzoni na fango akusala ti kpene ti Nzapa na azo?

17, 18. A lingbi e duti na bango ndo wa na mbage ti abungbi nga na akota bungbi?

19. Asiokpari wa David aye si a wara ni na li ti lo pëpe?

20, 21. Aye wa alingbi ti gue na e ti sala aye so Nzapa ake?

22-24. (a) Psaume 26 ako nda ni na atënë wa ti mungo ngangu na zo? (b) Gbanda wa a yeke sala tënë na ndo ni na yâ article ti peko?

[Foto na lembeti 14]

Akusala ti nzobe ti Jéhovah ayeke na gbele mo lakue?

[Foto na lembeti 14]

Mo yeke hunda Jéhovah lakue ti tara atënë so ayeke na gbe ti bê ti mo?

[Afoto na lembeti 15]

Batango be-biani ti e na gbele atara azia ngia na bê ti Jéhovah

[Afoto na lembeti 17]

Mo yeke wara nzoni na lege ti aye so Jéhovah aleke ti mû maboko na mo ti tambela na lege ti be-biani?