Jéhovah ayeke sala lakue ye so ayeke mbilimbili

“L’Eternel ayeke mbilimbili na lege ti Lo kue.”​—PSAUME 145:17.

MBENI lâ, mbeni zo afâ ngbanga hio na li ti mo awe? Peut-être lo dë kite na ndo salango ye ti mo wala anzoni bibe so mo yeke na ni. Tongana a yeke tongaso, a lingbi ti tene so bê ti mo aso lani; na a yeke na lege ni. E lingbi ti manda mbeni kpengba ye na ndo mara ti ye tongaso: Lege ti ndara ayeke ti kpe ti fâ ngbanga hio na li ti zo tongana mo yeke pëpe na aye kue so amû lege na mo ti sala ni.

² A lingbi e bata tënë so na li tongana a ndu tënë ti fango ngbanga hio na li ti Jéhovah. Ngbanga ti nyen tongaso? Ngbanga ti so ambeni tondo ti Bible ayeke dä so gi na dikongo ni tongaso li ti e ayeke kpe. Peut-être a lingbi pëpe ti wara na yâ ti atondo so (na tapande atondo ti aye so ambeni wavorongo Nzapa asala wala ti angbanga so Nzapa lo mveni lo fâ na ngoi ti giriri) anzene nzene ye so alingbi ti mû kiringo tënë na ahundango tënë kue so aga na li ti e. Mawa ni ayeke so, ambeni zo ayeke kasa atondo so, même ala yeke hunda tele ti ala wala Nzapa ayeke mbilimbili. Ye oko, Bible atene na e so “L’Eternel ayeke mbilimbili na lege ti Lo kue”. (Psaume 145:17). Tënë ti lo adë nga bê ti e so lo yeke ‘sala sioni pëpe’. (Job 34:12; Psaume 37:28). Tongaso, tara ti hinga atënë ti bê ti lo tongana azo afâ ngbanga hio na li ti lo!

³ Zia e bâ anda ti tënë oku so ngbanga ni a lingbi e yeda na afango ngbanga ti Jéhovah. Na tongana e bâ aye so awe, na pekoni e yeke gi nda ti atondo use ti Bible so ayeke ngangu na ambeni zo ti gbu nda ni.

Ngbanga ti nyen ti yeda na afango ngbanga ti Jéhovah?

⁴ Kozoni, Jéhovah ahinga aye kue so andu tënë ni, me e hinga ni pëpe. Tongaso, a lingbi e hinga akatikati ti e tongana e yeke bâ lege so Nzapa ayeke sala na ye. Zia e mû tapande: Mbeni juge adë mbeni ngbanga awe. Azo ahinga so lo yeke fâ ka ngbanga gi ndali ti lê ti zo pëpe. Tongana mbeni zo so ahinga nda ti atënë ti ngbanga ni kue pëpe wala ahinga pëpe andia so andu ni akasa fango ngbanga so, mo yeke tene nyen na ndo ti zo so? Tongana mbeni zo afâ ngbanga na ndo ti mbeni ye sân ti hinga atënë kue so andu ni, so ayeke ye ti buba (aProverbe 18:13). Bâ tongana nyen a yeke duti tâ ye ti buba mingi teti asenge zo ti kasa “Juge ti sese kue”!​—Genèse 18:25.

⁵ Use nda ti tënë ti yeda na afango ngbanga ti Nzapa ayeke so, nde na azo, Nzapa alingbi ti diko ye so ayeke na bê ti zo (1 Samuel 16:7). Tënë ti lo atene: “Mbi, L’Eternel, Mbi gi nda ti bibe ti zo, Mbi tara bê ti lo, ti mû ye na azo oko oko kue ye so alingbi na lege ti ala, a lingbi na lengo ti kusala ti ala.” (Jérémie 17:10). Ni la, tongana e yeke diko atondo ti Bible na ndo angbanga so Nzapa afâ na li ti ambeni zo, zia e girisa pëpe so, teti so lo bâ ye kue, lo yeke sala ye alingbi na abibe ti azo ni, aye so apusu ala ti sala ye nga na aye so ala leke ti sala me so a fa ni pëpe na yâ Tënë ti lo.​—1 Chronique 28:9.

⁶ Bâ ota nda ti tënë ti yeda na afango ngbanga ti Jéhovah: Lo yeke be-ta-zo na akpengba-ndia ti lo so ayeke mbilimbili atâa tongana a hunda ye mingi na lo. Bâ mbeni tapande. Na mungo Molenge ti lo tongana kota ngele ti zi azo so amä yanga na gbe ti siokpari na kui, Jéhovah asala ye alingbi na akpengba-ndia ti lo so ayeke mbilimbili (aRomain 5:18, 19). Ye oko, bango Molenge ti Lo so Lo ye lo mingi ti hu pono na ti kui na ndo keke ti pasi azia vundu ngangu na bê ti Jéhovah. Ye so afa nyen na e na ndo Nzapa? Na ndo kota ngele so ‘aton e na yâ Christ Jésus,’ Bible atene: “Nzapa asala ye so ti fa mbilimbili ti Lo na gigi.” (aRomain 3:24-26). Mbeni Bible akiri peko ti aRomain 3:25 tongaso: “Ye so afa atene Nzapa ayeke sala lakue ye so ayeke mbilimbili nga na lege ni.” (New Century Version). Biani, lege so Jéhovah aduti lani ndulu ti sala ye kue so a hunda ti mû na e kota ngele afa so lo bâ tâ na nene ni mingi “ye so ayeke mbilimbili nga na lege ni.”

⁷ Ni la, tongana e diko mbeni ye na yâ ti Bible so asala si e hunda tele ti e wala Nzapa asala ye ni so na lege ti mbilimbili wala na lege ni, a lingbi e dabe ti e na ye so: Teti lo yeke be-ta-zo na akpengba-ndia ti lo so ayeke mbilimbili, Jéhovah agbanzi Molenge ti lo pëpe ti kui kuâ ti ngangu. Lo lingbi ti doro akpengba-ndia so na yâ ti ambeni ye nde? Tâ tënë ni ayeke so: Jéhovah ayeke doro lâ oko pëpe akpengba-ndia ti lo so ayeke mbilimbili. Ni la, e yeke na mbeni kpengba nda ti tënë ti yeda biani so lo yeke sala lakue ye so ayeke mbilimbili nga na lege ni.​—Job 37:23.

⁸ Zia e bâ osio nda ti tënë so ngbanga ni a lingbi e yeda na afango ngbanga ti Jéhovah: Jéhovah asala azo na image ti lo (Genèse 1:27). Tongaso e azo e wara mara ti asalango ye ti Nzapa, so ti tene e yeke na kpengba nzara ti salango ye ti mbilimbili wala e ye gi ye so ayeke mbilimbili. Me tongana nzara so apusu e ti tene so a lingbi ti si so Jéhovah asala ye mbilimbili pëpe, so ayeke na lege ni pëpe. Tongana e hinga li ti e pëpe na mbeni tondo ti Bible, a lingbi e dabe ti e so, teti so a dü e na yâ siokpari, ngangu ti e ti hinga na ye so ayeke mbilimbili ayeke nzoni kue pëpe. Jéhovah Nzapa, so a sala e na image ti lo, lo yeke sala ti lo ye kue mbilimbili (Deutéronome 32:4). A yeke duti tâ ye ti buba même ti pensé so azo alingbi ti duti mbilimbili ahon Nzapa!​—aRomain 3:4, 5; 9:14.

⁹ Oku nda ti tënë ti yeda na afango ngbanga ti Jéhovah ayeke so lo yeke “Lo Ti Nduzu Ahon Kue”. (Psaume 83:19). Ndali ti kota ndo ti lo so, a hunda pëpe ti tene lo fa na azo nda ni so lo sala ambeni ye. Lo yeke Kota Wasalango ta, na e yeke tongana potopoto ti sese so a yeke leke na ata; a yeke na lo ti sala ye na e tongana ti so bê ti lo aye (aRomain 9:19-21). E asenge ta ti sese na maboko ti lo, e yeke nyen ti dë kite na adesizion wala akusala ti lo? Tongana Job ahinga nzoni pëpe lege so Nzapa ayeke sala na ye na mbage ti azo, Jéhovah aleke bango ndo ti lo. Jéhovah ahunda: “Fade mo sala si fango ngbanga ti Mbi aga senge? Mo fâ ngbanga na li ti Mbi si a bâ mo zo ti mbilimbili?” So lo hinga lo tene lo sala tënë gi na li ti lo tongaso, Job agbian bê ti lo na nda ni (Job 40:3; 42:6). Zia e girisa yanga lâ oko pëpe ti tene so e wara faute na li ti Nzapa!

¹⁰ Biani, e yeke na anzoni nda ti tënë ti mä na bê so Jéhovah ayeke sala lakue ye so ayeke mbilimbili. Teti so e hinga fadeso awe aye so ayeke mû lege na e ti gbu nda ti asalango ye ti Jéhovah, zia e bâ atondo use ti Bible so a yeke ngangu na ambeni zo ti gbu nda ni. Kozo tondo ni andu salango ye ti mbeni oko ti awakua ti Nzapa, na use ni andu ngbanga so Nzapa lo mveni afâ.

Ndani nyen Lot ahunda ti mû amolenge ti lo ti wali na gbâ ti azo so ayeke na ngonzo?

¹¹ Na mbeti ti Genèse chapitre 19, e wara tondo ti mbeni ye so asi tongana Nzapa atokua a-ange use so amû tele ti zo na kodoro ti Sodome. Lot ahunda mingi na agene so ti ngbâ na da ti lo. Ye oko, na bï ni, gbâ ti akoli ti gbata ni angoro da ni na ala hunda ti tene a sigigi na agene so si ala sala pitan na ala. Lot atara ti sala tënë na ala me gbä. Na gingo ti bata agene ti lo, Lot atene: “Mbi hunda i, aita ti mbi, i sala sioye so pëpe. Bâ, fadeso, mbi yeke na amolenge use ti wali, ala de ala hinga koli pëpe; mbi hunda i, i zia mbi ga na ala na gigi na i, na i sala na ala ye so bê ti i aye; me tënë ti azo so, i sala ye oko na ala pëpe, teti ala ga na yâ da ti mbi.” Azo ni ake ti mä lo nga ala yeke ndulu ti fâ yanga-da ni. Tongaso, a-ange ni asala si gbâ ti akoli so aga awaziba.​—Genèse 19:1-11.

¹² A yeke tâ na lege ni so tondo so aga na ahundango tënë na li ti ambeni zo. Ala yeke hunda tele ti ala: ‘Tongana nyen si Lot alingbi ti gi ti bata agene ti lo na mungo amolenge ti lo ti wali na gbâ ti azo so nzara ti tele ti ala ahon ndo ti ala so? Lo sala ye na lege ni la? Mbito asala lo?’ Na bango tondo so, ngbanga ti nyen Nzapa amû yingo ti lo na Pierre ti hiri Lot “zo ti mbilimbili”? Nzapa nga kue ayeda na ye so Lot asala so pëpe? (2 Pierre 2:7, 8). Zia e sala tënë na ndo ye so, si e tene gi tënë kirikiri pëpe.

¹³ Ti to nda ni, a lingbi e hinga so a hon ti tene a yeda wala a ke salango ye ti Lot so, Bible afa gi ye so asi lani. Bible atene nga na e pëpe bibe wa Lot ayeke na ni lani wala ye wa apusu lo ti sala tongaso. Tongana lo kiri na fini na “londongo ti . . . azo ti mbilimbili,” peut-être lo yeke fa ande anzene nzene tënë na ndo ni.​—Kusala 24:15.

¹⁴ Lot ayeke zo ti mbito oko pëpe. Ye ti ngangu la lo yeke na yâ ni. Na tenengo so agene ni ‘aga na yâ da’ ti lo, Lot aye ti fa so a yeke na lo ti mû na ala ndo ti batango tele. Me a yeke kete ye pëpe. Josèphe, wasungo mbaï so ayeke Juif, atene so azo ti Sodome ayeke “sala ye ti kirikiri na mbage ti azo, nga ala yeke na mbito ti Nzapa oko pëpe . . . Ala ke awande, na ala yeke sala sioni na tele ti ala mveni na lege ti salango ye ti kirikiri tongana bungbingo koli na koli.” Ye oko, mbito asala Lot pëpe na gbele gbâ ti azo so salango ye ti ala anzere oko pëpe so. Nde na so, lo sigigi na lo sala tënë na akoli so ayeke na ngonzo. Même lo “kanga yanga ti da na peko ti lo”.​—Genèse 19:6.

¹⁵ Ambeni zo alingbi ti hunda: ‘Me ngbanga ti nyen Lot ahunda ti mû amolenge ti lo ti wali na gbâ ti azo so?’ A hon ti tene so Lot asala ye na lege ni pëpe, ngbanga ti nyen mo gi pëpe ambeni ye so apusu lo ti sala tongaso? Kozoni kue, peut-être Lot asala ye biani na mabe. Na lege wa? Kite ayeke pëpe so Lot ahinga nzoni mingi tongana nyen Jéhovah abata Sara, wali ti Abraham so ayeke ita ti babâ ti Lot. Dabe ti mo so teti so Sara ayeke pendere mingi, Abraham ahunda na lo ti tene so ni yeke ita ti lo ti koli, teti lo yeke na mbito ti tene ambeni zo afâ lo ti mû Sara.a Ye ti pekoni ayeke so a gue na Sara na da ti Pharaon. Ye oko, Jéhovah asala mbeni ye ti kanga lege na Pharaon ti bungbi na Sara na ngangu (Genèse 12:11-20). Lot ayeke peut-être na mabe so a lingbi nga ti bata amolenge ti lo ti wali legeoko tongaso. A yeke nzoni ti bâ so Jéhovah asala mbeni ye biani na lege ti a-ange ti lo, na ye ti sioni asi na amaseka-wali so pëpe.

¹⁶ Bâ mbeni ye nde so peut-être apusu Lot ti sala ye tongaso. A lingbi ti duti so Lot atara nga ti bi wusuwusu na li ti akoli so. Lo lingbi ti tene na bê ti lo so gbâ ti azo so aye amolenge ti lo ti wali so pëpe ngbanga ti so azo ti Sodome ayeke na kota nzara ti bungbi koli na koli (Jude 7). Na ndo ni, ambeni koli ti gbata ni ayeke gue kogara ti amaseka-wali so, tongaso, peut-être asongo, akamarade wala azo so ayeke sala kua legeoko na akogara ti Lot so ayeke na popo ti gbâ ti azo so (Genèse 19:14). Lot alingbi ti duti na beku so, ngbanga ti songo so ayeke na popo ti ala, ambeni koli na popo ti gbâ ti azo so ayeke sala tënë na mbito pëpe ti gbu koko ti amolenge ti lo. So kangbi aga na popo ti gbâ ti azo so awe, ala yeke na ngangu mingi pëpe ti sala sioni.b

¹⁷ Atâa ye so ayeke na bê ti Lot ayeke so wa, a lingbi e hinga ye so: Teti so Jéhovah ayeke sala lakue ye so ayeke mbilimbili, lo yeke na nzoni nda ti tënë ti bâ Lot tongana “zo ti mbilimbili”. Nga tongana e bâ asalango ye ti gbâ ti azo ti Sodome so ayeke tongana azo ti fou, kite alingbi ti duti dä so Jéhovah ayeke tâ na raison ti fâ ngbanga na li ti azo ti sioni gbata so?​—Genèse 19:23-25.

Ngbanga ti nyen Jéhovah apika Uzza si lo kui?

¹⁸ Mbeni tondo so a lingbi ti duti ngangu na ambeni zo ti gbu nda ni andu lege so David asala na ye ti ga na Arche ti mbele na Jérusalem. A zia Arche ni na ndo puse ti abagara, so Uzza na ita ti lo ti koli si ayeke fa lege na ni. Bible atene: “Tongana ala si na ndo ti pikango le-kobe ti Nacon, Uzza aye maboko ti lo, na lo gbu Arche ti Nzapa teti abagara so ayengi Arche ni. Na ngonzo ti L’Eternel alondo tongana wâ na tele ti Uzza, na Nzapa apika lo teti [lo bâ ye na nene ni pëpe, NW ] na lo kui kâ na tele ti Arche ni.” Nze use tongaso na pekoni, use ye so a leke atambela na lege ni tongana a yô Arche ni na lege so Nzapa afa, so ti tene na ndogo ti aLévite ti kete mara ti Kehath (2 Samuel 6:6, 7; Nombre 4:15; 7:9; 1 Chronique 15:1-14). Ambeni zo alingbi ti hunda: ‘Ngbanga ti nyen Jéhovah asala ye tâ na ngangu tongaso? Uzza atara gi ti bata Arche ni.’ Ti tene e fa nda ti tënë gi tongaso pëpe, a yeke nzoni ti bâ ambeni nzene nzene tënë so ayeke mû maboko na e.

¹⁹ A lingbi e dabe ti e so Jéhovah alingbi ti sala ye ti kirikiri lâ oko pëpe (Job 34:10). Ti lo, salango ye ti kirikiri ayeke ndoye pëpe, nga na lege ti ye so e manda na yâ ti Bible kue e hinga so “Nzapa ayeke Ndoye.” (1 Jean 4:8). Nga, Mbeti ti Nzapa atene na e so “mbilimbili na fango ngbanga ti mbilimbili ayeke gere ti trône ti [Nzapa]”. (Psaume 89:15). Tongaso, tongana nyen si lo lingbi ti sala ye ti kirikiri? Tongana lo sala tongaso, andâ lo mveni lo yeke buba tâ gere ti kota yanga-ti-komande ti lo.

²⁰ Girisa pëpe so Uzza ahinga Ndia ti Moïse nzoni mingi. Arche ni aye ti fa so Jéhovah ayeke dä. Ndia ni atene polele so azo kirikiri alingbi ti ndu ni pëpe, na a yeke fâ ngbanga ti kuâ na li ti azo so adoro ndia so (Nombre 4:18-20; 7:89). Tongaso, mungo Arche ni ti gue na ni na mbeni ndo ayeke pëpe mbeni ye ti bâ ni tongana senge ye. Uzza ayeke biani mbeni Lévite, me lo yeke prêtre pëpe, tongaso lo hinga Ndia ni nzoni mingi. Na mbage, na angu mingi so ahon, a zia Arche ni na da ti babâ ti lo ti bata ni nzoni (1 Samuel 6:20–7:1). A ngbâ kâ teti ngu 70 tongaso, juska na ngoi so David amû desizion ti zi ni ti gue na ni na mbeni ndo nde. Tongaso, ngbele ye so lo de kete, peut-être Uzza ahinga nzoni mingi andia so andu Arche ni.

²¹ Tongana ti so e tene kozo, Jéhovah alingbi ti diko ye so ayeke na yâ bê ti zo. Teti so Tënë ti lo atene so Uzza ‘abâ ye na nene ni pëpe’, peut-être Jéhovah abâ mbeni bibe ti kion so asigigi pëpe na yâ tondo so. Wala Uzza ayeke lani zo ti fandara so ahon ndo ti akatikati so a zia? (aProverbe 11:2). Wala pusungo na lê ti azo Arche ni so sewa ti lo si abata ni na da ti ala apusu lo ti sala tele ti lo kota? (aProverbe 8:13). Uzza abâ ti lo lani wala Jéhovah alingbi pëpe ti sala si sanduku ti nzoni-kue so afa atene Lo yeke dä na lege ti fä atï pëpe? Atâa ye ni ayeke so wa, a lingbi e hinga biani so Jéhovah asala lani ye so ayeke mbilimbili. Peut-être Jéhovah abâ mbeni ye na bê ti Uzza na so apusu Lo ti fâ ngbanga fade fade.​—aProverbe 21:2.

Nzoni nda ti tënë ti zia bê kue na Jéhovah

²² A yeke bâ kota ndara ti Jéhovah na lege so ngoi na ngoi Tënë ti lo azi ambeni nzene nzene tënë. A yeke na lege so si Jéhovah ayeke mû lege na e ti fa so e zia bê kue na lo. Na lege ti aye so e londo ti bâ, a yeke polele pëpe so e yeke na anzoni nda ti tënë ti yeda na afango ngbanga ti Jéhovah? Biani, tongana e yeke manda Tënë ti Nzapa na nzoni bê nga na nzoni bibe, e yeke manda ye mingi na ndo Jéhovah. Ye so ayeke ga na e ti yeda biani so lo yeke sala lakue ye so ayeke mbilimbili nga na lege ni. Ni la, tongana ambeni tondo ti Bible aga na ahundango tënë so e wara kiringo tënë ni na lê ni lê ni pëpe, zia e yeda na bê ti e kue so Jéhovah asala ye so ayeke mbilimbili.

²³ E lingbi ti duti na mara bango ndo tongaso na ndo aye so Jéhovah ayeke sala ande. Ni la, e lingbi ti duti na beku so tongana lo ga ti fâ ngbanga na ngoi ti kota ye ti vundu so ayeke pusu ndulu, fade lo yeke “futi [pëpe] azo ti mbilimbili legeoko na azo ti sioni”. (Genèse 18:23). Ndoye ti lo teti ye ti mbilimbili nga na fango ngbanga ti mbilimbili ayeke mû ande lege lâ oko pëpe na lo ti sala tongaso. E lingbi nga ti duti biani na beku so, na yâ fini sese so ayeke ga, lo yeke mû ande na e aye kue so atia e na mbeni lege so ayeke nzoni mingi.​—Psaume 145:16.

[Akete tënë na gbe ni]

Mo dabe mo na ni?

• Teti anda ti tënë wa a lingbi e yeda na afango ngbanga ti Jéhovah?

• Aye wa alingbi ti mû maboko na e ti kpe ti fâ ngbanga hio na ndo Lot so ahunda ti mû amolenge ti lo ti wali na gbâ ti azo so ayeke na ngonzo?

• Aye wa alingbi ti mû maboko na e ti hinga nda ni so Jéhovah apika Uzza si lo kui?

• Beku wa e lingbi ti duti na ni na ndo aye so Jéhovah ayeke sala ande?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1. Tongana mbeni zo afâ ngbanga hio na li ti mo, bê ti mo ayeke tongana nyen? Na ye wa e lingbi ti manda na ndo mara ti ye tongaso?

2, 3. Ambeni zo ayeke sala ye tongana nyen na gbele atondo ti Bible so a yeke wara pëpe na yâ ni anzene nzene ye so amû kiringo tënë na ahundango tënë kue? Ye oko, ye wa Bible atene na e na ndo Jéhovah?

4. Ngbanga ti nyen a lingbi e hinga akatikati ti e tongana e yeke bâ lege so Nzapa ayeke sala na ye? Mû mbeni tapande.

5. Ye wa a lingbi e girisa ni pëpe tongana e yeke diko atondo ti Bible na ndo angbanga so Nzapa afâ na li ti ambeni zo?

6, 7. (a) Tongana nyen Jéhovah afa so lo yeke bata akpengba-ndia ti lo so ayeke mbilimbili atâa tongana a hunda ye mingi na lo? (b) Ye wa a lingbi e dabe ti e na ni tongana e diko mbeni ye na yâ Bible so asala si e hunda wala Nzapa asala ye ni so na lege ti mbilimbili wala na lege ni?

8. Ngbanga nyen a yeke na lege ni pëpe teti azo ti pensé so a lingbi ti si so Jéhovah asala ye mbilimbili pëpe?

9, 10. Ngbanga ti nyen a hunda pëpe ti tene Jéhovah afa na azo nda ni so lo sala ambeni ye?

11, 12. (a) Fa peko ti ye so asi tongana Nzapa atokua a-ange use so amû tele ti zo na Sodome. (b) Tondo so aga na ahundango tënë wa na li ti ambeni zo?

13, 14. (a) Ye wa a lingbi ti bâ ni na lege ti tondo ti Bible na ndo asalango ye ti Lot? (b) Ye wa afa so Lot asala ye na mbito oko pëpe?

15. Ngbanga ti nyen a lingbi ti tene so peut-être Lot asala ye biani na mabe?

16, 17. (a) Na lege wa peut-être Lot atara ti bi wusuwusu na li ti akoli ti Sodome? (b) Atâa ye so ayeke na bê ti Lot ayeke so wa, ye wa a lingbi e hinga ni biani?

18. (a) Ye wa asi tongana David agi lege ti ga na Arche na Jérusalem? (b) Hundango tënë wa alondo na ndo tondo so?

19. Ngbanga ti nyen Jéhovah alingbi ti sala ye ti kirikiri lâ oko pëpe?

20. Teti anda ti tënë wa Uzza ahinga nzoni mingi andia so andu Arche ni?

21. Na ndo ye so asi na Uzza, ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti dabe so Jéhovah ayeke bâ aye so ayeke na yâ bê ti zo?

22. Tongana nyen a yeke bâ ndara ti Jéhovah na lege so ngoi na ngoi Tënë ti lo ayeke zi ambeni nzene nzene tënë?

23. Beku wa e lingbi ti duti na ni na ndo aye so Jéhovah ayeke sala ande?