Atënë so azo ahunda
Joseph, mbeni wakua be-ta-zo ti Jéhovah, ayeke lani na mbeni kopo ti argent ti gi na bendo tongana ti so Genèse 44:5 aye ti fa?
Mbeni ye ti mû lege na e ti tene so biani Joseph agi lani bendo ayeke dä pëpe.
Mbeti ti Nzapa afa na e tongana nyen Joseph abâ lani tënë ti sarango yorö si a hinga ye so ayeke si kekereke. Kozo, lâ ni so a hunda lo ti fa nda ti suma ti Pharaon, Joseph atene fani mingi so a yeke gi Nzapa si alingbi ‘kiri tënë’ na ndo aye so ayeke ga. Ye ti pekoni ayeke so, Pharaon aga ti bâ so Nzapa so Joseph ayeke voro (lo tâ Nzapa ni, me gingo bendo pëpe) si amû lege na Joseph ti hinga atënë na ndo ye so ayeke si kekereke (Genèse 41:16, 25, 28, 32, 39). Na yâ Ndia so lo mû na Moïse ngu mingi na pekoni, Jéhovah ake na ngangu tënë ti magie wala gingo bendo, na tongaso lo fa so gi Lo oko si alingbi fa ye so ayeke si kekereke.—Deutéronome 18:10-12.
Tongaso, ngbanga ti nyen Joseph afa na lege ti wakua ti lo so ni yeke “gi bendo” na lege ti kopo ti argent?a (Genèse 44:5). Zia e bâ aye so asi lani so apusu lo ti tene atënë so.
Ndali ti mbeni ngangu nzara so atï lani na kodoro ti ala, aita ti Joseph ague na Egypte ti gi kobe. Angu mingi kozoni, a-oko ita ti lo so akä lo na ngbâa. Fadeso, teti ala hinga lo mbeni pëpe, ala hunda maboko na ita ti ala so aga wabatango kobe na Egypte. Joseph afa tere ti lo na ala pëpe, me lo ye ti tara ala. A yeke na lege ni ti tene Joseph asara mbeni ye ti bâ wala ala changé bê ti ala biani. Lo ye nga lani ti bâ wala ala ye ita ti ala Benjamin na babâ ti ala Jacob, so aye Benjamin mingi. Tongaso, Joseph aleke na bê ti lo ti sara ye na mayele.—Genèse 41:55–44:3.
Joseph amû yanga na mbeni oko ti awakua ti lo ti zia kobe na yâ ti asac ti aita ti lo, ti kiri na nginza ti zo oko oko na yâ ti sac ti lo, na ti zia kopo ti argent ti Joseph na yanga ti sac ti Benjamin. Na yâ ti aye so kue, Joseph asara ye lani tongana zo so ayeke na ndo kodoro ti apaïen. Lo sara si sarango ye ti lo na sarango tënë ti lo alingbi na ti mbeni gouverneur, si aita ti lo so lê ti ala akpengba pëpe alingbi hinga lo pëpe.
Tongana Joseph atingbi na aita ti lo, lo ngbâ ti sara ye gi na mayele; lo hunda ala: “I hinga pëpe? zo tongana mbi, mbi lingbi ti gi bendo biani pëpe?” (Genèse 44:15). Tongaso, tënë ti kopo ni ayeke lani biani mbeni mbage ti mayele so lo sara. Tënë ti gingo bendo ti Joseph na lege ti kopo ni ayeke lani tâ tënë pëpe, legeoko tongana tënë ti nzingo kopo so a bi na li ti Benjamin.
[Kete tënë na gbe ni]
a Mbeni buku (The Holy Bible, With an Explanatory and Critical Commentary) so F. C. Cook asara, afa tongana nyen azo ayeke gi bendo na ngoi ti giriri. A tene: “A yeke sara ni na lege so a yeke bi aye tongana lor, argent wala ambeni tênë nde na yâ ti ngu, na pekoni a yeke bâ ye so a kpa ni; wala a yeke bâ lê ti ngu ni tongana ti so zo ayeke bâ ye na tatara.” Christopher Wordsworth, wasarango tënë na ndo Bible, atene: “Na ambeni ngoi, a zia ngu na yâ ti kopo, na tongana lâ asu dä, zo ayeke bâ kiringo tënë ni na lege ti mbeni image so asigigi na lê ni.”