Tongana mo yeke mä yanga ti Jéhovah, lo bâ ni na nene ni

“Molenge ti mbi, mo duti na ndara na mo mû ngia na bê ti mbi.”​—APROVERBE 27:11.

1. Ye wa azo mingi aye ti sara laso?

LASO, azo aye gi ti sara ye ti li ti ala nga ala ye ti mä yanga pëpe. Bazengele Paul afa nda ni na yâ ti lettre so lo tokua na aChrétien ti Ephèse, lo tene: “I tambela . . . giriri na lege ti sese so, na lege ti mokonzi ti angangu ti nduzu, yingo so ayeke sara na yâ amolenge ti azo so ake tënë.” (aEphésien 2:1, 2). Biani, Satan Zabolo, “mokonzi ti angangu ti nduzu” ayeke sara ngangu na ndo ti azo mingi mingi na a sara si ala ye ti mä yanga pëpe. A yeke ye so lo sara lani na ngoi ti akozo Chrétien. Nga, lo yeke sara ni mingi ahon ngbene ye na ngoi so a bi lo na sese nduru na ngoi ti Kozo Bira so Amû Sese Kue.​—Apocalypse 12:9.

2, 3. Araison wa e yeke na ni ti mä yanga ti Jéhovah?

² Ye oko, teti so e yeke aChrétien, e hinga so Jéhovah Nzapa alingbi biani ti tene e mä yanga ti lo na bê kue, ndali ti so lo yeke Wasarango e, lo yeke zo so ayeke bata e na fini, lo yeke Gbia ti dunia kue so asara ye na ndoye nga lo yeke zo so ayeke zi e (Psaume 148:5, 6; Kusala 4:24; aColossien 1:13; Apocalypse 4:11). Azo ti Israël ti ngoi ti Moïse ahinga lani so Jéhovah ayeke zo so amû fini na ala nga lo yeke zo so asö fini ti ala. A yeke ni la si Moïse ahunda na ala, lo tene: “A lingbi i bata, na i sara ye kue so L’Eternel Nzapa ti i akomande i.” (Deutéronome 5:32). Biani, Jéhovah alingbi ti tene ala mä yanga ti lo. Ye oko, hio tongaso ala ga azo so ake yanga ti Gbia ti ala.

³ A yeke kota ye mingi ti mä yanga ti Wasarango dunia kue? Nzapa ahunda lani na prophète Samuel ti tene na Gbia Saül so “ti mä [Nzapa] ayeke nzoni ahon sacrifice”. (1 Samuel 15:22, 23). Ngbanga ti nyen?

Na lege wa mango yanga “ayeke nzoni ahon sacrifice”?

4. Ye wa e lingbi ti mû na Jéhovah?

⁴ Teti so Jéhovah ayeke Wasarango ye, aye kue so e yeke na ni ayeke ti lo. Tongana a yeke tongaso, mbeni ye ayeke dä so e lingbi ti mû na lo? Ën. E lingbi ti mû na lo mbeni ye so ayeke na kota ngere mingi. Ye ni so ayeke nyen? E lingbi ti wara kiringo tënë ni na yâ ti wango so a mû na e na yâ ti mbeti ti aProverbe atene: “Molenge ti mbi, mo duti na ndara na mo mû ngia na bê ti mbi, si mbi lingbi kiri tënë na zo so azonga mbi.” (aProverbe 27:11). Ye so e lingbi ti mû na Nzapa ayeke ti mä yanga ti lo. Atâa so dutingo ti e ayeke nde nde na aye so asi na e na ngoi so e yeke kono ayeke nde nde, e oko oko kue e lingbi ti kiri tënë na sioni mvene so Satan Zabolo abi na li ti azo atene ala yeke ngbâ be-ta-zo na Nzapa pëpe tongana ala tingbi na atara. Ti kiri tënë na Satan ayeke tâ nzoni ye so e lingbi ti sara!

5. Tongana e ke yanga, a yeke sara nyen na ndo Wasarango ye? Mû mbeni tapande.

⁵ Adesizion so e yeke mû agbu bê ti Nzapa. Tongana e ke yanga, a yeke sara ye na ndo ti lo. Tongana nyen? Lo yeke na vundu tongana mbeni zo asara ye na ndara pëpe (Psaume 78:40, 41). Tara ti bâ so mbeni zo so ayeke na kobela ti diabète angbâ ti te kobe so a ke na lo ti te ni ngbanga ti so a lingbi ti buba seni ti lo. Ye so ayeke sara ande nyen na ndo ti docteur so aye nzoni ti lo? E hinga biani so Jéhovah ayeke na vundu tongana azo ake yanga ti lo, ndali ti so lo hinga aye so ayeke si tongana zo ake ti sara ye alingbi na akpengba-ndia ti lo so ayeke sara si zo angbâ na fini.

6. Aye wa ayeke mû maboko na e ti mä yanga ti Nzapa?

⁶ Ye wa ayeke mû maboko na e oko oko kue ti mä yanga? A yeke nzoni e oko oko kue e hunda na Nzapa ti mû na e “bê ti ndara”, wala bê so ayeke nduru ti mä yanga, tongana ti so Gbia Salomon ahunda. Lo hunda ti wara mara ti bê so ti mû lege na lo ti “hinga ti kangbi nzoni na sioni” si lo fâ ngbanga ti amba ti lo azo ti Israël (1 aGbia 3:9). E yeke na bezoin ti wara “bê ti ndara” ti mû lege na e ti hinga popo ti ye so ayeke nzoni na ye so ayeke sioni na yâ ti sese so azo mingi aye ti mä yanga dä pëpe. Nzapa amû na e Mbeti ti lo, ambeti ti mandango na Bible, abungbi nga na a-ancien ti kongregation so ayeke bâ lege ti e nzoni ti mû maboko na e ti duti na “bê ti ndara”. E yeke sara kusala nzoni na aye so, so ndoye apusu Nzapa ti mû ni na e?

7. Ngbanga ti nyen Jéhovah atene so mango yanga ayeke nzoni ahon sacrifice?

⁷ Na ndo tënë so, girisa pëpe so Jéhovah afa na azo ti lo ti giriri so mango yanga ayeke kota ye mingi ahon mungo sacrifice ti anyama (aProverbe 21:3, 27; Osée 6:6; Matthieu 12:7). Ngbanga ti nyen Jéhovah atene tongaso? A yeke lo la lo komande azo ti lo ti mû mara ti asacrifice so pëpe? Ti bâ ni nzoni, ye wa ayeke pusu mbeni zo ti mû sacrifice? Lo yeke sara ni ti nzere na lê ti Nzapa? Wala lo yeke sara gi ye so azo ayeke sara ka ni? Tongana mbeni zo so ayeke voro Nzapa aye biani ti nzere na lê ti lo, lo yeke sara kue ti sara ye alingbi na akomandema kue so Nzapa amû. Nzapa ayeke na bezoin ti sacrifice ti anyama pëpe, me tongana e mä yanga ti lo, lo yeke bâ ni na nene ni mingi.

Mbeni tapande so a lingbi e kpe ti mû pekoni

8. Ngbanga ti nyen Nzapa ake lani ti tene Saül angbâ tongana gbia?

⁸ Tondo ti Bible na ndo Gbia Saül afa polele so a yeke kota ye ti mä yanga. Na tongo nda ni, Saül ayeke mbeni mokonzi so asara ye na tâ be-ti-molenge nga ‘lo bâ lo mveni kete’. Ye oko, tongana ngoi ayeke hon, baba nga na bibe so ayeke na lege ni pëpe ato nda ti sara ngangu na ndo ti adesizion so Saül ayeke mû (1 Samuel 10:21, 22; 15:17). Mbeni lâ, a hunda ti tene Saül asara bira na aPhilistin. Samuel atene na Saül ti ku juska lo ga lo mû asacrifice na Jéhovah nga lo fa na ala ambeni ye so a lingbi ala sara si. Ye oko, Samuel asi hio pëpe tongana ti so lo fa, nga azo ni ato nda ti kangbi. Na bango ye so, Saül ‘amû offrande so a-zo-na-wa.’ Ye so lo sara anzere na Jéhovah pëpe. Na ngoi so Samuel aga, Saül agi ti fa so ye so lo sara ayeke kengo yanga pëpe, lo tene so ndali ti so Samuel aga hio pëpe, lo ‘kanga bê ti lo’ ti mû sacrifice so a zö na wâ ti woko na bê ti Jéhovah. Na lê ti Gbia Saül, ti mû sacrifice so ayeke kota ye mingi ahon ti mä yanga so a mû na lo ti ku juska Samuel aga asara ni. Samuel atene na lo, lo tene: “Mo sara ye ti buba, teti komandema so L’Eternel Nzapa ti mo amû na mo ti bata, mo bata pëpe.” Kengo yanga ti Jéhovah asara si Saül agirisa mbata ti lo ti gbia.​—1 Samuel 10:8; 13:5-13.

9. Na lege wa Saül afa so lo yeke zo so ayeke ke ka yanga ti Nzapa?

⁹ Gbia Saül amanda ye na lege ti ye so asi na lo? Ên-ën. Na pekoni, Jéhovah amû yanga na Saül ti hunzi azo ti mara ti Amalek, so asara bira lani na azo ti Israël senge senge. A hunda lani na Saül ti hunzi même anyama kue so ala yeke bata. Lo mä kamême yanga na lege so lo ‘fâ azo ti mara ti Amalek, a to nda ni na Havila juska na Sur’. Na ngoi so Samuel aga ti tingbi na Saül, teti so bê ti Saül ayeke na ngia mingi ndali ti so lo sö benda, lo tene: “L’Eternel airi tënë nzoni na ndo mo! Mbi sara ye so L’Eternel akomande awe.” Ye oko, nde na ye so a fa na ala polele ti sara, Saül na azo ti lo abata na fini Gbia Agag nga na “angasangbaga na abagara ti nzoni mingi, na anyama ti nzoni, na amolenge ti ngasangbaga, na anyama kue ti nzoni”. Ti fa so ye so lo sara ayeke kengo yanga pëpe, Gbia Saül atene: “Azo abata angasangbaga na abagara ti nzoni ahon ti mû ala na sacrifice na L’Eternel Nzapa ti mo.”​—1 Samuel 15:1-15.

10. Ye wa a fa na Saül me lo manda ye dä pëpe?

¹⁰ Na pekoni, Samuel atene na Saül, lo tene: “Sacrifice na offrande so a-zo-na-wa amû ngia na L’Eternel legeoko tongana zo so amä yanga ti Lo? Tongaso, ti mä Lo ayeke nzoni ahon sacrifice, na ti [mä] tënë ti Lo ayeke nzoni ahon mafuta ti akoli ngasangbaga.” (1 Samuel 15:22). Teti so Jéhovah ahunda ti tene a fâ anyama so kue, Jéhovah ayeke yeda ande pëpe ti tene a mû ala na sacrifice.

Mä yanga na yâ ti aye kue

11, 12. (a) Tongana nyen Jéhovah ayeke bâ ngangu so e yeke sara ti nzere na lo? (b) Na lege wa mbeni Chrétien alingbi ti handa tere ti lo na tenengo so lo yeke sara ye so bê ti Jéhovah aye na oko ngoi so lo yeke ke yanga ti lo?

¹¹ A nzere na bê ti Jéhovah mingi ti bâ awakua ti lo angbâ be-ta-zo na lo atâa a sara ngangu na ala. A nzere na lo ti bâ so ala ngbâ ti fa tënë ti Royaume atâa so azo asara nzara ti mä tënë ti ala pëpe. Nga, a nzere na lo ti bâ so ala yeke gue na bungbi atâa so ala bâ so a yeke ngangu ti tene zo awara ye so lo yeke na bezoin ni. Ti fa na yâ ti akpengba ye so kue so e mä yanga ayeke mû ngia na bê ti Jéhovah. Jéhovah ayeke bâ na nene ni mingi ngangu so e yeke sara ti voro lo tongana ndoye la apusu e ti sara ni. Azo alingbi ti sara sanka ti angangu kua so e yeke sara, me Nzapa ahinga aye so e yeke sara ndali ti lo na bê ti e kue nga lo yeke girisa ni pëpe.​—Matthieu 6:4.

¹² Ye oko, ti tene e nzere mingi na lê ti Nzapa ti e, a lingbi e mä yanga ti lo na yâ ti aye kue. A lingbi e handa tere ti e lâ oko pëpe na tenengo so e lingbi ti sara ambeni ye so ague nde na aye so Nzapa ahunda na oko ngoi so e ngbâ ti sara ambeni ye so Nzapa ahunda. Na tapande, mbeni zo alingbi ti handa tere ti lo na tenengo so tongana lo yeke sara ambeni ye ti fa so lo yeke voro Jéhovah, lo lingbi ti sara lango-sioni wala ti sara ambeni kota siokpari senge. Mara ti bibe tongaso ayeke na lege ni oko pëpe.​—aGalate 6:7, 8.

13. Na ngoi so e yeke gi e oko, aye wa alingbi ti tara e na ndo tënë ti mango yanga ti Jéhovah?

¹³ Tongaso, e lingbi ti hunda tere ti e, e tene: ‘Mbi yeke mä yanga ti Jéhovah na yâ ti akusala so mbi yeke sara lâ oko oko, même na yâ ti aye so mbi bâ mbi tene abâ gi mbi wani?’ Jésus atene: “Zo so ayeke be-ta-zo na ye kete kete, lo yeke be-ta-zo na ye mingi nga; na zo so ayeke kirikiri na ye kete kete, lo yeke kirikiri na ye mingi nga.” (Luc 16:10). E yeke ‘tambela na be-biani’, même na ngoi so e yeke ‘na yâ da ti e’, ndo so azo alingbi ti bâ e dä pëpe? (Psaume 101:2). Biani, na ngoi so e yeke na yâ da ti e, ambeni ye alingbi ti tara e ti bâ wala e yeke duti be-ta-zo na Nzapa. Na yâ ti akodoro mingi so azo ayeke na a-ordinateur na yanga-da ti ala, a yeke ngangu pëpe ti bâ asioni limon na lege ni. Na yâ ti angu so ahon, gi azo so ayeke gue ka na ando so a yeke fa asioni sarango ye dä si alingbi ti bâ mara ti alimon tongaso. Jésus atene: “Zo so abâ mbeni wali na nzara ti wali ni asara lo​—na yâ bê ti lo, lo sara lango-sioni na lo awe.” E yeke fa so e mä yanga na lege so e yeke sara ye alingbi na atënë ti Jésus so? Biani, e yeke ke même ti bâ asioni limon? (Matthieu 5:28; Job 31:1, 9, 10; Psaume 119:37; aProverbe 6:24, 25; aEphésien 5:3-5). Ka ti alimon na ndo sarango ngangu so a yeke fa na télé? E yeke na oko bibe ti Nzapa ti e, so lo “ke zo ti sioni na zo so andoye sioye ti ngangu”? (Psaume 11:5). E yeke tene nyen na ndo nyongo sämba ahon ndo ni na ngoi so e yeke gi e oko? Bible afâ ngbanga na ndo nyongo sämba ahon ndo ni, me Bible amû nga wango na aChrétien ti ga “angbâa ti vin pëpe”.​—Tite 2:3; Luc 21:34, 35; 1 Timothée 3:3.

14. Na yâ ti alege wa e lingbi ti fa so e mä yanga ti Nzapa na ndo tënë ti nginza?

¹⁴ Ambeni ye so a hunda ti sara ye na hange dä ayeke aye so andu tënë ti nginza. Na tapande, e yeke yeda ti mû mbage ti e na yâ ti ambeni ye so ayeke mû lege na zo ti wara nginza hio, me so ayeke hunda ti sara aye so ayeke na lege ni kue pëpe? Bê ti e ayeke pusu e ti sara ambeni ye so ndia ti kodoro ake ti mû lege na e ti futa lampo pëpe? Wala, nde na so, e yeke sara kue ti mä yanga so a mû na e ti “mû na ala kue ye ti ala; i mû lampo na ala so airi lampo”?​—aRomain 13:7.

Mango yanga so ndoye ayeke na gunda ni

15. Ngbanga ti nyen mo yeke mä yanga ti Jéhovah?

¹⁵ Ti sara ye alingbi na akpengba-ndia ti Nzapa ayeke ga na aye ti nzoni na zo. Na tapande, tongana e kpe ti nyon manga, e duti na nzoni tambela nga e bâ mênë tongana ye so ayeke nzoni-kue, a lingbi ti sara si e kpe ti wara ambeni kobela. Na ndo ni, ti sara ye alingbi na tâ tënë so Bible afa na yâ ti ambeni ye nde so e yeke sara, a yeke mû maboko na e ti bata nginza ti e, ti duti na nzoni songo na azo wala ti sara si sewa ti e aduti na ngia (Esaïe 48:17). A lingbi ti bâ aye so tongana anzoni ye so afa biani so andia ti Nzapa ayeke mû maboko na zo. Ye oko, kota raison so e yeke mä yanga ti Jéhovah ayeke so e ndoye lo. A yeke pëpe bibe ti kion la apusu e ti sara na Jéhovah, tongana ti so Satan atene (Job 1:9-11; 2:4, 5). Nzapa amû na e ngangu ti soro ti mä yanga ti zo so e ye. Na e soro ti mä yanga ti Jéhovah ndali ti so e ye ti sara ye so anzere na lo nga e ye ti sara ye so ayeke na lege ni.​—aRomain 6:16, 17; 1 Jean 5:3.

16, 17. (a) Na lege wa Jésus afa so ndoye apusu lo ti mä yanga ti Nzapa na bê kue? (b) Tongana nyen e lingbi ti mû tapande ti Jésus?

¹⁶ Jésus azia mbeni tapande so ayeke nzoni ahon atanga ni kue na lege so ndoye ti lo na mbage ti Jéhovah apusu lo ti mä yanga ti lo na bê kue (Jean 8:28, 29). Na ngoi so Jésus ayeke na sese, lo “manda ti mä tënë na lege ti ye so Lo hu pono dä”. (aHébreu 5:8, 9). Na lege wa? Jésus ‘asara Lo mveni kete, Lo mä Babâ ti Lo juska na kui, même kui’ ti keke ti pasi (aPhilippien 2:7, 8). Atâa so Jésus ayeke mä yanga kozoni na yayu, atara so asi na lo na sese ahunda na lo ti kiri ti fa so lo mä yanga. E hinga so Jésus alingbi biani ti sara kusala tongana Kota Prêtre ndali ti aita ti lo so a sa yingo na ndo ti ala nga na azo kue so amä na bê na lo.​—aHébreu 4:15; 1 Jean 2:1, 2.

¹⁷ Ka ti e a yeke tongana nyen? E lingbi ti mû tapande ti Jésus na lege so e yeke gi kozoni kue ti mä yanga ti Nzapa na ti sara ye so bê ti lo aye (1 Pierre 2:21). E lingbi ti duti na ngia tongana ndoye so e yeke na ni na mbage ti Nzapa apusu e ti sara ye so lo hunda, même na angoi so azo wala bê ti e wani ayeke pusu e ti sara ye nde (aRomain 7:18-20). Ye so andu nga dutingo nduru ti sara ye alingbi na ye so azo so amû li ni na yâ tâ vorongo ayeke fa na e ti sara, atâa so ala yeke mbilimbili-kue pëpe (aHébreu 13:17). Tongana e mä yanga ti Jéhovah na ngoi so e yeke gi e oko, lo yeke bâ ni na nene ni mingi.

18, 19. Ti mä yanga ti Nzapa na bê ti e kue aga na nyen?

¹⁸ Laso, ti mä yanga ti Jéhovah alingbi ti hunda na e ti luti na gbele aye ti ngangu si e ngbâ be-ta-zo na lo (Kusala 5:29). Nga, ti sara ye alingbi na yanga so Jéhovah amû na e ti fa tënë nga ti fa ye ayeke hunda na e ti gbu ngangu juska na hunzingo ti aye ti sese ti laso (Matthieu 24:13, 14; 28:19, 20). E yeke na bezoin ti gbu ngangu si e ngbâ ti bungbi oko na aita ti e, atâa so e lingbi ti bâ so aye ti gigi so ayeke sara ngangu mingi na ndo ti e. Nzapa ti e so andoye e ahinga nzoni mingi ngangu so e yeke sara ti mä yanga ti lo na yâ ti mara ti aye tongaso. Ye oko, ti tene e mä yanga ti lo na yâ ti aye kue, a lingbi e tiri na siokpari so ayeke na yâ ti tere ti e na e ke aye ti sioni, na lege so e yeke gi ti ndoye ye so ayeke nzoni.​—aRomain 12:9.

¹⁹ Tongana ndoye nga na singila so ayeke na bê ti e la apusu e ti sara na Jéhovah, “Lo yeke [teti e] Zo ti futa ye na ala so agi Lo.” (aHébreu 11:6). A hunda ti tene e sara anzoni ye ndali ti Nzapa nga a lingbi e duti na nzara ti sara tongaso. Me, ti mä yanga ti Jéhovah na yâ ye kue ndali ti so e ndoye lo anzere na lo mingi ahon tanga ti aye kue.​—aProverbe 3:1, 2.

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so e yeke na mbeni ye ti mû na Jéhovah?

• Afaute wa Saül asara lani?

• Na lege wa mo lingbi ti fa so mo yeda so mango yanga ayeke nzoni ahon sacrifice?

• Ye wa ayeke pusu mo ti mä yanga ti Jéhovah?

[Afoto na lembeti 22]

Mo yeke mä yanga ti Nzapa na ngoi so mo yeke gi mo oko na yâ ti da ti mo?