“Lê” ti Jéhovah abâ ye kue

“Lê ti [Jéhovah] so aza zango ayeke bâ nzoni amolenge ti azo.”​—PS. 11:4, MN.

1. E ye ka ti ga nduru na mara ti azo wa?

MO TENE ti mo nyen na ndo ti azo so ayeke bi bê ti ala mingi na mo? Tongana mo ye ti hinga tënë ti bê ti ala na ndo ti mbeni ye, ala yeke fa tâ ye so ayeke na yâ ti bê ti ala na mo. Tongana mo yeke na bezoin ti tene a mû maboko na mo, ala yeke sara ni na bê ti ala kue. Na ndoye, ala yeke nduru ti mû wango na mo na ngoi so mo yeke na bezoin ni (Ps. 141:5; aGal. 6:1). A nzere na mo pëpe ti lë songo na mara ti azo tongaso? Biani, Jéhovah na Molenge ti lo ayeke gi tongaso. Ti tâ tënë ni, ala yeke bi bê ti ala mingi na mo ahon ti so azo ayeke sara, na nzoni bibe la apusu ala ti sara ni; ala ye ti mû maboko na mo ti “gbu fini so ayeke tâ fini biani.”​—1 Tim. 6:19; Apoc. 3:19.

2. Nyen la afa so Jéhovah ayeke bi bê ti lo mingi na awakua ti lo?

² Ti fa so Jéhovah ayeke bi bê ti lo mingi na e, David atene: “Lê ti [Jéhovah] abâ ndo, lê ti lo so aza zango abâ nzoni amolenge ti azo.” (Ps. 11:4, MN ). Biani, Nzapa abâ e gi tongaso pëpe me lo gi ti bâ e nzoni. David akiri atene: “Mo [bâ] bê ti mbi awe; Mo ga ti bâ mbi na bï; . . . Mo wara [sioni ye, Tene ti Nzapa, Kozo Mbouki] pëpe.” (Ps. 17:3). A yeke polele so David ahinga lani so Jéhovah ayeke bi bê ti lo mingi na lo. David ahinga lani so tongana lo bata asioni tënë na bê ti lo, lo yeke zia vundu na bê ti Jéhovah na Jéhovah ayeke ke lo. Jéhovah ayeke tâ zo na lê ti mo, tongana ti so lo yeke tâ zo na lê ti David lani?

Jéhovah ayeke bâ bê ti zo

3. Tongana nyen Jéhovah afa so lo yeke luti pëpe na ndo ti awokongo ti e?

³ Kozo ye so agbu bê ti Jéhovah ayeke ti hinga ye so ayeke tâ na bê ti zo (Ps. 19:15; 26:2). Na ndoye, lo yeke luti pëpe na ndo ti akete kete wokongo ti e. Na tapande, na ngoi so Sara wali ti Abraham atene tâ tënë pëpe na ange so amû tere ti zo, ange ni ahinga so Sara asara tongaso ndali ti so mbeto na kamene asara lo; ni la ange ni asuku na lo gi kete (Gen. 18:12-15). Na ngoi so Job abâ “lo mveni mbilimbili me lo bâ mbilimbili ti Nzapa pëpe”, Jéhovah ake pëpe ti iri tënë nzoni na ndo ti Job, ndali ti so lo hinga so Job abâ pasi mingi na tïtî Satan (Job 32:2; 42:12). Legeoko nga, bê ti Jéhovah aso lani pëpe na tere ti womua ti Sarepta so atene tënë ti bê ti lo na prophète Elie. Nzapa ahinga so wali so ayeke lani na vundu mingi ndali ti kuâ ti oko molenge ti lo.​—1 aGbia 17:8-24.

4, 5. Na lege wa Jéhovah asara ye na nzobe na mbage ti Abimélec?

⁴ So Jéhovah ayeke bâ bê ti zo nzoni asara si lo sara ye na nzobe même na mbage ti azo so ayeke voro lo pëpe. Bâ tapande ti ye so lo sara na mbage ti Abimélec, gbia ti Guérar mbeni gbata ti Philistie. Teti so Abimélec ahinga lani pëpe so Sara ayeke wali ti Abraham, lo mû Sara ti ga wali ti lo. Ye oko, kozo ti tene Abimélec andu Sara, Jéhovah atene na lo na yâ ti bango-li, lo tene: “Biani, Mbi hinga mo sara ye so na bê ti mbilimbili, na Mbi kanga lege ti mo nga, si mo sara siokpari ti ke Mbi pëpe; tongaso, Mbi zia mo ndu lo pëpe. Fadeso, mo kiri wali so na koli ti lo; teti lo yeke prophète, fade lo sambela teti mo si mo ngbâ na fini.”​—Gen. 20:1-7.

⁵ Jéhovah alingbi lani biani ti sara ye na ngangu na mbage ti Abimélec so ayeke voro anzapa ti wataka. Me lo bâ so Abimélec asara ye na lege ni na ngoi ni so. Na nzobe Jéhovah abâ ye so na lo fa na gbia ni ye so a lingbi lo sara si lo pardone lo si lo “ngbâ na fini.” So ayeke mara ti Nzapa so mo ye ti voro lo la pëpe?

6. Na alege wa Jésus asara ye tâ gi tongana ti Babâ ti lo?

⁶ Jésus asara ye tâ gi tongana ti Babâ ti lo na lege so lo yeke luti lani gi na ndo ti anzoni sarango ye ti adisciple ti lo nga lo yeke nduru ti pardone afaute ti ala (Marc 10:35-45; 14:66-72; Luc 22:31, 32; Jean 15:15). Bango ndo ti Jésus ague oko na tënë so lo tene na Jean 3:17, lo tene: “Nzapa ato Molenge ti Lo na sese so ti fâ ngbanga ti sese so pëpe, me Lo to Lo si azo ti sese so alingbi wara salut na yâ Lo.” Ndoye ti Jéhovah na ti Jésus na mbage ti e ayeke kota mingi na ayeke changé pëpe. A yeke hinga ni na lege so ala ye si e wara fini (Job 14:15). Mara ti ndoye tongaso afa ndani so Jéhovah ayeke bâ e nzoni, lege so lo yeke bâ na e nga tongana nyen lo yeke sara ye alingbi na ye so lo bâ.​—Diko 1 Jean 4:8, 19.

Ndoye apusu Jéhovah ti bâ aye so e yeke sara

7. Bibe wa apusu Jéhovah ti gi ti bâ e nzoni?

⁷ Tongaso, a yeke na lege ni pëpe ti bâ Jéhovah tongana mbeni zo ti lapolice so aduti na yayu na lo yeke gi ti bembe ndo na sese si lo lingbi ti gbu e na sarango mbeni ye ti sioni. Satan la ayeke na kite na ndo ti e na lo yeke bi tënë na li ti e (Apoc. 12:10). Même tongana e sara mbeni ye na sioni bibe pëpe, Satan aye si a bâ so sioni bibe ayeke na peko ti ye so e sara (Job 1:9-11; 2:4, 5). Me zo ti sungo psaume atene na ndo ti Nzapa, lo tene: “O L’Eternel, tongana Mo bata tënë ti sioye, O Seigneur, ka zo nyen alingbi ti ngbâ?” (Ps. 130:3). Kiringo tënë ni ayeke so zo oko alingbi ti ngbâ pëpe (Zo-ti. 7:20). Ahon ti sara tongaso, Jéhovah ayeke bâ e tongana ti so mbeni babâ so ayeke na nzobe ayeke bâ na amolenge ti lo so lo ye ala mingi si ala wara sioni pëpe. Fani mingi, lo yeke gboto lê ti e na ndo ti awokongo ti e ti mû lege na e ti kpe aye so ayeke sara sioni na e.​—Ps. 103:10-14; Mat. 26:41.

8. Na lege wa Jéhovah ayeke fa ye na awakua ti lo nga lo yeke kiri ala na nzoni lege?

⁸ A yeke bâ ndoye ti Nzapa na lege ti fango lege ti lo nga na aye so lo yeke sara ti kiri na e na nzoni lege. Lo yeke sara aye so na lege ti Bible nga na lege ti kobe ti yingo so “ngbâa be-ta-zo na ti ndara” (MN ) ayeke mû na e (Mat. 24:45; aHéb. 12:5, 6). Jéhovah ayeke mû nga maboko na e na lege ti kongregation ti aChrétien nga na lege ti akoli so lo mû ala tongana ‘amatabisi’. (aÉph. 4:8). Na ndo ni, Jéhovah ayeke bi lê ti lo na ndo ti e ti bâ tongana nyen e yeke sara ye alingbi na aye so lo fa na e nga lo yeke gi ti kiri ti mû maboko na e. Psaume 32:8 atene: “Fade Mbi wa mo, na Mbi fa na mo lege so a lingbi mo tambela dä; fade Mbi wa mo, na lê ti Mbi angbâ na ndo mo.” Ni la, a yeke kota ye mingi ti tene e gi lakue ti mä Jéhovah. A lingbi e duti lakue na tâ be-ti-molenge na gbele lo, na e hinga so lo yeke Wafango ye na e nga lo yeke Babâ ti e so aye e mingi.​—Diko Matthieu 18:4.

9. A lingbi e kpe ti duti na asarango ye wa? Ngbanga ti nyen?

⁹ Na mbage, e zia lâ oko pëpe si bê ti e akpengba na lege so e sara ye na baba, e yeke na mabe pëpe wala na lege so ‘siokpari ahanda e’. (aHéb. 3:13; Jacq. 4:6). Mingi ni, asarango ye so ato nda ti bâ gigi na ngoi so mbeni zo ayeke maï na ya ti bê ti lo asioni bibe nga na asioni nzara. Bê ti lo alingbi ti kpengba na tongaso, a si na mbeni ngoi, lo ke anzoni wango ti Bible so a mû na lo. Ye ti sioni ahon ti so ayeke so lo lingbi ti gue ayo na yâ ti sioni bango ndo ti lo wala na yâ ti asioni sarango ye ti lo si lo ga wato ti Nzapa, na ye so ayeke ye ti mungo mbeto mingi (aProv. 1:22-31). Bi bê na ndo ti tapande ti Caïn, kozo molenge ti Adam na Eve.

Jéhovah asara ye alingbi na ye so lo bâ na mbage ti zo oko oko

10. Jéhovah ake sandaga ti Caïn ngbanga ti nyen? Ye so apusu Caïn lani ti sara nyen?

¹⁰ Na ngoi so Caïn na Abel aga na sandaga ti mû na Jéhovah, lo bâ gi ye so ala ga na ni pëpe me lo gi ti hinga bibe so apusu ala ti sara ni. Ye ti pekoni ayeke so Nzapa ayeda na sandaga so mabe ti Abel apusu lo ti mû ni; me lo ke sandaga ti Caïn, so afa so lo yeke na mabe kue pëpe (Gen. 4:4, 5; aHéb. 11:4). Ahon ti tene Caïn amanda ye na lege ti ye so asi, nga lo changé bango ndo ti lo, ngonzo agbu Caïn mingi na tere ti ita ti lo.​—Gen. 4:6.

11. Na lege wa Caïn afa so bê ti lo ahanda lo? Ye so afa nyen na e?

¹¹ Jéhovah abâ so bango ndo ti Caïn alingbi ti gue na lo ti sara sioni, na tongaso na nzobe lo mû ngoi ti sara tënë na Caïn, lo fa na lo so tongana lo sara ye ti nzoni, lo yeke wara ngia na pekoni. Ye ti mawa ni ayeke so Caïn ake wango so Wasarango lo amû na lo na lo fâ ita ti lo. Sioni bê ti Caïn akiri asigigi polele na lege so lo kiri tënë na nengo zo pëpe na ngoi so Nzapa ahunda lo: “Ita ti mo Abel ayeke na ndo wa?” Caïn abi tënë so na Nzapa: “Mbi hinga pëpe; mbi yeke zo ti bata ita ti mbi?” (Gen. 4:7-9). Bê ti zo alingbi biani ti handa lo, na a lingbi même ti pusu lo ti ke awango so Nzapa amû tâ gi na lo (Jér. 17:9). Tongaso, zia e manda ye na lege ti mara ti atondo tongaso na e duti nduru ti ke asioni bibe nga na asioni nzara. (Diko Jacques 1:14, 15.) Tongana a mû na e mbeni wango ti Bible, zia e kiri singila ndali ni na e bâ ni tongana mbeni ye so afa so Jéhovah aye e mingi.

Siokpari so a honde ni ayeke dä pëpe

12. Jéhovah ayeke sara ye tongana nyen na ngoi so azo asara aye ti sioni?

¹² Ambeni zo alingbi ti tene so tongana zo abâ ye ti sioni so ala sara pëpe, mbeni ye ti sarango ala ayeke dä pëpe (Ps. 19:13). Na lê ti Jéhovah, mbeni siokpari so zo alingbi ti honde ni ayeke dä pëpe. “Ye kue ayeke na gigi senge na a honde pëpe na lê ti Lo so tënë ti e ayeke na tïtî Lo.” (aHéb. 4:13). Jéhovah ayeke Juge so ayeke bâ aye so ayeke na gbe ti bê ti e na ayeke pusu e ti sara ye, nga lege so lo yeke sara ye na mbage ti ye ti sioni afa so lo yeke fâ ngbanga tâ na lege ni. Lo yeke “Nzapa ti be-nzoni na ti grâce, ngonzo ti Lo alondo fade pëpe, tene-biani na nzobe ti Lo ayeke kota mingi”. Ye oko, tongana azo ‘ague na bê ti ala mveni ti sara sioni’ wala ala sara ye na handa na ala changé bê ti ala pëpe, lo yeke ‘zi awasiokpari so kete pëpe’. (Ex. 34:6, 7; aHéb. 10:26). Lege so Jéhovah asara ye na mbage ti Acan nga na Ananias na Saphira afa ni polele.

13. Na lege wa sioni nzara apusu Acan lani ti sara ye ti sioni?

¹³ Acan ake ndia so Nzapa amû lani polele na azo ti Israël, na lo mû ambeni ye ti gbata ti Jéricho lo honde ni na gbe ti sese na yâ ti tente ti lo; a lingbi ti tene so sewa ti lo ahinga ye so lo sara. Na ngoi so tënë ti siokpari so Acan asara asigigi awe, lo fa so ye so lo sara ayeke sioni mingi, ndali ti so lo tene: “Mbi sara siokpari so ake L’Eternel.” (Jos. 7:20). Legeoko tongana ti Caïn, Acan azia si asioni nzara adü na yâ ti bê ti lo. Me ti Acan, kota ye so apusu lo ti sara tongaso ayeke bê ti warango ye, na ye so asara si lo ga zo ti sarango ye na handa. Teti so aye so a gbu na gbata ti Jéricho ayeke ti Jéhovah, Acan anzi biani Jéhovah, na ye so asara si lo na sewa ti lo awara kuâ na pekoni.​—Jos. 7:25.

14, 15. Nyen la afa so Nzapa ayeke na raison ti ke Ananias na Saphira? Ye so afa nyen na e?

¹⁴ Ananias na wali ti lo Saphira ayeke amembre ti kozo kongregation so ayeke lani na Jérusalem. Na peko ti Pentecôte ti ngu 33, a leke si aita ni abungbi nginza ti mû maboko na azo ti yongoro ndo so aga Chrétien fini fini na so angbâ lani na Jérusalem. Ti ngbâ lakue ti wara nginza so, a hunda ti tene aita amû nginza ti bê ti ala. Ananias akä sese ti lo, lo mû gi mbage ti nginza ni. Ye oko, lo tene so nginza ni kue la ni mû ni so, na wali ti lo ahinga ye so nzoni mingi. Kite ayeke dä pëpe so Ananias na Saphira aye lani ti tene aita agonda ala mingi. Me so ayeke sarango ye na lege ti handa. Na lege ti miracle, Jéhovah afa na bazengele Pierre ye ti handa so ala sara, tongaso bazengele ni ahunda Ananias ti hinga ngbanga ti nyen lo sara ye tongaso. Hio tongaso, Ananias atï na sese, lo kui. Kete na pekoni, Saphira nga kue akui.​—Kus. 5:1-11.

¹⁵ A yeke pëpe wokongo teti kete ngoi ti Ananias na Saphira la apusu ala ti tene mvene. Ala mä tere na ndo ti mvene so ala ye ti tene ti handa na abazengele. Ye so ayeke sioni mingi ayeke so ala ‘sara wataka na Yingo Vulu nga na Nzapa’. Sarango ye ti Jéhovah na mbage ti azo ti mvene so afa polele so lo ye ti bata kongregation si azo so ayeke sara ye ndali ti lê ti azo abuba ni pëpe. Biani, “a yeke ye ti mbeto mingi ti tï na tïtî Nzapa so ayeke na fini.”​—aHéb. 10:31.

Ngbâ be-ta-zo na ngoi kue

16. (a) Na lege wa Satan ayeke gi ti buba anzoni sarango ye ti awakua ti Jéhovah? (b) Akode wa Zabolo ayeke mû ti buba na anzoni sarango ye ti azo ti ndo so mo yeke dä?

¹⁶ Satan ayeke sara kue ti buba anzoni sarango ye ti e ti tene Jéhovah ake e (Apoc. 12:12, 17). A yeke bâ polele asioni bibe ti Zabolo na lege ti asioni sarango ye ti azo mingi laso, so mingi ni ala ye tënë ti pitan na sarango ngangu. Laso, a yeke ngangu pëpe ti tene zo abâ porno na lege ti aye tongana ordinateur. Zia e tï lâ oko pëpe na yâ ti aye ti handa ti Satan. Me, zia bibe ti e ague oko na ti David so asû na yâ ti mbeni psaume, lo tene: “Fade mbi zia bê ti mbi ti bata lege ti mbilimbili. . . . Fade mbi tambela na yâ da ti mbi na be-biani.”​—Ps. 101:2.

17. (a) Ngbanga ti nyen na ngoi so alingbi Jéhovah ayeke sara si aye ti sioni so azo asara asigigi polele? (b) A lingbi e leke na bê ti e ti sara nyen?

¹⁷ Ngoi na ngoi giriri, Jéhovah ayeke fa na lege ti miracle akota siokpari nga na aye ti handa so azo ayeke sara. Me laso, lo yeke sara ni pëpe. Ye oko, lo yeke bâ ye kue nga na ngoi so alingbi nga na lege so lo ye, lo yeke sara si aye so azo asara na gbemingo asigigi polele. Paul atene: “Siokpari ti ambeni zo [asigigi] na lê ti azo si ala wara ngbanga, me siokpari ti ambeni zo [asigigi] na pekoni.” (1 Tim. 5:24). A yeke ndoye ti Jéhovah la apusu lo ti sara si aye ti sioni so azo asara asigigi polele. Lo ye kongregation na lo ye ti bata ni si ye ti sioni abuba ni pëpe. Na ndo ni, lo yeke sara nzoni bê na azo so asara siokpari me so fadeso achangé biani bê ti ala awe (aProv. 28:13). Ni la, zia e sara kue ti duti be-ta-zo na Nzapa na bê ti e kue nga e ke aye kue so alingbi ti buba anzoni sarango ye ti e.

Sara na Jéhovah na bê ti mo kue

18. Gbia David aye si molenge ti lo ahinga nyen na ndo ti Nzapa?

¹⁸ Gbia David atene na molenge ti lo Salomon, lo tene: “A lingbi mo hinga Nzapa ti babâ ti mo, mo sara na Lo na bê ti mo kue, na mo sara na Lo na âme ti mo so awara ngia na yâ Lo, teti L’Eternel atara bê kue, na Lo hinga bibe kue.” (1 Chron. 28:9). David aye si molenge ti lo asara ye mingi ahon gi ti hinga so Nzapa ayeke dä. Lo ye si Salomon ahinga so Jéhovah ayeke bi bê ti lo mingi na awakua ti lo. Mo yeke kiri singila na Jéhovah ndali ti bingo bê so?

19, 20. Psaume 19:8-12 afa so nyen la amû maboko na David ti ga nduru na Nzapa? Tongana nyen e lingbi ti mû tapande ti lo?

¹⁹ Jéhovah ahinga so azo so aye ti lë songo na lo ayeke ga ande na mbage ti lo na tongana ala hinga anzoni sarango ye ti lo, a yeke sara si ala ga nduru na lo. Ni la, Jéhovah aye si e hinga lo nga na anzoni sarango ye ti lo. Nyen la ayeke mû maboko na e ti hinga lo? Mandango Bible nga na bango lege so lo yeke iri tënë nzoni na ndo ti e.​—aProv. 10:22; Jean 14:9.

²⁰ Mo yeke diko Bible lâ oko oko nga mo yeke bâ ni tongana Mbeti ti Nzapa? Mo yeke sambela ti tene Nzapa amû maboko na mo ti sara ye alingbi na atënë ti yâ ni? Mo bâ so a yeke kota ye ti tene zo asara ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible? (Diko Psaume 19:8-12.) Tongana mo yeke sara tongaso, mabe ti mo ayeke kono ande mingi nga mo yeke ye ande Jéhovah mingi ahon ti kozo. Na pekoni, lo yeke ga nduru mingi na mo, na ye ni ayeke duti ande mo bâ mo tene ala gbu maboko ti mba na ala yeke tambela (Es. 42:6; Jacq. 4:8). Biani, Jéhovah ayeke fa ande ndoye ti lo na mbage ti mo na lege so lo yeke iri tënë nzoni na ndo ti mo nga lo yeke bata mo na lege ti yingo na ngoi so mo yeke tambela na ndo ti kete lege so ague na fini.​—Ps. 91:1, 2; Mat. 7:13, 14.

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• Ngbanga ti nyen Jéhovah agi ti bâ e nzoni?

• Nyen la asara si ambeni zo aga awato ti Nzapa?

• E yeke sara nyen ti fa so Jéhovah ayeke tâ zo na lê ti e?

• E lingbi ti sara nyen ti ngbâ be-ta-zo na Nzapa?

[Foto na lembeti 9]

Na lege wa Jéhovah ayeke bâ e tongana ti so mbeni babâ ti nzobe ayeke sara?

[Foto na lembeti 10]

Ye so asi na Ananias afa nyen na e?

[Foto na lembeti 11]

Nyen la ayeke mû ande maboko na e ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah?