Duti na bango ndo ti Nzapa na ndo ti tënë ti seni
“A lingbi mo ndoye Seigneur Nzapa ti mo . . . na bibe ti mo kue, na ngangu ti mo kue!”—MARC 12:30.
1. Nyen la Nzapa aleke lani ndali ti azo?
JÉHOVAH NZAPA aleke lani pëpe ti tene azo atï kobela na ala kui. Lo zia Adam na Eve na yâ ti yaka ti Eden, wala pendere paradis, “ti leke na ti bata yaka so” gi teti ngu 70 wala ngu 80 pëpe, me teti lakue lakue (Gen. 2:8, 15; Ps. 90:10). Tongana fade kozo koli na kozo wali so angbâ lani be-ta-zo na Jéhovah na ala yeda na bê ti ala kue so lo yeke Gbia ti Dunia Kue, ka ala lingbi lâ oko pëpe ti tï kobela, ti woko nga ti kui.
2, 3. (a) Na lege wa mbeti ti Zo-ti-fa-tene afa ye so ayeke si na azo na lâ ti mbakoro? (b) Zo wa la ayeke na gunda ti kuâ so azo ayeke wara ndali ti Adam? Aye so kuâ aga na ni ayeke hunzi ande tongana nyen?
2 Zo-ti-fa-tene chapitre 12 afa nzoni mingi “lâ ti sioni” so ayeke ga na ngoi so azo so ayeke mbilimbili-kue pëpe aga mbakoro. (Diko Zo-ti-fa-tene 12:3-9.) A haka kuä ti li so avuru na “keke ti amande” so ambumba. A haka agere na “azo ti ngangu” so fadeso azuku tere ti ala, na ala tambela nzoni pëpe. Awali so ague na fenêtre ti gi lumière me ala wara gi vukongo ndo aye ti sara tënë ti lê so abâ ndo nzoni mbeni pëpe. Teti so apembe angbâ mingi pëpe, “[awali] so ane fuku azia, teti ala yeke mingi pëpe”.
3 Gere so atambela nzoni pëpe, lê so abâ ndo nzoni pëpe nga na apembe so atuku kue ayeke pëpe na popo ti aye so Nzapa aleke lani na bê ti lo teti azo. Na ndo ni, kuâ so azo ayeke wara ndali ti Adam ayeke mbeni “kusala ti zabolo” so Molenge ti Nzapa ayeke futi ande ni na lege ti Royaume ti Nzapa. Bazengele Jean atene: “A yeke teti so si Molenge Ti Nzapa aga ti futi kusala ti zabolo.”—1 Jean 3:8.
A yeke na lege ni ti tene zo agi bê na ndo ti seni ti lo
4. Ngbanga ti nyen awakua ti Jéhovah agi bê ti ala kamême na ndo ti seni ti ala? Me ye wa ala hinga ni nzoni mingi?
4 Laso, ambeni wakua ti Jéhovah ayeke tï kobela nga ala yeke ga mbakoro, na a yeke aye so ayeke si na azo kue ndali ti so ala yeke awasiokpari. Tongana mara ti aye tongaso asi na e, a yeke na lege ni ti gi bê ti e na même sarango tongaso ayeke sara nzoni na e. E ye biani ti sara na Jéhovah na ‘ngangu ti e kue!’ (Marc 12:30). Ye oko, atâa so e yeke gi ti duti kamême na nzoni seni, a yeke nzoni e sara ye na lege ni nga e hinga so atâa ngangu kue so e yeke sara, e lingbi pëpe ti kanga lege biani na gango mbakoro wala na tingo kobela.
5. Lege so awakua ti Jéhovah asara na ye ândö na ngoi so ala yeke na kobela afa na e nyen?
5 Gbâ ti awakua ti Jéhovah so ayeke be-ta-zo awara ândö akpale ti seni. Epaphrodite ayeke mbeni oko ti ala (aPhil. 2:25-27). Yâ ti Timothée so ayeke mbeni kpengba kamarade ti bazengele Paul ayeke so ka lani, ni la Paul ahunda na lo ti nyon “kete vin” ndali ni (1 Tim. 5:23). Paul ayeke bâ pasi lani na mbeni “kî na tere” ti lo, peut-être kî ni so ayeke mbeni kobela ti lê wala mbeni kobela so yorö ti savango na ni ayeke dä pëpe na ngoi ni so (2 aCor. 12:7; aGal. 4:15; 6:11). Paul atoto na Jéhovah mingi ndali ti “kî” so lo yeke na ni “na tere” ti lo. (Diko 2 aCorinthien 12:8-10.) Nzapa azi na lege ti miracle pëpe “kî” so ayeke “na tere” ti Paul. Me lo kpengba Paul ti gbu ngangu na yâ ni. Ngangu ti Nzapa asigigi polele na yâ ti wokongo so Paul ayeke na ni. E lingbi ti manda mbeni ye dä?
Kpe ti gi bê ahon ndo ni na ndo ti seni ti mo
6, 7. Ngbanga ti nyen ti kpe ti gi bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e?
6 Tongana ti so mo hinga, aTémoin ti Jéhovah ayeda ti mû ayorö ti kaï na kobela ti ala nga ala yeda na ambeni kode nde nde ti kaïngo na kobela. Na yâ ti mbeti ti e so ayeke Réveillez-vous!, fani mingi a yeke wara a-article na ndo ti tënë ti seni. Atâa so e yeke tene pëpe so mbeni kode ti kaïngo kobela ayeke nzoni ahon mbeni, e kiri singila mingi ndali ti so awanganga ayeke mû maboko na e nga ala yeke mä tere nzoni mingi na e. Ti tâ tënë ni, e hinga nzoni mingi so azo ade ti wara seni so ayeke nzoni kue pëpe. Tongaso, e hinga so a yeke na lege ti ndara ti kpe ti gi bê ahon ndo ni na ndo ti seni ti e. A yeke nzoni bango ndo ti e aduti nde na ti azo so ayeke na ‘beku pëpe’, so apensé so kota ye ni kue ayeke fini ti laso, na tongaso ala yeke yeda na akode ti kaïngo kobela kue ti kaï na kobela ti ala (aÉph. 2:2, 12). E leke na bê ti e ti sara ngangu ti tene Nzapa ake e pëpe gi ngbanga ti so e ye ti sö fini ti e laso, ndali ti so e hinga na bê ti e kue so tongana e ngbâ be-ta-zo na Nzapa, e yeke “gbu fini so ayeke tâ fini biani”, fini ti lakue lakue na yâ ti fini sese so Nzapa amû zendo ni.—1 Tim. 6:12, 19; 2 Pi. 3:13.
7 Mbeni nda ti tënë nde ayeke dä so asara si e yeke kpe ti gi bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e. Ti gi bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e alingbi ti sara si e yeke gi bê ti e gi na ndo ti e wani. Paul agboto lê na ndo ti kpale so tongana lo wa aChrétien ti Philippe ti gi “gi ye teti [ala] mveni pëpe, me [ti] gi ye teti ambeni zo nga.” (aPhil. 2:4). A yeke na lege ni ti tene e bâ lege ti seni ti e, me tongana e bi bê ti e mingi na aita ti e nga na azo so e yeke fa “Tene-nzoni so ti royaume” na ala, a yeke kanga lege na e ti gi bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e.—Mat. 24:14.
8. Tongana e gi bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e, a lingbi ti pusu e ti sara nyen?
8 Tongana mbeni Chrétien ayeke gi bê ti lo ahon ndo ni na ndo ti seni ti lo, a lingbi ti sara si lo pusu aye ti Royaume na peko. Tongana e gi bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e, a lingbi nga ti sara si e tara ti pusu ambeni zo ti yeda na bango ndo ti e wani na ndo ti akobe so a lingbi zo ate wala lo ke ti te ni nga na akode ti kaïngo kobela so e yeda na ni. Na ndo ti tënë so, bâ kpengba-ndia so ayeke na yâ ti tënë ti Paul so lo tene a lingbi aChrétien ‘ahinga ye so ayeke nzoni ahon, si ala yeke na sioni oko pëpe, na tënë ayeke na li ti ala pëpe, juska lâ ti Christ.’—aPhil. 1:10.
Ye wa ayeke kota ahon atanga ni?
9. Mbeni oko ti akota ye so a lingbi e bâ ni na nene ni ayeke so wa? Ngbanga ti nyen?
9 Tongana e gi ti bâ ye so ayeke kota ahon atanga ni kue, a yeke pusu e ti mû mbage nzoni na yâ ti kua so ayeke mû maboko na azo ti duti na nzoni songo na Nzapa. Zo ayeke sara ni na lege so lo yeke fa nzo tënë nga lo yeke fa ye na azo na yâ ti Bible. Pendere kua so ayeke ga na ye ti nzoni na e nga na azo so e yeke fa ye na ala (aProv. 17:22; 1 Tim. 4:15, 16). Ngoi na ngoi, Tour ti Ba Ndo na Réveillez-vous! ayeke sigigi na a-article na ndo ti aita so awara akota kobela. Ngoi na ngoi, a-article so afa ye so amû maboko na ala ti gbu ngangu na yâ ti akpale so ala wara. Ala yeke fa nga aye so asara si na ambeni ngoi ala zi bê ti ala na ndo ti kpale ni na lege so ala gi ti mû maboko na azo ti hinga Jéhovah nga na apendere zendo so lo mû.a
10. Ngbanga ti nyen akode so e yeke soro ti tene a kaï na kobela ti e ayeke kota ye?
10 A yeke na Chrétien oko oko kue so aga kota awe na so ayeke na kpale ti seni ti ‘yô kungba ti lo mveni’ ti soro kode so lo ye ti tene a kaï na kobela ti lo (aGal. 6:5). Me a lingbi e girisa pëpe so kode so e yeke soro ti kaï na kobela ti e ayeke kota ye na lê ti Jéhovah. Tongana ti so bango na nene ni akpengba-ndia ti Bible ayeke pusu e ti “ke . . . mênë”, bango Bible na nene ni alingbi ti pusu e ti kpe ti yeda na akode ti kaïngo kobela so alingbi ti sara sioni na e na lege ti yingo nga ti buba songo ti e na Jéhovah (Kus. 15:20). Ambeni kode ti gingo nda ti kobela nga na ti kaïngo na ni andu sarango ye ti yorö. Jéhovah ake azo ti Israël so ake vorongo lo, na ala yeda na “sarango kusala na ngangu ti ndima”, wala asarango ye ti yorö. Jéhovah atene: “I ga na offrande senge senge mbeni pëpe; yombo ayeke ye ti sioni mingi na lê ti Mbi. Fini nze, lâ ti sabbat, na bungbi ti azo, [sarango kusala na ngangu ti ndima, MN ], Mbi ye pëpe.” (Es. 1:13). A lingbi e kpe ti sara si ngoi ti kobela aga mbeni ngoi so e sara mbeni ye so alingbi ti kanga lege na Nzapa ti mä sambela ti e nga asara si songo ti e na lo abuba.—Toto ti Jér. 3:44.
A yeke kota ye ti ‘bi bê ti e na lege ni’
11, 12. Na lege wa a hunda ti ‘bi bê ti e na lege ni’ tongana e yeke soro mbeni kode ti kaïngo kobela?
11 Na ngoi so e yeke na kobela, a lingbi e ku pëpe ti tene Jéhovah asava e na lege ti miracle, me e lingbi ti sambela ti wara ndara ti soro kode so e ye ti tene a kaï na kobela ti e. Na ngoi so e yeke sara ni, a lingbi e zia si akpengba-ndia ti Bible afa lege na e nga e sara ye na ndara. Tongana kobela ni ayeke ngangu, tongana lege ayeke dä, a yeke na lege ti ndara ti gue ti bâ adocteur nde nde, na ti sara ye ague oko na wango ti aProverbe 15:22, so atene: “Ye so azo aye ti sara aga ye pëpe tongana ala wa tere ti ala pëpe, me na lege ti awawango mingi, ye ni aga nzoni.” Bazengele Pierre awa amba ti lo aChrétien, lo tene: “I bi bê ti i na lege ni, na i duti na donzi si i lingbi sambela.”—1 Pierre 4:7.
12 Azo mingi abâ so dutingo ti ala ayeke tongana ti mbeni wali so lani ayeke na kobela na ngoi ti Jésus so. Marc 5:25, 26 atene: “Mbeni wali ayeke so kobela ti mênë asara yâ ti lo ngu bale-oko na ndo ni use, lo wu pono mingi na tïtî adocteur mingi, lo futa nginza ti lo kue, na lo ga nzoni pëpe, me kobela ti lo aga sioni ahon.” Jésus asava wali so, na lo sara ye na lo na nzobe (Marc 5:27-34). Teti so ambeni Chrétien ahinga ye ti sarango ni pëpe, bê ti ala apusu ala ti soro akode ti gingo nda ti kobela wala ti kaïngo ni so ague nde na akpengba-ndia ti tâ vorongo.
13, 14. (a) Na lege wa Satan alingbi ti sara kusala na akode ti kaïngo kobela so e soro ti sara si e duti be-ta-zo mbeni pëpe? (b) Ngbanga ti nyen a lingbi e kpe aye kue so andu sarango ye ti yorö?
13 Satan ayeke sara kua na aye nde nde ti pusu e ti gue yongoro na tâ vorongo. Legeoko tongana ti so lo yeke mû ye ti pitan nga na nzara ti warango gbâ ti akungba ti sara si ambeni Chrétien atï, lo yeke mû akode ti kaïngo kobela so andu sarango ye ti yorö ti tara ti sara si aChrétien aduti be-ta-zo mbeni pëpe. E yeke sambela ti tene Jéhovah azi e na tïtî “wato-sioni” nga na yâ ti “siokpari kue”. Ni la, a lingbi e zia pëpe si Satan ague na e ti sara ye so lo ye na gango nduru na mbeni ye so andu sarango ye ti yorö.—Mat. 6:13; Tite 2:14.
14 Jéhovah ake na azo ti Israël ti gi bendo nga ti sara magie (Deut. 18:10-12). Paul azia “tënë ti yorö” na popo ti “kusala ti mitele”. (aGal. 5:19, 20). Na ndo ni, “azo ti yorö” ayeke duti ande pëpe na yâ ti fini sese (Apoc. 21:8). Tongaso, a yeke polele so Jéhovah ake na kuru go aye kue so andu sarango ye ti yorö.
Zia azo kue ahinga so mo yeke sara ye na lege ni
15, 16. Ngbanga ti nyen e yeke na bezoin ti ndara na ngoi ti sorongo kode ti kaïngo kobela? Wango ti ndara wa wabatango bungbi ti ngoi ti akozo Chrétien amû?
15 Ti gue oko na ye so e bâ awe, tongana e yeke na kite na ndo ti mbeni kode ti gingo nda ti mbeni kobela wala ti kaïngo ni, a yeke na lege ti ndara ti tene e ke ni. Biani, tongana e hinga ye kue pëpe na ndo ti mbeni kode ti kaïngo kobela, ye so aye pëpe ti tene so kode ni so andu sarango ye ti yorö. Tongana e ye ti duti na bango ndo ti Nzapa na ndo ti tënë ti seni, a lingbi e wara ndara ti Nzapa nga e bâ yâ ti aye nzoni. A-Proverbe chapitre 3 amû wango so: “Zia bê ti mo kue na L’Eternel, na zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe. Mo bi bê ti mo na Lo na lege ti mo kue, na fade Lo sara si lege ti mo aga mbilimbili. . . . Mo bata tâ ndara na mo bi bê ti mo na lege ni, . . . Tongaso fade ye so aga fini teti âme ti mo.”—aProv. 3:5, 6, 21, 22.
16 Ni la, na ngoi so e yeke sara ngangu ti bata seni ti e, a lingbi e sara hange si Nzapa ake e pëpe na ngoi so e yeke sara ambeni ye ti hon ndo ti kobela so asara e wala akpale ti lâ ti mbakoro. Atâa a yeke tënë ti bango lege ti seni ti e wala ambeni tënë nde, “zia azo kue ahinga [so e yeke sara ye na lege ni, MN ]” na sarango ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible (aPhil. 4:5). Na yâ ti mbeni kpengba lettre so wabatango bungbi ti ngoi ti akozo Chrétien asara, lo hunda na ala ti kpe vorongo ayanda, mênë nga na pitan. Na yâ ti lettre so a yeke wara nga tënë ti dengo bê so: “Tongana i bata tere ti i ngbanga ti ye so, fade i sara nzoni.” (Kus. 15:28, 29). Na lege wa?
Sara ye ahon ndo ni pëpe, tâ nzoni seni ayeke ga ande
17. Sarango ye ague oko na akpengba-ndia ti Bible aga na e aye ti nzoni wa?
17 A yeke nzoni e oko oko kue e hunda tere ti e: ‘Mbi bâ so mbi wara aye ti nzoni ndali ti so mbi sara ye tâ gi tongana ti so akpengba-ndia ti Bible afa na ndo ti mênë nga na pitan?’ Gbu li nga na ndo ti aye ti nzoni so e wara ndali ti so e sara ngangu ti “sukula e mveni ti lungula sioni kue ti mitele na ti yingo”. (2 aCor. 7:1). Teti so e sara ye ague oko na akpengba-ndia ti Bible na ndo ti tënë ti dutingo na saleté pëpe, a sara si e tï kobela kirikiri pëpe. E wara aye ti nzoni ndali ti so e ke ti nyon manga na mbangi so alingbi ti buba tere ti e nga na songo ti e na Nzapa. Bâ nga nzoni seni so e yeke na ni ndali ti so e te ye nga e nyon ye alingbi na ni. (Diko aProverbe 23:20; Tite 2:2, 3.) Atâa so ti wu tere nga ti tara tere alingbi ti sara si e duti nzoni, ti yeda si Bible afa lege na e asara si e bâ nzoni mingi na lege ti mitele nga na ti yingo.
18. A lingbi kozo ye so agbu bê ti e ayeke so wa? Prophétie wa so andu seni e yeke ku gango tâ tënë ni?
18 Ahon ye kue, a lingbi e bâ lege ti seni ti e na lege ti yingo nga e kpengba pendere songo so e yeke na i na Babâ ti e ti yayu, so ayeke Lingu ti ‘fini ti fadeso na ti fini so ayeke ga’ na yâ ti fini sese so lo mû zendo ni (1 Tim. 4:8; Ps. 36:10). Na yâ ti fini sese ti Nzapa, fade azo ayeke wara tâ nzoni seni na lege ti yingo nga na ti mitele ndali ti fini ti Jésus so lo mû na sandaga ti zi e. Fade Molenge ti Ngasangbaga ti Nzapa, Jésus Christ, ayeke gue na e na “li-ngu ti ngu so amû fini” nga fade Nzapa ayeke mbô ngu ti lê kue na lê ti e (Apoc. 7:14-17; 22:1, 2). Nga na pekoni, e yeke bâ ande gango tâ tënë ti pendere prophétie so: “Fade wakodoro atene pëpe, Mbi yeke na kobela.”—Es. 33:24.
19. Na ngoi so e yeke gi ti bâ lege ti seni ti e, a lingbi e girisa nyen pëpe?
19 E hinga na bê ti e kue so ngoi ti zingo e aga nduru awe, na e yeke ku kungo ngoi so Jéhovah ayeke sara ande si azo atï kobela mbeni pëpe nga ala kui pëpe. Kozo ti si na ngoi ni so, a dë bê ti e ti hinga so Babâ ti e so aye e mingi ayeke mû maboko na e ti gbu ngangu na yâ ti asongo tere so e yeke wara, ndali ti so ‘Lo yeke bata e.’ (1 Pi. 5:7). Ni la, zia e bâ lege ti seni ti e nzoni, me e gi lakue ti sara ni alingbi na afango lege so Mbeti ti Nzapa afa ni polele.
[Kete tënë na gbe ni]
a Na yâ ti encadré ti Tour ti Ba Ndo ti 1 septembre 2003, na lembeti 17, mo yeke wara molongo ti a-article tongaso.
Mo dabe ti mo na ni?
• Zo wa la asara si azo ayeke tï kobela? Zo wa la ayeke zi ande e na yâ ti akpale so siokpari aga na ni?
• Atâa so a yeke na lege ni ti tene e gi bê ti e na ndo ti seni ti e, a lingbi e sara hange na nyen?
• Ngbanga ti nyen kode so e soro ti tene a kaï na kobela ti e ayeke kota ye na lê ti Jéhovah?
• Na ndo ti tënë ti seni, na lege wa e lingbi ti bâ nzoni tongana e sara ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible?
[Foto na lembeti 24]
A créé azo lani pëpe ti tene ala tï kobela na ala ga mbakoro
[Foto na lembeti 26]
Atâa akpale ti seni, aTémoin ti Jéhovah ayeke wara ngia na fango tënë