Zia atënë ti Jésus aleke bango ndo ti mo
“Zo so Nzapa atokua lo, lo fa peko ti atënë ti Nzapa.”—JEAN 3:34.
1, 2. Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so Fango ye ti Jésus na ndo ti hoto aluti tâ gi na ndo ti “atënë ti Nzapa”?
E YEKE manda anzoni ye mingi na yâ ti Fango ye ti Jésus na ndo ti hoto. A yeke ye ti dongo bê pëpe ndali ti so atënë ti Christ alondo na Jéhovah! Bible atene na ndo ti Jésus atene: “Zo so Nzapa atokua lo, lo fa peko ti atënë ti Nzapa.”—Jean 3:34-36.
2 Atâa so Fango ye ti Jésus na ndo ti hoto aninga gi penze-ngbonga 30 tongaso, na yâ ni a yeke wara aversê 21 so alondo na ambeti 8 ti mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sû na yanga ti Hébreu. Tongaso, Fango ye so aluti tâ gi na ndo ti “atënë ti Nzapa”. Zia e bâ fadeso lege so e lingbi ti sara ye alingbi na ambeni ti gbâ ti anzoni tënë ti kpengba diskur so Molenge ti Nzapa so lo ye lo mingi amû.
“Leke tënë na ita ti mo kozoni”
3. Wango wa Jésus amû na adisciple ti lo na pekoni so lo wa ala na ndo ti ye so ngonzo ayeke ga na ni?
3 E aChrétien e yeke na ngia na e yeke sara si siriri amaï ndali ti so e yeke na yingo vulu ti Nzapa; nga na yâ ti lengo ti yingo so, a yeke wara ngia na siriri (aGal. 5:22, 23). Jésus aye pëpe ti tene adisciple ti lo agirisa siriri nga na ngia ti ala; ni la lo wa ala so tongana ala bata ngonzo na bê ti ala aninga, a lingbi ti gue na ala ti wara kuâ. (Diko Matthieu 5:21, 22.) Na pekoni, lo tene: “Tongaso, tongana mo yeke ga na matabisi ti mo na gbele gbalaka, na kâ mo dabe ti mo so ita ti mo ayeke na mbeni tënë na tere ti mo, zia matabisi ti mo kâ na gbele gbalaka ni na mo gue. Leke tënë na ita ti mo kozoni, na pekoni tongana mo kiri awe, mû matabisi ti mo ni.”—Mat. 5:23, 24.
4, 5. (a) “Matabisi” so Jésus asara tënë ni na Matthieu 5:23, 24 ayeke nyen? (b) Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti tene mbeni zo aleke tënë na ita ti lo so bê ti lo ason na tere ti lo?
4 “Matabisi” so Jésus asara tënë ni andu aye kue so a yeke mû na sandaga na yâ ti temple na Jérusalem. Na tapande, anyama so a mû na sandaga ayeke kota ye ndali ti so a yeke lani mbeni ye so Jéhovah ahunda na azo so ayeke voro lo. Ye oko, Jésus agboto lê na ndo ti mbeni ye so ayeke kota ahon mungo sandaga: kozoni si mbeni zo amû matabisi na Nzapa, a lingbi lo leke tënë na ita ti lo so bê ti lo ason na tere ti lo.
5 Ti “leke tënë” aye ti tene ‘ti kiri ti leke songo na mbeni zo.’ Tongaso, ye wa e lingbi ti manda na yâ ti atënë ti Jésus so? E manda biani so lege so e yeke sara ye na mbage ti amba ti e andu mingi songo ti e na Jéhovah (1 Jean 4:20). Ti tâ tënë ni, asandaga so a yeke mû ândö na Nzapa ayeke ye oko pëpe tongana zo so amû ni asara ye nzoni pëpe na mba ti lo.—Diko Michée 6:6-8.
A lingbi e duti na tâ be-ti-molenge
6, 7. Ngbanga ti nyen a hunda ti sara ye na tâ be-ti-molenge na ngoi so e yeke gi ti kiri ti duti na siriri na ita ti e so bê ti lo ason na tere ti e?
6 Ti leke tënë na mbeni ita so bê ti lo ason na tere ti e ayeke fa wala e yeke na tâ be-ti-molenge wala pëpe. A-Chrétien so ayeke na tâ be-ti-molenge ayeke papa pëpe na aita ti ala ti luti na ndo ti ye so ala yeke na droit ti sara ni. Ye so alingbi ti ga na ngangu kpale, tongana ti so a si lani na popo ti aChrétien ti Corinthe. Na ndo ti ye so asi lani, bazengele Paul asigigi na mbeni tënë so ayeke pusu zo ti gbu li, lo tene: “So ala yeke gue na mba na gbele ngbanga afa so ala tï biani awe. Ngbanga ti nyen ala zia pëpe si a sara sioni na ala? Ngbanga ti nyen ala zia pëpe si a mû ye ti ala?”—1 aCor. 6:7.
7 Jésus atene pëpe so e gue ti bâ ita ti e gi ti sara si lo bâ so e la e yeke na raison na lo yeke na faute. Ye so e yeke gi ayeke ti kiri ti duti na siriri na amba ti e. Ti sara ni, a lingbi e fa tâ ye so ayeke na yâ ti bê ti e. A lingbi e tene na mba ti e ni so e hinga so e son bê ti lo. Nga, tongana e sara faute, na tâ be-ti-molenge, e yeke ye ande dä biani ti hunda pardon.
“Tongana lê ti mo ti mbage ti koli ayeke sara ti tene mo tï”
8. Fa na nduru tënë ye so Jésus atene na Matthieu 5:29, 30.
8 Na yâ ti Fango ye ti Jésus na ndo ti hoto, lo mû mbeni nzoni wango na ndo ti nzoni sarango ye. Lo hinga so teti so e yeke mbilimbili-kue pëpe, ambeni ye ti tere ti e alingbi ti sara si e wara sioni. Tongaso, Jésus atene: “Tongana lê ti mo ti mbage ti koli ayeke sara ti tene mo tï, gboto ni na bi ni yongoro na mo. A yeke nzoni mingi teti mo ti tene mbeni mbage ti tere ti mo oko agirisa ahon ti tene a bi tere ti mo kue na yâ ti Géhenne. Nga, tongana maboko ti mo ti koli ayeke sara ti tene mo tï, fâ ni na bi ni yongoro na mo. A yeke nzoni mingi teti mo ti tene mbeni mbage ti tere ti mo oko agirisa ahon ti tene tere ti mo kue atï na yâ ti Géhenne.”—Mat. 5:29, 30.
9. Na lege wa “lê” ti e wala “maboko” ti e alingbi ti sara si e “tï”?
9 “Lê” so Jésus asara tënë ni ge aye ti sara tënë ti ngangu so e yeke na ni ti zia lê ti e na ndo ti mbeni ye; nga “maboko” ni andu aye so e yeke sara na maboko ti e. Tongana e sara hange pëpe, ambage ti tere ti e so alingbi ti sara si e “tï” na e zia lege ti ‘tambela na Nzapa.’ (Gen. 5:22; 6:9). Ni la, tongana bê ti e aye ti pusu e ti ke yanga ti Jéhovah, a lingbi e sara mbeni ngangu ye so ayeke tongana gbotongo lê ti e wala fango maboko ti e.
10, 11. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti kpe lango-sioni?
10 E lingbi ti sara nyen ti kpe ti zia lê ti e na ndo ti aye ti sioni? Job so akpe mbeto ti Nzapa atene: “Mbi te mbele na lê ti mbi; tongaso, mbi lingbi bâ masia tongana nyen?” (Job 31:1). Job ayeke koli ti wali, lo leke na bê ti lo ti doro pëpe andia ti Nzapa na ndo ti anzoni sarango ye. Atâa e sara mariage awe wala e yeke kumbamba, zia e leke na bê ti e ti sara nga tongaso. Ti kpe ti sara lango-sioni, a lingbi yingo vulu ti Nzapa afa lege na e, na yingo so ayeke sara si azo so aye Nzapa akanga nzara ti bê ti ala.—aGal. 5:22-25.
11 Ti kpe lango-sioni, a yeke nzoni e hunda tere ti e, e tene: ‘Mbi yeke zia lê ti mbi na ndo ti aye so ayeke zingo na bê ti mbi nzara ti sarango lango-sioni, so a yeke wara ye mingi na ndo ni na yâ ti ambeti, na télé wala na ndo ti Internet?’ Zia e girisa nga pëpe atënë so disciple Jacques atene: “Zo oko oko ayeke wara tara tongana nzara ti bê ti lo agboto lo na ahanda lo. Na pekoni, tongana nzara ti bê ni amû ngo awe, a yeke dü siokpari; na siokpari nga, tongana a hunzi ti sara ni awe, a dü kuâ.” (Jacq. 1:14, 15). Ti tâ tënë ni, tongana mbeni zo so amû tere ti lo na Nzapa awe “angbâ ti bâ” mbeni koli wala wali so ayeke ti lo pëpe na nzara ti lango na lo, a lingbi lo sara mbeni ngangu ye so a haka ni na gbotongo lê ti lo nga na bingo ni yongoro.—Diko Matthieu 5:27, 28.
12. Wango wa so Paul amû alingbi ti mû maboko na e ti tiri na asioni nzara?
12 Tongana e sara kusala nzoni pëpe na maboko ti e, a lingbi ti sara si e doro andia ti Jéhovah na ndo ti anzoni sarango ye. Ni la, a lingbi e leke biani na bê ti e ti kpe asioni sarango ye kue. Zia e mä wango so Paul amû, lo tene: “Ala sara si amembre ti tere ti ala so ayeke na sese so akui tongana a ndu lango-sioni, sioni ye, nzara ti tere, sioni nzara ti bê na sarango bê ti ye, so ayeke vorongo ayanda.” (aCol. 3:5). Tënë ‘sara si a kui’ agboto lê na ndo ti angangu ye so a lingbi zo asara ti tiri na asioni nzara ti tere.
13, 14. Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti kpe ti gbu li na ndo ti aye ti sioni nga ti sara ni?
13 Tongana mbeni zo aye ti bata fini ti lo, lo yeke yeda ti tene a fâ maboko wala gere ti lo so kobela abuba ni. A yeke kota ye ti tene e sara ye so ayeke tongana ‘bingo yongoro’ lê ti e nga na maboko ti e si e kpe ti gbu li na ndo ti aye ti sioni nga si e kpe ti sara aye so alingbi ti buba songo ti e na Nzapa. Tongana e bata si asioni ye alï na yâ ti li ti e pëpe, e bata anzoni sarango ye ti e nga songo ti e na Nzapa angbâ nzoni, a yeke sara si e kpe futingo ti biani biani so Géhenne aduti fä ni.
14 Teti so a dü e na yâ ti siokpari na e yeke mbilimbili-kue pëpe, a lingbi e sara ngangu si e ngbâ ti duti na anzoni sarango ye. Paul atene: “Mbi pika tere ti mbi na mbi sara lo tongana ngbâa, teti mbi sara mbeto ti tene tongana mbi fa tënë na azo awe, na nda ni mbi ga zo so a yeda na lo pëpe.” (1 aCor. 9:27). Ni la, zia e leke na bê ti e ti sara ye alingbi na wango ti Jésus na ndo ti anzoni sarango ye, na e sara lâ oko pëpe aye so afa so e bâ na nene ni pëpe ngere so Jésus afuta ti zi azo.—Mat. 20:28; aHéb. 6:4-6.
“Mû ye lakue na azo”
15, 16. (a) Na lege wa Jésus azia na e tapande na ndo ti mungo ye na azo? (b) Tënë ti Jésus na Luc 6:38 aye ti tene nyen?
15 Atënë ti Jésus nga na kpengba tapande ti lo ayeke pusu zo ti mû ye. So lo yeda ti ga na sese ndali ti nzoni ti azo so ayeke mbilimbili-kue pëpe afa so lo ye ti mû ye mingi na azo. (Diko 2 aCorinthien 8:9.) Jésus ayeda na bê ti lo wani ti zia gloire ti yayu ti ga zo na ti mû fini ti lo ndali ti awasiokpari; ambeni ti azo so ayeke wara mosoro na yayu na lege so ala yeke ga ahéritier legeoko na lo na yâ ti Royaume ti Nzapa (aRom. 8:16, 17). Nga, Jésus aye biani ti wa azo ti mû ye na amba ti ala tongana lo tene:
16 “Ala mû ye lakue na azo, na azo ayeke mû ande ye na ala. Fade a haka ye nzoni, a pete ndo ni, a yengi ni, ye ni asi na ayeke tuku tukungo na sese, si a tuku ni na yanga ti bongo ti ala. Teti a yeke oko ye so ala mû ti haka na ye na azo si a yeke mû ande ti haka na ye na ala.” (Luc 6:38). Tënë ‘tukungo ye na yanga ti bongo’ aye ti sara tënë ti sarango ye so azo ti kango ye ayeke sara ka lani; ala yeke tuku ye gbani na yâ ti yanga ti bongo ti azo so ayeke vo ye na tïtî ala, so azo ni aleke ni tongana bozo na ala kanga ni na ceinture. Tongana e ye mingi ti mû ye na azo, a lingbi ti sara si ala nga kue amû ye na e, peut-être na ngoi so e yeke na bezoin ni.—Zo-ti. 11:2.
17. Na lege wa Jéhovah ayeke kozo zo so azia tapande na ndo ti mungo ye na zo? Amara ti mungo ye wa ayeke sara si e duti na ngia?
17 Jéhovah aye azo so ayeke mû ye na ngia na lo yeke futa ala. Lo wani lo yeke kozo zo so azia tapande ni, na lege so lo mû oko Molenge ti lo “si zo kue so amä na bê na lo, a lingbi ti futi lo pëpe, me lo wara fini ti lakue lakue.” (Jean 3:16). Paul atene: “Zo so alu ye mingi mingi, fade lo ko ni mingi mingi nga. Zia zo oko oko asara tongana ti so lo leke na bê ti lo ti sara, na vundu na bê pëpe wala a gbu lo gbungo na ngangu pëpe, teti Nzapa andoye zo so amû ye na ngia.” (2 aCor. 9:6, 7). Ti mû ngoi ti e, ngangu ti e nga na aye ti e ti mû maboko na tâ vorongo ayeke sara biani si e duti na ngia nga e wara anzoni ye mingi.—Diko aProverbe 19:17; Luc 16:9.
“Mo huru trompette na gbele mo pëpe”
18. Aye wa ayeke sara si e wara “futa oko pëpe” na tïtî Babâ ti e ti yayu?
18 “Ala sara hange si ala sara kusala ti ala ti mbilimbili na lê ti azo pëpe ti tene azo abâ ala. Tongaso pëpe, fade Babâ ti ala so ayeke na yayu ayeke mû na ala futa oko pëpe.” (Mat. 6:1). Tongana Jésus asara tënë ti “mbilimbili”, lo ye ti sara tënë ti sarango ye ague oko na ye so bê ti Nzapa aye. Lo ye pëpe ti tene so a yeke sioni ti sara kua ti Nzapa na gbele azo, ndali ti so lo tene na adisciple ti lo ti “zia lumière ti ala aza na gbele azo”. (Mat. 5:14-16). Me Babâ ti e ti yayu ayeke mû na e “futa oko pëpe” tongana e sara aye ‘ti tene azo abâ e’ na ala gonda e, tongana ti so azo ayeke gonda na azo so ayeke sara théâtre. Tongana abibe so la apusu e ti sara ye, e yeke duti na nzoni songo pëpe na Nzapa wala e yeke duti pëpe na gbe ti Royaume ti Nzapa ti bâ nzoni dä lakue lakue.
19, 20. (a) Jésus aye ti tene nyen tonga lo ke ti tene a “huru trompette” na ngoi so a “mû amatabisi na azo ti mawa”? (b) Na lege wa e yeke zia pëpe si maboko ti e ti wali ahinga ye so maboko ti e ti koli asara?
19 Tongana e yeke na nzoni bango ndo, e yeke sara ye alingbi na wango ti Jésus so lo tene: “Tongana mo yeke gue ti mû amatabisi na azo ti mawa, mo huru trompette na gbele mo pëpe, tongana ti so awahandango lê ti zo ayeke sara ni na yâ ti asynagogue nga na ndo ti alege ti tene azo agonda ala. Ti tâ tënë ni, mbi tene na ala: Azo ni so awara futa ti ala kue awe.” (Mat. 6:2). A yeke “mû amatabisi na azo ti mawa” ti mû maboko na ala. (Diko Ésaïe 58:6, 7.) Jésus na adisciple ti lo ayeke bungbi nginza ndo oko ti mû maboko na awayere (Jean 12:5-8; 13:29). Teti so a yeke huru lani trompette biani pëpe na gbele zo so a mû ye na azo ti mawa, Jésus agi ti kono yâ ti tënë so tongana lo tene so a yeke nzoni pëpe ti tene e “huru trompette” na gbele e na ngoi so e yeke “mû amatabisi na azo ti mawa”. A lingbi e gi pëpe ti dekongo na ndo ti aye so e mû na azo, tongana ti so aJuif so ayeke aFarizien ayeke sara lani. Jésus airi ala awahandango lê ti zo ndali ti so “na yâ ti asynagogue nga na ndo ti alege”, ala yeke gboto lê ti azo na ndo ti aye so ala mû. Awahandango lê ti azo so “awara futa ti ala kue awe.” Gonda so azo amû na ala nga peut-être akozo ngende so a mû na ala na tere ti aRabbi na yâ ti asynagogue ayeke futa ti ala kue la, ndali ti so Jéhovah ayeke mû na ala ye oko pëpe (Mat. 23:6). Ka ti adisciple ti Jésus, a lingbi ala sara ye tongana nyen? Jésus atene na ala, nga na e, lo tene:
20 “Me ti mo, tongana mo yeke mû amatabisi na azo ti mawa, zia si maboko ti mo ti wali ahinga pëpe ye so maboko ti mo ti koli ayeke sara, tongaso si amatabisi ti mo ni alingbi ti ngbâ na hondengo ni. Na fade Babâ ti mo, so ayeke bâ ye na ndo so ahonde, ayeke futa mo.” (Mat. 6:3, 4). Mingi ni, e yeke sara ye na amaboko ti e use kue. Ni la, ti zia si maboko ti e ti wali ahinga pëpe ye so maboko ti e ti koli asara aye ti fa so a lingbi e dekongo pëpe na ndo ti aye so e mû na azo, même e fa ni pëpe na azo so aduti nduru mingi na e tongana ti maboko ti koli na maboko ti wali.
21. Futa so Lo so “ayeke bâ ye na ndo so ahonde” amû na e andu nyen?
21 Tongana e pika kate ti e pëpe na ndo ti aye so e mû na azo, zo ayeke hinga pëpe tënë ti “amatabisi” so e mû “na azo ti mawa”. Tongaso, Babâ ti e “so ayeke bâ ye na ndo so ahonde” ayeke futa e. Teti so Babâ ti e aduti na yayu na zo alingbi ti bâ lo pëpe, lo ngbâ “na ndo so ahonde” na lê ti azo (Jean 1:18). Jéhovah so “ayeke bâ ye na ndo so ahonde” ayeke futa e na lege so lo sara si e duti na kpengba songo na lo, lo yeke pardone asiokpari ti e nga lo yeke mû fini ti lakue lakue na e (aProv. 3:32; Jean 17:3; aÉph. 1:7). Aye so ayeke tâ nzoni mingi ahon gonda so azo ayeke mû na e!
Anzoni tënë so a lingbi e bâ ni na nene ni
22, 23. Ngbanga ti nyen a lingbi e bâ atënë ti Jésus na nene ni?
22 E yeke wara aye ti nzoni mingi na yâ ti Fango ye ti Jésus na ndo ti hoto. Kite ayeke dä pëpe so na yâ ni, e yeke wara anzoni tënë so alingbi ti sara si e duti na ngia même na yâ ti dunia ti laso so akpale ayeke dä mingi. Biani, e yeke duti na ngia tongana e bâ na nene ni atënë ti Jésus nga e zia si a leke bango ndo ti e nga a sara ye na ndo ti fini ti e.
23 Zo oko oko kue so “amä atënë” so Jésus afa na lo “sara ye alingbi na ni” ayeke wara aye ti nzoni dä. (Diko Matthieu 7:24, 25.) Tongaso, zia e leke na bê ti e ti sara ye ague oko na awango ti Jésus. Na yâ ti ndangba article so ayeke sara tënë na ndo ti Fango ye ti Jésus na ndo ti hoto, e yeke bâ ambeni tënë so lo fa na yâ ni.
Mo yeke kiri tënë tongana nyen?
• Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti tene zo aleke tënë na ita so bê ti lo ason na tere ti lo?
• E lingbi ti sara nyen ti kpe ti tene ‘lê ti e ti mbage ti koli’ asara si e tï?
• Bango ndo wa a lingbi e duti na ni na ndo ti mungo ye na azo?
[Foto na lembeti 9]
A yeke tâ nzoni mingi ti tene mo “leke tënë na ita ti mo” so bê ti lo ason na tere ti mo!
[Foto na lembeti 11]
Jéhovah ayeke iri tënë nzoni na ndo ti azo so amû ye na ngia