E bata songo ti kamarade na yâ ti dunia so ayeke na ndoye pëpe

“Mbi mû yanga na ala ti sara aye so si ala ndoye tere na popo ti ala.”​—JEAN 15:17.

1. Ngbanga ti nyen a lingbi akozo Chrétien aduti akamarade so ayeke nduru na amba?

NA NDANGBA bï so lo sara na ndo ti sese, Jésus awa adisciple ti lo so ayeke be-ta-zo ti ngbâ akamarade. Kete na peko ti so lâ akui, lo tene so a yeke hinga ala tongana adisciple ti ni na ndoye so ala yeke fa na popo ti ala (Jean 13:35). A lingbi abazengele aduti akamarade so ayeke nduru na amba tongana ala ye ti gbu ngangu na yâ ti atara so ayeke ku ala na ti sara kusala so Jésus ayeke mû na ala na yâ ti kete ngoi. Biani, a hinga akozo Chrétien na mungo tere ti ala kue na Nzapa nga na amba ti ala.

2. (a) E leke na bê ti e ti sara nyen? Ngbanga ti nyen? (b) Ahundango ndo wa e yeke gue ti bâ?

² Laso, a mû ngia mingi ti duti na yâ ti mbeni bungbi so ayeke na ndo ti sese kue so amembre ni amû tapande so akozo Chrétien so azia! E leke na bê ti e ti mä yanga so Jésus amû ti fa tâ ndoye na popo ti e. Ye oko, na alango ti nda ni so, azo mingi ayeke be-ta-zo na popo ti ala pëpe na ala ye amba ti ala pëpe (2 Tim. 3:1-3). Mingi ni, songo so ala lë akpengba pëpe na aluti na ndo ti kion. Ti bata dutingo ti e tongana atâ Chrétien, a lingbi e sara tongana ti azo ti dunia so pëpe. Zia e bâ ahundango ndo so: Gunda ti nzoni songo ti kamarade ayeke nyen? Tongana nyen e lingbi ti sara nzoni kamarade? Na ngoi wa e lingbi ti fâ yâ ti kamarade? Tongana nyen e lingbi ti sara si songo ni angbâ ti kpengba?

Gunda ti nzoni songo ti kamarade ayeke nyen?

3, 4. Gunda ti songo ti kamarade so akpengba mingi ayeke nyen? Ngbanga ti nyen?

³ Gunda ti songo ti kamarade so akpengba mingi ayeke ndoye teti Jéhovah. Gbia Salomon atene: “Tongana mbeni zo ahon ndo ti zo so ayeke gi oko, fade azo use ahon lo na ngangu. Kamba so zo asara na kamba ota alingbi fâ fade pëpe.” (Zo-ti. 4:12). Tongana Jéhovah ayeke ota kamba na yâ ti songo ti kamarade, fade songo ni ayeke ninga.

⁴ Biani, ala so aye Jéhovah pëpe alingbi ti lë nzoni songo na popo ti ala. Me tongana azo aye tere ndali ti so ala kue andoye Nzapa, fade songo ti ala ni ayeke kpengba. Na ngoi so tënë alondo na popo ti atâ kamarade use, fade ala yeke gi ti leke tënë ni na mbeni lege so amû ngia na Jéhovah. Tongana awato ti Nzapa atara ti ga na kangbi na popo ti azo ti lo, fade awato ni ayeke bâ so nzoni songo so ayeke na popo ti atâ Chrétien ayeke ngangu. Mbaï afa so awakua ti Jéhovah ayeke lakue nduru ti kui ahon ti kä amba ti ala.​—Diko 1 Jean 3:16.

5. Nyen la asara si songo ti Ruth na Naomi akpengba na aninga?

⁵ Tâ tënë, e lingbi ti sara nzoni kamarade gi na azo so andoye Jéhovah. E bâ tapande ti Ruth na Naomi. Awali so alë mbeni kpengba songo so ayeke na popo ti apendere songo so a sara tënë ni na yâ ti Bible. Ngbanga ti nyen si songo ti ala akpengba na aninga tongaso? Ruth afa ndani tongana lo tene na Naomi: “Fade azo ti mo aga azo ti mbi, na Nzapa ti mo aga Nzapa ti mbi . . . L’Éternel asara tongaso na mbi, na a hon so nga, tongana mbeni ye nde akangbi mo na mbi, fade a yeke gi kui oko.” (Ruth 1:16, 17). A yeke tâ tënë so Ruth na Naomi andoye lani Nzapa mingi, na a yeke ndoye so la asara ngangu na ndo ti lege so ala sara ye na popo ti ala. Ye ti pekoni ayeke so, Jéhovah airi tënë nzoni na ndo ti ala use kue.

Tongana nyen e lingbi ti sara nzoni kamarade?

6-8. (a) Songo ti kamarade so akpengba na aninga ayeke lengo ti nyen? (b) Mo lingbi ti mû li ni tongana nyen ti sara kamarade?

⁶ Tapande ti Ruth na Naomi afa so sarango nzoni kamarade aga gi tongaso pëpe. Ndoye so ala use kue ayeke na ni na mbage ti Jéhovah la ayeke gunda ni. Songo ti kamarade so akpengba na aninga ayeke lengo ti ngangu kua na ti ziango ambeni ye ndali ti nzoni ti mba. Même aita so avoro Jéhovah so ayeke na yâ ti asewa ti aChrétien a lingbi ala sara ngangu ti lë mbeni songo so akpengba. Tongaso, tongana nyen mo lingbi ti sara nzoni kamarade?

⁷ Mû li ni kozoni. Bazengele Paul awa akamarade ti lo ti congrégation ti Rome ti “mû lege ti yambango agene.” (aRom. 12:13). Ti tene zo amû mbeni lege a lingbi lo tambela, lo bi gere ti lo na peko ti tere. Legeoko nga, ti yamba agene ahunda ti sara ambeni kete kusala lakue lakue. Zo oko alingbi ti yamba agene na place ti mo pëpe. (Diko aProverbe 3:27.) Mbeni lege so mo lingbi ti yamba na agene ayeke ti tisa azo nde nde na yâ ti congrégation ti te kete kobe na mo. Mo lingbi ti zia yambango azo ti congrégation ti mo na popo ti aye so mo yeke sara lakue lakue?

⁸ Mbeni lege ti fa so mo yeke mû li ni ti sara kamarade ayeke ti tisa azo nde nde ti fa tënë legeoko na mo. Tongana mo yeke na yanga-da ti mbeni zo na mo mä kamarade ti mo na fango tënë na ndo ti ndoye ti lo na mbage ti Jéhovah, biani mo yeke ye lo mingi.

9, 10. Tapande wa Paul azia? E lingbi ti haka peko ti lo tongana nyen?

⁹ Maï ndoye so ayeke na bê ti mo. (Diko 2 aCorinthien 6:12, 13.) A si na mo awe ti bâ so na yâ ti congrégation ti mo zo oko ti tene mo sara kamarade na lo ayeke pëpe? Tongana ayeke tongaso, peut-être mo yeke na mbeni bango ndo nde na ndo ti zo so alingbi ti duti kamarade ti mo? Bazengele Paul azia mbeni nzoni tapande ti maïngo ndoye so ayeke na bê ti lo. Lo pensé lâ oko pëpe ti lë songo na azo so ayeke aJuif pëpe. Ye oko, lo ga “mbeni bazengele ti amara nde”.​—aRom. 11:13.

¹⁰ Na ndo ni, Paul asara kamarade pëpe gi na azo so ngu ti lo na ala ayeke oko. Na tapande, lo na Timothée aga akota kamarade atâa so ngu ti ala wala sarango ye ti ala ayeke nde nde. Laso, amaseka mingi abâ na nene ni songo so ala yeke na ni na amembre ti congrégation so ayeke akota zo. Vanessa, so ngu ti lo ahon 20, atene: “Mbi yeke na mbeni kamarade so mbi ye lo mingi so ngu ti lo ahon 50. Mbi yeke tene na lo atënë kue so mbi lingbi ti tene na akamarade so ngu ti mbi na ala ayeke oko. Na lo bi bê ti lo na mbi mingi.” Tongana nyen ti lë mara ti songo so? Vanessa atene: “Ti lë mara ti songo so a lingbi kozoni kue mbi sara ngangu.” Mo ye mingi ti sara kamarade na azo so ngu ti mo na ala ayeke nde? Kite ayeke pëpe so Jéhovah ayeke futa ngangu so mo yeke sara.

11. E lingbi ti manda nyen na lege ti tapande ti Jonathan na David?

¹¹ Duti be-ta-zo. Salomon atene: “Tâ [kamarade] andoye lakue; na lâ ti ye ti vundu, lo yeke tongana tâ ita.” (aProv. 17:17). Na ngoi so lo yeke sû atënë so, Salomon abi bê ti lo na songo so ayeke na popo ti babâ ti lo David na Jonathan (1 Sam. 18:1). Gbia Saül aye si molenge ti lo Jonathan amû mbata ti gbia ti Israël na peko ti lo. Me Jonathan ayeda na sorongo so Jéhovah asoro David ti ga gbia. Nde na Saül, Jonathan azia David na bê pëpe. Bê ti lo ason pëpe na gonda so a mû na David wala lo yeda pëpe na asioni tënë so Saül adiko na ndo ti David (1 Sam. 20:24-34). E yeke tongana Jonathan? Tongana akamarade ti e awara ambeni kusala na yâ ti congrégation, bê ti e ayeke na ngia? Tongana ala yeke bâ pasi na akpale, e yeke dë bê ti ala na e yeke mû maboko na ala? Tongana e mä mbeni zo ayeke diko asioni tënë na ndo ti kamarade ti e, e yeke nduru ti yeda na ni? Wala, tongana Jonathan, e yeke ngbâ be-ta-zo na e yeke gbu koko ti lo?

Na ngoi wa e lingbi ti fâ yâ ti kamarade?

12-14. Akpale wa ambeni wamandango Bible ayeke wara? Tongana nyen e lingbi ti mû maboko na ala?

¹² Na ngoi so mbeni wamandango Bible ato nda ti gbian aye na yâ ti fini ti lo, kpale alingbi ti londo na popo ti lo na akamarade ti lo. Lo lingbi ti duti na akamarade so lo ye ala mingi me so tambela ti ala alingbi na akpengba-ndia ti Bible pëpe. Ândö, lo na ala amû ngoi ti fono na ti sara ngia ndo oko. Me fadeso, lo bâ so aye so akamarade ti lo ayeke sara alingbi ti sara sioni na lo, na lo bâ so a yeke nzoni lo duti na tere ti ala mingi tongana ti kozo pëpe (1 aCor. 15:33). Atâa so kue, lo lingbi ti pensé so tongana ni ke ti sara kamarade na ala andâ ni ga sioni zo awe.

¹³ Tongana mo yeke mbeni wamandango Bible so awara mara ti kpale so, dabe ti mo so nzoni kamarade ayeke lo so ayeke na ngia ti bâ mo leke fini ti mo aga nzoni. Lo yeke ye même ti tene mo na lo amanda ye na ndo ti Jéhovah. Na mbage, asioni kamarade ayeke “ngbâ gi ti tene asioni tënë ti [mo]” ngbanga ti so mo na ala angbâ ti kpe loro pëpe “na yâ ti oko popoto ti asioni ye”. (1 Pi. 4:3, 4). Biani, a yeke mara ti akamarade so la ayeke sioni, me a yeke mo pëpe.

¹⁴ Tongana angbene kamarade (so aye Jéhovah pëpe) ti mbeni wamandango Bible ake lo, aita ti congrégation alingbi ti kanga dû ni (aGal. 6:10). Mo hinga ambeni zo so ayeke ga na abungbi na so angbâ ti manda Bible? Mo ga na tere ti ala na mbeni ngoi ti kpengba songo ti mo na ala awe?

15, 16. (a) A lingbi e sara ye tongana nyen tongana mbeni kamarade ti e azia ti voro Jéhovah? (b) Tongana nyen e lingbi ti fa ndoye ti e na mbage ti Nzapa?

¹⁵ Ka tongana mbeni kamarade ti e na yâ ti congrégation ake Jéhovah, na a lingbi peut-être a bi lo na gigi? Mara ti ye tongaso alingbi ti mû vundu mingi. Mbeni ita-wali afa tënë ti bê ti lo na peko ti so kota kamarade ti lo azia bungbi ti Jéhovah, lo tene: “Mo bâ mo tene mbeni ye na yâ ti tere ti mbi akui. Mbi bâ mbi tene kamarade ti mbi akpengba na yâ ti tâ tënë, me a yeke tongaso pëpe. Mbi hunda tere ti mbi wala lo yeke voro Jéhovah gi ti mû ngia na bê ti sewa ti lo? Na mbi to nda ti kiri ti bâ aye so apusu mbi ti voro Jéhovah. Aye wa mbilimbili apusu mbi ti sara na Jéhovah?” Ita-wali so ahon ndo ti ye so asi na lo so tongana nyen? Lo tene: “Mbi zia kungba ti mbi na ndo ti Jéhovah. Mbi leke na bê ti mbi ti fa na Jéhovah so mbi ye lo ndali ti aye mingi, me gi pëpe ndali ti so lo mû na mbi akamarade na yâ ti bungbi ti lo.”

¹⁶ E lingbi pëpe ti ku ti ngbâ kamarade ti Nzapa tongana e ga kamarade ti azo so asoro ti ga kamarade ti dunia so. Disciple Jacques atene: “Ala hinga pëpe so sarango kamarade na dunia so ayeke dutingo wato ti Nzapa? Zo so aye ti ga kamarade ti dunia so ayeke sara tere ti lo wato ti Nzapa.” (Jacq. 4:4). E lingbi ti fa ndoye ti e na mbage ti Nzapa na ziango bê ti e kue na lo, teti e hinga so lo yeke mû maboko na e ti hon ndo ti girisango mbeni kamarade ti e tongana e ngbâ be-ta-zo na lo. (Diko Psaume 18:26. a) Na nduru tënë, ita-wali so e sara tënë ti lo fade atene: “Mbi manda so e lingbi pëpe ti pusu mbeni zo ti ye Jéhovah wala ti ye e. A yeke na zo oko oko ti soro.” Me, e lingbi ti sara nyen ti bata songo so akpengba na azo so angbâ na yâ ti congrégation?

E sara si songo ti e angbâ ti kpengba

17. Anzoni kamarade ayeke sara tënë na popo ti ala tongana nyen?

¹⁷ Nzoni sarango lisoro akpengba songo na popo ti akamarade. Tongana mo diko mbaï na ndo ti Ruth na Naomi, David na Jonathan, Paul na Timothée, mo yeke bâ so anzoni kamarade ayeke sara tënë na mba polele me nga ala yeke ne mba. Na ndo ti lege so a lingbi e sara tënë na amba ti e, Paul atene: “Zia lakue tënë ti yanga ti ala aduti nzoni, ala zia ingo dä.” Paul asara tënë mbilimbili na ndo ti lege so a lingbi e sara tënë na azo ti “gigi,” so ti tene azo so ayeke aita ti e aChrétien pëpe (aCol. 4:5, 6). Biani, tongana e yeke ne azo ti gigi na ngoi so e yeke sara tënë na ala, a lingbi e sara nga tongaso na akamarade ti e so ayeke na yâ ti congrégation!

18, 19. A lingbi e bâ awango so e wara na mbage ti mbeni kamarade ti e so ayeke Chrétien tongana nyen? Tapande wa a-ancien ti Éphèse azia na e?

¹⁸ Anzoni kamarade abâ na nene ni tënë ti bê ti amba ti ala. Ni la, na sarango tënë na popo ti ala a lingbi tënë ni aduti nzoni nga polele. Gbia Salomon so ayeke na ndara mingi atene: “Mafuta na yombo amû ngia na bê ti zo; wango tënë so [kamarade] ti mo amû na mo na bê ti lo kue anzere tongaso.” (aProv. 27:9). A yeke tongaso si mo bâ awango so mo wara na mbage ti kamarade ti mo? (Diko Psaume 141:5.) Tongana mbeni kamarade ti mo afa gingo bê ti lo na ndo ti mbeni ye so mo yeke sara, fade mo yeke sara ye tongana nyen? Mo yeke bâ tënë ni tongana fä ti nzobe wala mo yeke sara ngonzo?

¹⁹ Bazengele Paul ayeke na nzoni songo na a-ancien ti congrégation ti Éphèse. Lo hinga peut-être ambeni na ngoi so ala ga aChrétien. Me, na tanga ti bungbi so lo sara na ala, lo mû na ala ambeni wango polele. Ala sara ye tongana nyen? Bê ti akamarade ti Paul ason pëpe. Ala bâ so lo bi bê ti lo na ala, na même ala toto tongana ala mä so ala lingbi ti bâ lo mbeni pëpe.​—Kus. 20:17, 29, 30, 36-38.

20. Mbeni kamarade so aye mba ti lo ayeke sara nyen?

²⁰ Anzoni kamarade ayeke mä wango ti ndara so mba ti ala amû na ala, me ala nga ayeke mû ni. Tâ tënë, a lingbi e hinga na ngoi wa e lingbi ti “sara gi ye so abâ gi [e] wani.” (1 aThes. 4:11). A lingbi e hinga nga so zo oko oko ayeke “kiri tënë na Nzapa ndali ti lo wani.” (aRom. 14:12). Me nzoni kamarade ayeke dabe ti mba ti lo na ndo ti akpengba-ndia ti Jéhovah tongana lo bâ so a yeke nzoni ti sara ni (1 aCor. 7:39). Na tapande, mo yeke sara nyen tongana mo bâ so mbeni kamarade ti mo so ade asara mariage pëpe aye mingi ti duti gi na tere ti mbeni zo so ayeke ita pëpe? Fade mbeto ti son bê ti kamarade ti mo ayeke kanga lege na mo ti fa na lo gingo bê ti mo? Wala tongana kamarade ti mo ake wango ti mo, mo yeke sara nyen? Nzoni kamarade ayeke gi mungo maboko ti aberger so ayeke sara ye na ndoye ti mû maboko na kamarade ti lo so amû sioni lege. Ti sara tongaso a hunda ti sara ye na mbeto pëpe. Tongana akamarade use andoye Jéhovah, fade mbeni ye ti sioni ti buba yâ ti songo ti ala ayeke pëpe.

21. Ngoi na ngoi e kue e yeke sara ka nyen? Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti bata kpengba songo na yâ ti congrégation?

²¹ Diko aColossien 3:13, 14. A yeke si so ngoi na ngoi e yeke sara si akamarade ti e ayeke na “tënë ti dema” na tere ti e, na ala nga kue alingbi ti sara mbeni ye wala alingbi ti tene mbeni tënë so ason bê ti e. Jacques atene: “Fani mingi e kue e yeke pika gere ti e.” (Jacq. 3:2). Ye oko, a yeke hinga akamarade pëpe na lege ti wungo ti sioni so ala sara na mba ti ala, me a yeke hinga ala na lege so ala yeke pardone asioni so kue. A yeke kota ye ti tene e lë songo so akpengba na sarango tënë polele nga na pardonengo tere na popo ti e! Tongana e fa mara ti ndoye tongaso, fade a ga “kamba ti bungbingo ye mbilimbili.”

[Kete tënë na gbe ni]

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• E lingbi ti sara anzoni kamarade tongana nyen?

• Na ngoi wa a lingbi e fa yâ ti kamarade?

• E lingbi ti sara nyen ti bata kpengba songo ti kamarade?

[Foto na lembeti 25]

Nyen la ayeke na gunda ti songo ti Ruth na Naomi?

[Foto na lembeti 26]

Mo yeke yamba azo lakue na da ti mo?