Mo yeke na “bê ti hinga” Jéhovah?
“Fade Mbi mû na ala bê ti hinga Mbi, ti hinga Mbi yeke L’Éternel; fade ala yeke azo ti Mbi.”—JÉR. 24:7.
1, 2. Ngbanga ti nyen ambeni zo aye lê ti figue mingi?
MBENI lê ti keke ayeke dä so a iri ni figue. Na ngoi ti giriri azo ti Israël aye ti te ni mingi (Na. 3:12; Luc 13:6-9). Laso, a yeke wara keke ti figue na yâ ti akodoro mingi. Vitamine ayeke dä mingi, na ambeni zo atene même so a yeke sara nzoni mingi na bê ti e.
2 Na mbeni ngoi Jéhovah haka azo na lê ti figue ti sara tënë ti ye so ayeke na yâ ti bê ti ala. Lo yeke sara lani pëpe tënë na ndo ti lege so lê ti figue alingbi ti sara nzoni na bê ti ala. Me lo sara tënë ti bê ti ala na lege ti fä. Aye so lo tene na lege ti prophète Jérémie alingbi nga ti mû maboko na e nga na azo so e ye ala. Na ngoi so e yeke sara tënë na ndo ti tënë so lo tene, gbu li na ndo ti ye so e aChrétien e lingbi ti manda dä.
3. Alê ti figue so a sara tënë ni na Jérémie chapitre 24 aye ti sara tënë ti nyen?
3 Zia e bâ kozoni kue mbeni tënë so Nzapa atene na ngoi ti Jérémie na ndo ti lê ti figue. Na ngu 617 kozo ti Christ, dutingo ti azo ti Juda na lege ti yingo ayeke nzoni ape. Nzapa afa na Jérémie na lege ti suma ye so ayeke si ande, lo fa ni na lege ti amara ti figue use: “figue ti nzoni mingi” na “figue ti sioni mingi”. (Diko Jérémie 24:1-3.) Asioni lê ti figue ni aye ti sara tënë ti Gbia Sédécias na ambeni zo so asara ye tongana lo, so Gbia Nebukadnetsar na aturugu ti lo ayeke ga ti tiri bira na ala. Me a yeke wara nga azo so ayeke tongana anzoni lê ti figue. A yeke azo tongana Ézéchiel, Daniel na amba ti lo ota so ayeke ti ala lani na Babylone awe, nga na ambeni Juif so a yeke nduru ti gbu ala ti gue na ala na Babylone. Tanga ti ala ayeke kiri ande ti leke Jérusalem na temple ni. A si na mbeni ngoi ye so asi biani.—Jér. 24:8-10; 25:11, 12; 29:10.
4. Dengo bê wa e wara na lege ti tënë so Nzapa atene na ndo ti anzoni lê ti figue?
4 Jéhovah atene na azo so anzoni lê ti figue aduti fä ti ala, lo tene: “Fade Mbi mû na ala bê ti hinga Mbi, ti hinga Mbi yeke L’Éternel; fade ala yeke azo ti Mbi.” (Jér. 24:7). Atënë so adë bê ti e ndali ti so afa so Nzapa aye ti tene e wara “bê ti hinga” lo, so ti tene, ti duti mbeni zo so aye ti hinga Nzapa nga aye ti ga mbeni zo ti lo. E yeke sara tongana nyen ti ga tongaso? Aye so e lingbi ti sara ti si dä ayeke ti manda Bible na ti sara ye alingbi na ni, ti changé bê ti e na ti changé lege ti e, ti mû tere ti e na Nzapa nga ti wara batême na iri ti Babâ, na ti Molenge na ti yingo vulu (Mat. 28:19, 20; Kus. 3:19). Peut-être mo sara aye so awe, wala peut-être mo yeke gue lakue na abungbi ti aTémoin ti Jéhovah na mo yeke gi ti sara aye ni so.
5. Atënë ti Jérémie abâ lani kozoni kue azo wa?
5 Atâa e sara ambeni ye so awe wala e sara ni kue awe, a lingbi e gi lakue ti bâ bango ndo ti e nga na tambela ti e. Mo lingbi ti hinga ndani so a lingbi e sara tongaso na lege ti mbeni tënë so Jérémie atene na ndo ti bê. Ambeni chapitre ti mbeti ti Jérémie asara tënë ti amara so angoro kodoro ti Juda, me mingi ti achapitre ni asara tënë mingi na ndo ti mara ti Juda na ngoi ti komandema ti agbia oku (Jér. 1:15, 16). Atënë ti Jérémie abâ lani kozoni kue, akoli, awali, nga na amolenge so amû tere ti ala na Jéhovah awe. Akotara ti ala asoro na bê ti ala wani ti duti mbeni mara so amû tere ti lo na Nzapa (Ex. 19:3-8). Nga na ngoi ti Jérémie, azo ni ayeda so ala mû tere ti ala na Nzapa awe. Ala tene: “E ga na Mo, teti Mo yeke L’Éternel Nzapa ti e.” (Jér. 3:22). Me bê ti ala ayeke nzoni?
A LINGBI ALA OPÉRÉ BÊ TI ALA
6. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e bi bê ti e na ndo ti tënë so Nzapa atene na ndo ti bê?
6 Adocteur alingbi ti sara kua na amasini ti bâ bê ti e na yâ ti kate ti e kâ ti bâ wala ayeke nzoni. Me Jéhovah alingbi nga ti bâ bê ti e na lege ti fä, tongana ti so lo sara lani na ngoi ti Jérémie. Lo tene: “Bê ti zo ayeke na handa ahon mbeni ye kue na ayeke sioni mingi; zo nyen alingbi hinga bê ti zo? Mbi, L’Éternel, Mbi gi nda ti bibe ti zo . . . ti mû ye na azo oko oko kue ye so alingbi na lege ti ala, a lingbi na lengo ti kusala ti ala.” (Jér. 17:9, 10). Nzapa alingbi ti hinga wala e yeke na vundu wala e yeke na ngia. Lo lingbi nga ti hinga ye so e ye, lege so e yeke pensé na ni, bango ndo ti e, nga ye so e ye ti sara na yâ ti fini ti e. Nzapa ayeke bâ ye so ayeke na yâ ti bê ti mo. Me mo nga kue mo lingbi ti sara ngangu ti bâ ye so ayeke na yâ ti bê ti mo.
7. Jérémie atene bê ti mingi ti aJuif ti ngoi ti lo ayeke tongana nyen?
7 Ti mû maboko na e ti bâ bê ti e, e lingbi ti hunda tere ti e: ‘Bê ti mingi ti aJuif ti ngoi ti Jérémie na lege ti fä ayeke lani tongana nyen?’ Ti kiri tënë na hunda so, bâ mbeni ye so a yeke sara ka ape so Jérémie asara tënë ni, lo tene: ‘A fâ bê ti azo ti da ti Israël kue na ganza pëpe.’ Lo yeke sara lani pëpe tënë ti ganza so akoli so ayeke aJuif ayeke fâ ka, ndali ti so lo tene: ‘Bâ, lâ ni ayeke ga, L’Éternel atene, so fade Mbi fâ ngbanga na ndo ala kue so a fâ ala na ganza awe, me ala fâ bê ti ala na ganza pëpe.’ Atâa so aJuif so afâ ganza awe, Jéhovah atene ala “fâ bê ti ala na ganza pëpe.” (Jér. 9:25, 26). Tënë so aye ti tene nyen?
8, 9. Nyen la mingi ti aJuif ayeke na bezoin ti sara na bê ti ala?
8 Nzapa afa na aJuif ye so a lingbi ala sara, na ye so ayeke mû maboko na e ti gbu nda ti tënë ‘fâ bê na ganza pëpe.’ Lo tene: ‘I azo ti Juda na awakodoro ti Jérusalem, i fâ i mveni na ganza teti L’Éternel, na i fâ bê ti i na ganza; wala fade kota ngonzo ti Mbi asigigi ngbanga ti sioni so i sara.’ Sioni so ala sara alondo na ndo wa? Alondo na yâ ti bê ti ala. (Diko Marc 7:20-23.) Na lege ti Jérémie Nzapa afa mbilimbili ndo so sioni sarango ye ti aJuif alondo dä. Ala sara kpengba-li, na ala ke ti changé. Bê ti ala, so ti tene aye so apusu ala ti sara ye nga na apensé ti ala, ayeke sioni na lê ti Nzapa. (Diko Jérémie 5:23, 24; 7:24-26.) Nzapa atene na ala, lo tene: “I fâ i mveni na ganza teti L’Éternel, na i fâ bê ti i na ganza.”—Jér. 4:4; 18:11, 12.
9 A yeke mo bâ mo tene aJuif ti ngoi ti Jérémie ayeke na bezoin ti opéré bê ti ala. A-Juif ti ngoi ti Moïse nga kue ayeke na mara ti kpale so (Deut. 10:16; 30:6). Ti ‘fâ bê ti ala na ganza’ aye ti tene ti zi na yâ ti bê ti ala apensé, anzara, wala aye so ayeke pusu ala ti sara sanka ti acommandement ti Jéhovah.—Kus. 7:51.
E YEKE SARA TONGANA NYEN TI WARA “BÊ TI HINGA” JÉHOVAH?
10. Na tapande ti David nyen la e yeke na bezoin ti sara?
10 A yeke nzoni e kiri singila na Nzapa so lo mû maboko na e ti hinga bê na lege ti fä. Teti so e yeke awakua ti Jéhovah awe, e yeke biani na bezoin ti gi bê ti e ndali ti bê ti e? Mingi ti aita na yâ ti acongrégation ayeke be-ta-zo na Jéhovah nga ala yeke na nzoni tambela. Ala yeke pëpe “figue ti sioni”. Me girisa pëpe so même David so ayeke zo ti mbilimbili atene na Jéhovah atene: ‘O Nzapa, tara mbi ti hinga bê ti mbi! Tara mbi ti hinga bibe ti mbi! Bâ tongana sioye ayeke na yâ mbi.’—Ps. 17:3; 139:23, 24.
11, 12. (a) Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e oko oko kue e gi ti bâ yâ ti bê ti e? (b) Nyen la Nzapa ayeke sara pëpe?
11 Jéhovah aye ti tene e oko oko kue e hinga lo, so ti tene ti nzere na lo na ti ngbâ ti nzere na lo. Jérémie atene so Jéhovah abâ yâ ti bê ti azo ti mbilimbili na lo bâ “bê na bibe ti zo”. (Jér. 20:12). Teti so Jéhovah ayeke bâ même bê ti azo ti mbilimbili, a lingbi e kue e gi ti bâ ye so ayeke biani na yâ ti bê ti e. (Diko Psaume 11:5.) Tongana e sara ni e lingbi ti bâ so na yâ ti bê ti e e yeke na mbeni sioni bango ndo wala mbeni ye so e zia na gbele e ti si dä wala mbeni pensé so asara si e yeke nduru ti mä yanga ti Jéhovah ape. E yeke na bezoin ti opéré bê ti e na lege ti fä ti zi sioni ye so na yâ ni. Tongana mo bâ so a yeke nzoni ti bâ yâ ti bê ti mo na lege ti fä, nyen la mo yeke gi dä? Tongana nyen la mo lingbi ti changé aye so a lingbi mo changé?—Jér. 4:4.
12 Jéhovah ayeke gbu e na ngangu pëpe ti changé. Lo tene so azo so ayeke tongana “figue ti nzoni” lo yeke ‘mû na ala bê ti hinga lo.’ Me lo tene pëpe so lo yeke gbu ala na ngangu ti changé bê ti ala. A lingbi ala wani ayeke na nzara ti hinga lo, e nga kue e yeke na bezoin ti sara tongaso.
13, 14. Na lege wa ye so ayeke na yâ ti bê ti mbeni Chrétien alingbi ti ga na lo kpale?
13 Jésus atene: “Aye so alondo na bê ayeke: sioni tënë, tënë ti fango zo, tënë ti gingo wali wala koli nde, tënë ti lango-sioni, tënë ti nzi, tënë ti témoin ti wataka nga na zonga.” (Mat. 15:19). Na tapande, tongana mbeni ita ayeke na sioni nzara na yâ ti bê ti lo, lo lingbi ti gi mbeni koli wala mbeni wali nde, wala lo lingbi ti sara lango-sioni. Na tongana lo changé bê ti lo ape, lo yeke nzere na Nzapa ape biani biani. Me même tongana lo sara asiokpari so ape, peut-être lo zia si mbeni sioni nzara amaï na yâ ti bê ti lo. (Diko Matthieu 5:27, 28.) A yeke nzoni e gi ti bâ yâ ti bê ti e ti bâ si mara ti asioni nzara so aduti dä ape. Na yâ ti bê ti mo kâ tongana mo yeke koli, mo pensé na ndo ti mbeni wali na mbeni lege so Jéhovah ayeda na ni pëpe? na tongana mo yeke wali, mo pensé na ndo ti mbeni koli na mbeni lege so Jéhovah ayeda na ni pëpe? Mo yeke na bezoin ti changé ye so ayeke na yâ ti bê ti mo?
14 Legeoko nga, mbeni Chrétien alingbi ti zia si ngonzo asara lo ngangu na tere ti ita ti lo juska lo ke lo na yâ ti bê ti lo (Lév. 19:17). A lingbi lo sara ngangu ti zi asioni bibe so.—Mat. 5:21, 22.
15, 16. (a) Mû mbeni tapande ti fa tongana nyen la mbeni Chrétien alingbi ti fa so lo ‘fâ bê ti lo na ganza pëpe’. (b) Ngbanga ti nyen la mo pensé so zo so ‘afâ bê ti lo na ganza pëpe’ lo yeke nzere na Jéhovah ape?
15 Mingi ti aChrétien ayeke na mara ti asioni nzara so na yâ ti bê ti ala ape. Me, Jésus asara nga tënë ti “sioni tënë”. “Sioni tënë” aye ti sara tënë ti abango ndo so alingbi ti ga na akpale na yâ ti aye mingi na yâ ti fini ti zo. Na tapande, e lingbi ti pensé so ti ngbâ be-ta-zo na afami ti e ayeke kota mingi ahon tanga ti ye kue. Azo ti dunia so “aye amba ti ala zo pëpe”; me aChrétien aye afami ti ala nga ala sara ye pëpe tongana azo ti dunia so (2 Tim. 3:1, 3). Ye oko, a lingbi ti si so e sara ye ahon ndo ni na ndo ti tënë ti yengo afami ti e. Azo mingi abâ ti ala so songo so abungbi ala na afami ti ala ayeke kota mingi ahon songo so abungbi ala na tanga ti azo. Tongana mbeni zo ason bê ti mbeni fami ti ala, ala nga kue ayeke sara ngonzo. Aita ti Dina ti koli asara lani ngonzo ngangu ndali ti so a sara ye ti sioni na lo. Ye so asara si ala fâ gbâ ti akoli (Gen. 34:13, 25-30). Nga sioni bibe so ayeke na yâ ti bê ti Absalom ague na lo ti fâ Amnon (2 Sam. 13:1-30). Biani “sioni tënë” alingbi ti ga na kpale mingi.
16 Ambeni ita ayeke sara ngonzo ngangu tongana a sara ye na lege ni pëpe na mbeni membre ti fami ti ala. Wala peut-être ala pensé atene a sara ye na lege ni pëpe na mbeni membre ti fami ti ala. Ala yeke sara ye tongana nyen na zo so ala bâ atene lo sara ye na lege ni ape na fami ti ala so? Peut-être ala yeke ke ti duti ndo oko na zo ni so wala ala ke ti tisa lo na ndo ti ala (aHéb. 13:1, 2). Ti duti na sioni bibe tongaso na ti ke ti yamba ita ti mo na ndo ti mo ayeke na lege ni ape, ndali ti so a fa so mo yeke na ndoye ape. Tongana Jéhovah, lo so ayeke bâ bê ti azo, abâ aye so na yâ ti bê ti e, lo yeke tene so e ‘fâ bê ti e na ganza pëpe’. (Jér. 9:25, 26). Girisa ape so Jéhovah atene na azo ti Juda, lo tene: “I fâ bê ti i na ganza.”—Jér. 4:4.
WARA “BÊ TI HINGA” NZAPA NA BATA NI
17. Na lege wa tongana e kpe mbeto ti Jéhovah, a yeke duti ngangu na e pëpe ti zi asioni ye na yâ ti bê ti e?
17 Ka tongana mo bâ yâ ti bê ti mo, na mo bâ so mo yeke nduru pëpe ti sara ye alingbi na wango ti Jéhovah tongana ti so a lingbi fade mo sara nga mo bâ so mo ‘fâ bê ti mo na ganza pëpe’? Peut-être mo sara mbeto ti ye so azo ayeke tënë ande na ndo ti mo. Wala peut-être mo ye ti tene azo ahinga mo mingi wala mo ye ti wara gbâ ti nginza. Mo lingbi ti sara kpengba-li wala mo ye ti sara gi ye ti li ti mo. Ambeni zo nga kue apensé tongaso (Jér. 7:24; 11:8). Jérémie atene so aJuif ti ngoi ti lo so ayeke be-ta-zo pëpe ayeke na “kpengba-li na bê ti ke” nga “ala tene na bê ti ala pëpe, fadeso, zia e kpe mbeto ti L’Éternel Nzapa ti e, Lo so amû ngu-nduzu, kozo ngu-nduzu”. (Jér. 5:23, 24). Tongana e kpe mbeto ti Jéhovah, e yeke zi asioni ye na yâ ti bê ti e. A yeke duti ngangu na e pëpe ti zi asioni ye so ayeke na yâ ti bê ti e na e yeke sara ye kue so Jéhovah ahunda na e ti sara.
18. Jéhovah amû zendo wa na azo so ayeke na yâ ti fini mbele?
18 Tongana e ngbâ ti sara ngangu tongaso, Jéhovah ayeke mû na e “bê ti hinga” lo. Biani a yeke ye so lo mû zendo ti mû na aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, so ayeke na yâ ti fini mbele, lo tene: “Fade Mbi zia ndia ti Mbi na yâ bibe ti ala, na Mbi sara ndia ni tongana mbeti na ndo bê ti ala, na fade Mbi yeke Nzapa ti ala, na ala yeke azo ti Mbi.” Ka ti hingango lo nzoni? Lo kiri lo tene: “Fade ala fa nda ti tënë na azo so ayeke nduru na ala mbeni pëpe, na fade ala tene na aita ti ala pëpe, a lingbi mo hinga L’Éternel; teti fade azo kue ahinga Mbi, a komanse na akete zo juska na akota zo, . . . teti fade Mbi pardone sioye ti ala, na Mbi dabe Mbi na siokpari ti ala mbeni pëpe.”—Jér. 31:31-34.a
19. Nyen la e yeke ku ni kungo?
19 Atâa mo yeke ku kungo ti bâ nzoni teti lakue lakue na lege ti fini mbele, na yayu wala na sese, a yeke nzoni mo duti na nzara ti hinga Jéhovah na ti ga zo ti lo. E lingbi ti hinga Jéhovah teti lakue lakue gi tongana a pardone asiokpari ti e na lege ti ngere so Christ afuta ti zi azo. Teti so a lingbi ti pardone e, a yeke nzoni e pardone amba ti e, même tongana e bâ so a yeke ngangu na e ti sara ni. A yeke nzoni e sara ngangu ti zi na yâ ti bê ti e aye kue so apusu e ti sara ngonzo na tere ti amba ti e wala ti ke ala. Ye so ayeke mû maboko na e ti fa so e ye ti sara na Jéhovah na ti hinga lo nzoni mingi ahon ti kozo. E yeke ga tongana azo so Jéhovah atene na ala na lege ti Jérémie, lo tene: “Fade i gi Mbi na i wara Mbi, tongana i gi Mbi na bê ti i kue. Na fade i wara Mbi”—Jér. 29:13, 14.
a Tour ti Ba Ndo ti lango 15 ti janvier, ngu 2012, lembeti 26-30 asara tënë na ndo ti fini mbele.