‘Ala sara ye so ti dabe ti ala na mbi’

1, 2. Nyen la abazengele ti Jésus apensé dä kozo ti tene lo sara tanga ti voyage ti lo na Jérusalem?

ASINZIRI so ayeke na Jérusalem abâ sigingo ti kozo fini nze na ala sara tënë ni na amembre ti Sanhédrin. Na amembre ti Sanhédrin ni ayeke tene na tanga ti azo ni so fini nze, wala nze ti Nisan, ato nda ni awe. Ti tene azo kue ahinga tënë ni, ala yeke sara wâ na ando nde nde wala ala yeke tokua azo. Abazengele ahinga so ngoi ti matanga ti Pâque aga nduru awe. Ala hinga so Jésus ayeke ye ande ti gue na Jérusalem tongaso si lo si kâ kozo na matanga ti Pâque.

² Na ngoi ni so, Jésus na abazengele ti lo ayeke na Pérée na mbage ti Ngu ti Jourdain, lo yeke na yâ ti tanga ti voyage ti lo ti gue na Jérusalem (Mat. 19:1; 20:17, 29; Marc 10:1, 32, 46). Na ngoi so aJuif ahinga kozo lango ti nze ti Nisan, ala hinga so a ngbâ na ala lango 13 ti tene ala sara matanga ti Pâque na peko ti lindango ti lâ na lango 14 ti Nisan.

3. Ngbanga ti nyen aChrétien ayeke bibe ti ala na lango so a yeke sara na matanga ti Pâque ti aJuif?

³ A yeke sara ande matanga ti Kobe ti Seigneur na lango 14 ti avril, ngu 2014 na peko ti lindango ti lâ. Lango so alingbi na lango ti matanga ti Pâque ti aJuif. Na lê ti aTémoin ti Jéhovah nga na azo so asara nzara ti tâ tënë, a yeke duti ande mbeni kota lango mingi. Ndali ti nyen? Ndali ti atene so ayeke na 1 aCorinthien 11:23-25 so atene: “Na bï so a yeke kä [Jésus, lo mû] mbeni mapa, na tongana lo kiri singila awe, lo kungbi yâ ni, na lo tene: ‘So ayeke fä ti tere ti mbi so ayeke ndali ti ala. Ala ngbâ ti sara ye so ti dabe ti ala na mbi.’ . . . Lo sara tongaso nga na kopo ni.”

4. (a) Ahundango ndo wa e lingbi ti hunda tere ti e na ni na ndo ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ? (b) A yeke sara tongana nyen ti hinga lango ti matanga so ngu oko oko? (Bâ encadré ““Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ti ngu 2014.”)

⁴ Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ayeke gi oko matanga so Jésus atene na adisciple ti lo ti sara ni ngu oko oko, na kite ayeke pëpe so mo yeke duti ande dä na ngoi ti matanga so. Kozo na matanga so, hunda tere ti mo: ‘Mbi yeke leke tere ti mbi tongana nyen ndali ti matanga so? Mara ti mapa na vin wa la a yeke sara na matanga ni? Matanga ni ayeke pasêe ande tongana nyen? Ngbanga ti nyen la Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ nga na mapa na vin so a sara na ni a yeke kota ye na lê ti mbi?’

MAPA NA VIN NI

5. Nyen la Jésus atene na abazengele ti lo ti sara ndali ti matanga ti Pâque?

⁵ Na ngoi so Jésus atene na abazengele ti lo ti leke mbeni ndo ti sara matanga ti Pâque, lo tene na ala pëpe ti zia gbâ ti aye ti baba na yâ ti da ni. Me peut-être lo ye ti tene ala wara mbeni ndo so ayeke nzoni, so saleté ayeke dä ape so yâ ni akono alingbi na wungo ti ala. (Diko Marc 14:12-16.) A lingbi ala wara aye kue so ala yeke na bezoin ni ndali ti matanga ni, nga mapa so a sara na mama ni pëpe nga na bengba vin. Na peko ti kobe ti Pâque ni, Jésus agboto lê ti abazengele ti lo na ndo ti mapa na vin ni.

6. (a) Na peko ti kobe ti matanga ti Pâque nyen la Jésus atene na ndo ti mapa ni? (b) Mara ti mapa wa la a yeke sara na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ?

⁶ Bazengele Matthieu ayeke lani dä nga na pekoni lo tene: “Jésus amû mbeni mapa, na tongana lo iri tënë nzoni na ndo ni awe, lo kungbi yâ ni na lo mû ni na adisciple ni, lo tene: ‘Ala mû ni, ala te.’” (Mat. 26:26). “Mapa” ni, a yeke mapa so a sara na mama ni pëpe, mara ti mapa so a sara na matanga ti Pâque (Ex. 12:8; Deut. 16:3). A sara mapa ni na farine ti blé nga na ngu, a zia mama ti mapa dä pëpe, a zia nga ingo wala ambeni ye nde dä pëpe. Ndali ti so a sara mapa ni na mama ni ape, tongaso a suku ape. Mapa ni ayeke gi tongaso, ahule nga ayeke ngangu ape ti kungbi yâ ni. Laso, kozo na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ, a-ancien ayeke hunda na mbeni zo ti sara mara ti mapa ni so. A yeke sara ni na farine ti blé na ngu nga a yeke kpaka kete mafuta na gbe ti tawa ti tene a zö na ni. Na ambeni ndo so a yeke ngangu ti wara farine dä, a lingbi ti sara ni na fuku ti loso, ti orge, ti nzö wala na fuku ti ambeni lê ti kobe.

7. Nyen la ayeke lani na yâ ti kopo so Jésus asara na matanga ti Kobe ti Seigneur? Mara ti vin wa la a yeke sara laso na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ?

⁷ Matthieu atene nga atene: “[Jésus a]mû nga mbeni kopo ti vin na tongana lo kiri singila na Nzapa awe, lo mû ni na ala, lo tene: ‘Ala kue ala nyon ni.’” (Mat. 26:27, 28). Bengba vin la ayeke na yâ ti kopo so Jésus amû ni so. A yeke lani mbeni dede ngu ti raisin pëpe ndali ti so ngoi ti raisin ahon lani aninga awe. A nyon lani vin pëpe na ngoi ti kozo matanga ti Pâque so a sara na Égypte. Me Jésus atene pëpe so ayeke sioni ti nyon vin na ngoi ti matanga ti Pâque. Lo sara même lani kua na vin na ngoi ti Kobe ti Seigneur. Ni la aChrétien nga kue laso ayeke sara kua na vin na ngoi ti Dango Bê na kuâ ti Christ. Mara ti vin wa la a lingbi a sara na matanga ni? Vin so a yeke sara na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ayeke vin so a zia mbeni ye oko dä ape. A lingbi a sara ni na senge bengba vin, so a sara ni na yanga-da wala a vo ni vongo, a lingbi ti duti vin ti Beaujolais, Bourgogne, wala Chianti.

MAPA NA VIN NI AYEKE FÄ TI NYEN?

8. Ngbanga ti nyen la aChrétien aye mingi ti hinga ye so mapa na vin ni aye ti fa?

⁸ Bazengele Paul afa polele so a lingbi aChrétien nga na abazengele angbâ ti sara matanga ti Kobe ti Seigneur. Lo tene na aita ti Corinthe lo tene: “Seigneur afa na mbi tënë so mbi yeke fa nga na ala . . . Seigneur Jésus amû mbeni mapa, na tongana lo kiri singila awe, lo kungbi yâ ni, na lo tene: ‘So ayeke fä ti tere ti mbi so ayeke ndali ti ala. Ala ngbâ ti sara ye so ti dabe ti ala na mbi.’” (1 aCor. 11:23, 24). Ndali ti so a hunda na aChrétien laso ti sara Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ngu oko oko, ala ye mingi ti hinga ye so mapa na vin ni aye ti fa.

9. Bango ndo wa so ayeke na lege ni ape ambeni zo ayeke na ni na ndo ti mapa so Jésus asara na kua na ngoi ti Kobe ti Seigneur?

⁹ Ambeni zo ti a-eglize atene so Jésus atene: ‘So ayeke tere ti mbi,’ tongaso ala mä na bê so mapa ni aga tere ti Jésus na lege ti miracle. Me ye ni asi lani tongaso ape.a Jésus ayeke lani dä na ngbongboro tere ti lo kue na devant ti abazengele ti lo so ayeke be-ta-zo, na mapa so a sara na mama ni ape so ala yeke te ni ayeke nga dä. A yeke polele so Jésus ayeke sara lani tënë na lege ti fä, tongana ti so lo sara lani na ambeni ngoi mingi na yâ ti afango ye ti lo.​—Jean 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1.

10. Mapa so a yeke sara na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ayeke fä ti nyen?

¹⁰ Mapa so ayeke na gbele abazengele lani, so kete na pekoni ala te ni, ayeke fä ti tere ti Jésus. Na mbeni ngoi atâ Chrétien apensé so mapa ni ayeke fä ti congrégation ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, so Bible atene ala yeke “tere ti Christ”. Ala tene tongaso ndali ti so Jésus afâ yâ ti mapa ni kete kete me mbeni bio ti lo oko afâ pëpe (aÉph. 4:12; aRom. 12:4, 5; 1 aCor. 10:16, 17; 12:27). Me na peko ti agingo nda ti aye so ala sara mingi, ala ga ti bâ so mapa ni ayeke fä ti tere ti Jésus. Fani mingi Bible afa tongana nyen la Jésus “abâ pasi na yâ ti mitele” nga a kanga même lo na ndo ti keke ti pasi. Tongaso, mapa so a yeke sara na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ayeke fä ti tere ti Jésus so lo mû na sandaga ndali ti siokpari ti e.​—1 Pi. 2:21-24; 4:1; Jean 19:33-36; aHéb. 10:5-7.

11, 12. (a) Nyen la Jésus atene lani na ndo ti vin ni? (b) Vin so a sara na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ayeke fä ti nyen?

¹¹ So e hinga awe ye so mapa ni ayeke fä ni, a mû maboko na e ti hinga ye so Jésus atene na pekoni na ndo ti vin ni. Bible atene: “Na peko ti so lo te kobe ti lakui ni awe, lo sara tongaso nga na kopo ni, lo tene: ‘Kopo so ayeke fä ti fini mbele na lege ti mênë ti mbi.’” (1 aCor. 11:25). A-Bible mingi akiri peko ti tënë so tongana ti so Bible ti Robert Young akiri pekoni atene: ‘Kopo so ayeke fini mbele na lege ti mênë ti mbi.’ Kopo ni la ayeke fini mbele? Ên-ën. “Kopo” so a sara tënë ni aye ti sara tënë ti ye so ayeke na yâ ni, so ti tene vin. Jésus atene vin ni ayeke fä ti nyen? Lo tene vin ni ayeke fä ti mênë ti lo so lo mû na sandaga.

¹² Na yâ ti Évangile ti Marc, Jésus atene: “So ayeke fä ti ‘mênë ti mbele ni,’ mênë ti mbi so biani ayeke tuku ande ndali ti azo mingi.” (Marc 14:24). Na Évangile ti Matthieu Jésus atene so mênë ti lo ayeke “tuku ande ndali ti azo mingi ti tene a pardone asiokpari.” (Mat. 26:28). Tongaso, bengba vin ni ayeke fä ti mênë ti Jésus. A yeke mênë so la amû lege ti tene “a pardone afaute ti e” na lege ti ngere so Christ afuta ti zi e.​—Diko aÉphésien 1:7.

A YEKE SARA MATANGA TI DANGO BÊ NA KUÂ TI CHRIST TONGANA NYEN?

13. Fa tongana nyen la a yeke sara Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ.

¹³ Tongana ayeke kozo ti tene mo sara Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ na aTémoin ti Jéhovah la, nyen la mo yeke ku ti bâ? A yeke sara ni na mbeni ndo so a leke ni nzoni so akono alingbi na azo so aga nga azo ni alingbi ti duti nzoni ti sara matanga ni. A lingbi ti zia ambeni fleur na ndo ni, me a yeke sara ni ahon ndo ni ape wala a yeke sara ni pëpe tongana ti so azo ayeke sara ka na ngoi ti amatanga. Mbeni ancien so alingbi ayeke mû mbeni diskur so ayeke polele na mbeni lege so ane zo ti fa ye so Bible afa na ndo ti matanga ni. Lo yeke mû maboko na azo kue na lege ti diskur ni ti bâ na nene ni ye so Christ asara ndali ti e. Lo mû fini ti lo tongana ngere so a futa ti mû lege na e ti wara fini. (Diko aRomain 5:8-10.) Lo yeke sara nga tënë na ndo ti abeku use so a sara tënë ni na yâ ti Bible.

14. Na ngoi ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ, abeku use wa ita so amû diskur ni ayeke sara tënë na ndo ni?

¹⁴ Kozo beku ni ayeke ti komande legeoko na Christ na yayu. Gi mbeni kete wungo ti aChrétien la ayeke na beku so, na tapande abazengele so ayeke be-ta-zo (Luc 12:32; 22:19, 20; Apoc. 14:1). Use beku ni ayeke so aChrétien mingi so ayeke be-ta-zo ayeke na ni. Beku ti ngbâ na fini lakue lakue na ndo ti sese so ayeke ga paradis. Na pekoni, a yeke sara ande na sese ye so bê ti Nzapa aye tongana ti so a sara na yayu, mbeni ye so aChrétien ayeke sambela ndali ni aninga awe (Mat. 6:10). Bible afa aye ti nzoni so ala yeke wara ni ande teti lakue lakue.​—És. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23.

15, 16. Nyen la a yeke sara na mapa na ngoi ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ?

¹⁵ Tongana ita so amû diskur ni ahunzi ti sara tënë na ndo ti abeku use so awe, lo yeke tene so ngoi alingbi awe ti tene e sara ye so Jésus atene na abazengele ti lo ti sara. Mapa so a sara na mama ni pëpe nga na bengba vin ayeke dä na ndo ti table nduru na ita ni. Lo yeke diko versê so afa ye so Jésus asara na mapa ni. Lo lingbi ti diko tënë so ayeke na Matthieu so atene: “Jésus amû mbeni mapa, na tongana lo iri tënë nzoni na ndo ni awe, lo kungbi yâ ni na lo mû ni na adisciple ni, lo tene: ‘Ala mû ni, ala te. So ayeke fä ti tere ti mbi.’” (Mat. 26:26). Jésus akungbi yâ ti mapa so a sara na mama ni pëpe tongaso si lo lingbi ti mû na abazengele ti lo oko oko kue so ayeke na tere ti lo. Na ngoi ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ti lango 14 ti avril so, mo yeke bâ so a kungbi yâ ti mapa ni kete kete kozo awe na a zia ni na yâ ti asembe.

¹⁶ Kozo ti tene a hon na asembe ti mapa ni, mbeni ita ayeke sara nduru sambela. A lingbi asembe ni aduti mingi ti tene hongo na mapa ni amû ngoi mingi ape nga atambela na lege ni. Mbeni ngobo ti sarango na ni ayeke dä ape me a yeke sara ni alingbi na ndo so a sara matanga ni dä. Azo mingi ape la ayeke te ande mapa ni wala zo oko ayeke te ni pëpe, tongana ti so asi lani na yâ ti acongrégation mingi na ngoi ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ti ngu 2013.

17. Na ngoi ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ, a yeke mû peko ti ye so Jésus asara lani na vin ni tongana nyen?

¹⁷ Na pekoni, ita so amû diskur ni ayeke diko na yâ ti Bible na Matthieu ye so Jésus asara na vin ni: “[Jésus a]mû nga mbeni kopo ti vin na tongana lo kiri singila na Nzapa awe, lo mû ni na ala, lo tene: ‘Ala kue ala nyon ni, teti so ayeke fä ti “mênë ti mbele ni”, mênë ti mbi so biani ayeke tuku ande ndali ti azo mingi ti tene a pardone asiokpari.’” (Mat. 26:27, 28). Ti mû peko ti ye so Jésus asara lani, a yeke kiri ti tene mbeni sambela, na pekoni a yeke hon na ‘akopo’ ti bengba vin ni na popo ti azo so aga.

18. Atâa so gi azo kete wala zo oko ape ayeke te mapa nga ayeke nyon vin na ngoi ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ, ndali ti nyen la ayeke lakue kota ye na lê ti aChrétien ti duti dä?

¹⁸ Mingi ti azo so ayeke ga na matanga ni ayeke te mapa ni ape nga ayeke nyon vin ni ape, ndali ti so Jésus atene so gi azo so ayeke komande ande legeoko na lo na yâ ti Royaume ti lo na yayu la alingbi ti te mapa ni nga ti nyon vin ni. (Diko Luc 22:28-30; 2 Tim. 4:18) Azo so aga ayeke sara matanga ni na nengo tere. Atâa so mingi ti aChrétien so ayeke ga na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ayeke te mapa ni ape nga ala yeke nyon vin ni ape, a yeke lakue kota ye na lê ti ala ti duti dä na ngoi ti matanga so. Ndali ti so, tongana ala duti dä afa so ala bâ na nene ni mingi sandaga ti Jésus. Na ngoi ti matanga ni, ala yeke gbu li ti ala na ndo ti aye ti nzoni kue so ala lingbi ti wara na lege ti fini ti Jésus so lo mû na sandaga. Na tapande, ala yeke na beku ti duti na popo ti “azo mingi mingi” so ayeke sö kuâ ande na ngoi ti “kota ye ti vundu”. Ala yeke awakua ti Nzapa so ayeke “sukula yongoro bongo ti ala na ala sara si a vuru na yâ ti mênë ti Molenge ti ngasangbaga ni.”​—Apoc. 7:9, 14-17.

19. Nyen la e lingbi ti sara ti leke tere ti e ndali ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ nga ti wara ye ti nzoni dä?

¹⁹ A-Témoin ti Jéhovah na ndo ti sese kue ayeke leke tere ti ala ndali ti matanga so. Ayenga mingi kozoni na matanga ni, e yeke tisa azo mingi ti ga. Na yâ ti alango so aga kozo na matanga ni, e yeke diko aversê ti Bible na ndo ti ye so Jésus asara nga na ye so asi kozo na lango ti matanga ti Kobe ti Seigneur ti ngu 33. E yeke leke tere ti e kozo ti tene e duti dä na ngoi ti matanga ni. A yeke nzoni ti tene e si kozo ti tene a he bia ti tongo nda ti matanga ni nga a sambela tongaso si e lingbi ti yamba agene ti e nga si e bâ aye ni kue. Azo kue so aga, aita ti congrégation nga na azo so e tisa ala, ayeke wara ye ti nzoni tongana ala zi Bible ti ala, na ala bâ legeoko na ita so amû diskur ni aversê so lo yeke diko nga lo yeke zi nda ni. Kota ye so e yeke gue na Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Christ ndali ni, a yeke ti fa singila ti e ngbanga ti sandaga ti Jésus nga ti fa so e yeda na commandement so: “Ala ngbâ ti sara ye so ti dabe ti ala na mbi.”​—1aCor. 11:24.