“Mbeni zo asala tënë tongaso lâ oko pëpe”

“Ala kue asala tënë ti Lo nzoni, na bê ti ala adö teti tënë ti grâce so asigigi na yanga ti Lo”.​—LUC 4:22.

A TOKUA akapita ti gbu Jésus Christ, me ala kiri maboko senge. Ala wara lege pëpe ti gbu lo tongana ti so a hunda na ala ti sala. Tongaso, akota prêtre na aFarizien ahunda: “Teti nyen i ga na Lo pëpe?” Biani, koli so alingbi même pëpe ti tiri na ala; me ngbanga ti nyen akapita ni agbu lo pëpe? Akapita ni akiri tënë: “Mbeni zo asala tënë tongaso lâ oko pëpe!” Fango ye ti Jésus apika bê ti akapita so mingi; nda ni la, ala lingbi pëpe ti yeda ti gue na zo ti siriri tongaso na gbele ngbanga.a​—Jean 7:32, 45, 46.

² A yeke pëpe gi akapita so si fango ye ti Jésus apika bê ti ala. Bible atene na e so azo mingi aga ti mä lo. Bê ti azo ti gbata so Jésus akono dä adö “teti tënë ti grâce so asigigi na yanga ti Lo”. (Luc 4:22). Fani mingi, lo duti na yâ mbeni ngö ti fa ye na azo mingi mingi so abungbi na yanga ti Ngu ti Galilée (Marc 3:9; 4:1; Luc 5:1-3). Mbeni lâ, “azo mingi mingi” aduti na lo teti ambeni lango, na même ala te ye pëpe.​—Marc 8:1, 2.

³ Ye nyen amû lege na Jésus ti duti kota wafango ye? Kozo nda ti tënë ni ayeke ndoye.b Jésus andoye lani mingi atâ tënë so lo fa, na lo ndoye azo so lo fa ye na ala. Me Jésus ahinga nga lani nzoni mingi tongana nyen ti sala kusala na akode nde nde ti fango ye. Na yâ a-article ti manda ti Tour ti Ba Ndo so, fade e yeke bâ ambeni nzoni kode so lo sala na kusala giriri, nga tongana nyen e lingbi ti mû tapande ti lo.

Fango ye ti lo ayeke polele na zo agbu nda ni hio

⁴ Fani mingi, azo so amanda mbeti ayo ayeke sala kusala na atënë so azo so amä ala alingbi pëpe ti gbu nda ni nzoni. Me tongana azo so amä e agbu nda ti atënë ti e pëpe, ala lingbi biani ti wara ye ti nzoni na peko ti hingango ye ti e? Tongana mbeni wafango ye, Jésus asala tënë lâ oko pëpe na mbeni lege so a duti ngangu na azo ti gbu nda ni. Tara ti gbu li gi na ndo gbâ ti atënë so lo lingbi fade ti sala na kusala teti so hingango ye ti lo akono lani mingi. Me atâa so lo hinga ye mingi, lo bi bê kozoni na ndo ala so amä lo, na pëpe na ndo lo mveni. Lo hinga so mingi ti ala ayeke “azo so amanda mbeti pëpe, na ala yeke azo senge”. (Kusala 4:13). Ti ndu bê ti ala, lo sala kusala na atënë so mara ti azo tongaso alingbi ti gbu nda ni. Atâa so lo sala kusala peut-être pëpe na atënë so gbungo nda ni ayeke tâ ngangu, atâ tënë so lo fa alï mingi teti ala fa na gigi kota hingango ndo nga na ndara.

⁵ Mû gi tapande ti Fango ye ti Jésus na ndo Hoto so a wara ni na Matthieu 5:3-7:27. Jésus amû diskur so peut-être gi na yâ apenze-ngbonga 20. Ye oko, afango ye so a mû na yâ ni alï mingi, na a fa na gigi tâ ye so ayeke na gunda ti asalango ye tongana lango sioni, surungo mbeti ti mariage, na tombango peko ti mosoro (Matthieu 5:27-32; 6:19-34). Ye oko, atënë ni ayeke pëpe angangu tënë wala atënë so zo alingbi pëpe ti gbu nda ni. Na même a yeke ngangu ti wara dä mbeni tënë so ahon ngangu ti gbungo nda ti ye ti mbeni kete molenge! Nda ni la si tongana lo hunzi fango ye ti lo, “bê ti azo mingi” so amä lo (so na popo ni a yeke wara awadengo yaka, aberger, na awagingo susu) “adö teti tënë so Lo fa na ala”!​—Matthieu 7:28.

⁶ Na salango kusala fani mingi na andulu tënë so ayeke polele, Jésus amû afango ye so a yeke ngangu pëpe ti gbu nda ni me so atënë ti manda ayeke dä mingi. Lo sala kue si tokua so lo fa alï ngangu na yâ li nga na bê ti ala so amä lo si ala girisa ni pëpe. Bâ gi ambeni tapande ni: “Zo oko alingbi sala boi na azo use pëpe; . . . I lingbi ga boi ti Nzapa na ti Mosoro legeoko pëpe.” “I fâ ngbanga pëpe, si azo afâ ngbanga na i pëpe”. “Fade i hinga ala na lege ti lengo ti ala.” “Azo so ayeke na kobela pëpe aye docteur pëpe; me ala so ayeke na kobela aye docteur.” “Azo kue so akamata épée, fade ala kui na lege ti épée.” “I mû na César ye so ayeke ti César, na i mû na Nzapa ye so ayeke ti Nzapa.” “Ngia ayeke na zo so amû ye, ahon ngia ti lo so akamata ye.”c (Matthieu 6:24; 7:1, 20; 9:12; 26:52; Marc 12:17; Kusala 20:35). Atâa so Jésus amû atënë so a sala fadeso ndulu na angu 2 000 awe, juska fadeso a yeke ngangu pëpe na e ti dabe e na akpengba fango ye so.

Lo sala kusala lani na ahundango tënë

⁷ Jésus asala kusala pendere mingi na ahundango tënë. Fani mingi lo mû ngoi ti sala tongaso atâa so lo lingbi fade ti fa gi tënë ni hio na azo ni. Me ngbanga ti nyen lo sigigi na ahundango tënë? Ngoi na ngoi, lo yeke sala kusala na ahundango tënë so alï mingi ti fa na gigi bibe ti awato ti lo; na salango tongaso, lo kanga yanga ti ala (Matthieu 12:24-30; 21:23-27; 22:41-46). Me lege mingi, Jésus amû ngoi ti hunda atënë na azo ti fa na ala atâ tënë, ti mû lege na ala so amä lo ti sigigi na ye so ayeke na bê ti ala, nga ti zingo na ti leke ngangu ti gbungo li ti adisciple ti lo. Zia e bâ ambeni tapande use so ala kue andu bazengele Pierre.

⁸ Kozoni kue, dabe mo na lâ ni so azo ti kamata lampo ahunda na Pierre wala Jésus afuta lampo ti temple.d Pierre, so ngoi na ngoi ayeke sala ye na dongo tele, akiri tënë: ‘Biani, lo yeke futa ni’. Me ngoi kete na pekoni, Jésus asala lisoro na Pierre ti pusu lo ti bâ nda ti tënë ni nzoni: “Bê ti mo atene nyen, Simon? Agbia ti sese so, ala kamata douane wala lampo na tïtî azo nyen? Na tïtî amolenge ti ala, wala na tîtï awande? Pierre atene na Lo, Na tîtï awande. Jésus atene na lo, Tongaso a lingbi amolenge ni afuta lampo pëpe.” (Matthieu 17:24-27). Nda ti ahundango tënë so alingbi gi ti duti polele teti Pierre. E tene tongaso ngbanga ti nyen?

⁹ Na ngoi ti Jésus, a hinga so a yeke hunda pëpe na azo ti sewa ti agbia ti futa lampo. Tongaso, teti Jésus ayeke ngengele Molenge oko ti Gbia ti yayu, Lo so a yeke voro Lo na yâ temple ni, a lingbi fade pëpe ti hunda na Jésus ti futa lampo. Me bâ so Jésus afa gi pëpe na Pierre tâ kiringo tënë na hundango tënë ni; nde na so lo sala kusala na ahundango tënë tâ na lege ni nga na nzobe, ti mû maboko na Pierre ti bâ tâ kiringo tënë ni lo mveni, nga peut-être ti bâ nene ti gbu li nzoni kozoni ti sala tënë.

¹⁰ Use tapande ni andu mbeni ye so asi na bï ti Pâque ti ngu 33 N.E. tongana gbâ ti azo aga ti gbu Jésus. Adisciple ahunda na Jésus wala a lingbi ala tiri ti bata lo (Luc 22:49). Pierre aku kiringo tënë na hundango tënë ni pëpe, lo dë tâ mê ti mbeni koli na épée (peut-être bibe ti Pierre ayeke fade ti sala mbeni ye so ayeke sioni mingi ahon so). Salango ye ti Pierre ague nde mingi na ye so maître ti lo aye fade, teti Jésus ayeke ndulu ti zia azo ni agbu lo. Ye nyen Jésus asala? Lo duti lakue na be-nze-pepe na lo hunda na Pierre atënë ota: “Kopo so Babâ amû na Mbi, fade Mbi nyon kopo ni pëpe?” ‘Bê ti mo atene Mbi lingbi ti hunda Babâ ti Mbi pëpe si Lo to na Mbi a-ange ahon légion bale-oko na ndo ni use, même fadeso? Me tongaso, tënë ti Mbeti ti Nzapa so atene fade ye so asi, alingbi ga tâ tënë tongana nyen?’​—Jean 18:11; Matthieu 26:52-54.

¹¹ Gbu li kete na ndo tondo so. Gbâ ti azo, na ngonzo, angoro tele ti Jésus; lo hinga so a ga ndulu ti fâ lo awe na kota kungba ti sala si iri ti Babâ ti lo aga nzoni-kue nga na salut ti azo ayeke na ndo go ti lo. Atâa so kue, Jésus agbu ngoi lani ti sala kusala na ahundango tënë ti yôro akpengba tâ tënë na yâ li ti Pierre. E bâ biani so Jésus abâ lani na nene ni mingi salango kusala na ahundango tënë. A yeke tongaso pëpe?

Akpengba tënë so lo kono yâ ni

¹² Na yâ kusala ti lo ti fango tënë, fani mingi Jésus asala kusala na mbeni kode nde ti fango ye so aga na ye ti nzoni: a yeke ti gi ti kono yâ ti atënë wala afä ti gboto lê mingi na ndo mbeni ye. Na salango kusala na kode tongaso, Jésus ayôro na yâ li ti azo atapande ti aye so ala lingbi pëpe ti girisa ni hio. Zia e bâ ambeni tapande so lo mû.

¹³ Na yâ Fango ye ti lo na ndo Hoto, tongana lo yeke gboto lê na ndo nene ti “fâ ngbanga pëpe” na ndo ambeni zo, Jésus atene: ‘Teti nyen mo bâ kete keke so ayeke na lê ti ita ti mo, me mo gi bê ti mo pëpe tënë ti kota keke ti da so ayeke na lê ti mo? ‘ (Matthieu 7:1-3). Mo tara ti bâ na li tënë ti Jésus so? Mbeni zo so ayeke gi ndulu ti kasa amba ti lo ahunda ti zi kete keke wala pele so ayeke na “lê” ti ita ti lo. Wakasango ndo ni ayeke tene so ita ti lo alingbi pëpe ti bâ aye polele ti fâ ngbanga na lege ni. Me mbeni “kota keke ti da” (mbeni keke so alingbi ti sala na kusala ti gbu na li ti da si a luti nzoni) ayeke buba nga ngangu ti zo ti kasango ndo so ti fâ ngbanga na lege ni. A yeke mbeni lege so zo alingbi ti girisa ni pëpe, so afa so a yeke ye ti buba ti kasa akete faute ti aita ti e na ngoi so e yeke na akota faute ti e mveni!

¹⁴ Na mbeni ngoi nde, Jésus adë ngbanga na ndo aFarizien, lo haka ala na ‘awaziba so alungula ngungu, me amene chameau.’ (Matthieu 23:24). Lo kono yâ ti atënë ti lo ni, na lege so lo sala kusala na atënë ni ayeke tâ ngangu biani. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so kota kangbi so ayeke na popo ti kete ngungu na chameau apika bê, teti ala so amä Jésus ahinga lani chameau tongana oko ti anyama so akono mingi. A tene so ti wara nengo ti mbeni chameau oko, a lingbi a bungbi wungo ti angungu asi kutu 70! Nga, Jésus ahinga so aFarizien ayeke sala kusala na yengere so ayeke ti bongo, ti yengere na vin ti ala. A-Farizien so aye ti ala ti bata gi anzene nzene tënë ti ndia ayeke sala ye so ti kpe ti mene mbeni ngungu na tongaso ti duti na sioni oko pëpe na lege ti ndia. Ye oko, na lege ti fä, ala mene chameau, so Ndia ti Moïse abâ ni nga tongana ye ti sioni (Lévitique 11:4, 21-24). Tënë so Jésus afa ayeke lani polele. A-Farizien ayeke gi ti bata na yâ anzene nzene ye ni kue, même kete ti andia kue ti Mbeti ti Ndia; ye oko, ala doro aye so ayeke kota ahon: “mbilimbili, be-nzoni, na mabe.” (Matthieu 23:23). A lingbi ti bâ polele so Jésus afa tâ na gigi biani mara ti zo wa ala yeke!

¹⁵ Fani mingi na yâ kusala ti lo ti fango tënë, Jésus asala kusala na afä so akono yâ ni. Zia e bâ ambeni tapande ni. Jésus atene so “mabe [so ayeke kete kete] tongana lê ti moutarde” alingbi ti yö mbeni hoto ti gue na ni na mbeni ndo nde; so tâ nzoni kode mingi si Jésus asala na kusala ti fa so même mabe so ayeke kete alingbi ti sala akota ye mingi! (Matthieu 17:20). Lo fa nga tënë ti ngbongboro chameau so atara ti lï na yâ dû ti sua; tapande so afa tâ nzoni mingi kpale so mbeni zo ti mosoro ayeke wara tongana lo tara ti sala na Nzapa, me na oko ngoi ni lo ke ti zia salango ye ti lo so aluti na ndo tombango peko ti mosoro! (Matthieu 19:24). Tongana mo bâ akpengba tapande nde nde so Jésus asala na kusala, nga ngangu ti lo ti ndu biani bê ti azo gi na lege ti andulu tënë, bê ti mo adö pëpe?

Atënë ti lo ague gi na peko ti tele nzoni si zo alingbi de kite na ni pëpe

¹⁶ Teti so ngangu ti gbungo li ti lo ayeke mbilimbili-kue, Jésus ayeke lani tâ na kode mingi ti fa nda ti tënë na azo na lege ti atënë so aleke na peko ti tele nzoni. Ye oko, lo sala sioni kusala lâ oko pëpe na ngangu so. Na yâ fango ye ti lo, lo sala kusala lakue na akpengba ngangu ti lo ti gbungo li, ti maï tâ tënë. Ngoi na ngoi, lo fa nda ti atënë ti lo na peko ti tele nzoni, ti bi yongoro atënë ti wataka so awato ti lo ti lege ti vorongo ayeke ga na ni na ndo lo. Fani mingi, lo sala kusala na kode so ti fa na adisciple ti lo akpengba ye ti manda. Zia e bâ ngangu ti Jésus ti sala kusala na atënë so aleke na peko ti tele nzoni.

¹⁷ Bâ lâ ni so Jésus asava mbeni koli so ayeke na yingo sioni, so ayeke waziba na so alingbi pëpe ti sala tënë. Tongana aFarizien amä tënë ti ye so Jésus asala, ala tene: “Zo so atomba ayingo sioni gi na ngangu ti Béelzébul [Satan], mokonzi ti ayingo sioni.” Bâ so aFarizien ayeda so ti tomba ayingo sioni ti Satan ahunda ti duti na mbeni ngangu so ahon ti azo. Ye oko, ti kanga lege na azo ti mä na bê na Jésus, ala tene so ngangu ti lo alondo na Satan. Ti fa so aFarizien agbu li nzoni pëpe kozoni ti sigigi na tënë ti ala so, Jésus atene: “Royaume kue so akangbi, a futi awe; na kodoro kue wala da kue so akangbi, fade a ngbâ pëpe. Na tongana Satan atomba Satan, lo kangbi yâ ti lo awe; fade royaume ti lo angbâ tongana nyen?” (Matthieu 12:22-26). Jésus aye ti tene so ‘tongana ni yeke mbeni watokua ti Satan, tongana ti so ala tene, na ni yeke buba ye so Satan asala, biani a ye ti tene so Satan angbâ ti buba ye ti lo mveni na tongaso lo yeke ndulu ti tï’. Jésus aleke tâ atënë ti lo na peko ti tele nzoni; mo bâ tongaso pëpe?

¹⁸ Na pekoni, Jésus akiri afa nda ti tënë so. Lo hinga so ambeni zo na popo ti adisciple ti aFarizien atomba ayingo sioni awe. Tongaso, lo hunda gi mbeni kete hundango tënë so abuba yâ ti atënë ti ala, lo tene: “Tongana Mbi tomba ayingo sioni na ngangu ti Béelzébul, amolenge [wala adisciple] ti i atomba ala na ngangu ti zo nyen?” (Matthieu 12:27). Jésus aye ti tene so ‘tongana biani ni yeke tomba ayingo sioni na lege ti ngangu ti Satan, a ye ti fa so adisciple ti ala mveni ayeke sala kusala na gbe ti oko ngangu so.’ A-Farizien alingbi ti tene nyen? Fade ala yeke yeda lâ oko pëpe so adisciple ti ala asala ye na gbe ti ngangu ti Satan. Jésus aleke atënë ti lo na mbeni lege so zo alingbi pëpe ti dë kite na ni; na lege so, lo sala si tënë so ala bi na li ti lo aga gi ye ti he na ngia.

¹⁹ Jésus aleke atënë ti lo nzoni gi pëpe ti kanga yanga ti awato ti lo; me lo sala nga kusala na ala ti fa atâ tënë na ndo Jéhovah, atâ tënë so akpengba zo nga amû wâ na bê. Lege mingi, lo sala kusala na molongo ti ahundango tënë so a wara na yâ ni tënë: “mingi ahon”; na lege so lo mû maboko na awamango lo ti hinga gi tâ tënë pëpe, me nga ti yeda na ni na bê kue. Zia e bâ gi atapande use.

²⁰ Tongana lo yeke kiri tënë na hundango tënë ti adisciple ti lo so ahunda na lo ti fa na ala lege ti sambela, Jésus amû tapande ti mbeni koli so “azia ti hunda pëpe” mbeni ye na ndeko ti lo so ake ti mä lo, me so na nda ni ayeda ti mû ye ni na lo. Jésus nga asala tënë ti bibe ti ababâ na mama so ayeke ndulu ti mû “matabisi ti nzoni” na amolenge ti ala. Na nda ni, lo tene: “Tongaso, tongana i so i yeke sioni, i hinga lege ti mû matabisi ti nzoni na amolenge ti i, fade Babâ ti i na yayu aye mingi ahon pëpe ti mû Yingo Vulu na ala so ahunda Lo?” (Luc 11:1-13). Ye so Jésus agboto lê dä aluti pëpe na ndo aye so akpa tele na popo ti aye use, me kangbi so ayeke na popo ni. Tongana mbeni ndeko so ake ti yeda na mbeni ye alingbi na nda ni ti mû na mba ti lo ye so lo ye, na tongana ababâ na mama so ayeke mbilimbili-kue pëpe amû na amolenge ti ala aye so ala yeke na bezoin ni, fade Babâ ti e ti ndoye so ayeke na yayu alingbi mingi ahon ti mû yingo vulu na awakua be-biani ti lo so asambela lo na tâ be-ti-molenge!

²¹ Jésus asala kusala na mara ti tënë tongaso na ngoi so lo yeke mû wango na ndo lege ti hon ndo ti agingo bê so andu aye ti mitele. Lo tene: ‘I bâ apakpo; ala lu le-kobe pëpe, na ala fâ le-kobe pëpe, na ala yeke na magasin wala gogoro pëpe; me Nzapa amû kobe na ala. Ngele ti i ayeke ngangu mingi ahon ngele ti andeke pëpe? I bâ langa, i bâ lege so ala maï. Ala sala kusala pëpe, na ala tina pëpe; . . . Me tongana Nzapa amû bongo ti pendere tongaso na pele ti ngonda, so ayeke laso, na kekereke a bi na four, fade Lo ye mingi ahon pëpe ti yü i na bongo pëpe, i azo ti kete mabe?’ (Luc 12:24, 27, 28). Biani, tongana Jéhovah ayeke bâ ndo na ndo andeke na apele, fade lo yeke bâ ndo mingi ahon na ndo awakua ti lo! Mara ti fango nda ti atënë tongaso, so Jésus amû na nzobe me na ngangu, andu biani bê ti ala so amä lo.

²² Na pekoni so e bâ awe ambeni kode ti fango ye ti Jésus, e lingbi biani ti tene so akapita so awara lege pëpe ti gbu Jésus adü mvene lani pëpe tongana ala tënë: “Mbeni zo asala tënë tongaso lâ oko pëpe.” Me kode ti fango ye so a hinga peut-être Jésus na ni nzoni ahon ayeke kode ti salango kusala na atapande wala parabole. Ngbanga ti nyen Jésus asala kusala na kode so? Na ye nyen asala si aparabole so lo mû andu bê ti zo ngangu? Fade e yeke sala lisoro na ndo ahundango tënë so na yâ article ti peko.

[Akete Tene na Gbe Ni]

Mo dabe mo na ni?

• Atapande wa afa so Jésus afa ye polele, na mbeni lege so zo alingbi ti gbu nda ni?

• Ngbanga ti nyen Jésus asala kusala lani na ahundango tënë tongana lo fa ye?

• Nde na ahundango tënë so lo sala na kusala, kode wa Jésus asala nga na kusala?

• Tongana nyen Jésus asala kusala na atënë so a leke na peko ti tele nzoni ti fa na adisciple ti lo atâ tënë ti Jéhovah so amû wâ na bê?

[Ahundango Tene ti Manda na Ye]

1, 2. (a) Ngbanga ti nyen akapita so a tokua ala ti gbu Jésus akiri maboko senge? (b) Ye nyen afa so a yeke gi akapita ni oko pëpe si fango ye ti Jésus apika bê ti ala?

3. Kozo nda ti tënë so asala si Jésus ayeke lani kota wafango ye ayeke nyen?

4, 5. (a) Na yâ fango ye ti lo, ngbanga ti nyen Jésus asala kusala na atënë so ayeke polele? Ye so agbu bê ti zo na yâ kode ti fango ye so ayeke nyen? (b) Tongana nyen Fango ye ti Jésus na ndo Hoto afa so a yeke ngangu pëpe ti gbu nda ti fango ye ti lo?

6. Fa mbeni tapande oko ti afango ye ti Jésus so a yeke ngangu pëpe ti gbu nda ni me so a si singo na aye ti manda.

7. Ngbanga ti nyen Jésus ayeke hunda lani atënë?

8, 9. Tongana nyen Jésus asala kusala lani na ahundango tënë ti mû maboko na Pierre ti bâ tâ kiringo tënë na tënë ti futango lampo ti temple?

10, 11. Jésus asala nyen tongana Pierre afâ mê ti mbeni koli na bï ti Pâque ti ngu 33 N.E.? Na tongana nyen ye so asi afa so Jésus abâ na nene ni mingi salango kusala na ahundango tënë?

12, 13. (a) Kode wa Jésus asala na kusala na yâ fango tënë ti lo?(b) Tongana nyen Jésus asala kusala na kode so ti fa so a yeke ye ti buba teti e ti kasa akete faute ti aita ti e?

14. Atënë ti Jésus na ndo gbungo ngungu na yengere na menengo chameau ayeke lani ngangu fä mingi ngbanga ti nyen?

15. Ambeni ye ti manda wa Jésus afa ni na lege ti konongo yâ ti atënë ti lo?

16. Na yâ lege wa Jésus asala kusala lakue na akpengba ngangu ti gbungo li ti lo?

17, 18. Atënë wa, so lo leke nzoni, Jésus asala na kusala ti bi yongoro atënë ti wataka so aFarizien abi na li ti lo?

19, 20. (a) Fa mbeni tapande so amû wâ na bê, so na yâ ni Jésus aleke atënë ti lo nzoni. (b) Ti kiri tënë na adisciple ti lo so aye ti hinga lege ti sambela, tongana nyen Jésus asala kusala na molongo ti ahundango tënë so a wara tënë “mingi ahon” dä?

21, 22. (a) Tënë wa Jésus asala na kusala tongana lo mû wango na ndo lege ti hon ndo ti agingo bê so andu aye ti mitele? (b) Na peko ti akete tënë so e bâ na ndo ambeni kode ti fango ye ti Jésus, e lingbi ti tene nyen na nda ni?

[Foto na lembeti 9]

Jésus asala kusala na atënë so akpengba pëpe, na so asenge zo alingbi ti gbu nda ni

[Foto na lembeti 10]

A-Farizien ‘agbu ngungu na yengere me ala mene chameau’