Kangbi pëpe ye so Nzapa abungbi awe

“Ala yeke use mbeni pëpe, me ala yeke mitele oko. Tongaso ye so Nzapa abungbi awe, zia zo akangbi pëpe.”​—MATTHIEU 19:6.

1, 2. Ngbanga ti nyen a yeke tâ na lege ni nga a lingbi na Mbeti ti Nzapa ti ku ti tene azo so asara mariage awara akpale ngoi na ngoi?

TARA ti bâ so mo yeke nduru ti to nda ti gue na mbeni yongoro ndo na vélo. Mo yeke wara ande kpale na lege? A yeke duti ande ngangu ti tene so kpale ayeke duti dä pëpe. Na tapande, ngu alingbi ti pika mo, na a sara si a yeke nzoni mo kpe yeke nga na hange. Na mbeni ngoi, vélo ni alingbi ti buba na mo lingbi pëpe ti leke ni, na ye so ahunda na mo ti luti na tere ti lege ti tene mbeni zo amû maboko na mo. Mara ti aye nde nde so kue ayeke gue ande na mo ti tene so mo sara ye lani na lege ni pëpe ti to nda ti tambela so? Mo yeke do vélo ni ti zia? Oko pëpe. Tongana mo yeke gue na mbeni yongoro ndo, mo yeke ku ti wara akpale na lege, nga mo yeke gi na ndara ti leke akpale ni.

² A yeke nga tongaso na mariage. Akpale ayeke si, na a yeke na lege ti ndara pëpe ti tene ala so aye ti sara mariage aku ti tene ala duti ande gi na ngia. Na 1 aCorinthien 7:28, Bible atene polele so akoli na awali so asara mariage ayeke wara “ye ti ngangu na yâ mitele”. Ngbanga ti nyen? A yeke gi ngbanga ti so akoli na awali ayeke mbilimbili-kue pëpe, na e yeke na “lâ ti ye ti ngangu”. (2 Timothée 3:1; aRomain 3:23). Ni la, même koli na wali so amä tere nzoni na so abâ aye ti yingo na nene ni ayeke wara ande akpale ngoi na ngoi.

3. (a) Azo mingi na sese so abâ mariage tongana nyen? (b) Ngbanga ti nyen aChrétien ayeke sara kue ti bata mariage ti ala?

³ Laso, tongana koli na wali so asara mariage awara akpale, kozo ye so ala yeke sara ayeke ti zia tere. Na yâ ti akodoro mingi, wungo ti adivorce ayeke gue gi na li ni. Ye oko, atâ Chrétien ayeke leke akpale ti ala ahon ti tene ala kpe ni. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so ala bâ mariage ni tongana mbeni matabisi so ayeke nzoni-kue, so alondo na Jéhovah. Na ndo koli na wali so asara mariage, Jésus asara tënë, lo tene: “Ye so Nzapa abungbi awe, zia zo akangbi pëpe.” (Matthieu 19:6). Tâ tënë, ti sara ye alingbi na kpengba-ndia so ayeke lakue kete ye pëpe. Na tapande, mingi ni ambeni zo ayeke wa koli na wali so asara mariage awe ti kangbi tere wala ti sara divorce ndali ti ambeni tënë so Bible ahunda pëpe na azo ti zia tere ndali ni.a Azo ni so ayeke afami nga na ambeni zo tongana azo ti mungo wango na ndo ti mariage, so ala yeda pëpe na akpengba-ndia ti Bible. Me aChrétien ahinga so a yeke nzoni mingi ti tene ala gi ti leke akpale na yâ ti mariage ti ala na ti bata mariage ni ahon ti fâ yâ ni hio. Biani, a yeke kota ye ti tene gi na tongo nda ni e leke na bê ti e ti sara aye tongana ti so Jéhovah ahunda, me pëpe ti sara ye alingbi na wango ti ambeni zo.​—aProverbe 14:12.

Hongo ndo ti akpale

4, 5. (a) Akpale wa a hunda ti leke ni na yâ ti mbeni mariage? (b) Ngbanga ti nyen akpengba-ndia ti Mbeti ti Nzapa ayeke mû maboko ti leke même akpale so ayeke bâ gigi na yâ ti mariage?

⁴ Tâ tënë ni ayeke so, a hunda ti leke akpale so ayeke bâ gigi ngoi na ngoi na yâ ti mariage. Mingi ni, ye so ahunda ti leke akete kpale so ayeke bâ gigi. Ye oko, ti ambeni mariage, peut-être akota kpale ayeke dä so aye ti buba gere ti songo so atingbi koli na wali ni. Na ambeni ngoi, peut-être a hunda ti tene mbeni ancien so ahinga ye nzoni na ndo ti mariage amû maboko na mo. Me aye tongaso aye ti tene pëpe so mariage ti mo abuba awe. A ye gi ti fa nene ti sarango ye alingbi tâ gi na akpengba-ndia ti Bible na ngoi so ala yeke gi ti leke akpale.

⁵ Ndali ti so a yeke Jéhovah si asara azo na a yeke ndali ti lo la si mariage abâ gigi, lo hinga nzoni ahon tanga ti azo kue ye so e yeke na bezoin ni ti tene mariage ti e aga nzoni. Me hundango tënë ni ayeke so: E yeke mä ande wango so ayeke na yâ ti Mbeti ti Nzapa na e yeke sara ye alingbi na ni? E yeke wara ande biani ye ti nzoni tongana e sara tongaso. Jéhovah atene na azo ti lo ti giriri, lo tene: “O, tongana mo mä komandema ti Mbi giriri! ka siriri ti mo aga tongana ngu so asua, na mbilimbili ti mo aga tongana mapo ti kota ngu ti ingo”. (Esaïe 48:18). Ti sara ye alingbi na ye so Bible afa ayeke sara si mbeni mariage aga nzoni. Zia e bâ kozoni kue wango so Bible amû na akoli.

‘I ngbâ ti ndoye awali ti i’

6. Wango wa Mbeti ti Nzapa amû na akoli?

⁶ Lettre so bazengele Paul atokua na azo ti Ephèse afa polele aye so a lingbi akoli asara. Paul atene: “Akoli, i [“ngbâ ti,” MN ] ndoye awali ti i, legeoko tongana Christ andoye Eglize, na Lo mû Lo mveni teti Eglize. Tongaso a lingbi akoli andoye awali ti ala legeoko tongana tere ti ala mveni. Zo so andoye wali ti lo, lo ndoye tere ti lo mveni; teti zo ake tere ti lo lâ oko pëpe, me lo mû kobe na ni, lo bata ni legeoko tongana Christ abata Eglize. Me i oko oko kue, i ndoye awali ti i legeoko tongana tere ti i mveni.”​—aEphésien 5:25, 28, 29, 33.

7. (a) A lingbi ye wa aduti mbeni kota mbage ti ye so ayeke na gunda ti mariage ti Chrétien? (b) Na lege wa akoli ayeke ngbâ ti ye awali ti ala?

⁷ Paul asara pëpe tënë ti akpale oko oko kue so alingbi ti londo na popo ti mbeni koli na wali ti lo. Nde na so, lo fa tâ ye so ayeke mû maboko ti leke akpale ti mariage, na lege so lo fa ye so a lingbi aduti kota mbage ti gunda ti mariage ti aChrétien kue: Ye ni so ayeke ndoye. Biani, a sara tënë ti ndoye lege omene na yâ ti aversê so. Bâ nga so Paul atene na akoli, lo tene: “I [“ngbâ ti,” MN ] ndoye awali ti i.” Ti tï zo ayeke ngangu pëpe ahon ti ngbâ ti ye zo ni. Ye so ayeke mbilimbili tongaso na “lâ ti nda ni” so, so na yâ ni azo mingi “ayeke azo ti ndoye tere ti ala mveni” nga azo so “aye ti leke songo pëpe”. (2 Timothée 3:1-3). Asioni sarango ye tongaso ayeke buba amariage mingi laso. Me mbeni koli so aye wali ti lo ayeke zia pëpe si asarango ye ti kion ti sese so asara ngangu na ndo bibe ti lo nga na asarango ye ti lo.​—aRomain 12:2.

Lege ti bata wali ti mo nzoni

8, 9. Tongana nyen mbeni koli so ayeke Chrétien ayeke bata wali ti lo?

⁸ Tongana mo yeke mbeni koli so ayeke Chrétien, tongana nyen mo lingbi ti ke ti gi gi nzoni ti mo wani na ti fa tâ ndoye na mbage ti wali ti mo? Na yâ atënë so lo tene na azo ti Ephèse, so e bâ na yâ ti aparagraphe so ahon, Paul afa aye so a lingbi mo sara: Aye ni ayeke ti bata wali ti mo nzoni nga ti ye lo tongana ti so mo ye na tere ti mo wani. Mo lingbi ti bata wali ti mo tongana nyen? Mbeni oko lege ni ayeke ti mû na wali ti mo aye ti mitele so atia lo. Paul asû mbeti so na Timothée, lo tene: “Me tongana mbeni zo abata azo ti lo pëpe, na a hon so, tongana lo bata azo ti da ti lo mveni pëpe, lo bere tënë ti mabe awe, na sioni ti lo ahon sioni ti zo so amä na bê pëpe.”​—1 Timothée 5:8.

⁹ Ye oko, a hunda pëpe gi ti mû na wali kobe, bongo nga na da ti lango. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so mbeni koli alingbi ti sara ye nzoni na ndo tënë ti mungo na wali ti lo aye ti mitele so atia wali ni. Me ti zia ngia na bê ti wali ni na ti mû na lo aye ti yingo so atia lo a kara lo. Ti mû na wali aye ti yingo ayeke kota ye mingi. Tâ tënë, aita-koli mingi ayeke na akua mingi ti sara so andu kongregation. Me tongana mbeni koli ayeke na akota kungba ti yô na yâ ti kongregation, a ye ti tene pëpe so lo lingbi ti zia na peko kungba so Nzapa amû na lo ti duti li ti sewa (1 Timothée 3:5, 12 ). A sara ngu mingi awe, Tour ti Ba Ndo asara tënë na ndo ye so. E diko atene: “Ti lingbi na ye so Bible ahunda, a lingbi ti tene so ‘kua ti berger ato nda ni na da ti lo.’ Tongana mbeni ancien apusu sewa ti lo na peko, ye so alingbi ti sara si lo ngbâ ancien mbeni pëpe.”b A yeke polele so a yeke kota ye ti mû aye ti mitele na wali ti mo na ti zia ngia na bê ti lo. Me ye so ayeke kota ahon atanga ni kue ayeke ti mû na lo aye ti yingo so atia lo.

Ti ye wali ti mo mingi aye ti tene nyen?

10. Tongana nyen mbeni koli alingbi ti ye wali ti lo mingi?

¹⁰ Tongana mo ye wali ti mo mingi, mo yeke bâ lege ti lo nzoni ngbanga ti so mo ndoye lo. Alege mingi ayeke dä ti sara tongaso. Kozoni kue, mû ngoi so alingbi ti duti na tere ti wali ti mo. Tongana mo sara ye na wali ti mo tongaso pëpe, lo lingbi ti ndoye mo tongana ti kozo pëpe. Me hinga nga so, mo lingbi ti bâ so mo yeke mû ngoi ti duti na tere ti wali ti mo nga mo yeke bâ lege ti lo nzoni. Me peut-être na lê ti wali ti mo, a yeke pëpe ye so alingbi na bezoin ti lo. Mo lingbi pëpe gi ti tene so mo ye wali ti mo mingi. Me a lingbi wali ti mo abâ so mo ye lo mingi. Paul atene: “A lingbi zo agi ye ti lo mveni pëpe, me lo gi ye teti zo so ayeke nduru na lo.” (1 aCorinthien 10:24). Ndali ti so mo ye wali ti mo mingi, mo yeke sara kue ti hinga aye so atia lo biani.​—aPhilippien 2:4.

11. Tongana nyen lege so mbeni koli ayeke sara ye na wali ti lo andu songo ti lo na Nzapa nga na kongregation?

¹¹ Mbeni lege ti fa so mo ye wali ti mo mingi ayeke ti sara tënë nga ti sara ye na lo yeke (aProverbe 12:18). Paul asara tënë so na azo ti Colosses: “Akoli, i ndoye awali ti i, na i zia bê ti i aso na ala pëpe.” (aColossien 3:19). Mbeni buku atene so a lingbi ti kiri na peko ti ndangba mbage ti tënë ti Paul tongaso: “Sara ye na wali ti mo tongana zo ti kua pëpe” wala “sara lo na ngbâa pëpe.” Mbeni koli so ayeke sara ye na ngangu, atâa na lê ti azo wala pëpe, ayeke fa biani so lo ye wali ti lo mingi pëpe. Tongana lo sara ye na wali ti lo na ngangu, lo lingbi ti buba songo ti lo na Nzapa. Bazengele Pierre asara tënë na akoli, lo tene: “I duti na awali ti i na lege ti ndara, na i yekia awali, tongana ta so ayeke ngangu pëpe, teti i na ala ayeke afon héritier ti grâce so amû fini, si lege ti sambela ti i akanga pëpe.”c​—1 Pierre 3:7.

12. Lege so Jésus asara ye na kongregation alingbi ti fa nyen na mbeni ita-koli?

¹² Tene pëpe so tongana wali ti mo aye mo awe, lo ye mo awe. Dë bê ti lo so mo ngbâ lakue ti ye lo. Jésus azia na aita-koli nzoni tapande na lege ti sarango ye ti lo na mbage ti kongregation. Lo sara ye na nzoni bê na lo yeke nduru ti mû pardon, même na ngoi so fani mingi adisciple ti lo asara ye na lege ni pëpe. Tongaso, Jésus alingbi lani ti tene na azo: “I ga na Mbi, . . . teti Mbi yeke na tâ be-ti-molenge na bê ti Mbi ayeke kota pëpe; na fade i wara lege ti wu âme ti i.” (Matthieu 11:28, 29). Na mungo peko ti tapande ti Jésus, mbeni ita-koli ayeke sara ye na wali ti lo tongana ti so Jésus asara ye na kongregation. Koli so aye biani wali ti lo mingi ayeke dë biani bê ti wali ni, na lege ti atënë ti yanga ti lo nga na asarango ye ti lo.

Awali so asara ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible

13. Akpengba-ndia wa ti Bible alingbi ti mû maboko na awali?

¹³ Bible ayeke nga na akpengba-ndia so alingbi ti mû maboko na awali. A-Ephésien 5:22-24, 33 atene: “Awali, i mä tënë ti akoli ti i mveni, legeoko tongana i mä tënë ti Seigneur. Teti koli ayeke li ti wali, legeoko tongana Christ ayeke Li ti Eglize, teti Lo mveni ayeke Sauveur ti Tere. Me legeoko tongana Eglize amä tënë ti Christ, tongaso zia awali amä tënë ti akoli ti ala na yâ ye kue . . . ; na a lingbi wali ayekia koli ti lo.”

14. Ngbanga ti nyen kpengba-ndia ti Bible na ndo mango yanga akiri na awali na peko pëpe?

¹⁴ Bâ tongana nyen Paul agboto lê na ndo nene ti mä yanga na ti yekia zo. A dabe ti mbeni wali ti mä yanga ti koli ti lo. Ye so ague oko na ye so Nzapa aleke. Acréature oko oko kue, na yayu nga na sese, ayeke na gbe ti mbeni zo. Même Jésus ayeke na gbe ti Jéhovah Nzapa (1 aCorinthien 11:3). Biani, tongana mbeni koli asara kua ti lo ti li ti sewa nzoni, a yeke duti ande ngangu pëpe na wali ti lo ti mä yanga ti lo.

15. Ambeni wango so Bible amû na awali ayeke so wa?

¹⁵ Paul atene nga so “a lingbi wali ayekia koli ti lo.” A lingbi mbeni ita-wali afa so lo yeke na “yingo ti tâ be-ti-molenge na ti siriri,” so lo ke pëpe na baba ngangu ti komande ti koli ti lo wala lo yeke sara ti lo ye nde pëpe (1 Pierre 3:4). Wali so akpe mbeto ti Nzapa ayeke sara kue ti tene azo ti da ti lo aduti nzoni, nga lo yeke ga na gonda na ndo ti koli ti lo (Tite 2:4, 5). Lo yeke sara ande kue ti tene nzoni tënë ti koli ti lo, nga lo yeke sara mbeni ye oko pëpe ti tene ambeni zo ayekia koli ni pëpe. Lo yeke sara ande nga kue ti tene adesizion so koli ni amû aga nzoni.​—aProverbe 14:1.

16. Ye wa aita-wali alingbi ti manda na lege ti tapande ti Sara na Rebecca?

¹⁶ Ti sara ye na tâ be-ti-molenge nga na siriri aye pëpe ti tene so aita-wali ayeke na tënë ti tene pëpe wala so abibe ti ala ayeke kota ye pëpe. Awali so akpe Nzapa giriri, tongana Sara na Rebecca, alondo kozo ti fa atënë so agbu bê ti ala. Bible afa so Jéhovah ayeda na ye so ala sara (Genèse 21:8-12; 27:46–28:4). Aita-wali nga alingbi ti sara tënë ti aye so agbu bê ti ala. Ye oko, a lingbi ala sara tënë na nengo ndo, pëpe na kiringo koli ni na peko. Ala yeke bâ ande so a yeke ngangu pëpe na akoli ti ala ti yeda na atënë so ala tene.

Nene ti mungo tere na mba

17, 18. Aye wa akoli na awali so asara mariage awe alingbi ti sara ti kanga lege na ngangu so Satan ayeke sara ti futi mariage?

¹⁷ Mariage ayeke mungo tere na mba so ayeke ninga lakue. Tongaso, a lingbi koli na wali aye biani ti sara si mariage ti ala aga nzoni. Tongana ala sara tënë polele na mba pëpe, akpale alingbi ti dü mingi na aga ngangu. Mingi ni, koli na wali ayeke zia ti sara lisoro tongana akpale aga kota. Ye so asara si ala yeke bata tënë na bê. Ambeni ayeke gi même ti zia tere na lege so ala yeke gi ti ye mbeni koli wala mbeni wali nde. Jésus amû wango lo tene: “Zo so abâ mbeni wali na nzara ti wali ni asara lo​—na yâ bê ti lo, lo sara lango-sioni na lo awe.”​—Matthieu 5:28.

¹⁸ Bazengele Paul amû wango na aChrétien kue, so abâ nga akoli na awali so asara mariage awe, lo tene: “Tongana ngonzo agbu i, i bata si i sara siokpari pëpe; i zia lâ akui na i na ngonzo na bê ti i pëpe, na i zia ndo na zabolo pëpe.” (aEphésien 4:26, 27). Satan, kota wato ti e, ayeke gi lege kue ti huru wâ na gbe ti akpale so alingbi ti londo na popo ti aChrétien. Zia lo so benda pëpe. Tongana akpale alondo, gi na yâ ti ambeti ti e ti hinga ye so Bible atene na ndo bibe ti Jéhovah na ndo ti atënë ni. Sara lisoro na ndo ti akpale ni yeke, na honde lê ti tënë pëpe. Sara kue si sarango ye ti mo ague oko na ye so mo hinga na ndo akpengba-ndia ti Jéhovah (Jacques 1:22-25). Âdu ti mariage ti mo, leke na bê ti mo ti tene mo na koli ti mo wala wali ti mo angbâ lakue ti tambela na Nzapa. Zia mbeni zo wala mbeni ye nde akangbi pëpe ye so Lo bungbi awe!​—Michée 6:8.

[Akete tënë na gbe ni]

Mo dabe ti mo na ni?

• Ngbanga ti nyen même mariage ti aChrétien alingbi ti wara kpale?

• Tongana nyen mbeni koli alingbi ti bata wali ti lo nzoni nga ti fa so lo ye lo mingi?

• Mbeni wali alingbi ti sara nyen ti fa so lo yekia koli ti lo mingi?

• Tongana nyen mbeni koli na wali ti lo alingbi ti ngbâ lakue ti mû tere na mba?

[Foto na lembeti 24]

A lingbi mbeni koli abata wali ti lo nzoni, na lege ti mitele nga na ti yingo

[Foto na lembeti 25]

Koli so aye biani wali ti lo mingi ayeke dë bê ti lo

[Foto na lembeti 26]

Aita-wali ayeke fa atënë ti bê ti ala na yekiango ndo