Ziango bê kue na zo amû lege ti duti na ngia
SONGO tele so aga na peko ti tengo sioni kobe anzere na zo pëpe. Mbeni zo so ye ni ayeke si na lo fani mingi, a lingbi lo sala hange na kobe so lo yeke te. Me ti ke biaku biaku ti te kobe gi ti kpe kobela so ayeke si peut-être na pekoni ayeke tâ nzoni desizion ni la pëpe. Salango tongaso alingbi ti ga na kpale mingi ahon ti so alingbi fade ti kaï ni. Zo oko alingbi ti ngbâ na fini aninga pëpe tongana lo ke ti te kobe.
Legeoko nga, tongana mo zia bê ti mo na mbeni zo si lo kä mo, so kue amû vundu mingi. Tongana a si lakue lakue na e, a lingbi ti sala si e yeke gbu li ti e nzoni na ndo lege so e yeke soro na akamarade ti e. Ye oko, ti duti nde na azo gi ti kpe ti wara vundu ayeke pëpe yorö ni la. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so ti duti na kite na ndo azo ayeke kanga lege na e ti wara ngia. Ti duti na mbeni fini so anzere, a yeke nzoni salango songo ti e aluti na ndo ziango bê kue na ambeni zo.
Buku Jugend 2002 atene so “ziango bê kue na mbeni zo ayeke mbeni oko ti akota ye so ayeke mû lege ti duti nzoni lâ na lâ na ambeni zo”. Mbeti-sango Neue Zürcher Zeitung atene so “zo oko oko ayeke ku kungo ti zia bê kue na mbeni zo. Ziango bê kue na zo asala si fini akiri aga nzoni” na “a yeke kota ye mingi ti tene zo angbâ na fini”. Biani, mbeti-sango ni akiri atene so tongana ziango bê kue ayeke dä pëpe, “mbeni zo alingbi pëpe ti luti na gbe ti aye ti fini”.
Teti so e yeke na ngangu nzara ti zia bê kue na mbeni zo, zo wa e lingbi zia bê kue na lo sân ti duti na mbito ti tene lo zia vundu na bê ti e?
Zia bê ti mo kue na Jéhovah
Bible atene na e: “Zia bê ti mo kue na L’Eternel.” (aProverbe 3:5). Biani, Tënë ti Nzapa awa e fani mingi ti zia bê kue na Jéhovah Nzapa, Wasalango e.
Ngbanga ti nyen e lingbi zia bê ti e kue na Nzapa? Kozoni, a yeke ngbanga ti so Jéhovah Nzapa ayeke nzoni-kue. Prophète Esaïe asû lani na mbeti: “L’Eternel . . . ayeke nzoni-kue, nzoni-kue, nzoni-kue.” (Esaïe 6:3). Dutingo nzoni-kue ti Nzapa agboto mo ndulu na lo pëpe? Biani, a lingbi ti gboto mo ngbanga ti so dutingo nzoni-kue ti Jéhovah aye ti tene so lo yeke na sioni oko pëpe, lo yo mingi na salango sioni kue, na zo alingbi ti zia bê kue na lo. Lo lingbi ti sala ye ti kirikiri wala ye ti sioni na zo lâ oko pëpe, na a yeke tâ ngangu na lo ti buba ziango bê kue ti e na lo.
Na ndo ni, e lingbi ti zia bê ti e kue na Nzapa teti so lo yeke na ngangu nga na nzara ti mû maboko na azo so ayeke sala na lo. Na tapande, ngangu ti lo ti kota ahon kue, amû lege na lo ti sala kusala. Mbilimbili ti lo na ndara ti lo so ayeke mbilimbili-kue ayeke fa lege na salango kusala ti lo. Ndoye ti lo so ye oko ti lingbi na ni ayeke pëpe ayeke pusu lo ti sala ye. Bazengele Jean asû lani na mbeti: “Nzapa ayeke Ndoye.” (1 Jean 4:8). Ndoye ti Nzapa asala ngangu na ndo ye kue so lo yeke sala. Dutingo nzoni-kue ti Jéhovah nga na ambeni kpengba lengo ti lo asala si lo yeke mbeni Babâ so alingbi, mbeni zo so e lingbi zia biani bê ti e kue na lo. Mbeni ye nde wala mbeni zo ti tene zo azia bê kue na lo ahon Nzapa ayeke pëpe.
Zia bê kue na Jéhovah na duti na ngia
Mbeni kpengba nda ti tënë ti zia bê kue na Jéhovah ayeke so lo gbu nda ti ye so e yeke sala nzoni mingi ahon mbeni zo nde. Lo hinga so zo oko oko ayeke na nzara ti duti na mbeni songo ti ziango bê kue so akpengba, so aninga, na mbage ti Wasalango ye. Azo so ayeke na mara ti songo tongaso ayeke wara nzoni duti. Gbia David aga ti hinga: “Ngia ayeke na zo so azia bê ti lo na L’Eternel.” (Psaume 40:5). Laso, azo kutu mingi, na bê ti ala kue, ayeke na mara ti bibe ti David so.
Zia e bâ ambeni tapande. Doris alango na yâ ti akodoro tongana République dominicaine, Zamani, Grèce nga na Amerika. Lo tene: “Mbi yeke na ngia mingi ti zia bê ti mbi kue na Jéhovah. Lo hinga tongana nyen lo yeke bi bê na ndo mbi na lege ti mitele, ti yingo nga na ti bibe. Lo yeke mbeni nzoni kamarade ahon akamarade kue so mbeni zo alingbi ti wara.” Wolfgang, mbeni wamungo wango na lege ti ndia atene: “A yeke tâ ye ti pendere ti zia bê kue na mbeni zo so ayeke bi bê na ndo nzoni duti ti mo, mbeni zo so alingbi ande biani ti sala ye so ayeke nzoni teti mo!” Ham, so a dü lo lani na mbeni kodoro ti Asie me so lo lango fadeso na Poto atene: “Mbi hinga biani so Jéhovah ayeke na ngangu na ndo aye kue, lo yeke girisa lege pëpe, na tongaso mbi yeke na ngia ti zia bê ti mbi kue na lo.”
Biani, a hunda na zo oko oko ti zia bê kue, pëpe gi na Wasalango e, me nga na ambeni zo. Tongaso, Jéhovah, tongana mbeni kamarade ti ndara na so ahinga ye mingi, amû na e wango na lege ti ambeni zo so e lingbi ti zia bê kue na ala. Na dikongo Bible nzoni, e lingbi bâ wango so lo mû na ndo tënë so.
Azo so e lingbi zia bê kue na ala
Wasungo psaume atene: “Zia bê ti mo na amokonzi pëpe, wala na mbeni molenge ti zo pëpe, ala so alingbi sö mo pëpe.” (Psaume 146:3). Tënë so a sû na gbe ti yingo ayeke mû maboko na e ti yeda so azo mingi alingbi pëpe ti tene e zia beku ti e na ala. Même ala so azo aye tënë ti ala mingi, so a bâ ala tongana “amokonzi” ti sese so, na tapande awandara so ayeke na ambilimbili hingango ye wala ahinga ye na ndo ambeni kusala, alingbi lakue pëpe ti tene e zia bê ti e kue na ala. Fani mingi, fango lege ti ala ayeke ye ti handa, na ti zia bê kue na mara ti “akota zo” tongaso alingbi hio ti ga na vundu.
Biani, ye so alingbi pëpe ti sala si e yeke na kite na ndo zo oko oko kue. Ye oko, a yeke polele so a lingbi e soro nzoni azo so e yeke zia bê kue na ala. Kpengba-ndia wa a lingbi e sala kusala na ni? Tapande ti mara ti Israël ti giriri alingbi peut-être ti mû maboko na e. Tongana a bâ so a yeke nzoni a hiri ambeni zo na kusala ti yô kota kungba na Israël, a wa ândö Moïse ti “[soro], na popo ti azo, ambeni koli ti ngangu, ala so akpe mbito ti Nzapa, azo ti tene-biani, ala so ake faïda sioni”. (Exode 18:21). Ye nyen e lingbi ti manda na ndo ye so?
Akoli so afa lani na gigi ambeni lengo ti Nzapa kozoni si a hiri ala na kusala so ahunda ziango bê kue. Ala fa polele awe so ala kpe mbito ti Nzapa; ala yeke na kota mbito na mbage ti Wasalango ye, na mbito ti ga sioni na lê ti lo asala ala ngangu. A yeke lani polele na lê ti zo oko oko kue so akoli so asala ngangu kue ti bata akpengba-ndia ti Nzapa. Ala ke faïda ti sioni, ye so afa so ala yeke na kpengba-ndia ti mbilimbili so alingbi kanga lege na ala ti tene ngangu ti komande so ala yeke na ni abuba lege ti ala. Ala yeke buba pëpe ziango bê kue so zo azia na ala ti wara gi aye ti ala mveni wala aye ti afami wala ti akamarade ti ala.
A yeke pëpe na lege ti ndara ti sala kusala na mara ti kpengba-ndia tongaso na ngoi ti e tongana e yeke soro azo so e ye ti zia bê kue na ala? E hinga ambeni zo so salango ye ti ala afa na gigi so ala kpe mbito ti Nzapa? Ala leke na bê ti ala ti bata akpengba-ndia ti lo na ndo tambela? Ala yeke be-biani na ndo kengo ti sala aye so ayeke na lege ni pëpe? Ala yeke sala ye tâ na lege ni, pëpe ti gbu mbeni ngoi so asi ti wara ye teti ala mveni wala ti wara aye so bê ti ala ye? Biani, akoli na awali so afa na gigi mara ti alengo tongaso alingbi ti tene e zia bê ti e kue na ala.
Zia si avundu so aga ngoi na ngoi awoko bê ti e pëpe
A lingbi e duti na be-nze-pepe ti hinga zo wa e lingbi ti zia bê kue na lo teti so ziango bê kue na mbeni zo ayeke ga fade fade pëpe. Lege ti ndara ayeke ti kono yeke na yeke ziango bê ti e kue na mbeni zo. Tongana nyen? Biani, e lingbi peut-être ti bâ tambela ti mbeni zo tongana ngoi ayeke hon, na bango lege wa lo yeke sala ye na yâ ti ambeni ye so ayeke si. A lingbi ti zia bê kue na zo ni na yâ ti akete kete ye? Na tapande, lo yeke kiri na ye ti mbeni zo so lo mû tongana ti so lo tene, na lo yeke si na ngbonga so lo fa ti si na ni? Tongana a yeke tongaso, na pekoni, e lingbi peut-être ti bâ so e lingbi ti kono, na gingo bê pëpe, ziango bê ti e na lo mingi ahon ti kozo na ndo aye so ayeke na nene ni mingi. Ye so ague oko na kpengba-ndia so: “Zo so ayeke be-ta-zo na ye kete kete, lo yeke be-ta-zo na ye mingi nga.” (Luc 16:10). Ti soro yâ ti azo ni nzoni, na ti duti na be-nze-pepe alingbi ti mû maboko na e ti kpe kota vundu.
Ye oko, ka tongana mbeni zo azia vundu na bê ti e? Azo so amanda Bible ayeke dabe ti ala ande so na bï ti gbungo lo, abazengele ti Jésus Christ azia lani vundu na bê ti lo mingi. Judas Iscariote akä lo lani nga ambeni akpe teti so mbito asala ala. Pierre abele même Jésus lege ota. Me Jésus ahinga so a yeke gi Judas si asala ye na mbana. Vundu so ala zia na bê ti lo na ngoi ti ngangu tongaso akanga lani lege pëpe na Jésus, na yâ ti akete yenga na pekoni, ti kiri ti zia bê kue na tanga ti abazengele 11 so angbâ (Matthieu 26:45-47, 56, 69-75; 28:16-20). Legeoko nga, tongana e bâ so mbeni zo so e zia bê kue na lo akä e, e yeke sala nzoni ti bâ wala kango zo ni ayeke fä so zo ni alingbi pëpe ti tene e zia bê kue na lo wala a yeke gi mbeni wokongo ti mitele ti kete ngoi.
Zo alingbi zia bê kue na mbi?
Mbeni zo so amû yanga ti soro zo so lo yeke zia bê kue na lo, a lingbi lo sala ye na lege ni na lo hunda tele ti lo mveni: ‘Zo alingbi zia bê kue na mbi? Akpengba-ndia wa na ndo ziango bê kue na zo mbi yeke ku na mbage ti mbi mveni nga na mbage ti ambeni zo?’
Biani, mbeni zo so zo alingbi zia bê kue na lo ayeke tene lakue tâ tënë (aEphésien 4:25). Lo yeke leke pëpe yâ ti atënë ti lo ti tene a lingbi na ti azo so ayeke mä lo ti wara gi aye ti lo mveni. Tongana lo mû zendo, zo so zo alingbi zia bê kue na lo ayeke sala ngangu kue ti sala ye alingbi na tënë so lo tene (Matthieu 5:37). Tongana mbeni zo atene na lo mbeni tënë so a lingbi lo sigigi na ni pëpe, lo yeke bata tënë ni na lo yeke tene kpere-kpere pëpe. Lo yeke be-ta-zo na koli wala wali ti lo. Lo yeke bâ pëpe aye ti porno, lo yeke bi bê ti lo pëpe na ndo salango ye ti kirikiri, na lo yeke sala ngia ti kirikiri pëpe na mbeni zo so ayeke pëpe wali wala koli ti lo (Matthieu 5:27, 28). Mbeni zo so alingbi ti tene e zia bê ti e kue na lo ayeke sala kua ngangu ti bata na fini ti lo mveni na ti sewa ti lo, na lo yeke gi pëpe ti wara nginza senge na ndo amba ti lo (1 Timothée 5:8). Batango na li mara ti akpengba-ndia tongaso ti Bible so ayeke na lege ni ayeke mû ande maboko na e ti hinga azo so e lingbi ti zia bê kue na ala. Na ndo ni, batango mara ti akpengba-ndia ti salango ye tongaso ayeke mû maboko na e oko oko kue ti lingbi biani ti tene azo azia bê kue na e.
A yeke nzere na mo pëpe ti duti ande na yâ ti mbeni sese so azo kue alingbi ti zia bê kue na mba ti ala, na so vundu so aga na lege ti bubango yâ ti ziango bê, ayeke ga ande ngbele ye? A yeke gi mbeni ye ti bango li? Pëpe teti azo so abâ na nene ni azendo ti Bible. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Tënë ti Nzapa afa kozoni gango ti mbeni pendere “fini sese” so salango ye ti mayele, mvene, bubango zo, vundu, kobela na même kui ayeke dä pëpe! (2 Pierre 3:13; Psaume 37:11, 29; Apocalypse 21:3-5). A yeke nzoni ti sala ngangu ti hinga aye mingi mingi na ndo beku so pëpe? Fade aTémoin ti Jéhovah ayeke na ngia ti fa na mo atënë mingi na ndo ye so nga na ndo ambeni li ti tënë so ayeke na nene ni mingi.
[Foto na lembeti 4]
Ti duti na kite na ndo azo ayeke kanga lege na e ti wara ngia
[Foto na lembeti 5]
Jéhovah alingbi biani ti tene e zia bê kue na lo
[Afoto na lembeti 7]
E kue e yeke na nzara ti sala songo so aluti na ndo ziango bê kue na mba