YE TI MANDA 27
Salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni
MO LEKE peut-être devoir ti mo ngangu mingi. Mo lingbi ti duti na mbeni tënë so ayeke fa ye na zo na ayeke na lege ni. Tënë ti yanga ti mo alingbi ti sua nzoni. Me tongana azo so ayeke mä mo ayeke mä gi ambage ti ye so mo yeke tene ngbanga ti so li ti ala ayeke na ndo ti ambeni ye nde, tënë so mo yeke tene ayeke lë lengo tongana nyen? Tongana a yeke ngangu na ala ti zia li ti ala na ndo ti atënë ti mo, mo yeke ndu ande bê ti ala?
Nyen la alingbi ti duti na gunda ti mara ti kpale tongaso? Aye nde nde alingbi ti duti na gunda ni. Mingi ni, a yeke ngbanga ti so atënë ti zo ni asigigi na bê ti ala mveni pëpe. So ti tene lê ti lo ayeke mingi na ndo ti ambeti so lo sû ye dä, wala salango tënë ti lo ayeke tongana lisoro pëpe. Ye oko, akpale so andu tâ gi lege so a leke na diskur ni.
Tongana kozoni kue mo sû atënë kue ti devoir ti mo na mbeti si na pekoni mo gi ti sala ni tongana mbeni plan, mo yeke bâ ande so a yeke ngangu ti tene atënë ti mo aga gi na bê ti ala mveni. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so mo soro awe ambilimbili tënë so mo ye ti sala na kusala. Atâa tongana mo sala kusala na plan ni ti sala na tënë, mo yeke gi ande ti dabe ti mo na atënë so mo sû ni kozo. Tongana a sû mbeni ye sungo na mbeti, salango tënë ni ayeke duti tongana lisoro pëpe nga lege so a leke na tënë ni akpengba mingi ahon ti so zo ayeke sala na tënë lâ oko oko. Ye so ayeke sigigi ande na yâ ti salango tënë ti mo.
Ahon ti sû atënë oko oko kue na mbeti, tara aye so: (1) Soro mbeni kota li ti tënë nga na angbongboro tënë ni so mo yeke sala ande na kusala na yâ ni. Ndali ti andulu devoir, angbongboro tënë use alingbi awe. Devoir so ayo mingi alingbi ti duti na ambage osio wala oku. (2) Na gbe ti ngbongboro tënë oko oko, sû akota versê so mo ye ti sala na kusala ti fa na ngbongboro tënë ni; sû nga atapande na anene tënë so mo ye ti fa. (3) Gbu li na ndo lege so mo ye ti to nda ti devoir ti mo. Mo lingbi même ti sû na mbeti ambeni tënë ni. Leke nga atënë ti mo ti hunzi na devoir ni.
Ti kiri ti bâ lege so mo yeke sala na devoir ni ayeke nga kota ye. Me sala ni pëpe na bango tënë oko oko ti bata ni kue na li. Na yâ salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni, a lingbi tarango peko ti devoir aluti mingi pëpe na ndo lê ti tënë oko oko, me na ndo akota tënë so a lingbi a fa. Kiri mo bâ akota tënë so juska ti tene ala mû peko ti mba hio na yâ ti li ti mo. Tongana mo leke yâ ti devoir ti mo nzoni nga na lege ni, ye so alingbi ti duti mbeni kpale pëpe. Nga, na salango devoir ni, akota tënë ni ayeke sigigi na bê ti ala mveni.
Bâ aye ti nzoni ni. Mbeni kota ye ti nzoni ti salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni ayeke so mo yeke sala ande tënë na mbeni lege so akpengba pëpe, so mingi ni azo ayeke yeda na ni. Salango tënë ti mo ayeke duti ande na wâ na tongaso a yeke nzere na azo so ayeke mä mo.
Kode ti salango tënë so ayeke mû lege na mo ti bâ lê ti azo mingi, ye so ayeke sala si mo fa abibe ti mo na ala nzoni mingi. Teti so mo zia bê ti mo pëpe na ndo ti abungbi ti atënë oko oko so mo sû na mbeti, azo so ayeke mä mo ayeke duti ande ndulu ti bâ so mo hinga nzoni mingi ye so mo yeke sala tënë na ndo ni nga so mo mä na bê biani na tënë so mo yeke tene. Ni la, mara ti salango tënë tongaso ayeke gue oko na fango ye so ayeke na wâ, so ayeke tongana lisoro na so andu bê.
Salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni amû nga lege na zo ti yapu na yâ ti salango ye ti lo. Devoir ni asala pëpe si a yeke ngangu ti gbian ye na yâ ni. Na tapande, tongana, na tongo nda ti lango ni so mo yeke sala na devoir ti mo, mo mä ambeni kpengba sango na ndo so mo yeke dä, so andu ye so mo yeke sala tënë na ndo ni ande, a yeke duti na lege ni ti yôro ni na yâ ni. Wala peut-être na ngoi so mo yeke sala tënë, mo bâ so amolenge so angbâ ti gue na ekole ayeke dä mingi. So ye ti nzoni ti gbian atapande ti mo nga ti fa so tënë ni alingbi na ala si ala bâ so devoir ti mo andu fini ti ala!
Mbeni ye ti nzoni ti salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni ayeke so ayeke pusu mo ti kiri ti gbu li. Tongana mo yeke na gbele mo azo so ayeke yekia tënë ni nga ayeda na ni, mo mveni mo yeke duti na wâ nga mo yeke zi nda ti akota tënë ni, wala mo yeke mû ngoi ti kiri na ndo ti ambeni tënë ti gboto lê na ndo ni. Tongana mo bâ so azo ni asala nzara ti tënë ni mingi pëpe tongana ti kozo, mo lingbi ti sala ambeni ye ti hon ndo ti kpale so ahon ti ngbâ ti sala tënë na azo so li ti ala ayeke na ndo mbeni ye nde.
Kpe agbanda ni. A lingbi mo hinga so salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni ayeke nga na aye so alingbi ti duti mbeni gbanda. Mbeni oko ni ayeke ti duti ndulu ti hon ngoi so a mû. Tongana mo zia ambeni tënë mingi na ndo ni na yâ ti devoir ti mo, mo lingbi ti wara kpale ti ngoi. Mo lingbi ti hon ndo ti ye so tongana mo fa na ndo ti plan ti mo ngoi so mo zia teti mbage oko oko ti devoir ni. Na pekoni, sala ye alingbi na ni.
Mbeni kpale ni, mbilimbili ndali ti awamungo diskur ti kode, ayeke ti zia bê ti ala na ala mveni ahon ndo ni. Teti so ala sala tënë na gbele azo fani mingi awe, ambeni alingbi ti bâ so a yeke ngangu pëpe ti bungbi ambeni tënë na loro ti tene na yâ ti ngoi so a mû na ala. Me a lingbi e duti na tâ be-ti-molenge, nga e bâ na nene ni so e yeke mû mbage na mbeni programme ti fango ye so na yâ ni Jéhovah la ayeke Kota Wafango ye ni. Ye so ayeke pusu e ande ti bâ devoir ti e oko oko na yâ ti sambela nga ti leke ni nzoni.—Es. 30:20; aRom. 12:6-8.
Peut-être ye so agbu mingi bê ti azo so ayeke na kode mingi pëpe na yâ salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni, a yeke so ala lingbi ti girisa ye so ala ye ti tene. Zia pëpe si ye so akanga lege na mo ti gue na li ni na yâ salango tënë nzoni. Leke tele nzoni, sambela Jéhovah ti tene lo mû maboko na mo na lege ti yingo ti lo.—Jean 14:26.
Ti ambeni wamungo diskur nde, ala yeke gi bê ti ala ahon ndo ni ti sala kusala na atënë so ayeke tâ gi na lege ni. Ye so ayeke kanga lege na ala ti sala tënë so aga gi na bê ti lo mveni. Tâ tënë, tongana zo asû devoir ti lo kue na mbeti, lo lingbi peut-être ti soro atënë ti lo nzoni mingi nga ti mû tâ gi peko ti andia ti yanga ti kodoro ni. Tongana atënë ti lo aga gi na bê ti ala mveni, ye ni alingbi ti duti tongaso pëpe. Me tongana lo sala tënë pendere mingi mo bâ mo tene lo yeke sala lisoro, ye so ayeke kanga ndo ti kangbi so. Akota tënë so a fa ni na lege ti atënë so akpengba pëpe, na so a yeke ngangu pëpe ti gbu nda ni, ayeke ndu mingi bê ti azo. Tongana mo leke tele ti mo nzoni mingi, atënë so alingbi biani na ye so mo ye ti tene ayeke ga gi na bê ti ala mveni. A yeke tongaso ngbanga ti so mo kiri mo bâ akota tënë ni nzoni, me pëpe ngbanga ti so mo bata atënë ni kue na li. Tongana mo yeke sala tënë lakue nzoni, na ngoi so mo yeke duti ande na ndo ti estrade, tënë ti mo ayeke ga ande gi na bê ti lo mveni.
Mara ti atënë wa ti sû na mbeti? Tongana ngoi ayeke hon na mo tara tele ti mo nzoni, mo lingbi ti sû gi andulu tënë teti mbage oko oko ti devoir ti mo. Mo lingbi ti sû atënë so legeoko na aversê so mo ye ti sala na kusala na ndo ti mbeni ndulu kugbe ti mbeti wala na ndo ti kota ni ti bâ ni hio. Mingi ni, mo lingbi ti bata na li mbeni plan so aye ayeke dä mingi pëpe teti fango tënë. Tongana mo gi nda ti ambeni ye na ndo ti tënë ni ndali ti mbeni vizite, mo lingbi ti sû andulu tënë na ndo ti mbeni kugbe ti mbeti so mo zia na yâ ti Bible ti mo. Wala mo lingbi ti sala kusala gi na plan ti “Sujets de conversation bibliques” wala mbeni tënë so ayeke na yâ ti buku Comment raisonner à partir des Écritures ti sala na lisoro ti mo.
Ye oko, tongana mo yeke na ambage mingi ti abungbi ti leke gi na yâ ti ayenga mingi pëpe na peut-être ti mû adiskur nga, mo yeke bâ so a lingbi mo sû kamême atënë mingi na mbeti. Ngbanga ti nyen? A yeke ti kiri ti dabe ti mo na akota tënë ni kozo ti sala oko oko ti adevoir so. Atâa a yeke tongaso, bi lê ti mo mingi pëpe na ndo mbeti ti mo ni ti tene atënë ti mo ni oko oko kue. Tongana mo sala tongaso pëpe, mo yeke wara ande pëpe aye ti nzoni so aga na peko ti salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni. Tongana mo yeke sala kusala na ambeti so atënë mingi ayeke na ndo ni, zia marque na tele ni. Tongaso, mo lingbi ti bâ na ngoi so alingbi gi ambeni tënë nga na aversê so mo zia kamba na tele ni, so ayeke na yâ ti plan ti mo.
Atâa so mingi ti atënë ti mbeni kpengba wamungo diskur ni ayeke sigigi na bê ti ala mveni, a yeke nga ye ti nzoni ti zia na yâ ni ambeni kode nde ti salango tënë. Na tongo nda ti tënë ti mo wala na hunzingo ni, ndo so a hunda ti tene zo abâ lê ti azo nzoni nga lo tene atënë so ane na so a leke ni pendere mingi, a yeke duti nzoni ti bata ambeni tënë na li. Tongana zo aye ti fa ambeni ye, wungo ti aye, atënë ti ambeni zo wala aversê, ti diko ni dikongo ayeke duti ande nzoni na ayeke mû ngangu na ni.
Tongana ambeni zo ahunda ti tene a fa nda ti tënë na ala. Ngoi na ngoi, a yeke hunda na e ti fa nda ti atënë ti mabe ti e sân ti tene e leke tele ti e kozoni. Ye so alingbi ti si tongana mbeni zo so e tingbi na lo na fango tënë ahunda mbeni tënë so aye ti kanga lege. Oko ye tongaso alingbi ti si na asewa, azo so e na ala e yeke na place ti kua wala ekole oko. Akota zo ti kodoro alingbi nga ti hunda na e ti fa nda ti atënë ti mabe ti e nga lege ti dutingo ti e na fini. Ni la Bible awa e, a tene: “I leke bê ti i ti kiri tënë lakue na azo kue so ahunda nda ti tënë ti beku so ayeke na yâ i, me i kiri tënë na tâ be-ti-molenge na mbito.”—1 Pi. 3:15.
Bâ tongana nyen Pierre na Jean akiri tënë na Sanhédrin ti aJuif, tongana ti so a fa pekoni na Kusala 4:19, 20. Gi na lege ti andulu tënë, ala fa bango ndo ti ala polele. Ala sala ni lani na mbeni lege so alingbi na azo so ayeke mä ala. Ala fa so tënë so andu abazengele andu nga da-ngbanga ni. Na pekoni, azo abi atënë ti mvene na li ti Etienne na ala gue na lo na gbele oko da-ngbanga so. Diko kpengba kiringo tënë ti lo na Kusala 7:2-53, so aga gi na bê ti lo mveni. Lo leke yâ ti atënë ti lo tongana nyen? Lo fa aye na molongo so asi na yâ ti mbaï. Na mbeni mbilimbili ngoi, lo to nda ti gboto lê na ndo dutingo ndulu ti mara ti Israël ti ke yanga. Na hunzingo tënë ti lo, lo fa so Sanhédrin ni mveni afa oko bibe so, na lege ti so ala sala si a fâ Molenge ti Nzapa.
Tongana a hunda na mo gi tongaso ti fa nda ti atënë ti mabe ti mo, nyen la alingbi ti mû maboko na mo ti kiri tënë nzoni? Mû tapande ti Néhémie so asambela na bê ti lo kozo ti kiri tënë na hundango tënë ti Gbia Artaxerxès (Néh. 2:4). Na pekoni, leke hio mbeni plan na yâ ti li ti mo. Mo lingbi ti mû peko ti akota ye so ge: (1) Soro tënë oko wala use so a lingbi a duti na yâ ti fango nda ti tënë ti mo (mo lingbi ti soro atënë so ayeke na yâ ti buku Comment raisonner à partir des Écritures). (2) Soro aversê wa mo ye ti sala na kusala ti mû ngangu na atënë so. (3) Bâ tongana nyen mo yeke to nda ti fango nda ti ye ti mo na ndara si zo so ahunda tënë ni ayeke duti ndulu ti mä mo. Na to nda ti sala tënë.
Tongana bê ti mo ayeke gi mo mingi, mo lingbi ti dabe ti mo na ye so a lingbi mo sala? Jésus atene na adisciple ti lo: “I gi bê ti i pëpe ti tene fade i tene nyen wala i sala tënë tongana nyen; teti na l’heure ni mveni fade A mû na i tënë so i lingbi tene. Teti fade a yeke i so asala tënë pëpe, me a yeke Yingo ti Babâ ti i so asala tënë na yâ i.” (Mat. 10:19, 20). So aye ti tene pëpe so mo yeke wara ande “tënë ti ndara” na lege ti ye ti kpene tongana ti so a mû lani na akozo Chrétien (1 aCor. 12:8). Me tongana mo yeke mû lakue peko ti fango ye so Jéhovah amû ndali ti awakua ti lo na yâ ti kongregation ti aChrétien, yingo vulu ayeke kiri ande na yâ ti li ti mo atënë so mo yeke na bezoin ni na ngoi so a hunda.—Es. 50:4.
Biani, salango tënë so aga gi na bê ti lo mveni alingbi ti lë lengo mingi. Tongana mo yeke tara tele ti mo lakue na ngoi so mo yeke sala adevoir na kongregation, a yeke duti ande ngangu na mo pëpe ti kiri tënë na atënë so azo ahunda gi tongaso, teti so akode ti lekengo aplan ni ayeke gi legeoko. Zia ye akanga lege na mo pëpe. Ti manda ti sala kusala na atënë so aga gi na bê ti ala mveni ayeke mû ande maboko na mo ti fa tënë nzoni ahon ti kozo. Na tongana mo yeke na matabisi ti sala adevoir na kongregation, mo yeke sala si azo angbâ ti dengi mê na tënë ti mo na mo yeke ndu bê ti ala ahon ti kozo.