IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETE Watchtower
Watchtower
IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETI
Mashi
  • BIBLIYA
  • BICAPO
  • NTIMANANO
  • mwbr25 Mwezi gwa 11 buk. 1-15
  • Ebicapo Bikolesibwe omu “Ibugu ly’Entimanano Omukolo n’Akalamo k’Omukristu” (11-12/2025)

Nta video eri mw’ehi higabi.

Habire ehya mazibu ene oba oli walonza.

  • Ebicapo Bikolesibwe omu “Ibugu ly’Entimanano Omukolo n’Akalamo k’Omukristu” (11-12/2025)
  • Ebicapo Bikolesibwe omu Ibugu ly’Entimanano Omukolo n’Akalamo k’Omukristu—2025
  • Birhwe bisungunu
  • NSIKU 3-9/11
  • NSIKU 10-16/11
  • NSIKU 17-23/11
  • NSIKU 24-30/11
  • LUSIKU 1-7/12
  • NSIKU 8-14/12
  • NSIKU 15-21/12
  • NSIKU 22-28/12
  • NSIKU 29/12–4/1
Ebicapo Bikolesibwe omu Ibugu ly’Entimanano Omukolo n’Akalamo k’Omukristu—2025
mwbr25 Mwezi gwa 11 buk. 1-15

Ebicapo Bikolesibwe omu Ibugu ly’Entimanano Omukolo n’Akalamo k’Omukristu

© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

NSIKU 3-9/11

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | OLWIMBO LW’ENYIMBO 1-2

Omwanzi Guganirire Obuzigire bw’Okunali

w15 15/1 buk. 30 cif. 9-10

Ka Byanahashikana Okuba n’Obuzigire bw’Okunali?

9 Obuhya burhali bumvikane bulebe kone erhi kontra ndebe egarhi k’omulume n’omukazi erhalimwo buzigire n’okukombêrana. Obuzigire kaba kantu ka bulagirire bwenene omu buhya bw’Abakristu. Cikone, buzigire buhi rhuli rhwaganirira? Ka buli bulya buzigire bulongozibwa n’amakanuni g’Ebibliya? (1 Yn. 4:8) Ka buli buzigire bw’akaburhano nk’obu abantu ba mulala muguma bayeresanya? Ka buli bula buzigire bw’okucishwekerera abîra b’okunali bayeresanya? (Yn. 11:3) Ka buli bula buzigire bubonekana egarhi k’omulume n’omukazi? (Mig. 5:15-20) Obuzigire bw’okunali bulunganisa omulume n’omukazi Bakristu buba buhiziremwo ebyo byoshi. Obuzigire bw’okunali bunabonekane n’obwalagale aha buli kugerera ebijiro. Co cirhumire kuli kwa bulagirire bwenene omulume n’omukazi Bakristu barhakag’ileka emikolo yabo ya ngasi lusiku ebazimbe akasanzi bakakolesa lyo bayeresanya obuzigire n’okukombêrana! Okushibirirana omu njira ya ntyo kwanabarhabala bazibuhye n’okujira obuhya bwabo bube n’omwishingo. Omu nkomedu ndebe erhi omu maeneo malebe, kanji-kanji ababusi bo bacishogera omwana wabo omuntu aja naye omu buhya; n’oko kunarhume omulume n’omukazi bahikira aha bajira obuhya barhanacimanyana bwinja. Ciru akaba ntyo, enyuma z’okurhôlana kuli kwinja bwenene bakayeresanya obuzigire kugerera enderho zabo. Okujira ntyo kwanabarhabala bazigirane n’okuzibuhya obuhya bwabo.

10 Okukombêrana n’okuyeresanya obuzigire egarhi k’abantu bajire omu buhya kujira obundi bunguke. Mwami Solomoni alaganyize omunyere Mushulami oku amuha ‘ebisikiyo bitule n’ennoro, ahebe kw’igerha litule n’ecuma c’enfaranga.’ Solomoni akunzire oyo munyere omu kuderha oku ali “mwinja nka mwezi,” n’oku ali “amoleka nk’izûba.” (Lwi. 1:9-11, Mashi Bible; 6:10) Cikone oyo munyere abêra mwishwekerezi oku mungere al’izigire. Bici byamuzibuhize n’okumurhuliriza omu mango barhali haguma n’omuzigirwa wage? Arhubwizire byo. (Osome Olwimbo lw’Enyimbo 1:2, 3.) Akag’ikengera oku oyo mungere ‘akag’imununugurha n’ehinunugurho hy’akanwa kage.’ Kuli oyo munyere, okusimwa n’oyo mungere ko kwali ‘kununu kulusha idivayi’ lyakag’ishagalusa omurhima gwage, n’izino ly’oyo mungere kuli ye lyali nka “mavurha gadubuka” ah’irhwe. (Enna. 23:5; 104:15) Kobinali, okukengera ebijiro binja n’okukombêrana mwayeresinye kwanayushula n’okuzibuhya obuzigire bwinyu. Co cirhumire kuli kwa bulagirire abarhôline bakayeresanya obuzigire n’okukombêrana!

Obuhirhi bw’Ekiroho

w15 15/1 buk. 31 cif. 11

Ka Byanahashikana Okuba n’Obuzigire bw’Okunali?

11 Kandi ecitabu c’Olwimbo lw’Enyimbo cihire n’Abakristu barhacija omu buhya amahano, ci bwenene abali balonza oyu bakarhôlana naye. Nta buzigire oyo munyere Mushulami agwerhe kuli Solomoni. Omu kugasha abanyere b’e Yeruzalemu, oyo munyere aderha ntya: ‘Murhazûsagya obusîme [muli nie] na bone burhacilonza.’ (Lwi. 2:7, Mashi Bible; 3:5) Bulya gurhi aderhaga ntyo? Aderhaga ntyo bulya kurhaba kwinja okuzusa obusîme muli ngasi muntu rhunabwine. Co cirhumire kuli kwinja Omukristu olonzize okuja omu buhya alembere kuhika amango abona omuntu azigira okunali ly’arhôlana naye.

NSIKU 10-16/11

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | OLWIMBO LW’ENYIMBO 3-5

Obwinja bw’Ekandalala Buba bwa Bulagirire Bwenene

w15 15/1 buk. 30 cif. 8

Ka Byanahashikana Okuba n’Obuzigire bw’Okunali?

8 Arhali enderho zoshi ziri omu citabu c’Olwimbo lw’Enyimbo zo ziganirire obwinja bw’iranga. Rhulole ebi olya mungere aderhaga lugenda enderho z’omunyere Mushulami. (Osome Olwimbo lw’Enyimbo 4:7, 11.) Adesire oku akanwa k’oyo munyere “muke gwa bûci kali kashongola.” Bulya gurhi? Bulya omuke gw’obûci guba mununu bwenene gunabamwo nsukari nyinji kulusha obûci bwagezireko ehiboho. Ashubir’iderha ntya: “Aha idako ly’olulimi lwawe, bûci buhali n’amarha,” kuli kuderha oku enderho z’oyo munyere zali za kusimisa na nyinja nka kula obûci n’amarha biyorha. Bibonekine n’obwalagale oku erhi omungere abwira oyo munyere erhi, “wamàyinjiha, . . . wani, . . . we ‘Nt’izabyo,’” arhali iranga ly’oyo munyere lyone akag’irhanyako.

w00 1/11 buk. 11 cif. 17

Oku Mungu Abona Olugenzi Lucîre

17 Omuntu wa kasharhu wabire n’olugenzi lucîre, ali munyere Mushulami. Bulya aciri nsuli anagwerhe iranga linja, asimwa n’olya murhabana mungere; ciru n’Omwami Solomoni w’e Israheli wali mugale naye amusima. Omwanzi mwinja guganirirwe omu citabu c’Olwimbo lw’Enyimbo guyerekine oku omunyere Mushulami agendekire aba n’olugenzi lucîre, n’oko kwarhuma akakengwa n’abandi. Solomoni alongozibwe n’iroho litagatifu ly’ayandika emyanzi eyerekire omunyere Mushulami ciru akaba oyo munyere amubenzire. Omunyere Mushulami al’izigire olya mungere, n’oyo mungere akag’ikenga olugenzi lwage lwinja. Mango maguma oyo mungere aderha oku omunyere Mushulami ali nka ‘bustani bulikwo olugurhu.’ (Olwimbo lw’Enyimbo 4:12) Omu Israheli ya mîra, obustani bwinjinja bwakag’iba bulimwo ebishogoshogo binja biri lubero, amauwa g’ehisununu hinja, n’emirhi mizibu-zibu. Obustani buli nk’obo bwakag’iba buzungulusibwe olugurhu erhi olukuta n’omuntu akag’ijamwo omu kugera omu mulango gwakag’ibêra guli muyigale. (Izaya 5:5) Omurhabana mungere akag’ishushanya olugenzi lucîre n’obuzigire bw’omunyere Mushulami n’obustani bwinjinja. Olugenzi lw’oyo munyere lwali lwinja bwenene. Oyo munyere Mushulami alinzire ayish’iyeresa omulume wakamurhôzire yene ebijiro by’obuzigire.

g04 22/12 buk. 9 cif. 2-5

Obwinja bw’Obulagirire Bwenene

K’abandi banasimisibwa n’obwinja bw’ekandalala? Georgina, okola agwerhe hofi myaka ikumi aherusire, adesire ntya: “Mw’eyo myaka yoshi, nashagalukire ibanie bwenene bulya aba mwikubagirwa kuli nie ananambwire okuli. Akantu kaba ka bulagirire bwenene omu kalamo kage kuba kusimisa Mungu. Oko kunarhume anzigira n’okumbona oku ndi wa bulagirire. Nk’arhôla emihigo ananganize n’oko kunarhume naciyumva oku ndi wa bulagirire. Manyire oku kobinali aba anzigire.”

Daniel, wajaga omu buhya omu mwaka gwa 1987, adesire ntya: “Mukanie aba masoro bwenene kuli nie. Arhali iranga lyage lyone lirhuma namusima, cikone n’amorhere gage ganarhume namuzigira bwenene. Ensiku zoshi anarhanye oku malagirire g’abandi ananajire okwage koshi ly’abarhabala baciyumve bwinja. Ajira amorhere gashinganine g’Ecikristu. Oko kunarhume nashagalukira bwenene okuba haguma naye.”

Ciru akaba mw’er’igulu abantu banasegeze bwenene obwenge bwabo oku iranga, rhushinganine rhukacihangana okulaba obwinja bw’ekandalala. Kwanaba kuzibu okupata ebirumbu bisogorosire; na ciru omuntu akaba abigwerhe, arhali byo by’obulagirire. Cikone, byanahashikana omuntu abe n’amorhere gashinganine garhuma omuntu aba n’obwinja bw’ekandalala. Ebibliya edesire ntya: “Iranga kurhebana lirhebana, n’obwinja buba bwa busha, omukazi orhinya Nyakasane [Yehova, NWT] ye kwanine okukûngwa.” Ebibliya erhurhonzire ntya: “Nka kula wankanabona olupeta lw’ennoro luli engulube omw’izulu, kwo n’omukazi w’iranga orhagwerhi irhwe ayorha.”​—Emigani 11:22, Mashi Bible; 31:30.

Akanwa ka Nnâmahanga karhurhabire rhukabona oku ‘[omuntu] w’omu ndubi y’omurhima gwirhu w’omu malimbo garhankahash’isherera g’entimanya ziyunjwire butûdu n’omurhûla, ye ojira akamalo omu masu ga Nyamuzinda.’ (1 Petro 3:4) Kobinali, obwinja bw’ekandalala buli bwa bulagirire bwenene kulusha iranga libonekana n’amasu. Byananahashikana ngasi muntu apate obo bwinja bw’ekandalala.

Obuhirhi bw’Ekiroho

w06 15/11 buk. 18 cif. 4

Entanya z’Obulagirire Ziri omu Citabu c’Olwimbo lw’Enyimbo

2:7; 3:5​—Bici byarhumaga omunyere Mushulami agasha abanyere b’aha mwa mwami ‘okw’izino ly’empongo [empene] n’orhushafu rhw’emuzirhu?’ Empongo n’orhushafu rhw’emuzirhu biba bimanyikine bwenene enyanya z’obwinja bwazo n’oboya bwazo buba bucîre. Bibonekine oku omunyere Mushulami akolesize ngasi kantu kalangala na kinja lyo alahiza abanyere b’aha mwa mwami barhazusagya obusîme muli ye.

NSIKU 17-23/11

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | OLWIMBO LW’ENYIMBO 6-8

Obe Lukuta, ci Orhabaga Mulango

it “Olwimbo lw’Enyimbo” cif. 11

Olwimbo lw’Enyimbo

Bibonekine oku buzinda Solomoni aleka omunyere Mushulami agaluke emwabo. Erhi bashinja bage bamulangira badosa ntya: “Mwa ndi ola wayinamuka arhenga omu irungu ayegemîre Omuzigirwa wage?” (Lwi 8:5a) Bashinja b’oyo munyere Mushulami barhal’icihugûkwa oku mwali wabo agwerhe obuzigire busezire ntyo. Omu myaka y’embere z’aho, mushinja wage muguma aderhaga ntya oku bimuyerekire: “Mwàli wirhu ali murho: ibêre lyage lirhacihona; lero kurhi rhwajira mwâli wirhu olusiku bàmuganîza?” (8:8) Owundi mushinja wage ashuza ntya: “Akaba ali lukûta, rhwalushwinja n’amarhale, gukaba muhango, rhunagusêze n’embaho z’enduluma.” (8:9) Cikone, bulya omunyere Mushulami abire n’obuhashe bw’okuhagalika enshumi mbi, anarhimukwa n’omurhi gwage gw’omuzabibu omu kubêra mwishwekerezi oku muzigirwa wage (8:6, 7, 11, 12), akadesire ntya: “Ncîbêrire lukûta, n’amabêre gani go galigi minâra. Omu masu gage, ndi nka mbwine omurhûla obu!”​—8:10.

yp buk. 188 cif. 2

Bici Ebibliya Edesire Lugenda Okujira Ecijiro c’Obuhya Embere z’Okuja omu Buhya?

Okuyâka olugenzi lw’eby’enshonyi kunarhabale omusole omu njira nyinji ahanyuma n’okuguyâsa amazibu kone. Ebibliya erhubwizire lugenda ensuli yayâsire olugenzi lw’eby’enshonyi ciru akaba yal’igwerhe omusole yal’izigire bwenene. Muli oko, oyo munyere akadesire ntya buzira bwoba: “Ncîbêrire lukûta, n’amabêre gani go galigi minâra.” Arhali mulango gwali mulembu okuyigulwa n’olugenzi lw’eby’enshonyi. Bulya agwerhe olugenzi lwinja akag’ibonekana nka munâra mulî gurhankashonwako! Al’ishinganine akahamagalwa “munyere ocîre” akanadesire ntya lugenda omuzigirwa wage: “Omu masu gage, ndi nka mbwine omurhûla obu!” Omurhûla oyo munyere agwerhe omu bukengere gwakag’irhuma bombi baba ba kurhimukwa.​—Olwimbo lw’Enyimbo 6:9, 10; 8:9, 10.

yp2 buk. 33

Olwiganyo Rhwakayiga​—Omushulami

Omunyere Mushulami al’imanyire oku al’ishinganine abe n’entanya nyinja lugenda eby’obusîme. Abwira abîra bage ntya: ‘Mmûyinginzire mâshi banyere b’e Yerusalemi, murhazûsagya obusîme [muli nie] burhanacilonza.’ Oyo munyere Mushulami al’imanyire oku oku omuntu ali aciyumva kwanashumya duba-duba entanya zage. Kwa lwiganyo, al’ihugûsirwe oku ababo banyere banamushumya asimane n’omuntu orhamushinganini. Kandi al’imanyire oku oku ali aciyumva kwanarhuma arharhôla emihigo minja. Muli oko omunyere Mushulami abêra nka “lukûta.”​—Olwimbo lw’Enyimbo 8:4, 10.

K’onabone eby’obusîme omu njira eshinganine ak’omunyere Mushulami? Ka wanarhôla emihigo eyimangire oku bwenge bwinja ahali h’okushimba kone enyifinjo z’omurhima gwawe? (Emigani 2:10, 11) Mango maguma na maguma abandi banakushumya ly’orhondera washeba erhi kushebwa orhanaciba tayari okujira ntyo. Hali amango nawe wene wakacishumya okujira ntyo. Kwa lwiganyo, erhi wakabona omurhabana n’omunyere bali balambagira banagwarhine okuboko, k’onaciyumve ocifinjire okuba n’obwîra buli nk’obo? Ka wanarhondeza obwîra n’omuntu orhali Muhamirizi? Omunyere Mushulami akag’ikolesa obwenge bwinja ly’arhôla emihigo lugenda eby’obusîme. Nawe wanahasha okujira ntyo!

Obuhirhi bw’Ekiroho

w15 15/1 buk. 29 cif. 3

Ka Byanahashikana Okuba n’Obuzigire bw’Okunali?

3 Osome Olwimbo lw’Enyimbo 8:6. Oluderho “ngulumira ya Nyamuzinda” lukolesibwe omu kuganirira obuzigire luhugwire binji. Obuzigire bw’okunali eli “ngulumira ya Nyamuzinda” bulya Yehova ye warhondezagya obuzigire bwa ntyo. Alemire omuntu oku nshusho yage anamuha obuhashe bw’okuzigira. (Murh. 1:26, 27) Erhi Mungu ayeresa Adamu omukazi murhanzi Eva, Adamu aderha enderho nyofi z’obusîme. Buzira karhinda Eva aciyumvirhe ayegerire Adamu bulya ‘muli ye mwo arhengaga.’ (Murh. 2:21-23, Mashi Bible) Okubona Yehova ahire bene bantu obuhashe bw’okuyeresanya obuzigire, omulume n’omukazi banahasha okuba n’obuzigire bw’okunali burhankanahwa.

NSIKU 24-30/11

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | IZAYA 1-2

Obulangalire Kuli Balya ‘Bayunjwire Mabi’

ip-1 buk. 14 cif. 8

Omushamuka n’Abagala Bagoma

8 Izaya agendekezize omwanzi gwage omu kukolesa enderho nzibu lugenda ishanja ly’e Yuda. Adesire ntya: “Yajewe! Ishanja linya-byaha, olubaga luyunjwire mabi, iburha lya banyankola-maligo, abana b’emihera! Bajahisire Nyakasane [Yehova, NWT] bagayaguza Omwimâna w’Israheli; bamuhindamulira omugongo.” (Izaya 1:4) Ebijiro bibi by’abantu byanaba binji bwenene kuhika bibe nka muzigo muzirho kuli bo. Omu mango ga Abrahamu Yehova aganirire ebyaha bya Sodoma na Gomora, aderha oku “ecaha cabo carhalusire.” (Omurhondêro 18:20) Ntyo ko binakola biyosire lugenda abantu b’e Yuda bulya Izaya adesire oku ‘bayunjwire mabi.’ Kandi abahamagire “iburha lya banyankola-maligo, abana b’emihera!” Kobinali, abantu b’e Yuda bali nka bana bagoma. ‘Bahindamulire Nnâmahanga omugongo.’

ip-1 buk. 28-29 cif. 15-17

“Muyishage Rhuyumvanye”

15 Yehova agendekire okuderha omu njira y’olukogo na ya bwonjo bwenene. Adesire ntya: “Muyishage rhuyumvanye, ciru ebyaha binyu byakaba bikola biri byalabuka nka kantu kadukula bwenene, nabicêsa bihinduke byeru nka lubula. Ciru akaba bikola bili byalangîrwa nka kantu kashusha omuko nabishuka biyeruhe nka nyange.” (Izaya 1:18, Mashi Bible) Kanji-kanji abantu banahugukwe kubi ogo mulali guli oku murhondero gw’ogo mulongo. Kwa lwiganyo, Ebibliya Ntagatifu edesire ntya: “Muyishe rhuje kadali.” N’oko kwanarhuma byayumvikana nk’abantu balongola na Yehova lyo bayumvikana. Cikone arhali ntyo ko biri! Nt’igosa ciru n’eliguma Yehova ajira, ciru n’amango ali ashibirira abantu balyalya na bagoma. (Olushika 32:4, 5) Ogo mulongo gurhaganiriri enshambalo ziri zajirwa egarhi ka bantu babirhi bayumanine, cikone guganirire enganîro ziri zajirwa lyo habonekana obushinganyanya. Oko kuyumvikine nka Yehova ali asambisibwa n’ishanja ly’Abaisraheli.

16 Ezo nderho zanarhuma omuntu ayoboha bwenene, cikone Yehova aba Mutwi w’Emanja wa bwonjo na wa lukogo bwenene. Obuhashe bwage bw’okubabalira burhankagerwa ciru n’ehitya. (Ennanga 86:5) Yene ye wakarhôla ebyaha by’Abaisraheli biri byalabuka “nka kantu kadukula bwenene” n’okubicesa abijire byeru “nka lubula.” Nta bushiru boshi-boshi mwene muntu ankakolesa, nta kantu ankajira, na nta masala akajira gakarhenza loshi-loshi ecaha. Obwonjo bwa Yehova bone bwakarhenza loshi-loshi ecaha. Nnâmahanga arhôzire omupango gw’okubabalira abantu baciyunjuzize kurhenga oku murhima.

17 Ezo nderho ziri z’okuli bwenene co cinarhumire Yehova azigalukira omu kukolesa ezindi nderho z’olwiganyo omu kuderha oku ciru akaba ebyaha birhu bikola bili byalangîrwa “nka kantu kashusha omuko” abishuka biyeruhe nka nyange. Yehova alonzize rhumanye oku ye Obabalira okunali ebyaha birhu ciru byakaba bizibu bwenene erhi akabona oku rhuciyunjuzize okunali. Abantu babona nk’ebyaha byabo birhankababalirwa ciru n’ehitya, kuli kwinja bakarhanya oku nyiganyo z’abantu nka Manase. Ayusize myaka minji ali ajira ebyaha bizibu bwenene. Ciru akaba ntyo, aciyunjuza anababalirwa. (2 Enganîro 33:9-16) Yehova alonzize rhweshi, kuhiramwo n’abajijire ebyaha bizibu, rhumanye oku ho akasanzi kaciri ‘k’okuyisha rhuyumvanye’ naye.

Obuhirhi bw’Ekiroho

ip-1 buk. 39 cif. 9

Enyumpa ya Yehova Yahirwa Enyanya

9 Kobinali, nta ntondo y’okunali eriko ehekalu y’amabuye abantu ba Mungu barhimananako ene. Abasoda Baroma basherezagya ehekalu ya Yehova yali e Yeruzalemu omu mwaka gwa 70 K.K.K. Entumwa Paolo yayerekine n’obwalagale oku ehekalu yali e Yeruzalemu n’ihema ly’entimanano lyakag’ikolesibwa embere z’aho byal’ishushanyize kantu kalebe kakabire omu mango gayisha. Byal’ishushanyize akantu k’obulagirire bwenene k’ekiroho, kuli kuderha, “eciralo c’okuli cayubakagwa na Nyakasane [Yehova, NWT], ci arhali n’omuntu.” (Abahabraniya 8:2) Eco ciralo erhi ihema ly’ekiroho guli mupango Yehova ahizireho guyimangire oku nterekêro y’engombôlo Yezu Kristu ahânaga gurhuhashisa rhumuharamye. (Abahabraniya 9:2-10, 23) Kushimbana n’ezo ntanya, entondo y’enyumpa ya Yehova eganirirwe omu Izaya 2:2 eshushanyize enterekêro ecîre ya Yehova ya muli gano mango. Abantu balunga enterekêro ecîre okuboko barharhimanana hantu halebe h’okunali; ci baba omu cinyabuguma kugerera enterekêro ecîre baha Yehova.

LUSIKU 1-7/12

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | IZAYA 3-5

Yehova Agwerhe Ehaki y’Okulangalira oku Abantu Bage Bamurhumikira

ip-1 buk. 73-74 cif. 3-5

Obuhanya oku Muzabibu Gurhalehekaga Malehe Minja!

3 Izaya abe abumvirhiza bage bo akag’iyimbira ezo nderho z’olwiganyo erhi nanga, kobinali bazisegizeko obwenge. Bantu banji bayishi omukolo gujirwa omu kuhinga ishwa ly’emizabibu, n’olwiganyo Izaya akolesagya luyumvikine n’obwalagale. Ak’abantu bahinga emizabibu ene, arhali mogomogo yo nn’ishwa ly’emizabibu arhwezire, ci arhwera “omuzabibu mwinja kulusha,” kuli kuderha mburho nyinja atwaga oku “muzabibu mudukula.” Anajijire bwinja bwenene bulya arhwera eyo mizabibu oku “mwandagalo gw’entondo eyera bwinja,” hantu eyo mizabibu yakayezire bwinja.

4 Binahune mukolo munji ly’emizabibu eyana amalehe. Izaya ayerekine oku nn’ishwa ly’emizabibu ‘ajire ahumba n’okuyomola amabuye,’ n’ogo gwali mukolo mudarhi bwenene! Bibonekine oku akolesize amabuye manenene “ly’ayubakamwo omulunga.” Omu mango ga mîra abalanzi bakag’ija oku milunga ya ntyo lyo balanga emburho ly’ebishambo birhazizimbaga erhi ly’ensimba zirhazilyaga. Kandi, ayubaka olukuta lw’amabuye ly’ajiramwo emituta y’eyo mizabibu. (Izaya 5:5) Kanji-kanji abahinzi bakag’ijira ntyo ly’emigezi erhahêkaga obudaka bwinja.

5 Bulya nn’ishwa ly’emizabibu akozire bwenene, agwerhe ecirhumire cinja c’okulangalira oku ishwa lyage lyayeramwo emizabibu minja. Enyanya z’oko, ahumba n’olwina lw’omukenzi akakandiramwo. Cikone k’apasire ebi al’ilangalire? Nanga, ely’ishwa ly’emizabibu lyayana emizabibu mibi.

ip-1 buk. 76 cif. 8-9

Obuhanya oku Muzabibu Gurhalehekaga Malehe Minja!

8 Izaya ahamagire Yehova, nn’olukoma lw’emizabibu, “muzigirwa wani.” (Izaya 5:1) Izaya akag’iderha omu njira ya ntyo lugenda Mungu bulya agwerhe obwîra bwa hofi-hofi haguma na Mungu. (Oshushanye na Ayubu 29:4; Ennanga 25:14.) Cikone, obuzigire Izaya agwerhe lugenda Yehova, burhakahika ciru n’ehitya oku buzigire Yehova agwerhe ‘okw’ishwa lyage ly’emizabibu,’ kuli kuderha ishanja ‘arhweraga.’​—Oshushanye na Olubungo 15:17; Ennanga 80:8, 9.

9 Yehova “arhwezire” abantu bage omu cihugo c’e Kanani anabaha amarhegeko n’amahano, gakag’ibalanga lyo barhag’iyahukirwa n’enkomedu z’agandi mashanja. (Olubungo 19:5, 6; Ennanga 147:19, 20; Abefezi 2:14) Na kandi, Yehova abaha abazuzi, abakuhani, n’abalebi lyo bakabayigiriza. (2 Abami 17:13; Malakiya 2:7; Ebijiro by’Entumwa 13:20) Ngasi mango erhi agandi mashanja gakarhezire Abaisraheli, Yehova akag’ibarhumira abantu b’okubayokola. (Abahabraniya 11:32, 33) Oko kuyerekine oku Yehova agwerhe ecirhumire cinja c’okudosa ntya: “Bici nal’inkwanine okujirira olukoma lwani lw’emizabibu nabula n’okulujirira byo?”

w06 15/6 buk. 18 cif. 1

Oshibirire ogu Muzabibu!

Izaya ashushanyize “enyumpa y’Israheli” n’ishwa ly’emizabibu lyayanaga “emizabibu mibi,” erhi mizabibu ebozire. (Izaya 5:2, 7) Emizabibu y’emuzirhu eba misungunu-ngunu bwenene kulusha emizabibu abantu bahinga enajira munyafu musungunu bwenene, enderhere yayo yo ejira enafasi nnene bwenene kulusha omunyafu gwayo. Emizabibu y’emuzirhu erhaba minja ciru n’ehitya okuyilya erhi okujiramwo idivayi, co cirhumire eshushanyize ishanja ligoma lyagwerhe amalehe mabi g’okuvuna amarhegeko ahali h’okuba ishanja lishinganyanya. Okurhaba n’amalehe minja kw’eyo mizabibu lirhali igosa ly’Owayirhweraga. Yehova ajijire bintu binji bwenene ly’arhabala ishanja ly’Israheli lyo liyana amalehe minja. Yehova adosa ntya: “Bici nal’inkwanine okujirira olukoma lwani lw’emizabibu nabula n’okulujirira byo?”​—Izaya 5:4.

w06 15/6 buk. 18 cif. 2

Oshibirire ogu Muzabibu!

Bulya omuzabibu gw’e Israheli gurhayanaga amalehe minja, Yehova arhonda abantu bage oku akashabire olukuta ayubakaga lwakag’ibalanga. Arhakacishibirire omuzabibu gwage gw’olwiganyo erhi okuhinga idaho gwalimwo. Enkuba yakag’irhabala eyo mizabu ly’eyera, erhakacinire, n’oko kwakarhumire emisihe n’emishugi yayimeramwo.​—Izaya 5:5, 6.

Obuhirhi bw’Ekiroho

ip-1 buk. 80 cif. 18-19

Obuhanya oku Muzabibu Gurhalehekaga Malehe Minja!

18 Omu Israheli ya mîra obudaka boshi bwali bwa Yehova. Ngasi mulala gwagwerhe obwimo bw’ishwa gwahabagwa na Yehova, gwakanahanyire ely’ishwa bwasa erhi gulihinge, cikone gurhal’ishinganine ciru n’ehitya guliguze “loshi.” (Bene-Levi 25:23) Elyo irhegeko lyakag’irhuma barhajirirana kubi nka muntu muguma okurhôla yene amashwa g’abandi. Kandi elyo irhegeko lyakag’ilanga emilala ly’erhag’ikena bwenene. Cikone, hali abantu b’e Yuda bakag’ivuna amarhegeko ga Mungu lugenda amashwa. Mikeyo ayandisire ntya: “Bacifinja amashwa banaganyage; banyage enyumpa zicibêre zabo, banarhambule omuntu n’enyumpa yage, ciru n’akashambala kage ayimagamwo.” (Mikeyo 2:2) Cikone olwandiko lw’Emigani 20:21 luhânyire obu burhonde: “Obugale burhangira duba n’okukula duba bunazinde erhi burhacibona mugisho.”

19 Yehova alaganyize oku anyaga abo bantu b’okucikaliza ebyo bacihaga ciri-misi. ‘Nta muntu wakacibire mw’ezo nyumpa barhôlaga ciri-misi.’ Amashwa bacihaga gakajire gayeramwo biryo bisungunu byone kulusha oku gakag’iyera embere. Kobinali akasanzi bakahâbirwemwo obo buhane n’oku bakabuhâbirwemwo birhal’imanyikine. Oko kwal’iyerekine omu njira ndebe oku akalamo kabo kakayosire amango bakahesirwe e Babiloni.​—Izaya 27:10.

NSIKU 8-14/12

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | IZAYA 6-8

“Nie ono, Ontume!”

ip-1 buk. 93-94 cif. 13-14

Yehova Mungu Ali omu Hekalu Yage Ntagatifu

13 Rhuganirire ebi Izaya ayumvagya. “Oku bundi nanaciyumva izu lya Nyakasane [Yehova, NWT] lyaderha, erhi: ‘Ndi narhuma? Ndi warhugendera?’ Nanacishuza, nti: ‘Nie ono, Ontume!’”(Izaya 6:8) Bulya nta wundi mulebi oganirirwe mw’eco cibonekerezi, bibonekine n’obwalagale oku Yehova al’ilonzize Izaya ahâne ishuzo kw’er’idoso amudosagya. Buzira karhinda ogo guli mulali Yehova ahaga Izaya ly’ajira omukolo gw’okumuderhera. Cikone, bici byarhumaga Yehova adosa, “Ndi warhugendera?” Omu kuleka okukolesa oluderho “ndi narhuma” n’okurhangira okukolesa oluderho “ndi warhugendera,” Yehova al’ilonzize okuyerekana oku arhali yene baj’iderhera. Indi wundi Izaya akajir’iderhera? K’Omugala-cusha wayishir’iba Yezu Kristu? Kobinali, oyo Mugala wage ye na Mungu abwiraga ntya: “Rhujirage omuntu orhushushire.” (Omurhondêro 1:26; Emigani 8:30, 31) Mugala-cusha wa Nnâmahanga aba aha burhambi bwa Yehova omu mpingu.​—Yowane 1:14.

14 Izaya arharhindiraga okushuza! Buzira kumanya ebi akajir’iderha, ho n’aho Izaya ashuza ntya: “Nie ono, Ontume!” Arhanadosagya ciru bici akayungusire omu kuyemera ogo mukolo. Omurhima gwage gw’okucihâna luli lwiganyo lwinja bwenene oku bakozi ba Mungu boshi ba muli gano mango bagwerhe omukolo gw’okuhubiri ‘omwanzi mwinja gw’obwami omw’igulu lyoshi.’ (Mateyo 24:14) Aka Izaya banajire n’obwishwekerezi omukolo gwabo n’okuhâna ‘obuhamirizi omu mashanja goshi,’ ciru akaba arhali abantu boshi bo babayumvirhiza. Bananagendekere bajira ogo mukolo n’oburhwali aka Izaya bulya bamanyire oku omuntu obarhumire bajire ogo mukolo ali muntu mukulu bwenene.

ip-1 buk. 95 cif. 15-16

Yehova Mungu Ali omu Hekalu Yage Ntagatifu

15 Yehova ayerekine n’obwalagale ebi Izaya akadesire n’oku abantu bakajijire lugenda ebi akababwizire: “Genda, ojibwira olu lubaga, erhi: ‘Mwakaziyumvirhiza, murhanayumve; mwakazilolereza, murhanabone.’ Ozidohye omurhima gw’olu lubaga, obafunike amarhwiri onabazibye amasu, lyo barhabona n’amasu gabo, banalekiyumva n’amarhwiri gabo, lyo n’omurhima gwabo gurhacirhegereza, lyo barhahinduka binja, lyo ntanabafumya!” (Izaya 6:9, 10) Ka kuli kuderha oku Izaya al’ishinganine aganize Abayahudi omu njira erhali ya bukenge ly’abavuna omurhima baleke Yehova? Nanga ciru n’ehitya! Olo lwali lubaga Izaya arhengagamwo anal’igwerhe obwonjo kuli bo. Cikone ezo nderho za Yehova zal’iyerekine gurhi abantu bajira lugenda omwanzi Izaya ababwira, ciru Izaya akahikirizize omukolo gwage n’obwishwekerezi.

16 Abantu bo bagwerhe igosa. Izaya ‘akagendir’ibwira’ olo lugaga ogo mwanzi, cikone lurhakaguyemire erhi kuguyumva. Banji mulibo barhakajijire empindûlo ciru n’ehitya, bakabire nka mihurha na bihuli. Omu kubagalukira kanji-kanji, Izaya akarhumire “olo lubaga” lwayerekana oku lurhalonzizi okuyumva. Bakayerekine oku balahire omwanzi gwa Nnâmahanga Izaya akag’ibabwira. Ntyo ko n’abantu b’ene bayosire! Banji egarhi kabo banalahire okuyumvirhiza Abahamirizi ba Yehova erhi baba bali bahubiri omwanzi mwinja lugenda Obwami bwa Nnâmahanga buli hofi.

ip-1 buk. 99 cif. 23

Yehova Mungu Ali omu Hekalu Yage Ntagatifu

23 Omu kugalukira enderho za Izaya, Yezu ayerekine oku obo bulebi bwakag’ihikirira amango ali hanw’igulu. Abantu b’ago mango bagwerhe omurhima guli nk’ogu Abayahudi b’omu mango ga Izaya bagwerhe. Bacijijire bihuli na mihurha lyo barhayumvirhizagya omwanzi Yezu akag’ibayigiriza, n’oko kwarhuma basherezibwa. (Mateyo 23:35-38; 24:1, 2) Basherezibagwa erhi abasoda Baroma bakag’ilongozibwa n’omukulu w’abasoda wakag’ihamagalwa Titus barhera evile y’e Yeruzalemu omu mwaka gwa 70 K.K.K., bashereza eyo vile banashereza ehekalu yalimwo. Cikone, bantu baguma na baguma bayumvirhizize Yezu banaba banafunzi bage. Yezu adesire oku abo bali bantu ba mwishingo. (Mateyo 13:16-23, 51) Ali erhi ababwizire oku amango babona “Yeruzalemu azungulusirwe n’engabo,” bal’ishinganine “bayakire oku ntondo.” (Luka 21:20-22) Muli oko, ‘emburho ntagatifu,’ ko kuderha abantu bayerekine obuyemere, babire ishanja ly’ekiroho, kuli kuderha, “Israheli wa Nnâmahanga,” bayokolwa.​—Abagalasiya 6:16.

Obuhirhi bw’Ekiroho

w21.11 buk. 16. cif. 9-10

Mwe Mwazindigija omu Obuhya Musegeze Akalamo Kinyu oku Mukolo gwa Yehova

9 Omulebi Izaya na mukage basegize akalamo kabo oku mukolo gwa Yehova. Izaya ali mulebi, binabonekine nka na mukage naye agwerhe eyage mikolo y’obulebi akagihikiriza, bulya akagihamagalwa “omulêbi-kazi.” (Iz. 8:1-4) Izaya na mukage, bombi balisegize okuharamya Yehova omu kalamo kabo. Olo luli lwiganyo lwinja bahirireho abajire omu buhya ba muli gano mango girhu!

10 Abajire omu buhya ba muli gano mango banasegeza akalamo kabo oku mukolo gwa Yehova omu kujira ngasi byoshi bakanahasha omu mukolo gwage. Banazibuhya obulangalire bwabo muli Yehova omu kuyiga obulebi bw’Ebibliya haguma n’okubona gurhi ngasi mango bunakahikirira. (Tt. 1:2) Banarhanya oku cigabi bakajira omu kuhikiriza bulebi buguma na buguma. Kwa lwiganyo, banaba n’omukolo gw’okujira omu kuhikirizibwa kw’obulebi Yezu ahânaga buyerekine oku omwanzi mwinja gwanayigirizibwe omw’igulu lyoshi embere obuzinda buyishe. (Mt. 24:14) Oku abajire omu buhya bakagendekera babona kunganaci obulebi bw’Ebibliya buli bwahikirira, ko bakanazibuhya omuhigo gwabo gw’okujira binji nk’oku bakanahasha omu mukolo gwa Yehova.

NSIKU 15-21/12

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | IZAYA 9-10

“Obumoleke Bunene” Bwalebagwa

ip-1 buk. 125-126 cif. 16-17

Eciragane c’Omuluzi w’Omurhûla

16 ‘Amango gayisha’ galebagwa na Izaya gali mango Yezu Kristu akag’ijira omukolo gwage hanw’igulu. Egalilaya yo Yezu agezize kasanzi kanji bwenene omu kalamo kage. Egalilaya yo Yezu arhondereraga omukolo gwage gw’amahubiri n’okuyigiriza ntya: “Obwami bw’empingu buli hofi.” (Mateyo 4:17) Egalilaya yo ajiriraga Amahubiri gage g’oku Ntôndo, acishoga entumwa zage, ajirira yo ecisomerine cage cirhanzi, yo anabonekeraga banafunzi bage hofi 500 enyuma z’okufûka kwage. (Mateyo 5:1–7:27; 28:16-20; Marko 3:13, 14; Yowane 2:8-11; 1 Abakorinti 15:6) Mw’eyo njira Yezu ahikiriza obulebi bwa Izaya omu kukengesa “ecihugo c’e Zabuloni n’ec’e Naftali.” Cikone, arhali bantu b’e Galilaya bone Yezu akag’iyigiriza. Omu kuhubiri omwanzi mwinja omu cihugo coshi, Yezu arhuma ishanja ly’e Israheli lyoshi ‘lyakengwa’ kuhiramwo n’ecihugo c’e Yuda.

17 Gurhigi lugenda obumoleke Mateyo ayandikaga buyerekire e Galilaya? Mateyo agalukiraga enderho ziri omu bulebi bwa Izaya. Izaya ayandisire ntya: “Olubaga lwabâga omu mwizimya, lwabwine obulangale bunene, balya babâga omu cihugo c’omwizimya, obulangale bwacîyalagazize kulibo.” (Izaya 9:2, Mashi Bible) Omu kagana karhanzi K.K.K., enyigirizo z’obunywesi zali zafulisire enyigirizo z’okuli. Ebirongozi by’idîni ly’Eciyahudi byarhumire enyigirizo z’okuli zafulikwa ciru bwenene omu kucishwekera kwabo oku nkomedu z’idîni lyabo na ntyo ‘bakavuna amarhegeko ga Nyamuzinda.’ (Mateyo 15:6) Abantu birhohye bakag’ilibuzibwa n’okuhabulwa bulya bakag’ikulikira ‘ebirongozi mihurha.’ (Mateyo 23:2-4, 16, Mashi Bible) Erhi Yezu amanyikana oku ye Masiya, amasu ga bantu banji birhohye garhondera okubona omu njira y’okusomeza. (Yowane 1:9, 12) Omukolo Yezu akag’ijira erhi ali hanw’igulu n’emigisho yalerhwa kugerera enterekêro y’engombôlo ahânaga, bipatine n’obulebi bwa Izaya lugenda “obumoleke bunene.”​—Yowane 8:12.

ip-1 buk. 126-128 cif. 18-19

Eciragane c’Omuluzi w’Omurhûla

18 Abantu bayemeraga okuli bagwerhe birhumire binji bwenene by’okuba n’omwishingo. Izaya agendekire okuderha ntya: “Nyamuzinda, abo bantu wabadêkerezize, wabashagalusa okurhagwerhi lugero. Bakola bali bacîshinga nk’oku bashagaluka amango g’okusarula, nk’okw’abalume babanda akabûli amango bali bagabana ebi bahagulaga.” (Izaya 9:3, Mashi Bible) Enyanya z’omukolo gw’okuhubiri gwa Yezu n’ogw’abanafunzi bage, abantu bagwerhe emirhima minja bamushimba, banakayerekana oku bagwerhe irala ly’okuharamya Yehova omu iroho n’omu okuli. (Yowane 4:24) Omu kasanzi ka hofi myaka ini, bantu banji bwenene baba Bakristu. Bantu bihumbi bisharhu babatizibwe oku Pentekoste y’omu mwaka gwa 33 K.K.K. Kasanzi kasungunu enyuma z’aho, “abemezi bahika omu bihumbi nka birhanu: balume abo bône.” (Ebijiro by’Entumwa 2:41; 4:4) Erhi abanafunzi ba Yezu bagendekera bahubiri n’obushiru, “abaganda bayushûka bwenene omu Yeruzalemi; ciru n’abadahwa banji bashimba obuyemere.”​—Ebijiro by’Entumwa 6:7.

19 Ak’abantu bashagaluka amango g’okusarula n’ababanda akabuli amango bali bagaba ebi banyagaga enyuma z’okuhima ivita, Yezu n’abanafunzi bage banashagaluke bwenene erhi bantu banji baba banafunzi. (Ebijiro by’Entumwa 2:46, 47) Enyuma za kasanzi kalebe, Yehova aleka agandi mashanja gabone obumoleke bw’okuli. (Ebijiro by’Entumwa 14:27) Muli oko, abantu ba ngasi bûko bashagalusire bulya babire n’obuhashe bw’okumanya Yehova n’okumuyegera.​—Ebijiro by’Entumwa 13:48.

ip-1 buk. 128-129 cif. 20-21

Eciragane c’Omuluzi w’Omurhûla

20 Nk’oku Izaya adesire mw’ezi nderho zikulikire, ebi Masiya ajiraga byayish’irhulerhera obunguke bw’ensiku n’amango: “Enkomyo [omuzigo] bakag’ibarhulira kwo, n’akarhi kakag’ibashurha omugongo, n’akakoma kakag’ibalibuza wabivunyire, wajira nk’oku wajiraga Abamidiani mango maguma.” (Izaya 9:4, Mashi Bible) Omu magana g’emyaka embere z’omulebi Izaya, Abamidiyani haguma n’Abamowabu bashumya Abaisraheli lyo bajira ecaha. (Emibalè 25:1-9, 14-18; 31:15, 16) Buzinda, Abamidiyani bayusa myaka nda bali balibuza Abaisraheli omu kubarhera, okushereza engo zabo, n’ebi bakag’ihinga. (Abaciranuzi 6:1-6) Cikone, buzinda Yehova akolesa omukozi wage Gideoni ly’arhenza abakozi bage omu maboko g’Abamidiyani. Enyuma z’ago ‘mango g’Abamidiyani,’ nta kantu koshi-koshi kayerekine oku hali amango abantu ba Yehova bacilibuzibwe n’Abamidiyani. (Abaciranuzi 6:7-16; 8:28) Omu mango gayisha gali hofi-hofi, Yezu Kristu, Gideoni mukulu, ayish’ishereza abantu ba muli gano mango bashomba abakozi ba Yehova. (Amafulûlo 17:14; 19:11-21) Buzinda, nk’oku byali “omu mango g’Abamidiyani,” abashombanyi ba Mungu bahimwa loshi-loshi, arhali kugerera obuhashe bwa mwene muntu, ci kugerera obuhashe bwa Yehova. (Abaciranuzi 7:2-22) Abakozi ba Nnâmahanga barhakacilibuzibwa ciru n’ehitya!

21 Amavita garhayerekana irenge n’obuhashe bwa Mungu. Yezu wafûlagwa ye Muluzi w’Omurhûla, n’omu kushereza abashombanyi bage, ayish’irhuma rhwaba n’omurhûla gw’ensiku n’amango. Enyuma z’aho Izaya adesire oku ebikolanwa by’ivita byasherezibwa n’omuliro. Adesire ntya: “Ngasi nkwerho ya butini bayambala nka barhabala na ngasi nsugutu ziri mw’ebirabe by’omuko, byakwebwa omu cîko, omuliro gubiyoce.” (Izaya 9:5, Mashi Bible) Rhurhakaciyumva obwoba abantu bayumva enyanya z’emindindiri y’ebirato by’abasoda baja okw’ivita. Rhurhakacibona ciru n’ehitya ensugutu erhi mishangi y’abasoda eyunjwireko omuko. Ivita lirhakacihaba bundi!​—Ennanga 46:9.

Obuhirhi bw’Ekiroho

ip-1 buk. 130 cif. 23-24

Eciragane c’Omuluzi w’Omurhûla

23 Omuhanûzi ali muntu ohanûla abandi. Erhi Yezu Kristu ali hanw’igulu akag’ihâna amahano minja bwenene. Rhusomire omu Bibliya oku “abantu bakag’isomerwa n’enyigirizo zage.” (Mateyo 7:28) Aba Muhanûzi wa kusomeza bwenene na wa bwenge, bulya anacihire aha nafasi y’abantu, anajira obuhashe bw’okuhugûkwa oku abantu bali baciyumva. Arhakag’ihâna amahano g’okukalihira abandi erhi ga kuyerekana oku ali abaha obuhane. Kanji-kanji akag’ihanula abantu omu kubaha obulongozi omu njira y’obuzigire. Ensiku zoshi amahano ga Yezu gaba minja bwenene bulya gaba ga bwenge, mimana, gananalerhe amalehe minja ngasi mango. Okugakulikira kwanarhuma omuntu apata obuzine bw’ensiku n’amango.​—Yowane 6:68.

24 Amahano ga Yezu garhal’iyimangire oku bwenge bwage yene. Lubero n’oko, adesire ntya: “Enyigirizo zani, zirhali zani; ci z’olya wantumaga.” (Yowane 7:16) Nk’oku byali lugenda Solomoni, Yehova Mungu ye wali nshôko y’obwenge Yezu agwerhe. (1 Abami 3:7-14; Mateyo 12:42) Olwiganyo lwa Yezu lushinganine lushumye abalimu n’abahanûzi b’omu Cigamba c’Ecikristu bakahâna ngasi mango amahano gayimangire oku Kanwa ka Nnâmahanga.​—Emigani 21:30.

NSIKU 22-28/12

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | IZAYA 11-13

Bici Ebibliya Yal’idesire Lugenda Masiya?

ip-1 buk. 159 cif. 4-5

Oburhegesi bwa Masiya Bwalerhera Abantu Obucunguke n’Omwishingo

4 Omu magana g’emyaka embere z’amango ga Izaya, abandi bandisi b’Ebibliya Bahabraniya baganirire okuyisha kwa Masiya, ko kuderha Cirongozi w’okunali Yehova akarhumire Abaisraheli. (Omurhondêro 49:10; Olushika 18:18; Ennanga 118:22, 26) Yehova aderha eyindi myanzi eyerekire oyo cirongozi kugerera omulebi Izaya. Izaya ayandika ntya: “Ihaji lyarhenga oku cikundukundu ca Yese; ishami limerêra lyamera oku mizi yage.” (Izaya 11:1; oshushanye na Ennanga 132:11.) Enderho “ihaji” na “ishami” ziyerekine oku Masiya akabire w’omu bûko bwa Yese, kugerera omugala Daudi washigagwa amavurha ly’aba mwami w’e Israheli. (1 Samweli 16:13; Yeremiya 23:5; Amafulûlo 22:16) Erhi Masiya w’okunali ahika, “ihaji,” lyarhengaga kuli Daudi lyaleheka amalehe minja.

5 Yezu ye Masiya walaganyizibagwa. Mateyo mwandisi w’e injili akag’irhanya oku nderho ziri omu Izaya 11:1 erhi aderha oku erhi Yezu ahamagalwa “Munazareti” ahikirizize enderho z’abalebi. Bulya Yezu akuliraga omu vile y’e Nazareti, al’imanyikine nka Munazareti, luderho lw’Ecihabraniya lukolesibwe omu Izaya 11:1 lugenda oluderho “ishami.”​—Mateyo 2:23; Luka 2:39, 40.

ip-1 buk. 159 cif. 6

Oburhegesi bwa Masiya Bwalerhera Abantu Obucunguke n’Omwishingo

6 Masiya ayish’iba mwami wa gurhi? K’ayish’iba mwami muminya na wa kucikaliza ak’omwami Muashuru washerezagya amûko ikumi g’obwami bw’ennoro bw’e Israheli? Nanga ciru n’ehitya. Izaya adesire ntya lugenda Masiya: “Omûka gwa Nyakasane [Yehova, NWT] gwamudekererakwo: mûka gw’oburhimanya n’obukengere, mûka gw’ihano n’emisi, mûka gw’obumanye n’okurhinya Nyakasane [Yehova]; gwamulangûla okukarhinya Nyakasane [Yehova].” (Izaya 11:2, 3a) Masiya arhahiragwako amavurha, cikone ahâbirwe iroho litagatifu lya Nnâmahanga. Oko kwabaga amango Yezu abatizibagwa erhi Yowane Mubatiza abona iroho litagatifu lya Nnâmahanga liyandagalirako Yezu omu nshusho y’engûku. (Luka 3:22) Iroho lya Yehova ‘lyayandagalireko’ Yezu, binanabokane ntyo bulya anajire ebintu omu njira y’obumanye n’obwenge, ihano n’oburhwali. Ago gali morhere minja bwenene omurhegesi ashinganine abe nago!

ip-1 buk. 160 cif. 8

Oburhegesi bwa Masiya Bwalerhera Abantu Obucunguke n’Omwishingo

8 Boba bwa gurhi Masiya ajira lugenda Yehova? Kobinali, Yezu arhayoboha Nnâmahanga, mpu bulya ayish’imutwira olubanja. Cikone, bukenge n’obuzigire burhuma Masiya ayoboha Mungu. Aka Yezu, omuntu oyoboha Mungu anajire ‘ebimusimisa ensiku zoshi.’ (Yowane 8:29) Yezu arhuyigirizize kugerera enderho zage n’ebijiro byage oku nta kandi kantu kakarhuma rhwaba n’omwishingo munji, kulusha okuyoboha Yehova ngasi lusiku.

ip-1 buk. 160 cif. 9

Oburhegesi bwa Masiya Bwalerhera Abantu Obucunguke n’Omwishingo

9 Hali bindi bintu binji Izaya alebire lugenda Masiya. Aderha ntya: “Arhakatwa olubanja omu kukulikira ebi amasu gadwirhe gabona, arhanakaciranula omu kushimba ebi amarhwiri gadwirhe gayumva.” (Izaya 11:3b) Erhi akaba wasambisibwa oku tribinali, k’orhakashagalukira omuzuzi wa ntyo akutwire olubanja? Bulya Masiya ye Muzuzi erhi muciranuzi w’abantu boshi, arharhebwa n’enderho z’obunywesi, enderho z’obulyalya z’abatwi b’emanja, ebi abandi baderha-derha kone, erhi ebintu birhali bya bulagirire nka obuhirhi. Anabone ebi abantu barhankahash’ibona, arhalaba iranga lyone, cikone anabone ‘omu ndubi y’omurhima gwirhu,’ kuli kuderha, oku rhuyosire ekandalala. (1 Petro 3:4) Olwiganyo lwinja bwenene lwa Yezu lwanarhabala abantu bajira omukolo gw’okutwira abandi emanja omu cigamba c’Ecikristu.​—1 Abakorinti 6:1-4.

ip-1 buk. 161 cif. 11

Oburhegesi bwa Masiya Bwalerhera Abantu Obucunguke n’Omwishingo

11 Amango Abakristu balagirire oku mahano, Yezu anabahe go omu njira yakabalerhera obunguke bwenene; n’olo luli lwiganyo lwinja oku bagula Bakristu. Cikone abantu bajira ebintu bigalugalu banalangalire oku bahâbwa obuhane budarhi. Amango Nnâmahanga atwira er’igulu olubanja, Masiya ‘ayish’ishandaza igulu’ kugerera izu lyage ly’obukulu, lishushanyize okusherezibwa kw’abantu babi boshi. (Ennanga 2:9; oshushanye n’Amafulûlo 19:15.) Enyuma z’aho, nta muntu ciru n’omuguma mubi wanasigale wabuza abandi omurhûla. (Ennanga 37:10, 11) Bulya Yezu ali mushinganyanya na mwishwekerezi, agwerhe buhashe bunji bw’okuhikiriza ebyo.​—Ennanga 45:3-7.

Obuhirhi bw’Ekiroho

w22.09 buk. 20 cif.2

‘Bamanyisa Abandi Enjira y’Obushinganyanya’

2 Abo bantu boshi bayish’ifûlwa bashinganine bayigirizibwe. (Iz. 26:9; 61:11) Co cirhumire, byayish’ihûna okujira omukolo munene bwenene gw’okuyigiriza gurhasag’ijirwa agandi mango goshi. (Osome Izaya 11:9, 10.) Bulya gurhi? Ecirhumire cirhanzi, abarhali bashinganyanya bayish’ifûlwa bashinganine bayige okubiyerekire Yezu Kristu, omupango gw’Obwami, engombôlo, n’obulagirire bw’izino lya Yehova na bulya gurhi yene ogwerhe ehaki y’okurhegeka. Ciru n’abashinganyanya bakwanine bayigirizibwe ebi Yehova agendekire ayigiriza abantu bage bunyi-bunyi lugenda omuhigo gwage okubiyerekire igulu. Baguma na baguma b’omu bakozi bishwekerezi ba Yehova bafîre myaka minji bwenene embere Ebibliya ehwe okuyandikwa yoshi. Abarhali bashinganyanya n’abashinganyanya boshi bayish’iba na binji bya kuyiga.

NSIKU 29/12–4/1

OBUGALE BW’AKANWA KA MUNGU | IZAYA 14-16

Abashomba Abantu ba Mungu Barhafulumuka Buhane

ip-1 buk. 180 cif. 16

Yehova Amarhohya Evile y’Obucibone

16 Oko kurhahikiraga ho n’aho omu mwaka gwa 539 E.K.K.K. Cikone, ene bibonekine n’obwalagale oku ebi Izaya alebaga byoshi lugenda evile y’e Babiloni byahikirire. Muntu muguma oganirira eby’Ebibliya adesire ntya: “Bunola evile y’e Babiloni yasherezibwe, hanakola hali amagana g’emyaka kurhenga esherezibwe n’okuba bigûka. Erhi omuntu abona oku eyo vile ekola eba eyosire, anarhanye oku bulebi Izaya na Yeremiya bayandikaga lugenda okusherezibwa kw’eyo vile, n’oku bwahikiriremwo buzira magosa.” Bibonekine n’obwalagale oku nta muntu w’omu mango ga Izaya wakalebire lugenda okusherezibwa kw’evile y’e Babiloni n’oku ekola eba bigûka. Abamedi n’Abapersi basherezize evile y’e Babiloni myaka 200 enyuma za Izaya okuyandika ecitabu cage! Hanagezire amagana g’emyaka embere eyo vile esherezibwe loshi-loshi. Okuhikirira kw’obo bulebi kwanarhuma rhwayemera n’obwalagale oku kobinali Ebibliya yalongozibagwa n’iroho lya Nnâmahanga. (2 Timoteyo 3:16) Na kandi, okubona Yehova ahikirizize amalebi gayerekire amango gageraga, rhwanayemera n’obwalagale oku amalebi gali omu Bibliya garhacihikirira nago gahikirira omu kasanzi Yehova ahizireho.

ip-1 buk. 184 cif. 24

Yehova Amarhohya Evile y’Obucibone

24 Omu Bibliya abami b’omu iburha lya Daudi bashushanyizibwe n’enyenyezi. (Emibalè 24:17) Kurhonderera kuli Daudi, ezo “nyenyezi” zakag’irhambulira oku Ntondo Siyoni. Enyuma za Solomoni okuyubaka ehekalu e Yeruzalemu, evile yoshi yarhondera yahamagalwa Siyoni. Irhegeko ly’Endagano lyal’ihunyire abalume Baisraheli boshi bakabalamira e Siyoni kasharhu omu mwaka. Enyanya z’oko, eyo ntondo yakahamagalwa “ntondo y’endeko [y’entimanano].” Erhi Nebukadnezari ahiga okunyaga abami b’e Yuda obwami n’okubarhenza kw’eyo ntondo, Nebukadnezari ayerekana oku alonzize okucihira enyanya ly’ezo “nyenyezi.” Arhahâga Yehova obukuze bulya amurhabire okubahima. Lubero n’oko, enyanya z’obucibone acihira oku nafasi ya Yehova.

ip-1 buk. 189 cif. 1

Ihano Yehova Ahâga Amashanja

YEHOVA anakolesa amashanja lyo gaha abantu bage obuhane enyanya z’amagosa gabo. Ciru akaba anagakolese ntyo, arhababalira obuminya bwago, obucibone bwago, n’okubona ganabulire enterekêro ecîre obukenge. Co carhumaga myaka minji embere z’aho alongoza Izaya kugerera iroho lyage litagatifu ly’ayandika “obulebi buyerekire Babiloni.” (Izaya 13:1) Cikone, Babiloni akolesibwe omu mango gayisha. Omu mango ga Izaya, Abaashuru bakag’ilibuza abantu Nnâmahanga ajiraga nabo endagano. Ecihugo c’e Ashuru casherezize obwami bw’ennoro bw’e Israheli canarhera obwami bw’e Yuda. Cikone obuhimi bw’Abaashuru burhali bwa kasanzi koshi. Izaya ayandisire ntya: “Nyakasane Nyamuzinda w’emirhwe acigashire, aderha, erhi: ‘Neci, oku nahigaga ko byanaba, . . . Navungunyula Asuru muno cihugo cani, namurhindagirira oku ntondo zani. Omushigo gwage gukola gwayurha n’omuzigo gwage gukola gwabarhenga aha lurhugo.’” (Izaya 14:24, 25) Kasanzi kasungunu enyuma za Izaya okuyandika obo bulebi, Abaashuru barhenzibwa e Yuda.

ip-1 buk. 194 cif. 12

Ihano Yehova Ahâga Amashanja

12 Mangaci obo bulebi bwahikirira? Bwahikirira hano hofi-hofi. “Ako ko kwanwa ka Nyakasane [Yehova, NWT] aderhaga kuli Mowabu kurhenga mîra. Ci na bunola Nyakasane [Yehova] adesire, erhi: ‘Enyuma lya myaka isharhu, nka kula baganja emyaka y’omulimya, irenge lya Mowabu lyalabarhwa, ciru akaba abantu bage bali mwandu. Asigalana amâhungà garhankagerwa bici.’” (Izaya 16:13, 14) Kushimbana n’obo bulebi, ebintu byavumbwirwe biyerekine oku omu kagana ka munani E.K.K.K., ecihugo c’e Mowabu cahikirwe na mazibu manji na maeneo manji g’eco cihugo gabêra buzira muntu. Tiglath-pileser III adesire oku Salamanu mwami w’e Mowabu ali egarhi k’abarhegesi bakag’imulipa ikoli. Kammusunadbi, mwami w’e Mowabu, naye alipire Senakeribu ikoli. Aserahadoni na Asurbanipali, barhegesi bakulu b’e Ashuru, badesire oku mwami Musuri na mwami Kamashaltu b’e Mowabu, bakag’ibarhumikira. Enyuma z’amagana g’emyaka, olubaga lw’e Mowabu loshi lwahwa. Ciru akaba hali bintu binji byavumbwirwe abantu barhanya oku zali vile z’Abamowabu, nta kantu kavumbwirwe kayerekine aha eco cihugo cal’ishombire Abaisraheli cali.

Obuhirhi bw’Ekiroho

w25.05 buk. 10 cif. 8

Yehova Akuha Oburhulirize

8 Omu masu ga bene bantu, Abayahudi bal’ihêsirwe mpira barhal’igwerhe bulangalire bw’okugaluka omu cihugo cabo. Abababiloni bal’imanyikine oku barhakag’ilikula abantu bakag’igwarha mpira. (Iz. 14:17) Ciru akaba ntyo, Yehova aha abantu bage obulangalire. Alaganya oku akalikuzize olubaga lwage, na nta kantu kakamuhanzize okujira ntyo. (Iz. 44:26; 55:12) Omu masu ga Yehova, Babiloni kali nka katulo. (Iz. 40:15) Erhi omuntu abuha akatulo, kanayehuke. Ntyo ko kwakanabire kulembu kuli Yehova okulikuza abantu bage kurhenga omu Babiloni. Gurhi obo bulangalire bwakarhabiremwo abo Bayahudi bal’ihêsirwe mpira? Bwakabarhulirizize. Cikone bwakajijire binji kulusha. Izaya ayandisire ntya: “Abacikubagira Nyakasane [Yehova, NWT], emisi yabo kuyushûka eyushûka.” (Osome Izaya 40:29-31.) Kobinali, obulangalire bwakabahîre emisi; ‘bakamezirekwo ebyubi nka nyunda.’

    Ebicapo by’Amashi (2000-2025)
    Orhenge
    Ocimanyise
    • Mashi
    • Rhumira abandi
    • Ebisimirwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amarhegeko gw’okukolesa eyi site
    • Amarhegeko gw’okubîka ihwê
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ocimanyise
    Rhumira abandi