“Kiꞌne Farciꞌraasineꞌyaati”
“‘Kiꞌne farciꞌraasineꞌyaati . . . ’ yaanno Yihowa.”—ISA. 43:10.
1, 2. (a) Farciꞌraasincho yaa mayyaate? Alamete aana nooti odoo kultanno buussa assitukki gatinori maati? (b) Yihowa alamennita xaadooshshu buussa agadhannokkihu mayiraati?
FARCIꞌRAASINCHO yaa mayyaate? Mittu qaalla tiranno maxaafi togo yaanno: Farciꞌraasinchu “mittu coyi ikkanna lai gedensaanni ikkinore kulanno manchooti.” Lawishshaho, Wodiidi Afirikira Piterimartisberi yinanni katamira 160 saꞌꞌanno diro attamamanni keeshshino gaazeexi no; konne gaazeexa xaa yannara Ze Witinesi (Farciꞌraasincho) yinanni. Kuni suꞌmi gaazeexaho malinoho; korkaatuno gaazeexa qixxeessinannihu alamete aana ikkannore noo gedeenni odeessateeti. Ze Witinesi yinanni gaazeexira qaru qixxeessaanchi, kuni gaazeexi “mittoreno ledikkinna xeisikki halaale ikkinore calla” kulanno yee qaale eino.
2 Ikkollana, alamete aana nooti odoo kultanno buussa halaale wirte shiqishshanno; tini dadillissannote. Lawishshaho, Maganu daafiranna isi mannu oosora assino coyi daafira halaale dikultanno. Ikkollana, duuchanka dandaanno Magani Yihowa alamete noohu xaadooshshu buusi tenne assanno yee diagadhanno. Isi masaalaanchisi Hiziqeeli widoonni togo yiino: “Daga ani Yihowa ikkoommota affanno.” (Hiz. 39:7) Yihowara alamete aana, isi mannu oosora konni albaanni assinoreno ikko xa assanni noore dagate dudubbannori sette miliyoone meddi yitanno Farciꞌraasine noosi. Tini Farciꞌraasine Maganu albillitte mannu oosora dirrisanno atooteno kultanno. Heeshshonke giddo konne farciꞌrote looso balaxisiinse, Yihowa uyinonke suꞌmi ledo sumuu yineemmota leellinsheemmo; isi togo yiino: “‘Kiꞌne farciꞌraasineꞌyaati; ee, kiꞌne doodhoommo borojjichoꞌyaati’ yaanno Yihowa.”
3, 4. (a) Qullaawu Maxaafi Rosaano haaru suꞌminni woshshama jammartinohu mamarooti? Konni suꞌminni woshshamansanni mayi macciishshaminonsa? (Umi misile lai.) (b) Xa hiittee xaꞌmuwara dawaro afiꞌneemmo?
3 Yihowa yinannihunni “hegeri Nugusa” ikkino Magani suꞌminni woshshama lowo ayirrinyeeti! Isi togo yiino: “Hegere geeshsha suꞌmiꞌya konneeti; ilamatenni ilamate geeshsha qaanganniehu konni suꞌminniiti.” (1 Xim. 1:17; Wol. 3:15; Mekibibi 2:16 ledo heewisiisi.) Qullaawu Maxaafi Rosaano, 1931nni Yihowa Farciꞌraasine yaamama jammartino. Hakkuyi gedensaanni, batinyu roduuwi sokkinoti galatu dabdaabbe Agarooshshu Shaera fultanni keeshshitino. Kanaadaho heedhannoti mitte songo togo yite borreessitino, “‘Yihowa farciꞌraasine’ ikkinoommota kulannoha dancha duduwo macciishshine lowo geeshsha hagiidhinoommo; hattono konni haaru suꞌmira fokkisiinseemmokkire ikkine heeꞌrate murciꞌne kaꞌnoommo.”
4 Maganu suꞌminni woshshamakki lowo geeshsha naadattota leellisha dandaattohu hiittoonniiti? Qoleno, Yihowa Farciꞌraasine yinanni suꞌmanke haaꞌnoonni xiqisera noo assaawe xawisa dandaatto?
HUNDITA MAGANU FARCIꞌRAASINE
5, 6. (a) Isiraeele ikkitino annuwanna amuuwi Yihowa farciꞌraasine ikkitannohu hiittoonniiti? (b) Isiraeele ikkitino annuwanna amuuwi assitara hajanjoonniri woluri maati? Yannankera noo annuwanna amuuwi konne lawishsha harunsansa maaho kaaꞌlitanno?
5 Isayyaasi waro noohu mittu mittunku Isiraeelete manchi Yihowa ‘farciꞌraasinchooti’; Isiraeelete daga gudisidhe kayinni Maganu ‘borojjichooti.’ (Isa. 43:10) Isiraeele ikkitino annuwanna amuuwi Yihowa daafira farcidhanno doogga giddo mitte, Maganu albi annuwansara assinore oosonsara rosiisate. Lawishshaho, diru dirunku Faasika ayirrissanno gede hajanjinsa wote togo yinoonninsa: “Oosoꞌne, ‘Kuni ayyaani mayira ayirrissinanniho?’ yite xaꞌmituꞌnero, ‘Gibitsete gobbara Gibitsete daga qoomi yannara Isiraeelete mine agure sae gatisinonkehura Yihowara Faasiku kakkalooti’ yitine kullensa.” (Wol. 12:26, 27) Kuri annuwanna amuuwi, Gibitsete nugusi Feriooni Isiraeele halalla marte Yihowa magansidhara fajjanno gede Muse umo coyishiishi wote Feriooni yiinoreno oosonsara kultinoha ikkara dandaanno; isi togo yiino: “Isiraeele hadhara agureemmo gede hajajannoehu Yihowa ayeti?” (Wol. 5:2) Tonnu qoomami Gibitsete gobbara dirrihunna Isiraeele Gibitsete saraawite anganni gatte Duumo Baara tayisse fultu gedensaanni, Feriooni xaꞌmino xaꞌmora dawaro xabbe leeltino; Isiraeele oosonsara tenneno kultara dandiitanno. Yihowa hakkawarono xaano Duuchanka Dandaanno Maganooti. Hakkiinni saeno, Isiraeelete daga Yihowa halaalaanchonna coyiꞌrinore wonshanno Magano ikkinota farciꞌra dandiitanno.
6 Yihowa suꞌminni woshshamate qoosso lowo geeshsha naaddanno Isiraeele, tenne dhaggete coyibba oosonsara calla ikkikkinni minensa borojje ikkite soqqantannorirano kultinoti dihuluullissanno. Isiraeelete daga oosonsa Maganu seera harunsite qullaawoota ikkitanno gede qajeelsitarano hajanjoonninsa. Yihowa togo yiinonsa: “Ani Maganiꞌne Yihowa qullaawa ikkoommonte gede, kiꞌneno qullaawoota ikke.” (Zel. 19:2; Marro 6: 6, 7) Tini xa noorira Kiristaana ikkitino annuwaranna amuuwira kaajja lawishshaati! Insano oosonsa ayirradu Maganu suꞌmira ayirrinye abbitannore ikkitanno gede keeraanchimmate doogo rosiisanna qajeelsa hasiissannonsa.—Lawishsha 1:8a nna Efesooni 6:4 nabbawi.b
Oosonkera Yihowa daafira rosiisa suꞌmisira ayirrinye abbitanno (Gufo 5 nna 6 lai)
7. (a) Isiraeele ammanantinore ikkite heedhino yannara, qooxeessinsara noo daga maa huwattino? (b) Maganu suꞌminni woshshantannori baalunkura mayi halaafinati noonsa?
7 Addaho, Isiraeelete daga ammanantinore ikkite heedhino yanna baalantera Maganu suꞌmi daafira dancha gede farcidhino. Togo yine kulloonninsa: “Uullate aana noo daga baalanti Yihowa suꞌminni woshshantinannire ikkitinoonnita huwattanno; qolteno waajjitannoꞌne.” (Marro 28:10) Ikkollana, Isiraeelete xagge insa roore anga ammanama baꞌinota kultanno; tini dadillissannote. Insa xaa xaa mannu seekkino maganna magansiꞌrate widira higgino. Hakkiinni saꞌeno, magannansante gede insano kaajjadda ikkitino; konnira oosonsa gorrite kakkalo assitino, hattono buxane gadadissino. Suꞌmisinni woshshammeemmohu lowonta qullaawa ikkino Maganinke lawishsha harunsine ninkeno qullaawoota ikkine heeꞌneemmo gede tini ninkera lowo rosooti!
“KUNEETI! ANI HAARO COYE ASSANNI NOOMMO”
8. Yihowa Isayyaasira mayi looso uyinosi? Isayyaasira mayi macciishshaminosi?
8 Yihowa dhagge ikkanno garinni dagasi qafadotenni fushshannota balaxe coyiꞌrino; kuni Isiraeelete daga farciꞌra dandiitannoreeti. (Isa. 43:19) Isayyaasi maxaafiti umiti lee fooliishsho roore anga, Yihowa Yerusaalamenna qooxeessu katamma qaxxaasara kainota kultannote. Mannu wodanita seekke afanno Magani Yihowa, daga qorowishsha macciishshite higa hooggurono qorophe yee kulasi agurannokki gede Isayyaasira kulino. Isayyaasi mannootu ikkito lae dhagge assiꞌre, Maganu daga togo hajajama gibbe heedhannohu mageeshshi geeshshaatikka yee hedino. Maganu togo yee qolinosi: “Katamma diigante mannu heeꞌrannokkita ikkita geeshsha, minnano mannu nookkita ona ikkita geeshshanna uullano gudisidhe fano ikkita geeshshaati.”—Isa. 6:8-11.
9. (a) Isayyaasi Yerusaalamete daafira coyiꞌrino masaalo woꞌmitinohu mamarooti? (b) Xaa yannara mayi qorowishsha kullanni heeꞌnoonninke?
9 Isayyaasi daga qorophe yaanno gede konne looso uyinoonnisihu Nugusu Ooziya gashshootira jeefote dirira woy 778 K.A. ballaati. Isi konni garinni masaalaancho ikke 732 K.A. geeshsha yaano Nugusu Hiziqiyaasi gashshooti geeshsha mito 46 diro soqqamino. Isayyaasi yannanni kayise Yerusaalame 607 K.A. baꞌu geeshsha 125 diro ikkanno. Hakko daafira, Maganu dagara albillitte mayi iillannonsaro balanxe baqete qorowishsha uyinoonninsa yaate. Yannankerano Yihowa dagasi albillitte ikkannore qorowisiissanno gede assanni keeshshino. Agarooshshu Shae metseete qixxaawa jammartunku kayisse, muli yanna giddo Sheexaanunnihu bushu gashshooti baeenna bayichoho Kiristoosihu Kumi Diri Gashshooti daannota baqqi yine agadhineemmo gede 135 diro kultanni keeshshitino.—Aju. 20:1-3, 6.
10, 11. Baabiloonete noo Isiraeele Isayyaasi masaalo woꞌmitanna laꞌinohu hiittoonniiti?
10 Hajajante Baabiloonete gosara anga uyitinori batinyu Yihudooti Yerusaalame baꞌu yannara gatte qafadante Baabiloone hadhino. (Erm. 27:11, 12) Maganu daga 70 diri sai gedensaanni, aante nooti dhaggete masaalo woꞌmitanna laꞌino: “Woxxannoꞌnehu Isiraeelete Qullaawi Yihowa togo yaanno: ‘Kiꞌne daafira yee [saraawite] Baabiloone soyeemmo; xullote saanquwa baalantano ubbanno gede asseemmo.’”—Isa. 43:14.
11 Tenne masaalo ledo sumuu yaanno garinni, Birra 539 K.A. mitto hashsha dhaggete coyi ikkino. Baabiloonete nugusinna gashshaano Yerusaalametenni abbinoonnihu qullaawu uduunnira woyine agganninna kaphu magannansa guwisidhanni heedheenna, Meedooninna Faarsi saraawite Baabiloone horritu. Baabiloone horrinohu Qiroosi 538 woy 537 K.A., Yihudootu gobbansa higge Yerusaalamete Maganu beetemeqidese galagalte mintanno gede hajaji. Kuni baalunku Isayyaasi balaxe masaalinoreeti; isi Yihowa maaro eꞌino dagasi Yerusaalame higganno wote hasiisannonsare aansaranna agaransara qaale einotano masaalino. Maganu insa “galataꞌya dudubbara ani umiꞌyara kalaqiꞌroommo dagaati” yiino. (Isa. 43:21; 44:26-28) Qafadotenni fultinoti tini daga gobbansa higgunna Yerusaalamete Yihowa beetemeqidese gatamartu yannara, isi callu halaalaancho Magano ikkinohu Yihowa ayewoteno coyiꞌrinore wonshannoha ikkinota illensanni laꞌino.
12, 13. (a) Isiraeele galagalte Yihowa magansiꞌra jammartu yannara, insa widira kiirantinori wolootu ayeooti? (b) “Maganu Isiraeele” kaaꞌlannohu “wolu geꞌreewi” maa assa hasiissannonsa? Insara mayi hexxo noonsa?
12 Isiraeelete wido ikkitinokkiri lowo kume ikkitanno gosa, tenne haaro ikkite kalaqantino daga widira kiirantino; qoleno yannate gedensaanni wole batinye dagano Yihudoota ikkitino. (Izi. 2:58, 64, 65; Ast. 8:17) Yannankera Yesuusihu “wolu geꞌreewi” wido ikkitinoti “lowo daga,” “Maganu Isiraeele” ikkitino buuramaasine ammanante kaaꞌlitanno. (Aju. 7:9, 10; Yoh. 10:16; Gal. 6:16) Tini lowo dagano Maganu uyinonkehu Yihowa Farciꞌraasine yinanni suꞌminni woshshantanno.
13 Kiristoosihu Kumu Diri Gashshooti yannara, lowo daga wido ikkitinori, tenne alamete goofimarchu barruwara Yihowa Farciꞌraasincho ikka mageeshshi geeshsha lowo qoossootiro reyotenni kaꞌannorira kultanno wote afidhanno hagiirri lowoho. Hattee kaayyo afiꞌneemmohu kayinni, xa suꞌminke ledo sumuu yaanno garinninna qullaawoota ikkine heeꞌneemmoha ikkiro callaati. Qoleno Yihowa seera agadhate aye geeshshano sharrammummoro, soꞌneemmore ikkinoommotanna Maganunnihu qullaawu suꞌminni woshshamanke ninkera lowo ayirrinye ikkitinota huwante barru baala maaro xaꞌmiꞌra hasiissannonke.—1 Yohaannisi 1:8, 9 nabbawi.c
MAGANU SUꞌMI AFIꞌRINO TIRO
14. Yihowa yinanni suꞌmi afiꞌrino tiro maati?
14 Maganu suꞌminni woshshamanke lowo ayirrinye ikkitinota albinni roore kaffi assine laꞌneemmo gede, kuni suꞌmi afiꞌrino tiro hiinca hasiissannonke. Roore wote “Yihowa” yine tirrannihu Maganu suꞌmi, “ikka” yitanno tiro afiꞌrinohu Ibirayisxete qaalinni dayinoho; kuni qaali assoote xawisanno. Hakko daafira, Yihowa yinanni suꞌmi “Ikkanno Gede Assanno” yitanno tiro afiꞌrino. Yihowa iiminna uulla hattono assaawa dandiitanno kalaqora Kalaqaancho ikkinohuranna coyiꞌrinore wonshanno Magano ikkino daafira kuni suꞌmi isira malinoho. Xagge buuxissannonte gede, Sheexaanunna wole diinna albillitte haꞌranni nooha Maganu alaama umo ganate woꞌnaalturono Yihowa mitturino hoolisikki fajjosinna alaamisi woꞌmanno gede assanno.
15. Yihowa Musera coyiꞌrinori suꞌmisi daafira maa rosiisannonke? (“Lowo Tiro Afiꞌrino Suꞌma” yitanno saaxine lai.)
15 Yihowa Muse Isiraeele Gibitsetenni marrae fushshara hajaji yannara, suꞌmisi tiro daafira lede xawisino. Qullaawu Maxaafi tenne kulanni togo yaanno: “Maganu Muse togo yii: ‘Ikka Hasiꞌreemmore Ikkeemmo’ [woy, “Ikkeemmore Ikkeemmo”]. Isi lede, ‘Isiraeelete gosara marte, “Ikkeemmo soyinoe yite kulinsa” yiino.’” (Wol. 3:14; lekkaalliidi qaagiishsha) Addaho, Yihowa alaamasi wonshate ayewoteno ikka hasiissannosire baalankare ikkanno. Alba borojje ikkite heedhinorira Isiraeelete Yihowa Gatisaancho, Agaraancho, Sooreessa, hattono maalaamittetenna ayyaanaamittete hasiisannonsare wonshannoha Towaataancho ikkinonsa.
GALANTEEMMORE IKKANKE LEELLISHA
16, 17. (a) Maganu suꞌminni woshshamate qoossonkera galanteemmore ikkinoommota leellisha dandiineemmohu hiittoonniiti? (b) Aananno birxichira maa ronseemmo?
16 Yannankerano Yihowa, ayyaanaamittetenna maalaamittete hasiisannonkere wonshe suꞌmisi tiro ledo sumuu yaannore assa diagurino. Ikkollana, Maganu suꞌmi tiro isi umisi ikka hasiꞌrannore calla kultannota diꞌꞌikkitino. Suꞌmisi tiro, Yihowa alaamasi wonshate Farciꞌraasinesi loossanno gede assannoreno kultanno. Tenne hiincanke suꞌmisi ledo sumuu yaanno garinni heeꞌneemmo gede assitannonke. Noorweyete gobbara 70 diro woꞌma Yihowara diinaggaawe soqqamanni heeꞌrinohu 84 diri rodii Kaare togo yiino: “Hegere Nugusa ikkinohura Yihowara soqqamanna qullaawu suꞌmisinni woshshamanno manni widira kiirama lowo ayirrinye ikkitino gede asse laeemmo. Qullaawu Maxaafi halaale mannaho xawise kulanna mannu halaale huwate hagiidhanna laꞌꞌa lowo qoossooti. Lawishshaho, Kiristoositi wodote kakkalo kaaꞌlitannonke garanna tenne kakkalo widoonni salaamenna keeraanchimma woꞌmitinote haaro alamera hegere heeshsho afidhanno gara mannootaho kuleemmo wote tashshi yaannoe.”
17 Mitu qooxeessira Maganu daafira rosa hasiꞌrannokki manni lexxanni haꞌrinoti dikaandannite. Ikkirono Kaare gede atino, maahoyye yee macciishshanno mancho affe Yihowa suꞌmi daafira kulatto wote tashshi diyaannohe? Maahoyyena, Yihowa Farciꞌraasine ikkine heeꞌnenni Yesuusi farciꞌraasine ikka dandiineemmohu hiittoonniiti? Aananno birxichira tenne xaꞌmora dawaro afiꞌneemmo.
a Lawishsha 1:8: “Beettoꞌya annikki seejjo macciishshi; amakki rosiissannohereno deꞌooti.”
b Efesooni 6:4: “Annuwa, ballo oosoꞌne hifachishshinoonte; hatteentenni, Yihowa seejjonninna biddishshi garinni lossensa.”
c 1 Yohaannisi 1:8, 9: “‘Cubbu dinonke’ yineemmoha ikkiro, ninkeneeto donganni heeꞌnoommo; halaaluno giddonke dino. Cubbonke maanxummokki kulleemmoha ikkiro, isi ammanaminohanna keeraancho ikkino daafira cubbonke gatona yaannonke, hattono bunshe baalantenni keereensannonke.”