LAHATSORATSY FIANARA 41
HIRA 13 Kristy no Modelintsika
Ino ty Ianarantsika baka amy ty Raha Nataon’i Jesosy tamy 40 Andro Niainany Farany Tan-tany Etoy?
“Hitan-drozy tanatin’ny 40 andro ie, sady niresaky mikasiky ty Fanjakà-Ndranahary.”—ASA. 1:3.
INO TY HIANARA ATO?
Akory ty azontsika anahafa ty modely nengan’i Jesosy tamy 40 andro niainany farany tan-tany etoy?
1-2. Ino ty raha niseho lafa nandeha ta Emaosy tany mpianatsin’i Jesosy roe rey?
ANDRO 16 Nisana tao 33 A.K. tamy zay. Nalahelo mpianatsin’i Jesosy rey sady navaka biby. Nisy roe tamy mpianatsy reo niala an’i Jerosalema, le nandeha ta Emaosy any, tanà kelikely 11 kilometra eo ho eo miala an’i Jerosalema. Kivy biby lahilahy reo satria vo nivonoa Jesosy, azy lahilahy narahin-drozy iny. Nitamà rozy hoe handay raha soa ho an’ny Jiosy ty Mesia, kanefa maty ie henanizao. Fe nisy raha niseho tsy nampoizin’ny lahilahy reo.
2 Nisy lahilahy tsy hain-drozy zay namonjy an-drozy le niara-dia tamin-drozy. Nitantaranin’ny mpianatsy rey taminy ty raha farani-ze raty nataon’olo tamy Jesosy. Bakeo nanomboky niresaky raha tsy ho halinon-drozy mihintsy lahilahy iny. Niresaky raha baka amy Soratsy Masy ao noho ty faminania ao ie, le nihazavaniny hoe manino ty Mesia ro tsy maintsy hijaly noho ho maty. Lafa niavy ta Emaosy ao lahilahy telo reo, le nitonga say mpianatsy rey hoe Jesosy azy lahilahy niaraky tamin-drozy iny, fe fa nivelomi-Ndranahary! Azonao sary an-tsay va hoe nanao akory ty fihetsikin’ny mpianatsy rey? Nifalifaly rozy lafa nihain-drozy hoe velo ty Mesia!—Lioka 24:13-35.
3-4. a) Akory ty nanampean’i Jesosy an’ny mpianatsiny rey, le ino ty vokany? b) Ino ty hianarantsika ato? (Asan’ny Apostoly 1:3)
3 Niseho matetiky tamy mpianatsiny rey Jesosy, tamy 40 andro niainany farany tan-tany etoy.a (Vakio Asan’ny Apostoly 1:3.) Tamy fotoa io, le nampahereziny mpianatsiny rey satria nalahelo noho natahotsy. Fe lasa nifalifaly rozy sady nana herim-po hitoria noho hampianara ty vaovao soa mikasiky Fanjakà iny.
4 Handramby soa tsika laha mianatsy ty raha nataon’i Jesosy tamy fotoa io. Hianarantsika ato hoe akory ty nampiasan’i Jesosy an’ny fotoa io mba 1) hampahereza ty mpianatsiny, 2) hanampea an-drozy hahay soa ty Soratsy Masy, noho 3) hampiofana an-drozy ho parè hanao ty asa hataon-drozy afarafara ao. Lafa mandiniky an’ny raha reo kiraidraiky tsika, le hohenteantsika hoe akory ty azontsika anahafa an’i Jesosy.
AMPAHEREZO TY OLO HAFA
5. Nanino mpianatsin’i Jesosy rey ro nila fampahereza?
5 Nila fampahereza mpianatsin’i Jesosy rey. Fa manino? Nisy tamin-drozy nanenga ty tranony, ty fianakaviany, noho ty asa fivelomany mba hahafahany hanara-dia an’i Jesosy. (Mat. 19:27) Misy koa navakavahy noho nanaova ty tsy rariny satria lasa mpianatsin’i Jesosy. (Jaona 9:22) Parè hamoy noho hiatriky an’ny raha reo rozy satria nino rozy fa Jesosy ro Mesia nampitamany. (Mat. 16:16) Fe lafa nivonoa Jesosy, le nidiso fanantenà tanteraky rozy sady nikivy.
6. Ino ty nataon’i Jesosy lafa ie nivelomy tamy maty?
6 Ara-dalàna laha nalahelo mpianatsin’i Jesosy rey lafa ie nimaty. Hain’i Jesosy soa raha zay. Hainy koa fa tsy midika zay hoe tsy manam-pinoa rozy satria nalahelo. Ka lafa nivelomy ie, le avy le nampahery an’ny namany rey tamy andro iny avao. Niseho tamy Maria Magdalena, ohatsy, Jesosy tamy ie nitany tamy lolo nandevena azy iny teo. (Jaona 20:11, 16) Niseho tamy mpianatsy roe nandeha ta Emaosy tany rey koa ie. Le tafarani-zay ie niseho tamy apostoly Petera. (Lioka 24:34) Ino ty ianarantsika baka amy ty modelin’i Jesosy? Diniho ty raha niseho tamy ie niseho tamy Maria Magdalena.
7. Laha hentea ty tantara amy Jaona 20:11-16 ao, nihitan’i Jesosy nanao ino Maria tamy marain’ny 16 Nisana, le ino ty nataony taminy? (Henteo koa sary io.)
7 Vakio Jaona 20:11-16. Lafa niavy ty maraindrain’ny 16 Nisana, le nisy ampela vitsivitsy nandeha tamy lolo nandevena an’i Jesosy iny any. (Lioka 24:1, 10) Raiky amy ampela reo Maria Magdalena. Ndao moa hodinihintsika ty raha niseho. Lafa niavy tan-dolo tany Maria, le tsy tao ty fatin’i Jesosy. Lasa amy zay ie nilay mba hivola tamy Petera noho Jaona. Laha vo naharè ty raha nivolaniny rozy le nilay tan-dolo tany. Nanaraky an-drozy baka afara ao koa Maria. Lafa nihitan-drozy hoe tsy nisy raha ty tao, le noly rozy. Fe tsy noly Maria. Nijano teo avao ie sady nitany. Tsy hainy hoe teo Jesosy le nahita azy. Nihitany ampela io nitany azy ka teany hampaherezy. Farany niseho tamy Maria ie. Bakeo nisy raha kelikely zay nataony fe tena nampahery an’i Maria. Niresaky taminy ie le bakeo nisy iraky bevata nampanaoviny azy. Nirahiny ie mba hanambara tamy rahalahiny rey hoe fa nivelomy tamy maty ie.—Jaona 20:17, 18.
Tahafo Jesosy ka diniho hoe ino ty raha sarotsy atrehin’ny rahalahy noho anabavintsika reo, le manaova raha mba hampahereza an-drozy (Fehintsoratsy 7)
8. Akory ty azontsika anahafa an’i Jesosy?
8 Akory ty azontsika anahafa an’i Jesosy? Manahaky azy tsika laha mampahery an’ny rahalahy noho anabavintsika reo mba hahavy an-drozy hanompo an’i Jehovah avao. Manahaky an’i Jesosy, le mila mandiniky tsika hoe ino ty raha sarotsy mahazo ty hafa. Mila miezaky koa tsika mba hahay ty raha tsapan-drozy, le bakeo mampahery an-drozy. Eritsereto ty raha niainan’ny ranabavy Jocelyn. Nimaty tamy aksidan farani-ze raty rahavaviny zay. Hoy ty asany: “Nalahelo biby avao aho tanatin’ny vola maromaro.” Fe nisy mpivaly zay nahay soa ty raha nahazo azy ka nanasa azy ho an-tranon-drozy any, le nengan-drozy hiresaky ty raha tsapany ie. Nijanjy azy soa rozy, nisoa fanahy taminy, sady nanome toky azy hoe lafovily amy Jehovah ie. Hoy Jocelyn: “Tsapako hoe nampiasa an-drozy Jehovah mba hanampy ahy. Sahala anivon-driaky miavotsavotsy sady feno tsioky be rey any aho, fe nisintomin-drozy ho anaty laka ao. Nampean-drozy aho ka lasa velombelo ndraiky ty faniriako ta hanompo an’i Jehovah.” Afaky mampahery ty hafa koa tsika laha engantsika hampiboraky ty am-pony ao rozy sady janjinintsika soa ty raha volaniny. Laha manao ani-zay tsika, le afaky hampionona an-drozy noho hanampy an-drozy hanompo an’i Jehovah avao.—Rom. 12:15.
AMPEO TY HAFA MBA HAHAZO SOA TY SAFÀ-NDRANAHARY
9. Ino ty raha sarotsy natrehin’ny mpianatsin’i Jesosy rey, le akory ty nanampeany an-drozy?
9 Nino ty Safà-Ndranahary mpianatsin’i Jesosy rey sady niezaky mafy mba hankatò ty raha volaniny. (Jaona 17:6) Fe tsy nety azon-drozy hoe nanino Jesosy ro nivonoa tamy hazo fijalea, manahaky olo mpanao raty io. Hain’i Jesosy hoe nanam-pinoa mpianatsiny reo sady tea an’i Jehovah, fe hitany hoe tsy nahazo soa ty raha resahin’ny Soratsy Masy rozy. (Lioka 9:44, 45; Jaona 20:9) Farany nampeany rozy mba hahay ty dikan’ny raha vakin-drozy amy Soratsy Masy ao. Henteo moa hoe akory ty nanaovany ani-zay lafa ie niseho tamy mpianatsy roe nandeha ta Emaosy tany rey.
10. Akory ty nandresean’i Jesosy lahatsy an’ny mpianatsiny rey fa ie vatany ro Mesia? (Lioka 24:18-27)
10 Vakio Lioka 24:18-27. Henteo fa tsy avy le nivolanin’i Jesosy tamy lahilahy reo hoe ia ie. Naleony nametraky fanontanea. Ino ty antony? Vasa mba teany ho hay ty raha an-tsain-drozy noho am-pon-drozy ao. Le zay vatany ty nataon-drozy. Nivola taminy rozy fa nitamà rozy hoe ho lasa Mpanjaka amy Israely eo Jesosy ka hanafaky an-drozy tsy ho andevozin’ny Romanina. Lafa baka niresaky ty raha an-tsain-drozy ao lahilahy reo, le nampiasa ty Soratsy Masy Jesosy mba hanampea an-drozy hahay ty dikan’ny raha niseho io.b Lafa nihariva ty andro, le namonjy an’ny mpianatsy sisany rey ie ka nihazavaniny tamin-drozy koa ty dikan’ny faminania mikasiky azy rey. (Lioka 24:33-48) Ino ty ianarantsika baka amy tantara io?
11-12. a) Ino ty azontsika ianara baka amy fomba nampianaran’i Jesosy ty fahamarina amy Baiboly ao? (Henteo koa sary io.) b) Akory ty nanampean’ny rahalahy io ty mpianatsiny Baiboly?
11 Akory ty azontsika anahafa an’i Jesosy? Voalohany, lafa mampianatsy Baiboly, le mametraha fanontanea mety soa mba hahavy an’olo iny hiresaky ty raha an-tsainy noho am-pony any. (Ohab. 20:5) Lafa hainao amy zay ty raha tsapany, le atorò azy hoe akory ty hahitany andinin-teny afaky manampy azy amy raha mahazo azy iny. Ka resahy aminy mihintsy hoe ino ty tokony hataony. Aleo ametraho fanontanea ie mikasiky an’ny andinin-teny iny. Ampirisiho ie mba handiniky an’ny raha vakìny iny noho hahay hoe akory ty azony ampihara azy. Diniho ty tantaran’i Nortey, rahalahy mipetraky a Ghana any.
12 Nanomboky nianatsy Baiboly Nortey tamy ie 16 tao. Tsiela tafarani-zay, nanohitsy azy ty fianakaviany. Ino ty nanampy azy hanohy hianatsy Baiboly avao? Fa niarahany midiniky tamy rahalahy nampianatsy azy iny ty Matio toko faha-10, le nasehon’ny rahalahy iny azy hoe tsy maintsy henjehy ty tena Kristiana. Nivola Nortey hoe: “Laha vo nanomboky fanenjeha iny, le niresy lahatsy aho hoe nahita ty fahamarina.” Nampean’ny rahalahy iny koa ie mba hametsivetsy ty Matio 10:16, amy zay ie mba tsy hanao raha mety hiteraky fifamalea amy ty fianakaviany, sady hahay hanaja lafa manazava amin-drozy ty raha inoany. Natao batisa Nortey tafara atoy, le naniry hanao mpisava lala. Fe tean’ny babany hanohy fianara amy iniversitè eny ie. Tsy nivolanin’ny rahalahy iny an’i Nortey hoe zao ty atao. Nametrahany fanontanea ie mba hanampea azy handiniky torolala amy Baiboly ao, hanampy azy hahay hanapa-kevitsy. Ino ty vokany? Nanapa-kevitsy Nortey hoe hanompo manontolo andro. Niroasin’ny babany baka an-trano ao ie. Ino ty tsapan’i Nortey tamy raha nahazo azy rey? Nivola ie hoe: “Resy lahatsy aho hoe tena nety fanapahan-kevitsiko iny.” Laha tsika koa manoka fotoa mba hanampea ty olo hafa hametsivetsy ty Soratsy Masy, le hanampy azy hanatanjaky ty finoany raha zay ka hanompo an’i Jehovah avao ie.—Efes. 3:16-19.
Tahafo Jesosy ka ampeo ty olo hafa mba hahay soa ty Soratsy Masy (Fehintsoratsy 11)e
AMPEO RAHALAHY REO MBA HO LASA ‘LAHILAHY NATAO FANOMEZA’
13. Ino ty nataon’i Jesosy mba ho azo antoky hoe hitohy avao asa nampanaovin’ny Babany iny? (Efesianina 4:8)
13 Tamy Jesosy tan-tany etoy, le nataony iaby ze raha nampanaovin’ny Babany azy. (Jaona 17:4) Fe tsy nieritseritsy Jesosy hoe ie raiky avao ro afaky hahavita hanao ze raha tean’i Jehovah hatao. Nampiofana olo hafa ie mba hanao an’ny asa iny, tanatin’ny telo tao noho tampany nanaovany ty fanompoany tan-tany etoy. Hita koa hoe natoky an’ny mpianatsiny rey Jesosy, talohan’ny himpoliany an-danitsy any. Nanankinany andraikitsy hitory noho hampianatsy ty vaovao soa rozy, sady hikarakara ty vahoakin’i Jehovah. Mety mbo tsy ampy 30 tao ty sisany amy mpianatsy nivoatendry hitariky an’ny asa io. (Vakio Efesianina 4:8.) Niasa mafy niaraky tamy Jesosy lahilahy reo sady tsy nivaliky taminy. Fe talohan’ny hiakarany an-danitsy any, le nampiofaniny bebe kokoa rozy amy zay ho lasa ‘lahilahy natao fanomeza.’ Akory ty nampiofanany an-drozy?
14. Ino ty nampianarin’i Jesosy an’ny mpianatsiny rey tanatin’ny 40 andro niainany farany tan-tany etoy? (Henteo koa sary io.)
14 Tsy nisalasala nanoro hevitsy an’ny mpianatsiny rey Jesosy, fe nisoa fanahy ie lafa nanao ani-zay. Niambiny, ohatsy, fa nisy tamin-drozy tsy tena nino hoe nimaty ie le fa nivelomy, farany nampeany rozy ka nitoroany hevitsy. (Lioka 24:25-27; Jaona 20:27) Nivolaniny koa rozy mba hifantoky bebe kokoa amy fikarakarà ty vahoakin’i Jehovah fa tsy ho tandrena hila drala. (Jaona 21:15) Nampitiaroviny rozy fa tsy tokony hampitaha ty vatany amin’olo hafa amy ze raha ataony amy fanompoa an’i Jehovah. (Jaona 21:20-22) Nahitiny koa rozy satria nana hevitsy diso mikasiky an’ny Fanjakà iny, sady nampeany mba hifantoky amy fitoria ty vaovao soa. (Asa. 1:6-8) Ino ty ianaran’ny anti-panahy baka amy Jesosy?
Tahafo Jesosy ka ampiofano rahalahy amy fiangona eo reo mba ho parè hanao andrakitsiky fanampiny (Fehintsoratsy 14)
15-16. a) Akory ty azon’ny anti-panahy anahafa an’i Jesosy? b) Ino ty soa niazon’i Patrick lafa ie nisy nanoro hevitsy?
15 Akory ty azon’ny anti-panahy anahafa an’i Jesosy? Tsy maintsy mampiofana noho manampy an’ny rahalahy amy fiangona eo reo rozy, anisani-zay ty tanora, mba hahazo andraikitsy bebe kokoa.c Tsy tokony hitamà ty anti-panahy hoe tsy hanao diso ty olo ampiofanin-drozy. Tokony hanome torohevitsy feno fitiava an’ny rahalahy tanora reo rozy, amy zay rozy hiambany, ho azo iantehera, noho ho parè hanampy ty hafa.—1 Tim. 3:1; 2 Tim. 2:2; 1 Pet. 5:5.
16 Tena mandramby soa tsika lafa mahazo torohevitsy. Zay mihintsy ty raha niseho tamy rahalahy Patrick. Tamy ie mbo nikely, le nasiatsiaky avao ie saky mivola sady tsy nisoa fanahy ndre tamy ranabavy aza. Nivoamarikin’ny anti-panahy raiky zay amy zay hoe mila miova Patrick. Farany nameany torohevitsy mivanta ie, fe nisoa fanahy ie lafa nanao ani-zay. Hoy Patrick: “Soa avao fa nanoro hevitsy ahy ie. Nikivy avao aho bakany zay lafa nisy rahalahy nahazo tombotsoam-panompoa niriko iny. Fe nanampy ahy torohevitsin’ny anti-panahy iny mba hahay hoe mila miezaky miambany noho mampiseho fitiava an’ny rahalahy noho anabaviko reo aho fa tsy hifantoky amy andraikitsy ho azoko amy fiangona eo.” Ino ty vokany? Nivoatendry anti-panahy Patrick tamy ie 23 tao.—Ohab. 27:9.
17. Akory ty nampisehoan’i Jesosy fa natoky an’ny mpianatsiny rey ie?
17 Nanankinan’i Jesosy andraikitsy mpianatsiny rey mba hitory ty vaovao soa. Fe tsy zay avao fa teany koa rozy laha mampianatsy ty olo. Mety nieritseritsy mpianatsy rey hoe tsy ho vitan-drozy asa nampanaovin’i Jesosy an-drozy io. Fe natoky an-drozy Jesosy, ka nivola tamin-drozy ie hoe: “Naniraky ahy Baba, le zaho koa maniraky anareo.”—Jaona 20:21.
18. Akory ty azon’ny anti-panahy anahafa an’i Jesosy?
18 Akory ty azon’ny anti-panahy anahafa an’i Jesosy? Mampiofana olo hafa ty anti-panahy hendry sady manome andraikitsy an-drozy. (Fil. 2:19-22) Azon’ny anti-panahy atao, ohatsy, ty miangavy ty tanora mba hanadio noho hikojakoja ty Efitrano Fanjakà. Azon’ny anti-panahy atao koa ty manome andraikitsy raiky na vitsivitsy ho an’ny rahalahy amy fiangona eo, le mampiofana an-drozy mba hahay an’ny raha iny, bakeo matoky hoe ho vitan-drozy soa raha iny. Vo nivoatendry anti-panahy Matthew, le nifalifaly ie satria nampiofana azy hanao andraikitsy sankarazany anti-panahy fa za-draharaha rey sady natoky hoe ho vitany soa ty hanao ze andraikitsy ampanaovy azy. Hoy Matthew: “Tena nanampy ahy ty anti-panahy. Lafa nisy tsy nety ty nanaovako an’ny raha nampanaovy ahy iny, le nampean-drozy aho hahay hoe ino raha tsy nety io, le niana-draha baka amy raha iny aho. Nanampy ahy hihamahay an’ny asa nankiny tamiko iny raha zay.”d
19. Tokony ho tapa-kevitsy hanao ino tsika?
19 Nihararaotin’i Jesosy 40 andro niainany farany tan-tany etoy iny mba hampahereza, hampianara, noho hampiofana ty olo hafa. Enga anè tsika ho tapa-kevitsy hanaraky marìny ty modeliny. (1 Pet. 2:21) Hanampy antsika ie ka ho vitantsika ty hanao ani-zay. Sady fa nampitamà koa ie hoe: “Hiaraky aminareo avao aho sanandro, zisiky hiavian’ny farani-zao tontolo zao.”—Mat. 28:20.
HIRA 15 Derao ny Lahimatoan’i Jehovah!
a Hita amy Filazantsara ao noho amy boky hafa amy Baiboly ao fa niseho matetiky tamy mpianatsiny rey Jesosy, lafa ie nivelomy tamy maty. Niseho tamy Maria Magdalena (Jaona 20:11-18); tamy ampela hafa (Mat. 28:8-10; Lioka 24:8-11); tamy mpianatsy roe rey (Lioka 24:13-15); tamy Petera (Lioka 24:34); tamy apostoly rey fe tsy teo Tomasy tamy zay (Jaona 20:19-24); tamy apostoly rey niaraky tamy Tomasy (Jaona 20:26); tamy mpianatsy 7 (Jaona 21:1, 2); tamy mpianatsy 500 mahery (Mat. 28:16; 1 Kor. 15:6); tamy Jakoba rahalahiny (1 Kor. 15:7); tamy apostoly iaby (Asa. 1:4); noho tamy apostoly rey, tanilan’ny Betania any. (Lioka 24:50-52) Mety tsy tamy reo avao Jesosy ro niseho tamy mpianatsiny rey, fe tsy voaresaky amy Baiboly ao raha zay.—Jaona 21:25.
b Laha teanao ty hahita faminania maro mikasiky ty Mesia, le henteo amy jw.org ao ty lahatsoratsy hoe “Tena i Jesosy Tokoa ve no Mesia Raha Jerena ny Faminaniana Momba ny Mesia?”
c Mety ho voatendry ho mpiandraikitsin’ny faritsy ty anti-panahy tanora ndre 25-30 tao eo. Fe tsy maintsy fa anti-panahy tse ie mba hahazo ze fampiofana ilàny.
d Laha teanao ty hahay hoe akory ty azo anampea ty rahalahy tanora mba hahafeno fepetra hanankina andraikitsy, le henteo ty Tilikambo Fiambena Oòh 2018, p. 11-12, feh. 15-17, noho ty Tilikambo Fiambena 15 Avrily 2015, p. 3-13.
e SARY: Ampean’ny rahalahy io mpianatsiny io mba hahazo soa ty raha volanin’ny Soratsy Masy. Arian’ny mpianatsiny iny amy zay raha mikasikasiky Krismasy rey.