Ino ty Ianarantsika baka amy Fahagagà Mikasiky Mofo Iny?

1. Manino ro vatan-draha tamin’olo tamy andron’ny Baiboly ty mofo?

ANISAN’NY foto-tsakafon’ny ankamaroan’olo tamy andron’ny Baiboly ty mofo. (Gen. 14:18; Lioka 4:4) Tsy mahatseriky zany laha mampiasa ty safà hoe “mofo” ty Baiboly kindraiky mba hivolana sakafo amy ankapobeny. (Mat. 6:11, f.a.p.) Nampiasa mofo koa Jesosy tamy fahagagà roe nataony rey. (Mat. 16:9, 10) Hitantsika amy Jaona toko faha-​6 ao ty raiky amy fahagagà reo. Ndao hodinihintsika zay fa misy fianara azontsika ampihary amy androntsika zao.

2. Nanino vahoaky maro rey ro nila hany?

² Nivozaky biby apostolin’i Jesosy rey lafa baka nitory tamy tanà maro. Farany nandesin’i Jesosy niondra sambokely rozy, le nitsàky ty Riakin’i Galilia, amy zay mba ho afaky hitofa. (Mar. 6:7, 30-32; Lioka 9:10) Niavy tamy pilasy raiky mitoka tanilan’i Betsaida zay teo rozy. Maro anefa ty olo nahita ty nandehanan-drozy sady maro koa ty nahay ani-zay. Nilay nanaraky an’ny moron-drano iny rozy, ka niavy talohan’ny sambokely iny. Vo niavy Jesosy noho apostoliny rey, le ndreo vahoaky maro rey fa nandiny an-drozy teo. Tsy nihelofan’i Jesosy rozy fa nisoa fanahy tamin-drozy ie. Nanoka fotoa ie ka nampianatsy an-drozy mikasiky ty Fanjakà-Ndranahary noho nitaha ani-ze narary. Fa hariva ty andro tamy zay, ka niasa loha mpianatsy rey hoe akory ty hahitan’ny vahoaky maro reo hany. Mety nisy avao ty nanday hany, fe kelikely. Fa ty ankamaroan-drozy nila namonjy tanà mba hivily hany. (Mat. 14:15; Jaona 6:4, 5) Ino amy zay ty hataon’i Jesosy?

NANAO FAHAGAGÀ JESOSY MBA HANOMEZA MOFO

3. Ino ty nampanaovin’i Jesosy an’ny apostoliny rey? (Henteo koa sary amy gazety toy.)

³ Hoy Jesosy tamy apostoliny rey: “Tsy voatery handeha rozy, fa ameo raha hohanin-drozy.” (Mat. 14:16) Lahilahy 5 000 eo ho eo amin’io ty teo. Tsy zay avao fa mbo nisy ajà amin’ampela koa teo. Laha atambatsy zany le olo 15 000 eo ro nila namea hany. Ka amy fomba akory ty hahavitan’ny apostoly reo ani-zay? (Mat. 14:21) Nivola Andrea hoe: “Tia misy ajà lahilahy mana mofo limy noho fia maliniky roe. Fe aia koa ty hahampy ani-zay amin’olo maro retia?” (Jaona 6:9) Mofo vita tamy vary orza resahy eo io. Olo mahantra noho olo tsotra matetiky ro mpihina an’io. Le fia maliniky rey mety fia maiky nasia sira. Fe tsy ho ampy an’olo maro reo mihintsy mofo noho fian’ajà io!

4. Ino ty ianarantsika baka amy Jaona 6:11-13? (Henteo koa sary reo.)

⁴ Ta hasehon’i Jesosy hoe mahay mandramby vahiny ie ka nivolaniny rozy mba hipetraky amy akata eo le hitambatambatsy. (Mar. 6:39, 40; vakio Jaona 6:11-13.) Bakeo Jesosy nisaotsy an’ny Babany satria nanome mofo noho fia an-drozy. Nasehony tamy zay hoe Ndranahary ro tena nanome an’ny hany iny, le nankasitrahany raha iny. Tena tokony hanahaky an’i Jesosy tsika, ka hivavaky alohan’ny hihina, ndre tsika raiky avao zay, ndre misy olo hafa manodidy antsika. Bakeo nivolanin’i Jesosy mpianatsiny rey mba hizara an’ny hany iny, le nihina vahoaky rey ka nivoky. Mbo nisy ambikambiny aza tsy nilany. Fe tsy tean’i Jesosy hariaria raha rey. Farany nivolaniny mpianatsiny rey mba hamory an’ny raha rey, amy zay mba ho azo hany lafa mosarè rozy. Tena modely soa ho antsika Jesosy satria nampiasa soa ze raha nananany. Ray aman-dreny va iha? Ampiasao tantara io mba hampianara ty ananao hoe manino ro vatan-draha ty hoe mivavaky alohan’ny hihina, mahay mandramby vahiny, noho matariky manahaky an’i Jesosy.

5. Ino ty nataon’olo rey lafa nahita ty raha nataon’i Jesosy tamy andro io, fe ino ty nataony?

⁵ Nitseriky vahoaky rey lafa nahita ty fomba fampianaran’i Jesosy noho ty fahagagà nataony. Hain-drozy fa nivola Mosesy hoe hanendry mpaminany raiky tena miavaky Ndranahary. Mety nanao ho zao amy zay rozy hoe: ‘Tsy no Jesosy toy mpaminany zao?’ (Deot. 18:15-18) Laha zay ie, le mety nieritseritsy rozy hoe ho soa laha Jesosy ro mitondra satria afaky hanome hany ty olo iaby amy Israely eo ie. Farany ho ‘niforosè azy ho mpanjaka’ rozy. (Jaona 6:14, 15) Laha naneky Jesosy, le ho nilitsy tamy politiky ie satria nanoha ty Jiosy kanefa rozy tambany fahefàn’ny Romanina tamy zay. Fe ino ty nataony? Mivola ty Baiboly fa ‘nilay tam-bohitsy any’ ie. Tsy nilitsy tamy politiky mihintsy ie ndre niforosè azy aza ty olo. Fianara bevata ho antsika raha zay!

6. Akory ty azontsika anahafa ty modelin’i Jesosy? (Henteo koa sary io.)

⁶ Azo antoky aloha hoe tsy hisy olo hangataky antsika mba hanome hany an-drozy amy fomba mahagaga, na hitaha ty marary, na ho mpanjakan-drozy. Fe mety hampirisiky antsika hilitsy amy politiky rozy ka handresy lahatsy antsika mba hifily na hanoha olo raiky eritseritin-drozy hoe mahavita azy. Fe mazava soa raha nataon’i Jesosy iny. Tsy naneky hilitsy amy politiky mihintsy ie, ka nivola tafara atoy hoe: “Tsy anisani-zao tontolo zao ty Fanjakàko.” (Jaona 17:14; 18:36) Tokony hanao manahaky ani-zay koa tsika Kristiana. Tokony hanahaky ty fomba fisainan’i Jesosy tsika sady hanahaky ty modeliny. Fanjakà iny avao ro tohanantsika. Resahintsika amin’olo koa raha io sady mivavaky tsika mba hiaviany. (Mat. 6:10) Ndao hodinihintsika ndraiky fahagagà nataon’i Jesosy iny fa mbo misy raha hafa koa azontsika ianara baka amy raha iny.

“TY DIKAN’NY FAHAGAGÀ NATAO TAMY MOFO REY”

7. Ino ty nataon’i Jesosy, le akory ty fihetsikin’ny apostoly rey? (Jaona 6:16-20)

⁷ Lafa baka nanome hany an’ny vahoaky rey Jesosy, le nivolaniny apostoliny rey mba hiala tamy pilasy iny teo ka hiondra sambokely ho a Kapernaomy any. Mbo nandeha tam-bohitsy any Jesosy amy zay tsy ho hitan’ny vahoaky ta hanao azy ho mpanjaka rey. (Vakio Jaona 6:16-20.) Lafa tambony sambokely teny apostoly rey, le nisy tsioky be nanday tafiotsy mahery niavy. Lasa niavotsavotsy riaky iny. Bakeo namonjy an-drozy Jesosy le nandeha tambony rano teny. Nivolaniny koa Petera mba handeha ambony rano eny. (Mat. 14:22-31) Laha vo niavy tanaty sambokely ao Jesosy noho Petera, le nijano tsioky be iny. Nitseriky mpianatsy rey ka nivola hoe: “Anaki-Ndranahary vatany iha.”a (Mat. 14:33) Mahatseriky fa lafa nahita an’i Jesosy nandeha tambony rano teny rozy vo nivola an’io. Tsy nanao ani-zay anefa rozy tamy Jesosy nanome mofo tamy fomba mahagaga an’ny vahoaky rey. Niresaky an’ny raha niseho io Marka le zao ty nisoratiny: “Nitseriky biby [apostoly rey], satria tsy nihain-drozy ty dikan’ny fahagagà natao tamy mofo rey. Mbo tsy nivoha ty fon-drozy ka tsy niazon-drozy ty dikan’ny raha rey.” (Mar. 6:50-52) Tsy takatsin-drozy hoe namean’i Jehovah hery Jesosy mba hanaova fahagagà maro fa tsy hoe hanome mofo avao. Tafara kelini-zay, le niresahin’i Jesosy ndraiky fahagagà nataony tamy mofo iny. Nisy raha zay nivolaniny mba hampianara antsika.

8-9. Manino vahoaky rey ro nila an’i Jesosy mbaombao? (Jaona 6:26, 27)

⁸ Hamarain’iny, le nandeha tamy pilasy nanomezan’i Jesosy hany an-drozy iny tany vahoaky rey. Fe fa tsy tao Jesosy noho apostoliny rey. Nisy sambokely baka a Tiberiasy any rezay teo, farany niondra tamy rey rozy le nandeha ta Kapernaomy any mba hila an’i Jesosy. (Jaona 6:22-24) Fa ino marina nahavy an-drozy sahira nila an’i Jesosy mbaombao io? Noho rozy ta hianatsy bebe kokoa mikasiky ty Fanjakà-Ndranahary va? Aha. Ta hihina mofo ndraiky rozy. Fa manino tsika ro mivola ani-zay?

⁹ Nihitan-drozy tanilan’i Kapernaomy teo Jesosy. Ino amy zay hoasany? Nivolaniny rozy hoe ta hahazo hany avao ty antony nilàn-drozy azy mbaombao. Ndre ‘nivoky aza rozy lafa nihina an’ny mofo rey’ le nivola Jesosy hoe “hany mety simba” nihanin-drozy rey. Nampirisihiny hiasa rozy mba “hahazoa hany maharitsy, azy mitariky ho amy fiaina mandrakizay iny.” (Vakio Jaona 6:26, 27.) Nivola Jesosy fa hanome hany manahaky ani-zay Babany. Nitseriky vahoaky rey lafa naharè hoe kay misy hany afaky hanampy an-drozy hahazo fiaina mandrakizay! Ino hany io, le akory ty hahazoan-drozy azy?

10. Nila nanao ino vahoaky rey mba “hahazoa fiaina mandrakizay”?

¹⁰ Mety nieritseritsy Jiosy rey hoe misy asa na raha mila ataon-drozy mba hahazoa an’ny hany io. Mety nieritseritsy ty raha nitakin’ny Lalànan’i Mosesy hoe tsy maintsy ataon-drozy vasa rozy tamy zay. Fe nivola tamin-drozy Jesosy hoe: “Manao ty asa-Ndranahary nareo laha atoronareo hoe mino ani-azy nirahiny iny nareo.” (Jaona 6:28, 29) Tsy maintsy mino an’i Jesosy, azy nirahi-Ndranahary iny zany rozy laha ta “hahazo fiaina mandrakizay.” Fa nivola an’io moa Jesosy taloha tany. (Jaona 3:16-18) Le tafarani-zay ie niresaky misimisy mikasiky ty fomba hahazoantsika fiaina mandrakizay.​—Jaona 17:3.

11. Akory ty ahità fa ta hahazo hany avao Jiosy rey? (Salamo 78:24, 25)

¹¹ Nampianatsy raha vaovao mikasiky ty “asa-Ndranahary” Jesosy. Fe tsy nino Jiosy rey. Hoy rozy : “Ino ty famantara ataonao soa ho hitanay, le hino anao zahay?” (Jaona 6:30) Bakeo nivola rozy hoe nahazo mana tamy fomba mahagaga ty olo tamy andron’i Mosesy, le io ro nihanin-drozy sanandro. (Neh. 9:15; Jaona 6:31; vakio Salamo 78:24, 25.) Hita baka amy zay fa tsy niala tamy mofo nihanin-drozy iny avao ty sain-drozy. Bakeo Jesosy niresaky mikasiky “tena mofo baka an-danitsy any.” Tsy manahaky an’ny mana iny mofo io satria hanome an-drozy fiaina mandrakizay. Tsy mba nanontany an’i Jesosy anefa rozy hoe ino ty teany hovolany. (Jaona 6:32) Nifantoky marè tamy ze raha nilàn-drozy avao rozy ka tsy nijanjy lafa Jesosy nampianatsy an-drozy ty fomba hahazoa fiaina mandrakizay. Ino ty ianarantsika baka amy tantara io?

TY RAHA TENA TOKONY HIFANTOHANTSIKA

12. Akory ty nampisehoan’i Jesosy hoe ino ro tena vatan-draha?

¹² Misy raha bevata ianarantsika baka amy Jaona toko faha-​6. Tokony ze raha hahavy antsika hankatò a-Ndranahary noho hifandramby soa aminy ro hifantohantsika. Tiarovo fa niresaky mazava soa mikasiky ani-zay Jesosy lafa ie nalàn’i Satana fanahy. (Mat. 4:3, 4) Nihazavaniny tamy Toriteny Tam-bohitsy teo iny koa fa tena mila mifandramby soa amy Ndranahary tsika. (Mat. 5:3) Afaky manontany tena zany tsika hoe: ‘Hita amy fomba fiainako va fa ty fifandrambesako amy Jehovah ro tena vatan-draha amiko, fa tsy ty hanome fahafaham-po ty faniriako?’

13. a) Manino ro tsy raty ty hoe mankafỳ hany? b) Ino ty raha mila itandremantsika? (1 Korintianina 10:6, 7, 11)

¹³ Tsy mety va zany ty mivavaky mba hahazoantsika ze raha ilàntsika noho hankafỳ an’ny raha rey? Aha, tena azo atao soa zay. (Lioka 11:3) Mivola ty Baiboly fa mahasoa ty olo ty hoe “mihina noho mino, le mankafỳ ty asa mafy ataony.” Sady “baka amy Ndranahary marina iny raha zay.” (Mpito. 2:24; 8:15; Jak. 1:17) Fe mila mitandrina tsika mba tsy ho raha ara-nofo ro ho lasa vatan-draha amintsika. Niresaky ani-zay apostoly Paoly, lafa ie nanoratsy ho an’ny Kristiana. Niresahiny ty raha raty nataon’ny Israelita, tamy rozy tan-diomonto tany, anisani-zay ty raha nataon-drozy tanilan’ny Vohitsy Sinay teo. Nampitandrina ty Kristiana ie ‘mba tsy haniry raha raty’ manahaky ty nataon’ny Israelita rey. (Vakio 1 Korintianina 10:6, 7, 11.) Nanao fahagagà Jehovah mba hahazoan-drozy hany. Fe tea hany marè rozy sady tsy nety afa-po, ka niteraky “raha raty” ho an-drozy raha zay. (Nom. 11:4-6, 31-34) Lafa nivavaky tamy sarivongana anak’aomby volamena iny rozy, le nasehon-drozy fa ty raha hohanin-drozy, hinomin-drozy, noho ze hampifalifaly an-drozy ro tena nivatan-draha tamin-drozy, fa tsy ty fanoriha ty raha volanin’i Jehovah. (Eks. 32:4-6) Niresaky an’ny tantara reo Paoly mba hampitandrema ty Kristiana ta Jerosalema tany, satria fa narìny ho rava tanà io noho ty tempoly tao, tamy tao 70 A.K. Fa tena kely koa sisa le ho ravà tontolo toy. Mila manoriky soa an’ny fampitandrema niresahin’i Paoly io koa zany tsika.

14. Hanao akory ty hany lafa amy tontolo vaovao any?

¹⁴ Nivola Jesosy hoe mila mivavaky tsika mba hahazo ‘ze hany ampy antsika androany.’ Nivola koa ie fa mila mivavaky tsika mba “hatao an-tany etoy, manahaky ty an-danitsy any” ty sitrapo-Ndranahary. (Mat. 6:9-11) Azonao sary an-tsay va hoe hanao akory tany toy amy fotoa zay? Mivola ty Baiboly fa anisan’ny sitrapo-Ndranahary ho an’ny tany toy ty hoe ho feno hany mahasalama ty etoy. Mivola, ohatsy, ty Isaia 25:6-8 fa ho feno hany soasoa an-tany etoy lafa manday ty Fanjakà-Ndranahary, ka hankafỳ ani-zay ty olo. Mivola koa ty Salamo 72:16 hoe: “Hahavokatsy be ty tany; ho maro biby ty vokatsy, ndre anabo vohitsy eny aza.” Ino ty hany tena teanao na mbo tsy nihaninao mihintsy? Fa tsy lininao va ty hiketriky azy lafa any? Mety hamboly voaloboky koa iha ka hankafỳ ty vokatsy azo baka amy zay. (Isaia 65:21, 22) Hankafỳ an’ny raha soasoa reo lafa kila olo ambony tany etoy.

15. Ino ty fandahara hatao ho ani-azy hovelomy amy maty rey? (Jaona 6:35)

¹⁵ Vakio Jaona 6:35. Eritsereto ndraiky olo nihina tamy mofo noho fia namean’i Jesosy rey. Marina hoe mety tsy nino an’i Jesosy ty ankamaroan-drozy. Fe mety hovelomy rozy ka mety hifankahita aminao ty sisany. (Jaona 5:28, 29) Ho hain-drozy ty dikan’ny raha nivolanin’i Jesosy toy satria hianaran-drozy lafa any: “Zaho ro mofon’ny fiaina. Ze mamonjy ahy tsy ho mosarè mihintsy.” Mila asehon-drozy hoe mino ty soro nataon’i Jesosy rozy. Amy fotoa zay, le hisy fandahara hatao mba hampianara ty olo ho velomy amy maty noho ze ajà hateraky amy tontolo vaovao ao mikasiky an’i Jehovah noho ty fikasany. Tena ho falifaly tsika lafa handramby anjara amy fandahara io! Marina aloha hoe ho falifaly tsika lafa mihina ty hany sankarazany amy tontolo vaovao ao. Fe mbo ho falifaly mandilatsy ani-zay tsika lafa manampy ty olo hafa hifandramby soa amy Jehovah.

16. Ino ty hodinihintsika amy lahatsoratsy manaraky ao?

¹⁶ Nandiniky ty ampahany amy tantara amy Jaona toko faha-​6 ao tsika tamy fianara toy. Fe mbo maro ty raha nampianarin’i Jesosy mikasiky “fiaina mandrakizay.” Tena nila nijanjy soa ty raha niresahin’i Jesosy Jiosy nanatriky teo rey. Mila manao manahaky ani-zay koa tsika. Mbo handiniky ty Jaona toko faha-​6 tsika amy lahatsoratsy manaraky ao.