Tena Afaky Hiay Mandrakizay va Iha?

1. Manino ty ankamaroan’olo ro mieritseritsy hoe tsy hisy mihintsy olo afaky hiay mandrakizay?

MIEZAKY mihina hany mahasalama noho manao sporo tsy tampaky ty ankamaroan’olo mba ho lava velo. Fe ndre zay, le tsy mitamà rozy hoe hiay mandrakizay. Mety mieritseritsy aza rozy hoe tsy misy olo afaky hiay mandrakizay zao sady tsy maniry ani-zao rozy satria ho antitsy kanefa maro ty raha sarotsy azo baka amy fahantera. Fe nivola Jesosy fa azo atao ty hiay mandrakizay, sady fitahia baka amy Ndranahary raha io, araky ty volanin’ny Jaona 3:16 noho 5:24.

2. Ino ty volanin’ny Jaona 6:39, 40 mikasiky ty olo fa nimaty?

² Nihitantsika tamy lahatsoratsy taloha teo iny fa nanome mofo noho fia olo an’anarivony Jesosy.a Mahatseriky raha nataony io! Fe ty raha nivolaniny hamarain’iny tamy vahoaky nanaraky azy ta Kapernaomy a Galilia any rey ro vomaiky mahatseriky. Nivola tamin-drozy ie hoe hovelominy ndraiky ty olo fa nimaty le hiay mandrakizay. (Vakio Jaona 6:39, 40.) Mba eritsereto avao tse moa ty namanao noho ty longonao fa nimaty. Manome toky anao raha nivolanin’i Jesosy io fa hovelominy rozy le afaky hiay mandrakizay nareo. Fe nisy raha zay niresahin’i Jesosy le tsy niazon’olo rey ty raha teany hovolany. Maro koa ty olo tsy mahazo ty dikan’ny raha io henanizao. Mbo amy Jaona toko faha-​6 ao raha io. Fa ino raha nivolanin’i Jesosy io? Ndao hodinihintsika zay.

3. Ino ty nivolanin’i Jesosy mikasiky azy amy Jaona 6:51 ao?

³ Lafa baka namean’i Jesosy mofo vahoaky ta Kapernaomy any rey, le avy le mana namean’i Jehovah ty Israelita tamy rozy tan-diomonto tany rey ro tan-tsain-drozy tao. Hain-drozy fa kaihin’ny Soratsy Masy hoe “mofo baka an-danitsy any” raha io. (Sal. 105:40; Jaona 6:31) Ta hampianatsy raha bevata an’ny vahoaky rey Jesosy ka niresaky raha sisany hain-drozy mikasiky an’ny mana io. Nanazava ie fa misy raha bevata tsy mampitovy azy amy mana iny. Ndre fanomeza baka amy Jehovah aza raha io, le mbo nimaty avao azy nihina azy rey. (Jaona 6:49) Fe ho zao ty nivolanin’i Jesosy mikasiky azy: “Zaho ro mofo velo nijotso baka an-danitsy any. Ho velo mandrakizay ze mihina amy mofo toy.” (Vakio Jaona 6:51.) Nimeloky Jiosy rey lafa naharè ani-zay. Tsy azon-drozy hoe manino Jesosy ro nivola hoe “mofo” baka an-danitsy any ie sady soa mandilatsy an’ny mana namea-Ndranahary an’ny razamben-drozy rey mofo io. Bakeo nivola Jesosy hoe: ‘Ty nofotsiko ro mofo hameako.’ Mety ino ty teany hovolany? Tena ilà ty ahaizantsika ani-zay satria mianky amy zay ro hahavy antsika hitamà hoe afaky hiay mandrakizay tsika noho ty longontsika. Ndao hodinihintsika hoe ino marina ty tean’i Jesosy hovolany.

MOFO VELO NOHO TY NOFOTSINY

4. Manino ty olo sisany ro nitafitohina lafa naharè ty raha nivolanin’i Jesosy?

⁴ Nivola tamy vahoaky rey Jesosy hoe tokony hihina an’ny mofo raiky zay rozy. Tsy ino io fa ty ‘nofotsiny hameany mba hahazoani-zao tontolo zao fiaina.’ Nitafitohina ty olo sisany lafa naharè an’ny raha nivolaniny io. Nieritseritsy vasa rozy hoe ty nofotsin’i Jesosy ara-bakiteny ro teany hohanin-drozy. (Jaona 6:52) Fe nisy raha zay nivolanin’i Jesosy tafarani-zay vomaiky nanafitohina an-drozy. Hoy ty asany: “Ambarako anareo mazava soa, fa laha tsy mihina ty nofotsin’ny Anak’olo noho mino ty liony nareo, le tsy hahazo fiaina.”​—Jaona 6:53.

5. Manino tsika ro afaky matoky fa tsy ty lion’i Jesosy ara-bakiteny ro teany hovolany lafa ie nivola hoe tsy maintsy mino ty liony ty olo?

⁵ Tamy andron’i Noa, le nandrara ty olombelo Jehovah mba tsy hihina lio. (Gen. 9:3, 4) Mbo nampoliny ndraiky raha io lafa ie nanome ty Lalàna ho an’ny Israely. Nivola ie fa “haripaky” ze olo mihina lio. (Lev. 7:27) Nankatò ty Lalànan’i Mosesy Jesosy. (Mat. 5:17-19) Tsy ie mihintsy zany ro hampirisiky ty Jiosy hihina ty nofotsiny na hino ty liony ara-bakiteny. Marina aloha hoe hafahafa raha nivolanin’i Jesosy io. Fe nivola an’io ie satria ta hampianatsy an-drozy hoe akory ty atao mba hahazoa “fiaina mandrakizay.”​—Jaona 6:54.

6. Manino tsika ro afaky mivola fa tsy ara-bakiteny raha nivolanin’i Jesosy amy Jaona 6:53 ao io?

⁶ Ino ty tean’i Jesosy hovolany? Mazava ho azy fa nampiasa sarin-teny ie lafa niresaky tamy vahoaky rey. Manino tsika ro mivola ani-zay? Satria zay avao koa ty nampiasany lafa ie nivola tamy ampela samaritanina raiky zay. Hoy ty asany: “Ze mino amy rano hameako azy zay, tsy harandrano sasy, satria hanjary loharano anatiny ao rano hameako azy iny, ka hanome azy fiaina mandrakizay.” (Jaona 4:7, 14) b Tsy ta hivola Jesosy hoe lafa mino rano ara-bakiteny baka am-bovo ao ampela samaritanina io le hahazo fiaina mandrakizay. Manahaky ani-zay koa fa tsy ta hivola tamy vahoaky ta Kapernaomy any rey Jesosy hoe lafa mihina ty nofotsiny noho mino ty liony ara-bakiteny rozy le hahazo fiaina mandrakizay.

NIRESAKY RAHA ROE SAMBY HAFA JESOSY

7. Ino ty volanin’olo sisany mikasiky an’ny safàn’i Jesosy amy Jaona 6:53 ao io?

⁷ Nivola Jesosy amy Jaona 6:53 ao fa tsy maintsy mihina ty nofotsiny noho mino ty liony ty olo. Misy amy zay mieritseritsy hoe raha hatao amy Sakafo Harivan’ny Tompo ro tean’i Jesosy hovolany. Fa manino? Satria nampiasa safà mitovy tamin’io avao koa Jesosy lafa nankalaza ty Sakafo Harivan’ny Tompo. (Mat. 26:26-28) Mivola rozy fa tokony hihina amy mofo noho hino amy divay ampiasà amy fotoa io, lafa kila olo. Marina va raha zay? Tena soa ty hahaizantsika ty valini-zay satria olo an-tapitrisany ro miaraky mankalaza amintsika an’ny fotoa bevata io santao. Ndao hodinihintsika ty tsy mampitovy ty raha nivolanin’i Jesosy amy Jaona 6:53 ao, noho ty raha nivolaniny tamy Sakafo Harivan’ny Tompo iny.

8. Ino ty raha sisany tsy mampitovy an’ny raha roe reo? (Henteo koa sary reo.)

⁸ Retoa misy raha roe tsy mampitovy an’ny raha niresahin’i Jesosy reo. Voalohany, nombia noho taia Jesosy ro nivola an’ny raha amy Jaona 6:53-56 ao reo? Ta Galilia any tamy tao 32 A.K. Zany hoe tao raiky eo ho eo talohan’ny nankalazany ty Sakafo Harivan’ny Tompo ta Jerosalema any. Faharoe, niresaky tamin’ia ie tamy fotoa io? Tamy vahoaky ta Galilia any rey. Hany ro tena nanahira an-drozy fa tsy ta hianatsy mikasiky an’i Jehovah na ty Fanjakàny rozy. (Jaona 6:26) Ka lafa tsy niazon-drozy ty raha nivolanin’i Jesosy tamy fotoa io, le avy le niala rozy. Nisy tamy mpianatsiny rey aza niala azy koa. (Jaona 6:14, 36, 42, 60, 64, 66) Nankalaza ty Sakafo Harivan’ny Tompo Jesosy tao raiky tafarani-zay, zany hoe tamy tao 33 A.K., le niaraky aminy apostoly 11 tsy nivaliky rey. Tena tsy nitovy tamin’olo rey apostoly reo. Niaraky tamy Jesosy avao rozy tamy fotoa io ndre tsy tena niazon-drozy aza ty raha iaby nampianariny. Tsy nitovy tamy ankamaroan’olo ta Galilia any rey koa apostoliny reo satria nino rozy hoe baka an-danitsy any Jesosy sady Anaki-Ndranahary. (Mat. 16:16) Nivola tamin-drozy ie hoe: “Tsy niala tamiko mihintsy [nareo] tamy raha iaby nahazo ahy rey.” (Lioka 22:28) Hitantsika amy antony roe reo fa tsy nanazava ty raha tokony hatao amy Sakafo Harivan’ny Tompo Jesosy, amy Jaona 6:53 io. Mbo misy antony hafa koa ankoatsini-reo tena tsy mampitovy an’ny raha roe reo.

MAHASOA ANAO RAHA NIVOLANIN’I JESOSY REO

9. Ia ro niresahan’i Jesosy tamy Sakafo Harivan’ny Tompo iny?

⁹ Namean’i Jesosy mofo tsy misy levira apostoliny rey tamy Sakafo Harivan’ny Tompo iny, le nivolaniny rozy fa mifanitsy amy ty vatany raha io. Bakeo nameany divay rozy le nivola ie fa io ro “lion’ny fifanekea.” (Mar. 14:22-25; Lioka 22:20; 1 Kor. 11:24) Tena vatan-draha ty raha nivolaniny mikasiky an’ny fifanekea io. Nikaihin’i Jesosy hoe fifanekea vaovao raha io, le ty “taranakin’ny Israely [ara-panahy]”, zany hoe ze hiara-manjaka amy Jesosy amy “Fanjakà-Ndranahary” ao avao ro nanaovan’i Jehovah an’ny fifanekea io. (Heb. 8:6, 10; 9:15) Tsy tena niazon’ny apostoly rey ty raha iaby mikasiky an’ny fifanekea io tamy fotoa zay. Fe afaky kelikely le ho lasa voahosotsin’ny fanahy masy rozy ka ho tafilitsy amy fifanekea vaovao io, le hipetraky an-danitsy any miaraky amy Jesosy.​—Jaona 14:2, 3.

10. Ino koa ty tsy mampitovy ty raha niresahin’i Jesosy tamy Sakafo Harivan’ny Tompo iny noho ty raha niresahiny ta Galilia any? (Henteo koa sary io.)

¹⁰ Soa ho hay fa niresaky tamy “aondry vitsy” Jesosy tamy Sakafo Harivan’ny Tompo iny. Apostoliny tsy nivaliky niaraky taminy tamy fotoa io ro voalohany anisan’ny aondry vitsy io. (Lioka 12:32) Rozy avao ro nivolanin’i Jesosy mba hihina tamy mofo noho hino tamy divay rey. Tokony hihina amy mofo noho hino amy divay koa ze olo ho anisan’ny aondry vitsy io, lafa mankalaza ty Sakafo Harivan’ny Tompo. Rozy avao ro hiaraky amy Jesosy an-danitsy any. Tsy mitovy tamy raha niresahiny ta Galilia any iny zany ty raha niresahiny tamy apostoliny rey tamy Sakafo Harivan’ny Tompo io. Olo maro biby ro niresahany tamin’iny fa tamy raiky tia olo vitsivitsy avao. Anisan’ny antony tsy mampitovy an’ny raha roe reo zay.

11. Ino ty raha nivolanin’i Jesosy ta Galilia any ka mampiseho fa tsy olo vitsy ro niresahiny?

¹¹ Hany avao ro nanahira ty ankamaroan’olo niresahin’i Jesosy ta Galilia any rey. Fe niezaky nanampy an-drozy Jesosy mba hahay hoe misy raha mbo vatan-draha marè mandilatsy hany. Niresaky raha afaky hanampy an-drozy hahazo fiaina mandrakizay ie. Nivola mihintsy aza ie fa hovelomy ty olo fa nimaty amy andro farany, le hiay mandrakizay. Tsy fitahia ho azon’olo vitsy ro niresahiny amy Jaona toko faha-​6 io, fa fitahia ho azon’olo iaby. Zay ty antony nahavy azy nivola hoe: “Ho velo mandrakizay ze mihina amy mofo toy. Ty nofotsiko ... ro mofo hameako, mba hahazoani-zao tontolo zao fiaina.”​—Jaona 6:51.

12. Mila manao ino tsika laha ta hahazo fiaina mandrakizay?

¹² Ta hivola va Jesosy hoe hahazo fiaina mandrakizay lafa kila olo? Aha. Ze olo ‘mihina amy mofo io’ avao, zany hoe ze mino an’i Jesosy ro hahazo ani-zay. Mivola ty ankamaroan’olo amy zao hoe mino an’i Jesosy rozy sady mikaiky azy hoe mpanavotsy. (Jaona 6:29) Tiarovo fa nino an’i Jesosy ty ankamaroan’olo ta Galilia any rey tamy voalohany, fe tsy nanara-dia azy sasy rozy. Fa manino?

13. Ino ty tena dikan’ny hoe mino an’i Jesosy?

¹³ Nanara-dia an’i Jesosy ty ankamaroan’olo rey satria nameany ze raha nilàn-drozy rozy. Tean-drozy hitaha an-drozy Jesosy, hanome hany an-drozy, noho hivola ze raha teatean-drozy avao. Fe nasehony mazava soa fa tsy hoe hanome ze raha ilàn-drozy avao ty antony nijotsoany baka an-danitsy any. Niavy ie mba hampianatsy an-drozy ze tokony hataon-drozy mba ho lasa tena mpanori-dia azy. Nila ‘namonjy’ azy rozy, zany hoe nila nijanjy noho nanoriky ze raha iaby nampianariny.​—Jaona 5:40; 6:44.

14. Tsy maintsy manao ino tsika laha ta handramby soa amy ty nofotsy noho ty lion’i Jesosy?

¹⁴ Nampianatsy an’ny vahoaky rey Jesosy hoe ho afaky hiay mandrakizay rozy satria hanao soro ty nofotsiny noho ty liony ie. Tsy maintsy nino an’ny fahamarina zay Jiosy reo, le manahaky ani-zay koa tsika. (Jaona 6:40) Midika zany raha volanin’i Jesosy amy Jaona 6:5 ao io fa tsy maintsy mino ty sorom-panavota tsika laha ta hahazo fiaina mandrakizay. Afaky hahazo an’ny fitahia io iaby lafa kila olo.​—Efes. 1:7.

15-16. Ino ty raha bevata nianarantsika amy Jaona toko faha-​6 ao?

¹⁵ Tena vatan-draha ty raha resahin’ny Jaona toko faha-​6 sady tena mampahery antsika noho ty longontsika. Hitantsika ao fa tena midary olo Jesosy. Nitaha ty olo marary ie tamy ie ta Galilia any, nampianatsy ty olo mikasiky ty Fanjakà-Ndranahary, sady nanome hany an-drozy lafa rozy nimosarè. (Lioka 9:11; Jaona 6:2, 11, 12) Fa ty tena vatan-draha, nampianatsy ie hoe ie ro “mofon’ay.”​—Jaona 6:35, 48.

¹⁶ Misy olo hafa nikaihin’i Jesosy hoe “aondry hafa.” (Jaona 10:16) Tsy tokony hihina amy mofo noho hino amy divay rozy lafa mankalaza ty Sakafo Harivan’ny Tompo. Fe sahala mihina an’ny “mofon’ay” iny rozy, lafa mampiseho finoa ty sorom-panavotan’i Jesosy noho ty raha tena soa handesin’ny raha io. (Jaona 6:53) Ka manao akory azy mihina amy mofo noho mino amy divay rey? Rozy avao ro tafilitsy amy fifanekea vaovao iny, ka mitamà handova an’ny Fanjakà an-danitsy any iny. Ka ndre voahosotsy tsika na aondry hafa, le tena ilàntsika ty mianatsy an’ny tantara amy Jaona toko faha-​6 ao io. Hazavainy ao fa tsy maintsy mino ty vilim-panavota tsika laha ta hahazo fiaina mandrakizay.