Fivoriambe ta Indianapolis, an’Inde any tamy 1925
1925—Zato Tao Lasa Zay
Zao ty niresahin’ny Tilikambo Fiambena 1 Zanviè 1925: “Mitamà ty Kristiana hoe hisy raha bevata hiseho amy tao toy.” Fe zao koa ty niresahin’ny lahatsoratsy iny: “Tsy tokony hiasa loha marè mikasiky ty raha mety hiseho amy tao toy ty Kristiana satria hahavy an-drozy tsy ho falifaly amy asa ampanaovin’ny Tompo an-drozy raha zay.” Ino ty raha nitamanin’ny Mpianatsy Baiboly hoe hiseho tamy 1925? Le ino ty nataon-drozy mba ho be atao amy asan’ny Tompo avao ndre nidiso fanantenà aza?
FANANTENÀ TSY NITANTERAKY
Maro ty Mpianatsy Baiboly nino hoe ho lasa Paradisa tany toy amy 1925. Nanazava ho zao Rahalahy Albert Schroeder, anisan’ny Filan-kevi-pitantana: “Nieritseritsy zahay fa hampiakary an-danitsy any ty sisa voahosotsy mpanori-dia an’i Kristy mba ho anisan’ny Fanjakà iny sady hovelomy koa lahilahy tsy nivaliky taloha rey, ohatsy, hoe Abrahama, Davida, noho ty olo hafa, ka ho lasa andriana amy tany toy iaby. Lafa nandeha ty fotoa sady tsy nitanteraky raha nitamanin-drozy iny, le nidiso fanantenà ty rahalahy noho anabavy sisany.—Ohab. 13:12.
Ndre nidiso fanantenà aza ty ankamaroan’ny Mpianatsy Baiboly, le tsy nieny nitory avao rozy. Lasa tsapan-drozy hoe ty fitoria mikasiky an’i Jehovah ro tena vatan-draha. Ndao ho henteantsika hoe akory ty nampiasan-drozy ty radio mba hitoria ty fahamarina amin’olo maro.
FITORIA TAMY ALALAN’NY RADIO
Nananga radio kaihy hoe WBBR ty Mpianatsy Baiboly tamy 1924. Fe nananga radio hafa marìny an’i Chicago, a Illinois any koa rozy tamy 1925. Nikaihy hoe WORD radio io. Nanampy tamy fanangàna an’ny radio io manam-pahaiza mana anara Ralph Leffler zay. Zao ty nivolaniny: “Saky haly sady ndre manintsy ty andro, le nijanjy an’ny radio io ty olo baka amy faritsy lavitsy any.” Nisy fianakavia raiky mipetraky a Pilot Station, Alaska any zay, ohatsy, nijanjy an’ny radio io. Dimy arivo kilometra mahery miala an’ny radio io ty misy an-drozy. Lafa baka nijanjy an’ny radio io fianakavia iny, le nanoratsy taratasy fisaora tamin’olo niasa tamy radio iny ao satria nanampy an-drozy hahay a-Ndranahary noho ty Baiboly fandahara iny.
Ankavia: Antenin’ny radio WORD a Batavia, a Illinois any
Ankavana: Ralph Leffler miasa amy radio ao
Nihazavanin’ny Tilikambo Fiambena 1 Desambra 1925 hoe maro ty olo nanaraky an’ny radio iny. Zao ty niresahin’ny gazety io: “Anisan’ny radio tena natanjaky tan’Etazinỳ any radio io. Afaky naharè azy iaby, ndre ty olo nipetraky amy faran’ny antinana noho andrefan’i Etazinỳ any, a Cuba any, noho amy faritsy farani-ze lavitsy avaratsin’i Alaska any. Maro tamin’olo mbo tsy naharè ty fahamarina mihintsy lasa nikinto lafa nijanjy an’ny radio io.”
George Naish
Tamy fotoa zay, le ta hitory ty vaovao soa tamy alalan’ny radio ta Kanada any koa ty Mpianatsy Baiboly. Tamy 1924, le natsanga ta Saskatoon, a Saskatchewan any ty radio CHUC. Io ty anisan’ny radio ara-pivavaha voalohany ta Kanada any. Kelikely ty pilasy nisy an’ny radio io, ka nafindra ie tamy 1925. Farany nivily pilasy bevata fanaova tantara an-tsehatsy zay fandamina, le nihavaoziny pilasy io, bakeo nafindra any radio iny.
Vokatsin’ny fisian’ny radio io, le maro ty olo mipetraky ambanivohitsin’i Saskatchewan any lasa naharè ty vaovao soa. Lafa baka nijanjy an’ny radio io, ohatsy, ampela mana anara Graham zay, le nanoratsy taratasy ie mba hangataha boky noho gazety ara-baiboly. Mipetraky amy tanà mitoka zay any ampela io. Nivola rahalahy mana anara George Naish zay hoe: “Atao raha tena malisa zay fangatahan’ny ampela iny, ka nalefanay taminy ty boky hoe Fianara ty Soratsy Masy. Tsiela avao, le naparitakin’ny madamo Graham tamy faritany eny ty hafatsy mikasiky an’ny Fanjakà iny.
NIHANAZAVA TY RAHA INOANTSIKA
Nisy lahatsoratsy manday ty lohateny hoe “Nateraky Firenena Iny” tamy Tilikambo Fiambena 1 Marsa 1925. Manino ro tena vatan-draha lahatsoratsy io? Fa ela ty Mpianatsy Baiboly ro nahay hoe mana fandamina Satana, anatini-zay ty demonia, ty fivavahan-diso, ty fanjakàn’olombelo, noho ty raharaha ara-barotsy. Fe nanampy ty rahalahy noho anabavy tamy alalan’ny lahatsoratsy io “ty mpanompo azo atokisa noho mahihitsy” hoe mana fandamina koa Jehovah. Tena tsy mitovy amy fandaminan’i Jehovah mihintsy ty fandaminan’i Satana. (Mat. 24:45) Nihazavanin’ny mpanompo io koa, fa niory tamy 1914 ty Fanjakà-Ndranahary. ’Nisy aly nipoaky tan-danitsy anyʼ tamy fotoa io, ka niroasy baka any Satana noho ty demoniany, le natoraky tan-tany etoy.—Apok. 12:7-9.
Nisarotsy tamy Mpianatsy Baiboly sisany ty naneky an’ny fanazavà vaovao iny. Zao ty nivolanin’ny lahatsoratsy iny: “Laha misy amin’olo mamaky an’ny Tilikambo Fiambena toy tsy maneky ty raha volaniny ato, le ampirisihy ie mba hanampahareta noho hatòky an’i Jehovah avao sady tsy hivaliky aminy.”
Nivola ty raha tsapan’ny ankamaroan’ny Mpianatsy Baiboly mikasiky an’ny lahatsoratsy iny Tom Eyre, mpisava lala baka a Grande-Bretagne any zay. Zao ty nivolaniny: “Tena nifalifaly ty mpiara-manompo lafa nahita an’ny fanazavà an’ny Apokalypsy toko faha- 12 iny. Lafa nihainay hoe fa niory an-danitsy any Fanjakà iny, le nafana fo nitory an’ny vaovao soa zay tamin’olo zahay. Nanampy anay hazoto hitory avao fanazavà iny sady nanampy anay hahita hoe hanao raha miavaky Jehovah amy hoavy.”
NANAMBARA MIKASIKY AN’I JEHOVAH
Hain’ny Vavolombelon’i Jehovah soa henanizao raha resahy amy Isaia 43:10 iny. Zao ty resahiny: “‘Nareo ro vavolombeloko’ hoy Jehovah. ‘Eka, mpanompo azy nifiliko rey.’” Fe ndre zay, tsy tena niresaky an’ny andinin-teny io ty boky noho gazetintsika talohan’ny 1925. Fe niova raha zay. Niresaky ty Isaia 43:10 noho 12 ty Tilikambo Fiambena nimerô 11 tamy 1925!
Tamy faramparan’ny Oòh 1925, le nanao fivoriambe ta Indianapolis, an’Inde any ty Mpianatsy Baiboly. Zao ty nisoratin’i Joseph Rutherford tamy taratasy fandahara amy fivoriambe iny: “Avy amy fivoriambe toy eto tsika, mba hahazo hery baka amy Tompo, amy zay tsika vomaiky ho parè ho vavolombelony lafa mimpoly amy faritany eny.” Nampirisihy hitory mikasiky an’i Jehovah avao ty mpanatriky tanatin’ny fivoriambe naharitsy valo andro iny.
Tamy Sabotsy 29 Oòh tamy fivoriambe iny, le nanao ty lahateny manday foto-kevitsy hoe “Mazotoa Mitory”, Rahalahy Rutherford. Nihazavaniny tamy lahateny iny ty antony maha vatan-draha ty asa fitoria: “Nivola tamy vahoakiny Jehovah hoe: ‘Nareo ro vavolombeloko, le zaho ro Ndranahary.’ Bakeo nampirisiky an’ny mpanatriky rey tamin-kafanam-po ie hoe: ‘Mitoria amy firenena reo.’ Tsy misy olo afaky mitory mikasiky an’i Jehovah amy firenena reo, laha tsy ze olo tarihin’ny fanahiny avao, zany hoe ty vahoakiny.”—Isa. 43:12; 62:10.
Taratasy mivalo hoe Hafatsy Manome Fanantenà
Lafa nivita lahatenin’ny Rahalahy Rutherford iny, le namaky taratasy raiky kaihy hoe “Hafatsy Manome Fanantenà” zay ie. Zao ty resahin’ny taratasy iny: “Ty Fanjakà-Ndranahary avao ro tena tamany handay filongoa, fahasalamà, fiaina, hanàna, fahafaha, noho fahasambara mandrakizay.” Lafa nanontanea ty mpanatriky laha maneky an’ny raha resahin’ny taratasy iny, le naneky iaby rozy. Nadika amy fivolana maro fanapaha-kevitsy io tafara atoy, le natao printy tamy taratasy mivalo. Efapolo tapitrisa teo ho eo ty taratasy mivalo nizarà tamy fotoa zay.
Mbo tsy nampiasa ty anara hoe Vavolombelon’i Jehovah ty Mpianatsy Baiboly tanatin’ny tao maro. Fe nanomboky tsapan-drozy hoe tena vatan-draha ty misolontena an’i Jehovah.
NANOMBOKY NANAO FIMPOLIA MITSIDIKY
Nitombo ty Mpianatsy Baiboly amy tany toy iaby, ka nampirisihy ty rahalahy noho anabavy mba tsy hizara boky noho gazety avao, fa hitsidiky ze olo kinto tamy vaovao soa rey koa. Tafaran’ny ezaky manoka nizarà taratasy mivalo hoe Hafatsy Manome Fanantenà iny, le zao ty toromariky niresahin’ny Gazetya tamy fotoa zay: “Mandehana tsidiho ze olo nametraha an’ny taratasy mivalo iny.”
Zao ty tatitsy nataon’ny Mpianatsy Baiboly raiky mipetraky a Plano, a Texas any tamy Gazety Zanviè 1925: “Tsy nanao fimpolia mitsidiky zao zahay taloha, fa avy le mifindra amy faritany hafa. Fe nitseriky zahay fa nahita vokatsy soa lafa nimpoly tamin’olo nitorianay rey. Nisy tanà kelikely amy faritaninay ao zay, nitoria indimy avao tanatin’ny folo tao. Vo tsiela zay, le nitory any ndraiky Ranabavy Hendrix noho mamako sady nametraky boky maro mandilatsin’ny bakanibakany zay.”
Zao koa ty nivolanin’ny mpisava lala raiky a Panama any zay: “Maro ty olo tsy nidary ty raha nivolaniko tamy zaho nitsidiky an-drozy voalohany. Fe lafa nimpoly indroe na intelo amin-drozy any aho, le niova rozy. Tamy taon-dasa, le nandany fotoa maro tamy fanompoa aho, ka nimpoly nitsidiky an’ny fitsidihako taloha rey sady nahaizako raha soa maro ty sisany amin-drozy.”
MIFANTOKY AMY TY HO AVY
Nanoratsy ho an’ny mpisava lala iaby Rahalahy Rutherford tamy faramparan’ny tao 1925. Niresahy tamy taratasy iny ty asa nivita tamy tao iny noho ty asa mbo hatao amy tao manaraky. Hoy ty asany: “Nana tombontsoa hampahery ty olo malahelo nareo tamy tao toy. Nanampy anareo ho falifaly raha zay. . . . Le amy tao ho avy, hana tombontsoa hiresaky mikasiky a-Ndranahary noho ty Fanjakàny nareo sady hampiseho hoe ia ty tena mpanompony. . . . Ndao tsika hiaraky hampiasa ty feontsika mba hiderà an’ny Ndranaharintsika sady Mpanjakantsika iny.”
Tamy faramparan’ny tao 1925, le nieritseritsy hanitatsy ty Betelan’i Brooklyn rahalahy reo. Le tamy 1926, nanomboky amy zay asa fanorena iny sady mbo tsy nanao fanorena bevata manahaky ani-zay mihintsy ty fandamina talohani-zay.
Fanorena ta Brooklyn a New York any tamy 1926
a Fiaina noho Fanompoa Kristiana: Kahiem-pivoria henanizao.