Ino ty Hanampy Anao ho Falifaly Avao Ndre Antitsy aza Iha?

1-2. Manao akory ty fahitan’i Jehovah an’ny mpanompony be tao tsy nivaliky rey? (Salamo 92:12-14; henteo koa sary amy gazety toy.)

SAMBY hafa ty fihetsikin’olo lafa mihantitsy. Tiaronao va, ohatsy, ty fotoa nampisy volofoty anao voalohany? Mety teanao halà ie tamy zay satria tsy teanao ho hitan’olo. Fe hitanao hoe tsy hisaka ty volofotinao tsy hihamaro ty fangalanao azy. Asehon’ny ohatsy io hoe maro ty olo tsy ta ho antitsy.

² Fe hafa mihintsy fahitan’ny Babantsika an-danitsy any iny an’ny mpanompony fa antitsy rey. (Ohab. 16:31) Ampitoviziny amy hazo mandoroboky io rozy. (Vakio Salamo 92:12-14.) Manino ro mety soa fampitoviza zay? Matetiky ty hazo fa nisy an-taony maro ro mandoroboky noho mamolera. Anisan’ny hazo tena soasoa ty hazo kaihy hoe serizy na sakura. A Japon any ty misy an’ny hazo io. Fa arivo tao mahery ty sisany amy hazo soasoa reo. Soasoa manahaky an’ny hazo reo koa mpanompo-Ndranahary fa be tao rey ka lafovily aminy. Tena lafovily amy Jehovah ty toetsy soa ananan-drozy. Fa nanompo an’i Jehovah tanatin’ny tao maro rozy sady tsy nivaliky taminy mihintsy ndre tamy mora ndre tamy sarotsy.

3.Miresaha ohatsy mampiseho hoe nampiasa olo be tao Jehovah mba hanatanteraha ty raha teany hatao?

³ Mbo lafovily amy Jehovah avao ty olo raiky ndre antitsy aza. Matetiky Jehovah ro mampiasa olo fa be tao mba hanatanteraky ty raha teany hatao. Fa nihantitsy, ohatsy, Saraha tamy Jehovaha nivola hoe hiteraky anakilahy ie sady ho lasa razamben’ny Mesia. Hisy firenena maro hiboaky baka amy anakilahiny io. (Gen. 17:15-19) Fa nihabe tao koa Mosesy lafa nirahin’i Jehovah hanafaky ty Israelita baka Ejipta any. (Eks. 7:6, 7) Manahaky ani-zay koa apostoly Jaona. Fa be tao ie tamy ie nampanoratin’i Jehovah boky limy amy Baiboly ao.

4. Laha hentea ty Ohabolana 15:15, ino ty hanampy ty be tao hahavita hiaritsy raha sarotsy? (Henteo koa sary io.)

⁴ Miatriky raha sarotsy maro ty olo lafa mihantitsy. Nisomonga ho zao ranabavy raiky zay: “Tsy natao ho an’olo mavaka raty ty fahantera.” Fe laha miezaky ho falifalyb avao ty be tao, le hahavita hiaritsy raha sarotsy. (Vakio Ohabolana 15:15.) Hodinihintsika ato hoe ino ty raha azon’ny be tao atao mba ho falifaly avao? Hohenteantsika koa hoe ino ty azontsika atao mba hanampea an’ny rahalahy noho anabavintsika be tao amy fiangonantsika eo reo. Ndao hodinihintsika tse hoe manino ro mety ho sarotsy ty ho falifaly avao lafa mihantitsy tsika.

MANINO RO METY HO SAROTSY TY HO FALIFALY AVAO LAFA MIHANTITSY TSIKA

5. Ino ty raha mety hahakivy ty be tao sisany?

⁵ Ino ty raha mety hahakivy anao? Mety ho kivy vasa iha satria fa tsy mahavita ty raha nivitanao taloha. Mety hahatiarotiaro ty fotoa mbo nahatanora noho mbo nahasalama soa anao koa iha. (Mpito. 7:10) Zao ohatsy ty nivolanin’ny ranabavy mana anara Ruby zay: “Tsy afaky mihetsiky soa manahaky ty taloha aho satria marary, ka lasa sahira aho lafa misiky akanjo. Ndre raha mora atao aza le fa manahira ahy, ohatsy hoe manisy bakiraro amy tomboko toy. Marimaritsy avao ty tanako, ka ndre manao raha malinidiniky aza le fa manaly tsy ho vitako.” Zao koa ty niresahin’i Harold nanompo tamy Betela any: “Kivy aho kindraiky satria tsy nieritseretiko hoe hanao ani-zao ty ho niafarako. Olo tena natanjaky soa aho tamy zaho mbo nitanora, sady tea nanao sporo kaihy hoe Baseball zay. Nalaza mihintsy aza aho tamy zay hoe tsy maintsy maty ze laboly atorako. Fe tsy mino aho henanizao hoe ndre ty hanoraky laboly tsy vitako.”

6. a) Ino koa ty antony mety hahavy ty be tao sisany ho kivy? b) Ino ty hanampy ty be tao hahay hoe mbo tokony handay tobily va ie sa fa tsy tokony handay? (Henteo amy gazety toy ato ty lahatsoratsy hoe “Fa Tsy Tokony Handay Tobily Sasy va Aho?”)

⁶ Mety ho kivy iha satria fa tsy vitanao sasy ty raha tokony hataonao, fa mianky amin’olo avao. Mety hiseho raha zay, sirtò laha tsy maintsy mila olo hikarakara na anaky hanampy anao iha. Mety ho kivy marè koa iha lafa miharaty ty fahasalamanao, na fa tsy mahita soa iha ka fa tsy afaky manday tobily na mandeha raiky sasy. Tena mahakivy raha zay! Marina aloha fa tsy afaky manao raha maro manahaky ty taloha sasy iha, fe tiarovo fa mbo lafovily amy Jehovah noho amy mpiara-manompo reo avao iha. Afaky matoky koa iha fa hain’i Jehovah ty fihetseham-ponao. Hain’i Jehovah ty fitiavanao azy noho ty mpiara-manompo aminao, ka zay ro tena vatan-draha aminy.​—1 Sam. 16:7.

7. Ino ty hanampy anao laha kivy iha satria tsy niavy tamy fotoa nieritseretanao azy faran’ny tontolo toy?

⁷ Mety halahelo koa iha satria tsy niavy tamy fotoa nieritseretanao azy ty faran’ny tontolo toy. Ino ty hanampy anao laha zay ty tsapanao? Tiarovo hoe misy antony kanao Jehovah mbo mandiny noho mbo tsy mandrava an’ny tontolo toy. (Isa. 30:18) Manino ie ro mbo mandiny? Satria mitamà ie hoe mbo maro ty olo afaky hahay azy noho hanompo azy. (2 Pet. 3:9) Lafa kivy zany iha, le tiarovo hoe mbo maro ty olo afaky hahay an’i Jehovah noho ho avotsy alohan’ny handravà an’ny tontolo toy. Mety fianakavianao mihintsy aza ty sisany amin’olo reo.

8. Mety hanao akory ty be tao lafa tsy salama?

⁸ Ndre tanora tsika ndre antitsy, le mety hivola na hanao raha hanenenantsika lafa tsy salama na misy raha maharary antsika. (Mpito. 7:7; Jak. 3:2) Lahilahy tsy nivaliky ohatsy Joba, fe lafa nijaly ie le “nivolambola fahatany.” (Joba 6:1-3) Mety hahavy ty be tao hivola na hanao raha tsy tokony hatao koa ty tsy fahasalamà na ty fanafody haniny. Fe ndre be tao tsika na tsy salama, le tsy tokony hataontsika fialan-tsiny raha zay mba hivolana na hanaova raha mampalahelo ty hafa na hanerea olo hanampy antsika. Lafa haintsika koa hoe nivola raha nampalahelo ty hafa tsika, le tsy tokony hisalasala hiala tsiny.​—Mat. 5:23, 24.

INO TY HANAMPY AN’NY BE TAO REO HO FALIFALY AVAO?

9. Manino iha ro tokony haneky ty fanampea ataon’olo anao? (Henteo koa sary reo.)

⁹ Ekeo ty fanampean’olo anao. (Gal. 6:2) Mety ho sarotsy aminao raha zay amy voalohany. Zao ty nivolanin’ny ranabavy atao hoe Gretl zay: “Sarotsy amiko kindraiky ty mila fanampea amin’olo satria tsy ta hanahira olo aho. Elaela tafara atoy aho vo nahavita nanova ty toe-tsaiko noho niambany, ka nieky hoe nila fanampea.” Laha ekenao ty fanampean’olo anao, le ho falifaly hanampy anao ty hafa. (Asan’ny Apostoly 20:35) Ka lafa hitanao hoe tena tea anao noho mikarakara anao ty hafa, le azo antoky fa ho falifaly koa iha.

10. Manino iha ro tokony hiezaky hahay hankasitraky? (Henteo koa sary reo.)

¹⁰ Mahaiza mankasitraky. (Kol. 3:15; 1 Tes. 5:18) Falifaly tsika lafa misy olo manampy antsika, fe misy fotoa mety hohalinontsika ty hankasitraky azy. Fe ndre zay, laha falifaly tsika sady misaotsy an’olo nanampy antsika iny, le ho tsapany hoe teantsika sady lafovily amintsika ty raha nataony ho antsika. Zao ty nivolanin’i Leah, mpikarakara be tao amy betela any: “Tsy halinon’ny rahavavy raiky karakarako zay mihintsy ty manoratsy amy taratasy kelikely mba ho fisaora ahy. Tsy lava ty raha resahiny, fe tena mampahery ahy. Teateako ty mamaky ty raha soratiny ho ahy sady tena falifaly aho satria teany ty fanampeako azy.”

11. Akory ty azonao anampea ty hafa? (Henteo koa sary reo.)

¹¹ Miezaha hanampy ty hafa. Tsy hifantoky marè amy problemo mahazo anao iha laha miezaky manampy ty hafa. Ampitovizin’ny ohabola Afrikein zay amy boky feno fahendrea ty be tao. Fe laha tsy mamaky an’ny boky reo ty olo, le tsy hahay an’ny fahendrea anatiny ao zay. Manahaky ani-zay koa, fa soa laha miezaky mizara ty fahaizanao noho ty traikefanao amy tanora reo iha. Anontaneo rozy mba hahaizanao an-drozy, le janjino rozy lafa miresaky. Bakeo resaho rozy hoe tena mahasoa avao ty manoriky fitsipikin’i Jehovah sady mahasambatsy. Azo antoky fa ho falifaly iha lafa mampahery an’ny tanora namanao reo.​—Sal. 71:18.

12. Laha hentea ty Isaia 46:4, Ino ty ampitamanin’i Jehovah ty olo be tao? (Henteo koa sary reo.)

¹² Mivavaha amy Jehovah mba hahazo hery. Marina fa ho reraky ara-bata na ara-pihetseham-po iha, fe tiarovo fa ‘tsy reraky na mokotsy mihintsy Jehovah.’ (Isa. 40:28) Akory ty ampiasan’i Jehovah ty heriny? Mampiasa ty heriny ie mba hampahereza ty be tao tsy mivaliky. (Isa. 40:29-31) Mampitamà mihintsy aza ie fa hanampy an-drozy. (Vakio Isaia 46:4.) Tozoro tanterahin’i Jehovah avao ze raha ampitamaniny. (Jos. 23:14; Isa. 55:10, 11) Lafa mivavaky iha, le hamean’i Jehovah anao ze fanampea ilànao. Hahafalifaly anao raha zay satria tsapanao hoe tena tea anao Jehovah.

13. Laha hentea ty 2 Korintianina 4:16-18, Ino ty raha tokony ho tiarovintsika? (Henteo koa sary reo.)

¹³ Tiarovo hoe mandalo avao ty fahantera. Hahavita hiaritsy tsika laha tiarovintsika hoe mandalo avao ty raha sarotsy mahazo antsika. Manome toky antsika koa ty Baiboly fa mandalo avao ty fahantera noho ty arety. (Joba 33:25; Isa. 33:24) Azo antoky zany fa falifaly iha mahay hoe mbo ho salama soa noho ho tanora ndraiky iha amy hoavy. (Vakio 2 Korintianina 4:16-18.) Fe ino ty azon’olo atao mba hanampea anao?

INO TY AZONTSIKA ATAO MBA HANAMPEA TY BE TAO?

14. Manino ro tena ilà ty mitsidiky na mikaiky an’ny mpiara-manompo be tao rey?

¹⁴ Tsidiho noho kaiho matetiky mpiara-manompo be tao rey. (Heb. 13:16) Mety hahatiaro mangiky na morimoritsy ty be tao. Tsy afaky miboaky an-tranony ao rahalahy mana anara Camille zay. Zao ty nivolaniny: “Mijano an-trano ao avao aho manomboky maray zisiky hariva. Kamokamo avao aho vokatsin’ny raha zay sady tsy misy raha atao. Manahaky liona antitsy mihily anaty griazy io ty fahitako ty vatako kindraiky. Lasa kivikivy aho sady maroindroy avao.” Laha mitsidiky ty be tao tsika, le ho tsapan-drozy hoe tena ilàntsika rozy sady teantsika. Mety fa nisy fotoa vasa tsika ta ho nikaiky na ta ho nitsidiky be tao raiky amy fiangonantsika eo, fe tsy niafaky satria maro raha atao. Fe ino ty hanampy antsika hahay hanavaky ze tena vatan-draha, anisani-zay ty hoe mitsidiky be tao? (Fil. 1:10) Sorato amy kalandrie amy fitaova elektronikinao ao hoe ia iaby ty be tao amy fiangonanareo eo, le ombia ty andro handefasanao mesazy na hikaihanao an-drozy. Azonao atao koa ty manoka fotoa hitsidiha an-drozy, le ampiliro anatin’ny fandaharam-potoanao mihintsy raha zay mba tsy ho halinonao.

15. Afaky miaraky manao ino ty tanora noho ty be tao?

¹⁵ Laha tanora iha, le mety hiasa loha hoe ino ty raha hovolaninao na hataonao ho an’olo be tao rey. Fe tsy tokony hampiasa loha anao raha zay. Ty tena ilà le hoe miezaha ho tena nama. (Ohab. 17:17) Mifampiresaha amy be tao reo aloha na afaran’ny fivoria. Mety azonao anontanea an-drozy ty andinin-teny tena tean-drozy na ty raha nampihehy niseho tamy fiainan-drozy taloha. Azonao atao koa ty manasa an-drozy mba hanenty Telè JW miaraky aminao. Afaky manao raha mba hanampea ty be tao koa iha. Azonao atao, ohatsy, ty manampy an-drozy amy fampiasà ty fitaova elektronikin-drozy na mampilitsy ze boky noho gazety niboaky farany amy telefonin-drozy ao. Zao ty nivolanin’ny ranabavy atao hoe Carol: “Ka misalasala manao ze raha hitanao fa mahasoa ty be tao. Marina fa be tao aho, fe mbo teako avao ty fiainako. Teako ty mivilivily raha ambazary any, miaraky mihina amy namako, noho mitsangatsanga amy pilasy soasoa rey.” Zao koa ty nivolanin’ny ranabavy Maira: “Fa 90 tao namako raiky zay. Zain’ny 57 tao aho. Fe matetiky halinoko hoe zainy lavitsy aho satria miaraky homehy noho miaraky manenty filma zahay. Mifanome torohevitsy koa zahay lafa misy problemo.”

16. Manino ro mety hanampy an’ny be tao rey ty fiaraha amin-drozy amy dokotera any?

¹⁶ Miaraha amin-drozy lafa handeha amy dokotera rozy. Tsy hoe manatitsy an’ny be tao iny amy dokotera any avao iha, fa tokony ho eo koa lafa miresaky amy dokotera iny ie. Hikarakara soa azy dokotera iny amy zay, sady hanome ze raha ilàny. (Isa. 1:17) Afaky hanampy azy iha laha rambesinao an-tsoratsy ze raha volanin’ny dokotera iny. Zao ty nivolanin’ny ranabavy be tao kaihy hoe Ruth zay: “Matetiky aho ro tsy darean’ny dokotera lafa mandeha raiky an-dapotaly any.” Mety hivola raha manahaky ani-zao dokotera rey: ‘Tsy marary zao iha fa sainao avao ro mamoro arety.’ Fe lafa misy olo miaraky amiko, le karakaran’ny dokotera iny soa aho. Tena isaorako bevata ranadahy noho rahavavy miaraky amiko amy dokotera any rey.”

17. Ino ty raha azonao atao mba hiaraha manompo amy be tao rey?

¹⁷ Miaraha manompo amin-drozy. Mety fa tsy afaky hitory santrano ty be tao sisany. Manino laha manasa be tao manahaky ani-zay mba hitory miaraky aminao amy alalan’ny tablô fitoria? Mety azonao atao mihintsy aza ty manday seza mba hipetrahany anilan’ny tablô iny eo. Na azonao atao mihintsy ty manasa azy mba hiaraky hampianatsy Baiboly aminao, le ataonareo an-tranony any fianara zay. Azon’ny anti-panahy atao koa ty mandamy fivoria alohan’ny fanompoa an-tranon’ny be tao rey any, amy zay moramora amin-drozy ty handeha manompo. Tena falifaly Jehovah lafa manao ze azontsika atao tsika mba hampisehoa hoe tea noho manaja an’ny be tao reo.​—Ohab. 3:27; Rom. 12:10.

18. Ino ty hodinihintsika amy lahatsoratsy manaraky?

¹⁸ Nihitantsika tamy lahatsoratsy toy hoe tean’i Jehovah noho lafovily aminy ty be tao. Tsy rozy avao fa ty rahalahy noho anabavy amy fiangona eo koa! Marina fa mety hiatriky raha sarotsy maro ty be tao, fe afaky ho falifaly avao rozy satria manampy an-drozy Jehovah. (Sal. 37:25) Mampahery koa ty mahay hoe ho salama soa noho ho tanora ndraiky ty be tao ndraiky andro any! Ka manao akory azy mikarakara fianakavia be tao, anaky, na nama marary rey? Ino ty hanampy an-drozy ho falifaly avao? Hodinihintsika amy lahatsoratsy manaraky ao valin’ny fanontanea zay.