Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • bsi02-1 itu. 19-21
  • Tusi o le Tusi Paia Numera 32—Iona

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • Tusi o le Tusi Paia Numera 32—Iona
  • “O Tusitusiga Paia Uma”—E Moni Aʻiaʻi ma Aogā, Tusi 9
  • Tamaʻi Ulutala
  • LE POGAI E AOGĀ AI
“O Tusitusiga Paia Uma”—E Moni Aʻiaʻi ma Aogā, Tusi 9
bsi02-1 itu. 19-21

Tusi o le Tusi Paia Numera 32—Iona

Lē na Tusia: Iona

Māeʻa Ona Tusia: Pe tusa o le 844 T.L.M.

1. O ā fesili o loo taliina i le tusi o Iona, ma o le ā ua faaalia ai e uiga i le alofa mutimutivale o Ieova?

SA AVEA Iona ma misionare i se isi atunuu i le iva senituri T.L.M.! Sa faapeʻī lona manatu i lona tofiga mai iā Ieova? O ā nisi mea fou na faaavanoa atu e lenei tofiga mo ia? Pe sa tali fiafia aʻe tagata iā te ia i le mea na tofia o ia e galue ai? Sa faapeʻī le taulau o lana talaʻiga? O loo taliina fesili nei i le tala mataʻina i le tusi o Iona. Na tusia i le vaitaimi ina ua lafoaʻi e le nuu filifilia o Ieova le feagaiga ma ia ae liliu atu i ifoga i tupua faapaupau, ua faaalia ai i le faamaumauga faavaloaga e faapea o le alofa mutimutivale o le Atua e lē faapitoa i se nuu se tasi, e lē faapea foʻi na o Isaraelu. E lē gata i lenā, o loo faasilisilia ai le matuā alofa mutimutivale ma le alofa agalelei o Ieova, e tuufaafeagai i le leai o se alofa mutimutivale, onosai, ma le faatuatua lea e masani ona mātauina i tagata lē lelei atoatoa.

2. O le ā se mea ua iloa e faatatau iā Iona, ma pe tusa o le ā le tausaga na ia vavalo mai ai?

2 O le igoa Iona (faa-Eperu, Yoh·nahʹ) o lona uiga o le “Lupe.” O ia o le atalii o le perofeta o Amitai o Kataferu i Kalilaia i le nuu o Sepulona. I le 2 Tupu 14:23-25 tatou te faitau ai e faapea sa faalautele atu e Ierepoamo le tupu o Isaraelu ia tuaoi o le nuu e tusa ai o afioga na tulei mai ai Ieova e ala mai iā Iona. Ua mafai ai i lenei mea ona faatulaga le taimi na vavalo mai ai Iona pe tusa o le 844 T.L.M., o le tausaga o le tulaʻi mai o Ierepoamo II o Isaraelu ma i le tele o tausaga a o lumanaʻi le pulea o Isaraelu e Asuria, o lona laumua o Nineva.

3. O le ā e faamaonia ai e moni aʻiaʻi le tala a Iona?

3 E lē fesiligia le moni aʻiaʻi o le tala atoa a Iona. O ‘Iesu lē na te faaatoatoaina lo tatou faatuatua,’ sa faasino atu iā Iona e faapea o ia o se tagata soifua moni lava, ma sa ia aumaia se faauigaina faagaeeina o ni mea faavaloaga se lua na tutupu o loo i le Iona, lea ua faaalia ai o loo iai i le tusi valoaga moni. (Epe. 12:2; Mata. 12:39-41; 16:4; Luka 11:29-32) E masani lava ona tuu e tagata Iutaia le tusi o Iona faatasi ma a latou tusi o le kanona o le Tusi Paia ma e manatu i ai o vaega o le talafaasolopito. O uiga lelei o Iona lava ia i le faamatalaina o ana mea sesē ma vaivaiga, e aunoa ma se taumafai e ufiufi, ua faailogaina ai foʻi le faamaoni o le tala.

4. O le ā le ituaiga o iʻa lea atonu na foloina Iona? E ui lava i lea, o le ā le mea ua lava lea mo lo tatou iloa?

4 Ae faapefea le “iʻa tele” na foloina Iona? E anoanoaʻi taumatematega o loo iai po o le ā le ituaiga iʻa na foloina Iona. E mafai e le tafolā telē ulu faatafafā (sperm whale) ona foloina atoa se tagata. E faapena foʻi le malie paʻepaʻe lapoʻa. E faigofie lava le faamatalaga a le Tusi Paia, e na ona faapea mai lava: “Na tofia e Ieova le iʻa tele e foloina Iona.” (Iona 1:17) E lē o faamaʻoti maia po o le ā le ituaiga iʻa. E lē mafai ona faamautinoaina po o le ā tonu lava, pe o se tafolā telē, pe o se malie paʻepaʻe lapoʻa, ia po o se isi meaola e lē mailoa o le sami.a O le tala a le Tusi Paia faapea o le “iʻa tele” ua lava lea mo lo tatou iloa.

LE POGAI E AOGĀ AI

9. O le ā le uiga faaalia ma le ala o gaoioiga a Iona e ao ona avea o se lapataʻiga mo i tatou?

9 O le auala na gaoioi ai Iona ma le iʻuga na oo i ai e ao ona avea o se lapataʻiga mo i tatou. Na sola ese Iona mai le galuega na tofia mai e le Atua; sa tatau lava ona ia talia le galuega ma faalagolago atu i le Atua e fesoasoani mai iā te ia. (Iona 1:3; Luka 9:62; Faata. 14:26; Isa. 6:8) Ina ua ia agaʻi atu i le itulagi sesē, sa ia faaalia se uiga lē lelei i le lē taulau lea ona faailoa atu i le ʻauvaa e faapea o ia o se tagata tapuaʻi iā “Ieova le Atua o le lagi.” Ua lē o toe iai sona lototele. (Iona 1:7-9; Efe. 6:19, 20) O le manatu ifo o Iona mo lona lava lelei na faapogaia ai o ia e manatu i le alofa mutimutivale o Ieova agaʻi i Nineva e faapea o se teena totino o ia; sa ia taumafai e taʻusaʻoina ia lava e ala i le fai atu iā Ieova na ia iloa lava mai le amataga o le iʻuga lea e oo i ai—aiseā la na auina ai fua o ia i le avea ai o se perofeta? Sa aʻoaʻia o ia ona o lenei uiga lē faaaloalo ma le faitio, o lea la e ao ona aogā iā i tatou le mea na tupu iā te ia ma ʻaloese mai le suʻesuʻe masei i le faaalia e Ieova o le alofa mutimutivale po o lana auala e fai ai mea.—Iona 4:1-4, 7-9; Fili. 2:13, 14; 1 Kori. 10:10.

10. O faapefea ona faataʻitaʻia mai le alofa agalelei ma le alofa mutimutivale o Ieova i le tusi o Iona?

10 E laualuga i isi mea uma i le tusi a Iona lona faaataina mai o uiga matagofie o le alofa agalelei ma le alofa mutimutivale o Ieova. Sa faaalia e Ieova le alofa agalelei agaʻi i Nineva e ala i le auina atu o lana perofeta e lapataʻi atu e uiga i le faaumatiaga o loo faaloloʻi mai, ma sa ia sauni e faaalia le alofa mutimutivale pe a salamō le aai—le alofa mutimutivale lenā na faasaoina ai Nineva mo le sili atu i le 200 tausaga seʻi oo i lona faaumatia e tagata Metai ma Papelonia pe tusa o le 632 T.L.M. Sa ia faaalia le alofa mutimutivale iā Iona i le faasaoina o ia mai le sami sousou i le matagi atoa ma le saunia o le kikaiona e “laveai ia te ia ai lona tiga.” E ala i le saunia o le kikaiona e fai ma puipuiga ona toe aveese lea, sa faailoa atu ai e Ieova iā Iona e faapea e Na te faaalia le alofa mutimutivale ma le alofa agalelei e tusa ai ma Lona lava finagalo malie.—Iona 1:2; 3: 2-4, 10; 2:10; 4: 6, 10, 11.

11. O le ā “le faailoga o Iona”?

11 I le Mataio 12:38-41, na taʻu atu ai e Iesu i taʻitaʻi lotu e faapea na pau le faailoga e avatu iā i latou o “le faailoga o Iona.” Ina ua mavae aso e tolu ma pō e tolu i “le mea maulalo i tuugamau,” na alu atu ai loa Iona ma talaʻi i Nineva, o lea na avea ai ma “faailoga” i tagata Nineva. (Iona 1:17; 2:2; 3:1-4) E faapena foʻi Iesu, sa ia faaaluina se vaega o aso e tolu i le tuugamau ma sa toe faatū mai. Ina ua faamatala atu e ona soo faamaoniga o lenā mea na tupu, sa avea ai Iesu ma faailoga i lenā tupulaga. E tusa ai o le auala a tagata Iutaia mo le fuaina o le taimi ma mea moni i le faataunuuina i le tulaga o Iesu, o le vaitaimi lenei o le “tolu aso ma le tolu po” e mafai ona itiiti ifo i aso atoatoa e tolu.b

12. (a) O ā isi mea na fetalai i ai Iesu e faatatau i tagata Nineva ma Iutaia i lana tupulaga? (e) Na faapefea ona iai “lē sili ia Iona,” ma o le ā le sootaga o loo iai agaʻi i le Malo o Ieova ma le faaolataga?

12 I le talanoaga lava lenei, sa faatusatusa ai e Iesu le salamō o tagata Nineva i le loto maaa ma le matuā tetee mai na oo iā te ia mai i tagata Iutaia i le taimi o lana foʻi faiva, na ia faapea mai: “E tutū tagata o Nineva i le faamasinoga faatasi ma le tupulaga nei, e faasala i ai; auā na latou salamo i le talaʻiga a Iona; faauta foi, o iinei lava lē sili ia Iona.” (Tagaʻi foʻi i le Mataio 16:4 ma le Luka 11:30, 32.) “Lē sili ia Iona”—o le ā sa uiga i ai nei afioga a Iesu? Sa ia faatatau atu iā te ia o le perofeta sili i perofeta uma, o Lē na auina mai e Ieova e talaʻi: “Ina salamo ia outou; auā ua latalata mai le malo o le lagi.” (Mata. 4:17) Ae ui lava i lea, o le toʻatele o Iutaia i lenā tupulaga na teea “le faailoga o Iona.” Ae faapefea aso nei? E ui lava e toʻatele latou te lē o utagiaina le feʻau o le lapataʻiga mai iā Ieova, ae faitau afe i latou i le lalolagi atoa ua maua le avanoa matagofie e faalogo ai i le tala lelei o le Malo o le Atua lea na uluaʻi talaʻia e Iesu, “le Atalii o le tagata.” E pei lava o tagata Nineva na salamō, o i latou na aogā i ai le talaʻiga a Iona, o le a faapena foʻi tagata nei latou te ono mauaina le sauniuniga maoaʻe ma le alofa mutimutivale mo le soifua faafualoa, auā e moni lava e “mai ia Ieova le olataga.”—Iona 2:9.

[Faaopoopoga i lalo]

a Insight on the Scriptures, Tusi 2, itulau 99-100.

b Insight on the Scriptures, Tusi 1, itulau 593.

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga