Na Latou Faia le Finagalo o Ieova
Ua Molimau Atu ma le Lototele Paulo i Luma o Tagata Maualuluga
E MATUĀ iloga lava le eseesega o nei tagata e toalua. O le tasi na faapaleina i le palealii a o le isi na lokaina i filifili. O le tasi o se tupu, a o le isi o se pagota. Ina ua mavae tausaga e lua i le falepuipui, ona faatoʻā faatulai loa lea o Paulo i luma o le taʻitaʻi Iutaia, o Herota Akeripa II. O le tupu ma lana masiofo, o Perenike, na ō ane “ma le faalialia tele, ua ulufale i le mea e faalogo ai, atoa ma alii e pule i ʻau, ma alii o le aai.” (Galuega 25:23) Ua faapea mai se tasi o tusi: “Atonu e pe ā ma le faitau selau tagata na auai.”
O le kovana fou lea na filifilia, o Feso, na ia fuafuaina le feiloaiga. Ae o le kovana lea na muamua atu ia te ia, o Filiki, na loto e tuu ai lava Paulo e faatigaina i le falepuipui. Peitai na fesiligia e Feso le tonu o moliaga faasaga ia Paulo. O le mea moni, na matuā finafinau Paulo i lona lē sala, o lea na ia talosagaina ai le tuuina atu o lona moliaga ia Kaisara! Na faaosofia e le moliaga o Paulo le naunau fiailoa o le tupu o Akeripa. Na ia faapea mai: “Ou te fia faalogo atu foi aʻu i lena tagata.” Na vave lava ona faia e Feso fuafuaga, ma atonu sa ia tau tomānatu po o le ā se manatu o le tupu i lenei pagota ese.—Galuega 24:27–25:22.
I le aso na sosoo ai, na tulai ai Paulo i luma o se faapotopotoga o tagata maualuluga. Na ia faapea atu ia Akeripa: “Ou te manatu ou te manuia ina a ou fai atu laʻu faamatalaga i ou luma i lenei aso, a e maise ua e silafia i tu ma suega uma lava o loo ia Iutaia. O le mea lea ou te aioi atu ai ia te oe ia e faafofoga mai ia te au ma le onosai.”—Galuega 26:2, 3.
Le Tali Atu ma le Lototele a Paulo
Muamua lava, sa faamatala atu e Paulo ia Akeripa e uiga i a te ia i le taimi ua mavae a o avea o sē na sauaina Kerisiano. Na ia faapea atu: “Na ou tauanau atu ai ia latou faifai ia Iesu. Na ou faavalemalosi atu foi ia te i latou, ua ou saua atu ua oo lava i aai ese.” Na faaauau ona faamatala atu e Paulo le auala na ia mauaina ai se faaaliga uiga ese lea na fetalai atu ai Iesu ua faatuina aʻe ia te ia faapea: “Se a le mea ua e saua mai ai ia te au? O le mea faigata ia te oe ona e aa i tui.”a—Galuega 26:4-14.
O lea na faatonuina ai loa e Iesu ia Saulo ina ia molimau atu i tagata o nuu uma i “nei mea ua e vaaia, atoa ma mea e toe faaali ai aʻu ia te oe.” Na taʻu atu e Paulo faapea na ia taumafai ma le filigā e faataunuu lona tofiga. Peitai, “ona o nei mea,” na ia faailoa atu ai ia Akeripa, “ua pue mai ai Iutaia ia te au i le malumalu, ma latou taumafai ona fasioti ia te au.” Ina ia logolelei ia Akeripa e tusa ai ma lona naunau i le lotu Iutaia, na faamamafa ai e Paulo faapea o lana molimau e “le fai atu [i] se tasi mea, na o ia mea ua taʻu mai e le au perofeta ma Mose o le a taunuu,” e tusa ai o le maliu ma le toetu aʻe o le Mesia.—Galuega 26:15-23.
Na faasalavei atu Feso. “O le tele o lou sue i tusi ua avea ai oe ma vale,” na ia alaga atu ai. Na tali ane Paulo: “Le alii e Feso, ou te le valea, a ou te tautala atu i upu moni ma le faautauta.” Ona toe faapea atu lea o Paulo ia Akeripa: “Auā o loo silafia e le tupu nei mea ou te tautala faamalosi atu nei i ai; auā ua ou iloa lelei ua le lilo se tasi mea o ia mea ia te ia; auā na le faia faalilolilo lenei mea.”—Galuega 26:24-26.
Ona fesili tuusao atu loa lea o Paulo ia Akeripa. “Le tupu e Akeripa, ua e talitonu ea i le au perofeta?” Na lē masalomia le faaletonu o Akeripa i le fesili. Auā o le mea moni, na taofi mau pea o ia i lona tulaga, auā afai e ioe i le manatu o Paulo o lona aafia foi lena i le taʻu lea na taʻua e Feso o le “valea.” Atonu na mātauina e Paulo le faalotolotolua o Akeripa, o lea na taliina ai lava e Paulo ia lana fesili. Na ia faapea atu, “ua ou iloa lava ua e talitonu.” Na tali atu Akeripa, peitai na tumau pea ona faaʻaloʻalo ana upu. Na faapea atu o ia i a Paulo, “ua e manatu o se mea itiiti e te faaliliuina ai aʻu e fai ma Kerisiano!”—Galuega 26:27, 28.
Na faaaogā ma le tomai e Paulo faamatalaga faaʻaloʻalo a Akeripa ina ia fai atu ai se manatu uigā. Ona faapea atu lea o Paulo, “ou te aioi atu lava i le Atua, ia le o se mea itiiti, po o se mea tele, a ia pei o aʻu nei, e le na o oe, a e atoa foi ma e o faafofoga mai uma lava ia te au i lenei aso, ia faapea lava outou, a e tuu pea ia o nei noanoaga.”—Galuega 26:29.
Na leai se mea na iloaina e Akeripa ma Feso e tatau ai ona oti pe faafalepuipui ai Paulo. Peitai, sa lei mafai ona aveesea ai lana talosaga ina ia tuuina atu lona moliaga i luma o Kaisara. O le mafuaaga lena na faapea atu ai Akeripa ia Feso: “Ana le valaau lenei tagata ia Kaisara, po ua mafai ona tuu atu ia te ia e alu.”—Galuega 26:30-32.
Lesona mo i Tatou
O le auala na molimau atu ai Paulo i luma o tagata maualuluga na saunia ai se faaaoaoga mataina mo i tatou. I le talanoa atu i le tupu o Akeripa, na faaaogā ai e Paulo le faautauta. Na mautinoa lona iloaina o le amio matagā a Akeripa ma Perenike. O le la faiā o se faiā faamataifale, auā o Perenike, o le tuafafine moni lava o Akeripa. Peitai i lea taimi, sa lei filifili ai Paulo e talanoa atu e uiga i amioga tatau. Nai lo lena, na ia faamamafa atu manatu ia na la tau fai ioe uma i ai ma Akeripa. E lē gata i lena, e ui lava na aʻoaʻoina Paulo e ala i le Faresaio poto o Kamalielu, ae na ia aloaia le tulaga o Akeripa o se tagata tomai tele i tu faa-Iutaia. (Galuega 22:3) E ui i tulaga tau amio a Akeripa, ae sa tautala atu Paulo ia te ia ma le faaaloalo auā na umia e Akeripa se tulaga pule.—Roma 13:7.
A o tatou molimau atu la ma le lototele e faatatau i o tatou talitonuga, e lē o so tatou sini le faalumaina pe tausalaina faiga lē mamā a la tatou au faalogologo. Nai lo lena, ina ia faafaigofie mo i latou ona taliaina le upu moni, e tatau ona faamamafa vala tauā o le tala lelei, ma faamamafa faamoemoe o loo tatou taofi uma i ai. Pe a talanoa atu ia i latou o ē matutua atu po o i latou e iai le pule, e tatau ona tatou amanaia o latou tulaga. (Levitiko 19:32) I lenei auala, e mafai ai ona tatou faataitai ia Paulo, o lē na faapea mai: “Ua avea aʻu ma mea uma mo tagata uma, ina ia iu lava ina ola nisi ia te au.”—1 Korinito 9:22.
[Faaopoopoga i lalo]
a O le faaupuga o le “aa i tui” ua faamatalaina ai le gaoioiga a se povi poʻa o loo ia faamanuaina o ia i lona aaina atu o le tui maai lea ua faia e feseuai ma faatonutonuina ai le meaola. E faapena foi i le sauaina o Kerisiano, e na ona aumaia ai e Saulo o leaga ia te ia lava, a o ia faasagatau atu i tagata o loo lagolagoina e le Atua.