Ia Faatumauina Pea le Olioli a o Tausiaina se Tasi

1-2. O ā faalogona o Ieova iā i latou o loo tausia se tasi ua matua po o loo maʻi? (Faataoto 19:17) (Tagaʻi foʻi i ata.)

UA FAAPEA mai se uso i Korea e igoa iā Jin-yeol: “Ua 32 tausaga talu ona ma faaipoipo ma laʻu avā. Ae ua lima tausaga talu ona ou tausia o ia, ona ua aafia i se maʻi tugā e faigatā ai ona faagaoioi lona tino. Ou te alofa faapelepele iā te ia, ma ou te lē manatu i le tausiga o ia o se avega mamafa. E ui e tatau ona moe si aʻu avā i se moega mai i le falemaʻi, ae ou te moe lava i ona autafa i pō uma ma uu lona lima.”

² Po o e tausia se tasi o ou mātua, o lau paaga, o sau tama, po o sau uō foʻi? E mautinoa e te fiafia e tausia lenā tagata ona e te alofa i ai. E te faia foʻi faapea ona o lou alofa iā Ieova ma e te iloa o lona finagalo lenā. (1 Timo. 5:​4, 8; Iako. 1:27) Peitaʻi, e lē faigofie le tausia o sē e pele iā te oe, ma o le tele o taimi e lē iloa mai e isi luʻi o loo e fesagaʻia. Atonu foʻi e iai ni taimi e te manatu ai e lē o malamalama isi i lou tulaga, ma e te ono foliga fiafia mai i fafo, ae e te matuā faanoanoa pe a na o oe. (Sala. 6:6) E ui lava e ono lē iloa mai e isi tagata tulaga faigatā o loo e fesagaʻia, ae mautinoa o loo silafia e Ieova ma e malamalama lelei o ia i ou faalogona. (Faatusatusa i le Esoto 3:7.) E matuā tautele iā Ieova ou loimata ma faataulaga uma o loo e faia, e tausia ai sē e pele iā te oe. (Sala. 56:8; 126:5) E silasila o ia i na gaoioiga uma e tai pei o loo ia nofo aitalafu iā te oe, ma ua ia folafola mai o le a ia tauia oe.—Faitau le Faataoto 19:17.

3. O ā ni luʻi atonu na fesagaʻia e Aperaamo ma Sara a o la tausia Tara?

³ O loo taʻua i le Tusi Paia le toʻatele o tane ma fafine na tausia se tasi e pele iā i latou. O se faataʻitaʻiga, o Aperaamo ma Sara. Ina ua la tuua Uro, na la ō ma ave le tamā o Aperaamo, o Tara. E ui lava ua pe ā ma le 200 tausaga o Tara i le taimi lenā, ae na la ō lava ma ave o ia, ma e tele vaiaso na latou malaga ai faatoʻā taunuu i Karana. (Kene. 11:​31, 32) E mautinoa na alolofa Aperaamo ma Sara iā Tara. Peitaʻi, seʻi mafaufau i le matuā faigatā iā i laʻua o le tausiga o Tara a o ō i lenā malaga umi. E foliga mai foʻi na latou ō i ni kamela po o ni asini. Pe afai o lea, e leʻi faigofie la iā Tara ona tiʻetiʻe i na manu mo se taimi umi. E lē taumatea, e iai taimi na lagona ai e Aperaamo ma Sara le matuā vaivai. Ae po o le ā lava le tulaga, e mautinoa na foaʻi atu e Ieova iā i laʻua le malosi na la manaʻomia. E mafai foʻi e Ieova ona tausia oe ma foaʻi atu le malosi e te manaʻomia, pe afai o loo e nafa ma le tausia o sē e pele iā te oe.—Sala. 55:22.

4. O le ā o le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega?

⁴ O le iai i se tasi o le uiga fiafia, e mafai ona ia onosaia ai le galuega fitā o le tausia o sē e pele. (Faata. 15:13) E tusa pe e te feagai ma tulaga faigatā, ae e mafai lava ona e maua le fiafia po o le olioli. (Iako. 1:​2, 3) E faapefea? O se tasi o auala, o le faalagolago lea iā Ieova, ma tatalo iā te ia ina ia fesoasoani iā te oe e vaai pea i le itu lelei o mea. I lenei la suʻesuʻega, o le a tatou talanoa ai i nisi o mea e mafai ona fesoasoani, e faatumauina ai pea le fiafia o i latou o loo nafa ma le tausiaina o se tasi. O le a tatou talanoa foʻi pe e faapefea i isi ona fesoasoani iā i latou na. Ae seʻi o tatou talanoa muamua, pe aiseā e tāua ai iā i latou o loo tausia se tasi ona faatumauina lo latou olioli, faapea nisi o māfuaaga e ono mou atu ai lo latou olioli.

MĀFUAAGA E TAU MOU ATU AI LE OLIOLI

5. Aiseā e manaʻomia ai ona faatumauina le olioli o i latou o loo tausia se tasi?

⁵ Pe afai e mou atu le olioli o se tasi o loo tausia se isi, e ono faigofie ona ia lagona le matuā lē lavā. (Faata. 24:10) Pe afai la e lagona le vaivai, o le a lē faigofie ona ia faaalia le agalelei pe lotofesoasoani foʻi i lē o loo ia tausia. O ā la ni luʻi e ono mou ese ai le olioli o sē o loo tausiaina se tasi?

6. Aiseā e lagona ai e ē o loo tausia se tasi le matuā vaivai?

⁶ Lagona le matuā vaivai. Ua faapea mai le tuafafine o Leah: “E tusa pe e sologa lelei loʻu aso, ae e uma ane lava ua ou lagona le matuā gapelu. E oo lava i le taliina o se feʻau tusitusia, e matuā leai lava se malosi e faia ai ona o le vaivai o le tino ma le mafaufau.” O le tausia foʻi o se tasi, e lē lava ai le mālōlō ma faigatā ai ona maua se taimi e ō ai e tafafao. Ua taʻua e le tuafafine o Inés: “E lē lava saʻu moe i le pō, ona e taʻi lua itula ma ou ala e vaai pe e iai se mea e manaʻomia e le tinā o laʻu tane. Ua fai foʻi si umi e leʻi toe alu se ma tafaoga ma laʻu tane.” O nisi o uso ma tuafāfine, e latou te lē auai i nisi o faatasiga pe lē talia foʻi se faaeaga i le auaunaga, ona e manaʻomia e ē pele iā i latou le tausiga i taimi uma. O le iʻuga, e latou te lagona ai le tuua toʻatasi ma e pei ua leai se isi mea e mafai ona latou faia.

7. O ā māfuaaga e ono tauivi ai nisi ma faalogona lē lelei po o faalogona mafatia?

⁷ Taʻusalaina i faalogona lē lelei pe lagona le mafatia. Ua faapea mai le tuafafine o Jessica: “O isi taimi ou te mafaufau ai e lē o lava laʻu tausiga i loʻu tamā. E leaga foʻi oʻu faalogona ma peiseaʻī ou te manatu faapito, pe a fai sina aʻu mālōlōga.” E ono leaga foʻi faalogona o isi, ona atonu e iai ni taimi na latou mafaufau ai ua tigāina i le tausiga o se tasi. Pe atonu foʻi na latou lagona le lē fiafia, ma iʻu ai ina latou fai atu se tala faatigā i lē o loo latou tausia. (Iako. 3:2) I le isi itu, e matuā mafatia isi pe a faateteleina le leaga o le maʻi o sē e pele iā i latou. Ua faapea mai le tuafafine o Barbara: “O se tasi o mea e sili ona faigatā iā te aʻu, o le vaai atu lea i si aʻu tane ua faasolosolo ina mou atu lona malosi.”

8. O ā faalogona o nisi pe a faafetai atu i ai mo a latou galuega mamafa?

⁸ Faalogona e pei e lē o talisapaia le tausiga. Aiseā e lagona ai e nisi o uso ma tuafāfine e pei e lē o talisapaia i latou? Talu ai e seāseā faafetai pe faamālō atu se tasi mo a latou galuega mamafa, ma faataulaga o loo latou faia. (1 Tesa. 5:18) O le mea mautinoa, e matuā telē le aogā o le faaalia atu o le lototalisapaia i ē o loo tausia se tasi. Ua faapea mai le tuafafine o Melissa: “E iai taimi e matuā maligi ai oʻu loimata ona o loʻu vaivai ma le lē lavā. Ae ou te matuā talisapaia lava pe a faapea mai se tasi o loo oʻu tausia, ʻFaafetai lava mo mea uma.’ O faaupuga faapena, ou te lagona ai le faafouina ma ou maua ai le malosi e faaauau ai ona tausia i latou.” E iai foʻi se uso e igoa iā Ahmadu, o loo la tausia ma lana avā se tasi o la tei e maua i le maʻi lili. Na ia faapea mai: “E tusa pe e lē malamalama atoatoa o ia i le tele o faataulaga o loo ma faia e tausia ai o ia, ae e ese lo ma fiafia pe a ia faaalia le lototalisapaia, pe taumafai foʻi e tusi mai le faaupuga, ʻOu te alofa iā oulua.’”

AUALA E FAATUMAUINA AI LE OLIOLI

9. E faapefea i se tasi o loo tausia se isi ona faaalia le uiga o le faamaulalo?

⁹ Ia faamaulalo pe ia iloa mea e gata ai le malosi. (Faata. 11:2) E lē o taimi uma e mafai ai ona tatou faia mea uma e tatou te mananaʻo ai. O lea, ia filifili po o ā mea e mafai ona e faia. O nisi taimi, e lē mafai ona e faia mea uma e mananaʻo ai isi. Ia aua la neʻi leaga ou faalogona pe a tupu lenā mea, auā o se faailoga lenā e iloa ai lou lotomaulalo. Aua foʻi le faatalatū e talia le fesoasoani pe a ofo atu e isi. Ua faapea mai se uso e igoa iā Jay: “E lē mafai ona tatou faia mea uma i le taimi e tasi. O le amanaʻia la o le mea e gata mai ai lou malosi, o le a fesoasoani e faatumauina ai pea lou olioli.”

10. Aiseā e tāua ai le iai i se tasi o le tofā mamao po o le faautaga loloto? (Faataoto 19:11)

¹⁰ Ia faaalia le tofā mamao. (Faitau le Faataoto 19:11.) Pe a iai i se tasi le tofā mamao po o le faautaga loloto, o le a fesoasoani iā te ia e toʻa ai pea pe a fai mai e se isi se tala po o se gaoioiga e tigā ai. O se tagata foʻi e iai le tofā mamao, e taumafai e malamalama i le māfuaaga ua faia ai e se isi se tala po o se gaoioiga. O le mea moni, pe a maua se tasi i se maʻi tugā, e iʻu ai ina gaoioi o ia i se auala e leʻi masani ai. (Fai. 7:7) O se faataʻitaʻiga, e ono avea se tasi sa agalelei ma magafagafa o se tagata e finauvale, tagisā, faitio, pe faamaliegatā. Pe afai la o loo e tausia se tasi o loo maua i se maʻi tugā, o se mea lelei lou taumafai e malamalama i āuga o lenā maʻi. O le faia faapea e te iloa ai, o lona maʻi e māfua ai ona ia faia se tala po o se gaoioiga e te tigā ai, ae e lē o ona uiga masani na.—Faata. 14:29.

11. O ā mea tāua e tatau ona faamautinoa e se tasi e na te faia i aso taʻitasi? (Salamo 132:​4, 5)

¹¹ Ia sema se taimi e faamalosia ai le faiā ma Ieova. O nisi taimi, e manaʻomia ai ona faataulaga nisi o mea ina ia faia ai “mea e sili ona tāua.” (Fili. 1:10) O se tasi o mea e sili ona tāua, o le faamalosia o lau faiā ma Ieova. O se faataʻitaʻiga, e ui na pisi le tupu o Tavita, ae na ia faamautinoa e faamuamua pea lana tapuaʻiga iā Ieova. (Faitau le Salamo 132:​4, 5.) E tāua foʻi lou sema o se taimi e tatalo ma faitau ai se vaega o le Tusi Paia. Ua faapea mai le tuafafine o Elisha: “Ua mafai ona faatumauina loʻu olioli, ona o loʻu tatalo ma le manatunatu loloto i faaupuga o nisi o salamo faamāfanafanaloto. E telē le fesoasoani a le tatalo iā te aʻu, ma e tele taimi ou te tatalo ai i se aso, ina ia ou maua ai pea le toʻa.”

12. Aiseā e tāua ai i se tasi o loo tausia se isi, ona faamautinoa e tausia lelei lona soifua mālōlōina?

¹² Ia faamautinoa e tausia lelei lou soifua mālōlōina. E tāua tele le ʻai i meaʻai paleni ma toʻaga e toleni, i le mauaina o le malosi o le tino ma le mafaufau. Peitaʻi, o le pisi o le faasologa a ē o loo nafa ma le tausiaina o se tasi, e ono lē lava ai lo latou taimi e faatau ai mea e manaʻomia pe kuka ai se meaʻai e lelei mo le soifua mālōlōina. O lea, e tusa pe e te pisi, ia taumafai e faamautinoa e te tausami i meaʻai paleni ma faamalositino e lē aunoa. (Efe. 5:​15, 16) E lē gata i lea, ia lava lau mālōlō. (Fai. 4:6) Ua taʻua e tagata atamamai e suʻesuʻeina le faiʻai, e fesoasoani le lava o le moe ina ia faafouina ai o tatou faiʻai. Ua taʻua foʻi e se tusitusiga faafomaʻi, o le lava o le moe e fesoasoani e faaitiitia ai le popole ma maua ai le toʻa pe a feagai ma tulaga faigatā. Ia faaavanoa foʻi se taimi mo sina evaevaga. (Fai. 8:15) Ua faapea mai se tasi o tuafafine e faatatau i mea e fesoasoani iā te ia e faatumauina ai lona olioli: “Pe a lelei le tau, ou te taumafai ou te alu i fafo e savalivali. E masani foʻi ona ou faatulaga se aso se tasi i le masina, e ma te ō ai ma saʻu uō e ma te tafafao.”

13. Aiseā e aogā ai le ʻata po o le iai o uiga agamālie? (Faataoto 17:22)

¹³ Aua neʻi galo le faaalia o uiga agamālie. (Faitau le Faataoto 17:22; Fai. 3:​1, 4) O le ʻata, o se tasi o vaifofō lelei mo le tino ma le mafaufau. Pe afai o loo e tausia se tasi, e seāseā ona sologa lelei mea i taimi uma, ma atonu e ese lava mea na tatou mafaufau e fai mai i le mea e ono tupu. E tusa lava pe e tulaʻi mai se tulaga faapena, ae o le iai o uiga agamālie pe taumafai pea e ʻata, o le a fesoasoani e maua ai pea le onosaʻi. O le taliē faatasi foʻi ma le tagata o loo e tausia, o le a atili māfana ai le lua faiā.

14. O le ā le aogā o le talanoa atu i sau uō maufaatuatuaina?

¹⁴ Ia talanoa i sau uō maufaatuatuaina. E tusa lava po o ā au taumafaiga ina ia faatumauina lou fiafia, ae e iai lava taimi e te ono lagona ai le matuā popole. I taimi faapena, o se mea lelei le sasaa atu o ou faalogona i sau uō maufaatuatuaina e malamalama lelei i ou faalogona, ma e lē vave ona ia faia mai se tala e te tigā ai. (Faata. 17:17) O se uō e faalogologo lelei ma faalaeiauina oe, e mafai ona fesoasoani e faatumauina lou fiafia.—Faata. 12:25.

15. E faapefea i le uaʻi atu i le faamoemoe ona maua ai le fiafia?

¹⁵ Ia faaata le olaga o le a iai i le Parataiso. Ia manatua, e lē faavavau ai lava ona e tausia se tasi ua matua po o loo maʻi, auā e lē o se galuega lenā na finagalo Ieova i le amataga e faia e tagata. (2 Kori. 4:​16-18) Ua toeitiiti ona tatou olioli lea i le “ola moni.” (1 Timo. 6:19) E mautinoa foʻi o le a e maua le fiafia, pe afai e te lua talatalanoa ma lē o loo e tausia e faatatau i mea o le a lua faia i le Parataiso. (Isa. 33:24; 65:21) Ua faapea mai le tuafafine o Heather: “E masani ona ou fai i ē o loo oʻu tausia, ua toeitiiti oo i le taimi e matou te faia faatasi ai mea e pei o le suʻisuʻi, tamomoʻe, tiʻetiʻe uila, tao falaoa, pe kuka meaʻai mo ē pele iā i matou o le a toetutū mai. E matou te faafetai iā Ieova mo lenei faamoemoe.”

AUALA E FESOASOANI ATU AI ISI

16. O ā ni auala e mafai ona tatou fesoasoani atu ai i se uso po o se tuafafine i le faapotopotoga, o loo tausiaina se tasi? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹⁶ Ia fesoasoani atu i se tasi ina ia maua le avanoa e mālōlō ai. E mafai e uso ma tuafāfine o le faapotopotoga ona fesoasoani e tausia se tasi, ina ia maua ai e lē o loo tausia o ia le taimi e mālōlō ai, pe faia foʻi isi mea e manaʻo ai. (Kala. 6:2) O isi tagata talaʻi ua latou faia se faasologa, ina ia mafai ai ona latou feauauaʻi e fesoasoani i se tasi i vaiaso taʻitasi. Ua faapea mai le tuafafine o Natalya, o lē o loo tausia si ana tane ua pē atoa le tino: “E masani ona sau se uso e faatasi pe faalua i le vaiaso, ina ia faifaimea faatasi ma laʻu tane. E la te talaʻi faatasi, talatalanoa, pe matamata foʻi se la ata. O mea faapena, e matuā fiafia ai lava si aʻu tane, ma ou maua ai le taimi e faia ai nisi o mea ou te manaʻo ai, e pei o le alu e savali.” Atonu foʻi e mafai ona tatou fesoasoani e tausia se tasi i le pō, ina ia mafai ai ona lava le moe a lē o loo tausia o ia.

17. E faapefea ona tatou fesoasoani i se tasi o loo tausia se isi, pe a oo i taimi o sauniga?

¹⁷ Ia fesoasoani i taimi o sauniga. Pe a faia sauniga, faapea fonotaga ma tauaofiaga, e masani lava e lē mafai ona uaʻi atoatoa atu i le polokalame lē o loo tausia se isi. O lea, e mafai ona tatou fesoasoani e ala i le nonofo faatasi ma lē o loo manaʻomia le tausiga, a o faagasolo le sauniga atoa po o se vaega foʻi. Pe afai ua faataotolia i le fale lē o loo manaʻomia le tausiga, e mafai ona tatou faamuli faatasi ma ia pe sauniga mai i le fale, ae alu lē o loo tausia o ia e auai i le sauniga i le Maota mo Sauniga.

18. O ā nisi mea e mafai ona tatou faia mo ē o loo tausia se isi?

¹⁸ Ia faamālō atu, ma tatalo mo ē o loo tausia se tasi. E faalaeiauina toeaina ina ia fai ma masani le asiasi ma faamalosiau atu i ē o loo tausia se tasi. (Faata. 27:23) E tusa po o ā o tatou tulaga, ae e mafai e sui uma o le faapotopotoga ona fai ma masani le faamālō i ē o loo nafa ma le tausia o se isi. Ia tatalo foʻi iā Ieova ina ia faaauau ona foaʻi atu le malosi iā i latou, ma faatumauina pea lo latou olioli.—2 Kori. 1:11.

19. O le ā o loo tatou tulimataʻia i le lumanaʻi?

¹⁹ Ua toe o se aga ona soloiesea lea e Ieova o loimata uma o le faanoanoa. O le a lē toe iai ni maʻi ma le oti. (Faaa. 21:​3, 4) “O le a osooso . . . lē ua pipili e pei o le ʻaila.” (Isa. 35:​5, 6) “E lē toe manatua mea sa iai muamua,” e aofia ai le soifua matua faapea faigatā o le tausia o sē e pele iā i tatou o loo maʻi. (Isa. 65:17) E oo lava i le taimi lenei, e lē taitai tuulafoaʻia i tatou e Ieova, a o tatou faatalitali atu i le faataunuuga o lo tatou faamoemoe matagofie. Pe afai e faaauau ona tatou faalagolago iā te ia mo le malosi, o le a tatou “tutumau atoatoa ma le onosaʻi atoa ma le olioli.”—Kolo. 1:11.