Faaalia o le Naunau i le Isi Tagata

PE A faasoa atu upu moni o le Tusi Paia i isi, e manaʻomia ona tatou faia e sili atu na i lo o le na ona taʻu atu o ni faamatalaga. E tatau ona tatou taumafai ia pāʻia le loto. O se tasi o auala e faia ai faapea, o le faaalia lea o le naunau totino i la tatou ʻaufaalogologo. O lenā naunau e mafai ona faataʻitaʻia i ni auala eseese.

Iloilo Manatu o Lau ʻAufaalogologo. Sa iloilo e le aposetolo o Paulo le talaaga ma manatu o lana ʻaufaalogologo. Na ia faamatala e faapea: “Sa ou faapei o se Iutaia ia Iutaia, ina ia ou maua ni Iutaia; ua ou faapei o sē nofo i le tulafono i e nonofo i le tulafono, ina ia ou maua ni e nonofo i le tulafono; ua ou faapei o sē le nofo i le tulafono i e ua le nofo i le tulafono—e le ona ua ou le nofo i le tulafono i le Atua, a ua ou nofo i le tulafono ia Keriso—ina ia ou maua ni e ua le nofo i le tulafono. Ua ou faapei o sē vaivai i e ua vaivai, ina ia ou maua e ua vaivai; ua avea aʻu ma mea uma mo tagata uma, ina ia iu lava ina ola nisi ia te au. Ou te faia foi le mea nei ona o le tala lelei ina ia ou auai i ona faamanuiaga.” (1 Kori. 9:20-23) E mafai faapefea ona avea i tatou “ma mea uma mo tagata uma” i aso nei?

Afai e te maua se avanoa e mātauina ai isi, e tusa po o sina taimi puupuu, a o leʻi talanoa ma i latou, atonu o le a e iloa ai ni mea o loo latou naunau i ai, atoa ma o latou tulaga. Pe mafai ona e iloaina po o ā a latou galuega? Po o e vaai i ni faamaoniga o o latou talitonuga faalelotu? Po o iai se mea o faaalia ai le tulaga o lo latou olaga faaleaiga? E faavae i mea ua e mātauina, pe mafai ona fetuutuunaʻi lau taulimaga ina ia atili ai ona faatosina i lau ʻaufaalogologo?

O le saunia o lau taulimaga ina ia atili ona faatosina, e manaʻomia ai ona e muaʻi manatunatu i le auala o le a e faafeiloaʻia ai tagata i lau oganuu. I nisi atunuu, ua aofia ai i lenei mea i latou o ē na malaga mai i isi atunuu ese. Afai o iai ni tagata faapena o loo nonofo i lau oganuu, po ua e maua ea se auala uigā e molimau atu ai iā te i latou? Talu ai o le finagalo o le Atua ia “faaolaina o tagata uma lava, ma ia oo ina iloa lelei le upu moni,” ia fai la ma ou sini le faailoa atu o le feʻau o le Malo i se auala faatosina iā i latou uma o ē e te feiloaʻi i ai.—1 Timo. 2:4.

Ia Faalogologo Totoʻa. E ui ua silafia e Ieova mea uma lava, ae e faafofoga atu o ia i isi. Na oo i le perofeta o Mekaio se faaaliga, lea sa vaaia ai Ieova o loo ia faalaeiauina agelu ina ia faailoa atu o latou manatu i le taulimaina o se mataupu. Mulimuli ane, sa faatagaina e Ieova se tasi o agelu na te faataunuuina le manatu sa faaalia e le agelu. (1 Tu. 22:19-22) Ina ua faaleo atu e Aperaamo lona popole i le faamasinoga o le a faaoo i luga o Sotoma, sa faataga ma le faaaloalo e Ieova o ia ina ia faaleo atu ona lagona. (Kene. 18:23-33) I la tatou faiva, e mafai faapefea ona tatou faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga a Ieova i le faalogologo atu?

Ia faalaeiau isi e talanoa mai. Fai se fesili talafeagai, ma ia lava le taimi e faatali ai mo sa latou tali mai. Ia matuā faalogologo lelei. O lou uaʻi atu ma le magafagafa o le a faalaeiau ai i latou ina ia saʻoloto e talanoa mai. Afai e faaalia i la latou tali mai se mea latou te naunau i ai, ia fesilisili atili i ai ma le faautauta. Na i lo o le fai atu o ni fesili totino se tele, taumafai e faamasani lelei iā i latou. Ia faamālō atu mo o latou manatu pe afai e mafai ona e faia ma le faamaoni. E tusa pe e te lē ioe i o latou manatu, ia faaaloalo ma amanaʻia a latou faamatalaga.—Kolo. 4:6.

Peitaʻi, e manaʻomia ona tatou faaalia le faaeteete, ina ia aua neʻi avea lo tatou naunau i tagata ma itu tatou te soli tapulaa ai. O lo tatou manatu mamafa i tagata, e lē faapea ua faataga ai ona tatou aiā iā latou mataupu totino. (1 Pete. 4:15) E manaʻomia ona tatou faaeteete ina ia aua neʻi faauigasesē e se tagata o le isi itupā le naunau agalelei o loo tatou faailoa atu. Talu ai e eseese taofi i le mea e taʻu o le naunau talafeagai i lea atunuu i lea atunuu, e faapena foʻi i lea tagata mai lea tagata, e manaʻomia ai la le faautauta lelei.—Luka 6:31.

O sauniuniga, o se fesoasoani lea i le avea o sē e faalogologo lelei. Pe a tatou malamalama i la tatou feʻau, o le a fesoasoani lea iā i tatou ina ia toʻa ma uaʻi atu ai i isi i se auala ua masani ai. O lenei mea o le a faanofo filemu ai i latou ma atonu o le a atili ai ona latou lolo mai tatou te talatalanoa.

E tatou te faaalia le ava i isi e ala i le faalogologo atu iā i latou. (Roma 12:10) O lea e faamaonia ai tatou te faatāuaina o latou manatu ma lagona. Atonu foʻi o le a faapogaia ai i latou ina ia uaʻi totoʻa mai i mea o loo tatou fai atu ai. O se māfuaaga lelei la, na fautua mai ai le Afioga a le Atua iā i tatou ina ia “faataalise ona faalogologo, ia faagesegese ona tautala atu.”—Iako. 1:19.

Fesoasoani i Isi ia Agaʻigaʻi i Luma. O le manatu mamafa i isi o le a faapogaia ai i tatou e manatunatu pea e uiga iā i latou o ē faaalia le naunau ma faapea ona toe foʻi atu ai iā i latou e faasoa atu upu moni o le Tusi Paia, lea o loo sili ona faamalieina tuusaʻo ai o latou manaʻoga. Pe a tilofaʻia le isi asiga e sosoo ai, ia iloilo mea sa e iloa e uiga iā i latou i asiasiga ua mavae. Ia sauniuni ni faamatalaga e uiga i se mataupu o loo faapopoleina ai i latou. Faamatilatila le aogā totino o le mataupu, fesoasoani iā i latou ina ia iloa le auala e mafai ai ona latou maua aogā mai mea o loo latou aʻoaʻoina.—Isaia 48:17.

Afai e faaalia e lau tagata faalogologo se tulaga po o se faafitauli ua faapea ona faapopoleina ai o ia, ia manatu i ai o se avanoa faapitoa lea e faasoa atu ai le talalelei iā te ia. Mulimuli i le faaaʻoaʻoga a Iesu, o lē sa nofosauni i taimi uma e faamāfanafana i e lotomafatia. (Mare. 6:31-34) Ia teena le faaosoosoga ina ia ofo atu se vaifofō vave po o le avatu o se fautuaga faatagāfai. O lenei mea atonu o le a faapogaia ai le tagata e manatu faapea e te lē o naunau moni atu. Na i lo o lenā, ia faaalia le tigā alofa. (1 Pete. 3:8) Ona saʻiliʻili lea i lomiga faale-Tusi Paia, ma faasoa atu faamatalaga ati aʻe o le a faapea ona fesoasoani i le tagata e foʻia ai lona tulaga. O le mea moni, o le manatu alofa mo lau tagata faalogologo, o le a taofia ai oe mai le faailoina atu o mataupu faalilolilo sa ia faailoa atu iā te oe, seʻi vaganā ua iai se māfuaaga tatau e faia ai faapea.—Faata. 25:9.

Aemaise e ao ona tatou faaalia le naunau totino iā i latou o ē o loo tatou faia suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Ia tatalo ma manatunatu i manaʻoga o tagata aʻoga taʻitoʻatasi, ma ia manatua na manaʻoga a o sauniuni mo le suʻesuʻega. Fesili ifo iā te oe, ‘O le ā o loo ia manaʻomia e sosoo ai ina ia agaʻigaʻi ai pea i luma faaleagaga?’ Ia fesoasoani ma le alofa i le tagata aʻoga ina ia talisapaia mea o loo fai mai ai le Tusi Paia ma lomiga a le “auauna faamaoni ma le mafaufau” e uiga i le mataupu. (Mata. 24:45) I nisi taimi, atonu e lē lava le tau ina avatu o se faamalamalamaga. Atonu e manaʻomia ona e faailoa atu i le tagata aʻoga le auala e faatatau ai nisi o mataupu silisili o le Tusi Paia, i le faia faatasi o se mea e faataʻitaʻia ai lona faatatauga.—Ioa. 13:1-15.

E manaʻomia le paleni ma le faautauta lelei pe a fesoasoani atu i isi ina ia ōgatasi o latou olaga ma tapulaa a Ieova. E eseese talaaga ma tomai o tagata, ma e eseese foʻi lo latou agaʻigaʻi i luma. Ia talafeagai mea o loo e faatalitalia mai i isi. (Fili. 4:5, NW) Aua e te faamalosia i latou e faia ni suiga i o latou olaga. Faataga le Afioga a le Atua ma lona agaga e uunaʻia ai i latou. E finagalo Ieova ina ia auauna atu ma le lotomalie tagata iā te ia, ae lē o le faatauanauina. (Sala. 110:3) Ia ʻalofia le faaleoina atu o ou lava manatu e uiga i filifiliga totino o loo latou fesagaʻi, ma e tusa lava pe talosaga atu isi ina ia e faia faapea, ia faaeteete aua neʻi e faia ni faaiʻuga mo i latou.—Kala. 6:5.

Avatu se Fesoasoani Aogā. E ui sa manatu mamafa muamua Iesu mo le lelei faaleagaga o lana ʻaufaalogologo, ae sa ia mataalia foʻi i isi o latou manaʻoga. (Mata. 15:32) E tusa pe itiiti ni a tatou mea, ae e tele auala aogā e mafai ona tatou fesoasoani atu ai.

O le naunau i isi o le a uunaʻia ai i tatou ina ia magafagafa. Mo se faaaʻoaʻoga, afai ua lē manofo lau tagata faalogologo ona o tulaga faalētonu o le tau, ave i se isi nofoaga e sili ona talafeagai, pe fuafua e faaauau le talanoaga i se isi taimi. Afai ua e asiasi atu i se taimi e lē o paganoa, ofo atu e te toe foʻi atu i se taimi mulimuli ane. Afai o maʻi pe o i le falemaʻi sou tuaoi po o se tasi na faaalia le naunau, ia faailoa atu lou manatu mamafa e ala i le auina atu i ai o se pepa o alofaaga po o sina tusi puupuu, po o le asiasi atu iā te ia. Afai e talafeagai, atonu foʻi e mafai ona e saunia sina meataumafa faigofie po o se isi faailoaga o le agalelei.

A o agaʻigaʻi i luma tagata suʻesuʻe o le Tusi Paia, atonu o le a oo iā i latou faalogona gaogao ona ua lē o toe tele se taimi o latou mafuta ai ma aumea muamua. Ia faauō ma i latou. Faaalu se taimi e talatalanoa ai ma i latou pe a uma la latou suʻesuʻega o le Tusi Paia ma i isi foʻi taimi. Faalaeiau i latou e mafuta i aumea lelei. (Faata. 13:20) Fesoasoani iā i latou ina ia auai i sauniga faa-Kerisiano. Nonofo faatasi ma i latou i na faatasiga, ma fesoasoani iā i latou i le vaaia o a latou fanau, ina ia atili ai ona maua e i latou uma aogā atoatoa mai le polokalame.

Faaalia o le Naunau Mai le Loto. O le faaalia o le naunau i tagata, e lē o se matātā e tau aʻoina, ae o se uiga o le loto. E tele auala e faamaonia ai le loloto o lo tatou naunau mo isi. E mafai ona faaalia i le auala tatou te faalogo atu ai ma mea tatou te tautatala atu ai. E faaalia i le agalelei ma le magafagafa tatou te faasafua atu i isi. E tusa lava pe tatou te lē tautala i se upu pe faia se gaoioiga, ae e mafai ona faaalia i o tatou uiga ma foliga vaaia. Afai tatou te manatu moni mo le lelei o isi, o le a faigofie la iā i latou ona iloaina.

O le māfuaaga e sili ona tāua mo le faaalia o le naunau faamaoni i isi, ona o le faia faapea, ua tatou faataʻitaʻi ai i le alofa ma le alofa mutimutivale o lo tatou Tamā faalelagi. O le a fesoasoani lenei mea ina ia faatosina atu ai la tatou ʻaufaalogologo iā Ieova ma i le feʻau ua ia tuuina mai tatou te folafolaina. O lea, a o e faasoa atu le tala lelei, taumafai ina ia “aua le saili se tasi i lona lava lelei, a ia taitasi ma saili i le lelei o le isi.”—1 Kori 10:24