“Tidzidzisei Kunyengetera”
“ISHE, tidzidzisei kunyengetera.” Chikumbiro ichocho chakaitwa nemumwe wevadzidzi vaJesu Kristu. (Ruka 11:1) Mudzidzi asina kududzwa zita sezviri pachena akanga ari murume aionga zvikuru munyengetero. Vanamati vechokwadi nhasi nenzira yakafanana vanoziva ukoshi hwawo. Chaizvoizvo, munyengetero mutoo watinogona nawo kuteererwa neMunhu Mukurusa muchisiko chose! Uye chimbofunga! “Vokunzwa munyengetero” vanopa ngwariro yomunhu oga kuitiro hanya dzedu nefunganyo. (Pisarema 65:2) Zvinokosha zvikuru, kupfurikidza nemunyengetero, tinopa kuonga nerumbidzo kuna Mwari.—VaFiripi 4:6.
Kunyange zvakadaro, mashoko okuti “tidzidzisei kunyengetera” anomutsa mimwe mibvunzo yakakomba. Munyika yose mitoo mizhinji yokusvika Mwari inoshandiswa nemarudzidziso akasiyana-siyana. Asi kune nzira yakarurama neisina kururama yokunyengera nayo here? Mukupindura, ngatitange kurangarira dzimwe dzetsika dzakakurumbira dzorudzidziso idzo dzinobatanidza munyengetero. Tichanangidzira ngwariro pane idzo dzinoshandiswa muLatin America.
Mifananidzo Ne“vasande Vanodzivirira”
Kazhinji kazhinji, nyika dzeLatin America ndedzerudzidziso zvikuru. Somuenzaniso, muMexico mose munhu anogona kucherekedza muitiro wakakurumbira wokunyengetera ku“vasande vanodzivirira.” Zvirokwazvo, ndekwemuitiro kuti mataundi eMexico ave ne“vasande vanodzivirira” vanoitirwa mitambo pamazuva akati. VaKaturike veMexico vanonyengeterawo kumhatsa huru yemifananidzo. Kuti “musande” upi anokumbirwa, zvisinei, kunotsamira parudzi rwechikumbiro icho munamati anoshuva kuita. Kana mumwe munhu ari kutsvaka munhu wokuroora, angabatidza kenduru ku“Musande” Anthony. Mumwe munhu ava kuda kuita rwendo nemotokari angazvipa amene ku“Musande” Christopher, mudziviriri wevafambi, zvikurukuru wevatyairi vemotokari.
Tsika dzakadaro dzakavamba kupi, kunyange zvakadaro? Nhau inoratidza kuti apo vagari veSpain vakasvika muMexico, vakawana vanhu vazhinji vakazvipira kunamata vamwari vechihedheni. Mubhuku rake rinonzi Los Aztecas, Hombre y Tribu (VaAztec, Munhu Nerudzi), Victor Wolfgang von Hagen anoti: “Kwakanga kune vamwari vemunhu oga, muti mumwe nemumwe wakanga una mwari wawo, mubato mumwe nomumwe wakanga una mwari wawo kana kuti mwarikadzi, kunyange kuzviuraya kwakanga kunaye. Yacatecuhtli akanga ari mwari wevanamuzvinabhizimisi. Munyika ino inotenda vamwari vakawanda, vamwari vose vakanga vane zvimiro zvendangariro nemibato zvakarondedzerwa zvakajeka.”
Kufanana kwavamwari ava ne“vasande” veKaturike kwakanga kuchishamisa kwazvo zvokuti apo vakundi veSpain vakaedza “kuita vaKristu” vagari vemo, ivava vakangochinjira chete kuvimbika kubva kuzvidhori zvavo kuenda ku“vasande” vechechi. Imwe nyaya yaiva muThe Wall Street Journal yakabvuma mavambo echihedheni echiKaturike chinoitwa mune mamwe mativi eMexico. Yakataura kuti mune imwe nharaunda, vazhinjisa ve“vasande” 64 vanoremekedzwa nevanhu vazhinji vakawirirana na“vamwari chaivo vevamwari veMaya.”
New Catholic Encyclopedia inotaura kuti “pakati pemusande naavo vari pasi pano pane chisungo chakavambwa chekurovedzana kune chivimbo, . . . chisungo icho, panzvimbo pekubva paukama naKristu naMwari, chinohunatsa nekuhusimbisa.” Asi chisungo chiri chechihedheni nenzira yakajeka chaizogona sei kusimbisa ukama hwemunhu naMwari wechokwadi? Minyengetero inopiwa ku“vasande” vakadaro ingagona kufadza Mwari chaizvoizvo here?
Mavambo eRusariro
Imwe tsika yakakurumbira inobatanidza kushandiswa kwerusariro. Diccionario Enciclopédico Hispano-Americano (Hispanic-American Encyclopedic Dictionary) inorondedzera rusariro se“mukosi wezvuma makumi mashanu kana kuti zana namakumi mashanu zvakaparadzaniswa kwamakumi nezvimwe zvakakura zvikuru uye zvakabatanidzwa kumicheto nemuchinjikwa unaKristu, panguva ino unotangirwa nezvuma zvitatu.”
Chichitsanangura nzira iyo rusariro rwunoshandiswa nayo, chimwe chinyorwa cheKaturike chinoti: “Rusariro Rutsvene chimiro chemunyengetero unotaurwa uye wendangariro pamusoro peZvakavanzika zvekudzikinurwa kwedu. Rwakaumbwa nezvikamu gumi nezvishanu zvekurumbidza Maria. Gumi rimwe nerimwe rakaumbwa nekudzokororwa kweMunyengetero waShe, Kurumbidza Maria kane gumi, uye Gloria Patri (Mbiri Kuna Baba). Chakavanzika chinofungisiswa mukati megumi rimwe nerimwe.” Zvakavanzika zvacho idzidziso, idzo vaKaturike vanofanira kuziva, muchiitiko chino zvichinongedzera kuupenyu, kutambura, uye kufa kwaKristu Jesu.
The World Book Encyclopedia inoti: “Zvimiro zvapakuvamba zvekunyengetera nerusariro zvakavamba muchiKristu mukati meMiddle Ages, asi zvakava zvakapararira bedzi muma1400 nema1500.” Kushandiswa kwerusariro ndekwechiKaturike bedzi here? Aiwa. Diccionario Enciclopédico Hispano-Americano inoti: “Zvuma zvakafanana zviri kushandiswa mukunamata kwechiIslam, kwechiLamaism, uye kwechiBuddha.” Zvirokwazvo, Encyclopedia of Religion and Religions inoti: “Kwakakarakadzwa kuti vaMohammed vakatora Rusariro kuvaBuddha, uye vaKristu kuvaMohammed panguva yeHondo Tsvene.”
Vamwe vanotaura kuti rusariro runongobatirawo zvarwo seyamuro yekuyeuka apo kudzokororwa kweminyengetero yakati kunenge kuchidikanwa. Asi Mwari anofadzwa nekushandiswa kwarwo here?
Hatifaniri kufungidzira kana kuti kuita gakava pamusoro pekukodzera kana kuti kukosha kwetsika dzakadaro. Jesu akapa mhinduro ine chiremera kuchikumbiro chekudzidzisa vateveri vake nzira yokunyengetera nayo. Zvaakataura zvicharayiridza uye zvichida kushamisa vamwe varavi.
[Mifananidzo iri papeji 3]
VaKaturike vanowanzoshandisa zvuma zverusariro. Mavambo azvo ndeapi?