MUISAMBO WA KULONGA 28
LOONO 123 Tulamateyi bukunkushi bwa teokrasi
Oshinguula bia binyibinyi su?
“Ikalayi banyingie, bafuale bia binyibinyi mu kifuka bu mukaba.”—EF. 6:14.
KI’ATUISAMBILA
Atulongo bia kutundula kuilekeena kui pankatshi pa bia binyibinyi biatudi balongie kui Yehowa, na madimi abakuete kupalakasha kui Satana na beshikuanyi neetu.
1. Opushaa naminyi pabitale bia binyibinyi?
BAFUBI ba Yehowa mbafule bia binyibinyi bi mu Bible. Lukumiino luetu nduimeene mu bino bia binyibinyi. (Lom. 10:17) Tui bafikie mu kushinkamisha’shi Yehowa mmutuule kakongie ka bena Nkidishitu bua ‘kukaluila na kukuatshishena bia binyibinyi.’ (1 Ti. 3:15) Na tui na muloo wa ‘kukookiela baaba abetukunkusha,’ p’abetupatuluila bia binyibinyi bia mu Bible, na kuitupa bukunkushi buipusheene na kikiebe ki’eshimba di’Efile Mukulu.—Eb. 13:17.
2. Muyile Yakobo 5:19, nkinyi kilombene kuitukitshikila kunyima ku’atue kulonga bia binyibinyi?
2 Anka, kunyima kua kukumiina bia binyibinyi, na kukumiina mudimo wi nawo Ndumbuluilo a Efile Mukulu bua kutuusha buludiki bua kukulupila, tui balombene nka kupambushibua. (Badika Yakobo 5:19.) Satana e na lukalo lua’shi tulekie kukulupila Bible na bukunkushi abufiki kui ndumbuluilo a Efile Mukulu.—Ef. 4:14.
3. Buakinyi abitungu tukookiele bia binyibinyi na lulamato looso? (Bena Efeso 6:13, 14)
3 Badika Bena Efeso 6:13, 14. Kubashaala mafuku apeela, Satana apalakashe mianda ya madimi kui miilo yooso bua’shi tayikalanga ku lupese lua Yehowa. (Kbf. 16:13, 14) Atuwuku dingi’shi Satana, akakitshi muaye mooso bua kupambusha muilo wa Yehowa. (Kbf. 12:9) Ngi buakinyi, bi na muulo bua’shi tulongie bia kumona kuilekeena kui pankatshi pa bia binyibinyi na mianda ya madimi na biatudia kukookiela bia binyibinyi. (Lom. 6:17; 1 Mp. 1:22) Bino bi na muulo buatudia kupanda mu nsaa ya mpombo ikata!
4. Nkinyi ki’atukiebe kuisambila mu uno muisambo?
4 Mu uno muisambo, atukatundula ngikashi ibidi yatudi nayo lukalo bua kushinguula bia binyibinyi abifiki mu Bible, na kukumiina’shi ndumbuluilo a Efile Mukulu etukunkushe. Na dingi atukesambila mianda isatu yatudia kukita buatudia kushaala balamate ngofu ku bia binyibinyi.
NGIKASHI YATUDI NAYO LUKALO BUATUDIA KUSHINGUULA BIA BINYIBINYI
5. Kutshiina Yehowa akuitukuasha bua kushinguula bia binyibinyi naminyi?
5 Kutshiina Yehowa. Nsaa y’atutshiinyi Yehowa mu mushindo wi buwa, atumufulu ngofu mu mushindo watushi balombene kukita kintu kilombene kumuinyongosha. Tui na lukalo lukata lua kulonga kuilekeena kui pankatshi pa ki buwa na ki bubi, na pankatshi pa bia binyibinyi na mianda ya madimi bua’shi Yehowa etukumiine. (Nki. 2:3-6; Eb. 5:14) T’abitungu’shi tutadiile moo wa bantu wikale ukile kifulo kiatudi nakio bua Yehowa, muanda kiakia akisankisha bantu, misuusa i bungi akinyongoshaa Yehowa.
6. Kutshiina bantu kubatakuile banfumu ba bisamba Ekumi bia bena Isalele mu kushintuula bia binyibinyi naminyi?
6 Su atutshiinyi bantu kukila Efile Mukulu, tui balombene kupambuka mu bia binyibinyi. Tubande kuata bileshesho bia banfumu ba bisamba 12, babaayile mu kupuupa nsenga ibaadi Yehowa mulee’shi eyipa bena Isalele. Bano bampuupa Ekumi, moo ubaabadi nawo bua bena Kanaana, ubaadi ukile kifulo kiabo bua Yehowa. Babaalunguile bakuabo bena Isalele’shi: “Tatwi balombene kulwa na wawa mwilo ngoshi, mwanda ngwitukile bukome.” (Mb. 13:27-31) Muyile mmueneno a bana ba bantu, bena Kanaana babaadi bukome kukila bena Isalele. Anka muntu ooso baadi muambe’shi bena Isalele ta be na mushindo wa kutshokola beshikuanyi baabo, ta baadi anangusheena pabitale Yehowa nya. Bibaadi abitungu’shi baaba bampuupa Ekumi batuule binangu ku kibaadi akikumiina Yehowa’shi bena Isalele bakite. Bibaadi abitungunyi’shi banangusheene ku bibaadi muibakitshine mu mafuku apeela abaadi ashaale. Paapa babaadia kushinguula’shi, bukome bua bena Kanaana ta bubaadi bu kintu pa kuibupuandikisha na Yehowa sha bukome booso. Mu kuilekeena na baaba bampuupa bashibaadi na lukumiino, Yoshua na Kalebe babaadi na lukalo lua’shi Yehowa e bakumiine. Babalunguile muilo’shi: “Su Yehowa eetukwasha, eetufisha mwanka, dingi eetupa dyanka.”—Mb. 14:6-9.
7. Tui kunyiisha kutshiina Yehowa naminyi? (Tala dingi kifuatulo.)
7 Bua kunyiisha kutshiina Yehowa, abitungu tunangusheene pabitale kiakia akimusankisha, nsaa yooso y’atukiebe kuata kitshibilo. (Mis. 16:8) Nsaa y’obadika miisambo ya mu Bible, eyipushe’shi: ‘Su nadia kufumankana na muanda wi bino, nadia kuata kitshibilo ki naminyi?’ Bu kileshesho, puandikisha’shi okuete kuteemesha banfumu ba bisamba Ekumi bia bena Isalele pabatuusha luapoolo lui bubi. Bodia kukumiina luapoolo luabo na kupusha moo su kifulo kiobe bua Yehowa na bua kukita kikiebe ki’eshimba diaye, kibadia kuikala bukopo kukila moo wa bantu? Kiakia kipungo kishima kia bena Isalele, kibakutshilue kukumiina’shi Yoshua na Kalebe babaadi abakula bia binyibinyi. Ngi buakinyi, Yehowa ta baadi mutadiile baaba bena Isalele buabadia kutuela mu Nsenga ya Mulayilo nya.—Mb. 14:10, 22, 23.
Nnanyi obodia kukumiina? (Tala kikoso 7)
8. Eyikashi kinyi aditungu’shi tuikitshishe bua kuikala nadio, na buakinyi?
8 Kuiyisha. Yehowa afumbuilaa baaba b’eyishe bia binyibinyi. (Mat. 11:25) Tubaadi bakumiine bukuashi bua kulonga bia binyibinyi na kuiyisha kooso. (Bik. 8:30, 31) Anka, abitungu tuikale badimukie tala tuabanga kuitatula. Kuikala na kuitatula nkulombene kuitutakula mu kubanga kumona’shi, eetu mmueneno e mumune na mayi a kulonda a mu Bible, na bukunkushi buabatushaa kui ndumbuluilo a Yehowa.
9. Tui balombene kulama kuiyisha kuetu naminyi?
9 Bua kulama kuiyisha kuetu, abitungu tutentekieshe’shi tui bapeela ngofu nsaa y’atuipuandikisha na bukata bui Yehowa. (Mis. 8:3, 4) Tui balombene dingi kuteka Yehowa bua’shi etukuashe tunyiishe kuikala na kuiyisha, bua kuikala bantu abakumiina kulongieshibua. Yehowa akumiina kuitukuasha buatudia kutuula binangu biaye bi’atulongo muiyi diaye kui ndumbuluilo aaye kumpala kua bietu. Nsaa yuebadikila Bible, kimba bishinkamiisho abikulesha’shi Yehowa mmufule bantu ba sha kuiyisha, na mmushikue ba sha kuitatula, n’ababepuula bangi. Na dingi, ekitshishe ngofu bodia kushaala muiyishe nsaa yopete mashito aakuikasha na matalua a kukunkusha bangi.
MUSHINDO WA KUTUNGUNUKA NA KUKOOKIELA BIA BINYIBINYI
10. Yehowa baadi mufube na bantu kinyi bua kupa muilo waye buludiki na kuiwukunkusha?
10 Tungunuka na kukulupila buludiki bua ndumbuluilo a Yehowa. Mu Isalele a kala, Yehowa baadi mufube na Moyise na akupu afuba na Yoshua bua kupa muilo waye buludiki buaye. (Yos. 1:16, 17) Bena Isalele babaadi abapete miabi, nsaa ibaabadi abamono baaba bana balume bu abaleesha mpala ya Yehowa Efile Mukulu. Kunyima kua bipua nkama, nsaa ibaabadi batuule kakongie ka bena Nkidishitu bua musuusa wa kumpala, batumibua 12, ngi babaadi abatuusha buludiki. (Bik. 8:14, 15) Kiakia kisaka kibatamine, muatuela bangi bakulu ba mu Yelusalema. P’abo kulonda buludiki bubaadi abutuukila kui bano bana balume ba sha lulamato, “tukongie tubaadi atutungunuka na kunyingishibua mu lukumiino, na bungi bua bena kukumiina bubaadi abuende na kufuima kuifuku n’efuku.” (Bik. 16:4, 5) Mu ano mafuku eetu, Yehowa kuete etuelela dingi muabi nsaa y’atulondo buludiki abutukila kui ndumbuluilo aaye. Biabia, Yehowa e kupusha naminyi su tuapela kukookiela baaba baadi mutuule bua kuitukunkusha? Bua kualuula ku luno lukonko, tubandeyi kuisambila kibaadi kikitshikie nsaa ibaadi ayende bena Isalele mu Nsenga ya mulayilo.
11. Nkinyi kibaadi kifikile bantu ba mu Isalele babapelele kuneemeka Moyise abaabadi basangule kui Yehowa Efile Mukulu buadia kukunkusha muilo? (Tala dingi kifuatulo.)
11 Pa baadi bena Isalele abende mu nsenga ya mulayilo, bangi bana balume bende nkumo, babaadi batombokiele Moyise na mudimo waye ubaabadi bamupe kui Yehowa. Babambile’shi: “Bantu booso ba mu kakongye [kushi penda Moyise] be selele, dingi Yehowa e munkatshi mwabo.” (Mb. 16:1-3) Mu binyibinyi, sunga biekala’shi “ku meso kua Yehowa bantu booso ba mu kakongie babaadi selele,” Yehowa baadi musangule nka penda Moyise buadia kukunkusha muilo waye. (Mb. 16:28) P’abo kuipula Moyise, eyendo’shi bano bantomboshi babaadi abepula Yehowa. Ta babaadi batuule binangu biabo ku kibaadi akikumiina Yehowa nya; babaadi be bituule ku kiabo kibaabadi abakumiina, kuamba’shi kuikala na matalua e bungi a kuenda nkumo. Efile Mukulu baadi muipe ba kukunkushi ba bantomboshi, mpaa na bantu binunu babaadi bebakuatshishene. (Mb. 16:30-35, 41, 49) Tui balombene kushinkamisha lelo uno’shi, Yehowa t’akumiina baaba booso bash’abaneemeka buludiki abutuukila kui ndumbuluilo aaye.
Nnanyi obodia kukuatshishena? (Tala kikoso 11)
12. Buakinyi tui balombene kulama lukulupilo luetu mui ndumbuluilo a Yehowa?
12 Tui balombene kulama lukulupilo luetu mui ndumbuluilo a Yehowa. Su bibamueka patooka’shi abitungu kulumbuula mpushisho eetu pabitale bia binyibinyi kampanda bia mu Bible, sunga pabitale mushindo aukunkushibua mudimo wa bufumu, Kasaka ka Bakunkushi-Bakulu t’akekokaa bua kushintuula mianda ayitungu nya. (Nki. 4:18) Abakitaa bino, muanda kiabadi nakio lukalo nyi nkusankisha Yehowa. Abakitaa dingi muabo mooso bua’shi bitshibilo bi’abaata bituukile Muiyi di’Efile Mukulu, nyi nkileshesho akitungu’shi muilo ooso wa Yehowa ulonde.
13. “Kileshesho kia mayi eselele” akipushisha kinyi, na tui kukita nakio kinyi?
13 “Tungunuka na kulama kileshesho kia mayi eselele.” (2 Ti. 1:13) “Kileshesho kia mayi eselele” akipushisha malongiesha a bena Nkidishitu aasanaganyibua mu Bible. (Yo. 17:17) Mu ano malongiesha, ngi amutuukila mianda yooso yatudi bakumiine. Ndumbuluilo a Yehowa mmuitulongieshe bia kushinkamisha’shi mianda yooso yatudi bakumiine, ayituukila mu ano malongiesha. Nsaa y’atukitshi bino, atupete miabi.
14. Bangi bena Nkidishitu babaadi bakutue kukookiela “kileshesho kia mayi eselele” mushindo kinyi?
14 Nkinyi kilombene kuitufikila su tuakutua kulonda “kileshesho kia mayi eselele”? Tubande kutala kino kileshesho. Mu siekele a kumpala, bangi bena Nkidishitu babaadi abapalakasha mianda ya madimi’shi, efuku dia Yehowa ndipue kufika. Yaaya mianda ya madimi ibaadi ayituukila mu mukanda ubaabadi abapuandikisha’shi Mpoolo ngi baadi muiwufunde, kushi’bo kuata nsaa ya kutaluula muanda kalolo, bangi bena Nkidishitu ba mu Tesalonike ababangile kukumiina yaaya mianda ya madimi na abo nkubanga mpaa na kuiyipalakasha. Su babaadi batentekieshe mianda ibaabadi bebalongieshe kui Mpoolo nsaa ibaadi ki nabo, ta babadia kudimbibua. (2 Te. 2:1-5) Mpoolo baadi mulangie bakuabo bua’shi ta bakumiinanga mianda yooso yabapusha. Na bua kuibakuasha mu mafuku aafiki, Mpoolo baadi mufudiishe mukanda waye kui bena Tesalonike na mayi aamba’shi: “Luno nduimuno luande’mi Mpoolo, lua kuiyasa diande’mi nabene, nduikale bu kitunduilo mu mikanda yande yoso; uno nyi mushindo wanfundaa.”—2 Te. 3:17.
15. Tui kuikaluila naminyi ku mianda ya madimi ayimueka bu ya binyibinyi? Tuusha kileshesho. (Tala dingi bifuatulo.)
15 Nkinyi ki’atulongiela ku mayi a Mpoolo kui bena Tesalonike? Nsaa y’atupusha muanda kampanda ushii wipushene na biatudi balongie mu Bible, sunga p’atupusha muanda wa madimi wabapalakasha awitukalakasha kuishimba, abitungu tufubishe kapatupatu. Mu Union Soviétique a kala, ungi musango beshikuanyi betu babaadi abapalakasha mukanda ubaadi aumueneka bu autuukila ku biro bietu bikata bia nsenga ishima. Wawa mukanda ubaadi autakula bangi bakuetu buabadia kukita ungi ndumbuluilo e pa buaye. Mukanda unabene ubaadi aumueneka bu wa binyibinyi. Anka bakuetu balume ba sha lulamato ta babaadi badimbibue nya. Babatunduile’shi mukandu ubaadi mu mukanda ta ubaadi wipushene na mianda ibaabadi balongie. Lelo uno, beshikuanyi ba bia binyibinyi, ingi nsaa bakuete kufubisha bintu bu internete na site a kuisamba na bantu be bungi bua kutompa kutuesha kafutakanyi na kuitshibuula munkatshi muetu. Pa mutue pa ‘kusanyishua bukidibukidi mu binangu bietu,’ tui balombene kuitaluula pa kukimbuula kalolo, su mianda yatupusha sunga y’atubadika, ngipushene na bia binyibinyi biatudi bapue kulonga.—2 Te. 2:2; 1 Yo. 4:1.
Todimbibuanga na mianda ya madimi ayimueneka bu ya binyibinyi (Tala kikoso 15)a
16. Muyile Bena Loma 16:17, 18, abitungu tukite kinyi su bangi bapalakasha mikandu ya madimi?
16 Shaala mu buumune na baaba be na lulamato kui Yehowa. Efile Mukulu akumiina’shi tumulanguile mu buumune. Atukashaala mu buumune nka patudi balamate ku bia binyibinyi. Bantu booso abapalakasha mianda ya madimi atuesha kuitshibuula mu kakongie, biabia Efile Mukulu etudimusha buatudia ‘kuilamuuna kuabadi.’ Bisumanga tui balombene kubanga kukumiina mianda ya madimi na kukutua lulamato kui Yehowa.—Badika Bena Loma 16:17, 18.
17. Mmiabi kinyi y’atupete pa kushinguula bia binyibinyi na kulamata ngofu ku bianka?
17 Nsaa y’atushinguula bia binyibinyi na kulamata ku bianka, atushaala peepi na Yehowa na kulama lukumiino luetu lunyingie. (Ef. 4:15, 16) T’atukadimbibua na malongiesha a madimi a Satana na mianda ya madimi ya kuete kupalakasha nya. Na Yehowa aketukaluila mu nsaa ya mpombo ikata. Tungunuka na kulamata ngofu ku mianda ya binyibinyi, ‘na Efile Mukulu a butaale akekala nobe.’—Fid. 4:8, 9.
LOONO 122 Tushimateyi pepoo kushii kusanyishwa!
a KIFUATULO KIABADI BAPATUULE: Kuleesha bibaadi bikitshikie takudi bipua mukumi, bakuetu balume ba mu Union Soviétique a kala, babapetele mukanda ubaadi aumueneka bu aufiki ku biro bietu bikata bia nsenga ishima. Anka wawa mukanda ubaadi autukila kui beshikuanyi betu. Mu ano mafuku beshikuanyi betu mbalombene kufubusha internete bua kupalakasha mikandu ya madimi pabitale ndumbuluilo a Yehowa.