Mi bi feni soni di ma bi mëni, söseei mi bi lei sömëni soni a di dini di mi ta dini Jehovah

Dee gaansëmbë u mi bi foloisi kumutu a di köndë de kai Esitonia, go na Alumanköndë, nöö na ala de pai mi. Baka di dë, hën de bigi seeka soni u de foloisi go dë a di köndë Kanada. Di fosu wosu fuu bi dë zuntu ku di foto de kai Ottawa, nöö a bi dë wan pisi u wan wosu ka de bi ta kiija ganian di de bi seeka u sëmbë sa libi. U bi pooti gaanfa seei, ma tökuseei u bi ta feni ganian obo ta njan a mamate.

Wan daka, hën dee Jehovah Kotoigi lesi Akoalimbo 21:3, 4 da mi mama. Di tëkisi bi dou hën hati sö tee taa wata bi bigi pasa nëën wojo. Di tuutuu lei di de bi paandi nëën hati dë bi ta göö, nöö mi mama ku mi tata tuu bi lei soni u Bëibel go dou u te de dopu.

Dee gaansëmbë u mi an bi ta fusutan Ingisitöngö bumbuu, ma de bi dë kabakaba u dini Jehovah. Bëina hiniwan sata mi tata bi ta tja mi ku mi piki sisa Sylvia go a peleiki, hii fa a bi ta wooko taanga hiniwan ndeti. A bi ta wooko a wan kamian ka de bi ta jö wan soni kuma soofu, a di foto de kai Sudbury, di dë a Ontario. Boiti di dë, u bi ta luku Di Hei Wakitimawosu makandi hiniwan wiki. Mi mama ku mi tata bi heepi mi u mi ko lobi Gadu. Fëën mbei mi bi buta mi libi a Jehovah maun a di jaa 1956, di mi bi abi teni jaa. Te mi mëni fa de bi lobi Jehovah tjika, nöö mi ta feni taanga u mi dini Jehovah go dou.

Baka di mi bi kaba siköö, ma bi ta buta pakisei sö möön a di dini u Jehovah. Mi bi ta pakisei taa ee mi ko dë wan sëmbë di ta du di pioniliwooko, nöö ma o sa ta mbei möni tjika u mi sa ta tei opalani go luku dee peipei köndë u goonliba. Mi bi feni wooko a wan ladio stasiön ka mi bi ta bia poku da sëmbë u de haika a ladio. Mi bi lobi di wooko seei. Ma mi bi ta bigi wooko a sapate, nöö ma bi sa nango a dee komakandi hii juu. Boiti di dë, mi bi ta hulu sëmbë di an bi lobi Gadu. Te u kaba fëën, mi bi bia du soni woto fasi, u di háti u mi bi ta fon mi.

Mi bi foloisi go a di foto de kai Oshawa, di dë a Ontario. Mi bi miti wan baaa de kai Ray Norman ku hën sisa Lesli, ku wanlö woto baaa ku sisa di ta du di pioniliwooko tu. Hii de tuu bi tei mi ku wai seei. Di fasi fa de bi dë waiwai bi mbei mi toona go pakisei luku andi mi bi o du ku di libi u mi. De bi da mi taanga u mi bigi du di pioniliwooko, nöö hën mi bigi du ën a wajamaka-liba u di jaa 1966. Mi bi ta dë waiwai, nöö di libi bi ta suti da mi. Ma ma bi sabi taa di libi u mi bi o tooka söndö u mi mëni.

TE JEHOVAH HAKISI I FII DU WAN SONI, NÖÖ POOBA U DU ËN

Di mi bi nango a siköö jeti, hën mi bi fuu wan pampia u go wooko a di Bëtëli u Toronto, di dë a Kanada. Bakaten di mi bi bigi du di pioniliwooko, hën de bi kai mi u mi go wooko fö jaa a Bëtëli. Ma mi bi lobi Lesli seei, nöö mi bi ta fëëë taa mi ku ën an bi o miti möön ee mi bi go wooko a Bëtëli. Baka di mi begi fajafaja, hën mi bi buta taa mi o go a Bëtëli, ma mi bi ta tjali seei taa mi bi musu da Lesli adjoisi.

Mi bi ta wooko ka de bi ta wasi koosu lai a Bëtëli, hën bakaten mi bi ko dë wan sëmbë di bi ta seeka pampia soni a Bëtëli. Lesli hën a bi bigi du di apaiti-pioniliwooko a wan foto u Kibëk de kai Gatineau. Mi bi lo’ u hakisi miseei ee andi a bi ta du, söseei ee mi bi du soni a wan bunu fasi. Ma wan u dee möön gaan bunu soni di ma bi mëni bi ko pasa. De bi kai Ray, di baaa u Lesli faa ko wooko a Bëtëli tu. Mi ku ën bi ta duumi a di wan kamba! Di soni dë bi heepi mi u mi ko ta jei soni u Lesli baka. U tööu a 27 u bakajailiba u di jaa 1971. A bi dë di lasiti daka di mi bi o wooko a Bëtëli.

De bi manda mi ku Lesli go a wan gemeente ka de bi ta fan Faansitöngö, a di pisiwata u Kanada de kai Kibëk. Baka wantu jaa, hën de hakisi mi u mi du di keling-wooko, nöö di ten dë mi bi abi 28 jaa. Di soni dë bi bigi da mi seei, u di mi bi ta si kuma mi bi njönku poi, söseei taa ma bi abi öndöfeni tjika. Ma dee soni dee sikifi a Jelemia 1:7, 8 bi da mi taanga. Boiti di dë, Lesli an bi sa ta duumi bumbuu, u di a bi kai ku wagi wantu pasi. Fëën mbei u bi ta si taa a bi o taanga da u seei fuu du di keling-wooko. Ma Lesli bi taki taa: „Ee Jehovah hakisi u fuu du wan soni, nöö a bi o bunu fuu pooba u du ën.” U bi tei di wooko di de bi da u, hën u du ën ku piizii 17 jaa longi.

Mi bi ta abi sömëni wooko ta du di mi bi dë wan keling-gaanwomi, nöö di soni dë bi ta mbei taa ma bi ta abi ten da Lesli bumbuu. Mi bi musu lei wan woto soni jeti. A wan munde mamate fuukufuuku mi jei wan sëmbë ta naki di döö fuu. Di mi go luku, hën ma si sëmbë. Ma mi bi si wan manda ku wan tafa koosu, ku wan bata win. Söseei mi bi si fuuta, kasi, bëëë, gaasi kan, ku wan piki biifi ka de bi sikifi taa: „Tja i mujëë go njan wan soni a döö.” Di sonu bi jabi hanse seei di daka dë. Ma mi bi piki Lesli taa wa bi o sa go, u di mi bi abi wanlö taki u seeka. A bi fusutan mi, ma a bi ta tjali pikisö. Di mi go sindo a di kantoo u mi, hën háti u mi bigi fon mi. Mi bi pakisei di tëkisi u Efeise 5:25, 28. Mi bi pakisei taa Jehovah bi kë da mi taanga ku di tëkisi dë, u mi buta pakisei a di fa mi mujëë ta fii. Baka di mi begi Jehovah, hën mi piki Lesli taa: „Ko boo go.” A bi wai seei. U bi lëi go a wan hanse kamian di dë a wan lio bandja, hën u jabi di tafa koosu seeka buta. Di daka dë bi dë wan u dee möön piizii daka di u pasa makandi. Boiti di dë, mi bi kaba u seeka dee taki u mi.

Di keling-wooko bi dë wan piizii soni da u, söseei u bi du ën a kamian kuma British Columbia te go miti Newfoundland. A sö wan fasi mi bi sa go a kamiankamian kumafa mi bi kë di mi bi möön njönku. Mi bi mëni soni u di Giliati-siköö, ma ma bi kë go a wan woto köndë. Mi bi ta si kuma ma bi bunu tjika u du di sëndëlengiwooko. Boiti di dë, mi bi ta fëëë taa kandë de bi sa manda u go a wan köndë fu Afiikan ka siki ta paaja, söseei ka gaan feti dë. Mi bi dë waiwai a di köndë ka mi bi dë.

WA BI DË KU DI MËNI TAA DE BI O KAI U FUU GO A ESTONIA KU DEE BALTIS KÖNDË

A di jaa 1992, di de bi toona da dee Jehovah Kotoigi pasi u de du di peleikiwooko a so u dee köndë dee bi dë fosu a di Sovyet-Unie, hën dee baaa bi hakisi u ee u dë kabakaba u go du di sëndëlengiwooko a Estonia. U bi begi Jehovah faa heepi u, hii fa wa bi dë ku di mëni taa u bi o go ala. U bi toona pakisei taa: „Ee Jehovah hakisi u fuu du wan soni, nöö a bi o bunu fuu pooba u du ën.” A sö wan fasi u bi piki taa u dë kabakaba u go. Söseei mi bi taki a miseei taa: ’A bunu seei taa na na Afiikan u nango.’

Wantewante u bi bigi u lei fan Esitoniatöngö. Baka wantu liba, hën de hakisi u fuu du di keling-wooko a di köndë. U bi nango ta luku söwan 46 kemeente ku wantu kulupu a dee Baltis köndë, söseei u bi nango a dee dë a Kaliningrad di dë wan pisiwata u Losiaköndë. Hën da u bi musu mbei möiti u lei u fan Latfiatöngö, Litoniatöngö, ku Losiatöngö. An bi dë wan kösökösö soni. Ma dee baaa ku dee sisa bi ta wai taa u bi ta mbei möiti u fan di töngö u de, nöö de bi ta heepi u tu. De bi seti wan Bëikantoo a Estonia a di jaa 1999, nöö mi bi feni di gaandi u dë a di Bëikantoo kömite makandi ku Baaa Toomas Edur, Baaa Lembit Reile, ku Baaa Tommi Kauko.

U bi ko sabi sömëni Kotoigi di gaan lanti u di köndë bi kisi manda go a wan pisiwata u Losiaköndë de kai Sibelia. Hii fa de bi ta libi hogi ku de a dunguwosu, söseei hii fa de bi tei de puu a dee famii u de, tökuseei de an bi hoi de a bëë. De bi ta du di diniwooko u de ku piizii, söseei de bi ta du ën fajafaja go dou. Di soni dë bi heepi u fuu si taa u sa hoi dou, söseei taa u sa dë waiwai te soni ta taanga da u.

U bi wooko taanga sömëni jaa longi, nöö wa bi ta tei ten böö bumbuu. Lesli bi ko ta wei gaanfa seei. Wa bi fusutan wantewante taa a bi abi wan siki de kai fibromyalgie, di ta mbei di sëmbë ta dë weiwei. Fëën mbei u bi kai pakisei bumbuu fuu sabi ee u musu toona go a Kanada. Di de bi kai u fuu go a di siköö da dee baaa u dee Bëikantoo Komite ku de mujëë a Patterson, New York na Amëëkanköndë, nöö mi bi si kuma wa bi o sa go. Ma baka di u begi Jehovah fajafaja, hën u buta taa woo go a di siköö. Jehovah bi mbei u feni gaan bunu u di u go a di siköö. Di u bi dë a di siköö, hën Lesli bi feni data u heepi ën bumbuu ku di suwaki fëën. Te u kaba fëën, u bi sa du sömëni soni baka.

WA BI DË KU DI MËNI TAA U BI O GO A WAN WOTO PISIWATA U GOONLIBA

A di jaa 2008, di u bi dë a Estonia, hën dee baaa u di hedikantoo bëli mi a wan ndeti. De bi hakisi mi ee u bi o kë go a di köndë de kai Kongo. A bi bigi da mi seei, biga di debooko fëën mi bi musu piki de ee u bi o go. Ma bi piki Lesli wantewante, u di mi bi sabi taa an bi o duumi di ndeti dë. Fuu taki ën, nöö mi hën na bi duumi di ndeti dë, u di mi bi ta begi Jehovah faa heepi mi u ma booko mi hedi tumisi.

Di debooko fëën, di mi konda di soni da Lesli, hën u taki taa: „Jehovah hën ta hakisi u fuu go na Afiikan. Unfa u sa sabi taa wa o sa go, söseei taa wa o dë waiwai ala ee wa go pooba luku?” U bi libi 16 jaa a Estonia, hën u foloisi go a di foto Kinshasa, a Kongo. Di bëikantoo bi dë a wan hanse djai, söseei a bi dë a wan piii kamian. Wan u dee fosu soni di Lesli bi buta a di kamba fuu bi dë wan kaita di a bi tja kumutu a Kanada. Di soni aki hën bi dë sikifisikifi nëën: „Un musu mbei möiti fuun dë waiwai aluwasi ka un dë.” Baka di u miti dee baaa ku dee sisa, di u bigi lei sëmbë soni u Bëibel, söseei di u ko si unfa di sëndëlengiwooko ta da u piizii tjika, hën u ko ta möön dë waiwai. Bakaten, u bi feni di gaandi u go luku söwan 13 bëikantoo a wanlö woto köndë fu Afiikan. U bi si sömëni peipei föluku sëmbë, nöö u bi lobi dee bunu fasi u de seei. Ma bi ta fëëë möön u dë na Afiikan, söseei u bi da Jehovah tangi taa a manda u go ala.

Di u bi dë a Kongo, nöö de bi ta da u sömëni peipei soni u njan, soni kuma dee libilibi soni sö. Fosufosu mi bi ta pakisei taa wa bi o kë njan dee soni dë. Ma di u bi si fa dee soni bi ta suti da dee baaa ku dee sisa fuu, hën useei njan luku tu, nöö u bi lobi ën.

U bi go a wan woto së u di köndë u go da dee baaa ku dee sisa fuu dee soni di de bi abi fanöudu. Söseei u bi go da de taanga, u di wanlö kulupu sodati bi ko ta du hogi ku sëmbë a di pisiwata dë, te kisi ku dee mujëë ku dee mii. Gaansë u dee baaa ku dee sisa an bi abi soni wan bëtë. Ma u bi feni taanga seei di u bi si fa de bi lobi Jehovah, fa de bi ta hoi deseei a di ölganisaasi fëën, söseei fa de bi ta biibi taa a o weki sëmbë ko a liba baka. So u de an bi abi wosu möön, söseei dee soni di de bi paandi bi kaba a sösö. Di soni dë bi da mi taanga u ma fëëkëtë taa di dë di u ku Jehovah dë mati da di möön fanöudu soni, u di u sa lasi dee gudu fuu hesihesi. Aluwasi gaan fuka bi ta miti dee baaa ku dee sisa, tökuseei de an bi ta guunjan. Di fasi fa de bi ta du soni bi da u taanga fuu hoi dou te fuka ta miti u, söseei te u dë ku suwaki.

DE MANDA U GO A ASIA

Wan woto soni di wa bi mëni bi ko pasa. De bi hakisi u fuu foloisi go a di bëikantoo di dë a di foto de kai Höng Köng. Wa bi mëni wan daka taa u bi o go libi a Asia. Ma u di u bi si kaa fa Jehovah bi heepi u a dee woto kamian ka a bi manda u go, mbei u piki taa woo go a Höng Köng. Ku wata a wojo u bi da dee mati fuu adjoisi a di jaa 2013. U bi kumutu a di waiti köndë dë, söndö fuu sabi unfa soni o dë da u a di woto köndë ka u nango.

Di libi bi tooka gaanfa seei a Höng Köng, u di a dë wan gaan foto ka te a hia sëmbë u hii së u goonliba bi dë. Sinëisitöngö bi taanga u lei. Dee baaa ku dee sisa bi tei u ku wai seei, söseei u bi lobi dee soni dee u bi ta njan a di köndë. Dee wooko dee u bi ta du a di Bëikantoo bi nango a fesi hesihesi seei. Ma u di goon ku wosu bi ta ko möön dii a di köndë, mbei dee baaa u di Tii Kulupu bi sei gaansë u dee wosu ku dee goon u di bëikantoo u Höng Köng. Bakaten, a di jaa 2015, hën u foloisi go a Zuid-Kolea ka u du di diniwooko fuu go dou. U bi musu lei wan woto töngö di bi taanga u lei tu. Ma hii fa wa sa’ u fan ën bumbuu jeti, tökuseei dee baaa ku dee sisa ta da u taanga te de ta piki u taa u nango a fesi a di fasi fa u ta fan Koleatöngö.

DEE SONI DEE U LEI

Na hii juu a ta dë wan kösökösö soni u ko abi njunjun mati, ma u bi si taa te u bi ta kai wotowan u de ko a u pisi, nöö u ku de bi ta ko guwenti möön hesi. U bi ko si taa dee baaa ku dee sisa an bi tooka ku deseei wan bëtë. U bi ko si tu taa Jehovah mbei u a sö wan fasi taa u sa jabi u hati da wotowan, söseei taa u sa lobi hii dee mati fuu tuu.​—2 Kol. 6:11.

U bi ko si unfa a dë fanöudu tjika u si sëmbë kumafa Jehovah ta si de, fuu ko fusutan unfa Jehovah lobi u tjika, söseei fuu ko fusutan unfa a kë fuu du soni. Te u bi ta fii bookosaka, nasö te u bi ta hakisi useei ee dee baaa ku dee sisa lobi u, nöö u bi ta toona lesi dee kaita ku dee biifi di dee mati fuu bi sikifi da u u da u taanga. Jehovah bi piki dee begi fuu, a bi lei u taa a lobi u tuutuu, söseei a bi heepi u fuu sa hoi dou.

Mi ku Lesli bi ko fusutan taa a bunu fuu ta tei ten u dë makandi aluwasi u abi hia soni u du. U bi ko fusutan tu taa u sa lafu te u ta mbei föutu, möönmöön te u ta lei wan njunjun töngö. Hiniwan ndeti u bi ta mbei möiti u pakisei wan soni di bi mbei u fii bunu, sö taa u bi sa da Jehovah tangi fëën.

Fosu mi bi ta pakisei taa ma bi o sa du di sëndëlengi-wooko nöiti, söseei taa ma bi o sa libi a wan woto köndë. Ma mi bi si tuutuu taa u sa du hii soni te Jehovah dë ku u. Mi ta pakisei di soni di Jelemia bi taki. A bi taki taa: „I ganjan mi o, Jehovah” (Jel. 20:7). Awa, a da u sömëni gaan bunu di wa bi mëni taa u bi o feni wan daka, söseei a mbei di kë di mi bi kë go ku opalani a kamian pasa tuutuu. U go a sömëni kamian möön leki fa mi bi mëni di bi dë miii, söseei mi go luku dee Bëikantoo u sömëni köndë u goonliba. Mi ta tei ën u bigi seei taa Lesli bi ta dë kabakaba u heepi mi te dee baaa bi da mi wan wooko u du.

Hiniwan juu u ta mbei möiti u hoi a pakisei taa u ta du hii dee soni aki u di u lobi Jehovah. Dee bunu dee u ta feni a di ten aki, ta lei u unfa a o suti tjika u libi u teego te Jehovah o ’jabi hën maun, u da hiniwan soni di dë ku libi di soni di a kë’.​—Ps. 145:16.