Joo ta dë waiwai te i lo’ u da sëmbë soni

1-2. Unfa u ta feni wini u di mbei di Jehovah mbei u fuu ta möön dë waiwai te u ta da sëmbë soni, möön leki te u ta feni?

DI Jehovah bi mbei libisëmbë, nöö a bi mbei de u de ta möön dë waiwai te de ta da wotowan soni, möön leki te wotowan hën ta da de soni (Tjab. 20:35). Di soni aki kë taki taa wa ta wai te wan sëmbë da u wan kado u? Wë nönö. Hii u tuu ta wai te wan sëmbë da u wan soni. Ma u ta möön wai te u hën da de. A bunu seei taa Jehovah mbei u a di fasi aki. Faandi mbei u taki sö?

² U di Jehovah mbei u sö, mbei u sa du soni useei fuu ko ta möön dë waiwai. U sa ko ta möön dë waiwai te u ta suku fasi fa u sa du soni u lei taa u lobi wotowan. A bunu seei taa Jehovah mbei u a sö wan apaiti fasi.​—Ps. 139:14.

3. Faandi mbei u sa taki taa Jehovah da „di piizii Gadu”?

³ U di di Bëibel ta taki taa dee sëmbë dee lo’ u da sëmbë soni ta möön dë waiwai, mbei u ta fusutan gbelingbelin faandi mbei Jehovah da „di piizii Gadu” (1 Tim. 1:11). Jehovah da di fosu sëmbë di da wotowan soni, söseei sëmbë an dë a mundu di ta da wotowan soni kuma hën. „Biga hën ta da u libi, mbei u ta dë ta buli” (Tjab. 17:28). Awa, „hiniwan bunu soni ku hiniwan kado di bunu te dou ta kumutu” a Jehovah.​—Jak. 1:17.

4. Andi o heepi u fuu ko ta möön dë waiwai?

⁴ Hiniwan fuu bi o kë ko ta möön dë waiwai te u ta da sëmbë soni. Wë u sa ko ta möön dë waiwai te u ta djeesi Jehovah a di lo’ di a lo’ u da sëmbë soni (Ef. 5:1). A di woto aki woo taki u di fasi fa Jehovah ta da sëmbë soni, söseei woo si andi u sa du ee u si kuma wan sëmbë an tei wan soni di u du dëën u bigi. Dee soni aki o heepi u fuu ta dë waiwai go dou, nasö fuu ko ta möön dë waiwai, u di u ta da wotowan soni.

DJEESI JEHOVAH A DI FASI FA A LO’ U DA SËMBË SONI

5. Andi da so u dee soni dee Jehovah ta da u?

⁵ Andi da wantu u dee fasi fa Jehovah ta lei taa a lo’ u da sëmbë soni? Boo taki u wantu u de. Jehovah ta da u dee soni dee u abi fanöudu. Kandë na hii juu a o ta mbei u ta feni gaan diidii soni, ma hii juu a ta heepi u fuu ta feni dee soni dee u ta abi fanöudu. A ta heepi u fuu ta feni soni u njan, soni u bisi, ku wan kamian ka u sa ta dë (Ps. 4:8; Mat. 6:31-33; 1 Tim. 6:6-8). Jehovah an ta da u dee soni aki u di a musu u da u de. Ma faandi mbei a ta du hii dee soni aki da u?

6. Andi u ta lei te u luku Mateosi 6:25, 26?

⁶ U di Jehovah lobi u mbei a ta da u dee soni dee u abi fanöudu. Buta pakisei a di soni di Jesosi bi taki a Mateosi 6:25, 26. (Lesi ën.) Jesosi bi wooko ku dee soni dee hën Tata mbei, u lei sëmbë soni fëën. A bi taki taa dee fou „aan goon ta paandi fu de sa feni njanjan. De an abi na wan suwa möönsö ka de sa tjubi njanjan tu. Ma de ta njan këdë biga di Tata fii di dë a liba ala ta sölugu de”. Baka di Jesosi bi taki dee soni aki, hën a taa: „Un bumbuu gaanfa möön dee fou e!” Wë andi Jesosi bi kë lei u ku di woto aki? A bi kë lei u taa Jehovah ta kai dee dinima fëën gaan soni möön dee mbeti dee a ta sölugu hii juu. Wë ee Jehovah ta booko hën hedi ku dee mbeti sö, nöö u sa dë seiki taa a o da u dee soni dee u abi fanöudu tu! Leti kumafa wan tata di lobi dee mii fëën ta booko hën hedi ku de, sö nöö Jehovah seei ta booko hën hedi ku dee sëmbë fëën wosudendu tu, u di a lobi de.​—Ps. 145:16; Mat. 6:32.

7. Andi da wan fasi fa u sa djeesi Jehovah a di da di a lo’ u da sëmbë soni? (Luku di peentje tu.)

⁷ Useei sa da wotowan soni kuma Jehovah, u di u lobi de. I sabi wan baaa nasö wan sisa di abi soni u njan, nasö koosu lai fanöudu ö? Wë Jehovah sa wooko ku i u heepi di sëmbë dë. Sëmbë sabi dee Jehovah Kotoigi kuma sëmbë di ta dë kabakaba u go heepi wotowan te wan gaan hogi pasa a wan kamian. A di pisiten u di kolona siki, dee baaa ku dee sisa bi lo’ u da dee wotowan u de dee soni di de bi abi fanöudu. De bi ta da de soni u njan, soni u bisi, ku sömëni woto soni jeti. Sömëni u dee baaa ku dee sisa bi da möni tu, u mbei di wooko di u ta du a hii goonliba go a fesi. Dee möni dë bi mbei taa sömëni baaa ku sisa bi sa feni dee soni di de bi abi fanöudu, di wan gaan hogi bi pasa a di pisiwata ka de ta dë. Dee baaa ku dee sisa dee bi du dee soni dee u taki aki, bi du soni kumafa Hebelejën 13:16 ta taki. A ta taki taa: „Wan musu fëëkëtë u ta libi bunu ku sëmbë e, ta paati dee bunu dee un abi da unu na unu. Biga Gadu ta tei dee lö libi dë tu kuma wanlö peesenti un ta tja ko dëën, nöö a ta wai ku de seei.”

8. Faandi mbei Jehovah ta da u kaakiti? (Filipi 2:13)

⁸ Jehovah ta da u kaakiti. Di kaakiti di Jehovah abi an ta kaba, söseei a lo’ u da dee dinima fëën kaakiti. (Lesi Filipi 2:13.) I bi begi hakisi Jehovah kaa faa da i di kaakiti fëën fii sa hoi dou di tesi bi ta miti i, nasö di wan soni bi ta taanga da i gaanfa u? Boiti di dë, kandë i begi hakisi Jehovah wan daka faa da i di kaakiti di i bi abi fanöudu fii sa pasa di daka. Wë di Jehovah bi piki di begi fii, nöö a musu u dë taa i piki ku di soni di Paulosu bi taki, di a bi taki taa: „Mi sa du hii soni, u di di sëmbë di ta heepi mi ta da mi kaakiti.”​—Fil. 4:13.

9. Unfa u sa djeesi Jehovah a di fasi fa a ta wooko ku di kaakiti fëën? (Luku di peentje tu.)

⁹ Wa abi kaakiti kuma Jehovah, söseei wa sa da sëmbë kaakiti kumafa a ta du ën. Ma u sa wooko ku di kaakiti fuu u heepi wotowan a soni. U sa heepi wan baaa nasö wan sisa di dë ku suwaki, nasö di ko gaandi kaa. Kandë u sa heepi de seeka wosu, nasö u sa heepi de bai soni a wënkë. Ee soni an ta tapa u, nöö u sa hakisi fuu heepi seeka di Könuköndë zali. Te u ta wooko ku di kaakiti fuu a dee lö fasi aki, nöö dee baaa ku dee sisa fuu o ta feni wini fëën.

10. Unfa u sa da wotowan taanga ku dee soni dee u ta taki?

¹⁰ Na fëëkëtë taa dee soni dee i ta taki sa da wotowan taanga. I sabi wan sëmbë di bi o fii bunu seei ee i gafëën da wan bunu soni di a ta du ö? I sabi wan sëmbë di abi kötöhati fanöudu ö? Wë ee a dë sö, nöö a bi o bunu seei ee i mbei a sabi taa i ta booko i hedi ku ën. I sa go luku ën nëën pisi, i sa bëli ën, i sa sikifi wan soni manda dëën a tëlëfön, a email, nasö a wan hanse pampia. An dë fii booko i hedi poi ku di fasi fa joo fan. Wantu wöutu di kumutu a i hati nöö sa tjika kaa u dëën di taanga di a abi fanöudu faa hoi dou di daka dë, nasö faa ko ta fii möön bunu.​—Nöng. 12:25; Ef. 4:29.

11. Andi Jehovah ta du ku di köni fëën?

¹¹ Jehovah ta da u köni. Jakobosi bi taki taa: „Ee wan sëmbë ja a’ köni tjika a soni, nöö i musu ta begi Gadu hakisi ën faa da i köni. A o da i ën ku hii ën hati, nöö an o suku föutu a i” (Jak. 1:5). Di tëkisi aki ta lei u taa Jehovah an ta mömbi sëmbë di köni fëën. A ta dë kabakaba seei u paati ën ku wotowan. Jakobosi taki tu taa, te Jehovah ta da sëmbë di köni fëën, nöö an ta „suku föutu” a di sëmbë. Nöiti Jehovah ta kë fuu ta sen u hakisi ën di köni fëën. Fuu taki ën, nöö a kë seei fuu ta ko ta suku köni nëën.​—Nöng. 2:1-6.

12. Un okasi u abi u lei wotowan dee soni dee u sabi?

¹² U sa djeesi Jehovah a di lo’ di a lo’ u da sëmbë köni ö? (Ps. 32:8) Dee sëmbë u Jehovah abi sömëni okasi u lei wotowan soni. U lo’ u lei dee njunjun peleikima unfa de sa ko ta du di peleikiwooko möön bunu. Dee gaanwomi ta tei ten u lei dee dinai, ku dee baaa dee dopu kaa, unfa de sa ko ta du dee wooko u de a di kemeente möön bunu. Nöö dee baaa ku dee sisa dee sa’ u mbei wosu, söseei dee sa’ u seeka de, ta heepi wotowan u de ko sa’ u du dee wooko dë tu, sö taa de sa ta heepi mbei kamian ka u ta dini Gadu.

13. Unfa u sa lei taa u ta waka a Jehovah baka te u lei wotowan dee soni dee u sabi?

¹³ Mbei möiti u waka a Jehovah baka te i ta lei wan sëmbë faa ko sa’ u du wan soni. Hoi a pakisei taa Jehovah ta dë kabakaba u da sëmbë di köni fëën. Fëën mbei useei ta dë kabakaba u lei wotowan dee soni dee u sabi. Wa kë naanaa u lei wan sëmbë unfa a sa ko ta du wan wooko, u di u ta fëëë taa a o ko tei u kamian bakaten. So juu so sëmbë ta taki taa: ’Miseei hën lei miseei di wooko aki, na sëmbë hën lei mi ën! An dë fanöudu u mi lei wotowan, de sa ko sa’ u du ën de wanwan tu.’ Wë di lö fasi u pakisei aki an fiti wan dinima u Jehovah. Ku piizii seei u ta dë kabakaba u lei wotowan hii dee soni dee u sabi, söseei u ta kë du hii soni di u sa, u heepi wotowan u de ko sa’ u du dee soni dee u sa’ u du (1 Tes. 2:8). Boiti di dë, u kë taa deseei ko „abi köni tjika u toona lei oto sëmbë tu” (2 Tim. 2:1, 2). Ee hii u tuu ta dë kabakaba u paati di köni fuu ku wotowan, nöö u ku de tuu o ta feni wini fëën.

TE A TA DJEI KUMA WAN SËMBË AN TA TEI WAN SONI DI U DU DËËN U BIGI

14. Andi gaansë u sëmbë ta du te wotowan du wan soni da de?

¹⁴ Te u du wan soni u heepi wan baaa nasö wan sisa, nöö möön gaanfa de lo’ u lei taa de tei ën u bigi. Kandë de ta da u tangi, nasö kandë de ta du woto soni u lei u taa de tei ën u bigi (Kol. 3:15). Te de lei u taa de tei di soni di u du da de u bigi, nöö u ta möön dë waiwai.

15. Andi u musu hoi pakisei ee so sëmbë an ta lei taa de tei di soni di u du da de u bigi?

¹⁵ So juu a ta pasa taa sëmbë an ta da u tangi te u du wan soni u heepi de. So juu a ta djei kuma wotowan an ta tei dee soni dee u du da de u bigi, hii fa u tei u ten, ku u kaakiti, nasö u möni u heepi de. Wë ee di soni dë pasa ku i, nöö andi sa heepi i fu ja ko ta fii bookosaka, nasö fu ja bai sabisö? Toona mëni di soni di sikifi a Tjabukama 20:35. U ta dë waiwai te u ta du soni u heepi wotowan, aluwasi ee de an da u tangi. Hii fa so sëmbë an ta tei dee soni dee u ta du da de u bigi, tökuseei u sa buta taa woo ta heepi wotowan a soni go dou. Unfa u sa du di soni dë? Boo buta pakisei a wantu fasi fa u sa du ën.

16. Un soni u musu ta mbei möiti u hoi a pakisei te u ta du soni u heepi wotowan?

¹⁶ Hoi a pakisei taa te i ta du soni u heepi wotowan, nöö hën da i ta djeesi Jehovah. A ta du bunu da sëmbë aluwasi ee de ta tei ën u bigi, nasö ee de an ta tei ën u bigi (Mat. 5:43-48). Jehovah paamusi u taa ee useei ta da sëmbë soni söndö fuu dë ku di ’mëni taa woo feni wan soni a di sëmbë baka’, nöö woo „kisi wan gaan paima” (Luk. 6:35). Di soni aki sa kë taki taa wa musu ta dë ku di mëni taa sëmbë o da u tangi. Ee wan sëmbë da u tangi, nasö ee an du ën, tökuseei hii juu Jehovah o ta paka u da dee soni dee u ta du u heepi wotowan. A o paka u, u di u da sëmbë di lo’ u da wotowan soni ku piizii.​—Nöng. 19:17; 2 Kol. 9:7.

17. Andi da di möön gaan soni di mbei u musu ta kë du soni u heepi wotowan? (Lukasi 14:12-14)

¹⁷ Wan woto fasi fa u sa djeesi Jehovah, da te u ta du di soni di Jesosi bi taki a Lukasi 14:12-14. (Lesi ën.) An föutu fuu heepi wan sëmbë di sa toona du di seei soni u heepi u baka. Ma unfa a dë ee u ko si taa u lo’ u du bunu da sëmbë, ku di pakisei taa di sëmbë musu kë du u wan bunu bakaten? Wë a bi o bunu seei fuu mbei möiti u du di soni di Jesosi bi taki. U sa mbei möiti u heepi wan sëmbë di u sabi taa an o sa du u wan bunu baka. Te u du sö, nöö woo dë waiwai u di u ta djeesi Jehovah. Te u ta si soni a di fasi dë, nöö woo ta dë waiwai aluwasi wotowan an ta du soni u lei u taa de tei di soni di u du da de u bigi.

18. Ku un soni u musu ta köni, nöö faandi mbei u musu ta köni ku di soni dë?

¹⁸ Na ta pakisei hogi u wotowan (1 Kol. 13:7). Ee wan sëmbë an du soni u lei u taa a tei wan soni di u du dëën u bigi, nöö u sa hakisi useei di soni aki: ’A dë sö tuu taa di sëmbë an ta tei di soni u bigi ö? Naa fëëkëtë a fëëkëtë u da mi tangi?’ Kandë wan woto soni tapëën, nasö kandë an da u tangi kumafa u bi mëni. So sëmbë sa ta tei soni u bigi seei, ma kandë a ta taanga da de u de taki unfa de ta tei di soni u bigi tjika. So sëmbë sa ta sen te wotowan heepi de a soni, u di a wan ten nöö de bi abi di guwenti u heepi wotowan. Wë ee u lobi dee baaa ku dee sisa fuu tuutuu, nöö wa o ta pakisei hogi u de, söseei woo ta heepi de ku piizii go dou.​—Ef. 4:2.

19-20. Faandi mbei a bunu fuu ta hoi pasensi te u du wan soni u heepi wan sëmbë? (Luku di peentje tu.)

¹⁹ Hoi pasensi. Könu Salumon bi taki wan soni di nama ku di da di u musu lo’ u da wotowan soni. A bi taki taa: „Tuwë di bëëë fii go a wata. Biga joo toona feni ën baka sömëni daka” (Peleik. 11:1). Di soni aki ta lei u taa so sëmbë sa ko da u tangi baka wan hii pisiten. Luku andi bi pasa ku wan sisa.

²⁰ Sömëni jaa a fesi di mujëë u wan keling-gaanwomi bi sikifi wan biifi manda da wan sisa di an bi dopu sö longi jeti. Di sisa bi piki ën a di biifi faandi mbei a dë fanöudu faa hoi dou. Söwan aiti jaa baka di dë, hën di sisa manda wan biifi dëën u dëën tangi. A bi taki taa: „Mi fii taa a bi o bunu seei u mi konda da i unfa i heepi mi tjika dee jaa dee pasa aki. Tuu taa ja sabi, ma mi pakisei taa a bi o bunu seei u mi piki i ën. Mi bi lobi dee soni dee i bi sikifi tuutuu. Di tëkisi di i bi taki soni fëën bi dou mi hati. Nöiti seei mi fëëkëtë ën.”a Baka di di sisa konda so u dee soni dee bi ta taanga dëën, hën a taa: „So juu mi bi ta fii seei u disa hii soni, söseei mi bi ta fii u disa u dini Jehovah. Ma hii juu mi bi ta mëni di tëkisi di i bi sikifi a di biifi, nöö a bi ta da mi taanga u mi hoi dou.” A bi taki tu taa: „A hii dee aiti jaa dee pasa aki, soni an dë di bi da mi taanga sö kuma di biifi ku di tëkisi di i bi manda da mi.” Pakisei luku unfa di mujëë u di keling-gaanwomi bi wai tjika di a kisi di biifi „baka sömëni daka”! Wë a sa pasa taa sëmbë ko da u tangi baka sömëni jaa u wan soni di u bi du da de.

21. Faandi mbei i dë kabakaba u djeesi Jehovah go dou a di da di a lo’ u da sëmbë soni?

²¹ Kumafa u bi taki a fesi, nöö Jehovah mbei u a wan apaiti fasi. Hii fa u lobi te sëmbë ta da u soni, tökuseei u ta möön dë waiwai te u ta da wotowan soni. U ta fii bunu seei te u du wan soni u lei wan baaa nasö wan sisa taa u lobi ën. Nöö u ta wai te di sëmbë du wan soni u lei u taa a ta tei di soni u bigi. Ma aluwasi ee di sëmbë da u tangi, nasö ee an da u tangi, tökuseei u sa wai taa u du wan bunu soni. Hoi a pakisei taa an abi andi i du da wan sëmbë, „Jehovah hën a sa da i möön leki di soni dë seei” (2 Klon. 25:9). Nöiti joo sa da wotowan soni pasa Jehovah! Söseei soni an dë di bunu möön leki te Jehovah seei paka u da di heepi di u heepi wan sëmbë. Wë boo dë kabakaba u djeesi Jehovah go dou a di lo’ di a lo’ u da sëmbë soni.