Waka ku biibi go dou

1. Faandi mbei apösutu Paulosu bi sa wai ku di fasi fa libi fëën bi waka?

A WAN pisiten, apösutu Paulosu bi sabi taa de bi o kii ën, ma tökuseei soni bi dë di bi mbei a bi sa wai ku di fasi fa libi fëën bi waka. Di a bi luku fa libi fëën bi waka, hën a bi taki taa: „Mi kule di fia kule u te mi dou a di kaba. Ma kumutu a di biibi möönsö” (2 Tim. 4:6-8). Paulosu bi du soni a wan bunu fasi di a bi ta du di diniwooko fëën, nöö a bi dë seiki taa Jehovah bi ta wai ku ën. Useei kë du soni a wan bunu fasi u Jehovah sa wai ku u tu. Unfa u sa du di soni dë?

2. Andi da waka ku biibi?

² Paulosu bi taki unfa hën ku dee woto Keesitu sëmbë bi ta du soni. A bi taki taa: „Na ku si u ta waka e, ma ku biibi” (2 Kol. 5:7). Andi Paulosu bi kë taki ku di soni dë? Te di Bëibel ta taki soni u „waka”, nöö so juu a ta nama ku di fasi fa wan sëmbë buta taa a o ta libi. Te wan sëmbë ta waka ku andi a ta si, hën da te a o du soni, nöö a ta wooko ku dee soni dee a ta si ku wojo, ku dee soni dee a ta jei ku jesi, söseei ku di fasi fa a ta fii nöö a kaba. Ma te wan sëmbë ta waka ku biibi, nöö a ta futoou Jehovah te a o du soni. Dee soni dee a ta du ta lei taa a dë seiki taa Gadu o pakëën, söseei taa a o feni wini te a du soni kumafa Jehovah taki a di Wöutu fëën.​—Ps. 119:66; Heb. 11:6.

3. Un wini u ta feni te u ta waka ku biibi? (2 Kolenti 4:18)

³ Hii u tuu ta wooko so juu ku dee soni dee u ta si, ku dee soni dee u ta jei, söseei ku di fasi fa u ta fii, te u ta du soni. Ma ee u ta wooko ku dee soni dee u ta si ku dee soni dee u ta jei wanwan nöö te woo du wan fanöudu soni, nöö soni an o waka bunu da u. Faandi mbei u taki sö? Wë u di so juu wojo fuu ku jesi fuu sa ganjan u. Ma aluwasi ee de an ganjan u seei, ee u ta waka ku andi u ta si wanwan nöö, nöö a sa pasa taa wa du soni kumafa Gadu kë (Peleik. 11:9; Mat. 24:37-39). Ma te u ta waka ku biibi, nöö woo ta möön du soni di ta kai ku Masa (Ef. 5:10). Te u ta du soni kumafa Gadu ta piki u, nöö woo ta dë bööböö, söseei woo ta dë waiwai (Ps. 16:8, 9; Jes. 48:17, 18). Nöö ee u ta waka ku biibi go dou, nöö woo libi u teego.​—Lesi 2 Kolenti 4:18.

4. Unfa wan sëmbë sa sabi ee a ta waka ku biibi nasö ku dee soni dee a ta si?

⁴ Unfa u sa sabi ee u ta waka ku biibi nasö ku dee soni dee u ta si? Wë dee soni aki sa heepi u fuu ko sabi: Andi ta tii u te woo du soni? Dee soni dee u ta si ku wojo nöö u? Naa di futoou di u ta futoou dee soni dee Jehovah ta piki u? Boo luku unfa u sa waka ku biibi go dou te woo du dee dii fanöudu soni aki: te woo luku un wooko woo du, te woo luku ku ambë woo tööu, söseei te di ölganisaasi u Jehovah piki u unfa u musu du soni. Woo taki andi ku andi u musu hoi a pakisei te woo du hiniwan u dee soni aki.

TE WOO LUKU UN WOOKO WOO DU

5. Andi u musu luku te woo luku un wooko woo du?

⁵ Hiniwan fuu kë abi wan fasi fuu sa ta sölugu useei ku dee sëmbë fuu wosudendu (Peleik. 7:12; 1 Tim. 5:8). I ta kisi bumbuu möni te i ta du so wooko. Dee wooko dë ta da wan sëmbë pasi faa sa ta bai dee soni dee a ta abi fanöudu hiniwan daka, söseei faa sa ta buta wan soni a wan së da bakaten. Ma ja ta kisi sö hia möni a so wooko. Da nöö de ta da i pasi fii sa ta bai dee möön fanöudu soni di dee sëmbë fii abi fanöudu. Fëën mbei te woo luku un wooko woo tei, nöö woo luku un mëni möni woo ta kisi. Ma ee di soni dë wanwan nöö wan sëmbë ta luku ufö a tei wan wooko, nöö a o dë taa a ta waka ku andi wojo ta si.

6. Unfa u sa waka ku biibi te woo luku ee woo tei wan wooko? (Hebelejën 13:5)

⁶ Ee u ta waka ku biibi, nöö woo luku tu unfa di wooko sa mbei u ku Jehovah ko dë. U sa hakisi useei dee soni aki: ’Di wooko o mbei mi musu ta du soni di Jehovah buuse u?’ (Nöng. 6:16-19) ’A o tapa mi u ma dini Jehovah, söseei a o mbei mi ta disa dee sëmbë u mi de wanwan u wan longi pisiten u?’ (Fil. 1:10) Ee i piki aai te i hakisi iseei dee soni aki, nöö a bi o dë wan köni soni fu ja tei sö wan wooko, aluwasi ee wooko taanga u feni. U di u ta waka ku biibi, mbei u ta du soni di ta lei taa u dë seiki taa Jehovah o feni wan fasi nöömö faa sölugu u.​—Mat. 6:33; lesi Hebelejën 13:5.

7-8. Unfa wan baaa u Zuid-Amerika bi waka ku biibi? (Luku di peentje tu.)

⁷ Luku fa wan baaa u Zuid-Amerika de kai Javier,a bi si fa a dë fanöudu tjika u waka ku biibi. A bi taki taa: „Mi bi saka pampia u mi sa feni wan wooko di mi bi lobi, nöö mi bi o ta kisi tu toon möön hia möni möön di mi bi ta kisi.” Ma Javier bi kë du di pioniliwooko gaanfa seei. A bi taki tu taa: „De bi kai mi u mi go fan ku wan u dee basi, u de luku ee de o tei mi a di wooko. Ufö mi ku ën fan, hën mi begi Jehovah faa heepi mi, nöö mi bi dë seiki taa a sabi andi möön bunu da mi. Mi bi kë u wooko soni u mi ko dë möön bunu, ma ma bi o kë di wooko ee a bi o tapa mi u mi du dee soni dee mi bi kë du da Jehovah.”

⁸ Javier bi taki taa: „Di mi bi ta fan ku di basi, hën a piki mi taa a o dë u mi ta wooko pasa juu sömëni pasi. Mi bi piki ën a wan lesipeki fasi taa ma bi o sa du di soni dë, u di mi ta dini Jehovah.” Awa, Javier an bi tei di wooko. Tu wiki baka di dë, hën a bigi du di pioniliwooko. Bakaten, hën a feni wan wooko a di seei jaa dë, di bi ta dëën pasi faa sa dini Jehovah. A bi taki taa: „Jehovah jei di begi u mi, hën a da mi wan wooko di ta da mi pasi u mi sa du di pioniliwooko. Mi ta wai seei taa mi feni wan wooko di ta da mi pasi u mi sa möön dini Jehovah, söseei u mi sa möön heepi dee baaa ku dee sisa u mi.”

9. Andi i lei a di woto u Trésor?

⁹ Andi u musu du ee di wooko di u abi nöunöu ta tapa u fu wa dini Jehovah? Luku di woto u wan baaa u Kongo, de kai Trésor. A bi taki taa: „Mi bi lobi di njunjun wooko di mi bi feni seei. Mi bi ta kisi dii toon möön hia möni möön fa mi bi ta kisi fosu, nöö sëmbë bi ta lesipeki mi.” Ma a bi lo’ u pasa taa Trésor an bi ta dou a dee komakandi, u di a bi ta wooko pasa juu. De bi ta duwengi ën tu faa du soni a wan bödjëë fasi. Trésor bi kë disa di wooko, ma a bi ta fëëë taa an bi o feni wotowan. Andi bi heepi ën? A bi taki taa: „Habaki 3:17-19 bi heepi mi u mi fusutan taa aluwasi ee ma bi abi wooko möön, tökuseei Jehovah bi o sölugu mi. Nöö hën mi disa di wooko.” A bi taki möön taa: „Sömëni wooko basi ta mëni taa te wan sëmbë feni wan wooko ka a ta kisi bumbuu möni, nöö an o luku na wan woto soni möön, te kisi di biibi fëën ku dee sëmbë fëën wosudendu. Mi wai taa mi bi mbei möiti u mi ku Jehovah ku dee sëmbë u mi an poi. Wan jaa baka di dë, Jehovah bi heepi mi u mi feni wan bumbuu wooko di ta da mi pasi u mi sa sölugu miseei, söseei u mi sa dini ën möön bunu. Te u buta di u Jehovah soni a fesi, nöö a sa taanga da u a möni së u wan pisiten, ma Jehovah o sölugu u.” Awa, ee u ta biibi dee soni dee Jehovah paamusi u, söseei dee a ta piki u, nöö woo ta waka ku biibi go dou, nöö a o mbei u feni gaan bunu.

TE WOO LUKU KU AMBË WOO TÖÖU

10. Unfa a sa pasa taa u waka ku andi u ta si, te u ta luku ku ambë woo tööu?

¹⁰ Di tööu libi da wan kado di Jehovah da u, nöö fëën mbei a ta dë wan bunu soni te wan sëmbë kë tööu. Te wan sisa ta luku ee wan sëmbë fiti ën fëën ku ën tööu, nöö kandë a o luku dee fasi di di baaa abi, di fasi fa sinkii fëën mbei, di në di a abi, di fasi fa soni dë dëën a möni së, dee soni dee a musu ta du u heepi dee sëmbë fëën, söseei di fasi fa di baaa ta mbei a ta fii.b Dee soni aki dë fanöudu. Ma ee di sisa luku dee soni aki wanwan nöö, nöö a kan taa a sa waka ku andi a ta si.

11. Unfa u sa waka ku biibi te woo luku ku ambë woo tööu? (1 Kolenti 7:39)

¹¹ Na piki wai Jehovah o ta wai ku dee baaa ku dee sisa, dee ta hoi dee wëti fëën te de o luku ku ambë de o tööu! De ta wakiti u te de „ko bigi tjika” ufö de bigi lei sabi wan sëmbë u de ku ën sa tööu (1 Kol. 7:36). Te de ta luku ee wan sëmbë fiti de u de ku ën tööu, nöö de ta luku ee di sëmbë abi dee fasi dee Jehovah ta taki taa wan sëmbë musu abi, faa sa dë wan bumbuu womi, nasö wan bumbuu mujëë (Nöng. 31:10-13, 26-28; Ef. 5:33; 1 Tim. 5:8). Ee wan sëmbë di an dë Kotoigi ta lei taa a kë de, u de libi kuma manu ku mujëë, nöö de an ta dë ku ën. Ma de ta du soni kumafa 1 Kolenti 7:39 ta taki. (Lesi ën.) De ta tööu ku wan sëmbë di „dë wan biibima” tu. De ta waka ku biibi go dou, u di de dë seiki taa aluwasi fa soni dë da de, tökuseei Jehovah o heepi de u de sa dë waiwai.​—Ps. 55:22.

12. Andi i lei a di woto u Sisa Rosa?

¹² Luku andi bi pasa ku wan sisa de kai Rosa, di ta du di pioniliwooko a di köndë Kolombia. Di wooko u di sisa aki bi mbei taa hën ku wan womi bi ta miti sömëni pasi, nöö di womi aki bi bigi lei ën taa a këën. Rosa bi kë di womi tu. A bi taki taa: „Di womi aki bi djei wan gaan bumbuu womi seei. A bi ta heepi sëmbë a di kamian ka a bi ta dë, nöö a bi abi bunu guwenti. Mi bi lobi di fasi fa a bi ta libi ku mi. A bi abi hii dee soni dee mi bi o kë u mi manu abi. Di wan kodo soni nöö, hën da an bi dë wan Kotoigi.” Rosa bi taki tu taa: „A bi taanga da mi u mi piki ën taa ma këën, u di sö wan womi mi bi ta fii taa mi bi abi fanöudu. A di ten dë, mi bi taa fii taa mi bi dë mi wanwan, nöö mi bi kë tööu, ma ma bi sa feni wan sëmbë a di tuutuu lei.” Hii fa soni bi dë sö, tökuseei Rosa an bi buta pakisei a dee soni dee a bi sa si wanwan nöö. A bi buta pakisei a di fasi fa di soni dë bi o sa mbei hën ku Jehovah ko dë, hën a koti pasi da di womi, hën a wooko fajafaja da Jehovah go dou. Kölö sö baka di dë, hën de kai ën faa go a di Siköö da Könuköndë Peleikima. Nöö nöunöu a ta du di apaiti pioniliwooko. Rosa bi taki taa: „Jehovah bi heepi mi u mi ta dë waiwai.” An ta dë wan kösökösö soni u waka ku biibi te a nama a soni di u kë gaanfa, ma te u du ën, nöö u ta feni gaan bunu.

TE DI ÖLGANISAASI U JEHOVAH PIKI U UNFA U MUSU DU SONI

13. Unfa a sa pasa taa u waka ku andi u ta si, te di ölganisaasi piki u fuu du wan soni?

¹³ Di ölganisaasi u Jehovah lo’ u heepi u fuu sabi unfa u sa dini Jehovah. A ta tii u ku dee gaanwomi u di kemeente ka u dë, ku di keling gaanwomi, ku dee baaa u di bëikantoo, nasö ku di Tii kulupu. Ma nöö ee a ko pasa taa wa fusutan faandi mbei de ta hakisi u fuu du wan soni wë? Di soni dë sa mbei u ta hakisi useei ee bumbuu soni de piki u. A sa mbei tu taa u bigi ta buta pakisei a dee zöndu fasi u dee baaa dee piki u di soni.

14. Andi o heepi u fuu sa waka ku biibi, te di ölganisaasi piki u fuu du wan soni? (Hebelejën 13:17)

¹⁴ Te u ta waka ku biibi, nöö u ta biibi taa Jehovah hën ta tii di ölganisaasi fëën, söseei taa a sabi unfa soni dë da u. Di soni dë ta mbei u ta dë kabakaba u piki hën buka, söndö fuu guunjan. (Lesi Hebelejën 13:17.) U sabi taa te u ta piki hën buka, nöö u ku dee sëmbë u di kemeente ka u dë sa ta libi fiifii kuma wan famii (Ef. 4:2, 3). U ta biibi tu taa hii fa dee baaa dee ta tei fesi a di ölganisaasi da zöndu libisëmbë, tökuseei Jehovah o mbei u feni gaan bunu te u ta du soni kumafa de taki (1 Sam. 15:22). Te a si taa a dë fanöudu, nöö a o seeka hiniwan soni di an dë kumafa a musu dë.​—Mik. 7:7.

15-16. Andi bi heepi wan baaa faa waka ku biibi, hii fa a bi ta booko hën hedi ku di soni di di ölganisaasi bi piki ën faa du? (Luku di peentje tu.)

¹⁵ Luku wan woto di ta heepi u fuu si un wini u ta feni te u ta waka ku biibi. Hii fa gaan hia sëmbë u di köndë Pelu ta fan Sipanjölutöngö, tökuseei sömëni u dee sëmbë dee u ta peleiki da ta fan de mamabëë töngö. Wan u dee töngö dë da di Quechuatöngö. Dee baaa ku dee sisa dee ta fan Quechuatöngö bi puu sömëni jaa longi ta suku dee sëmbë dee ta fan Quechuatöngö, a di pisiwata ka de ta peleiki. Ma u di dee baaa bi kë du soni kumafa lanti wëti ta taki, mbei de bi tooka soni a di fasi fa de bi ta suku sëmbë a di peleikiwooko (Lom. 13:1). Fëën mbei sömëni u de bi ta hakisi deseei ee di soni dë an bi o hai di wooko a baka. Ma u di dee baaa ku dee sisa bi du soni kumafa di ölganisaasi taki, mbei Jehovah bi heepi de u de feni sömëni sëmbë di bi ta fan Quechuatöngö.

¹⁶ Kevin da wan gaanwomi u wan kemeente ka de ta fan Quechuatöngö, nöö a bi dë wan u dee sëmbë dee bi ta booko hën hedi ku di soni aki. A bi taki taa: „Mi bi ta hakisi miseei taa: ’Unfa woo du feni dee sëmbë dee ta fan Quechuatöngö nöunöu’?” Andi Kevin bi du? A bi taki taa: „Mi bi pakisei Nöngö 3:5, hën mi buta mëni a Mosesi. A bi musu tja dee Isaëli sëmbë kumutu a Egepiti, nöö a tja de go a di Bë Ze, hii fa a bi sa djei kuma dee Egepiti sëmbë bi o sa feni de kii ala. Ma tökuseei a bi piki Jehovah buka, hën Jehovah bi du wan foombo soni u tjubi hën ku dee woto Isaëli sëmbë” (Ëki. 14:1, 2, 9-11, 21, 22). Kevin bi dë kabakaba u tooka di fasi fa a bi ta peleiki. Unfa soni bi waka dëën? A bi taki taa: „A bi bigi da mi seei u si fa Jehovah bi mbei soni waka bunu da u. So juu u bi ta waka wan hii pisiten a di peleikiwooko ufö u feni wan nasö tu sëmbë nöö di ta fan Quechuatöngö. Nöunöu u ta buta pakisei a dee kamian ka hia sëmbë dë di ta fan Quechuatöngö. Nöö u ta feni möön hia sëmbë ta fan, u ta feni möön hia sëmbë u toona go luku, söseei u ko abi möön hia sëmbë ta lei soni u Bëibel. Boiti di dë, sëmbë ta ko möön hia a dee komakandi fuu.” Awa, te u ta waka ku biibi, nöö hii juu Jehovah ta mbei u feni gaan bunu.

17. Andi i lei a di woto aki?

¹⁷ U si unfa u sa waka ku biibi go dou te woo du dii fanöudu soni. Ma u musu ta waka ku biibi go dou a hii soni di u ta du kaa, kuma te woo luku andi woo du u mbei piizii, na un siköö woo go, nasö unfa woo kiija dee mii fuu. Te woo du wan soni, nöö wa musu wooko ku andi u ta si nöö a kaba, ma u musu buta pakisei a di dë di u ku Jehovah dë mati, a dee soni dee a ta piki u, söseei a di paamusi di a paamusi u taa a o sölugu u. Te u ta du sö, nöö ’hii juu woo ta tja di në u Jehovah di Gadu fuu, nöö woo ta du andi a kë. Awa, woo ta du ën nöömö’.​—Mik. 4:5.