WOTO 27
KANDA 73 Da u degihati
Ko abi degihati kuma Sadöku
’Sadöku bi taanga, söseei a bi abi degihati.’—1 KLON. 12:28.
SONI DI WOO LUKU
Woo luku unfa di woto u Sadöku sa heepi u fuu abi degihati.
1-2. Ambë da Sadöku? (1 Kloniki 12:22, 26-28)
BUTA pakisei a di soni aki. Möön leki 340.000 womi bi ko makandi u mbei Dafiti toon könu u Isaëli. Nöö dii daka longi de bi dë a wan kuun di dë zuntu ku Hebelön ta da woto ta lafu, ta kanda piizii kanda ta gafa Jehovah (1 Klon. 12:39). A dee sëmbë dë dendu i bi abi wan njönku womi de kai Sadöku, di kandë sëmbë an bi buta mëni nëën. Ma tökuseei Jehovah mbei u ko sabi taa Sadöku bi sai dë. (Lesi 1 Kloniki 12:22, 26-28.) Ambë da Sadöku?
2 Sadöku bi dë wan mindima, di bi ta wooko makandi ku di Gaan Mindima de kai Abiata. Boiti di dë, Gadu bi da Sadöku di köni u ko fusutan unfa a kë taa soni musu waka (2 Sam. 15:27). Söseei sëmbë bi nango nëën go suku köni. A bi dë wan womi di abi degihati tu, nöö a di woto aki woo luku unfa a bi lei taa a abi degihati.
3. (a) Faandi mbei dee dinima u Jehovah abi degihati fanöudu? (b) Andi woo luku a di woto aki?
3 A dee lasiti daka u di goonliba aki, Saatan ta du ku dee dinima u Jehovah möön gaanfa (1 Pet. 5:8). U abi degihati fanöudu u wakiti u te Jehovah poi di hogi goonliba u Saatan aki (Ps. 31:24). Boo luku dii fasi fa u sa lei taa u abi degihati kuma Sadöku.
LEI TAA I TEI DI SË U DI KÖNUKÖNDË U GADU
4. Faandi mbei dee dinima u Jehovah abi degihati fanöudu u lei taa de tei di së u di Könuköndë u Gadu? (Luku di peentje tu.)
4 U dee dinima u Jehovah ta lei taa u tei di së u di Könuköndë fëën. Ma so juu u ta abi degihati fanöudu u du di soni dë (Mat. 6:33). A di hogi goonliba aki, u abi degihati fanöudu u hoi useei a dee wëti u Jehovah, söseei u peleiki di bunu buka u di Könuköndë fëën (1 Tes. 2:2). Boiti di dë, u di paati fasi dë gaanfa seei a di goonliba aki, mbei taa u abi degihati fanöudu u na tei së te a nama ku politiki soni (Joh. 18:36). Sömëni u dee dinima u Jehovah abi möni fuka, de ta fon de, nasö dë ta buta de a dunguwosu u di de an kë go a sodati, nasö u di de an kë tei së a politiki soni.
Te wotowan ta tei së a politiki soni, nöö andi joo du? (Luku palaklafu 4)
5. Faandi mbei Sadöku bi abi degihati fanöudu u heepi Dafiti?
5 Sadöku an bi go a Hebelön u go piizii ku Dafiti u di a toon könu wanwan nöö a kaba. Ma a bi go ala ku dee feti lai fëën, nöö a bi dë kabakaba u feti (1 Klon. 12:38). A bi dë kabakaba u feti da Dafiti, söseei u heepi dee Isaëli sëmbë u wini dee felantima u de. Kandë an bi sa’ u feti kuma sodati, ma a bi dë wan gaan degihati womi.
6. Faandi mbei Dafiti bi dë wan sëmbë di Sadöku bi sa waka nëën baka? (Psalöm 138:3)
6 Naasë wan mindima kuma Sadöku lei u abi degihati sö? Wë, a bi sabi sömëni womi di bi taanga, söseei di bi abi degihati. Nöö a musu u dë taa a bi lei u ko abi degihati kuma de. Wan u dee womi dë da Dafiti. Dafiti bi lei taa a bi abi degihati, di a ’bi ta tii dee sodati u Isaëli te de bi nango a feti’, fëën mbei hii dee sëmbë u Isaëli tuu bi kë faa toon könu (1 Klon. 11:1, 2). Hii juu Dafiti bi ta futoou taa Jehovah o tjubi ën be dee felantima fëën an du soni ku ën. (Ps. 28:7; lesi Psalöm 138:3.) Sadöku bi sabi woto womi di bi abi degihati tu. So u dee womi dë da Jojada, ku di womi mii fëën de kai Benaja di bi sa u feti. Söseei Sadöku bi sabi 22 woto womi di bi dë hedima u di lö u de, nöö deseei bi ta heepi Dafiti tu (1 Klon. 11:22-25; 12:26-28). Hii dee womi aki tuu bi dë kabakaba u mbei Dafiti toon könu, söseei de bi dë kabakaba u du soni u tjubi ën.
7. (a) Un woto u sëmbë u di ten aki ta da u taanga? (b) Andi i ta lei a di woto u Baaa Nsilu te i luku di fëlön?
7 Useei sa ko abi degihati tu, te u ta buta pakisei a dee woto u sëmbë dee bi lei taa de ta hoi deseei a di tii u Gadu. Di könu fuu de kai Jesosi Keesitu bi finga futu seei gingin u na nama ku dee politiki soni u di goonliba u Saatan (Mat. 4:8-11; Joh. 6:14, 15). Hii juu seei a bi ta futoou taa Jehovah bi o dëën di taanga di a bi abi fanöudu faa du soni a wan leti fasi. A di ten aki u abi woto u sömëni njönku kijoo di bi dë kabakaba u na nama ku politiki soni u di köndë u de, söseei u na go a sodati. A bi o bunu seei fii luku dee woto u de di dë a di website fuu jw.org.a
HEEPI DEE BAAA KU DEE SISA FII
8. Na un pisiten a ta dë fanöudu u dee gaanwomi lei taa de abi degihati?
8 Dee sëmbë u Jehovah lo’ u heepi de na de (2 Kol. 8:4). Ma so juu de ta abi degihati fanöudu u lei taa de lobi de na de. Te feti ta feti a wan kamian, nöö dee gaanwomi ta fusutan taa dee baaa ku dee sisa ta abi heepi fanöudu. De ta fusutan taa de ta abi so soni fanöudu, söseei de ta abi taanga fanöudu u de dini Jehovah go dou. U di dee gaanwomi lobi dee sikapu u Jehovah, mbei de ta dë kabakaba u du soni u heepi de aluwasi hogi sa miti de (Joh. 15:12, 13). Dee gaanwomi ta lei taa de abi degihati leti kuma Sadöku.
9. Andi Dafiti bi hakisi Sadöku faa du, te u luku di soni di sikifi a 2 Samuëli 15:27-29? (Luku di peentje tu.)
9 Dafiti bi sa lasi hën libi, u di di womi mii fëën de kai Absalöm bi dë kabakaba u puu di tii nëën maun (2 Sam. 15:12, 13). Fëën mbei Dafiti bi musu fusi kumutu a Jelusalen! A bi piki dee futuboi fëën taa: „Un boo fusi go, ee nasö Absalöm o feni u du hogi” (2 Sam. 15:14). Di de dë a pasi nango, hën Dafiti ko pakisei taa a bi o bunu u wan sëmbë fika a Jelusalen, sö taa di sëmbë dë sa mbei möiti u ko sabi andi Absalöm abi a pakisei u du. Fëën mbei a manda Sadöku ku wanlö woto mindima u de fika a di foto. (Lesi 2 Samuëli 15:27-29.) De bi musu ta köni ku deseei, biga di soni di Dafiti bi hakisi de bi sa mbei hogi miti de. Absalöm bi a bi hogihati, nöö a bi ta pakisei hënseei nöö. An bi abi toobi u du hogi ku di sëmbë di pai ën. Wë nöö pakisei luku andi a bi o du ku Sadöku ku dee woto mindima, ee a bi ko jei taa de ta suku u sabi soni fëën sö taa de bi sa go heepi hën tata!
Dafiti manda Sadöku u du wan soni di bi sa mbei a lasi hën libi (Luku palaklafu 9)
10. Unfa Sadöku ku dee woto mindima bi tjubi Dafiti?
10 Dafiti bi hakisi wan woto mati fëën de kai Husai, ku Sadöku u de heepi ën du wan soni (2 Sam. 15:32-37). Husai bi musu du kuma hën ku Absalöm bi dë a wan së, nöö a bi musu ta piki Absalöm andi a bi musu du, faa sa du hogi ku Dafiti. Di soni dë mbei Absalöm bi ko ta futoou ën. Baka di dë, hën Husai piki Sadöku ku Abiata andi Absalöm o du (2 Sam. 17:8-16). Te u kaba fëën, hën Sadöku ku Abiata manda di bosikopu da Dafiti (2 Sam. 17:17). Jehovah bi heepi Sadöku ku dee woto mindima u de bi sa tjubi Dafiti u hogi an miti ën.—2 Sam. 17:21, 22.
11. Unfa u sa lei taa u abi degihati kuma Sadöku te u ta heepi dee baaa ku dee sisa fuu?
11 Unfa u sa lei taa u abi degihati kuma Sadöku te de hakisi u fuu heepi dee baaa ku dee sisa fuu te wan gaan hogi ta pasa? Di fosu soni di u musu du, hën da u musu du soni kumafa soni seti. U musu ta möön dë makandi ku useei a dee pisiten dë. Nöö u musu ta dë kabakaba u du soni kumafa dee baaa u di bëikantoo ta piki u (Heb. 13:17). Dee gaanwomi musu lo’ u luku unfa de sa dë seekaseeka ee wan gaan hogi ko pasa. Söseei de musu lo’ u luku andi de o du te wan gaan hogi ta pasa (1 Kol. 14:33, 40). Di u tu soni di u musu du, hën da u musu abi degihati, ma tökuseei u musu ta köni (Nöng. 22:3). U musu ta pakisei bunu ufö u du wan soni. Nöö u musu ta mbei möiti u du hii soni di u sa du, u hogi an miti u. Di u dii soni di u musu du hën da u musu futoou Jehovah. Na fëëkëtë taa Jehovah kë u soni waka bunu da hii unu tuu. Nöö a sa heepi i fii heepi de wotowan fii.
12-13. Andi i ta lei a di woto u Viktor ku Vitalii? (Luku di peentje tu.)
12 Buta pakisei a di woto u Baaa Viktor ku Baaa Vitalii. Dee baaa aki bi dë gaanwomi u kemeente, nöö de bi ta mbei möiti u tja wata ku njanjan go da dee baaa ku dee sisa dee dë a di köndë Ukalaini. Viktor bi taki taa: „A hii së seei u bi ta suku soni u njan. U bi lo’ u jei goni ta piki a di pisiwata ka u bi dë. Nöö wan baaa bi da u wanlö soni di a bi tjubi, sö taa u bi sa paati de da dee peleikima. Dee soni dë bi heepi de seei u wan pisiten. Di u bi ta lai soni a wagi, hën wan bömu kai a wan kamian di dë a söwan 20 mëti longi ku u. Hii di daka dë, mi bi ta begi Jehovah faa da mi degihati sö taa mi sa heepi dee wotowan u mi go dou.”
13 Vitalii bi taki taa: „U bi abi degihati fanöudu seei. Di fosu pasi di u bi tja soni go da dee baaa ku dee sisa, nöö u bi lëi söwan 12 juu longi. Begi wanwan mi bi ta begi di u bi dë a pasi ta lëi nango”. Vitalii bi abi degihati, ma a bi ta du soni ku köni tu. A bi taki tu taa: „Mi bi ta hakisi Jehovah faa da mi köni, söseei faa mbei mi abi sakafasi. A dee pasi dee lanti bi buta taa sëmbë bi musu ta lëi wanwan nöö mi bi ta lëi. Mi bi ko abi wan möön taanga biibi di mi si unfa dee baaa ku dee sisa bi ta wooko makandi. De bi ta puu dee soni dee bi kai tapa di pasi da u so taa u bi sa lëi go dou. Söseei de bi ta seeka soni u njan ku soni u bisi lai buta a wagi da u fuu tja go da dee baaa ku dee sisa. Boiti di dë, de bi lo’ u seeka soni u njan ku kamian u duumi da mi ku Viktor.”
Te i ta heepi wotowan te wan hogi pasa, nöö i musu abi degihati, ma i musu ta köni tu (Luku palaklafu 12-13)
HOI ISEEI A JEHOVAH GO DOU
14. Unfa a sa taanga da u tjika te wan sëmbë fuu an ta dini Jehovah möön?
14 Wan u dee möön gaan tesi di sa miti u di sa taanga da u fuu pasa, hën da te wan sëmbë fuu wosudendu, nasö te wan mati fuu go disa Jehovah (Ps. 78:40; Nöng. 24:10). Möön i ku di sëmbë dë bi dë zuntu, möön a ta taanga fii hoi iseei a Jehovah. Ee wan sëmbë fii an ta dini Jehovah möön, nöö di woto u Sadöku sa da i taanga.
15. Faandi mbei Sadöku bi musu abi degihati faa hoi hënseei a Jehovah go dou? (1 Könu 1:5-8)
15 Sadöku bi hoi hënseei a Jehovah, di hën gaan mati Abiata bi bia baka da Jehovah. Di soni dë bi pasa a di lasiti pisiten u di tii u Dafiti. Di Dafiti bi dë a dëdë buka, hën di womi mii fëën de kai Adonia pooba u toon könu hii fa a bi sabi taa Salumon Jehovah bi kë u toon könu (1 Klon. 22:9, 10). Abiata bi tei di së u Adonia. (Lesi 1 Könu 1:5-8.) Di Abiata bi du di soni dë, nöö an bi lei taa Dafiti nöö a bi bia baka da, ma a bi bia baka da Jehovah tu! Di soni dë bi musu u hati Sadöku seei. Hën ku Abiata bi wooko makandi kuma mindima möön leki 40 jaa longi (2 Sam. 8:17). De bi ta luku „di Këdë u di Buka u di tuu Gadu” makandi (2 Sam. 15:29). De tuu bi heepi Dafiti faa tii kuma könu, nöö de bi du sömëni woto soni da Jehovah makandi.—2 Sam. 19:11-14.
16. Andi bi sa dë wan u dee soni di bi heepi Sadöku faa hoi hënseei a Jehovah go dou?
16 Hii fa Abiata bi bia baka da Jehovah, tökuseei Sadöku bi ta hoi hënseei a Jehovah go dou. Nöö Dafiti bi sabi taa a sa futoou Sadöku. Di Dafiti bi ko fusutan andi Adonia bi abi a pakisei u du, hën a manda kai Sadöku, Naatan, ku Benaja u de go salufu Salumon faa toon könu (1 Kön. 1:32-34). Sadöku bi musu u feni degihati seei u dini Jehovah go dou, u di a bi ta dë makandi ku dee woto dinima u Jehovah kuma Naatan, ku dee woto womi di bi ta heepi Dafiti (1 Kön. 1:38, 39). Di Salumon toon könu, hën a „da di mindima Sadöku di wooko di Abiata bi ta du”.—1 Kön. 2:35.
17. Unfa u sa djeesi Sadöku ee wan sëmbë di u lobi bia baka da Jehovah?
17 Unfa u sa djeesi Sadöku? Ee wan sëmbë di i lobi bia baka da Jehovah, nöö i musu lei taa joo hoi iseei a Jehovah go dou (Jos. 24:15). Jehovah o da i di degihati di i abi fanöudu u du soni a wan bunu fasi. Nöö i musu begi Jehovah go dou, söseei i musu mbei möiti u ta dë makandi ku dee dinima fëën dee ta hoi deseei nëën. Jehovah ta tei ën u bigi seei taa i ta hoi iseei nëën, nöö a o paka i.—2 Sam. 22:26.
18. Andi u ta lei u di woto u Marco ku hën mujëë Sidse?
18 Boo luku di woto u Marco ku hën mujëë Sidse. Dee tu gaan mujëë mii u de bi bia baka da Jehovah. Marco bi taki taa: „I ta lobi dee mii fii seei, sensi di daka di i pai de. Nöö i ta du hiniwan soni di i sa du u tjubi de sö taa hogi an miti de. Fëën mbei a ta hati seei te de bia baka da Jehovah.” A bi taki tu taa: „Jehovah bi ta heepi u fuu hoi dou. A bi ta heepi u taa te mi bi lasi hati, nöö mi mujëë bi ta heepi mi. Nöö te hënseei bi lasi hati, nöö mi bi ta heepi ën. Sidse bi taki tu taa: „Wa bi o sa hoi dou ee Jehovah an bi ta da u di kaakiti di u bi abi fanöudu. U di mi bi ta pakisei taa mi hën mbei de go disa Jehovah, mbei mi bi ta tjali seei. Nöö hën mi konda da Jehovah unfa mi ta fii. Baka wan pisiten, hën wan sisa di ma bi si sömëni jaa longi waka ko a mi, hën a panjan mi a mi ahömaun, hën a luku mi a mi wojo, hën a taa: ’Na pakisei taa i mbei de bia baka da Jehovah e!’ Mi bi sa ta du di peleikiwooko ku piizii u di Jehovah bi ta heepi mi.”
19. Andi i dë kabakaba u du?
19 Jehovah kë taa hii dee dinima fëën musu abi degihati kuma Sadöku (2 Tim. 1:7). Ma tökuseei an kë fuu ta buta futoou a useei. Ma u musu ta buta futoou nëën go dou. Nöö te i abi degihati fanöudu, nöö i hakisi Jehovah. I sa dë seiki taa a o mbei i ko abi degihati kuma Sadöku!”—1 Pet. 5:10.
KANDA 126 Boo ta köni ta hoi taanga
a Luku di fëlön Tuutuu Keesitu sëmbë abi degihati fanöudu u de an tei së a politiki soni ku feti soni. A dë a jw.org.