Indlela Imphi Kanye Netiphitsiphitsi Letihambisana Nebudlova Letisitsintsa Ngayo
“Kusukela ngeMphi Yelive Yesibili tiphitsiphitsi letihambisana nebudlova tandzile emhlabeni futsi bantfu labangetulu kwa-2 billion bahlala etindzaweni letinaletiphitsiphitsi.”
NgaJanuary 26, 2023 Lisekela Lamabhalane Jikelele WaMhlabuhlangene Amina J. Mohammed watsi:
Imphi kanye netiphitsiphitsi letihambisana nebudlova kungacala ngisho nasetindzaweni letibonakala tinekuthula kwanyalo. Ngisho nebantfu labangaphili etindzaweni letinemphi nabo bayatsintseka futsi imiphumela yemphi ihlala sikhatsi lesidze ngisho nobe lemphi seyiphelile. Cabanga nganati tibonelo:
Kuswelakala kwekudla. Ngekusho kwe-World Food Programme, “tiphitsiphitsi ngito letibanga indlala lenkhulu emhlabeni, ngobe emaphesenti langu-70 ebantfu labaphetfwe yindlala bahlala kuletindzawo letinemphi kanye nebudlova.”
Kungaphili kahle emtimbeni kanye nasengcondvweni. Kusongela kwemphi kanye nekutiva ungakavikeleki kungabangela bantfu kutsi bacindzeteleke futsi bakhatsateke. Bantfu labahlala etindzaweni letinemphi bangaba sengotini yekulimala emtimbeni kantsi futsi bangaba netinkinga tengcondvo. Lokubuhlungu kutsi esikhatsini lesinyenti abakhoni kutfola lusito lwetemphilo labaludzingako.
Kubaleka emakhaya. Ngekusho kwe-United Nations High Commissioner for Refugees, kusukela ngaSeptember 2023, emhlabeni wonkhe sekunebantfu labangetulu kwa 114 million labaphoceleleke kutsi babaleke emakhaya abo. Loku kubangelwe yimphi kanye netiphitsiphitsi letihambisana nebudlova.
Kuhhohloka kwesimo semnotfo. Ngalokuvamile imphi ibangela tinkinga temnotfo, sibonelo nje, intsengo yetintfo ingaphakama kakhulu etitolo. Bantfu bangahlupheka nangabe hulumende atsatsa imali lokumele ibasite kutemphilo nome kutemfundvo ayisebentisele kusekela imphi. Tindleko tekulungisa umonakalo lobangelwe yimphi tiba setulu kakhulu.
Kunukubetwa kwemvelo. Bantfu bayahlupheka nangabe kunukubetwa umhlaba kanye netintfo labetsembele kuto. Kungcoliswa kwemanti, umoya kanye nemhlabatsi kungabanga tinkinga tetemphilo letihlala sikhatsi lesidze, kantsi futsi nengoti yemabhomu lambelwe phansi iyachubeka ikhona ngisho noma imphi seyiphelile.
Kuliciniso kutsi imphi iyamosa futsi ibita kakhulu