‘Le se ke la Lumella Motho a le Amoha Moputso’
“Le se ke la lumella motho ea thabelang boikokobetso ba boikaketsi . . . a le amohe moputso . . . [’me] a ikhohomosa ntle ho lebaka ka baka la sebopeho sa nama sa kelello ea hae.”—BA-KOLOSSE 2:18, NW.
1, 2. Ba bangata ba sebelitse khahlanong le lithahasello tse sa feleng tsa batho bahabo bona joang, hona na u ka qotsa mehlala e eketsehileng ea sena ka Bibeleng?
MOETSALIBE oa pele oa motho, Eva, o ile a isoa lefung la hae ke sebopuoa sa moea se bohlale le se matla ho feta motho. Moetsalibe oa bobeli, Adama, a thetsoa ke mosali oa hae—motho ea pala.—1 Timothea 2:14; Genese 3:17.
2 Eva e bile oa pele letotong la batho bao likhothaletso tsa bona, haeba li ne li mameloa, li ka beng li sebelitse khahlanong le lithahasello tse sa feleng tsa batho ba bang. Mamela mantsoe a bona ha a luma ho theosa le Bibele! Mosali oa Potifaro ho Josefa: “Robala le ’na.” (Genese 39:7) Mosali oa Jobo: “Rohaka Molimo, ’me u shoe!” (Jobo 2:9) Baiseraele ho Aarone: “Ema, u re etsetse molimo o re etellang pele.” (Exoda 32:1) Petrose ho Jesu Kreste: “Morena, u ikutloele bohloko: tse joalo li ke ke tsa u hlahela.”—Mattheu 16:22.
3. Pauluse o fane ka temoso efe ho Ba-Kolosse 2:18, ’me ka baka leo ho phahama lipotso life?
3 Hangata haholo likhothaletso tse joalo li sebelelitse tšenyeho ea e mong oa bahlanka ba Jehova. Ka hona kaha ke ’nete hore Bakreste ba “loana . . . le meea e bolotsana,” hangata ke batho ba bang ba tšoereng tšokelo ea kapele. (Ba-Efese 6:12) Ka hona moapostola Pauluse o lemositse: “Le se ke la lumella motho . . . a le amohe moputso.” (Ba-Kolosse 2:18, NW) Moputso oo ke eng? Hona ke hobane’ng ha ba bang ho bahlanka ba Jehova ba o lahlile ka ho inehela tšusumetsong ea batho ba sa phethahalang? Ha re arabela, a re hlahlobeng maemo a Kolosse a ileng a susumelletsa Pauluse ho fana ka temoso ena.
4, 5. (a) Ke litšusumetso life tsa bolumeli tse neng li le teng Kolosse? (b) Borapeli ba tsebo e ne e le eng, ’me ke liphello life tse kotsi tseo tšusumetso ea bona e neng e ka ’na ea li hlahisa?
4 Kolosse e ne e le khubung ea bolumeli. Matsoalloa a Frygia e ne e le batho ba nkehang maikutlo, ba qoetseng ka ho feletseng ho kopaneng le meea e mebe le tumela-khoela ea borapeli ba litšoantšo. Hape ho ne ho le teng baahi ba motse ba Bajode, ba neng ba ntse ba tšoasehile bolumeling ba Sejode. Ho ba ha Kolosse haufi le tsela e khōlō ea khoebo le hona hoa fella ka baeti ba kenang ba phalla. Mohlomong, baeti bana ba ne ba rata ho qeta nako ea bona ea bolokolohi ba qoqa kapa ba mametse ho hong ho hocha. (Bapisa Liketso 17:21.) Hona hoa etsa hore ho jalehe lifilosofi tse ncha, har’a tsona butle-butle hoa hlaha borapeli ba tsebo. Morutuoa R. E. O. White o re: “Hohle ho ne ho nahanoa ka borapeli ba tsebo joalokaha taba ea ho iphetola hoa lintho e hasane hohle kajeno. Mohlomong bo ile ba hlahella lekholong la pele la lilemo kapa pejana ’me ba fihla tlhorong ea bona lekholong la bobeli la lilemo. Bo kopantse khopolo-taba ea filosofi, tumela-khoela, halofo ea litšebeletso tsa boselamose, ’me ka linako tse ling borapeli bo feteletseng le bo lihlong.”
5 Har’a moea o joalo, bolumeli Kolosse bo bonahala bo ne bo fetoha mofuta oa teko e tsoelang pele—motsoako oa bolumeli ba Sejode, bohlale ba Bagerike le sephiri sa bohetene. Na le Bokreste bo ne bo tla akheloa hona khubung eona eo?
‘Ho Amohuoa Moputso’—Joang?
6. (a) Mantsoe a Pauluse a ne a tla sebetsa khahlanong le tšusumetso ea bohlale ba bohetene le bolumeli ba Sejode joang? (b) Ke hobane’ng ha ho ne ho hlokahala hore Bakreste ba ‘itebele’?
6 Lengolo la Pauluse le matla le eang ho Bakolosse le ka be le hanyetsane le tšusumetso ea mang kapa mang ea neng a ka ’na a be a lakalitse ho ferekanya bolumeli ba Sejode le filosofi ea bahetene le Bokreste. Khafetsa, o lebisitse tlhokomelo ho Kreste. Pauluse o ngotse: “Eo matlotlo kaofela a bohlale le a tsebo a patiloeng ka ho eena [Kreste e seng molumeli ofe kapa ofe oa Sejode kapa mofilosofi oa bohetene].” Bakolosse ba ile ba khothaletsoa hore ba ‘tsamaee joalo ho eena Kreste; ba ntse ba tebisa metso ho eena, ba theoa ka ho eena, ba tiea tumelong.’ Ho seng joalo, ba ne ba ka khelosoa. Kahoo Pauluse a lemosa: “Itebeleng, motho a se ke a le hulanya ka bohlale ba batho le ka mashano a lefeela, ka ho ea ka lithuto tsee batho ba neanang tsona, ka ho latela litaba tsa qalo tsa lefatše, e seng Kreste.”—Ba-Kolosse 2:3, 6-8.
7. (a) Ke hobane’ng ha lithuto tsa bafilosofi ba bahetene le ba bolumeli ba Sejode li ne li ka ’na tsa ipiletsa ho Bakreste ba bang? (b) Ke hobane’ng ha lithuto tsa bona e ne e hlile e le “mashano a lefeela”?
7 Mohlomong balateli ba bang ba bacha ba Jesu Kreste ba ile ba hloloheloa tšabo e kopaneng le tlhompho ea borapeli ba sephiri kapa tšusumetso ea filosofi. Bakreste ba itseng ba Bajode e ka ’na eaba ba ne ba e-na le lerato le ntseng le salletse bakeng sa lineano tse feletsoeng ke nako tsa bolumeli ba Sejode. Ka lebaka leo, lithuto tsa bafilosofi ba bahetene tsa balumeli ba Sejode li ne li tla ba le boipiletso bo itseng ho batho ba joalo. Empa, hore na baruti bana ba bohata ba ne ba bonahala eka ba kholisa hakae kapa ba le phollatsi hakae, ba ne ba sa fane ka letho ha e se “mashano a lefeela.” Ho e-na le ho qaqisa lentsoe le hloekileng la Molimo, ba ne ba mpa feela ba pheta “litaba tsa qalo tsa lefatše—lifilosofi, maikutlo, le litumelo tse se nang thuso. Ho amohela likhopolo tseo tse fosahetseng ho ne ho tla bolela kotsi ho Mokreste. Ka baka leo, Pauluse o itse: ‘Le se ke la lumella motho a le amohe moputso.’—Ba-Kolosse 2:18, NW.
8. (a) “Moputso” e ne e le eng, ’me ke mangolo afe a tšehetsang karabelo ea hao? (b) Bakreste ba tlotsitsoeng ba ne ba ka amohuoa “moputso” joang?
8 “Moputso” e ne e le bophelo bo sa shoeng maholimong. O ne o tšoantšoa le moputso o fuoang semathi se hlōlang kamor’a peiso e khathatsang ea maoto. (1 Ba-Korinthe 9:24-27; Ba-Filippi 3:14; 2 Timothea 4:7, 8; Tšenolo 2:7) Qetellong, ke Jehova Molimo feela ka Jesu Kreste ea neng a ka etsa hore motho e be ea sa tšoaneleheng peisong ea bophelo. (Johanne 5:22, 23) Leha ho le joalo, haeba moruti oa bohata a tlisa Mokreste tlas’a tšusumetso ea hae, hona ho ne ho ka ba le phello ea ho mo amoha moputso. Ea thetsitsoeng o ne a ka kheloha ’neteng hoo a neng a ke ke a qeta peiso!
Botho ba Baruti ba Bohata
9. Ke lintho life tse ’nè tse ileng tsa khetholla baruti ba bohata har’a Bakolosse?
9 Na ho ne ho e-na le tsela leha e le efe, ka nako eo, ea ho khetholla motho ea neng a ikemiselitse ho ‘amoha Mokreste moputso’? E, hobane Pauluse o fane ka lehlakore la botho la baruti ba bohata Kolosse. Motho ea joalo (1) ‘o thabela boikokobetso ba boikaketsi le mokhoa oa borapeli ba mangeloi’; (2) ‘o ikemela ka’ lintho tseo a li boneng; (3) ‘o ikhohomosa ntle ho lebaka ka baka la sebopeho sa nama sa kelello ea hae’; empa (4) ‘a sa itšoarelle ka matla ka hlooho,’ Jesu Kreste.—Ba-Kolosse 2:18, 19.
10. Baruti ba bohata ba ile ba ‘thabela boikokobetso ba boikaketsi’ joang?
10 Ke leqheka le bohlale hakaakang! A hlokomoloha ho nyatsa hoa Jesu ho itima lijo pontšeng, moruti oa bohata o ne a hlahisa ponahalo ea bohata ea boikokobetso. (Mattheu 6:16) Ka sebele, moruti oa bohata o ne a ‘thabela’ ho iponahatsa hore o itima lijo le ho bonahatsa mekhoa e meng ea bolumeli ea ho itima lintho. (Ba-Kolosse 2:20-23) Ponahalo ea hae ea ho ‘sosobanya sefahleho’ e ne e reretsoe ka hloko ho hlahisa lerato le tebileng la bohata le bolumeli. Ka sebele, moruti enoa oa bohata o ne a ‘hlahisa ho loka hoa hae pontšeng ea batho, hore a bonoe ke bona.’ (Mattheu 6:1) Empa hona hohle e ne e le bohata, “boikokobetso ba boikaketsi.” Joalokaha The Expositor’s Bible e re: “Motho ea tsebang hore o-oa ikokobetsa, ’me a khotsofetse ka hona, ea ichebang ka moleka seiponeng sefe kapa sefe moo a ka iponang, hase moikokobetsi ho hang.”—Mongolo o tšekaletseng ke oa rōna.
11. (a) Borapeli ba mangeloi e ne e le eng? (b) Ke bopaki bofe bo teng ba hore borapeli ba mangeloi bo ile ba phehella Kolosse?
11 Leha ho le joalo, boikokobetso bona ba boikaketsi ba phaella ho bonahalang eka ke ’nete tloaelong e seng e ntse e ferekane—“borapeli ba mangeloi.” Pauluse ha a hlalose hantle-ntle hore na borapeli bona bo ne bo etsoa joang. Leha ho le joalo, bopaki ke hore e ne e le mokhoa oa borapeli ba bohata o ileng oa phehella sebakeng sa Kolosse ka makholo a lilemo. Lekhotla la lekholong la bone la lilemo haufi le Laodicea le ile la ho fumana ho hlokahala ho bolela: “Bakreste ha baa lokela ho ngala Kereke ea Molimo, le . . . ho bitsa mabitso a mangeloi. . . . Ka hona, haeba mang kapa mang a ka fumanoa a etsa borapeli bona ba litšoantšo ka lekunutung, e be ea rohakiloeng.” Leha ho le joalo, moruti oa bolumeli e bile e le seithuti Theodoret oa lekholong la bohlano la lilemo o bontša hore “phoso ena” ea ho rapela mangeloi e ne e ntse e le teng moo mehleng ea hae. Ho tla fihlela kajeno, Kereke e K’hatholike e “khothalletsa ba tšepahalang ho rata, ho hlompha le ho kōpa thuso ho mangeloi,” e phahamisa “’Misa le Litšebeletso ho hlompha mangeloi a basireletsi.”—New Catholic Encyclopedia, moqolo I, leqephe 515.
12. Baruti ba bohata e ka ’na eaba ba nahanne joang hore borapeli ba mangeloi bo ne bo amoheleha?
12 A sebelisa kemiso ea motheo ea ho bea mabaka a tšoanang le eo ea baruti ba bolumeli ba K’hatholike, mohlomong moruti oa bohata o ne a ka ’na a re: ‘Mangeloi a na le tokelo e babatsehang hakaakang! Na Molao oa Moshe ha o-oa ka oa fetisoa ka oona? Na ha a haufi le Molimo leholimong? Ka sebele re lokela ho fa bana ba matla tlhompho e ba lokelang! Na hoo ho ne ho ke ke hoa bontša boikokobetso ba ’nete ka lehlakoreng la rona? Ho feta moo, Molimo o phahame haholo, ’me rōna batho re fatše haholo! Ka hona, mangeloi a ka sebeletsa e le babuelli ba rōna ha re atamela Molimo.’
13. (a) Na borapeli ba mangeloi boa amoheleha? (b) Moruti oa bohata o ne ’ “a ikemela ka” lintho tseo a li boneng’ joang?
13 Leha ho le joalo, ho rapela mangeloi ka mokhoa leha e le ofe, ho phoso. (1 Timothea 2:5; Tšenolo 19:10; 22:8, 9) Empa moruti oa bohata o ne a tla leka ho qhelela khang ena ka thoko ka ‘“ho ikemela ka” lintho tseo a li boneng.’ Ho latela The Vocabulary of the Greek Testament, polelo ena e ne e sebelisoa “malumeling a sephiri ho bontša tlhoro ea tšebeletso ea kamohelo, ha ea amoheloang a ‘bea leoto’ monyako oa bophelo bo bocha boo joale a bo kopanelang le molimo.” Ka ho sebelisa mantsoe a bahetene, Pauluse o ile a soma tsela eo moruti oa bohata a neng a ikhohomosa ka eona ka hore o na le temoho e khethehileng—mohlomong le ho ipolela hore o bile le lipono tse phahametseng matla a tlhaho.
14. Baruti ba bohata ba ne ba ‘ikhohomosa ka sebopeho sa nama sa kelello’ joang?
14 Leha ho le joalo, le hoja a ipolela hore ke oa moea, moruti oa bohata o ne a hlile a ikhohomositse ntle ho lebaka ka baka la sebopeho sa nama sa kelello ea hae. Nama ea boetsalibe e ne e silafatsa ponahalo ea hae le litšusumetso tsa hae. A ‘ikhohomositse’ le ho ikhantša, kelello ea hae e ne e le ‘mesebetsing e mebe.’ (Ba-Kolosse 1:21) Ho hobe le ho feta, o ne a sa itšoarella ka matla ka hlooho Kreste, hobane o ne a sekametse haholo likhopolong-taba tsa lefatše ho feta lithuto tsa Jesu.
Na ho Ntse ho le Kotsi?
15. (a) Ke maikutlo afe a hlokomelehang har’a Bakreste ba bang kajeno? (b) Maikutlo a joalo a hlaha hokae, ’me a bapa joang le keletso ea Bibele?
15 Moputso oa bophelo bo sa feleng—hore na ke leholimong kapa lefatšeng la paradeise—bo ntse bo beiloe ka pel’a bahlanka ba Jehova. Ke ’nete, ba neng ba lumela tsebong le balumeli ba Sejode khale ba felile. Empa ho na le batho hona joale ba ka ’nang ba thibela Mokreste hore a fumane moputso ona. Ba ka ’na ba se ke ba etsa joalo ka boomo. Leha ho le joalo, kaha ba itumelletse hore ba angoe ka ho sa lokelang ke ‘bohlale le mashano a lefeela’ a tsamaiso ena, ba ka ’na ba re:
‘Ke leka ho tšepahala, empa ho thata ha u tsamaisa khoebo. Lefatše lena ke la boithati, ’me ka linako tse ling u tlameha ho sekisetsa.’ (Bapisa maikutlo ana le Liproverbia 11:1; Ba-Heberu 13:18.)
‘U bolela hore u ntse u le mosali feela oa lelapa? Linako li fetohile! Ke hobane’ng ha u sa batle mosebetsi ’me u etse ho hong ka bophelo ba hao!’ (Bapisa Liproverbia 31:10-31.)
‘Kea tseba hore mosebetsi oa ka o khaola nako ea liboka le tšebeletso ea tšimo haholoanyane. Empa ho hloka chelete e ngata ho tšehetsa mokhoa oa rōna oa bophelo. Hona phoso e hokae ka ho ba le lintho tse seng kae tse ntle?’ (Bapisa monahano ona le Luka 21:34, 35; 1 Timothea 6:6-8.)
‘Ke tenoa ke ho be esale ke utloa baholo ba bua ka tšebeletso ea tšimo! Ke sebetsa beke eohle ’me ke lokela ho phomola mafelong a beke.’ (Bapisa Luka 13:24, Mareka 12:30.)
‘Bopula-maliboho hase ba motho e mong le e mong. Ntle ho moo, boemong ba moruo oa kajeno u hloka thuto ea univesithi haeba u tla atleha.’ (Bapisa sena le Mattheu 6:33; 1 Ba-Korinthe 1:19, 20; 1 Timothea 6:9-11.)
Ho nahana ka lintho tse bonahalang le tsa nama ke karolo ea “litaba tsa qalo tsa lefatše”—maikutlo le litumelo tsa bohlokoa tsa lefatše! Ho inehela ho hona ho ka baka kotsi ea moea e ke keng ea lokisoa.
16. Ba bang ba ka fetoha baahloli ba baikaketsi joang kajeno?
16 Baahloli le baruti ba ikhethileng ba baka kotsi e ’ngoe hape. Joaloka ba-Kolosse, ba ka ’na ba etsa litseko ka litaba tseo e hlileng e leng tsa botho. Hangata ba khetholloa ka “boikokobetso ba boikaketsi.” (Ba-Kolosse 2:16-18, NW) Boikutlo ba bona ba ke halalela ho u feta bo hlahatsa tšusumetso e fosahetseng—takatso ea ho iphahamisetsa ba bang. Hangata ba iketsa ba “lokileng ka ho fetisisa,” ba potlakela ho fetela ka ’nģane ho se builoeng kapa se phatlalalitsoeng ke “mohlanka ea khabane.” Kahoo ba ka ’na ba rotetsa likhanyetso ka litaba tse kang boikhathollo, tlhokomelo ea bophelo, mekhoa ea ho apara le ho itlhopha, kapa tšebeliso ea lino tse tahang. (Moeklesia 7:16; Mattheu 24:45-47) Ka hona tlhokomelo e khelositsoe litabeng tsa moea ’me e lebisitsoe litakatsong tsa nama.—Bapisa 1 Timothea 6:3-5.
17, 18. (a) Ba bang ba ‘ikemetse ka’ maikutlo a bona a botho joang, ’me ke hobane’ng ha hoo ho le kotsi? (b) Thuto ea rōna e latelang e tla bua ka eng?
17 Kajeno, ba bang ba bile ba ea hole hoo ba ‘ikemelang ka’ maikutlo a bona a botho Mangolong, kapa ba ipolela hore ba na le temoho e khethehileng. Mosali e mong, a e-na le selemo feela a kolobelitsoe, a ipolela hore ke e mong oa batlotsuoa ’me a nahana hore hona ho nea maikutlo a hae matla a eketsehileng. Kahoo a bolela takatso e matla ea ho “ruta le ho khothatsa ba bang” ka tekanyo e ’ngoe e phahameng. (Empa bona 1 Timothea 2:12.) Kaha Jehova o hloile “boikhantšo le boikhohomoso,” Bakreste ba lokela ho talima maikutlo a bona ka mokhoa o leka-lekaneng. (Liproverbia 8:13) Ba qoba leraba la ho “ikhohomosa ntle ho lebaka ka baka la sebopeho sa nama sa kelello ea [bona].” (Ba-Kolosse 2:18, NW) Bohle ba etelletsang likhopolo tsa bona pele ’me ba bea keletso ea “mohlanka ea khabane” ea khethiloeng oa Kreste ka mosing ha baa itšoarella ka matla hloohong. Joale, ka sebele lipaki tse tšepahalang tsa Jehova li lokela ho itebela khahlanong le tšusumetso eo e seng ea bomolimo e ka li amohang moputso oa bophelo.
18 Satane o ntse a sebelisa motho ho sitisa batho ba bang ho fumana bophelo. Tse ling tsa litsela tseo Diabolose a sebelisang bohlale boo ka tsona ke life? Hona paki ea Jehova e ka itšoarella ka matla joang moputsong?
Na U Sa Hopola?
◻ Ke litšusumetso life tsa bolumeli tse neng li sokela Bakreste Kolosse ea boholo-holo?
◻ Ke litšusumetso life tse neng li khetholla ba neng ba tla amoha Bakreste “moputso”?
◻ Bakreste ba bang kajeno ba bontša joang hore ba susumelitsoe ke “litaba tsa qalo tsa lefatše”?
◻ Baruti ba bohata ba ka ’na ba khannela Bakreste tseleng e fosahetseng joang?
[Setšoantšo se leqepheng la 12]
“Borapeli ba mangeloi” ba sokela phutheho ea Bokreste Kolosse. Ka ho tšoanang borapeli ba litšoantšo bo phehelletse har’a ba ipolelang hore ke Bakreste ho tla fihlela kajeno
[Setšoantšo se leqepheng la 14]
Hlokomela ba tla u susumetsa ka monahano oa lefatše!