Lefatše le Nang le Maikutlo a Sothehileng ka Botšepehi

Lefatše le Nang le Maikutlo a Sothehileng ka Botšepehi

E NE e le Labohlano, ho le mofuthu nakong ea mantsiboea Tel Aviv, Iseraele, ha mohlankana e mong a fihla a ema le bacha ba bang ba letileng ka ntle ntlong ea boithabiso ba bosiu. Metsotsoana hamorao seqhomane se senyang se ile sa tsekolla mokhopi ona likoto.

E mong oa ba ipolaeang ka ho qhomisa libomo o ne a ipolaile ’me ka mabifi a bolaile bacha ba bang ba 19. Hamorao e mong ea thusang ka tsa bongaka o ile a bolella batlalehi ba litaba a re: “Litho tsa ’mele li tletse hohle, kaofela ke bacha, ke lirathana—ke pono e tšosang ka ho fetisisa eo nkileng ka e bona.”

Thurstan Brewin, o ile a ngola ho The Lancet, a re: “Litšoaneleho tse ratoang ke e mong le e mong tse kang botšepehi, ke tsona . . . , tse ka bakang lintoa ka ho eketsehileng le ho etsa hore ho be thata ho li felisa.” E, ho qala ka Lintoa tsa Bolumeli tsa Bokreste-’mōtoana ho fihlela lipolaong tsa matšoele-tšoele tsa Jeremane ea Bonazi, histori ea batho e tletse mali a ba bolailoeng ka lebaka la botšepehi.

Liphofu Tse Eketsehang Tsa ho se Tšepahale

Re ke ke ra latola hore botšepehi bo etsoang ka cheseho e feteletseng bo ka senya, empa ho se tšepahale le hona ho ka tsekolla sechaba. Botšepehi ke ho se koenehele motho kapa lipakane ’me bo akarelletsa ho khomarela ka tieo har’a liteko tsohle tsa hore u tlohele kapa u eke. Le hoja batho ba bangata ba bolela hore ba rata botšepehi ba mofuta ona, mahlomola a teng ke hore batho ba hloka botšepehi ka malapeng—hona moo bo hlileng bo hlokahalang teng. Tlhalo e jele setsi, e totisoa ke ho etelletsa pele moea oa boikhotsofatso, maima le mathata a bophelo ba letsatsi le letsatsi le liphello tsa bofebe bo tletseng hohle. Joalokaha ho etsahetse tabeng ea ba bolailoeng ke bomo Tel Aviv, hangata bacha ke bona liphofu tse se nang molato.

Tlaleho e ’ngoe e re: “Hangata ha lelapa le hloka botsitso ka lebaka la tlhalo, karohano, le ho ba le motsoali a le mong, thuto ea bana ea horeletseha.” Bashemane ba malapa ao bo-’mè e leng bona batsoali ba le bang, ke bona ba atisang ho ba bothateng bo khethehileng ba ho horeletseha litabeng tsa thuto, ho ipolaea le tlōlo ea molao e etsoang ke bana. Selemo se seng le se seng, batsoali ba bana ba milione ba United States baa hlalana, ’me selemong sefe kapa sefe, halofo ea bana bohle ba tla hlaha ka sona ba hlahela malapeng a batsoali ba nyalaneng ba naha eo, ho ka etsahala hore batsoali ba bona ba be ba hlalane ha bana bao ba le lilemo li 18. Lipalo-palo li bontša hore tebello e bohloko ka mokhoa o tšoanang bakeng sa bacha ba bangata ba likarolong tse ling tsa lefatše.

Na ho Thata Haholo ho Boloka Botšepehi?

Ho se tšepahale ho teng hona joale maemong a tloaelehileng ho etsa hore mantsoe a Morena Davida e be a loketseng ho feta neng kapa neng, ha a re: “U mpholose, Jehova, kaha ea tšepahalang o felile; etsoe batho ba tšepahalang ba nyametse ho bara ba batho.” (Pesaleme ea 12:1) Ke hobane’ng ha ho hloka botšepehi ho atile hakaale-kaale? Ha Roger Rosenblatt a ne a ngola makasineng ea Time, o ile a re: “Le hoja botšepehi e le molao o khabane, re tletse tšabo, ho ikhalala, ho nka menyetla le ho rata maemo hoo ho ke keng ha lebelloa hore bofokoling bona ba rōna re be ba tšepahalang ka linako tsohle.” Bibele e hlalosa linako tsena tseo re phelang ho tsona ka ho toba, e re: “Batho e tla ba baithati, . . . ba sa tšepahaleng, ba se nang lerato la tlhaho.”—2 Timothea 3:1-5.

Ha re nahana ka tšusumetso e matla eo botšepehi—kapa ho hloka botšepehi—bo nang le eona monahanong le liketsong tsa motho, re ka ’na ra botsa, ‘Ke mang eo re tšoanelang ho tšepahala ho eena?’ Hlokomela hore na sehlooho se latelang se re’ng ka potso ena.

[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng e leqepheng la 3]