Watchtower—MAKTABA KU ENTERNETE
Watchtower
MAKTABA KU ENTERNETE
Kiswahili (Congo)
  • BIBLIA
  • VICHAPO
  • MIKUTANO
  • g21 na. 3 uku. 6-7
  • Vitu Vyenye Uzima Vinaonyesha Nini?

Hakuna video juu ya habari yenye umechagua.

Pole, kulikuwa kosa fulani wakati video ilikuwa inajaribu kusoma.

  • Vitu Vyenye Uzima Vinaonyesha Nini?
  • Amuka!—2021
  • Habari za Kufanana na Zile
  • Kuko Kitu Yenye Uzima Yenye Tunaweza Kuona Kuwa ya Bure-bure?
    Vitu Vyenye Uzima Vilianza Namna Gani?—Maulizo 5 ya Kujiuliza
  • Maulizo Mawili Tunayopaswa Kuuliza
    Amuka!—2015
  • Vitu Vyenye Uzima Vilianza Namna Gani?
    Vitu Vyenye Uzima Vilianza Namna Gani?—Maulizo 5 ya Kujiuliza
  • Chembe Zako—Zinaweka Habari Nyingi Sana!
    Amuka!—2015
Amuka!—2021
g21 na. 3 uku. 6-7
Picha yenye kuonyesha ndani ya chembe ya chachu.

Chembe ya chachu ni ya ajabu kabisa. Iko na kiini (noyau) yenye kupangwa muzuri kabisa, yenye ndani yake muko ADN. Na iko na vitu vyenye kuwa sawa mashine za kidogo-kidogo sana zenye zinapanga, zinasafirisha na kubadilisha mamolekile. Ile mambo yote ni ya maana juu chachu iendelee kuishi.

Vitu Vyenye Uzima Vinaonyesha Nini?

Vitu vyenye uzima vyenye kutuzunguka vinakomalaka, vinatembeaka na vinazalanaka. Vinafanya dunia ikuwe yenye kupendeza sana tofauti na sayari zingine. Na leo, watu wanajua mambo mingi sana kuliko zamani. Vitu vyenye uzima vinaonyesha kama kuko mwenye aliviumba ao vilijitokea? Fikiria mawazo yenye kufuata.

Namna vitu vyenye uzima viko inaonyesha kama vilifanywa. Vitu vyenye uzima vinafanyizwa na sehemu za kidogo-kidogo zenye kuitwa chembe. Tunaweza kufananisha chembe na izine za kidogo-kidogo zenye kufanya kazi mingi ya ajabu juu vitu vyenye uzima viendelee kuishi na vizalane. Hata vitu vyenye uzima vya kidogo sana vinatumika mu njia ya ajabu kabisa. Kwa mufano, fikiria chachu yenye inatumiwaka juu ya kutengeneza mikate. Chachu ni kiumbe yenye kuwa na chembe moja tu. Tukiilinganisha na chembe ya mwanadamu, chembe ya chachu inaweza kuonekana kuwa haiko ya ajabu. Hata vile, ile chembe ni ya ajabu kabisa. Chembe za chachu ziko na kiini (noyau) yenye kupangwa muzuri kabisa, yenye ndani yake muko ADN. Zile chembe ziko na vitu vyenye kuwa sawa mashine za kidogo-kidogo sana zenye zinapanga, zinasafirisha na kubadilisha mamolekile. Ile mambo yote ni ya maana juu chachu ziendelee kuishi. Wakati chembe ya chachu inakosa chakula, inaachaka kufanya kazi na inabakia tu sawa yenye inalala. Njo maana chachu inaweza kuwekwa wakati murefu mu mafiga bila kufa. Na wakati itaomba kuitumikisha, itakuwa ingali natumika muzuri.

Kwa miaka mingi wanasayansi wamejifunza chembe za chachu, juu waweze kuelewa muzuri chembe za mwanadamu. Hata vile, wangali na mambo mingi ya kujifunza. Ross King, profesa ku Masomo ya Juu ya Teknolojia mu Suède, anasema hivi: “Hata watu wenye kujifunza mambo ya biolojia wakutane wote juu ya kuchunguza kitu yenye uzima yenye inaonekana kuwa yenye haiko ya ajabu, sawa vile chachu, hawawezi kuielewa muzuri.”

Unawaza namna gani? Chembe ya chachu, yenye iko ya ajabu na yenye watu wameshindwa kuelewa muzuri kabisa, ilijitokeza yenyewe ao kuko mwenye aliifanya?

Kitu yenye uzima inatokanaka tu na kitu ingine yenye uzima. Molekile zenye kuitwa nikleotide njo zinafanyizaka ADN. Kila chembe ya mwanadamu iko na nikleotide miliare 3.2. Zile nikleotide ni zenye kupangwa kwa utaratibu kabisa juu chembe iweze kutokeza anzime na proteine.

Wanasayansi wanasema kama ikiwa nikleotide zinajaribu kujikutanisha pamoja kwa bahati mara mamiliare na mamiliare, ni mara moja tu njo zinaweza kufanikiwa kujipanga kwa utaratibu wenye unawezesha chembe itokeze anzime na proteine. Kusema kweli ile ni jambo yenye haiwezekane kabisa.

Wanasayansi wameshindwa kuonyesha kama uzima unaweza kutokea ku vitu vyenye havina uzima.

Mwanadamu iko tofauti na viumbe vingine. Siye wanadamu tuko na uwezo mbalimbali wenye unafanya tufurahie kabisa maisha kuliko viumbe vingine. Tuko na uwezo wa hali ya juu wa kutengeneza vitu, tunaweza kujifunza kuishi muzuri na wengine, na tuko na uwezo wa kuonyesha namna tunajisikia. Tunaweza kufurahia kabisa onjo, harufu, sauti, rangi, na kuona mambo mbalimbali. Tunaweza kupanga mambo yenye tutafanya mu siku zenye ziko nakuya na tunaweza kutafuta kujua juu ya nini tuko naishi.

Unawaza namna gani? Tuko na ile uwezo mbalimbali ni juu tukiikosa tutashindwa kuishi na kuzalana? Ao ile uwezo mbalimbali inaonyesha kama uzima ni zawadi yenye Muumbaji mwenye upendo ametupatia?

Adam ni roboti yenye ilitengenezwa juu ya kuchunguza chembe za chachu

Ile roboti iko na ukubwa wa motokari ya kidogo. Iko na frigo, vitu vyenye kufanana mikono, makamera, na ordinatere ine. Ile mashine ya hali ya juu imefanywa juu ya kuchunguza muzuri chembe za chachu. Na imeweza kufanya vile bila kusaidiwa sana na mwanadamu.

Mwanasayansi anasimama pembeni ya roboti yenye kuitwa Adam, yenye ilitengenezwa juu ya kujifunza chembe za chachu.

Mutu akikuambia kama ile mashine ilijitokeaka tu yenyewe bila mutu kuifanya, utaamini? Bila shaka hapana. Hata chembe yenye inaonekana kuwa ya kawaida kati ya vitu vyenye uzima ni ya ajabu sana kuliko roboti. Kama kuko mutu mwenye alitengenezaka roboti, halafu chembe zenye kuishi zilijitokeaka zenyewe?

Ukipenda kupata mifano ya mambo yenye kuonyesha kama vitu vyenye uzima vyenye viko mu ulimwengu vilifanywa, tafuta habari na video zenye kichwa “Kitu Hiki Kilijifanya Chenyewe?” ku jw.org.

    Vichapo vya Swahili (Congo) (1996-2025)
    Toka
    Ingia
    • Kiswahili (Congo)
    • Tumia Wengine
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kanuni za Matumizi
    • Kanuni za Kutunza Siri
    • Paramètres Kuhusu Kutunza Siri
    • JW.ORG
    • Ingia
    Tumia Wengine