МАҚОЛАИ ОМӮЗИШИИ 26
Дар пастиву баландиҳои зиндагӣ якдигарро дастгирӣ кунед
«Ҳамаатон ҳамфикр, ҳамдард, бародардӯст, дилсӯз ва фурӯтан бошед» (1 ПЕТ. 3:8).
СУРУДИ 50 Муҳаббати илоҳӣ, ки ба мо намуна аст
ПЕШГУФТОРa
1. Чӣ тавр мо ба Падари меҳрубонамон, Яҳува, пайравӣ карда метавонем?
ЯҲУВА моро бениҳоят дӯст медорад (Юҳ. 3:16). Ва мо низ мехоҳем ба Падари меҳрубонамон пайравӣ кунем. Барои ҳамин мо кӯшиш мекунем, ки ба ҳама одамон, «махсусан ба ҳамимонони худ» «ҳамдард, бародардӯст, дилсӯз» бошем (1 Пет. 3:8; Ғал. 6:10). Вақте бародару хоҳарон бо вазъиятҳои душвор рӯ ба рӯ мешаванд, мо бояд ба онҳо кӯмак кунем.
2. Дар ин мақола мо чиро муҳокима мекунем?
2 Ҳамаи онҳое, ки қисми оилаи Яҳува будан мехоҳанд, хоҳ нохоҳ бо мушкилиҳо дучор мешаванд (Марқ. 10:29, 30). Бо наздик шудани анҷоми ин тартибот эҳтимол мо бо озмоишҳои зиёдтар дучор шавем. Чӣ тавр мо ба якдигар кӯмак карда метавонем? Дар ин мақола мо аз саргузашти Лут, Айюб ва Ноомӣ барои худ дарс мегирем. Ҳамчунин дида мебароем, ки бародару хоҳарони мо имрӯз аз кадом мушкилиҳо азоб мекашанд ва мефаҳмем, ки чӣ тавр онҳоро дастгирӣ кунем.
ПУРСАБР БОШЕД
3. Чуноне, ки 2 Петрус 2:7, 8 нишон медиҳад, Лут чӣ гуна қарори нодуруст қабул кард ва ин чӣ натиҷа овард?
3 Лут қарори нодуруст қабул карда хост дар шаҳри Садӯм зиндагӣ кунад. Бадахлоқии одамони он шаҳр ба авҷи аъло расида буд. (2 Петрус 2:7, 8-ро хонед.) Ҳарчанд шаҳри Садӯм шаҳри обод ва зебову хуррам буд, Лут баъд аз кӯчидан ба он ҷой бо бисёр мушкилиҳо рӯ ба рӯ шуд (Ҳас. 13:8–13; 14:12). Зани ӯ шояд ба он шаҳр ё ба баъзе одамони он ҷой сахт дил баста буд, ки аз боиси ин ӯ ба Яҳува беитоатӣ кард. Вақте бо ғазаби Худо ба он шаҳр аз осмон оташ ва сулфур борид, зани Лут ҳаёташро аз даст дод. Ва дар бораи ду духтари ӯ фикр кунед. Мардоне, ки ба онҳо номзад шуда буданд, дар Садӯм нобуд гаштанд. Лут хонаву дар, молу мулк ва аз ҳама дардовараш, занашро аз даст дод (Ҳас. 19:12–14, 17, 26). Ин душвориҳо оқибати қарори нодурусти Лут буд. Вале ба ин нигоҳ накарда Яҳува нисбати ӯ пурсабрӣ зоҳир кард. Чӣ тавр?
Яҳува аз раҳм фариштагонашро фиристод, то Лут ва оилаашро наҷот диҳад. (Ба сархати 4 нигаред.)
4. Чӣ тавр Яҳува нисбати Лут пурсабрӣ зоҳир кард? (Ба расми муқоваи маҷалла нигаред.)
4 Лут худаш дар Садӯм зиндагӣ карданро интихоб карда бошад ҳам, Яҳува ба ӯ раҳмаш омада фариштагони Худро фиристод, то ӯ ва оилаашро наҷот диҳад. Фариштагон Лутро шитоб кунонда гуфтанд, ки ҳарчи зудтар бо оилааш Садӯмро тарк кунад. Лекин ба ҷойи даррав иҷро кардани ин амр ӯ «дер мекард». Аз ин рӯ фариштагон дасти онҳоро гирифта барои аз шаҳр берун баромадан кӯмак карданд (Ҳас. 19:15, 16). Баъд фариштагон ба ӯ гуфтанд, ки ба кӯҳистон гурезад. Вале Лут боз ба ҷойи он ки зуд итоат кунад, аз Яҳува хоҳиш кард, ки ба шаҳри дар наздикӣ буда равад (Ҳас. 19:17–20). Яҳува босаброна Лутро гӯш кард ва барои ба он шаҳр рафтан иҷозат дод. Чанд вақт пас, Лут аз зиндагӣ кардан дар он шаҳр тарсида ба ҳар ҳол ба кӯҳистоне, ки Яҳува дар аввал гуфта буд, кӯчид (Ҳас. 19:30). Дар ҳақиқат, Яҳува нисбати Лут пурсаброна рафтор кард! Чӣ тавр мо ба Ӯ пайравӣ карда метавонем?
5, 6. Мувофиқи 1 Таслӯникиён 5:14 чӣ тавр мо ба Яҳува пайравӣ карда метавонем?
5 Мисли Лут шояд ягон ҳамимони мо дар ҳаёташ қарори нодуруст қабул карда аз оқибатҳои он хеле азоб мекашад. Дар чунин ҳолат мо чӣ тавр рафтор карда метавонем? Шояд забонамон хораду мо гуфтан хоҳем, ки ӯ чизеро, ки кошт, ҳамонро даравида истодааст ва ин дар ҳақиқат рост аст (Ғал. 6:7). Лекин хуб мебуд, то мо ҳамон хеле ки Яҳува нисбати Лут карда буд, амал кунем. Чӣ тавр?
6 Яҳува фариштагонашро на танҳо барои огоҳ кардани Лут фиристод, балки ба Лут кӯмак кард, то аз офате, ки дар Садӯм бояд рӯй медод, наҷот ёбад. Ба ин монанд, агар мо бинем, ки ягон бародар ё хоҳар қароре қабул карданист, ки оқибатҳои нохуш дорад, мо ӯро аз ин хатар огоҳ мекунем. Лекин агар вай барои ба кор бурдани маслиҳати ба Каломи Худо асосёфта сустӣ кунад-чӣ? Ба ҳар ҳол, мо бояд нисбати ӯ пурсабр бошем ва кӯмак карданро давом диҳем (1 Юҳ. 3:18). Ба ёд оред, ки он ду фаришта чӣ тавр ба Лут ёрдам карданд. Мо низ бояд ба маънои рамзӣ дасти он бародар ё хоҳарро гирифта барои дуруст рафтор кардан ба ӯ ёрдам кунем. (1 Таслӯникиён 5:14-ро хонед.)
7. Яҳува нисбати Лут чӣ ақида дошт ва мо чӣ тавр ба Ӯ пайравӣ карда метавонем?
7 Яҳува метавонист диққаташро ба камбудиҳои Лут равона кунад. Лекин Ӯ ба воситаи Петруси расул Лутро марди росткор номид. Чӣ хушбахтист, ки Яҳува диққаташро ба камбудиҳои мо равона намекунад (Заб. 129:3). Оё мо низ метавонем ба бародару хоҳарон бо чашми Яҳува нигарем? Агар диққатамонро ба хислатҳои хуби онҳо равона кунем, он гоҳ нисбаташон пурсабр будан осонтар мегардад. Ва онҳо низ шояд кӯмаки моро бо хурсандӣ қабул кунанд.
ДИЛСӮЗ БОШЕД
8. Дилсӯзӣ моро ба чӣ бармеангезад?
8 Айюб низ мусибатҳои сахтро аз сар гузаронда буд, лекин на мисли Лут аз сабаби қарори нодурусташ. Айюб тамоми молу мулк, обрӯву эътибори дар ҷамъият доштааш ва ҳатто саломатиашро аз даст дод. Аз ҳама бадтараш ин ки ӯ ва занаш аз ҳамаи фарзандони худ маҳрум шуданд. Айюбро инчунин се дӯстони бардурӯғаш айбдор карданд. Барои чӣ онҳо ба Айюб дилсӯзӣ карда натавонистанд? Як сабабаш дар он буд, ки онҳо дарди дили Айюбро то охир гӯш накарда ба вазъияти ӯ танҳо рӯякӣ баҳо доданд. Дар натиҷа онҳо дарҳол ба хулосаи нодуруст омада ба мусибатҳояш худи Айюбро айбдор карданд. Чӣ тавр мо аз чунин хато даргурез буда метавонем? Дар хотир доред, ки вазъияти шахсро танҳо Яҳува пурра медонад. Аз ин рӯ вақте ягон ҳамимонамон ба мушкилие афтода ба шумо дилашро холӣ мекунад, ӯро бодиққат гӯш кунед. Кӯшиш кунед дарду ҳиссиёте, ки дар паси суханони ӯ истодаанд, фаҳмед. Танҳо он вақт шумо метавонед ба он бародар ё хоҳар дилсӯзии ҳақиқӣ нишон диҳед.
9. Дилсӯзӣ моро аз чӣ бозмедорад ва барои чӣ?
9 Дилсӯзӣ ба мо кӯмак мекунад, ки дар бораи бародар ё хоҳаре, ки бо душворӣ дучор шудааст, ғайбат накунем. Одами ғайбатчӣ ҷамъомадро обод намекунад; ӯ ягонагии онро вайрон мекунад (Мас. 20:19; Рум. 14:19). Вай ба ҷойи сабук кардани дарди шахс, бо суханони беандешаи худ дарди ӯро дучанд карда метавонад (Мас. 12:18; Эфс. 4:31, 32). Аз ин рӯ хуб мебуд, ки мо дар он шахси хатохӯрда хислатҳои хубро кобем ва барои кӯмак кардан имконият ҷӯем.
Агар бародар ё хоҳаре ҳангоми зиқӣ суханони сахт гӯяд ҳам, ӯро бодиққат гӯш кунед ва мавриди мувофиқро ёфта ба ӯ суханони тасаллибахш гӯед. (Ба сархатҳои 10 ва 11 нигаред.)c
10. Суханони Айюб 6:2, 3 ба мо чиро таълим медиҳанд?
10 Айюб 6:2, 3-ро хонед. Баъзан Айюб аз пурзӯрии дардаш суханони сахт мегуфт. Лекин баъдтар аз баъзе гуфтаҳояш пушаймон шуд (Айюб 42:6). Мисли Айюб имрӯз низ шахсе, ки мушкилиҳои сахтро аз сар гузаронида истодааст, шояд баъзан нафаҳмида суханони сахт гӯяд ва баъдтар пушаймон шавад. Мо дар ин ҳолат бояд чӣ тавр муносибат кунем? Ба ҷойи танқид кардани ӯ мо бояд дилсӯз бошем. Дар ёд доред, ки Яҳува ҳеҷ гоҳ он душвориву азобҳоеро, ки мо имрӯз дорем, намехост. Ӯ медонад, ки ранҷу азоб барои инсон нотабиӣ аст. Агар ягон ҳамимонамон зери фишори дарду азоб андеша накарда суханони сахт гӯяд, мо низ бояд ба ӯ фаҳмиш зоҳир кунем. Ҳатто агар ӯ дар бораи Яҳува ё мо ягон чизи нодуруст гӯяд, мо набояд зуд ба ғазаб оем ё ӯро барои чунин суханонаш танқид кунем (Мас. 19:11).
11. Чӣ тавр пирон ҳангоми маслиҳат додан ба Элиҳу пайравӣ карда метавонанд?
11 Шахсе, ки аз сабаби ин ё он душворӣ сахт зиқ аст, шояд ба маслиҳат ё насиҳат мӯҳтоҷ бошад (Ғал. 6:1). Пирон дар ин лаҳза чӣ хел амал мекунанд? Онҳо бояд ба намунаи Элиҳу пайравӣ кунанд. Элиҳу ба Айюб ҳамдардии самимӣ зоҳир кард (Айюб 33:6, 7). Ӯ аввал дарди дили Айюбро бодиққат гӯш карда, танҳо баъд ба ӯ маслиҳат дод. Пирон низ мисли Элиҳу кӯшиш мекунанд, ки аввал шахси ғамгинро бодиққат гӯш карда вазъияти ӯро фаҳманд. Сипас, бо маслиҳати худ онҳо ба дили ӯ таъсир карда метавонанд.
ТАСАЛЛӢ ДИҲЕД
12. Марги шавҳару ду фарзандаш ба Ноомӣ чӣ тавр таъсир кард?
12 Ноомӣ зани худотарсе буд, ки Яҳуваро дӯст медошт. Вале баъди марги шавҳару ду писараш, ӯ чунон рӯҳафтода шуд, ки хост номи ӯро Ноомӣ неву «Марро» хонанд, ки маънояш «Талхком» аст (Рут 1:3, 5, 20, эзоҳ, 21). Келинаш Рут дар тамоми ғаму андӯҳаш ҳамроҳи ӯ буд. Рут ба Ноомӣ на танҳо чун дастёр чизҳои лозимаро муҳайё мекард, балки ӯро ҳамчунин тасаллӣ медод. Рут бо суханони одиву самимӣ ба Ноомӣ муҳаббаташро зоҳир мекард ва ӯро дастгирӣ менамуд (Рут 1:16, 17).
13. Чаро онҳое, ки ҳамсарашон вафот кардааст, ба дастгирӣ мӯҳтоҷанд?
13 Вақте яке аз ҳамимонони мо ҳамсарашро аз даст медиҳад, ӯ ба дастгирии мо мӯҳтоҷ мешавад. Зану шавҳар мисли ду дарахте мебошанд, ки дар паҳлӯи якдигар шинонда шудаанду якҷоя месабзанд. Дар давоми солҳои зиёд одатан решаи чунин дарахтон бо ҳам зич мепечанд. Агар яке аз дарахтонро решакан кунанд, дарахти дигар сахт осеб мебинад. Ба ин монанд, вақте ҳамсари ягон шахс вафот мекунад, вай аз ғаму андӯҳ дурудароз азоб мекашад. Паулаb ном хоҳар, ки шавҳараш ногаҳон вафот кард, мегӯяд: «Ҳаётам гӯё чаппаву роста шуд ва ман худро оҷизу нотавон ҳис мекардам. Дӯсти беҳтаринамро аз даст додам. Бо шавҳарам ман дар бораи ҳама чиз гап зада метавонистам. Вай ба ғаму шодии ман шарик буд. Вақте ман дар бораи душвориҳоям гап мезадам, ӯ маро бодиққат гӯш мекард. Ҳоло бошад, ман ҳис мекунам, ки гӯё нисфи тани маро бурида партофтаанд».
Чӣ тавр мо онҳоеро, ки ҳамсарашон вафот кардааст, дастгирӣ карда метавонем? (Ба сархатҳои 14 ва 15 нигаред.)d
14, 15. Чӣ тавр мо шахсеро, ки ҳамсарашро аз даст додааст, тасаллӣ дода метавонем?
14 Чӣ тавр мо онҳоеро, ки ҳамсарашон вафот кардааст, дастгирӣ карда метавонем? Қадами муҳим ин аст, ки мо бояд бо онҳо гап занем. Шояд сухани мувофиқ ёфтан бароямон душвор бошад ва мо метарсем, ки ягон сухани ноҷо нагӯем. Паула, ки оидаш дар боло гуфтем, қайд мекунад: «Ман мефаҳмам, ки дилбардорӣ кардани шахси мотамзада осон нест. Одамон метарсанд, ки ягон сухани бемавқеъ гуфта боз дили ӯро наранҷонанд. Вале аз хомӯш истодан, ягон чизи бемавқеъ гуфтан беҳтар аст». Шахси ғамзада интизор нест, ки мо ба ӯ ягон фикри чуқур ё хирадмандонае гӯем. Паула мегӯяд: «Ҳатто суханони одии “афсӯс, ки ин хел шуд”, маро таскин мебахшид».
15 Вилям, ки занаш чанд сол пеш вафот карда буд, мегӯяд: «Вақте дигарон дар бораи занам хотираҳои некро ба хотир меоранд, ман хушҳол мешавам. Ин маро боварӣ мебахшад, ки дигарон ӯро дӯст медоштанд ва ҳурмат мекарданд. Чунин сӯҳбатҳо маро бисёр дастгирӣ мекунанд, зеро занам барои ман хеле азиз буд ва ба ҳаётам маънои зиёд мебахшид». Бевазане бо номи Бианка мефаҳмонад: «Ман тасаллӣ меёбам вақте дигарон ҳамроҳам дуо мегӯянд ва ба ман як-ду фикрро аз Каломи Худо мехонанд. Вақте онҳо дар бораи шавҳарам нақл мекунанд ё дар бораи вай нақл кардани маро гӯш мекунанд, ин ба ман тасаллӣ мебахшад».
16. а) Барои онҳое, ки шахси наздикашонро аз даст додаанд, мо чӣ кор карда метавонем? б) Мувофиқи Яъқуб 1:27 мо чӣ гуна вазифа дорем?
16 Чи тавре ки Рут ҳамроҳи Ноомӣ монда ҳамеша ӯро дастгирӣ мекард, мо низ бояд ба одаме, ки шахси наздикашро аз даст додааст, доимо кӯмак расонем. Паула, ки оидаш дар боло гуфтем, чунин мегӯяд: «Рӯзҳои аввал баъди вафоти шавҳарам, дигарон маро бисёр дастгирӣ мекарданд, лекин баъди чанд вақт ҳама аз нав бо корҳои ҳаррӯзаи худ банд шуданд. Ҳаёти ман бошад, тамоман дигар шуд. Аз марги шахси наздик чанд моҳ ва ҳатто чанд сол гузарад ҳам, каси мотамзада ба худ омаданаш душвор аст. Вақте дӯстон инро дарк карда одамро минбаъд низ дастгирӣ мекунанд, ин ӯро беандоза тасаллӣ медиҳад». Албатта, ҳар кас мусибатро ба таври гуногун аз сар мегузаронад. Баъзеҳо нисбатан тез ба худ меоянд ва ба вазъияти нав мутобиқ мешаванд. Дигарон бошанд, ҳар бор вақти кардани ин ё он коре, ки пеш бо ҳамсарашон мекарданд, ҷойи ӯро холӣ дида аламашон тоза мегардад. Яҳува моро вазифадор кардааст, ки дар бораи онҳое, ки ҳамсари азизашонро аз даст додаанд, ғамхорӣ кунем. Биёед, ин вазифаи пуршарафи худро ҳеҷ гоҳ аз хотир набарорем. (Яъқуб 1:27-ро хонед.)
17. Чаро онҳое, ки ҳамсарашон партофта рафтанд, ба кӯмак мӯҳтоҷанд?
17 Баъзеҳоро ҳамсарашон партофта мераванд, ки ин ба онҳо ғаму андӯҳ ва дарди сахт меорад. Ҷойс ном хоҳар, ки шавҳараш ӯро партофта назди зани дигар рафт, чунин мегӯяд: «Дарди ҷудоӣ чунон сахт буд, ки ба фикрам агар шавҳарам мемурд, ман то ин дараҷа намесӯхтам. Агар ӯ аз ҳодисаи нохуш ё аз касалӣ мемурд, гапи дигар буд. Лекин шавҳарам дидаву дониста маро партофта рафт. Аз ин ман худро беқадру ночиз ҳис мекардам».
18. Ба онҳое, ки ҳамсарашон дигар нестанд, мо чӣ тавр кӯмак карда метавонем?
18 Вақте мо ба касоне, ки ҳамсарашон дигар ҳамроҳашон нестанд, ғамхорӣ мекунем, мо онҳоро боварӣ мебахшем, ки дӯсташон медорем. Охир дар ин ҳолатҳо онҳо аз ҳарвақта бештар ба дӯстон мӯҳтоҷанд (Мас. 17:17). Чӣ тавр шумо нишон дода метавонед, ки дӯсташон ҳастед? Шумо метавонед онҳоро ба хонаатон барои як пиёла чой даъват кунед. Ё ин ки ҳамроҳашон ба дамгирӣ равед ё хизмат кунед. Баъзан бошад, онҳоро ба ибодати оилавӣ таклиф кардан мумкин аст. Бо кардани ин корҳо шумо Яҳуваро хурсанд мекунед, чунки Ӯ «ба дилшикастагон наздик аст» ва «довари бевазанон» мебошад (Заб. 33:19; 67:6).
19. Ояти 1 Петрус 3:8 моро ба чӣ бармеангезад?
19 Ба қарибӣ, Подшоҳии Худо дар замин ҳукмрониро сар мекунад, он вақт тамоми «андӯҳҳои пештара фаромӯш» мегарданд. Бале, мо рӯзеро бесаброна интизорем, ки «чизҳои пештара ба хотир нахоҳад расид, ва ба дил нахоҳад омад» (Иш. 65:16, 17). Лекин то омадани он рӯз биёед, якдигарро дастгирӣ кунем ва бо гуфтору рафторамон нишон диҳем, ки тамоми оилаи рӯҳонии худро дӯст медорем. (1 Петрус 3:8-ро хонед.)
СУРУДИ 28 Суруди нав
a Лут, Айюб ва Ноомӣ ба Яҳува содиқона хизмат мекарданд, вале ба ҳар ҳол дар ҳаёти худ пастиву баландиҳои зиёдро аз сар гузарониданд. Аз ин мақола мо мефаҳмем, ки аз намунаи онҳо чӣ дарс гирифта метавонем. Ҳамчунин дида мебароем, ки барои чӣ мо бояд бо бародару хоҳароне, ки аз бори гарони душвориҳо азоб мекашанд, пурсабру дилсӯз бошем ва онҳоро тасаллӣ диҳем.
b Номҳо дар ин мақола дигар шудаанд.
c ШАРҲИ РАСМҲО: Бародаре хеле зиқ аст ва ҳангоми бо пири ҷамъомад сӯҳбат кардан, суханони сахт мегӯяд. Вале пир ӯро босаброна гӯш мекунад. Баъдтар, баъди ором шудани бародар, пири ҷамъомад ба ӯ маслиҳати меҳрубононае медиҳад.
d ШАРҲИ РАСМ: Ҳамсарони ҷавон бо бародаре, ки чанде пеш занаш вафот карда буд, якҷоя вақт мегузаронанд. Онҳо хотираҳои некро дар бораи ӯ ба ёд меоранд.