BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • es17 lk. 57-67
  • Ngɔndɔ ka samalo

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ngɔndɔ ka samalo
  • Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2017
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 1
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 2
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 3
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 4
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 5
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 6
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 7
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 8
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 9
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 10
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 11
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 12
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 13
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 14
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 15
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 16
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 17
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 18
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 19
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 20
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 21
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 22
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 23
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 24
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 25
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 26
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 27
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 28
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 29
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 30
Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2017
es17 lk. 57-67

Ngɔndɔ ka samalo

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 1

‘Ɛtɛkɛta wa mpɛ kokaka mbɔkɔla weka.’—Tok. 25:15.

Oyadi onto ambototɛ dui diambotonyangiya, sho koka nkondja etombelo w’amɛna naka sho nsawola la nde la lɔsɛngɔ. (Tok. 15:1) Ɛnyɛlɔ, ɔna pami ɔmɔ la hianda lakodiama oma le nyango k’onyemba akasalaka awui wa kɔlɔ kaanga mbakandasɛmaka dia nde ekɔ lo kambɛ Jehowa. Kadiyɛso kɛmɔ ka l’etshumanelo akayakiyanyaka lo dikambo dia nyango ɔnakɔ ndo akawotɛ ate: “Ekɔ kandji efula woho wahayatondoyisha lo wodelo w’ɔna.” Nyango ɔnakɔ akalɛmbɔhala yema dia nkanyiya ndo oma laasɔ nde akokadimola ate: “Kɛnɛ katayɛ kekɔ mɛtɛ nɛ dia awui bu dimɛna kakianɛ, koko olowanyelo ande ekɔ olimu watatetemala. L’ɔkɔngɔ w’Aramangɛdɔna, koyombute ɔnɛ dimi kotondoya olowanyelo w’ɔnami, laasɔ mbayomoyoketawɔ.” Lam’ele nyango ɔn’ɔsɔ akatshikala ki ndo aki la lɔsɛngɔ otsha le kadiyɛso kɛsɔ, vɔ wakatetemala monga angɛnyi. Ɔnakɔ akoke kɛnɛ kakate nyango ndo akashihodia dia nyango eke la mbetawɔ ɔnɛ nde koka ntshikitana. Ɔnakɔ akatshike angɛnyi wa kɔlɔ, akabatizama ndo l’ɔkɔngɔ diko akayokomaka ose nkumbo ka Bɛtɛlɛ. Oyadi tekɔ lo ntɛkɛta l’anangɛso, l’akadiyɛso, l’ase nkumbo yaso, kana l’anto wahateye, ɛtɛkɛta aso pombaka mongaka nshi tshɛ ɛtɛkɛta “w’amɛna wɔsɔhanyemi la lɛɛhɔ.”—Kɔl. 4:6. w15 12/15 3:15, 17

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 2

Nemi yele oko ya dja . . . yakahema onto tshɛ la l’atei awɔ.—Ets. 2:3.

Ohɔsa dia wɛ aki ɔtɔi ɔmɔtshi wa l’atei w’ambeki wakɛnyi akambo asɔ, totoyohomba mbohɛ pondjo lushi lɔsɔ. Totoyoyambola dia mbeya kana ndo wɛ lawɔ ambokoma okitami lo tshimbo ya nyuma k’ekila, lo yoho ya laande wɛ otolongola woshasha wa ntɛkɛta l’ɔtɛkɛta w’angɛndangɛnda. (Ets. 2:6-12) Ko laasɔ, onde akitami tshɛ mbalongola nyuma k’ekila lo yoho ya laande woho akɔ waamɛ oko wakalongola olui w’ambeki 120? Keema. Atshikadi wa l’atei a wanɛ waki lushi lakɔ la Jɛrusalɛma wakakome akitami lo nongola batisimu. (Ets. 2:38) Ndo nto, aha Akristo tshɛ mbakoma akitami lo monga la nemi ya dja l’ɛtɛ awɔ. Diakɔ diele, aha Akristo tshɛ w’Akitami mbakoma akitami etena kabatizamawɔ. Ase Samariya wakalongola okitamelo w’oma le nyuma k’ekila yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa vɔ nongola batisimu. (Ets. 8:14-17) Lo yoho yotshikitanyi, Kɔnɛliyo nde la wa lo luudu lande wakakome akitami la ntondo ka vɔ batizama.—Ets. 10:44-48. w16.01 3:3, 5

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 3

‘Nkokɛ kaamɛ ka lo nyuma lo dimama dia wɔladi.’—Ɛf. 4:3.

Akitami hawɔfɔnya dia vɔ ndeka anto akina. Vɔ mbeyaka dia Jehowa hasha akitami nyuma k’ekila lo yɛdikɔ yoleki ekambi ande ekina. Ndo vɔ hawɔfɔnya dia vɔ kokaka nshihodia akambo wa mɛtɛ wa lo Bible lo yoho yoleki anto akina. Vɔ hawohombe nto pondjo mbutɛ onto ɔmɔtshi ɔnɛ nde lawɔ ekɔ okitami ndo nde pombaka ntatɛ ndɛ mapa ndo nnɔ vinyɔ lo Eohwelo. Lo dihole dia nsala ngasɔ, vɔ wekɔ l’okitshakitsha ndo vɔ mbeyaka dia paka Jehowa oto mbakoka nsɔna onto dia nde ntshɔ l’olongo. Akristo w’akitami hawohombe nongamɛ di’anto akina mbasalɛ akambo lo yoho mɔtshi ya laande. (Ɛf. 1:18, 19; Flpɛ. 2:2, 3) Vɔ mbeyaka nto dia etena kakaasɔnɛ Jehowa oko akitami, nde kombewoya anto akina dui sɔ. Ɔnkɔnɛ, okitami hambe naka onto hetawɔ mbala kakɔ ɔtɔi dia nde ekɔ okitami. Okitami mbeyaka dia Bible totɛka diaha mbetawɔ mbala kakɔ ɔtɔi onto ɔmɔtshi lata dia Nzambi akawosha ɔkɛndɛ ɔmɔtshi wa laande.—Ɛny. 2:2. w16.01 4:6, 7

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 4

Ande efula ka ɔngɔnyi, ka lomba ndo ka ewo ka Nzambi lee! —Rɔmɔ 11:33.

Jehowa akakokɛ Abrahama nde la Sara ndekana mbala ɔtɔi lo yoho ya dihindo. (Eta. 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Akambo asɔ wakakeketsha mbetawɔ kaki Abrahama. Onde sho kokaka monga la lɔngɛnyi l’oshika la Jehowa? Eelo, sho kokaka monga la lɔ! L’ɛnyɛlɔ k’Abrahama, sho pombaka mbeka akambo wendana la Jehowa. Sho lawɔ koka nkondja ewo ndo diewo dieso la diɔ ohomba. Ɛlɔ kɛnɛ, kɛnɛ kele la so ndeka kɛnɛ kaki l’Abrahama la fwa. (Dan. 12:4) Bible ndola la ewo kendana la “Otungi w’olongo la nkɛtɛ.” Akambo wekaso totshutshuyaka dia sho mboka Jehowa ngandji ndo tokimanyiyaka dia sho monga la dilɛmiɛlɔ di’efula otsha le nde. (Eta. 14:22) Ngandji ndo dilɛmiɛlɔ di’otsha le Nzambi sɔ totshutshuyaka dia sho mbokitanyiya. Etena kasalaso dui sɔ, sho mɛnaka woho watokokɛnde ndo watɔtshɔkɔlande, ndo dui sɔ toshaka diewo diayoleka nkeketsha mbetawɔ kaso. Naka sho kambɛ Jehowa la kɔlamelo, kete tayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo la wɔladi. (Os. 34:8; Tok. 10:22) Lo yɛdikɔ yatataleke monga la ewo ndo la diewo, mbataleke lɔngɛnyi lasaso la nde monga wolo efula. w16.02 1:7, 8

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 5

Nde ambokimanyiya okambi ande Isariyɛlɛ . . . , oko wakandatɛ watshɛso.—Luka 1:54, 55.

Kɛnɛ kakatɛkɛta Mariya kɛsɔ mɛnyaka dia nde akeyaka Afundelo wakasambiyama dimɛna efula. Lo ngande? Ɛtɛkɛta waki Mariya fɔnaka la ɛtɛkɛta wa lo dɔmbɛlɔ dia Hana, nyango Samuɛlɛ. (1 Sa. 2:1-10) Mɛnamaka dia Mariya akashile Afundelo oko mbala 20 lo ɛtɛkɛta ande. Mbokɛmaka hwe dia nde akalangaka ntɛkɛta akambo wa mɛtɛ wakandeke oma le Ɔngɛnyi ande woleki woke, Jehowa. L’ɛnyɛlɔ ka Mariya, sho koka nongola ɔkɛndɛ oma le Jehowa wakokaso mɛna ɔnɛ wekɔ wolo efula le so. Nyɛsɔ tokoya ɛnyɛlɔ kande. L’okitshakitsha tshɛ tetawɔ ɔkɛndɛ akɔ ndo tonge l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa ayotokimanyiya. Ndo nto, sho koka mbokoya mbetawɔ ka Mariya etena kahokamɛso Jehowa ndo kakanaso yimba lo awui ande wekaso ndo asangwelo ande. Oma laasɔ, sho koka mbutɛ anto l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ awui wakateke.—Os. 77:11, 12; Luka 8:18; Rɔmɔ 10:15. w16.02 2:17, 18

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 6

Onto akɔna l’atei anyu lalanga mbika luudu lotangakadi ko nde hatadjashi ntondo dia nkamba akumi ndo menda kana nde ayonga l’akoka wa lishidiya?—Luka 14:28.

Tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna woho wabatizama nunu di’ɛlɔngɔlɔngɔ ɔnɔnyi tshɛ. (Ond. 12:1) Koko, ambutshi w’Akristo ndo dikumanyi dia l’etshumanelo nangaka monga l’eshikikelo ɔnɛ ɛlɔngɔlɔngɔ wambɔsa yɛdikɔ shɔ lo vɔamɛ ndo wamboshihodia kɛnɛ kalembetshiya batizama. Ndjakimɔ ndo batisimu ekɔ etatelo ka lɔsɛnɔ l’oyoyo le Okristo. Lɔsɛnɔ lɔnɛ l’oyoyo layela ɛtshɔkɔ efula oma le Jehowa, koko ndo ɔlɔshamelo oma le Satana. (Tok. 10:22; 1 Pe. 5:8) Diakɔ diele, ambutshi w’Akristo pombaka mbɔsa etena ka mbetsha anawɔ kɛnɛ kalembetshiya monga ombeki wa Kristo. Etena kele ɛlɔngɔlɔngɔ bu l’ambutshi w’Akristo, dikumanyi dia l’etshumanelo diayowakimanyiya la ngandji tshɛ dia nde nshihodia kɛnɛ kalembetshiya ndjakimɔ ndo batizama. (Luka 14:27-30) Oko wele di’onto nshidiya mbika luudu lande nɔmbamaka dia nde ndjalɔngɔsɔla, mbele nɔmbamaka di’onto ndjalɔngɔsɔla dimɛna dia kambɛ Jehowa la kɔlamelo “polo l’ekomelo.”—Mat. 24:13. w16.03 1:1, 2

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 7

Nzambi keema la shɔnɔdi, koko lo wedja tshɛ, onto lawoka wɔma ndo lasala akambo w’ɛlɔlɔ mbetawɔmaka le nde.—Ets. 10:34, 35.

Jehowa akasha ase Isariyɛlɛ Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ dia mbaetsha woho wa nsɛna ndo wa mbɔtɛmɔla. Lo etatelo ka ntambe ka ntondo, ekambi wa Nzambi kondjonga ase wodja ɔtɔi, koko wakaye oma lo wedja wotshikitanyi ndo vɔ wakelamɛ Isariyɛlɛ wa lo nyuma. Vɔ wakayele “ɔlɛmbɛ wa Kristo,” wakɔsama oma l’atɔndɔ wakafundama, aha lo dive koko l’etema awɔ. Ɔlɛmbɛ ɔnɛ wakahombe nɔmbɔla ndo kondjiyɛ Akristo wahɔ lo dihole tshɛ diakawadjasɛka. (Ngal. 6:2) Isariyɛlɛ wa lo nyuma wakakondja wahɔ efula oma lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa lo tshimbo ya Yeso. Yema tshitshɛ la ntondo ka nde mbidja sheke y’oyoyo, Yeso akasha wadjango ahende w’ohomba. Didjango dimɔtshi diakendanaka l’olimu w’esambishelo. Dikina diaki woho wakahombe Akristo salanɛ akambo lam’asawɔ. Wetshelo ɔnɛ aki dikambo dia Akristo tshɛ, diakɔ diele sho tshɛ tekɔ lo nkamba la wɔ ɛlɔ kɛnɛ oyadi tekɔ l’elongamelo ka nsɛna pondjo pondjo l’olongo kana la nkɛtɛ. w16.03 4:10, 11

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 8

Lo kɛnɛ kendana la nɛmiyana, nyosha ɛnyɛlɔ.—Rɔmɔ 12:10.

Ombetsha la dia ntatɛ olowanyelo ande lo mbetshaka la ombeki wenya kaamɛ dia nkeketsha lɔngɛnyi lande. Kɛnɛ kahomba dikumanyi nsala dia nkeketsha lɔngɛnyi la ngasɔ ntshikitana lo ndjela wodja la wodja ndo dui sɔ nemanɛka l’awui ndo la mbekelo ya lo ahole l’ahole. Koko oyadi dihole diakɔna diatanema ekumanyi, naka nde mbetshaka la ombeki etena kaamɛ, kete ekɔ oko nde ekɔ lo mbotɛ ɔnɛ ‘wɛ ekɔ ohomba le mi.’ Tshelo shɔ mbokɛmaka hwe ndo yekɔ la nɛmɔ di’efula le wanɛ tshɛ wele suke dia mbeka. Dikumanyi le, nyeye dia ombetsha wa dimɛna hakomɛ tsho lo nanga dia ndowanya onto okina, koko nde nangaka ndo onto lalowanyande. (Ɛdika la Joani 5:20.) Ombeki shihodiaka esadi eto dia ombetsha ekɔ suke dia mbeetsha ndo dui sɔ mongaka la shɛngiya lo woho wayondɔsa awui wayondeka. Dikumanyi le, etena kalowanyanyu anto akina, tanyokomɛke tsho lo monga embetsha, koko nyonge ndo angɛnyi.—Tok. 17:17; Jni. 15:15. w15 4/15 1:19, 20

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 9

‘Jehowa akasoya nkumekanga ko nde akatshikala la hemɔ ka sudi polo lushi la nyɔi kande.’ —2 Ku. 15:5.

Tɔshi dia elembetshiyelo wokɛma hwe wendanala nkumekanga Azariya (nkumekanga Uziya) kofundama lo Ɔtɛkɛta wa Nzambi, oko wediɔ lo kɛnɛ kendana la ɛkɔndɔ ekina wa lo tshena pe wa lo Bible? (2 Ku. 15:7, 32; 2 Ek. 26:3-5, 16-21) Onde wɛ otodja losembwe laki Nzambi taamu? Kana onde wɛ otɔfɔnya dia Bible kekɔ l’akambo efula watoshikikɛ dia Jehowa ekɔ onto lokosalaka nshi tshɛ kɛnɛ kele ɔlɔlɔ? (Eoh. 32:4) Lo yɛdikɔ yayototalekaka mbeya dia Jehowa ekɔ Onto la mɛtɛ mɛtɛ, ngandji ndo lowando laso lo waonga ande wayohama polo lo yɛdikɔ yele hatotonga l’ohomba w’elembetshiyelo lo dui tshɛ diasala Jehowa. Teye dia lowando la ngasɔ, layofula lo ndjela welo wayotodja dia mbeka ndo nkana yimba lo Ɔtɛkɛta waki Nzambi wakafundama. (Os. 77:12, 13) Dui sɔ, diayokeketsha diɔtɔnganelo diasaso la Jehowa ndo diɔtɔnganelo sɔ diayoleka monga dui dia mɛtɛ mɛtɛ. w15 4/15 3:8, 10

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 10

‘Nyotombole Jehowa, nyu andjelo ande tshɛ wele la nkudu ka wolo, wakotsha ɔtɛkɛta ande.’ —Os. 103:20.

Ditongami dia lo nyuma dielɛwɔ andjelo diekɔ “akanga a khudu.” Andjelo ndeka anto, vɔ wekɔ la yimba y’efula ndo la wolo. Andjelo wele la kɔlamelo kambaka la wolo awɔ lo yoho ya dimɛna. Ɛnyɛlɔ, lushi lɔmɔ ondjelo wa Jehowa akadiake asɔlayi w’ase Asuriya 185 000, dui diele onto hakoke pondjo disala ndo diakoka monga wolo kaanga le olui w’alembe. (2 Ku. 19:35) Lushi lokina, ondjelo akakambe la wolo ande woleki anto ko akatshungola apɔstɔlɔ waki Yeso oma lo lokanu. Etongami ka lo nyuma kɛsɔ akanya dihomɔ diakawadihe luudu, akadihola nkuke, akatondja apɔstɔlɔ ndo oma laasɔ nde akadihe nkuke l’ɔkɔngɔ wa nde mbatondja etena kele alami wa lokanu wakemala la soko! (Ets. 5:18-23) Ditongami dia lo nyuma diele la kɔlamelo kambaka la wolo awɔ lo yoho ya dimɛna, koko Satana kambaka la wolo ande lo yoho ya kɔlɔ. Nde mɛtɛ ekɔ la wolo ndo la shɛngiya. Afundelo mbeelɛka ɔnɛ “owandji w’andja ɔnɛ” ndo ɔnɛ “nzambi k’andja ɔnɛ.”—Jni. 12:31. w15 5/15 1:5, 6

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 11

Diaha ɔmɔtshi l’atei anyu monga ɔtɛ wolo oma lo nkudu ka lokeso kele la pɛkato.—Hɛb. 3:13.

Oyadi tambotshukana kana teke onyemba, sho pombaka nshika ntanga la ntondo k’awui wa mindo wa dieyanelo. Ko onde ɔsɔ ekɔ yana ya dikambo? Ndooko. Ɛnyɛlɔ, naka wɛ ekɔ ɔlɔngɔlɔngɔ kete wɛ mbeyaka mboka woho wayɔsɛmaka asekayɛ wa la kalasa lo kɛnɛ kendana la dieyanelo kana otomanelo w’esato wɛnyawɔ anto etakataka lo telefɔnɛ. Bible mbutaka ɔnɛ: “Onto lasala monanyi ekɔ lo salɛ demba diande kɔlɔ.” (1 Kɔr. 6:18) Hemɔ yasambemɛ oma lo dieyanelo mbelaka asui ndo nyɔi. Efula ka esekaseka wahatatshukama wele wakashisha dimuma diawɔ nyangaka efula l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakawasale. Etombelo wonga l’awui wa mindo asɔ ntshikitana etale la kɛnɛ katama lo tita nsango nɛ dia awui asɔ koka ndjotokonya lo mfɔnya ɔnɛ ndooko etombelo wa kɔlɔ wakokaso nkondja lo nsekola ɛlɛmbɛ waki Nzambi. Ekanelo ka yimba ka ngasɔ konyaka anto dia mindama lo “nkudu ka lokeso kele la pɛkato.” w15 5/15 2:14

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 12

Nkum’Olongo . . . ekɔ ɔlɔlɔ le akanga wa lɔhɛndɛ ndo le anto wa kɔlɔ.—Luka 6:35.

Yeso akokoya ɔlɔlɔ waki Nzambi. Kakɔna kakookimanyiya dia nsala ngasɔ? Nde akasalɛka anto ɔlɔlɔ lo nkanyiya la ntondo shɛngiya yakakoke monga la ɛtɛkɛta ndo etsha ande le anto akina. Ɛnyɛlɔ, womoto ɔmɔtshi laki otshi wa pɛkato akaye le Yeso, akalele ndo akalɔya ekolo waki Yeso la asɔyi. Yeso akashihodia dia womoto ɔsɔ amboyatshumoya ndo nde akeye dia womoto ɔsɔ ayonyanga naka nde hosale akambo la kɛtshi. Yeso akawandola ndo akodimanyiya. Etena kakaanya Ofarisɛ ɔmɔtshi kɛnɛ kakasalema, Yeso akolembetshiya la ɔlɔlɔ tshɛ. (Luka 7:36-48) Ngande wakokaso mbokoya ɔlɔlɔ wa Nzambi? Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akafunde ate: “Nɛ dia okambi wa Nkumadiɔndjɔ hahombe ndɔ ta, koko nde pombaka monga la memakana otsha le anto tshɛ.” (2 Tim. 2:24) Lo ndjadja lo dihole di’anto akina ndo lo nsala dia nkanyiya shɛngiya yakoka monga la ɛtɛkɛta aso le wɔ, sho koka mbeya woho wa ntɛkɛta ndo nsala akambo lo mbokoya kɛtshi kaki Jehowa.—Tok. 15:28. w15 5/15 4:8, 9

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 13

‘Todimake ɛngɔ k’ɔlɔlɔ le wanɛ wahombayɛ nkisha naka wɛ ekɔ la wolo wa nkimanyiya.’—Tok. 3:27.

Etena kadiɛnɛ anangɛso l’akadiyɛso l’ekakatanu wa wolo, sho koka mbakeketsha ndo mbasukɛ lo demba, lo yimba ndo lo nyuma. (Tok. 17:17) Ɛnyɛlɔ, sho koka mbakimanyiya l’ɔkɔngɔ wa mpokoso kɛmɔtshi k’oma lo diangɔ diakatongama. Wadi aki odo ɔmɔtshi akate ɛtɛkɛta w’oma k’ɛse otema wa eokelo ka losaka l’ɔkɔngɔ wa lɔpɛpɛ la wolo ndanya luudu lande vwa ate: “Lekɔ la lowando l’efula dia monga l’okongamelo wa Jehowa, aha tsho l’ɔtɛ w’ekimanyielo ka lo demba, koko ndo l’ɔtɛ w’ekimanyielo ka lo nyuma.” Tolembete nto kɛnɛ kakate kadiyɛso kɛmɔtshi k’onyemba kakashisha elongamelo ndo kakɔtɔ l’okandokando lo menda woho wakahandjɔ luudu lande la lɔpɛpɛ la wolo. L’ɔkɔngɔ wa nde nongola ekimanyielo, nde akayota ate: “Lambohomba ndo ka mbuta! Handeye woho wa nembetshiya tshɛ lo tshɛ woho wayaokami . . . Jehowa losaka!” Tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ weso lo nkumbo k’onto l’ɔnango kayakiyanya dikambo di’ehomba w’anto akina. Ɔkɔkɔ woleki woke watosha ɔngɛnɔngɛnɔ ele, Jehowa la Yeso Kristo wekɔ lo nkokɛ ekambi wa Nzambi. w15 6/15 1:17

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 14

‘Ɔsa wamato w’epalanga oko waa nyɔ, esekaseka oko akadiyɛyɛ la pudipudi tshɛ k’otema.’—1 Tim. 5:2.

Bible tokimanyiyaka dia mbewɔ nsaki ya kɔlɔ lo tosha alako wɛnya woho wahombaso salɛ onto lele bu pami kana womoto oko sho akambo. Alako asɔ mɛnyaka hwe diaha nkɛnya l’onto lele bu pami kana womoto oko sho lo demba. Anto efula fɔnyaka ɔnɛ ndɔta ahɔndɔ watshika tenyi dia demba l’andja, nsala tɔjɛstɛ, ndo nɛngiyɛ onto washo lo yoho ya mɛnyanya ngandji bu kɔlɔ, nɛ dia nsala awui asɔ halembetshiya nkimɛ onto lo demba. Koko awui asɔ koka nomialomia tokanyi ta kɔlɔ takoka ndjotokonya dia nsala awui wa mindo wa dieyanelo. Awui wa ngasɔ wambosalemaka ndo vɔ koka salema. Yɔsɛfu akasale akambo la lomba tshɛ lo dikambo sɔ. Etena kakayange wadi aki Pɔtifara nkumɛnde dia mbɔkɔsha, Yɔsɛfu akatone. Koko, womoto ɔsɔ kopekɔ. Lushi la lushi nde akɔɔlɔmbaka dia vɔ mbeyana. (Eta. 39:7, 8, 10) Koko, Yɔsɛfu akɔshi yɛdikɔ yaha nkeketsha kana mbetawɔ totshelo tande tɔsɔ. Nde akatone dia womoto akɔ nkɛnya la nde lo demba ndo nde kɔkɛnya la nde lo demba, di’aha nsaki ka kɔlɔ ndjonɛma l’otema ande. w15 6/15 3:10, 11

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 15

‘Otokimwe abasa aso oko wakimwɛso wanɛ wakolɛso.’—Mat. 6:12.

Jehowa halange dia sho ndjakiyanyaka tsho lo dikambo dia lonyuma laso, koko ndo lo dikambo di’anto akina ndo wanɛ watosalɛ munga. Mbala efula, munga shɔ mongaka ya totshitshɛ ndo toshaka diaaso dia mɛnya ɔnɛ sho mɛtɛ mbokaka anangɛso l’akadiyɛso ngandji ndo nangaka mbadimanyiya oko watodimanyiya Nzambi la kɛtshi tshɛ. (Kɔl. 3:13) Lonyangu ko, oko weso anto wele keema kokele, sho ndjokomaka lo mombɛ anto amɔ tokumbɛkumbɛ. (Lew. 19:18) Naka onto ɔmɔ ambotosalɛ dui dimɔ ko sho ntatɛ kɔndɔlɛ anto akina, kete vɔ wayoyatambiya lɔkɔ, ko dui sɔ diayodja diatɔnelo l’etshumanelo. Naka sho mbetawɔ dia dui dia ngasɔ ntetemala, kete tayɛnya dia hatɔshi oshinga w’etshungwelo ndo kɛtshi katoka Nzambi la nɛmɔ. Naka hatodimanyiya anto akina munga yawɔ, kete Jehowa hotodimanyiya pɛkato yaso. (Mat. 18:35) Yeso akalembetshiya dui sɔ yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde nsala dɔmbɛlɔ dia ɛnyɛlɔ. (Mat. 6:14, 15) Ndo nto, naka sho nangaka dia Nzambi todimanyiya kɔlɔ yaso, kete tosale la wolo diaha nsala pɛkato ka woke.—1 Jn. 3:4, 6. w15 6/15 5:9-11

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 16

‘Nkumekanga ngɛnangɛnaka okambi wasala akambo la shɛnɔdi.’—Tok. 14:35.

Jehowa akatosha diɛsɛ dia mbishaka lonya dia paradiso ka lo nyuma ndeka monga dimɛna. Sho salaka dui sɔ lo nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo l’ohetoheto ndo lo mbetɛ anto efula ambeki. Etena tshɛ kakimanyiyaso onto ɔmɔ dia nkoma okambi wa Nzambi, sho mbishaka lonya dia paradiso ka lo nyuma nuna. (Isa. 26:15; 54:2) Sho mbishaka lonya nto dia paradiso ka lo nyuma ndeka monga dimɛna etena kasalaso la wolo dia ndowanya lonto laso l’Okristo. Dui sɔ kimanyiyaka dia paradiso ka lo nyuma ndeka nkutola anto akina. Tena tshɛ aha ewo kaso ka Bible keto, koko ndo dionga diaso dia dimɛna ndo woho wasɛnaso l’anto lo wɔladi mbele dui dia ntondo diakotola anto oya l’okongamelo ndo oya le Jehowa la Yeso. Jehowa la Yeso ngɛnangɛnaka efula etena kɛnawɔ woho wamboleka paradiso kaso ka lo nyuma monga dimɛna ɛlɔ kɛnɛ. Ɔngɛnɔngɛnɔ wele la so ɛlɔ kɛnɛ l’ɔtɛ wakambaso dia ndeka mbetɛ paradiso ka lo nyuma dimɛna, ekɔ tsho dɛtɔ dia wɔnɛ wayotokondja etena kayotokamba dia mbetɛ nkɛtɛ paradiso ka mɛtɛ mɛtɛ. w15 7/15 1:18-20

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 17

‘Nyayoyala oko Nzambi, ndo nyayeya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la kɛnɛ kele kɔlɔ.’—Eta. 3:5.

Ɛlɔ kɛnɛ, Jehowa totshikaka dia shoamɛ nsɔna wedi walangaso mbeta. Ko kayotota lo dikambo diayɛ? Onde wɛ kitanyiyaka Jehowa l’ɔtɛ wetawɔyɛ ɔnɛ yoho yande ya nsala akambo mboleki yayɛ dimɛna? Onde wɛ shikikɛka dia paka Diolelo diande mbakoka nkandola ekakatanu wele la so? Kana onde wɛ sukɛka kanyi y’ɔnɛ anto koka ndjalɔmbɔla vɔamɛ dimɛna aha l’ekimanyielo ka Nzambi? Ɛnyɛlɔ, naka onto ambokombola kanyi yayɛ lo dikambo dia tshunda dimɔtshi dia pɔlitikɛ, ase olui ɔmɔtshi wa pɔlitikɛ kana atshunda amɔtshi wa woho akɔ, ngande wayoyokadimola? Elui ɛmɔtshi wa ngasɔ koka monga la kanyi y’ɔlɔlɔ ndo nangaka nkimanyiya anto. Koko sho mbeyaka dia paka Diolelo diaki Jehowa to mbakoka nkandola ekakatanu w’anto ndo minya akambo wa wɛngiya tshɛ. Ndo nto, sho ndjelaka ɛlɔmbwɛlɔ katosha Jehowa l’etshumanelo, lo dihole dia onto l’onto salaka kɛnɛ kafɔnyande ɔnɛ kekɔ dimɛna. Diakɔ diele, etshumanelo kekɔ kaamɛ. w15 7/15 3:7, 8

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 18

‘Dimi layokana yimba la kɛnɛ tshɛ kasalayɛ.’—Os. 77:12.

Etena kendaso etongelo ka Jehowa, sho shihodiaka dia nde tolangaka efula. (Rɔmɔ 1:20) Ɛnyɛlɔ, Jehowa akatonge nkɛtɛ l’oyango wa sho nsala akambo efula, koko aha mbidjasɛka tsho. Nde akatosha ɛngɔ tshɛ keso l’ohomba dia sho ngɛnangɛnaka la lɔsɛnɔ. Tekɔ l’ohomba wa ndɛ, koko Jehowa akatosha mbo ya ndɛ yotshikitanyi yele etena kayilɛso, sho ngɛnangɛnaka efula! (Ond. 9:7) Jehowa akatotonge la dikoka dia nkamba olimu w’ohomba efula ndo ngɛnangɛna la wɔ. (Ond. 2:24) Nde akasha anto ɔkɛndɛ wa ndodia nkɛtɛ, kikamba, nkokɛ nse, tofudu ndo ditongami dikina diasɛna lɔkɔ. (Eta. 1:26-28) Nde akatotonge nto la waonga w’amɛna efula l’oyango wa sho mbookoya!—Ɛf. 5:1. w15 8/15 1:4, 5

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 19

Nyoyalame diaha etema anyu monga wotsho . . . ko mbala kakɔ ɔtɔi lushi lɔsɔ ndjonyokumɛ la shashimoya oko shunyi ya djonga. —Luka 21:34, 35.

Tambɛna hwe dia prɔfɛsiya ya lo Bible yekɔ lo kotshama ndo ɔnɛ ekomelo ka dikongɛ dia kɔlɔ nɛ kaya suke efula. Tekɔ lo kongɛɛ dia “nseke dikumi” ndo “nyama ka ngala” ndɔsha ɛtɛmwɛlɔ wa kashi, mbuta ate Babilɔna ka Woke. (Ɛny. 17:16) Hatohombe mfɔnya ɔnɛ aakahombe mbeta etena k’otale dia dui sɔ salema. Tatohɛke dia Nzambi ayodja “kanyi yande l’etema awɔ” dia ndɔsha ɛtɛmwɛlɔ wa kashi ndo dui sɔ koka salema esadi eto ndo l’etena kakɔna tshɛ! (Ɛny. 17:17) Eelo, ekomelo k’andja wa kɔlɔ wa Satana kaya suke. Diakɔ diele, sho pombaka nkitanyiya ɔhɛmwɛlɔ wa Yeso wele lo divɛsa diaso di’ɛlɔ. (Ɛny. 16:15) Nyɛsɔ tɔsɛnɛ wolo ndo totetemale monga l’akambo efula wa nsala l’olimu wa Jehowa, tele l’eshikikelo ɔnɛ nde “katukimanyiaka wane watûlungamelaka.”—Isa. 64:4. w15 8/15 2:17

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 20

‘Onto tshɛ lasala lolango la Nzambi mbele ɔnalengo, kadiyɛmi ndo mama.’—Makɔ 3:35.

Kaanga mbele sho nangaka mbokana l’onto tshɛ, hatohombe monga angɛnyi wa ma ma w’anto wahakitanyiya Nzambi. Honga mɛtɛ dui dia lomba di’Ɔmɛnyi wa Jehowa w’onyemba nsɔna dia mbidjasɛ l’onto tshɛ lahalɛmiya ndo lahasɛnɛ lo ndjela atɔndɔ wa Jehowa. Woho akɔ waamɛ mbele, ekɔ kɔlɔ k’efula dia Ɔmɛnyi wa Jehowa ɔmɔtshi membwana l’onto lele bu okambi wa Jehowa wa kɔlamelo wambobatizamaka. Mbetawɔma le Nzambi ndeka ohomba efula oleki mbetawɔma le anto wahawoke ngandji. Sho pombaka monga angɛnyi wa ma ma paka la wanɛ wasala lolango la Nzambi. Ase Isariyɛlɛ wakadiɛnɛ la etombelo wa kɔlɔ waya lo monga la lɔngɛnyi la kɔlɔ. (Eto. 23:24, 25; Os. 106:35-39) Lam’ele vɔ komonga la kɔlamelo le Nzambi, Yeso akayowatɛka l’ɔkɔngɔ ate: ‘Nyolonge, Nzambi ambonyokalɛ luudu lanyu.’ (Mat. 23:38) L’ɔkɔngɔ diko, Jehowa akayotona wodja w’Isariyɛlɛ ndo akayɔsɔna etshumanelo k’Akristo dia monga ekambi ande.—Ets. 2:1-4. w15 8/15 4:7, 8

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 21

‘Oyango wa dako nɛ ele ngandji k’oma k’ɛse otema ndo nkum’otema ka pudipudi ndo mbetawɔ kaha ka dungi pende.’—1 Tim. 1:5.

Jehowa Nzambi akatonge anto la dikoka dia nsɔna kɛnɛ kalangawɔ, mbuta ate lotshungɔ la nsala ɛsɔnwɛlɔ. Dia tokimanyiya dia nsala ɛsɔnwɛlɔ w’amɛna, Jehowa akatosha ɔnɔmbɔdi ɔmɔtshi. Ɔnɔmbɔdi ɔsɔ mbelamɛka ɔnɛ nkum’otema ndo vɔ wekɔ dikoka dia ntshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ dieso ladiɔ l’etei k’otema. Etena kakambaso la nkum’otema kaso lo yoho ya dimɛna, tɔ koka tokimanyiya dia nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ ndo mbewɔ kɛnɛ kele kɔlɔ. Nkum’otema kaso ekɔ djembetelo yɛnya dia Jehowa tokaka ngandji ndo kombolaka dia sho ntondoya. Ɛlɔ kɛnɛ, anto amɔtshi salaka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ ndo petshaka kɛnɛ kele kɔlɔ kaanga mbewɔ haweye atɔndɔ wa lo Bible. (Rɔmɔ 2:14, 15) Lande na kediɔ ngasɔ? Ekɔ ngasɔ l’ɔtɛ wa nkum’otema yawɔ. Tɔ mbewolaka anto efula dia mbewɔ nsala awui wa kɔlɔ. Ohotokokanyiya kɔlɔ kotonga andja otondonga ndooko onto lele la nkum’otema! Aha la taamu, totoka akambo efula wa kɔlɔ ndeka ndo wanɛ wokaso. Tekɔ la lowando lo woho wakasha Jehowa anto nkum’otema! w15 9/15 2:1, 2

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 22

Nyende woho wa ngandji kakatoke Shɛso.—1 Jn. 3:1.

Ɔpɔstɔlɔ Joani akatokeketsha dia sho kanaka yimba efula lo woke woke wa ngandji katoka Jehowa. Lo 1 Joani 3:1, sho mbadiaka ɔnɛ: “Nyende woho wa ngandji kakatoke Shɛso.” Etena kakanaso yimba lo ngandji k’efula katoka Jehowa ndo woho watɛnyande ngandji kande, sho ndekaka ndjasukanya la nde, ndo sho nyomolekaka mbooka ngandji. Lonyangu ko, anto amɔ hawoshihodia woho wakoka Nzambi mbaoka ngandji. Vɔ fɔnyaka ɔnɛ Nzambi hayakiyanya dikambo di’anto. Ondo vɔ mbetawɔka dia Nzambi mbidjaka tsho ɛlɛmbɛ ndo mbishaka alanya le wanɛ wahokitanyiya. L’ɔtɛ wa wetshelo wa kashi, anto amɔ fɔnyaka ɔnɛ Nzambi ekɔ ngala ndo nde hakoke mbokama ngandji. Anto akina mɛnaka ɔnɛ Nzambi nangaka anto tshɛ aha la ndjela kɛnɛ kasalawɔ. Koko, wekelo ayɛ wa Bible wakakokimanyiya dia wɛ ndjeya mɛtɛ kendana la Jehowa. Wɛ mbeyaka dia ngandji ka Nzambi ekɔ dikoka dioleki woke ndo ɔnɛ nde akakimɔ Ɔnande oko oshinga w’etshungwelo lo dikambo diayɛ.—Jni. 3:16; 1 Jn. 4:8. w15 9/15 4:1, 2

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 23

Ohokwelo . . . ekɔ dui dia kandji.—Hɛb. 12:11.

Lo mbuta ngasɔ, Pɔɔlɔ kɔmɔnyɔla ohomba ndo nɛmɔ diele la ohokwelo, nɛ dia nde akakotsha ate: “Koko, l’ɔkɔngɔ diko wanɛ wetshama oma l’ohokwelo akɔ mongaka la wɔladi ndo komaka anto w’ɛlɔlɔ.” Hatohombe pondjo mɔnyɔla alako waki Jehowa kana ntetemala monga la kɛlɛ naka hatɔngɛnangɛna kɛnɛ kokaso. Anto efula hawolange vɔ mbangola kana mbatɛ kɛnɛ kahombawɔ nsala. Anto amɔtshi mpokamɛka alako tsho nɛ dia vɔ mbalɔmbaka dia vɔ mbahokamɛ. Sho hatohombe monga ngasɔ. Bible totɛka ɔnɛ: “Nyotshike mbokoya andja ɔnɛ.” Sho pombaka nshihodia ndo ndjela ‘lolango la Nzambi la kokele.’ (Rɔmɔ 12:2) Nde kambaka l’okongamelo ande dia tosha alako wendana l’awui efula wa lo lɔsɛnɔ, ɛnyɛlɔ lɔkɛwɔ lahombaso monga lalɔ otsha le onto lele bu pami kana womoto oko sho, woho wa nsɔna angɛnyi aso, ndo l’awui wa tɔkɛnyɔ. Etena ketawɔso la lolango tshɛ ohokwelo wa Jehowa ndo kasalaso etshikitanu dia mbɔngɛnyangɛnya, sho mɛnyaka dia tekɔ la lowando lo ɛlɔmbwɛlɔ kande ndo ɔnɛ sho mɛtɛ mbookaka ngandji.—Jni. 14:31; Rɔmɔ 6:17. w15 9/15 5:13, 15

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka samalo 24

Okimanyiya lɛnɛ eemi l’ohomba wa mbetawɔ!—Makɔ 9:24.

Lam’ele hatokoke nkeketsha mbetawɔ kaso l’akoka aso hita, sho pombaka nɔmba Nzambi nyuma k’ekila. Lande na? Nɛ dia mbetawɔ ekɔ olowa ɔmɔtshi l’atei w’elowa wa nyuma k’ekila. (Ngal. 5:22) Ayonga dui dia lomba le so etena kayotoyelaka alako waki Yeso dia nɔmbaka dia ndeka nkondja nyuma k’ekila. Yeso akalake dia Jehowa ‘ayosha nyuma k’ekila le wanɛ wɔɔlɔmbatɔ.’ (Luka 11:13) L’ɔkɔngɔ wa sho monga la mbetawɔ ka wolo le Nzambi, sho pombaka kikokɛ. Sho koka mbɛdika mbetawɔ la dja. Etena katatɛso mpɛtsha dja, lombe koka monga wolo w’efula. Koko, naka hatokotsha nkunyi lo dja yakɔ, kete yɔ yayotɔɔlaka yema yema polo ndo yɔ nkoma otoko wa tshitshi. Koko naka sho kotshaka nkunyi mbala la mbala lo dja yakɔ, kete tayoyikimanyiya dia yɔ mpɛta dimɛna. Ngasɔ mbediɔ ndo lo dikambo dia mbetawɔ kaso. Naka sho ntetemala mbadia ndo mbeka Ɔtɛkɛta wa Nzambi lushi tshɛ, ngandji kaso k’akambo wa lo Bible ndo otsha le Jehowa kayohama. Etombelo wayonga la dui sɔ ele, tayokokɛ ndo nkeketsha mbetawɔ kaso. w15 10/15 2:6, 7

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka samalo 25

‘Dimi layokana yimba la kɛnɛ tshɛ kasalayɛ.’—Os. 77:12.

Ambewi wa siansɛ wakashola di’ekɔ wɔdu efula mbohɔ dui dimɔtshi naka sho diada la dui dia wolo kana di’ɔkɔkɛ. Otungi aso mbeyaka dikambo sɔ, diakɔ diele nde akatɛ Jashua dia mbadiaka dibuku di’Ɛlɛmbɛ ‘la dui di’ɔkɔkɛ,’ mbuta ate kiadiaka la dui dia lotutsha lo dikambo diande ndamɛ. (Jas. 1:8) Wadielo wa Bible la dui dia wolo kana di’ɔkɔkɛ ayokokimanyiya nto dia ndeka ndjasha dimɛna ndo dia mbohɔka akambo efula. Dia nkana yimba ndo ndjasha l’akambo wekaso, nɔmbamaka welo efula. Diakɔ diele, ekɔ ohomba efula kanaka yimba lo etena kɛmɔtshi keyɛ bu l’ɔlɛmbɛlɔ ndo lo dihole dia ki, lɛnɛ ele bu diangɔ efula diakoka kekola yimba. Omembi w’esambo Davidɛ akakanaka yimba l’etena kakandemɔka lo mbeto l’otsho. (Os. 63:6) Yeso, laki onto la kokele akasɔnaka ahole wa ki wa nkana yimba ndo nɔmba.—Luka 6:12. w15 10/15 4:4, 6, 7

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka samalo 26

Nde akeyaka kɛnɛ kaki l’etema w’anto.—Jni. 2:25.

Yeso aki la shɛnɔdi ya kokele. Nde kombikaka washo tsho lo kɛnɛ kakasalaka anto, koko ndo lo bonde kakawakisalaka. Nde akakokaka mbadia kɛnɛ kaki l’etema awɔ. Ɛnyɛlɔ, mbala kɛmɔtshi, la Ngalileya anto amɔtshi wakatawoyangaka. (Jni. 6:22-24) Nde akashihodia ɔkɔkɔ wa shikaa wakawatooyangaka, aha l’ɔtɛ wakawalangaka mbohokamɛ alakanya koko l’ɔtɛ wakiwɔ l’ohomba wa mbo ya ndɛ. Yeso akeye woho wakawayaokaka mɛtɛ. Ɔnkɔnɛ, nde akawangola la solo dia lotutsha tshɛ ndo akalembetshiya etshikitanu wakawahombe nsala. (Jni. 6:25-27) Kaanga mbele, wɛ hakoke mbadia kɛnɛ kele l’etema w’anto, wɛ lawɔ koka monga la shɛnɔdi. Ɛnyɛlɔ, wɛ koka mpemba dia mbeya woho w’ɔsa anayɛ olimu w’esambishelo. Wɛ koka ndjambola wate: ‘Mbeyaka ndjala ondo ko vɔ nomɔlomɔka paka dia mendɛ tsho etena katotemadiaka olimu w’esambishelo dia momuya ndo ndɛ yangɔ kana nnɔ?’ Naka wɛ amboshihodia di’anayɛ bu l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula l’olimu w’esambishelo, kete hemba dia mbetɛ olimu akɔ dimɛna le wɔ. Shawɔ tɔkɛndɛkɛndɛ takokawɔ nsala dia vɔ ndjaoka ɔnɛ wekɔ ohomba. w15 11/15 1:10, 11

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka samalo 27

Akambo wa ntondo wamboshila.—Ɛny. 21:4.

Mbala tshɛ Nzambi kaso ka ngandji salaka kɛnɛ tshɛ koleki ɔlɔlɔ dikambo di’ekambi ande wa kɔlamelo. Bible totɛka ɔnɛ: “Nde ayokitola asɔyi tshɛ oma lo washo awɔ, ndo nyɔi hatoyala nto, delo hadiotoyala nto, kaanga ndjawi kaanga kandji hatoyala nto”. Ande nshi yayaye ya diambo yakongɛ anto wele la okitanyiya ndo lowando lo ngandji ka Nzambi lee! Bible totɛka ɔnɛ: ‘Endaka onto laha la onongo, okaka sso le onto ɔlɔlɔ, nɛ dia nshi yayaye y’onto akɔ yayonga wɔladi. Koko wanɛ tshɛ wasala kɔlɔ wayolanyema.’ (Os. 37:37, 38) ‘Onto laha la onongo’ mbeyaka Jehowa la Ɔnande ndo nde salaka lolango la Nzambi l’okitanyiya tshɛ. (Jni. 17:3) Nde mbetawɔka l’otema ɔtɔi ɔnɛ “andja ɔnɛ la nsaki yawɔ wekɔ lo tete, koko ɔnɛ lasala lolango la Nzambi tshikalaka pondjo.” (1 Jn. 2:17) Lam’ele ekomelo k’andja ɔnɛ kaya suke, ekɔ ohomba efula dia sho ‘nongamɛ le Jehowa ndo ndjela mboka kande.’—Os. 37:34. w15 11/15 3:11, 12

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka samalo 28

Dinela diekɔ woke, koko ekambi mbele yema tshitshɛ.—Mat. 9:37.

L’ɛse k’ɛlɔmbwɛlɔ ka Nkumekanga kaso, ekambi waki Nzambi wakakambe la toho totshikitanyi dia nsambisha anto efula. Toho tɔsɔ taki ohomba djekoleko etena kaki teke paka l’ekambi yema tshitshɛ. Ɛnyɛlɔ, ambeta ɛnɔnyi efula wakakambaka la tojurnalɛ dia nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ. Lomingu tshɛ ɔnangɛso Russell akatomaka sawo dimɔtshi di’oma lo Bible otsha lo luudu la yita nsango. L’ɔkɔngɔ diko wakatomaka sawo diande lo tojurnalɛ ta lo Canada, Europe, ndo États-Unis. Otsha lo 1913, asawo w’ɔnangɛso Russell wakafundama lo tojurnalɛ 2 000 ndo wakadiema le anto oko 15 000 000! Wakakambe la aradiyo nto dimɛna dia nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ. L’ɔnɔnyi 1922, lo Ngɔndɔ ka nɛi 16 ɔnangɛso Rutherford akasha sawo diande dimɔtshi dia l’atei w’asawo ande wa ntondo wa lo aradiyo, ko anto oko 50 000 wakadihokamɛ. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ, takatatɛ nkamba la aradiyo aso hita wakawelɛka WBBR. w15 11/15 5:10, 11

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka samalo 29

‘Dimi layoyala kɛnɛ kayomɔsɔnadia ndjaala.’—Eto. 3:14.

Jehowa salaka dia ditongami diande ndjaala kɛnɛ kalangande vɔ ndjaala. Ɛnyɛlɔ, Nzambi akasɔnɛ Nɔa dia ndjaala ombiki wa wato, Bezalɛlɛ dia nde ndjaala manyi ya disɛlasɛla, Ngidiyɔna dia nde ndjaala ɔndɔshi waata wa woke ndo Pɔɔlɔ dia ndjaala misiɔnɛrɛ. Lokombo la Nzambi ekɔ la kitshimudi le ekambi ande, diakɔ diele Kɔmite k’Okadimwelo ka Bible k’Andja w’Oyoyo kakadje lokombo la Nzambi lo ekadimwelo katɔ. Dikadimwelo efula ka mamba dia Bible minyaka lokombo l’oshika la Nzambi. Koko, vɔ kambaka la titrɛ “Nkumadiɔndjɔ” kana lokombo la nzambi kɛmɔtshi ka lo ngelo kewɔ. Ɔsɔ ekɔ ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wa woke wakayotshutshuya Olui-Walɔmbɔla dia mɛna ɔnɛ ekɔ ohomba efula di’anto wa lo ɛtɛkɛta tshɛ monga la Bible kalɛmiya lokombo la Nzambi. (Mal. 3:16.) Diakɔ diele, ɛlɔ kɛnɛ lokombo la Jehowa lekɔ lo nɛmiyama lo Ekadimwelo k’andja w’oyoyo lo ɛtɛkɛta ndekana 130. w15 12/15 2:7-9

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka samalo 30

Ndooko onto lodjashi lɛkɔ layota ate: “Dimi lekɔ la hemɔ.” —Isa. 33:24.

Jehowa ekɔ la wolo wa monga la shɛngiya lo yoonge y’anto. Nde akasha anto amɔtshi dilanya dia hemɔ, ɛnyɛlɔ oko Farawɔ ka lo nshi y’Abrahama ndo l’ɔkɔngɔ diko Miriyama kadiyɛnde la Mɔsɛ. (Eta. 12:17; Wal. 12:9, 10; 2 Sa. 24:15) Ndo nde akasha ase Isariyɛlɛ dilanya dia ‘hemɔ ndo di’asui’ etena kakiwɔ komonga la kɔlamelo le nde. (Eoh. 28:58-61) Ndo mbala nkina, Jehowa akakokɛ ekambi ande oma lo hemɔ. (Eto. 23:25; Eoh. 7:15) Nde akakɔnɔla amɔtshi l’atei awɔ. Ɛnyɛlɔ, nde akakɔnɔla Jɔbɔ etena kakinde la hemɔ ka wolo ndo kakandakombola nyɔi. (Jɔbɔ 2:7; 3:11-13; 42:10, 16) Tekɔ l’eshikikelo dia Jehowa ekɔ la wolo wa nkɔnɔla wanɛ wele la hemɔ. Yeso nde lawɔ koka nkɔnɔla hemɔ. Etena kakinde la nkɛtɛ, nde akakɔnɔla wanɛ waki la hemɔ yele oko sudi kana ekunyɛ. Nde akakɔnɔla akanga wa totshungu ndo wanɛ waki la hemɔ ka muyɛkɛ. (Mat. 4:23, 24; Jni. 9:1-7) Ahindo asɔ tokimanyiyaka dia sho nongamɛ l’asolo walomɔlomɔ akambo wa diambo wayosala Yeso l’andja w’oyoyo. w15 12/15 4:3, 4

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto