BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • es17 lk. 118-128
  • Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende
  • Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2017
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 1
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 2
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 3
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 4
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 5
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 6
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 7
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 8
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 9
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 10
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 11
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 12
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 13
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 14
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 15
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 16
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 17
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 18
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 19
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 20
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 21
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 22
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 23
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 24
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 25
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 26
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 27
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 28
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 29
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 30
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 31
Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2017
es17 lk. 118-128

Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 1

‘Lɔngɛnyi la ma ma la Jehowa lekɔ le wanɛ wawooka wɔma.’—Os. 25:14.

Lo Bible Abrahama mbelamɛka ɔnɛ ɔngɛnyi wa Nzambi mbala shato. (2 Ɛk. 20:7; Isa. 41:8; Jak. 2:23) Nde mbele onto laamɛ lakelamɛ mbala kakɔ ɔtɔi lo Bible ɔnɛ ɔngɛnyi wa Nzambi. Onde dui sɔ mɛnyaka dia Abrahama oto mbakakoke monga ɔngɛnyi wa Jehowa? Ndooko. Bible mɛnyaka dia sho tshɛ koka nkondja diɛsɛ sɔ. Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndola l’ɛkɔndɔ w’apami la wamato efula wa kɔlamelo, wanɛ wakokaka Jehowa wɔma, waki la mbetawɔ lende ndo wakonge angɛnyi ande w’eshika. Vɔ wekɔ lo “olui a woke w’ɛmɛnyi” wakate Pɔɔlɔ. Anto asɔ tshɛ waki angɛnyi wa Nzambi. (Hɛb. 12:1) Vɔ waki la diɛsɛ dia diambo dia monga ɔngɛnyi wa Nzambi. Totetemale mbokoya bɛnyɛlɔ dia mbetawɔ sɔ. (Hɛb. 6:11, 12) Naka sho nsala ngasɔ, kete sho koka monga la diɛsɛ dia woke dia monga angɛnyi wa Jehowa w’eshika pondjo pondjo! w16.02 2:1, 2, 19

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 2

Dimi lakaye . . . dia ndjosala, aha lolango lami, koko lolango la Ɔnɛ lakantome.—Jni. 6:38.

Ohokanyiya dia ɔngɛnyi ayɛ ambokosha mutuka oko woshasha. Koko ɔngɛnyi ayɛ ambokotɛ ate: “Dimi layolama nsapi. Ndo dimi mbayɔkɛndjakɛndjaka mutuka, koko aha wɛ.” Ngande wayoyaoka lo kɛnɛ kendana la woshasha ɔsɔ? Etena kakimɔ onto ɔmɔ lɔsɛnɔ lande le Jehowa, nde mbutɛka Nzambi ate: “Dimi lambokosha lɔsɛnɔ lami, dimi lekɔ onto lakiyɛ.” Jehowa ekɔ la lotshungɔ la nongamɛ di’onto nama dɔkɔlɔkɔ diande. Ko, kayotota naka onto ɔsɔ ambotatɛ pindolɛ Jehowa lo woshɛshɛ oko onto lahakambɛ Nzambi? Ko kayotota naka onto akɔ ambetawɔ olimu wawɔsɛ wenya wakokande mbetsha l’olimu w’esambishelo kana olimu akɔ owokonya dia nde mbetsha nsanganya ya l’etshumanelo mbala la mbala? Onto lasala ngasɔ hatetemadi nama dɔkɔlɔkɔ diande otsha le Jehowa. Dui sɔ diayonga oko onto lalama nsapi ya mutuka. Etena kakimɔso nsɛnɔ yaso le Jehowa sho mbotɛka ɔnɛ: “Lɔsɛnɔ la mi laya lakiyɛ aha lami.” Ɔnkɔnɛ, sho tayosalaka nshi tshɛ kɛnɛ kalanga Jehowa kaanga etena kele aha kɛsɔ mbakombolaso nsala. Nyɛsɔ tokoya Yeso lakate lo divɛsa diaso dia lushi l’ɛlɔ. w16.03 1:16, 17

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 3

‘Dimi hantokotshika.’ —2 Ku. 2:2.

Ambeta ɛnɔnyi suke la 3 000, wele ɔprɔfɛta Elidja akalɔmbɛ Elisha laki ɔlɔngɔlɔngɔ dia nde monga okambi ande. Aha la ntshimbatshimba, Elisha aketawɔ dui sɔ ndo la kɔlamelo tshɛ nde akakambɛ pami k’osombe kɛsɔ lo salaka elimu waki kɔmbɔsamaka la nɛmɔ. (2 Ku. 3:11) L’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi oko esamalo w’olowanyelo, Elisha akashihodia di’olimu waki Elidja lo Isariyɛlɛ waki suke la nkomɛ. Lo etena kɛsɔ, Elidja akatɛ ombeki ande ɔsɔ wakandalowanya dimɛna diaha nde ntetemala mboyela, koko Elisha akayashikikɛ dia ntshikala la ombetsha ande edja tshɛ kakahombama. Ngande wakoka ɔnangɛso l’ɔlɔngɔlɔngɔ mbokoya Elisha? Onga suke dia mbetawɔ ɛkɛndɛ, oyadi tolimulimu tɔsama oko t’anyanya. Ɔsa ombetsha ayɛ oko ɔngɛnyi ndo ɛnyande dia wɛ mandolaka welo wadjande lo wahɔ ayɛ. Laadiko di’awui asɔ tshɛ, onga la kɔlamelo lo mɛmba ɔkɛndɛ tshɛ wakoshawɔ. Lande na kele dui sɔ ohomba? Nɛ dia paka l’ɔkɔngɔ wa wɛ mɛnya dia wɛ ekɔ la kɔlamelo ndo onto lɛkɛwɔ otema mbayoshikikɛ dikumanyi ɔnɛ Jehowa nangaka ndjaɛkɛ le yɛ lo kosha ɛkɛndɛ ekina lo etshumanelo.—Os. 101:6; 2 Tim. 2:2. w15 4/15 2:13, 14

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 4

‘Ɔnɛ lahatokadimɔka lo daka diande, oyadi kaanga diɔ diekɔ kɔlɔ le nde.’—Os. 15:4.

Saolo akakombolaka dia Jɔnatana monga nkumekanga k’oyoyo lo dihole dia Davidɛ. (1 Sa. 20:31) Koko Jɔnatana akokaka Jehowa ngandji ndo aki la kɔlamelo le nde. Ɔnkɔnɛ, lo dihole dia nde monga la lokaki, Jɔnatana akayonga ɔngɛnyi wa Davidɛ ndo akakotsha dɔkɔlɔkɔ diande le nde. Lam’ele tekɔ la kɔlamelo le Nzambi, sho kotshaka alɔkɔlɔkɔ aso. Ɛnyɛlɔ, naka tambokana dui dimɔ diendana l’awui w’okanda, sho la dia nsala kɛnɛ kakatetawɔ dia nsala, oyadi dui sɔ diaya wolo. Ndo naka tekɔ l’ekakatanu lo diwala diaso, tayɛnya Jehowa ngandji kawokaso lo ntshikala la kɔlamelo le olonganyi aso. (Mal. 2:13-16) Tonge la kɔlamelo le Nzambi kaanga l’atei w’ekakatanu l’ɛnyɛlɔ ka Jɔnatana. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ totshikale la kɔlamelo le anangɛso l’akadiyɛso kaanga etena katonyangiyawɔ. Lo nsala ngasɔ, tayɔngɛnyangɛnya otema wa Jehowa ndo tayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ woleki tshɛ. (Tok. 27:11) Sho koka monga l’eshikikelo ɔnɛ nde ayotosalɛka nshi tshɛ kɛnɛ koleki ɔlɔlɔ le so ndo ayotokotshɛka ehomba aso. w16.02 3:16, 17

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 5

‘Ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ tshɛ watetemala nongamɛ le nde.’—Isa. 30:18.

Dui dikina ele, Jehowa mbeyaka elelo aso dimɛna. (Os. 103:14) Diakɔ diele, nde halongamɛ dia sho ndɔshana shoamɛ la ekakatanu aso, koko nde tokimanyiaka oko wende ombutshi. Lo tena dimɔ sho koka ndjaoka dia hatoyeya ka nsala. Koko Jehowa toshikikɛka dia nde hetawɔki pondjo di’ekambi ande nsowa polo lo yoho yahawakoke mbikikɛ. Lo mɛtɛ, nde ‘ayotatɛ mboka.’ (1 Kɔr. 10:13) Diakɔ diele, sho tekɔ l’ɛkɔkɔ w’eshika wa ndjaɛkɛ lo ekimanyielo kaki Jehowa nɛ dia nde mbeyaka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ leso. Naka alɔmbɛlɔ aso hawokadimɔmi mbala kakɔ ɔtɔi, sho la dia mendɛ le Ɔnɛ leya etena kakokande tokadimola. Tohɔ dia nde la wɔ ekɔ la solo dia lotutsha nɛ dia nde nomɔlomɔka dia tokimanyiya. “[Jehowa] atulangaka nyuhumuya lukulu l’olo, ndu atukumbulaka nyuka ketshi, ne dia [Jehowa] keli [Nzambi ka] sambu k’ololo.” w15 4/15 4:8, 9

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 6

Ngasɔ mbakayalɛngaka wamato w’ekila wa lo nshi y’edjedja wakalongamɛka le Nzambi, wakayakitshakitsha l’ɛse ka waomɛwɔ.—1 Pet. 3:5.

Lo ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo, sho ndekaka mbidja yimba l’awui wa lo nyuma ndo dui sɔ kimanyiyaka lo kaamɛ ka nkumbo. L’etena kɛsɔ, ase nkumbo kokaka nsala wɛnyɛlɔ w’awui wayowotosambisha, awui wayokimanyiya ɔmɔmɔ la l’atei awɔ dia ndjalɔngɔsɔla dimɛna. Ndo etena kokawɔ ɔmɔmɔ la l’atei awɔ atɛkɛta akambo wa mɛtɛ ndo kɛnawɔ dia anto tshɛ wa lo nkumbo woka Jehowa ngandji ndo wakombola mbotombola, vɔ ndekaka monga suke suke lam’asawɔ. Ngande wakoka waomi ndo waa wadi nkamba kaamɛ lam’asawɔ? Naka vɔ akɔ ahende mboka Jehowa ngandji ndo nkamba kaamɛ, kete vɔ wayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo wayonga kaamɛ lo diwala diawɔ. Vɔ pombaka nto mɛnyanya ngandji ka lam’asa onto la ɔnango, oko kɛnɛ kaki lam’asa Abrahama nde la Sara, Isaka nde la Rɛbɛka, ndo Elekana nde la Hana. (Eta. 26:8; 1 Sa. 1:5, 8) Etena kasala wadi l’omi dui sɔ, vɔ mongaka kaamɛ lam’asawɔ ndo mongaka suke suke la Jehowa.—Ond. 4:12. w16.03 3:12, 13

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 7

Nyɔlɔshane la [Satana], nyoyale nge lo mbetawɔ.—1 Pet. 5:9.

Satana ekɔ lo ndɔsha atshikadi w’akitami ndo “ɛkɔkɔ ekina.” (Jni. 10:16) Oyango waki Diabolo ele wa ndɛ ekambi waki Jehowa efula nɛ dia etena kambootshikalɛ kaya mondo. (Ɛny. 12:9, 12) Onde sho koka mbidja otshumba lo ta dialɔso la Satana? Eelo. Bible mbutaka ɔnɛ: “Nyɔlɔshane la Diabolo, ko ndeayonyolawɔ.” (Jak. 4:7) Anto efula mbetawɔka kanyi y’ɔnɛ Satana bu. Le wɔ Satana la ɛdiɛngɛ wekɔ anto wa lɔfɔnya wa lo abuku, lo filmɛ yotsha anto wɔma ndo lo tovidɛo. Anto asɔ mbutaka dia ndooko onto a nombe lakoka mbetawɔ dia nyuma ya kɔlɔ yekɔ. Ko onde wɛ fɔnyaka dia Satana koka monga la lonyangu lo mbeya dia nde la ɛdiɛngɛ ande bu l’andja ɔnɛ? Ondo bu. Wanɛ wahetawɔ dia Satana ekɔ mbetɛmaka totshungu oma le nde. (2 Kɔr. 4:4) Kanyi y’ɔnɛ nyuma ya kɔlɔ bu ekɔ yoho mɔtshi l’atei wa toho takamba la Satana dia minganyiya anto. w15 5/15 2:1, 2

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 8

[Mɔsɛ] akɔshi lɔtɛngɔ la Kristo oko ɛngɔnyi woleki diangɔ dia nɛmɔ dia l’Edjibito la fwa, nɛ dia nde akake washo lo difuto. —Hɛb. 11:26.

Mɔsɛ akeke oma le ambutshi ande wa pɛtɛpɛtɛ awui wendana la Jehowa ndo sangwelo diande dia ntshungola ase Isariyɛlɛ oma lo lɔhɔmbɔ ndo mbasha Nkɛtɛ ya daka. (Eta. 13:14, 15; Eto. 2:5-10) Lam’ele Mɔsɛ akakanaka yimba lo ɛtshɔkɔ wakahombe ase Isariyɛlɛ ndjokondja, mbetawɔ ndo ngandji kakandokaka Nzambi kakahame. L’ɛnyɛlɔ k’anto akina wakokaka Nzambi wɔma, nde akakoke nkana yimba lo etena kakakoke Jehowa ntshungola anto oma lo nyɔi. (Jɔbɔ 14:14, 15; Hɛb. 11:17-19) Keema dui dia diambo lo woho wakakome Mɔsɛ lo nanga Nzambi Ɔnɛ lakoke ase Isariyɛlɛ ndo anto tshɛ kɛtshi. Mbetawɔ ndo ngandji akakonya Mɔsɛ dia nambola Jehowa lɔsɛnɔ lande. (Eoh. 6:4, 5) Kaanga etena kakaanɛ Farawɔ Mɔsɛ dia mbodiaka, mbetawɔ, ngandji kakandokaka Nzambi ondo ndo woho wakandakanaka yimba lo awui wakahombe ndjosalema otsha la ntondo akokimanyiya dia nde ntondoya la dihonga.—Eto. 10:28, 29. w15 5/15 3:11-13

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 9

Vɔ bu la wanu.—Jni. 2:3.

Lo fɛtɛ kɛmɔ ka diwala kakasalema la Kana ka la Ngalileya, Yeso akasale dihindo dia ntondo. Ondo lofulo l’anto wakayoya lakaleke lofulo l’anto wakelamɛ. Oyadi ngasɔ mbakidiɔ, wanu wakashile. L’atei w’anto wakelamɛ mbaki ndo Mariya, nyango Yeso. Aha la taamu, Mariya akakanaka yimba l’edja k’ɛnɔnyi efula lo alaka wa prɔfɛsiya tshɛ yakendanaka l’ɔnande lakandeyaka dia nde ayoyelamɛ “Ɔna Nkum’Olongo.” (Luka 1:30-32; 2:52) Onde Mariya akeyaka dia Yeso aki la wolo wahandatakambe la wɔ? Dui di’ekeketshelo ko lam’akiwɔ la Kana, Mariya nde la Yeso wakoke atshukanyi w’eyoyo kɛtshi ndo wakakombola mbanya lo nsɔnyi. Yeso akeyaka dia lokaho ekɔ tshondo y’ɔkɛndɛ. Diakɔ diakandasale dihindo lo nkadimola litrɛ y’ashi 380 “wanu woleki amɛna.” (Jni. 2:6-11) Onde Yeso akatshutshuyama dia paka nsala dihindo sɔ? Ndooko. Nde akayakiyanyaka tsho lo dikambo di’anto ndo akookoya She lele l’olongo lo monga la lokaho. w15 6/15 1:3

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 10

Nkumadiɔndjɔ, onde wɛ ayanga mbololɛ Isariyɛlɛ diolelo l’etena kɛnɛ?—Ets. 1:6.

Ntondo ka Yeso mbidɛ l’olongo, apɔstɔlɔ ande wakawombola dimbola diele la diko ndo. Okadimwelo wakawasha Yeso mɛnyaka ɔnɛ ɔsɔ komonga etena ka vɔ mbeya etena kakahombe Diolelo diaki Nzambi ntatɛ mbolɛ. Nde akatɛ ambeki ande dia ndeka ndjasha lo olimu w’ohomba efula wakandawasha. (Ets. 1:7, 8) Koko, Yeso akatɛ ambeki ande dia vɔ kongɛka oyelo wa Diolelo diaki Nzambi. Diakɔ diele, Akristo waki oma ko nshi y’apɔstɔlɔ wakatatɛ nɔmba dikambo dia oyelo adiɔ. Lam’akasukana etena ka Diolelo diaki Nzambi monga l’anya wa Yeso dia nde ntatɛ mbolɛ l’olongo, Jehowa akakimanyiya ekambi ande dia vɔ nshihodia awui wendana la nshi y’ekomelo. Lo 1876, sawo dimɔ diakafundama oma le Charles Taze Russell diakatondjama lo jurnalɛ yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ Bible Examiner. Sawo sɔ diaki l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Les temps des Gentils : Quand prennent-ils fin ?,” diakɛnya ɔnɛ 1914 ekɔ ɔnɔnyi w’ohomba efula. Sawo sɔ, diakɛnya diɔtɔnganelo diele lam’asa “tena esambeli” dia lo prɔfɛsiya ka Danyɛlɛ la “etena kakashikikɛma k’ase wedja” kakatɛkɛta Yeso.—Dan. 4:16; Luka 21:24. w15 6/15 4:11, 12

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 11

Yeso akalele.—Jni. 11:35.

Otema wa Yeso wakanandemaka etena kakandɛnaka anto akina wasowa. Lo menda lɔkɔnyɔ laki l’anto wakalelaka etena kakavu ɔngɛnyi ande Lazaro, Yeso akanandema efula, “akayakiyanya efula” ndo “akatshimbe wɔɔngɔ.” Nde akayaoke ngasɔ kaanga mbakandeyaka dia nde ayanga mbolola Lazaro. (Jni. 11:33-36) Yeso komboka sɔnyi dia nkɛnɛmɔla nsaki yande. Anto waki laawɔ, wakakoke mɛna ngandji kakokaka Yeso Lazaro ndo nkumbo kande. Yeso akoke Lazaro ndo nkumbo kande ngandji k’efula, diakɔ diele nde akakambe la wolo wakawosha Nzambi dia mbolola Lazaro! (Jni. 11:43, 44) Bible nembetshiyaka dia Yeso “mbaleka mfɔna tshɛ lo tshɛ la [Otungi aso].” (Hɛb. 1:3) Ɔnkɔnɛ, ahindo wakasale Yeso wakɛnya nto dia Jehowa nangaka minya hemɔ, paa ndo nyɔi. Kem’edja nto, Jehowa nde la Yeso wayolola anto wa mamba oma lo nyɔi. Yeso akate ate: “Etena kekɔ lo ndjaye kele wanɛ tshɛ wele lo waombo wohɔma wayoka dui diande . . . wayotomba.”—Jni. 5:28, 29. w15 6/15 2:13, 14

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 12

‘Vɔ watombole lokombo layɛ la woke.’—Os. 99:3.

Etena kele anto efula wa l’ɛtɛmwɛlɔ fɔnyaka ɔfɔnyafɔnya ɔnɛ vɔ wayototombola Nzambi l’olongo l’ɔkɔngɔ wa nyɔi kawɔ, ekambi wa Jehowa mbeyaka di’ekɔ ohomba mbotombola la nkɛtɛ ndo oma ko kakianɛ. Etena katombolaso Jehowa, sho mbokoyaka ɛnyɛlɔ k’ekambi wa Nzambi wa kɔlamelo watɛkɛtama lo Osambo 99:1-3, 5. Apami wa kɔlamelo wa lo nshi y’edjedja, ɛnyɛlɔ Mɔsɛ, Arɔna ndo Samuɛlɛ wakasukɛ tshɛ lo tshɛ yɛdikɔ ya Nzambi yendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. (Os. 99:6, 7) Ɛlɔ kɛnɛ, la ntondo ka Akristo w’akitami weke la nkɛtɛ ntatɛ nkamba oko ɛlɔmbɛdi kaamɛ la Yeso l’olongo, vɔ wekɔ lo kambɛ Jehowa la kɔlamelo tshɛ lo etenyi ka la nkɛtɛ ka tɛmpɛlɔ ka lo nyuma. Miliyɔ ya “ɛkɔkɔ ekina” wekɔ lo mbasukɛ la kɔlamelo tshɛ. (Jni. 10:16) Elui akɔ ehende ɛsɔ tɛmɔlaka Jehowa kaamɛ. Koko, onto l’onto koka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde lekɔ lo sukɛ tshɛ lo tshɛ yɛdikɔ ya Jehowa yendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ?’ w15 7/15 1:4, 5

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 13

‘Tetemala kikongɛɛ!’—Hab. 2:3.

Ekambi wa Jehowa wokokongɛka la solo dia lotutsha tshɛ okotshamelo wa prɔfɛsiya. Isaya akewoya dia Jehowa ayokaloya ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ ndo akate ate: ‘Ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ tshɛ watetemala nongamɛ le nde.’ (Isa. 30:18) Mika nde lawɔ akalongamɛka di’alaka wa Jehowa wayokotshama ndo nde akate ate: ‘Dimi layotetemala mendɛ le Jehowa.’ (Mika 7:7) Ndo l’edja k’ɛnɔnyi nkama, ekambi wa Nzambi waki l’eshikikelo ɔnɛ Mɛsiya wakalakema kana Kristo ayoya. (Luka 3:15; 1 Pet. 1:10-12) Ɛlɔ kɛnɛ, sho lawɔ tekɔ lo kongɛɛ okotshamelo wa prɔfɛsiya yendana la Diolelo dia Jehowa. Kem’edja, Yeso Nkumekanga ka Diolelo sɔ ayanga ntshungola ekambi wa Nzambi oma l’andja ɔnɛ wa waale. Nde ayolanya anto wa kɔlɔ ndo ayokomiya asui tshɛ. (1 Jn. 5:19) Ɔnkɔnɛ, tokongɛke ndo teye dimɛna di’ekomelo ka dikongɛ kaya suke. w15 8/15 2:1, 2

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 14

Ohetoheto lo dikambo dia luudu layɛ kayɔndɛ.—Jni. 2:17.

Jehowa akatɛ ase Isariyɛlɛ dia mbika tabɛrnakɛlɛ. (Eto. 25:8) L’ɔkɔngɔ diko, nde akayowatɛ dia mbika tɛmpɛlɔ. (1 Ku. 8:27, 29) L’ɔkɔngɔ w’ekambi wa Nzambi nkalola oma lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna, vɔ wakasanganaka mbala la mbala lo waa shinangɔnga. (Makɔ 6:2; Jni. 18:20; Ets. 15:21) Akristo wa lo ntambe ka ntondo vɔ lawɔ wakasanganaka lo mvudu. (Ets. 12:12; 1 Kɔr. 16:19) Ɛlɔ kɛnɛ, ekambi wa Jehowa wa l’andja w’otondo wekɔ lo nsangana lo Mbalasa ya Diolelo nunu akumi, lɛnɛ atowekaka awui wendana la Jehowa ndo atowɔtɛmɔlaka. Yeso akalɛmiyaka tɛmpɛlɔ ka Jehowa kaki la Jɛrusalɛma efula. Woho wakalangaka Yeso tɛmpɛlɔ akoohola ambeki ande ɛtɛkɛta watanaso lo divɛsa diaso di’ɛlɔ. (Os. 69:9) Mbalasa ka Diolelo bu “luudu la [Jehowa]” lo woho waamɛ waki tɛmpɛlɔ ka la Jɛrusalɛma. (2 Ɛk. 5:13; 33:4) Koko, sho la dia monga la dilɛmiɛlɔ di’efula lo ahole aso w’ɔtɛmwɛlɔ. w15 7/15 4:1, 2

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 15

Nyɔlɔtɛ ngandji.—Kɔl. 3:14.

Onde tayokana ngandji ndo tayodimanyiyanaka lo Ɛlɔmbwɛlɔ k’ɛnɔnyi kinunu kaki Kristo? Naka sho nsala la wolo dia dimanyiya anto akina ndo monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la wɔ oma ko kakianɛ, kete ayonga dui dioleki wɔdu dia sho ndjosala dui sɔ l’andja w’oyoyo. (Kɔl. 3:12, 13) L’andja w’oyoyo, ondo aha tena tshɛ mbayotokondjaka kɛnɛ kalangaso, mbeyaka monga lo tena dimɔ ayonga ohomba wa sho kikongɛ yema. Ayonga ohomba monga la lowando ndo ngɛnangɛna lo yoho ya lɔsɛnɔ tshɛ layototonga lalɔ. Lo mɛtɛ, ayonga ohomba dia sho tɔkɛnɛmɔla waonga akɔ waamɛ watetsha Jehowa dia nkɛnɛmɔla nshi nyɛ. Ɔnkɔnɛ, lo mbeka dia nkɛnɛmɔla waonga asɔ oma ko kakianɛ, sho mɛnyaka dia tekɔ lo mbɔsa andja w’oyoyo oko dui dia mɛtɛ le so ndo ɔnɛ tekɔ lo ndjalɔngɔsɔla dikambo dia lɔsɛnɔ la pondjo. (Hɛb. 2:5; 11:1) Ndo nto, tayɛnya ɔnɛ sho mɛtɛ nangaka tɔsɛna lo andja wele onto tshɛ ayokitanyiyaka Jehowa. w15 8/15 3:11, 12

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 16

Nyotetemale nkɛndakɛnda kaamɛ la [Yeso].—Kɔl. 2:6.

Etena katoyoyangaka elowa wambotshunda lo lobingu, wɛ atɛnaka mɛtɛ di’elowa akɔ hatongaka woho ɔtɔi. Koko, vɔ tongaka la tolembetelo tɔmɔ tafɔnawɔ tɛnya dia wambotshunda. Ngasɔ mbediɔ ndo lo dikambo di’Akristo wambotshunda lo nyuma. Vɔ bu woho ɔtɔi tshɛ lo tshɛ. Vɔ ndja oma lo wedja ndo nkumbo yotshikitanyi. Vɔ wekɔ l’ɛnɔnyi wotshikitanyi ndo wekɔ l’awui wotshikitanyi walangawɔ ndo wahawalange. Koko, Akristo tshɛ wambotshunda lo nyuma wekɔ la waonga amɔ wawaeyanya oko anto wambotshunda lo nyuma. Naa waonga amɔ l’atei awɔ? Okristo wambotshunda lo nyuma mbokoyaka Yeso ndo ndjelaka ‘wanya ande dimɛna dimɛna.’ (1 Pet. 2:21) Yeso akate dia ekɔ ohomba efula di’onto nanga Jehowa l’otema ande tshɛ, l’anima, la yimba ndo nanga wonyande onto oko wayalangande. (Mat. 22:37-39) Okristo wambotshunda lo nyuma salaka la wolo dia nkitanyiya dako sɔ. Yoho yande ya lɔsɛnɔ mɛnyaka dia diɔtɔnganelo diande la Jehowa ndo ngandji k’efula otsha le anto akina mboleki ohomba le nde. w15 9/15 1:3-5

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 17

Lo nkɛnɛmɔla akambo wa mɛtɛ, sho ndjaetɛka bɛnyɛlɔ di’ɛlɔlɔ la ntondo ka nkum’otema k’oseka onto tshɛ lo washo wa Nzambi.—2 Kɔr. 4:2.

Nkum’otema kambekiyama hatɔhɛmɔla tsho dia mbewɔ nsala awui wa kɔlɔ, koko tɔ totshutshuyaka nto dia nsala awui w’ɛlɔlɔ. L’atei w’awui akɔ mbele esambishelo ka lo luudu la luudu ndo ka lo tshakitudi. Kɛsɔ mbakasalaka Pɔɔlɔ. Nde akafunde ate: “Ɔkɛndɛ wakamalongola. Lo mɛtɛ, mfɔnu kayale le mi naka halasambisha lokumu l’ɔlɔlɔ.” (1 Kɔr. 9:16) Naka sho mbokoya Pɔɔlɔ, kete tayonga la nkum’otema ka dimɛna teya ɔnɛ tekɔ lo nsala awui w’ɛlɔlɔ. Ndo l’etena kasambishaso anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ, sho munandaka nkum’otema yawɔ. Eelo, nkum’otema koka monga ehomɔ ka dimɛna efula. Naka sho mbekaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbala la mbala ndo kakanaka la wɔ yimba ndo naka sho nkamba la kɛnɛ kekaso, kete tayekiya nkum’otema kaso. Ɔnkɔnɛ, woshasha wa diambo ɔsɔ wayonga ɔnɔmbɔdi wa mbɛkɛ otema lo lɔsɛnɔ laso l’Okristo! w15 9/15 2:16, 18

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 18

‘Jehowa atuhangwelaka one lukandi ngandji.’—Tok. 3:12.

Yɔsɛfu, Mɔsɛ, ndo Davidɛ wekɔ bɛnyɛlɔ dia nsɛna l’atei w’anto tshɛ watɛkɛtama lo Bible. Lo tena dia wolo, Jehowa aki kaamɛ la wɔ ndo awui wakaweke lo tena di’ehemba wakakimanyiya etena kakayowashaka Jehowa ɛkɛndɛ wa weke. Kaanga etena kasalaso dui dimɔ dia kɔlɔ, Jehowa tetemalaka tɛnya ngandji kande. Naka sho mbetawɔ ohokwelo ande ndo ndjatshumuya, kete nde ayotodimanyiya ‘lo yɛdikɔ y’efula.’ (Isa. 55:7) Dui sɔ alembetshiyadiɔ? Ɛtɛkɛta wa Davidɛ wendana la edimanyielo ka Jehowa tɛnyaka woho w’ombutshi wa kɛtshi wele la so. Bible mbutaka ɔnɛ: ‘Nde kodimanyiyaka munga yayɛ tshɛ ndo nde kɔnɔlaka hemɔ yayɛ tshɛ; nde nyangaka lɔsɛnɔ layɛ oma lo difuku ndo kɔlɔtshaka ngandji kande ka kɔlamelo ndo kɛtshi oko dɛmbɔ dia nkoso.’ (Os. 103:3, 4) Jehowa tohokolaka ndo tɔlɔmbɔlaka lo toho totshikitanyi. Onde wɛ ekɔ suke dia nsala etshikitanu? Tena tshɛ tohɔke dia Jehowa tohokolaka nɛ dia nde tolangaka.—Os. 30:5. w15 9/15 4:13, 14

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 19

Mariya . . . Nde akadjasɛ l’ekolo wa Nkumadiɔndjɔ ndo akoohokamɛka.—Luka 10:39.

Maata akayasha tshɛ l’olimu wa mbahɛ diangɔ dia laande lo dikambo dia Yeso ndo etena kakɛnyi Maata dia Mariya hookimanyiya, nde aki la kɛlɛ ndo akɛviya Yeso. Yeso akɛnyi dia Maata aki lo nsala awui efula, diakɔ diele la ngandji tshɛ nde akawotɛ ate: “Maata, Maata, wɛ ekɔ lo ndjakiyanya ndo ekɔ lo ndjaɛnya paa la diangɔ efula.” Nde akawɛnya dia kaanga yangɔ ya ndɛ ya tshitshɛ ayokoka. Oma laasɔ, Yeso akandola Mariya lo woho wakandohokamɛka la yambalo tshɛ. Nde akate ate: “Nɛ dia Mariya ambɔsɔna kɛnɛ koleki dimɛna ndo hawotowɔkɔsɔlatɔ.” (Luka 10:38-42) Mariya akakoke mbohɛ kɛnɛ kakandale lo diaaso sɔ, koko aha la taamu nde kombohɛ pondjo awui wakandeke oma le Yeso ndo woho wakandawandola. Oma l’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi 60, ɔpɔstɔlɔ Joani akayofunda ate: ‘Yeso akokaka Maata, la Mariya ngandji.’ (Jni. 11:5) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka ɔnɛ Maata aketawɔ wongwelo wa la ngandji waki Yeso ndo akakambɛ Jehowa la kɔlamelo polo l’ekomelo ka lɔsɛnɔ la nde. w15 10/15 3:3, 4

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 20

Wolo wa Nzambi, koko aha wolo aso shoamɛ.—2 Kɔr. 4:7.

Tekɔ la tolembetelo efula tɛnya dia Jehowa ekɔ lo nsala olimu lo nsɛnɔ y’anto ɛlɔ kɛnɛ. Mbala efula, sho mbokaka akambo w’anto wakalɔmbɛ ekimanyielo ka Nzambi lo nsɛnɔ yawɔ ndo woho wakawakondja ekadimwelo lo alɔmbɛlɔ awɔ. (Os. 53:2) Ɛnyɛlɔ, lam’akatasambishaka Allan lo disɛnga dimɔ dia tshitshɛ dia la Philippines, nde akahomana la womoto ɔmɔ lakatatɛ mbuda ekoko. Nde mbutaka ate: “Paka la pindju kakɔ, nde akalɔmbɛ Jehowa di’Ɛmɛnyi ande pomana la nde.” Nzambi akakadimola dɔmbɛlɔ diande esadi eto ndo kɛsɔ kakananda otema ande. La ntondo ka ndo ɔnɔnyi koka, nde akɔsɛ yɛdikɔ ya nkimɔ lɔsɛnɔ lande le Jehowa. Ekambi efula wa Jehowa wakɛnyi lonya la nde l’ekimanyielo etena kakawatshike waonga wa kɔlɔ wele oko ɔnwɛlɔ wa mfɔka, wodjwelo wa wanu, kana wendelo w’esato wɛnyawɔ anto etakataka. Amɔtshi mbutaka dia wakahembe ntshika la wolo awɔ koko vɔ kokoka nsala dui sɔ. Koko, etena kakawalɔmbɛ Jehowa dia mbakimanyiya, nde akawasha “wolo woleki wɔnɛ wokongaka l’onto,” ndo l’ekomelo a shimu wakayonga l’akoka wa ntshika waonga awɔ wa kɔlɔ.—Os. 37:23, 24. w15 10/15 1:10, 11

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 21

‘Yatshungole etena.’—Ɛf. 5:16.

Anto amɔi memɔka la pindju ka yosose dia mbadia, nkana yimba ndo nɔmba. Anto akina salaka dui sɔ lo wonya awɔ wa diomuyelo. Ondo leyɛ wonya wa dimɛna wa mbadia Bible ekɔ la dikɔlɔ kana la ntondo ka wɛ ndala. Anto amɔ nangaka mbadia Bible la pindju ndo mbadia nto la ntondo ka ndala. (Jas. 1:8) Dikambo di’ohomba ele ‘ndjatshungolɛka etena,’ mbuta ate, mbɔsaka etena l’akambo wele bu ohomba l’oyango wa wɛ kanaka yimba l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi lushi la lushi. Bible ndakaka dia Jehowa ayɔtshɔkɔla wanɛ tshɛ wakana yimba lo Ɔtɛkɛta ande ndo wasala la wolo dia nkamba la kɛnɛ kekawɔ. (Os. 1:1-3) Yeso akate ate: “Diɛsɛ le wanɛ woka ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo wawokitanyiya!” (Luka 11:28) Koko, dui dioleki ohomba ele, ekanelo ka yimba l’Ɔtɛkɛta wa Jehowa lushi tshɛ kayotokimanyiya dia sho salaka awui lo yoho yawosha kɛnɛmɔ. Etena kasalaso dui sɔ, Jehowa ayotosha ɔngɛnɔngɛnɔ nshi nyɛ ndo lɔsɛnɔ la pondjo l’andja ande w’oyoyo.—Jak. 1:25; Ɛny. 1:3. w15 10/15 4:17, 18

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 22

Petero akatshu la nde yema l’omamu ndo akatatɛ mbolaka ate: “Nkumadiɔndjɔ, yaoka kandji, dikambo dia ngasɔ diatokokomɛke.” —Mat. 16:22.

Ɔpɔstɔlɔ Petero akatɛ Yeso dia nde ndjaoka kandji. Yeso akeyaka dia Petero akawokaka ngandji, koko nde akeyaka nto ɔnɛ yoho yakakane Petero aki kɔlɔ. Dia mbokimanyiya nde la ambeki akina, Yeso akawongola lo mbolembetshiya kɛnɛ kakoka komɛ wanɛ wewɔ nsala lolango la Jehowa l’etena kele ekɔ wolo nsala dui sɔ. Yeso akate nto ɔnɛ Jehowa ayofuta wanɛ wele bu akanga wa lokaki. (Mat. 16:21-27) Petero akakondja wetshelo wahombama. (1 Pet. 2:20, 21) Lɔmba Jehowa dia nde nkosha shɛnɔdi dia wɛ mbeya ekimanyielo kele ohomba le ɔnayɛ la hianda. (Os. 32:8) Ondo wɛ ekɔ lo mɛna dia nde aya bu l’ɔngɛnɔngɛnɔ oko watondongaka, ko kana nde ɔtɛkɛta kɔlɔ lo lokombo l’anangɛso. Mbeyaka monga ko, wɛ ɛna dia nde ekɔ la dui dimɔ diahandalange kotɛ. Tokanyiyake mbala kakɔ ɔtɔi ɔnɛ ɔnayɛ la hianda ekɔ lo nsala dui dimɔ dia kɔlɔ efula lo woshɛshɛ. Koko, tɔnyɔlake okakatanu ande kana nongamɛ tsho ɔnɛ wayeta. Mbeyaka monga ko ekɔ ohomba wa wɛ mbokimanyiya dia nde nkeketsha mbetawɔ kande. w15 11/15 2:12, 13

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 23

Nyɔlɔtɛ kɛtshi k’efula, lɔsɛngɔ, okitshakitsha, memakana ndo solo dia lotutsha . . . nyɔlɔtɛ ngandji, nɛ dia tɔ kele dimama diasala dia anto monga kaamɛ lo yoho ya kokele.—Kɔl. 3:12, 14.

Ngandji ka mɛtɛ ndo kaamɛ k’ekambi wa Jehowa mbaeyanyaka oko wanɛ wele l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Yeso akate ate: “Oma lo dikambo nɛ, anto tshɛ wayeya dia nyu nyekɔ ambeki ami naka nyayokana ngandji lam’asanyu.” (Jni. 13:34, 35) Ndo ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Ana wa Nzambi la ana wa Diabolo mbeyamaka lo dikambo nɛ: Onto tshɛ lahasale kɛnɛ kele ɔlɔlɔ bu ɔna Nzambi, popo ndo onto lahalange ɔnango. Nɛ dia losango lakanyoke oma k’etatelo ele l’ɔnɛ sho la dia mbokana ngandji.” (1 Jn. 3:10, 11) Ngandji ndo kaamɛ mbeyanyaka Ɛmɛnyi wa Jehowa oko ambeki wa mɛtɛ waki Kristo, mbuta ate anto wakamba la Nzambi dia vɔ nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo l’andja w’otondo.—Mat. 24:14. w15 11/15 4:10, 11

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 24

‘Oko elowa wa pɔmɛ ya paonyi lo efundelo wa mfɛsa, ngasɔ mbele tshɛkɛta yɔtɛkɛtami lo etena kahombama.’—Tok. 25:11.

Ondo onto ɔmɔ mbeyaka mbuta dui dimɔ diakoka tomadia. Koko lo dihole dia nkadimola mbala kakɔ ɔtɔi ndo mbuta dui dimɔ aha la nkanyiya, ayonga dui dia lomba dia sho mbɔlama ndo kanyiya ko ndjambola ɔnɛ: ‘Onde kɛsɔ nembetshiyaka ɔnɛ nde bu onto ɔlɔlɔ? Onde ekɔ mɛtɛ ohomba dia dimi nsawola la nde lo kɛnɛ kendana la awui wakandate?’ Ondo ayoleka dimɛna sho ntshikala ki. Koko naka tekɔ l’ɔkɔkɔ w’oshika wa nsawola la nde, kete sho la dia nkonga edja ndo nkɛlɛ kaso kambokitakita. (Tok. 15:28) Kana mbeyaka monga ko tekɔ lo nanga nkeketsha ase nkumbo kaso wele keema Ɛmɛnyi dia vɔ mbeya Jehowa. Sho la dia monga la solo dia lotutsha, nkana yimba dimɛna lo kɛnɛ kalangaso mbuta, ndo nyanga etena ka dimɛna kakokawɔ monga suke dia tohokamɛ. w15 12/15 3:6, 8, 9

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 25

Ɔlɔlɔ waheyama mbɛdika ɔsɔ tetshaka dia . . . nsɛna la yimba y’ɔlɔlɔ, la losembwe ndo omamemelo le Nzambi l’atei w’andja ɔnɛ. —Tito 2:12.

Dui sɔ diekɔ ohomba efula djekoleko naka ɛgzamɛ kana osakelo akɔ heyama ɔtɛ l’ekolo. Onde onto lotshweso le nde nembetshiyaka etombelo wele l’ɛgzamɛ kana l’osakelo akɔ? Onde elembetshielo ande manemaka fundo? Onde enganga efula mbetawɔka dia ɛgzamɛ kana osakelo akɔ kokaka nkɔnɔla anto? (Tok. 22:29) Onto ɔmɔ mbeyaka totɛ ɔnɛ okanga ɔmɔ w’oyoyo wamboshɔma lo dihole dimɔ di’etale ndo adɔkɔtɛlɛ wateye ndooko dui lo kɛnɛ kendana l’okanga akɔ. Ko, onde ekɔ awui amɔ wa mɛtɛ wɛnya di’okanga ɔsɔ kɔnɔlaka? Anto amɔ mbeyaka totɛ dia tosakɛ lo tosha yangɔ mɔtshi lo woshɛshɛ kana lo nkamba la wolo ɔmɔ waheyama. Dui sɔ koka monga waale w’efula. Tohɔ dia Nzambi tɔhɛmɔlaka diaha sho nkamba l’ɛdiɛngɛ kana la wolo wa maji.—Isa. 1:13; Eoh. 18:10-12. w15 12/15 4:16

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 26

Ndooko onto loleki Joani Obatizanyi woke, koko onto loleki tshitshɛ lo Diolelo dia l’olongo mboleka woke.—Mat. 11:11.

Lo Bible, tekɔ la bɛnyɛlɔ efula di’anto wa kɔlamelo wakalongola nyuma k’ekila kaki Jehowa, koko vɔ kotsho otsha l’olongo. Ɛnyɛlɔ kɛmɔ ko, ka Joani Obatizanyi. Yeso akate dia ndooko onto lakaleke Joani woke, ko nde akayotaka nto ɔnɛ koko Joani holɛ l’olongo oko nkumekanga. Davidɛ nde lawɔ, akalɔmbwama la nyuma k’ekila. (1 Sa. 16:13) Nyuma k’ekila akokimanyiya dia nde nshihodia awui wa lotshimola wendana la Jehowa ndo tɔ kakɔlɔmbɔla dia nde mfunda etenyi kɛmɔ ka Bible. (Makɔ 12:36) Kaanga mbakidiɔ ngasɔ, ɔpɔstɔlɔ Petero akate lo dikambo dia Davidɛ ate, nde “kombidɛ l’olongo.” (Ets. 2:34) Jehowa akakambe la nyuma kande k’ekila dia mbisha anto asɔ wolo wa vɔ nsala awui wa diambo efula, koko nde kokamba la wolo ɔsɔ dia mbaelɛ dia vɔ tɔsɛna l’olongo. Onde kɛsɔ nembetshiyaka dia vɔ komonga la kɔlamelo efula kana kondjalowanya dia monga l’akoka wa toolɛ l’olongo? Ndooko. Kɛsɔ nembetshiyaka tsho ɔnɛ Jehowa ayowasha lɔsɛnɔ nto lo paradiso ka lanɛ la nkɛtɛ.—Jni. 5:28, 29; Ets. 24:15. w16.01 3:16

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 27

Dimi la Papa tekɔ ɔtɔi.—Jni. 10:30.

Etena kakambaso kaamɛ la wanɛ wokaso ngandji, sho ndjasukanyaka suke la wɔ. Sho ndjeyaka awui efula wendana la lonto lawɔ ndo la waonga awɔ. Sho ndjeyaka eyango awɔ ndo woho wasalawɔ la wolo dia mbakotsha. Yeso akakambe kaamɛ la Jehowa ondo miliyara y’ɛnɔnyi. Ngandji ka lam’asawɔ kakonge ka wolo woho wele ndooko ɔnɛ lakoka ndanya diɔtɔnganelo diele lam’asawɔ. Yeso akɛnya woho wakiwɔ la diɔtɔnganelo dia ma ma. Vɔ mɛtɛ waki kaamɛ ndo wakakambaka kaamɛ dihɛka lo dihɛka. Yeso akalɔmbɛ Jehowa dia nkokɛ ambeki ande. Lande na? Nde akalɔmbɛ ɔnɛ: ‘Dia vɔ tshɛ monga ɔtɔi oko weso ɔtɔi.’ (Jni. 17:11) Etena kasɛnaso lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ wa Nzambi ndo kayashaso l’olimu w’esambishelo, sho shihodiaka waonga ande wa diambo dimɛna. Sho shihodiaka lande na kele ekɔ dui dia lomba dia ndjaɛkɛ le nde ndo ndjela ɛlɔmbwɛlɔ kande. Ndo etena kayasukanyaso la Nzambi, nde ndjasukanyaka la so. (Jak. 4:8) Sho ndjasukanyaka nto la anangɛso la akadiyɛso nɛ dia sho pomanaka l’ekakatanu ndo ɛngɛnɔngɛnɔ akɔ waamɛ ndo nɛ dia tekɔ la eyango waamɛ. w16.01 5:9, 10

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 28

‘Kalola kaamɛ la osekayɛ.’ —Ruta 1:15.

Naɔmi akɔshi yɛdikɔ ya nkalola otsha l’Isariyɛlɛ, ngelo kande ka lootɔ. Kakɔna kakahombe Ruta nsala? Nde akahombe mbɔsa yɛdikɔ ya wolo efula. Onde nde akahombe nkalola otsha la Mɔaba le nkumbo kande, ko kana ntshikala la Naɔmi w’okilo ande ndo minda la nde lɔkɛndɔ otsha la Bɛtɛlɛhɛma? (Ruta 1:1-8, 14) Nkumbo kaki Ruta kakadjasɛka la Mɔaba. Nde akakoke nkalola le wɔ, ndo ondo vɔ wakakoke mbokokɛ. Nde akeyaka anto, ɔtɛkɛta ndo mbekelo y’ase Mɔaba. Naɔmi kokoka ndaka Ruta ndooko dikambo ɔtɔi dia ngasɔ dia nde tokondja wahɔ la Bɛtɛlɛhɛma. Naɔmi aki la wɔma dia nde hokoka mbotanɛ omi kana dihole dia mbidjasɛ. Diakɔ diele, Naɔmi akawotɛ dia nde nkalola otsha la Mɔaba. Oko wakatadiɛnyi, Ɔrɔpa ‘akakalola otsha lakawɔ ndo le tozambizambi tawɔ.’ (Ruta 1:9-15) Koko, Ruta kombetawɔ nkalola lakawɔ ndo le tozambizambi tawɔ. w16.02 2:4, 5

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 29

‘Kakɔna kakɔlɔmba Jehowa? Paka dia monga la losembwe, dia nanga kɔlamelo, ndo dia nkɛndakɛnda la okitshakitsha kaamɛ la Nzambi kayɛ!’—Mika 6:8.

Saolo nde l’asɔlayi ande 3 000 wakatayangaka Davidɛ l’oswe wa Judeya dia mbodiaka. Koko l’otsho ɔmɔ, Davidɛ nde l’anto ande wakatane Saolo nde l’asɔlayi ande. Vɔ tshɛ waki lo djɔ, ɔnkɔnɛ Davidɛ nde la Abishai wakakɛndakɛnda la yewo dia ndekana asɔlayi ndo wakakome lam’aki Saolo. Abishai akatɛ Davidɛ lo hiɔtɛhɔtɛ ate: ‘Lam’alangayɛ, otshike mbomamatanya [Saolo] la dikɔnga nɛ la nkɛtɛ mbala 1 ndo hantosala mbala 2.’ Koko Davidɛ kombetawɔ dia nde ndjaka Saolo. Nde akatɛ Abishai ate: ‘Toosalɛke kɔlɔ, nɛ dia akɔna akoka mbahɛ okitami wa Jehowa lonya ko nde ntshikala aha la onongo?’ Oma laasɔ, Davidɛ akate ate: ‘Haafɔnya dia lo ndjela kanyi ya Jehowa dimi koka mbahɛ okitami wa Jehowa lonya.’ (1 Sa. 26:8-12) Davidɛ akashihodia kɛnɛ kakandahombe nsala dia monga la kɔlamelo le Jehowa. Nde akeyaka dia nde pombaka nɛmiya Saolo, ndo nde komonga kaanga la kanyi ya mbosalɛ kɔlɔ. Lande na? Nɛ dia Nzambi mbakakite Saolo esɔ dia monga nkumekanga k’Isariyɛlɛ. Ɛlɔ kɛnɛ, oko wakidiɔ lo nshi y’edjedja, Jehowa nangaka di’ekambi ande tshɛ monga la kɔlamelo le nde ndo nɛmiya wanɛ wakandasha yema ya lowandji. w16.02 4:1, 2

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 30

‘Dia nsala lolango layɛ, wɛ Nzambi kami, kele ɔngɛnɔngɛnɔ ami.’ —Os. 40:8.

Onde wɛ ekɔ ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka walanga batizama? Naka eelo, kete ɔsɔ ekɔ diɛsɛ dioleki woke diakokayɛ monga la diɔ. Tɔ mɛnyaka anto akina ɔnɛ wɛ amboyakimɔ le Jehowa, mbuta ate wɛ ambolaka dia mbokambɛ pondjo pondjo ndo ɔnɛ nsala lolango lande mbele dui dioleki ohomba lo lɔsɛnɔ layɛ. Lam’ele dui sɔ diekɔ dɔkɔlɔkɔ di’ohomba efula diatshika onto la ntondo ka Nzambi, wɛ la dia batizama paka etena kamboyotshunda yema. Wɛ la dia mbɔsa yɛdikɔ yayɛ hita dia nsala dui sɔ, ndo nshihodia kɛnɛ kalembetshiya ndjakimɔ le Nzambi. Koko, ondo wɛ hayaoke dia wɛ ekɔ suke dia batizama. Kana ondo wɛ ndjaokaka dia wɛ ekɔ suke, koko ambutshi ayɛ fɔnyaka dia wɛ la dia kongɛ polo etena kayoyokoma opalanga kana kayoyeya awui efula wa lo lɔsɛnɔ. Kakɔna kahombayɛ nsala? Tɔkɔmɔke, koko nkamba l’etena kɛnɛ dia wɛ mpama woho wakokayɛ nkotsha kɛnɛ kahombama dia wɛ batizama aha la ntshimbatshimba. w16.03 2:1, 2

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 31

Tanyongake la diɔtɔnganelo dia ma ma la wanɛ wele bu ambetawudi.—2 Kɔr. 6:14.

Tekɔ l’anangɛso ndo l’akadiyɛso wakatshukana l’anto amɔ waki komonga Ɛmɛnyi wa Jehowa. Lo dui sɔ, Akristo salaka tshɛ dia nkokɛ diwala diawɔ lo nkitanyiya alako w’oma lo Bible. Aha mbala tshɛ mbatongaka dui sɔ wɔdu. Ɛlɔ kɛnɛ Satana ekɔ lo ndɔsha nkumbo. Ɔsɔ ekɔ ɔkɔkɔ ɔmɔ wahomba wadi la omi wakambɛ Jehowa nkamba kaamɛ. Oyadi edja ka ngande kamonyotshukana, nyokane yimba lo kɛnɛ kakokanyu mbuta kana nsala dia nkeketsha diwala dianyu. Naka nyekɔ atshukanyi w’epalanga, nyu koka monga ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ le atshukanyi w’ɛlɔngɔlɔngɔ. Ondo nyu koka mbelɛ atshukanyi w’ɛlɔngɔlɔngɔ l’ɔtɛmwɛlɔ anyu wa lo nkumbo. Vɔ wayɛna dia oyadi edja kakɔna kambotshukana anto, vɔ la dia mɛnyanya ngandji lam’asawɔ ndo monga kaamɛ.—Tito 2:3-7. w16.03 3:14, 15

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto