BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • es25 lk. 98-108
  • Ngɔndɔ ka dikumi

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ngɔndɔ ka dikumi
  • Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2025
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 1
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 2
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 3
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 4
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 5
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 6
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 7
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 8
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 9
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 10
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 11
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 12
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 13
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 14
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 15
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 16
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 17
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 18
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 19
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 20
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 21
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 22
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 23
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 24
  • Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 25
  • Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 26
  • Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 27
  • Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 28
  • Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 29
  • Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 30
  • Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 31
Tɔsɛdingolake Afundelo lushi la lushi—2025
es25 lk. 98-108

Ngɔndɔ ka dikumi

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 1

Lomba l’oma la diko lekɔ . . . suke dia nkitanyiya.—Jak. 3:17.

Onde sho toyaokaka dia ekɔ wolo wɛ monga l’okitanyiya? Ngasɔ mbakidiɔ ndo lo dikambo dia nkumekanga Davidɛ, koko nde akalɔmbɛ Nzambi ate: “Otshutshuya nsaki ka l’etei kami ka nanga kokitanyiya.” (Os. 51:12) Davidɛ akokaka Jehowa ngandji. Lo tena dimɔ nde aki l’okakatanu dia monga l’okitanyiya ndo ngasɔ mbakokadiɔ monga ndo le so. Lande na? Ntondotondo, takahowɔ mbekelo kaha monga l’okitanyiya. Dui dia hende, Satana salaka tshɛ dia totshutshuya dia ntɔmbɔkɔ oko wakandasale. (2 Kɔr. 11:3) Dui dia sato, sho dingama l’andja wele la kanyi y’ɔtɔmbɔkwɛlɔ, “yimba yakamba olimu ɛlɔ kɛnɛ le ana wele bu l’okitanyiya.” (Ɛf. 2:2) Sho pombaka nsala la wolo aha tsho dia ndɔshana la mbekelo kaso ka nsala pɛkato, koko ndo nto nshika ntanga lo tɔsɛngiya ta Diabolo ndo t’andja ɔnɛ watotshutshuya diaha sho monga l’okitanyiya. Sho pombaka mbidja welo wa nkitanya Jehowa ndo wanɛ wakandasɔnɛ ndo wakandasha yema ya lowandji. w23.10 6 od. 1

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 2

Wɛ akalami wanu woleki amɛna polo ndo wonya ɔnɛ.—Jni. 2:10.

Wetshelo akɔna wokokiso nkondja oma lo dihindo diakasale Yeso dia nkadimola ashi wanu? Sho kondjaka wetshelo w’okitshakitsha. Yeso kondjafuna l’ɔtɛ wa dihindo sɔ; lo mɛtɛ, nde kondjafuna pondjo l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakandasalaka. Koko, l’okitshakitsha tshɛ ndo mbala la mbala nde akashaka lotombo tshɛ le She. (Jni. 5:​19, 30; 8:28) Naka sho mbokoya Yeso lo ntetemala monga l’okitshakitsha le so shoamɛ, kete hatotoyafuna l’ɔtɛ wa kɛnɛ kasalaso. Tatoyafunake lo dikambo diaso shoamɛ, koko toyafune lo dikambo dia Nzambi kaso ka diambo keso la diɛsɛ dia kambɛ. (Jɛr. 9:​23, 24) Nyɛsɔ towoshake lotombo lasungana la nde. Ndo nto, sho hatokokaki pondjo nsala dui dia dimɛna, naka aha l’ekimanyielo ka Jehowa. (1 Kɔr. 1:​26-31) Etena keso l’okitshakitsha, hatotosala la wolo dia ndjasha lotombo l’akambo w’amɛna wasalɛso anto akina. Sho mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo mbeya dia Jehowa mɛnaka ndo ngɛnangɛnaka kɛnɛ kasalaso. (Ɛdika la Mat. 6:​2-4; Hɛb. 13:16) Eelo mɛtɛ, sho ngɛnyangɛnyaka Jehowa etena kokoyaso Yeso lo monga l’okitshakitsha.—1 Pe. 5:6. w23.04 4 od. 9; 5 od. 11-12

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 3

Tanyendake paka wahɔ anyu hita eto, koko nyendake ndo wahɔ w’anto akina.—Flpɛ. 2:4.

L’ekimanyielo ka nyuma k’ekila, ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akakeketsha Akristo dia vɔ mbidja yimba lo wahɔ w’anto akina. Ngande wakokaso nkamba la dako sɔ lo wonya wa nsanganya? Lo mbohɔka di’anto akina, oko walangaso mbisha kɔmatɛrɛ ndo vɔ lawɔ nto nangaka mbisha kɔmatɛrɛ. Kanyiya dikambo sɔ lo yoho nyɛ. Etena kasawolayɛ l’angɛnyi ayɛ, onde wɛ ayɔtɛkɛta efula ko mbasha paka yema ya diaaso yema tshitshɛ dia vɔ ntɛkɛta? Ndooko! Nɛ dia ɔtɛkɛta ɔlɔ mbosusanaso. Woho akɔ waamɛ mbele lo nsanganya, sho nangaka mbisha anto efula diaaso dia mbisha kɔmatɛrɛ. Lo mɛtɛ, yoho mɔ yoleki dimɛna yakeketshaso anangɛso ndo akadiyɛso ele mbasha diaaso dia vɔ nkɛnɛmɔla mbetawɔ kawɔ. (1 Kɔr. 10:24) Nyɛsɔ tɔsɛdingole woho wakokaso nsala dui sɔ. Laasɔ, tetemala mbisha kɔmatɛrɛ ya tomondo, dia nyomoleka mbisha anto akina diaaso dia vɔ nyomoleka mbisha kɔmatɛrɛ. Kaanga etena kashayɛ kɔmatɛrɛ ka mondo, ewɔ dia ntɛkɛta tokanyi efula. Naka wɛ ntɛkɛta awui tshɛ wa l’odingɔ, kete anto akina hawotonga la dui dia mbita nto. w23.04 22-23 od. 11-13

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 4

Dimi salaka akambo tshɛ lo wahɔ wa lokumu l’ɔlɔlɔ dia dimi lisambisha anto akina.—1 Kɔr. 9:23.

Sho pombaka mbohɔka ohomba wa ntetemala nkimanyiya anto akina, djekoleko lo nsambisha. Tekɔ l’ohomba wa ndjaɔtɔnganyiya l’olimu aso w’esambishelo. Sho pomanaka l’anto wele la waetawɔ ndo nkɛwɔ yotshikitanyi ndo wanɛ woye oma l’ahole ndo mbekelo yotshikitanyi. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akayaɔtɔnganyiyaka ndo sho koka nkondja wetshelo oma l’ɛnyɛlɔ kande. Yeso akasɔnɛ Pɔɔlɔ oko “ɔpɔstɔlɔ w’ase wedja.” (Rɔmɔ 11: 13) Lo ɔkɛndɛ ande ɔsɔ, Pɔɔlɔ akasambisha ase Juda, ase Ngirika, wanɛ wakɔtɔ kalasa efula, ase wola, ewandji wa laadiko ndo nkumi ya dikanga. Dia minanda etema wa weho w’anto tshɛ asɔ, Pɔɔlɔ “akayala akambo tshɛ le weho w’anto tshɛ.” (1 Kɔr. 9: 19- 22) Nde akaleke mbidja yimba oma lo ahole wakaye anto asɔ ndo waetawɔ awɔ. Dui sɔ diakokimanyiya dia nde ndjaɔtɔnganyiya ndo ntɛkɛta l’onto tshɛ lo yoho yakoka mbosukanya la Nzambi. Sho lawɔ koka nto ndowanya esambishelo kaso naka sho ndjaɔtɔnganyiyaka ndo tshikitanyaka mbɔtwɛlɔ yaso lo ndjela eyango w’ampokami aso. w23.07 23 od. 11-12

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 5

Okambi wa Nkumadiɔndjɔ hahombe ndɔ ta, koko nde pombaka monga la memakana otsha le anto tshɛ. —2 Tim. 2:24.

Anto wele la memakana wekɔ la wolo, koko vɔ bu ɛhɔdu. Nɔmbamaka monga la wolo w’efula dia ntetemala monga la wɔlamu la ntondo k’okakatanu ɔmɔ wa wolo. Memakana ekɔ dionga dimɔ dia “olowa wa nyuma.” (Ngal. 5:​22, 23) Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ “memakana” yakakambemaka ntondo dia nembetshiya mfalasa ka l’okonda kambowekiya. Ohokanyiya dia mfalasa ka l’okonda ko aya ki. Mbuta ate kaya ki, koko kekɔ la wolo. Oko weso anto, ngande wakokaso nkɛnɛmɔla memakana ndo l’etena kakɔ kaamɛ monga wolo? Hatokoke nsala dui sɔ la wolo aso shoamɛ. Sho pombaka nɔmba nyuma k’ekila kaki Nzambi, mbɔlɔmba dia nde tokimanyiya dia sho nkɛnɛmɔla dionga dia dimɛna sɔ. Ekɔ anto efula wakeke woho wa monga la memakana. Ɛnyɛlɔ, anangɛso l’akadiyɛso efula wakɛnya dionga sɔ etena kakahembe anto akina mana la wɔ ndo dui sɔ diakakimanyiya anto akina dia vɔ monga la kanyi y’ɔlɔlɔ lo kɛnɛ kendana l’Ɛmɛnyi wa Jehowa.—2 Tim. 2:​24, 25. w23.09 15 od. 3

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 6

L’ɔtɛ w’ɔna ɔnɛ kakamalɔmbaka ko Jehowa ambombisha kɛnɛ kakamɔɔlɔmbɛ.—1 Sa. 1:27.

Lo ɛnɛlɔ kɛmɔ ka diambo, ɔpɔstɔlɔ Joani akɛnyi dikumanyi 24 l’olongo watɛmɔla Jehowa. Vɔ wakatombolaka Nzambi, lo mbeya dia nde mbasungana “nongola lotombo, kɛnɛmɔ ndo wolo.” (Ɛny. 4:​10, 11) Andjelo wa kɔlamelo nto ndo vɔ la wɔ wekɔ l’ɛkɔkɔ efula wa ntombola ndo wa mbisha Jehowa kɛnɛmɔ. Vɔ wekɔ kaamɛ la nde l’olongo ndo vɔ mboweyaka dimɛna. Vɔ mɛnaka waonga ande wakashɔma lo kɛnɛ kasalande. Etena kasɛdingolawɔ etsha wa Jehowa, vɔ tshutshuyamaka dia mbotombola. (Jɔbɔ 38:​4-7) Sho lawɔ kombolaka dia ntombola Jehowa l’alɔmbɛlɔ aso. Sho koka nsala dui sɔ lo mbotɛ kɛnɛ kalangaso lo dikambo diande ndo lande na kɔlɛmiyaso. Etena kadiayɛ ndo kekayɛ Bible, sala la wolo dia mbishola waonga wakɛnɛmɔla Jehowa walekayɛ ngɛnangɛna. (Jɔbɔ 37:23; Rɔmɔ 11:33) Oma laasɔ, tɛ Jehowa woho wayaokayɛ lo dikambo dia waonga asɔ. Sho la wɔ nto koka ntombola Jehowa nɛ dia nde tokimanyiyaka ndo kimanyiyaka nkumbo k’otondo k’Akristo k’anangɛso l’akadiyɛso.—1 Sa. 2:​1, 2. w23.05 3-4 od. 6-7

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 7

Nkɛndakɛnda lo yoho yalanga Jehowa.—Kɔl. 1:10.

Lo 1919, Babilɔna ka Woke, akayoshishaka shɛngiya yawɔ le ekambi wa Nzambi. Lo ɔnɔnyi akɔ, “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo kɛsɔ” wakakengama la wonya dia nongola anto w’etema ɛlɔlɔ oya lo “Mboka k’ekila” k’oyoyo kakadihɔma. (Mat. 24:​45-47; Isa. 35:8) “Olimu w’ɔlɔngɔswɛlɔ wa mboka” wakakambe anto akina lo nshi y’edjedja wakalɔngɔsɔla mboka dia nkimanyiya wanɛ wambotatɛ mbɔtɔ lo mboka ka woke kɛsɔ dia mbeka awui efula wendana la Jehowa ndo la sangwelo diande. (Tok. 4:18) Vɔ wakahombe nto mbɔtɔnganyiya nsɛnɔ yawɔ la wadjango wa Jehowa. Jehowa konongamɛ di’ekambi ande nsala etshikitanu tshɛ wahombama mbala kakɔ ɔtɔi. Koko, nde akatɛdiaka ekambi ande yema yema. Ande ɔngɛngɔngɛnɔ wayonga la so etena kayotonga l’akoka wa ngɛnyangɛnya Nzambi l’oseka dui tshɛ diasalaso lee! Mboka tshɛ kekɔ l’ohomba wa nɔngɔsɔmaka mbala la mbala. Ntatɛ oma ko 1919, olimu wa lo “Mboka k’ekila” wekɔ lo ntetemala, l’oyango wa nyomoleka nkimanyiya anto dia vɔ ntomba oma lo Babilɔna ka Woke. w23.05 17 od. 15; 19 od. 16

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 8

Hakokalɛki pondjo.—Hɛb. 13:5.

Olui-walɔmbɔla wekɔ lo ndowanya akimanyedi lo Kɔmite yotshikitanyi y’Olui-walɔmbɔla. Akimanyedi asɔ wekɔ lo nkotsha ɔkɛndɛ awɔ wa wotsho ɔsɔ la kɔlamelo tshɛ. Vɔ wamboyalɔngɔsɔla dimɛna dia ntetemala nkamba olimu wa nkokɛ ɛkɔkɔ wa Kristo. Etena kayodɛ atshikadi w’ekomelo w’akitami otsha l’olongo l’ekomelo ka mfɔnu ka woke, ekambi waki Jehowa wa lanɛ la nkɛtɛ wayotetemala mbɔtɛmɔla la kɔlamelo tshɛ. Diɛsɛ l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Yeso Kristo, ekambi waki Jehowa hawotshikaki pondjo ntɛmɔla Jehowa la kɔlamalo tshɛ. Sho mbeyaka dia l’etena kɛsɔ, osanga wa wedja welɛ Bible ɔnɛ Ngɔngɔ ka lo wodja wa Mangɔngɔ wayɔlɔsha ekambi wa Nzambi. (Ɛzk. 38:​18-20) Koko ɔlɔshɛlɔ wa lo tshanda mɔtshi ɔsɔ wayɔtɔ l’ashi; vɔ hawotoshimba ekambi waki Nzambi dia ntɛmɔla Jehowa. Nde mɛtɛ ayowashimbɛ! L’ɛnɛlɔ kɛmɔ, ɔpɔstɔlɔ Joani akɛnyi “olui a woke” w’ɛkɔkɔ ekina wa Kristo. Wakatɛ Joani dia “olui a woke w’anto” ɔsɔ ndja oma lo “mfɔnu ka woke.” (Ɛny. 7:​9, 14) Eelo, vɔ wayotetemala monga l’ekokelo! w24.02 5-6 od. 13-14

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 9

Tanyodimake dja ya nyuma. —1 Tɛs. 5:19.

Kakɔna kakokaso nsala dia nongola nyuma k’ekila? Sho koka nɔmba dia kikondja, lo mbekaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakasambiyama ndo sanganaka kaamɛ l’okongamelo walɔmbɔma mbala kakɔ ɔtɔi la nyuma kande. Sala dui sɔ ayotokimanyiya dia nkɛnɛmɔla “olowa wa nyuma.” (Ngal. 5:​22, 23) Nzambi mbishaka nyuma kande k’ekila paka le wanɛ watetemala monga l’ekanelo ka pudipudi ndo la lɔkɛwɔ la pudipudi. Nde hatotetemala tosha nyuma kande naka tekɔ lo ndodja yimba yaso l’awui wa mindo ndo tekɔ lo mbasala. (1 Tɛs. 4:​7, 8) Dia ntetemala nongola nyuma k’ekila, sho pombaka nto “[ntona] mɔnyɔla prɔfɛsiya.” (1 Tɛs. 5:20) Lanɛ “prɔfɛsiya” nembetshiyaka nsango yoye oma le nyuma ka Nzambi, prɔfɛsiya shɔ mendanaka ndo la lushi la Jehowa ndo woho wa nsala akambo la shamanya lo nshi yaso nyɛ. Sho hatotaloya lushi lɔsɔ lo timba taso, lo mfɔnya dia Aramangɛdɔna hatoya etena kekeso la lɔsɛnɔ. Koko, sho mɛnyaka dia tekɔ lo nongamɛ dia tɔ kayoya keem’edja kana ntetemala nama dui sɔ lo yimba ndo ndeka ndjasha lo “ditshelo diɛnya omamemelo le Nzambi.”—2 Pe. 3:​11, 12. w23.06 12 od. 13-14

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 10

Wɔma wa Jehowa kele etatelo ka lomba.—Tok. 9:10.

Kakɔna kakokaso nsala oko Akristo naka tambɛna esato wɛnyawɔ anto etakataka aha la lolango lo telefɔnɛ kana tablɛtɛ kaso? Sho pombaka aha la ntshimbatshimba minya washo oma lɔkɔ. Ayonga dui dia dimɛna efula sho nsala dui sɔ naka sho mbeya nɛmɔ dia dimɛna efula diaya lo nama diɔtɔnganelo dia dimɛna diasaso la Jehowa. Kaanga esato wele hawɛnya anto etakataka koka monyiya nsaki ya dieyanelo. Lande na kahombaso mbowaewɔ? Nɛ dia sho hatokombola nsala kaanga dui ɔtɔi diakoka tokonya dia nsala loseka l’otema aso. (Mat. 5:​28, 29) Ekumanyi kɛmɔ ka la Thaïlande mbutaka ate: “Dimi ndjambolaka nte: ‘Kaanga mbafɔnyami dia esato ɛnɛ bu esato wɛnyawɔ anto etakataka, onde Jehowa ayɔngɛnangɛna naka dimi ntetemala mbowaenda?’ Yoho y’ekanelo ka lomba kɛsɔ kimanyiyakami ndia nsala akambo la lomba.” Monga la wɔma wa nsala dui tshɛ diakoka nyangiya Jehowa ayotokimanyiya dia nsala akambo la lomba. “Wɔma wa Nzambi mbele etatelo ka yimba.” w23.06 23 od. 12-13

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 11

Anto ami le, nyotshu nyɔtɔ lo mvudu ya l’etei.—Isa. 26:20.

“Mvudu ya l’etei” koka nembetshiya tshumanelo diaso. L’etena ka mfɔnu ka woke, Jehowa tolakaka dia nde ayotokokɛ naka sho ntetemala mbokambɛ kaamɛ l’anangɛso ndo akadiyɛso. Diakɔ diele, sho pombaka nkamba la wolo kakianɛ dia nkɛnɛmɔla ngandji k’efula otshale anangɛso ndo akadiyɛso. Ondo eko kaso koka nemanɛ la dui sɔ! “Lushi la woke la Jehowa” layonga etena k’okakatanu efula le anto tshɛ. (Zɛf. 1:​14, 15) Ekambi wa Jehowa wayosowa ndo vɔ la wɔ. Koko naka sho ndjalɔngɔsɔla oma ko kakianɛ, kete tayonga l’akoka wa ntshikala ki ndo nkimanyiya anto akina. Tayokikɛ okakatanu tshɛ wayohomana la so. Etena kayosowa asekaso ambetawudi, tayosala tshɛ kakokaso nsala dia mbasha ekimanyielo lo mbowaɛnya kɛtshi ndo mbowasha kɛnɛ kewɔ la tɔ ohomba. Ndo tayotshikala suke suke l’anangɛso ndo akadiyɛso, wanɛ wambotoshilaka mɛnyanya ngandji. Oma laasɔ, Jehowa ayotofuta lo tosha lɔsɛnɔ la pondjo l’andja wele mpokoso tshɛ ndo asui wayohamamɛ.—Isa. 65:17. w23.07 7 od. 16-17

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 12

[Jehowa] ayonyokeketsha, nde ayonyoshikikadia nge.—1 Pe. 5:10.

Mbala efula Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbɛdikaka apami wa kɔlamelo l’anto wa wolo. Koko kaanga ɔnɛ loleki wolo l’atei awɔ aha nshi tshɛ mbatondongaka wolo. Ɛnyɛlɔ, lo waaso amɔ nkumekanga Davidɛ akayaokaka dia nde aki “wolo oko dikona,” koko lo waaso akina nde ekɔ “la wɔma.” (Os. 30:7) Kaanga Samisɔna laki la wolo w’efula etena kakandatalɔmbɔmaka la nyuma ka Nzambi, nde akeyaka dia otondonga aha la wolo w’oma le Nzambi, tshike nde otonga “ɔhɔdu oko apami akina tshɛ.” (Emb. 14:​5, 6; 16:17) Apami wa kɔlamelo asɔ waki la wolo nɛ dia Jehowa mbakawashaka wolo. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akeyaka nto dia nde aki l’ohomba wa wolo w’oma le Jehowa. (2 Kɔr. 12:​9, 10) Nde aki l’ekakatanu wendana la yoonge. (Ngal. 4:​13, 14) Lo tena dimɔ nde akalɔshaka la wolo dia nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. (Rɔmɔ 7:​18, 19) Ndo lo tena dimɔ, nde aki l’ekiyanu ndo aki la wɔma wa kɛnɛ kakakoke mbokomɛ. (2 Kɔr. 1:​8, 9) Etena kaki Pɔɔlɔ la wɔdu, etena kɛsɔ kakinde la wolo. Lo ngande? Jehowa akasha Pɔɔlɔ wolo wakinde komonga la wɔ. Nde akakeketsha Pɔɔlɔ. w23.10 12 od. 1-2

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 13

Jehowa mɛnaka l’etei k’otema. —1 Sa. 16:7.

Naka tekɔ lo ndɔshana la tokanyi ta ndjaɔsa oko anto w’anyanya, kete sho koka mbohɔka dia Jehowa akatokotola oya le nde. (Jni. 6:44) Nde mɛnaka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ le so kele ondo shoamɛ hatoyaɛnyi ndo nde mbeyaka etema aso. (2 Ɛk. 6:30) Ɔnkɔnɛ, sho koka ndjaɛkɛ le nde nɛ dia nde mbutaka dia tekɔ la nɛmɔ lo washo ande. (1 Jni. 3:​19, 20) La ntondo ka mbeka akambo wa mɛtɛ, amɔ l’atei aso takasalaka akambo amɔ watatetemala tɛndja onongo polo ndo ɛlɔ. (1 Pe. 4:3) Kaanga Akristo wa kɔlamelo wekɔ lo ndɔshana la nsaki kakawahowɔ ka nsala kɔlɔ. Onde otema ayɛ wekɔ lo kaanya? Naka ngasɔ, kete wɛ ayokondja esambelo lo mbeya dia ndo ekambi wa Jehowa wa kɔlamelo wakalɔshanaka la tokanyi takɔ taamɛ. Ɛnyɛlɔ, ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akayaɔsaka oko ose paa etena kakandakanyiyaka lo dikambo dia wandja ande. (Rɔmɔ 7:24) Lo mɛtɛ, Pɔɔlɔ akashile ndjatshumoya oma lo pɛkato yande ndo akabatizama. Koko, ndamɛ akayaɔsaka “ɔpɔstɔlɔ woleki tshitshɛ” ndo lo nsala pɛkato nde kaki “pidii.”—1 Kɔr. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 od. 5-6

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 14

Vɔ wakasɛkɛ luudu la Jehowa Nzambi ka watshɛwɔ.—2 Ɛk. 24:18.

Wetshelo ɔmɔ wakokaso nkondja oma lo yɛdikɔ ya kɔlɔ yakɔshi nkumekanga Jɛhɔashi ele sho pombaka nsɔna angɛnyi wayonga la shɛngiya ya dimɛna le so, mbuta ate angɛnyi woka Jehowa ngandji ndo walanga mbɔɔngɛnyangɛnya. Tatokomɛke lo mbɔtɔ ɔngɛnyi l’anto wele laso lɔlɔnga ɔtɔi. Tohɔ dia Jɛhɔashi aki dikɛnda efula lo mbɛdika l’ɔngɛnyi ande Jɛhɔyada. Lo kɛnɛ kendana la ɔsɔnwɛlɔ ayɛ w’angɛnyi, yambola ɔnɛ: ‘Onde vɔ kimanyiyakami dia nkeketsha mbetawɔ kami le Jehowa? Onde vɔ keketshakami dia nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’ɛlɛmbɛ wa Nzambi? Onde vɔ mbutɛka anto awui wendana la Jehowa ndo l’akambo ande wa mɛtɛ wa nɛmɔ? Onde vɔ nɛmiyaka ɛlɛmbɛ wa Nzambi? Onde vɔ mbutɛkami awui walangami mboka, ko kana vɔ mingolakami la dihonga tshɛ naka lambotakɔ mboka?’ (Tok. 27:​5, 6, 17) Lo mbuta mɛtɛ, naka angɛnyi ayɛ hawoke Jehowa ngandji, kete wɛ bu l’ohomba awɔ. Koko naka wɛ ekɔ l’angɛnyi woka Jehowa ngandji, kete kukutɛ angɛnyi asɔ nɛ dia vɔ wayonga la shɛngiya y’ɔlɔlɔ le yɛ!—Tok. 13:20. w23.09 9-10 od. 6-7

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 15

Dimi kele Alfa la Omega.—Ɛny. 1:8.

Dɛta Alfa mbotate l’alfabɛtɛ wa lo Grɛkɛ ndo dɛta Omega mbokome. Lo nkamba la etelo ka “Alfa la Omega,” Jehowa mɛnyaka dia etena katatɛnde dui dimɔ, nde tshɔka la diɔ polo ambodishidiya. L’ɔkɔngɔ wa Jehowa ntonga Adama la Eva, Nde akawatɛ ate: “Nyootane, nyofulane, nyolodia nkɛtɛ ndo nyoyiole.” (Eta. 1:28) L’etena kɛsɔ, lo mɛtɛ Jehowa akate “Alfa.” Nde akɛnya hwe sangwelo diande ɔnɛ: Etena kayokoka kele tokanula taki Adama la Eva ta kokele, tayonga l’akoka wa ndodia nkɛtɛ ndo kietɛ paradiso. Etena kayaye kɛsɔ, Jehowa ayota lo yoho mɔ ɔnɛ “Omega.” L’ɔkɔngɔ wa nshidiya ntonga “olongo la nkɛtɛ ndo diangɔ tshɛ diele lɔkɔ,” Jehowa akate dui dimɔ diatoshikikɛ. Nde akatoshikikɛ dia nde ayokotsha sangwelo diande lo dikambo di’anto ndo dia nkɛtɛ. Diɔ diayokotshama tshɛ lo tshɛ l’ekomelo ka lushi l’esambele.—Eta. 2:​1-3. w23.11 5 od. 13-14

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 16

Nyɔmbɛɛ mboka ka Jehowa! Nyosembole ɔsɛsɛ l’oswe dikambo dia Nzambi kaso.—Isa. 40:3.

Lɔkɛndɔ l’oma la Babilɔna otsha l’Isariyɛlɛ laki l’ekakatanu efula nɛ dia lɔ lakahombe mbɔsa oko ngɔndɔ nɛi, koko Jehowa akaalake dia wekamu tshɛ wakɛnamaka oko dia wekɔ lo mbashimba dia vɔ nkalola wakahombe mimɔ. Lo timba t’ase Juda wa kɔlamelo, wahɔ wakawahombe nkondja lo nkalola l’Isariyɛlɛ akaleke la fwa kɛnɛ tshɛ kakawahombe ndjaahondja. Ɔtshɔkɔ wakaleke woke tshɛ ele ɔtɛmwɛlɔ awɔ. Ndooko tɛmpɛlɔ ka Jehowa kaki la Babilɔna. Ndooko elambwelo kakahombaka ase Isariyɛlɛ nambola elambo awɔ lo ndjela kɛnɛ kakalɔmbaka ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ndo ndooko dioho di’ɛlɔmbɛdi diakakongɛma dia nambolaka elambo ɛsɔ. Ndo nto, aki anto akina efula wa l’osomba ɔsɔ wakatɛmɔlaka tozambizambi ta kashi oleki wanɛ wakalɛmiyaka Jehowa ndo wakayelaka atɔndɔ ande. Diakɔ diele nunu efula l’atei w’ase Juda wakokaka Nzambi wɔma wakakongaka l’asolo wa lomɔlomɔ dia nkalola lo wodja awɔ lɛnɛ akawakoke tokaloya ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi. w23.05 14-15 od. 3-4

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 17

Nyotetemale nkɛndakɛnda oko ana w’osase.—Ɛf. 5:8.

Tekɔ l’ohomba w’ekimanyielo ka nyuma k’ekila ka Nzambi dia sho monga l’akoka wa ntetemala ndjalɔmbɔla “oko ana w’osase.” Lande na? Nɛ dia keema ɔtɔmbɔ l’esɔ dia ntetemala ntshikala pudipudi l’andja wa mindo ɔnɛ. (1 Tɛs. 4:​3-5, 7, 8) Nyuma k’ekila koka tokimanyiya dia ndɔshana la tokanyi ta l’andja ɔnɛ, mbidja ndo awui wa filozofi ndo tokanyi talɔshana la taki Nzambi. Nyuma k’ekila koka tokimanyiya nto dia ntɔ “woho w’ɔlɔlɔ tshɛ ndo la losembwe.” (Ɛf. 5:9) Yoho mɔ yakokaso nongola nyuma k’ekila ele lo kilɔmba. Yeso akate dia Jehowa ayosha “nyuma k’ekila le wanɛ wɔɔlɔmbatɔ.” (Luka 11:13) Ndo etena katombolaso Jehowa kaamɛ lo nsanganya y’Akristo, sho nongolaka nto nyuma k’ekila. (Ɛf. 5:​19, 20) Shɛngiya yele la nyuma k’ekila ka Nzambi yayotokimanyiya dia nsɛna lo yoho yangɛnyangɛnya Nzambi. w24.03 23-24 od. 13-15

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 18

Nyotetemale nɔmba, ko wayonyosha; nyotetemale nyanga, ko nyayotana; ndo nyotetemale nkɔkɔla, ko wayonyodihola.—Luka 11:9.

Onde wɛ ekɔ l’ohomba wa nyomoleka monga la solo dia lotutsha? Naka ngasɔ, kete lɔmba lo dikambo sɔ. Solo dia lotutsha ekɔ dionga dimɔ dia l’olowa wa nyuma. (Ngal. 5:​22, 23) Laasɔ sho koka nɔmba nyuma k’ekila ndo nɔmba Jehowa ekimanyielo dia nkɛnɛmɔla dionga diakɔ. Naka tambohomana la dui dimɔ diadja solo diaso dia lotutsha l’ohemba, kete sho pombaka ‘ntetemala nɔmba’ nyuma k’ekila dia tokimanyiya dia monga la solo dia lotutsha. (Luka 11:13) Sho koka nto nɔmba Jehowa dia nde tokimanyiya dia sho mɛna akambo lo ndjela woho wa waɛnande. Oma laasɔ, l’ɔkɔngɔ wa sho nɔmba, tekɔ l’ohomba wa nsala tshɛ kakokaso nsala dia mongaka la solo dia lotutsha lushi tshɛ. Etena tshɛ kayotɔlɔmbaka dia monga la solo dia lotutsha ndo katatasale la wolo dia monga la solo dia lotutsha, mbayotalekaka dionga sɔ mbika edio l’otema aso ndo diɔ diayonga etenyi kɛmɔ ka lonto laso. Dui sɔ tokimanyiyaka nto dia kanaka yimba la bɛnyɛlɔ diele lo Bible. Bible kekɔ la bɛnyɛlɔ efula di’anto waki la solo dia lotutsha. Naka sho kanaka yimba l’ɛkɔndɔ ɛsɔ, kete sho koka mbeya toho ta nkɛnɛmɔla solo dia lotutsha. w23.08 22 od. 10-11

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 19

Nyoke ɛtɛyi anyu l’ashi.—Luka 5:4.

Yeso akashikikɛ ɔpɔstɔlɔ Petero dia Jehowa ayowosukɛ. Yeso lakolɔ akɛnya Petero nde l’apɔstɔlɔ ande akina dihindo dikina dia wondelo wa nse. (Jni. 21:​4-6) Aha la taamu dihindo sɔ diakashikikɛ Petero dia Jehowa koka esadi eto nkotsha ehomba ande wa lo demba. Ondo ɔpɔstɔlɔ akɔ akohɔ ɛtɛkɛta wa Yeso wɛnya dia Jehowa ayokotsha ehomba wa wanɛ “watetemala nyanga ntondotondo Diolelo.” (Mat. 6:33) Lo yoho yɔtɔnɛ la dui sɔ, Petero aketɛ olimu w’esambishelo, koko aha olimu wa minda nse, dui diande dioleki ohomba. Nde akasambisha la dihonga tshɛ lo lushi la Pɛntɛkɔsta ka lo 33 T.D., ndo kɛsɔ akakimanyiya nunu di’anto dia mbetawɔ lokumu l’ɔlɔlɔ. (Ets. 2:​14, 37-41) Oma laasɔ, nde akakimanyiya ndo ase Samariya ndo ase Wedja dia mbetawɔ Kristo. (Ets. 8:​14-17; 10:​44-48) Jehowa mɛtɛ akakambe la Petero lo yoho ya diambo dia mbela weho w’anto tshɛ oya l’etshumanelo. w23.09 20 od. 1; 23 od. 11

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 20

Naka hanyombewoyisha dɔ diakɔ kaamɛ la kitshimudi yadiɔ, layonyohembola anya la ekolo.—Dan. 2:5.

Ɛnɔnyi oko ehende l’ɔkɔngɔ w’ase Babilɔna ndanya Jɛrusalɛma, Nɛbukadinɛza, nkumekanga ka Babilɔna, akɛnyi dɔ dimɔ diakotshindja wɔɔngɔ diendana la lohingu la woke. Nde akaanɛ dia ndjaka ase tomba ande tshɛ, mbidja ndo Danyɛlɛ naka hawongi l’akoka wa mbotɛ dɔ diakandɛnyi ndo kitshimudi ya dɔ diakɔ. (Dan. 2:​3-5) Danyɛlɛ akahombe mbɔsa yɛdikɔ aha la ntshimbatshimba, diaha anto ndjakema. Nde “akɔtɔ ndo akalɔmbɛ nkumekanga dia nde mbosha etena dia nde ndjotɛ nkumekanga kitshimudi.” (Dan. 2:16) Dui sɔ diakalɔmbɛ dia nde monga la dihonga ndo la mbetawɔ. Bible hate dia kana Danyɛlɛ amboshaka kitshimudi ya dɔ dimɔ lo nshi yakete. Nde akalɔmbɛ asekande ‘dia nɔmba kɛtshi oma le Nzambi ka l’olongo lo kɛnɛ kendana la sheke shɔ.’ (Dan. 2:18) Jehowa akakadimola lo alɔmbɛlɔ asɔ. L’ekimanyielo ka Nzambi, Danyɛlɛ akasha nkumekanga Nɛbukadinɛza kitshimudi ya dɔ diande. Lɔsɛnɔ la Danyɛlɛ ndo nsɛnɔ y’asekande akina yakakokamɛ. w23.08 3 od. 4

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 21

Onto layokikɛ polo l’ekomelo mbayoshimbamɛ.—Mat. 24:13.

Sɛdingola wahɔ waya lo monga la solo dia lotutsha. Etena keso la solo dia lotutsha, sho ndekaka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo la wɔlamu. Solo dia lotutsha koka ndowanya yimba ndo yoonge yaso. Etena keso la solo dia lotutsha otsha le anto akina, sho ngɛnangɛnaka la diɔtɔnganelo dia dimɛna diele lam’asaso la wɔ. Tshumanelo diaso ndekaka monga kaamɛ. Naka onto ɔmɔ ambotosola, hatotomala esadi esadi, ndo hatotokonya dui diakɔ woke. (Os. 37:​8, nɔtɛ; Tok. 14:29) Kɛnɛ koleki tshɛ ele sho mbokoyaka Shɛso lele l’olongo ndo ndekaka ndjasukanya la nde. Solo dia lotutsha ekɔ mɛtɛ dionga di’olangala efula diatokondjiyɛ sho tshɛ wahɔ! Hatongaka nshi tshɛ ɔtɔmbɔ l’esɔ dia monga la solo dia lotutsha, koko l’ekimanyielo ka Jehowa sho koka ntetemala nkɛnɛmɔla dionga sɔ. Ndo etena kakongɛso la solo dia lotutsha tshɛ andja w’oyoyo, sho koka monga l’eshikikelo ɔnɛ “washo wa Jehowa mendaka wanɛ wawooka wɔma, wanɛ wakonga ngandji kande ka kɔlamelo.” (Os. 33:18) Nyɛsɔ sho tshɛ toyashikikɛ dia ntetemala ndɔta solo dia lotutsha. w23.08 22 od. 7; 25 od. 16-17

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 22

Mbetawɔ kele bu l’etsha kambovɔ. —Jak. 2:17.

Jakɔba akɛnya dia pami kɛsɔ koka mbuta dia nde ekɔ la mbetawɔ, koko etsha ande wakɛnya dia nde komonga la mbetawɔ. (Jak. 2:​1-5, 9) Jakɔba akashile ndo lokombo l’onto ɔmɔ lakɛnyi ‘ɔnango kana kadiyɛnde ahomba dihɔndɔ kana mbo ya ndɛ’ ko nde kombosha ekimanyiyelo ka shikaa. Kaanga mbayota onto ɔsɔ ɔnɛ nde ekɔ la mbetawɔ, etsha ande hɛnya dia nde ekɔ la mbetawɔ. (Jak. 2:​14-16) Jakɔba akatɛkɛtaka dikambo dia Rahaba oko onto laki la mbetawɔ l’etsha. (Jak. 2:​25, 26) Nde akoke awui wendana la Jehowa ndo aketawɔ dia nsukɛ ase Isariyɛlɛ. (Jas. 2:​9-11) Nde akɛnya mbetawɔ kande oma l’etsha lo nkokɛ atɔpi ahende w’ase Isariyɛlɛ etena kaki nsɛnɔ yawɔ lo waale. Diakɔ diele, womoto ɔsɔ laki komonga kokele, laki komonga ose Isariyɛlɛ akelamɛ onto ɔlɔlɔ oko Abrahama. Ɛnyɛlɔ kande mɛnyaka ohomba wa monga la mbetawɔ kele l’etsha. w23.12 5-6 od. 12-13

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 23

Nyoke edio ndo nyoshikimale lo etshina.—Ɛf. 3:17.

Oko Akristo, sho hatokomɛ tsho lo monga la eokelo ka lahahɛ k’awui wa lo Bible. L’ekimanyielo ka nyuma k’ekila ka Nzambi, sho nomɔlomɔka dia mbeka “kaanga akambo wa lotshimola waki Nzambi.” (1 Kɔr. 2:​9, 10) Lande na kahayatatɛ ndjadjɛ oyango ɔmɔ lo wekelo ayɛ w’onto ndamɛ wayoleka kosukanya la Jehowa? Ɛnyɛlɔ, wɛ koka ntshimola dia mbeya woho wakandɛnya ekambi ande wa lo nshi y’edjedja ngandji ndo woho wɛnya dui sɔ dia nde kokaka ngandji. Wɛ koka nto mbeka dia mbeya woho wakalangaka Jehowa ase Isariyɛlɛ mbɔtɛmɔla ndo mbɛdika la woho walangande Akristo mbɔtɛmɔla ɛlɔ kɛnɛ. Kana wɛ koka mbeka lo yoho ya lo ntshimola prɔfɛsiya yakakotsha Yeso etena kakinde lanɛ la nkɛtɛ ndo kakandakambaka olimu ande. Wɛ koka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula lo mbekaka asawo asɔ l’ekimanyielo ka Index des publications des Témoins de Jéhovah kana Dibuku di’eyangelo di’Ɛmɛnyi wa Jehowa. Sala wekelo wa lotshimola wa lo Bible koka nkeketsha mbetawɔ kayɛ ndo kokimanyiya dia wɛ ntana “ewo ka Nzambi.”—Tok. 2:​4, 5. w23.10 18-19 od. 3-5.

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 24

Laadiko di’akambo tshɛ, nyonge la ngandji k’efula lam’asanyu, nɛ dia ngandji kombaka lokema la pɛkato.—1 Pe. 4:8.

Tshɛkɛta yakakambe l’ɔpɔstɔlɔ Petero ya “efula” nembetshiyaka tshɛkɛta lo tshɛkɛta ɔnɛ “ntaloya.” Etenyi ka hende ka divɛsa diakɔ mɛnyaka shɛngiya yele la ngandji k’efula kɛsɔ kahombaso monga la tɔ. Tɔ kombaka pɛkato y’anangɛso. Sho koka nkanyiya lo yoho nyɛ: Sho nkimɛ ngandji l’anya aso ahende, oko onto lasandjola dihɔndɔ dimɔ dia woke ndo la disandjola polo lam’ayodiokomba aha pɛkato ɔtɔi kana hiende koko “lokema la pɛkato.” Nkomba ekɔ yoho mɔ ya mbuta ɔnɛ dimanyiya. Paka oko watokombaka dihɔndɔ dimɔ diwadi dia kɔlɔ, mbele ngandji koka nkomba wɛɔdu ndo wandja w’anto akina. Ngandji kokaso anto akina pombaka monga wolo efula dia tokimanyiya dia sho monga l’akoka wa dimanyiya anangɛso l’akadiyɛso wandja awɔ, kaanga mbele dui sɔ nɔmbaka lo tena dimɔ welo efula. (Kɔl. 3:13) Etena katondoyaso lo dimanyiya anto akina, sho mɛnyaka dia ngandji kaso kekɔ wolo ndo sho mɛnyaka dia sho kombolaka ngɛnyangɛnya Jehowa. w23.11 11-12 od. 13-15

Lushi la samalo, Ngɔndɔ ka dikumi 25

Shafana akatatɛ diadia la ntondo ka nkumekanga.—2 Ɛk. 34:18.

Lam’akandakome l’ɛnɔnyi 26, nkumekanga Jɔsiya akatatɛ nɔngɔsɔla tɛmplɛlɔ. L’etena kakasalemaka olimu ɔsɔ, wakashola “dibuku dia Ɛlɛmbɛ wa Jehowa wakandawasha lo tshimbo ya Mɔsɛ.” Lam’akoke nkumekanga kɛnɛ kakataka dibuku sɔ, mbala kakɔ ɔtɔi nde akasale etshikitanu dia nkitanyiya kɛnɛ kakafundama lɔkɔ. (2 Ɛk. 34:​14, 19-21) Onde wɛ ayolangaka mbadiaka Bible mbala la mbala? Naka wɛ mpemba nsala dui sɔ, onde wɛ ayotondoya? Onde wɛ mbekɛka eshidi l’avɛsa wakoka kokimanyiya? Lam’aki Jɔsiya l’ɛnɔnyi oko 39, nde akasale munga kakokonya dia nshisha lɔsɛnɔ lande. Nde akayaɛkɛ le nde ndamɛ lo dihole dia nde nɔmba Jehowa ɛlɔmbwɛlɔ. (2 Ɛk. 35:​20-25) Lanɛ, sho koka nkondja wetshelo ɔmɔ. Oyadi ɛnɔnyi akɔna wele laso ndo edja ka ngande kamboteka Bible, sho pombaka ntetemala nyanga Jehowa. Dui sɔ nembetshiyaka nɔmbaka ɛlɔmbwɛlɔ kande mbala la mbala, mbekaka Ɔtɛkɛta ande ndo kondjaka wahɔ oma l’alako w’oma le Akristo wambotshunda lo nyuma. Awui asɔ wayotokimanyiya dia mbewɔ dia nsala munga ya weke ndo tayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.—Jak. 1:25. w23.09 12 od. 15-16

Lushi la lomingu, Ngɔndɔ ka dikumi 26

Nzambi petshaka akanga wa lotamanya, koko nde salɛka akanga w’okitshakitsha ɔlɔlɔ waheyama mbɛdika.—Jak. 4:6.

Bible shilaka nkombo ya wamato efula wa diambo wakokaka Jehowa ngandji ndo wakokambɛka. Vɔ wakasalaka “akambo la wɛdimo ndo [waki] la kɔlamelo lo akambo tshɛ.” (1 Tim. 3:11) Ndo nto, akadiyɛso koka ntana lo tshumanelo diawɔ bɛnyɛlɔ dia wamato w’Akristo wambotshunda lo nyuma diakokawɔ mbokoya. Akadiyɛso w’esekaseka le, lande na kenyu hanyɔsɛdingola wamato amɔ w’Akristo wambotshunda lo nyuma weyanyu dia nyu koka mbokoya bɛnyɛlɔ diawɔ? Nyolembete waonga awɔ w’amɛna; oma laasɔ, nyu koka mbakɛnɛmɔla. Dionga dimɔ di’ohomba le Okristo wambotshunda lo nyuma ele okitshakitsha. Naka womoto ekɔ l’okitshakitsha, kete nde ayonga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa ndo l’anto akina. Ɛnyɛlɔ, womoto loka Jehowa ngandji sɔnaka l’okitshakitsha tshɛ dia nsukɛ atɔndɔ wakashikikɛ She lele l’olongo lo dikambo dia lowandji. (1 Kɔr. 11:3) Tɔndɔ sɔ kambemaka lo yoho ya shikaa l’etshumanelo ndo lo nkumbo. w23.12 18-19 od. 3-5

Lushi l’ɔtɔi, Ngɔndɔ ka dikumi 27

Waomi pombaka nanga wadɛwɔ oko alemba awɔ hita.—Ɛf. 5:28.

Jehowa nongamɛka dia omi nanga wadɛnde ndo mbokotshɛ ehomba ande wa lo demba, wa lo yimba ndo wa lo nyuma. Nkɛnɛmɔla dikoka di’ekanelo ka yimba, nɛmiya wamato ndo monga onto lakokawɔ mbɛkɛ otema ayokokimanyiya oko olonganyi. L’ɔkɔngɔ wa wɛ ntshuka, wɛ koka ndjokoma papa. Wetshelo akɔna wakokayɛ nkondja oma le Jehowa dia monga papa k’ɔlɔlɔ? (Ɛf. 6:4) Jehowa akatɛ Ɔnande Yeso hwe, dia nde mbolangaka ndo mbowetawɔka. (Mat. 3:17) Naka wɛ ambokoma papa, shikikɛka anayɛ mbala la mbala ɔnɛ wɛ mbalangaka. Andolakawɔ efula l’ɔtɛ w’awui w’ɛlɔlɔ wasalawɔ. Ambutshi w’apami wokoya ɛnyɛlɔ ka Jehowa, kimanyiyaka anawɔ dia vɔ nkoma Akristo w’apami ndo wa wamato wambotshunda lo nyuma. Wɛ koka ndjalɔngɔsɔla oma ko kakianɛ l’ɔkɛndɛ ɔsɔ lo nkokɛ la ngandji tshɛ anto akina wa lo nkumbo kayɛ ndo wa l’etshumanelo ndo lo mbeka woho wa nkɛnɛmɔla ngandji ndo lowando layɛ otsha le wɔ.—Jni. 15:9. w23.12 28-29 od. 17-18

Lushi la hende, Ngɔndɔ ka dikumi 28

[Jehowa] ekɔ eshikimalelo ka tena dianyu.—Isa. 33:6.

Kaanga mbeso ekambi wa kɔlamelo wa Jehowa, tekɔ lo mpomana l’ekakatanu ndo sho tataka hemɔ oko watata onto tshɛ. Sho koka nto mbikikɛ ɔhɛnyɔhɛnyɔ kana ɛlɔshamelo w’oma le anto wahetsha ekambi wa Nzambi. Tolembete dia Jehowa hatoshimba di’akambo asɔ tokomɛ, koko nde tolakaka dia ayotokimanyiya. (Isa. 41:10) L’ekimanyielo kande, sho koka ntetemala monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ, mbɔsa tɛdikɔ t’amɛna ndo ntshikala la kɔlamelo le nde oyadi kaanga tekɔ la ntondo k’ekakatanu woleki tshɛ wolo. Jehowa tolakaka dia tosha kɛnɛ kelɛ Bible ɔnɛ “wɔladi wa Nzambi.” (Flpɛ. 4:​6, 7) Wɔladi ɔsɔ mendanaka la ki ka l’otema ndo ka lo yimba koye oma lo diɔtɔnganelo dia dimɛna diasaso la nde. Wɔladi ɔsɔ “ndeka tokanyi taso tshɛ”; vɔ wekɔ dui dia diambo efula oleki ndo woho wakanyiyaso. Ɛnyɛlɔ, onde wɛ ambɔlɔmbaka Jehowa l’etete tshɛ ndo oma laasɔ wɛ ambaamba lo woho wamboyokondja ki ka dimɛna efula? Wɛ ekɔ lo ndjaoka lo yoho shɔ nɛ dia Jehowa ambokosha “wɔladi wa Nzambi.” w24.01 20 od. 2; 21 od. 4

Lushi la sato, Ngɔndɔ ka dikumi 29

Dimi nte ntombole Jehowa; kɛnɛ tshɛ kele l’etei kami katombole lokombo lande l’ekila.—Os. 103:1.

Ngandji kokawɔ Nzambi tshutshuyaka anto wa kɔlamelo dia ntombola lokombo lande l’otema ɔtɔi. Nkumekanga Davidɛ akashihodia dia ntombola lokombo la Jehowa ekɔ ntombola Jehowa ndamɛ. Lokombo la Jehowa mendanaka ndo la lokumu lande, ɔnkɔnɛ, dui sɔ toholaka waonga ande tshɛ w’amɛna ndo etsha ande wa diambo. Davidɛ akakombolaka dia mbɔsa lokombo la She oko ekila ndo mbolitombola. Nde akakombolaka nsala dui sɔ lo “kɛnɛ tshɛ kele l’etei” kande, mbuta ate l’otema ɔtɔi. Woho akɔ waamɛ mbele ase Lɛwi wakete la ntondo dia ntombola lokombo la Jehowa. L’okitshakitsha tshɛ, vɔ waketawɔ dia ɛtɛkɛta awɔ hawokokaki pondjo nkɛnɛmɔla tshɛ lo tshɛ lotombo lasungana monga la lokombo la Jehowa l’ekila. ( Nɛh. 9:5) Aha la taamu, okitshakitsha ndo lotombo la l’otema ɔtɔi ngɛnyangɛnyaka otema wa Jehowa. w24.02 9 od. 6

Lushi la nɛi, Ngɔndɔ ka dikumi 30

Oyadi lo yɛdikɔ yakɔna yambotohama, totetemale ntshɔ otsha la ntondo lo yoho ya dimɛna lo ndjela lokolo lakɔ laamɛ.—Flpɛ. 3:16.

Jehowa hatokɔsa diele oko wɛ ambokita tatala l’ɔtɛ wakayayadjɛ oyango weyɛ bu l’akoka wa mbokotsha. (2 Kɔr. 8:12) Ɔsa nshi ya kɔlɔ oko dikambo dia nkondja wetshelo lɔkɔ. Lamaka lo yimba eyango wamboyoshilaka nkotsha. Bible mbutaka dia: “Nzambi keema kɔlɔ dia nde mbohɛ olimu anyu.” (Hɛb. 6:10) Ɔnkɔnɛ, tatohɛke dui sɔ. Nkana yimba lo kɛnɛ kamboyoshilaka nkotsha, oyadi lo lɔngɛnyi lele lam’asayɛ la Jehowa, mbutɛ anto akina awui wendana la nde kana batizama. Oko wakayahame ndo wakayakotsha eyango ayɛ wa lo nyuma wa lo nshi yakete, wɛ koka mpama dia nkotsha eyango w’eyoyo wamboyoyadjɛ. L’ekimanyielo ka Jehowa, wɛ koka nkotsha oyango ayɛ. Naka wɛ ntetemala nsala la wolo dia mɛna woho wakokimanyiya Jehowa ndo dui sɔ diayokokimanyiya dia wɛ monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ etena kasalayɛ la wolo dia nkotsha eyango ayɛ. (2 Kɔr. 4:7) Naka wɛ hahekwe, kete wɛ ayokondja ɛtshɔkɔ efula.—Ngal. 6:9. w23.05 31 od. 16-18

Lushi la tanu, Ngɔndɔ ka dikumi 31

Nɛ dia Papa ndamɛ nyokaka ngandji dikambo nyu mbokakami ngandji ndo nyambetawɔ dia dimi lakaye oko onyimpala wa Nzambi.—Jni. 16:27.

Jehowa nyangaka toho ta mɛnya ekambi ande dia nde mbowaokaka ngandji ndo nde mbangɛnangɛnaka. Afundelo kɔndɔlaka waaso ahende wele Jehowa akatɛ Yeso dia nde mbookaka ngandji, mbuta ate Ɔnande lakandetawɔka. (Mat. 3:17; 17:5) Onde wɛ kombolaka mboka Jehowa akoshikikɛ dia wɛ mbetawɔmaka le nde? Jehowa hatɛkɛta la so oma l’olongo, koko nde tɛkɛtaka la so lo tshimbo y’Ɔtɛkɛta ande. Sho koka mboka dui dia Jehowa di’ɔnɛ nde tetawɔka etena kadiaso ɛtɛkɛta wa Yeso watanema lo Evanjiliɔ. Yeso akakɛnɛmɔla lo yoho ya kokele lonto laki She. Ɔnkɔnɛ etena kadiaso woho wakatɛka Yeso ambeki ande waki komonga kokele koko waki la kɔlamelo dia nde mbowaetawɔka, sho koka mbɔsa diele oko Jehowa mbatotɛ ɛtɛkɛta ɛsɔ. (Jni. 15:​9, 15) Naka tambohomana l’ehemba, kɛsɔ bu djembetelo yɛnya dia hatoyetawɔma le Nzambi. Koko, vɔ toshaka waaso wa mɛnya ngandji k’efula kokaso Nzambi ndo woho wayaɛkɛso le nde.—Jak. 1:12. w24.03 28 od. 10-11

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto