TSHAPITA 45
Ele Diolelo Dia Nzambi? Woho Wa Mɛnya Dia Sho Dilangaka
ONDE wɛ mbeyaka dɔmbɛlɔ diakalakanya Yeso ambeki ande?. . . Naka wɛ heye dɔmbɛlɔ diakɔ, kete sho koka diada kâmɛ oma lo Bible lo Mateu 6:9-13. Dɔmbɛlɔ dieta anto efula ɔnɛ Dɔmbɛlɔ dia Shɛso diekɔ l’ɛtɛkɛta ɛnɛ: “Diulelu diaye diayi.” Onde wɛ mbeyaka ele Diolelo diaki Nzambi?. . .
Hokamɛ, Nkumekanga ekɔ onto lalɔmbɔla wodja kana ɛtshi kɛmɔtshi ka nkɛtɛ. Ndo lowandji lande lɔsɔ mbelamɛka ɔnɛ diolelo. Lo wedja ɛmɔtshi, ɔnɛ lalɔmbɔla mbelamɛka ɔnɛ prezida. Ko ngande welamɛ Omboledi wa l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi na? . . . Nde mbelamɛka ɔnɛ Nkumekanga. Diɔ diakɔ dielamɛ lowandji laki Nzambi ɔnɛ Diolelo.
Onde wɛ mbeyaka onto lakasɔnama oma le Jehowa Nzambi dia monga Nkumekanga ka lo diolelo Diande?. . . Ɔnande Yeso Kristo mbakandasɔnɛ. Lande na koleki Yeso emboledi ekina tshɛ wokoki anto sɔna na?. . . Ekɔ nɛ dia Yeso nangaka Jehowa She l’otema ɔtɔi. Ɔnkɔnɛ, nde salaka nshi tshɛ kɛnɛ kele dimɛna.
Edja efula la ntondo ka Yeso mbotɔ la Bɛtɛlɛhɛma, Bible akatɛkɛta dikambo di’eotwelo kande ndo akate dia nde ayonga Omboledi wakasɔnama oma le Nzambi. Ɛsɔ tadia dui sɔ lo Isaya 9:6, 7. Bible mbutaka ɔnɛ: “Wambututela ona, wambutusha ona pami. Diulelu diayuyala lu aheka andi. Wayuwole vati: . . . Uwandji wa Ki. Diulelu diandi diayutahamanelaka la ki kandi huyala l’ekumelu.”(Sho mbɛnganyisha alɛta ango.)
Onde wɛ mbeyaka lande na ketawɔ Omboledi wa lo Diolelo diaki Nzambi ɔnɛ: “Uwandji wa Ki”?. . . Lanɛ vɔ mbelɛka Yeso ɔnɛ “Uwandji” lam’ele nde mbele Omboledi wa lo Diolelo diaki Nzambi. Nde ekɔ nto Ɔn’aki Nkumekanga ka Woke Jehowa. Koko Jehowa akadje nto Yeso Nkumekanga ka l’ɛlɔmbwɛlɔ Kande kayɔlɔmbɔla nkɛtɛ l’edja k’ɛnɔnyi kinunu. (Enyelo 20:6) L’ɔkɔngɔ wa Yeso batizama, nde akatatɛ “nsambisha, ata ati: Nyukadimuli etema, ne dia diulelu dia l’ulungu diaya suki.”—Mateu 4:17.
Oko le yɛ, lande na kakate Yeso dia Diolelo diaya suke na?. . . Nɛ dia l’etena kɛsɔ Nkumekanga kɛsɔ kakahombe ndjolɛ l’olongo akikɔ l’atei awɔ! Diakɔ diakatɛ Yeso anto ate: ‘Diolelo diaki Nzambi diekɔ l’atei anyu.’ (Luka 17:21) Shi wɛ nangaka monga suke la Nkumekanga kaki Jehowa woho wokokiyɛ kânga mbonanda?. . .
Lâsɔ ohombutɛ, olimu akɔna w’ohomba wakaye Yeso dia ndjokamba lanɛ la nkɛtɛ?. . . Yeso akakadimola wombola ɔsɔ ate: “Dieli la mi dia nsambisha lukumu l’ololo la diulelu dia [Nzambi] ndu lu esumba ekina, ne dia dimi lakatumama dia dikambu diako.” (Luka 4:43, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Yeso akeyaka dia nde akakoke sala esambishelo kɛsɔ tshɛ ndamɛ. Lâsɔ, afɔnyayɛ akandasale na?. . .
Yeso akɔshi anto ndo akawaɛnya woho wa kamba olimu w’esambishelo. Anto wa ntondo wakandetsha aki apɔstɔlɔ 12 wakandasɔnɛ. (Mateu 10:5, 7) Ko onde Yeso aketsha paka apɔstɔlɔ ande ato dia kamba olimu ɔsɔ? Kema, Bible mbutaka dia Yeso aketsha nto ndo anto akina efula dia sambisha. L’ɔkɔngɔ diko, nde akayotoma ambeki akina 70 la ntondo kande ndo akakahanya anto ahende ahende. Lâsɔ ambeki asɔ awui akɔna wakawatalakanyaka anto na?. . . Yeso akawatɛ ate: “Kanyuwateli nyati: Diulelu dia [Nzambi] diaya suki la nyu.” (Luka 10:9) Yoho shɔ mbakeke anto awui wendana l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi.
Lo nshi y’edjedja, lo wodja w’Isariyɛlɛ, nkumi ya dikanga y’eyoyo waki la mbekelo ka mbɔtɔka lo Jerusalɛma wahemi lâdiko di’ɔna ponda woho wa vɔ mɛnama la ntondo k’anto. Ngasɔ mbakasale Yeso lam’akandatshu otsha la Jerusalɛma mbala k’ekomelo. Wɛ amboka lâsɔ dia Yeso ayonga Omboledi wa lo Diolelo diaki Nzambi. Onde anto wakalangaka dia nde monga Nkumekanga kawɔ?. . .
Eelo, lam’akatatshɔka Yeso ahemi lâdiko di’ɔna ponda, nyemba y’anto efula wakatatɛ mbala ahɔndɔ awɔ wa lâdiko lo mboka la ntondo kande. Akina wakahembola avundja w’esongo ko kitsha lo mboka. Woho wakawasale ɔsɔ mɛnyaka dia vɔ wakalangaka dia Yeso monga Nkumekanga kawɔ. Vɔ wakatɛkɛta la wolo vate: “Nkum’ekanga luyi lu lukumbu la [Jehowa], atumbwami!” Koko aha anto tshɛ mbakangɛnangɛna dui sɔ. Ɔnkɔnɛ, ewandji ɛmɔtshi w’ɛtɛmwɛlɔ wakatɛ Yeso ɔnɛ: ‘Tɛ ambeki ayɛ walɛmbɔhale.’—Luka 19:28-40.
Nshi tshanu l’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, wakande Yeso ndo wakɔtɔlɛ la ntondo ka nguvɛrnɛrɛ Pɔnsɔ Pilato. Atunyi waki Yeso wakate dia Yeso ekɔ lo mbuta dia nde kele nkumekanga ndo nde ekɔ otunyi wa lowandji l’ase Rɔma. Ɔnkɔnɛ, Pilato akambola Yeso dia nde nembetshiya dui sɔ. Yeso akɛnya dia oyango ande komonga wa mbɔsa lowandji. Nde akatɛ Pilato ate: ‘Diolelo diami kema dia l’andja ɔnɛ.’—Joani 18:36.
Oma lâsɔ, Pilato akatombe l’andja wa luudu ndo akatɛ anto dia nde hatani Yeso ndoko l’onongo. Koko anto konanga dia Yeso monga Nkumekanga kawɔ. Vɔ konanga dia Pilato tshungola Yeso. (Joani 18:37-40) L’ɔkɔngɔ wa nde tɛkɛta la Yeso nto, Pilato akashikikɛ dia Yeso kosala ndoko dui ɔtɔi dia kɔlɔ. Ɔnkɔnɛ, l’ɔkɔngɔ wa nde tondja Yeso l’andja mbala k’ekomelo, Pilato akate ate: “Nyendi khum’ekanga kanyu!” Koko anto wakahangɔhangɔ vate: “Uwunya! Uwunya! Ûdiaki l’utamba [w’asui]!”
Pilato akambola ate: “Dimi layudiaka Khum’ekanga kanyu l’utamba [w’asui]?” Ɔlɔmbɛdi a lâdiko akakadimola ate: “Shu kema la Khum’ekanga paka Kayisa.” Ohokanyiya dikambo sɔ! Ɛlɔmbɛdi wa kɔlɔ ɛsɔ wakasale di’anto mpetsha Yeso!—Joani 19:1-16.
Nshi nyɛ kɛnɛ keta fɔnaka la kɛnɛ kaki lo nshi yaki Yeso. Anto efula mɛtɛ hawolange dia Yeso monga Nkumekanga kawɔ. Vɔ koka mbuta ɔnɛ vɔ wekɔ la mbetawɔ le Nzambi, koko vɔ hawolange mɛtɛ dia Nzambi kana Kristo mbâtɛ kɛnɛ kahombawɔ sala. Vɔ nangaka dɔmbwɛlɔ diawɔ vɔamɛ dia lanɛ la nkɛtɛ.
Kayotota dikambo diaso na? Lam’ekaso awui wendana la Diolelo diaki Nzambi ndo l’akambo wa diambo tshɛ wayosala Diolelo diakɔ, shɛngiya yakɔna yele l’awui akɔ lo nsaki kahomba monga laso otsha le Nzambi na?. . . Sho mbôlangaka, shi mɛtɛ?. . . Lâsɔ, ngande wakokaso mɛnya Nzambi ɔnɛ sho mbôlangaka ndo ɔnɛ sho nangaka dia Diolelo diande tɔlɔmbɔla na?. . .
Sho koka mɛnya nsaki kaso k’oma k’ɛse otema lo ndjela ɛnyɛlɔ kaki Yeso. Ko kakɔna kakasale Yeso dia mɛnya ɔnɛ nde akalangaka Jehowa na?. . . Nde akalembetshiya ate: “Dimi latutshaka akambu watôngenyangenyaka nshi tshe.” (Joani 8:29) Eelo, Yeso akaye lanɛ la nkɛtɛ ‘dia ndjosala lolango laki Nzambi’ ndo “dia nshidiya ulimu andi.” (Heberu 10:7; Joani 4:34) Tende kɛnɛ kakasale Yeso la ntondo ka nde tatɛ olimu ande w’esambishelo.
Yeso akatshu otsha le Joani Obatizanyi l’Ɔkɛdi wa Jɔrɔdana. L’ɔkɔngɔ wa vɔ mbɔtɔ l’ashi, Joani akadindja Yeso l’otondo tshɛ l’ashi ndo oma lâsɔ nde akôtondja nto. Onde wɛ mbeyaka lande na kakabatiza Joani Yeso?. . .
Nɛ dia Yeso akalɔmbɛ Joani dia mbobatiza. Ko ngande weyaso dia Nzambi akalange dia Yeso batizama na?. . . Sho mbeyaka dikambo sɔ nɛ dia lam’akatombe Yeso oma l’ashi, nde akoke dui diaki Nzambi oma l’olongo diata ate: “On’ami la ngandji keye. Dimi lambongenangena lu dikambu diaye.” Nzambi akatome ndo nyuma k’ekila l’efanelo ka fudu k’enga lâdiko waki Yeso. Ɔnkɔnɛ, lo batizama, Yeso akɛnya dia nde akalange kambɛ Jehowa lɔsɛnɔ lande l’otondo, mbut’ate pondjo pondjo.—Mako 1:9-11.
Kakianɛ wɛ eke dikɛnda. Ko ayoyosala lo lɔsɛnɔ layɛ lam’ayokoma opalanga na?. . . Onde wɛ ayokoya ɛnyɛlɔ kaki Yeso ndo ayolongola batisimu?. . . Wɛ pombaka mbokoya Yeso, nɛ dia Bible mbutaka ɔnɛ nde akanyotshikɛ ‘ɛnyɛlɔ dia nyu ndjela wanya ande dimɛna dimɛna.’ (1 Petero 2:21) Lam’ayoyobatizama, wɛ ayɛnya dia wɛ nangaka mɛtɛ dia Diolelo diaki Nzambi kɔlɔmbɔla. Koko aha naka tambolongola batisimu, kete lâsɔ ambokoka.
Sho pombaka kitanyiya awui tshɛ waketsha Yeso. Yeso akate dia sho hatohombe ‘monga wa l’andja ɔnɛ.’ Onde tayokitanyiya awui ande naka sho ndjatambiyaka l’awui wa l’andja ɔnɛ? Yeso nde l’apɔstɔlɔ ande kondjatambiya l’awui wa l’andja ɔnɛ. (Joani 17:14) Ko akawasale lo dihole dia ndjatambiya l’awui wa l’andja ɔnɛ na?. . . Vɔ wakewoyaka anto akina awui wendana la Diolelo diaki Nzambi. Ɔsɔ aki olimu w’ohomba efula lo nsɛnɔ yawɔ. Onde sho lawɔ koka kamba olimu wa woho akɔ?. . . Eelo, ndo tayokamba olimu akɔ naka sho nangaka dia Diolelo diaki Nzambi ndja oko walɔmbaso dikambo sɔ lam’asambɛso.
Lam’alangɛ enda avɛsa akina anɛ watotɛ kɛnɛ kakokaso sala dia mɛnya ɔnɛ sho nangaka dia Diolelo diaki Nzambi ndja: Mateu 6:24-33; 24:14; 1 Joani 2:15-17; ndo 5:3.
[Osato wa lo lɛkɛ 232, 233]
Olimu akɔna wakaye Yeso dia ndjokamba lanɛ la nkɛtɛ?
[Esato wa lo lɛkɛ 235]
Bonde kele wony’ɔnɛ anto wotona dia Yeso monga Nkumekanga kawɔ
[Osato wa lo lɛkɛ 236]
Bonde kakabatizama Yeso ndo ngande wakɛnya Nzambi dia nde akɔ̂ngɛnangɛna?
[Esato wa lo lɛkɛ 237]
L’ahole akɔna wakokaso mbewoya anto akina awui wendana la Diolelo diaki Nzambi?