TSHAPITA 1
Tamboyakongɛ dia nsala lolango la Jehowa
LO ANDJA w’otondo, sho tanaka ekongamelo efula w’ɛtɛmwɛlɔ, wa pɔlitikɛ, w’awui w’okanda ndo w’atshunda w’anto wakimanyiyana wele la awui, eyango, tokanyi ndo waetawɔ wotshikitanyi. Koko ekɔ okongamelo ɔmɔtshi wotshikitanyi tshɛ lo tshɛ la ekongamelo ekina tshɛ. Ɔtɛkɛta wa Nzambi mɛnyaka hwe dia okongamelo ɔsɔ wekɔ wa Ɛmɛnyi wa Jehowa.
2 Diɛsɛ ko wɛ aya lo okongamelo wa Jehowa. Oko wamboyoshikikɛ wɛmɛ kɛnɛ kele lolango la Nzambi, wɛ olisala kakianɛ. (Os. 143:10; Rɔmɔ 12:2) Wɛ aya okambi w’oshika wa Nzambi wakamba kaamɛ la nkumbo ka l’andja w’otondo koludi la ngandji ka anangɛso l’akadiyɛso. (2 Kɔr. 6:4; 1 Pe. 2:17; 5:9) Oko wakadialakema l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, nkumbo kɛsɔ kelaka ɛtshɔkɔ ndo ɔngɛnɔngɛnɔ efula. (Tok. 10:22; Makɔ 10:30) Oko woyosala lolango la Jehowa la kɔlamelo tshɛ kakianɛ, wɛ ekɔ lo nɔngɔsɔma dia ndjonga la nshi yayaye ya pondjo ndo ya diambo efula.—1 Tim. 6:18, 19; 1 Jn. 2:17.
3 Otungi aso wa Woke ekɔ la okongamelo wa laande wa l’andja w’otondo walɔmbɔma lo ndjela teokrasi. Kɛsɔ nembetshiyaka dia okongamelo akɔ nɔmbɔmaka oma le Jehowa lele Ɔtɛ waheme tshɛ. Sho ndjaɛkɛka tshɛ le nde. Nde ekɔ Shushi yaso, Ombidji aso w’ɛlɛmbɛ, ndo Nkumekanga kaso. (Isa. 33:22) Oko wende Nzambi kaha la ofukutanu, nde akɔshi tɛdikɔ tatokimanyiya dia sho “nkamba kaamɛ la nde” lo sangwelo diande.—2 Kɔr. 6:1, 2.
4 Oko wamboleka sukana ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo, tekɔ lo tatshu otsha la ntondo lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Kristo Yeso, Nkumekanga kakasɔnama. (Isa. 55:4; Ɛny. 6:2; 11:15) Yeso ndamɛ mbakatatshi dia ambeki ande wakahombe ndjosala akambo efula ndeka wanɛ wakandasale lo etena kakandakambaka olimu ande w’esambishelo lanɛ la nkɛtɛ. (Jni. 14:12) Akahombe monga ngasɔ nɛ dia ambeki waki Yeso wakahombe ndjokamba lo etena k’otale efula ndo lofulo lawɔ lakahombe tafulaka tsho ndo vɔ wakahombe nkamba lo ɛtshi ka nkɛtɛ ka woke efula. Vɔ wakahombe ndjewoya lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo polo lo tokoma ta nkɛtɛ.—Mat. 24:14; 28:19, 20; Ets. 1:8.
5 Dikambo sɔ diamboshilaka la kotshama. Koko, oko wakatatshi Yeso hwe, olimu wa mbewoya lokumu l’ɔlɔlɔ wayokomɛ lo etena kakashikikɛ Jehowa. Tolembetelo tshɛ ta lo Ɔtɛkɛta wa prɔfɛsiya wa Nzambi mɛnyaka dia lushi la woke ndo la wɔma la Jehowa lambosukana.—Jɔɛ. 2:31; Zɛf. 1:14-18; 2:2, 3; 1 Pe. 4:7.
Sho pombaka nyomoleka mbidja welo dia nsala kɛnɛ katɔlɔmba Nzambi. Kɛsɔ nɔmbaka dia sho mbekesanɛ dimɛna la yoho yakɛndakɛnda okongamelo wa Nzambi
6 Oko wambotoshihodia kɛnɛ kele lolango la Jehowa l’etena k’ekomelo kɛnɛ, sho pombaka nyomoleka mbidja welo dia nsala kɛnɛ katɔlɔmba Nzambi. Kɛsɔ nɔmbaka dia sho mbekesanɛ dimɛna la yoho yakɛndakɛnda okongamelo wa Nzambi ndo nkamba dimɛna dimɛna la wɔ. Okongamelo akɔ kɛndakɛndaka lo ndjela atɔndɔ wa l’Afundelo, mbidja ndo wadjango, ɛlɛmbɛ, tɛdikɔ, awui la wetshelo w’oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakasambiyama.—Os. 19:7-9.
7 Etena kayela ekambi wa Jehowa ɛlɔmbwɛlɔ k’oma lo Bible kɛsɔ, vɔ mbidjasɛka ndo kambaka lo wɔladi ndo lo kaamɛ. (Os. 133:1; Isa. 60:17; Rɔmɔ 14:19) Kakɔna kakeketsha dimama diele lam’asa anangɛso l’akadiyɛso wa lo ahole tshɛ na? Ngandji. Sho tshutshuyamaka la ngandji ndo sho kilɔtaka. (Jni. 13:34, 35; Kɔl. 3:14) Lo yoho yetawɔma le Nzambi shɔ, mbatetemalaso nkɛndakɛnda kaamɛ la etenyi ka l’olongo ka okongamelo wa Jehowa.
ETENYI KA L’OLONGO KA OKONGAMELO WA JEHOWA
8 Omvutshi Isaya, Ɛzɛkiyɛlɛ ndo Danyɛlɛ wakɛnyi waɛnɛlɔ wa etenyi ka l’olongo ka okongamelo wa Jehowa. (Isa., tshap. 6; Ɛzk., tshap. 1; Dan. 7:9, 10) Woho akɔ waamɛ mbele, ɔpɔstɔlɔ Joani akɛnyi ɛnɛlɔ ka woho wokongɛmi akambo l’olongo ɔsɔ ndo akatewoya paka yema ya awui tshitshɛ tsho lo dibuku dia Ɛnyɛlɔ. Nde akɛnyi Jehowa lo kiti ka lowandji ka lotombo ndo andjelo wele ditongami diande wata vate: “Ekila, ekila, ekila ele Jehowa Nzambi, Kanga-Wolo-Tshɛ, Ɔnɛ lakikɔ, lekɔ ndo layaye.” (Ɛny. 4:8) Joani akɛnyi nto “ɔna ɔkɔkɔ . . . wemadi suke la kiti ka lowandji,” mbuta ate Yeso Kristo, Ɔna ɔkɔkɔ wa Nzambi.—Ɛny. 5:6, 13, 14; Jni. 1:29.
9 Ɛnɛlɔ ka Jehowa lodjashi lo kiti ka lowandji mɛnyaka dia nde mbele Ɔtɛ wa okongamelo ɔsɔ. Lo kɛnɛ kendana la nde ndo la dihole dia laadiko diele la nde, 1 Ɛkɔndɔ 29:11, 12 mbutaka ɔnɛ: “Jehowa le, wɛ kakanga woke, wolo, olangala, lotombo ndo lɔnɛnɛ, nɛ dia ɛngɔ tshɛ kele l’olongo ndo la nkɛtɛ kayɛ mbetɔ. Jehowa le, wɛ kakanga diolelo. Wɛ katoyadiyaka laadiko dia tshɛ. Ɔngɔnyi ndo lotombo ndja oma le yɛ ndo wɛ mbolɛ laadiko di’ɛngɔ tshɛ, ndo wolo la nkudu wekɔ lo lonya layɛ, ndo lonya layɛ mbele la akoka wa mbetɛ woke ndo mbisha ɛngɔ tshɛ wolo.”
10 Oko wakamba Yeso Kristo kaamɛ la Jehowa, nde ekɔ lo dihole dia laadiko l’olongo, ndo nde akalongola lowandji efula. Eelo, Nzambi “akalɛndja diangɔ tshɛ l’ɛse k’ekolo ande ndo akawetɛ ɔtɛ w’akambo tshɛ wendana la etshumanelo.” (Ɛf. 1:22) Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akate lo dikambo diaki Yeso ate: “Nzambi akawodiya lo dihole dia laadiko ndo la ngandji tshɛ nde akawosha lokombo lele laadiko dia nkombo nkina tshɛ, kele lo lokombo la Yeso, adwe tshɛ kawokusame, wa wanɛ wele l’olongo ndo wanɛ wele la nkɛtɛ ndo wanɛ wele l’ɛse ka nkɛtɛ ndo kele anto tshɛ kawetawɔ lo sɛkɛ dia Yeso Kristo kele Nkumadiɔndjɔ dikambo dia lotombo la Nzambi She.” (Flpɛ. 2:9-11) Diakɔ diele, sho koka ndjaɛkɛ tshɛ lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Yeso Kristo ka losembwe.
11 Lo ɛnɛlɔ, omvutshi Danyɛlɛ akɛnyi Tango Andja lo kiti Kande ka lowandji ka l’olongo ndo andjelo “nunu nunu wakatetemalaka mbokambɛ ndo nunu dikumi (10 000) mbala nunu dikumi (10 000) wakemala la ntondo kande.” (Dan. 7:10) Bible mɛnyaka dia alembe wa andjelo asɔ “wekɔ nyuma dikambo dia olimu w’ekila, yakatomama dia kambɛ wanɛ wayokondja panda.” (Hɛb. 1:14) Ditongami dia lo nyuma sɔ tshɛ kongɛma lo ‘kiti ya lowandji, dɔmbwɛlɔ, waolelo ndo mandji.’—Kɔl. 1:16.
12 Etena kakanyiyaso awui wendana la etenyi ka l’olongo ka okongamelo wa Jehowa, sho koka mboka lande na kakaambe Isaya etena kakandɛnyi lo ɛnɛlɔ “Jehowa odjashi lo kiti ka lowandji ka la diko,” ndo “asarafu wakemala la diko diande.” Isaya akate ate: “Ande dimi kandji lee! Dimi laya oko odo, nɛ dia dimi lekɔ onto lele la ɛlɔmɔ wa mindo, ndo dimi lekɔ lo mbidjasɛ l’atei w’anto wele la ɛlɔmɔ wa mindo; nɛ dia washo ami wambɛna Nkumekanga, Jehowa kanga lolembelembe ndamɛ!” Eelo, Isaya akaambe efula ndo akayakitshakitsha etena kakandashihodia woke woke wa okongamelo wa Jehowa. Nde akanandema efula oma lo kɛnɛ kakandɛnyi diakɔ diele lam’akandoke leeta l’oma l’olongo lendana la olimu wa laande wa mbewoya dombwelo diaki Jehowa, Isaya akate ate: “Dimi ɔnɛ, ontome!”—Isa. 6:1-5, 8.
13 Mbeya ndo monga la lowando lo okongamelo wa Jehowa tshutshuyaka ekambi Ande dia ndo vɔ la wɔ ndjakimɔ la lolango. Oko watatshu okongamelo akɔ otsha la ntondo, sho salaka la wolo dia nkɛndakɛnda kaamɛ la wɔ. Sho salaka tshɛ dia mɛnya wɛkamu aso lo okongamelo wa Jehowa ɛlɔ kɛnɛ.
OKONGAMELO WA JEHOWA WEKƆ LO TATSHU OTSHA LA NTONDO
14 Tshapita 1 ya prɔfɛsiya kaki Ɛzɛkiyɛlɛ mɛnyaka Jehowa oko onto lele laadiko dia pusupusu ka woke efula ka l’olongo. Pusupusu ka diambo kɛsɔ kekɔ didjidji dia etenyi kahɛnama ka okongamelo wa Jehowa. Woho wakɛndjakɛndjande pusupusu kɛsɔ mɛnyaka dia nde nɔmbɔlaka ndo kambaka la tɔ la ngandji tshɛ lo yoho yɔtɔnɛ la sangwelo diande.—Os. 103:20.
15 Otshimbi tshɛ wa pusupusu kɛsɔ wekɔ la otshimbi okina wohakemi l’etei kawɔ ndo wele la woke wa woho akɔ waamɛ. Paka lo woho wewɔ ngasɔ mbakoka mbutama lo dikambo dia etshimbi ɛsɔ ɔnɛ: “Vɔ wakakokaka ntshɔ lo bɛkɛ diakɔ 4.” (Ɛzk. 1:17) Etshimbi ɛsɔ koka kadimɔ mbala kakɔ ɔtɔi otsha lo lɛkɛ lokina. Koko, pusupusu kɛsɔ namemaka ndo nɔmbɔmaka lo yoho ya dimɛna. Jehowa hatshike okongamelo ande dia vɔamɛ ntshɔ oseka lɛkɛ tshɛ lakokawɔ mbɛlɛ. Ɛzɛkiyɛlɛ 1:20 mbutaka ɔnɛ: “Diɔ diakatshɔka lɛnɛ akalangaka nyuma dia diɔ ntshɔ.” Mbokɛmaka dia Jehowa mbalɔmbɔla okongamelo ande dia ntshɔ lɛnɛ tshɛ otoma nyuma kande dia vɔ ntshɔ. Dimbola diahombaso ndjambola diɔ nɛ: ‘Onde lekɔ lo takɛndakɛnda kaamɛ la wɔ?’
16 Nkɛndakɛnda kaamɛ la okongamelo wa Jehowa nɔmbaka awui efula koko aha komɛ tsho lo mbɔtɔ lo nsanganya la ntomba lo esambishelo. Ntondotondo, dia nkɛndakɛnda kaamɛ la wɔ, sho pombaka mpama ndo ntshunda lo nyuma. Kɛsɔ nɔmbaka dia “nshikikɛ akambo woleki ohomba” ndo dia mbeyaka awui w’eyoyo watomba lo ekongelo ka oleelo aso wa lo nyuma. (Flpɛ. 1:10; 4:8, 9; Jni. 17:3) Sho pombaka mbohɔ nto dia lɛnɛ ele okongamelo tshɛ, ɛlɔmbwɛlɔ ndo diɔtɔnganelo dia dimɛna mongaka. Ɔnkɔnɛ, sho pombaka mbeya ohomba wa nkamba dimɛna efula la diangɔ dia lo nyuma ndo dia l’emunyi diatosha Jehowa dia sho nkamba olimu ande. Oko wakɛndakɛndaso kaamɛ la pusupusu ka Jehowa ka l’olongo, nsɛnɔ yaso mbɔtɔnɛka la losango lewoyaso.
17 Oma lo ekimanyielo ka okongamelo wa Jehowa, sho tshɛ tekɔ lo tatshu otsha la ntondo dia nsala lolango la Nzambi. Ohɔ dia Jehowa mbatakɛndjakɛndja pusupusu ka l’olongo kɛsɔ. Laasɔ, nkɛndakɛnda kaamɛ la pusupusu kande mɛnyaka dia sho nɛmiyaka Jehowa ndo tekɔ la wɛkamu le Dive diaso. (Os. 18:31) Bible mbishaka daka nɛ: “Jehowa ayosha anto ande wolo. Jehowa ayɔtshɔkɔla anto ande la wɔladi.” (Os. 29:11) Oko weso l’atei wa okongamelo wa Jehowa ɛlɔ kɛnɛ, sho nongolaka wolo washande ndo tekɔ la ki kashande ekambi ande wokongɛmi. Eelo, ndooko taamu lo dikambo sɔ, tayotetemala monga la ɛtshɔkɔ efula lo salaka lolango la Jehowa kakianɛ ndo pondjo pondjo.