Wɛ ekɔ ohomba efula lo asho wa Nzambi!
“Dimi nkukaka ngandji, ngandji ka pundju! Diako mbatumokolamelaka nkuka ketshi.”—JEREMIYA 31:3.
1. Woho akɔna wakatshikitanaka dionga diaki Yeso otsha le anto k’anto wa lo nshi yande la dionga diaki l’Afarisɛ otsha le wɔ na?
VƆ WAKAKOKE mɛna woho wakandayakiyanyaka la ngandji tshɛ lo asho ande. Onto ɔsɔ, Yeso, kɔfɔnaka l’ewandji awɔ w’ɛtɛmwɛlɔ ndoko yema; nde akayakiyanyaka dikambo diawɔ. Nde akokaka anto asɔ kɛtshi nɛ dia vɔ “wakahenyahenyama, ndu kundjala la ekimanyelu, uku ekoko waha la ulami.” (Mateu 9:36) Ewandji awɔ w’ɛtɛmwɛlɔ wakahombe ndjâla elami w’ɛkɔkɔ wolodi la ngandji dia vɔ mɛnya dɛdi dia Nzambi ka ngandji ndo ka kɛtshi. Koko, vɔ wakɔnyɔlaka anto k’anto lo mbaɔsa oko olui w’anto w’anyanya—ndo wambodjama mananu!a (Joani 7:47-49; ɛdika la Ezekiyele 34:4.) Mɛtɛ, kanyi ya ngasɔ ya wɛngɛngɛ ndo yahɔtɔnɛ l’Afundelo yakatshikitana efula la woho wɔsa Jehowa anto ande. Nde akatɛ wodja ande, Isariyɛlɛ ate: “Dimi nkukaka ngandji, ngandji ka pundju!”—Jeremiya 31:3.
2. Woho akɔna wakahembe angɛnyi asato waki Jɔbɔ dia mbêtawoya ɔnɛ nde komonga ohomba lo asho wa Nzambi na?
2 Koko, aha Afarisɛ mbaki anto wa ntondo wakahembe dia mbetawoya ɛkɔkɔ wa ngandji waki Jehowa ɔnɛ vɔ kema ohomba. Tɔ̂shi ɛnyɛlɔ kaki Jɔbɔ. Nde aki kanga losembwe ndo onto laha l’onongo lo asho wa Jehowa, koko angɛnyi ande asato wakaye dia ‘ndjôsamba’ wakɛnya di’oko Jɔbɔ aki la ditshelo dia mindo, akatɔmbɔkwɛ Nzambi, diɔ diakɔ diakandahombe mvɔ aha la tshika djembetelo mɔtshi l’ɔkɔngɔ ande. Vɔ wakashikikɛka ɔnɛ Nzambi kɔmɛnaka ndoko dikambo dimɔtshi di’ɔlɔlɔ diakasalaka Jɔbɔ ohomba, nɛ dia Nzambi hatɛkamaka kânga andjelo ande hita ndo atɛnaka olongo mindo lo asho ande!—Jobo 1:8; 4:18; 15:15, 16; 18:17-19; 22:3.
3. Dihomɔ diakɔna diakamba Satana ladiɔ ɛlɔ kɛnɛ dia pemba dia mbetawoya anto ɔnɛ vɔ wekɔ anto w’anyanya ndo hawolangema na?
3 Ɛlɔ kɛnɛ, Satana ekɔ lo tetemala kamba olimu la ‘tshelo shɔ ya lokeso’ lo pemba woho wa mbetawoya anto ɔnɛ vɔ hawolangema ndo vɔ kema ohomba. (Efeso 6:11) Mɛtɛ, mbala efula nde kesaka anto lam’awatshutshuyande dia vɔ monga la otako ndo la lotamanya. (2 Koreto 11:3) Koko, nde ngɛnangɛnaka nto dia nanya nɛmɔ diayasha anto wakoka kesama oma le nde. Dikambo sɔ diamboleka mɛnama lo “nshi y’ekumelu” nyɛ ya wolo efula. Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula wekɔ lo mbola l’atei a nkumbo yaha “la ngandji ka mete”; lushi tshɛ lahotɔ wonya, anto efula pombaka ntokomɛ akanga a ngala, akanga a lokaki, ndo akanga w’ɛtɛ wolo. (2 Timote 3:1-5) Ondo ɛnɔnyi efula w’ɛhɛnyɔhɛnyɔ, wa diatanelo dia l’asa koho y’alemba w’anto, wa lohetsho, kana w’akambo wa kɔlɔ, akayotshutshuyaka anto wa ngasɔ dia vɔ kanyiya ɔnɛ vɔ kema ohomba ndo hawolangema. Pami kɛmɔtshi akafunde ate: “Dimi kema la saki ka mboka onto ngandji ndo dimi halokama ngandji oma le onto ɔmɔtshi. Lekɔ l’okakatanu dia mbetawɔ ɔnɛ Nzambi kanɛkami.”
4, 5. (a) Lande na kele kanyi y’ɔnɛ onto kema ohomba ndɔshanaka l’Afundelo na? (b) Wâle akɔna wakokaso kondja lam’ayotokanyiya ɔnɛ weolo tshɛ wadjaso wekɔ anyanya na?
4 Kanyi y’ɔnɛ onto kema ohomba ndɔshanaka l’etshina ka mɛtɛ ka lo Dui dia Nzambi, mbuta ate wetshelo wa tshungo. (Joani 3:16) Naka Nzambi akafute oshinga a wolo wa ngasɔ—lɔsɛnɔ l’oshinga wolo laki Ɔn’ande hita—woho wa tosha diaaso dia sho monga la lɔsɛnɔ la pondjo, kete mɛtɛ Nde pombaka tôka ngandji, mɛtɛ sho pombaka monga ohomba lo asho Ande!
5 Lâdiko dia lâsɔ, ande ɔkɔmwɛlɔ wayoyala laso dia kanyiya ɔnɛ Nzambi tohetshaka, ndo ɔnɛ weolo tshɛ wadjaso wekɔ anyanya lee! (Ɛdika la Tokedi 24:10.) Lo kanyi shɔ ya kɔlɔ, oyadi kânga ekeketshelo kele la tokanyi t’ɛlɔlɔ, koshami dia tokimanyiya woho wa sho ndeka pamia olimu wa Nzambi lɛnɛ akoka dikambo sɔ salema, mbeyaka mɛnama oko dilanya le anto amɔtshi. Dikambo sɔ mbeyaka mɛnama di’oko diekɔ lo shikikɛ kanyi ya l’etema awɔ y’ɔnɛ: ndoko dikambo dia dikayi diasalawɔ.
6. Naa okanga woleki ɔlɔlɔ dia sho minya tokanyi ta kɔlɔ t’endana laso shoamɛmɛ na?
6 Naka wɛ ekɔ la tokanyi ta kɔlɔ ta ngasɔ l’otema ayɛ, kete toshishake elongamelo. Efula ka l’atei aso toyaɔnyɔlaka wɔnyɔla ɔnyɔla lo tena dimɔtshi. Ndo, ohɔ dia Dui dia Nzambi kokaka “sembola akambo” ndo diɔ kokaka “mpandjula wembe wa ta.” (2 Timote 3:16, NW; 2 Koreto 10:4) Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Dia akambu ane mbeyasu shati: Wa mete mbesu, tayushikike etema asu la ntundu kandi. Ne dia naka etema asu wambutamia, [Nzambi, NW] ndeka etema asu wuki. Ndi mbeyaka akambu tshe.” (1 Joani 3:19, 20) Omalɔkɔ, tênde weoho esato watetsha Bible ɔnɛ tekɔ ohomba efula lo asho wa Jehowa.
Jehowa Kɛnaka dia Wɛ Ekɔ Ohomba
7. Woho akɔna waketsha Yeso Akristo tshɛ kɛnɛ k’endana la nɛmɔ diele lawɔ lo asho wa Nzambi na?
7 Ntondotondo, Bible tɔamɛmɛ tetshaka dia ɔm’ɔmɔ la l’atei aso ekɔ ohomba lo asho wa Nzambi. Yeso akate ate: “Hawutusundjaka [sɔlɛ tanu, NW] akuta ahendi? Keli nduku otoi [adiɔ, NW] atuhamameka lu ashu wa [Nzambi, NW]. Ndu weondji wa divu dia l’ete anyu wambalema tshe. Tanyukaki woma: nyu nyambuleka [sɔlɛ, NW] efula ushinga a wulu.” (Luka 12:6, 7) Lo nshi shɔ, sɔlɛ mbakaleke oshinga wɔdu lo tofudu tshɛ takasondjamaka oko mbo ya ndɛ, koko ndoko ɔtɔi a l’atei adiɔ lakohamamɛ oma le Otungi adiɔ. Omalɔkɔ, naka tofudu mbele ngasɔ, kete hoke anto: Lo kɛnɛ k’endana l’anto, wanɛ wele oshinga wolo efula, Nzambi mbeyaka oseka dikambo tshɛ l’ɔm’ɔmɔ. Ekɔ oko kana divo dia l’ɛtɛ awɔ diakadiema l’ɔm’ɔmɔ!
8. Lande na kasunganande dia sho kanyiya ɔnɛ mɛtɛ Jehowa kokaka mbala lofulo la divo dia l’ɛtɛ aso na?
8 Divo ko mbadiema? Naka wɛ fɔnyaka ɔnɛ dikambo sɔ diakate Yeso lo wɛla ande kema mɛtɛ, kete ɔsa ɛnyɛlɔ kɛnɛ: Nzambi mbohɔka ekambi ande tshɛ wa kɔlamelo l’ɔlɔlɔ w’efula, diɔ diakɔ diakokande mbaolola—mbatonga nto l’akambo tshɛ l’ɔm’ɔmɔ, mbidja ndo lokongɛ lawɔ l’ohowɔ la akambo tshɛ wele lo timba tawɔ ndo wakawasalaka l’edja k’ɛnɔnyi efula. Wadielo wa wɛɔngɔ aso a divo (wele suke la yɛdikɔ ya l’atei atei ya 100 000) ekɔ dikambo dia tshitshɛ lo mbɛdika la dikambo sɔ!—Luka 20:37, 38.
Ohomba Akɔna Wele Laso lo Asho wa Jehowa Na?
9. (a) Naa waonga amɔtshi wɛna Jehowa ɔnɛ wekɔ ohomba? (b) Lande na kakanyiyɛ ɔnɛ waonga wa ngasɔ wekɔ ohomba efula le nde na?
9 Dikambo dia hende ko, Bible tetshaka akambo w’ohomba wɛna Jehowa le so. Kɛdikɛdi, nde ngɛnangɛnaka waonga aso w’ɛlɔlɔ ndo weolo wadjaso. Nkumekanga Davidi akatɛ ɔn’ande Sɔlɔmɔna ate: “[Jehowa] atukembaka etema tshe, atulimbitelaka dikanyiakanyia dia tukanyi.” (1 Ekondo 28:9) Lam’ele Nzambi kembaka etema wa miliyara y’anto wasɛna l’andja ɔnɛ wa ngala, wolodi la lohetsho, ande ɔngɛnɔngɛnɔ wayoyala lande lam’ayondoshola otema ɔmɔtshi walanga wɔladi, walanga mɛtɛ la losembwe lee! (Ɛdika la Joani 1:47; 1 Petero 3:4.) Kakɔna katotombaka lam’atotanaka Nzambi otema wadɔdɔ la ngandji k’otsha le nde, wayanga dia mbeya akambo wakinde ndo kahana l’anto akina ewo kɛsɔ na? Lo Malaki 3:16, Jehowa totɛka dia nde mpokamɛka wanɛ watɛkɛta l’anto akina akambo ande, nde ekɔ ndo la “buku di’euhwelu” lo dikambo dia “wane [woka Jehowa, NW] woma, ndu [wetawɔ, NW] lukumbu landi.” Waonga wa ngasɔ wekɔ ohomba efula le nde!
10, 11. (a) Woho akɔna wakoka anto amɔtshi monga la kanyi ya mɔnyɔla djembetelo yɛnya ɔnɛ Nzambi mbɔsaka waonga awɔ w’ɛlɔlɔ la nɛmɔ na? (b) Woho akɔna wɛnya ɛnyɛlɔ kaki Abidja ɔnɛ Jehowa mɛnaka waonga w’ɔlɔlɔ a woho akɔna tshɛ ohomba na?
10 Koko, ondo otema wayamia hakoke mbetawɔ djembetelo shɔ yɛnya ɔnɛ sho tekɔ ohomba efula lo asho wa Nzambi. Otema akɔ kokaka ndjela tokanyi t’ɔnɛ: ‘Anto akina efula wekɔ la waonga wa ngasɔ wondeki. Ande sɔnyi kayonga la Jehowa lam’ayondɔmbɛdika lawɔ lee!’ Jehowa hɛdika anto, nde kema l’otema wolo oko dive, kana l’ɛlɛmbɛ wa wolo. (Ngalatiya 6:4) Nde mbalaka etema aso l’ɔlɔlɔ tshɛ, ndo nde ngɛnangɛnaka waonga w’ɛlɔlɔ wa woho tshɛ.
11 Tɔ̂shi ɛnyɛlɔ kɛnɛ: etena kakadjanga Jehowa ɔnɛ diolelo diakatɔmbɔkɔ diaki Nkumekanga Jɛrɔbɔama pombaka nanyema, shilama oshiki oko “ntumi,” nde akatome dui ɔnɛ paka Abidja, ɔtɔi a l’atei w’ana waki nkumekanga mbakahombe kundɛma lo yoho y’ɔlɔlɔ. Lande na? “Dikambo dimɔtshi di’ɔlɔlɔ diakatanema le nde la ntondo ka Jehowa.” (1 Khumi ya Dikanga 14:10, 13, NW) Onde dikambo sɔ diakalembetshiyaka ɔnɛ Abidja aki ɔtɛmɔdi wa kɔlamelo waki Jehowa oka? Aha ɔsɔku mbakidiɔ mɛtɛ, nɛ dia ndo nde mbakavu l’anto akina wa lo luudu lande la kɔlɔ. (Ehwelo k’Elembe 24:16) Koyanga mbakidiɔ ɔsɔku, Jehowa akɔshi “dikambo dimɔtshi di’ɔlɔlɔ” diakandɛnyi l’otema waki Abidja la nɛmɔ ndo akasale ɔsɔku lo ndjela dikambo diakɔ. Dibuku Matthew Henry’s Commentary on the Whole Bible mɛnyaka ɔnɛ: “Lɛnɛ ele paka dikambo dimɔtshi di’ɔlɔlɔ dia woho ɔsɔ, diɔ diayotanema: Nzambi, ɔnɛ ladiyanga, ayodiɛna, oyadi tshitshɛ yakɔna yediɔ, ndo nde ayɔngɛnangɛna ladiɔ.” Tatohɛke dia naka Nzambi ambɛna dia wɛ ekɔ la waonga amɔtshi w’ɛlɔlɔ oyadi kânga vɔ kema efula, kete nde kokaka mbahamia l’edja tshɛ kayatshutshuyayɛ dia mbokambɛ la kɔlamelo.
12, 13. (a) Woho akɔna wɛnya Osambu 139:3 dia Jehowa mbɔsaka weolo wadjaso la nɛmɔ na? (b) Lo yoho yakɔna yakokaso mbuta ɔnɛ Jehowa sɔtɔlaka elimu aso na?
12 Jehowa ngɛnangɛnaka weolo wadjaso lo yoho shɔ. Sho mbalaka ɔnkɔnɛ l’Osambu 139:1-3: “[Jehowa] li, we [akasɛdingola, NW], akanimbitila. We mbeyaka lam’atumudjaseka ndu lam’atumunelaka, we manaka tukanyi tami tshe fundu. [Lam’atomɛngɔlaka ndo lam’atometamaka, wɛ akɛdika dikambo diakɔ, NW], we nimbitelaka mbuka yami tshe.” Ɔnkɔnɛ, Jehowa mbeyaka etshelo aso tshɛ. Koko nde hemala paka lo mbeya kɛnɛ katshaso keto. Lo Hɛbɛru, wotelo w’ɔnɛ: “we nimbitelaka mbuka yami tshe” kokaka monga l’olembetshiyelo w’ɔnɛ: “wɛ mɛnaka mboka yami tshɛ ohomba” kana “wɛ ngɛnangɛnaka mboka yami tshɛ.” (Ɛdika la Mateu 6:19, 20) Ko woho akɔna wakoka Jehowa ngɛnangɛna mboka yaso lam’eso ekokele ndo anto wolodi la pɛkato na?
13 Tolembete dia, lam’akafunde Davidi ɔnɛ Jehowa “akɛdika” lɔkɛndɔ lande ndo tena diande dia diomuyelo, lo Hɛbɛru, tshɛkɛta shɔ nembetshiyaka oko weyɔ ɔnɛ: “sɔtɔla” kana “manganya.” Dibuku dimɔtshi mɛnyaka dia: “Dikambo sɔ nembetshiyaka ɔnɛ: . . . minya poso tshɛ ko tshika tɔngɔ—kokɛ kɛnɛ tshɛ kele ohomba. Omalɔkɔ, lanɛ, tshɛkɛta shɔ nembetshiyaka ɔnɛ Nzambi, lo yoho ya didjidji, akɔsɔtɔla. . . . Nde akowola poso tshɛ, mbuta ate kɛnɛ tshɛ kaki komonga ohomba, ndo akɛnyi dia kɛnɛ kakatshikala kaki ɔlɔlɔ ndo ohomba efula.” Otema wayamia kokaka tɔla etsha aso otsha lo mboka kotshikitanyi, lam’ayowotosha lɔkɔnyɔ l’ɔtɛ wa pɛkato yakatasalaka ntondo ndo mɔnyɔla kɛnɛ tshɛ kasalaso oko kema ohomba. Koko, Jehowa nyimanyiyaka pɛkato yaso naka sho ndjatshumuya l’otema ɔtɔi ndo ndjatshutshuya efula di’aha sala munga yakɔ nto. (Osambu 103:10-14; Etsha 3:19) Nde sɔtɔlaka akambo ndo mbohɔka etsha aso w’ɔlɔlɔ. Mɛtɛ, nde mbaohɔka pondjo pondjo l’edja tshɛ katshikalaso la kɔlamelo le nde. Nde mɛnaka dia ekɔ kɔlɔ naka nde mbaohɛ, ndo nde hongaka kanga kɔlɔ pondjo!—Heberu 6:10.
14. Kakɔna kɛnya ɔnɛ Jehowa mɛnaka lotumu lakambaso l’olimu w’Okristo ɔnɛ lekɔ ohomba na?
14 Naa ditshelo dimɔtshi di’ɔlɔlɔ diɔsa Nzambi la nɛmɔ na? Mɛtɛ, oseka dikambo tshɛ diasalaso lo ndjela ɛnyɛlɔ kaki Ɔn’ande, Yeso Kristo. (1 Petero 2:21) Omalɔkɔ, otshelo ɔmɔtshi w’ohomba efula mɛtɛ ele: odianganyelo wa lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo dia Nzambi. Lo Romo 10:15, sho mbalaka ɔnɛ: “Ndi amena weli ekulu a wane wasambisha lukumu l’ololo li!” Kânga mbahatakoke kanyiya ɔnɛ ekolo aso wa totshitshɛ wekɔ “amena,” tshɛkɛta yakatɛkɛta Paulo lanɛ, yɔ yakɔ mbakafundama lo Bible ka la Septante dia tɛkɛta dikambo diaki Rɛbɛka, Rashɛlɛ la Yɔsɛfu—vɔ akɔ asato wakeyama lo dimɛna diawɔ. (Etatelo 26:7; 29:17; 39:6) Omalɔkɔ, woho wambotoyasha l’olimu wa Jehowa Nzambi, ekɔ dikambo dia dimɛna ndo di’ohomba efula lo asho ande.—Mateu 24:14; 28:19, 20.
15, 16. Lande na kɔsa Jehowa etetemalo kaso la nɛmɔ, ndo woho akɔna watɔtɔmiya ɛtɛkɛta waki Nkumekanga Davidi wa l’Osambu 56:8 dikambo sɔ na?
15 Dikoka dikina diɔsa Nzambi la nɛmɔ ele etetemalo kaso. (Mateu 24:13) Ohɔ dia, Satana nangaka dia wɛ mboka Jehowa ɔkɔngɔ. Lushi tshɛ latshikalayɛ la kɔlamelo le Jehowa mɛnyaka dia lushi lakɔ nto wɛ akela ekimanyielo kayɛ dia mbisha okadimwelo lo tɔfwɛfwɛ taki Satana. (Tokedi 27:11) Mbala mɔtshi, etetemalo kema dikambo dia wɔdu. Ekakatanu wa lo demba, pâ y’akambo wa falanga, ekiyanu wa lo tokanyi, ndo ekakatanu ekina kokaka mbetɛ oseka lushi lɔnɛ lahotɔ wonya oko ohemba. Etetemalo la ntondo k’ehemba wa ngasɔ ekɔ dikambo dioleki ohomba le Jehowa. Diɔ diakɔ diakalɔmbɛ Davidi Jehowa dia nde mbidja asɔi ande “l’olondo” wa didjidji, awombola la wɛkamu tshɛ ate: “Efula kawo kunfundama lu buku diaye uka?” (Osambu 56:8) Eelo, Jehowa mɛnaka asɔi aso tshɛ l’asui wakikɛso dia tshikala la kɔlamelo le nde ohomba efula. Vɔ wekɔ ohomba efula lo asho ande.
16 Mɛtɛ, lo kɛnɛ k’endana la waonga aso w’ɛlɔlɔ efula ndo weolo wadjaso, Jehowa ambotana akambo efula w’ohomba le so! Oyadi kakɔna tshɛ kakatosalɛ andja waki Satana, Jehowa tɛnaka oko ‘diangɔ di’ohomba efula ndo di’oshinga wolo dia lo wedja tshɛ.’—Hangai 2:7.
Kɛnɛ Kakasale Jehowa dia Mɛnya Ngandji Kande
17. Lande na kahomba tetawoya olambo wa Yeso w’etshungwelo ɔnɛ Jehowa nde la Yeso mbokaka ɔm’ɔmɔ la l’atei aso ngandji na?
17 Dikambo dia sato ko: Jehowa akasale akambo efula dia tɛnya ngandji katokande. Mɛtɛ, olambo wa Kristo w’etshungwelo wekɔ okadimwelo woleki woke lo kashi kaki Satana k’ɔnɛ: sho tekɔ anto w’anyanya ndo wahalangema. Tatohembake mbohɛ ɔnɛ nyɔi ka kandji kakavu Yeso l’otamba w’asui ndo kânga kandji k’efula kakakikɛ Jehowa lam’akandɛnaka nyɔi kaki Ɔn’ande la ngandji aki djembetelo ya ngandji katokawɔ. Lâdiko dia lâsɔ, ngandji kɛsɔ mɛnamaka le ɔm’ɔmɔ la l’atei aso. Kɛsɔ mbakɛnyi Paulo, nɛ dia nde akafunde ate: ‘Ɔna Nzambi . . . akamboke ngandji ndo akayakimɔ dikambo diami.’—Ngalatiya 2:20.
18. Lo yoho yakɔna yatokotola Jehowa oya le Kristo na?
18 Jehowa akatɛnya ngandji katokande lam’akimanyiyande onto l’onto dia nde kondja ɛlɔlɔ w’oma l’olambo wa Kristo. Yeso akate lo Joani 6:44 ate: “Nduku untu leya ndja le mi, tshikima Papa lakantumi kûkutudi.” Oma l’ekimanyielo k’olimu w’esambishelo kakatonanda, l’onto ndo l’onto, ndo oma l’ekimanyielo ka nyuma k’ekila, kakamba Jehowa latɔ olimu dia tokimanyiya woho wa sho shihodia ndo kamba olimu la mɛtɛ ya lo nyuma oyadi kânga mbeso wɛɔdu kana ekokele, Jehowa ndamɛ tokotolaka oya le Ɔn’ande ndo ambotosha elongamelo ka lɔsɛnɔ la pondjo. Ɔnkɔnɛ, Jehowa kokaka totɛ oko wakandatɛ Isariyɛlɛ ate: “Dimi nkukaka ngandji, ngandji ka pundju! Diako mbatumokolamelaka nkuka ketshi.”—Jeremiya 31:3.
19. Lande na kahomba diɛsɛ dia dɔmbɛlɔ toshikikɛ ɔnɛ Jehowa ndamɛmɛ tokaka ngandji na?
19 Koko, ondo oma lo tshimbo ya diɛsɛ dia dɔmbɛlɔ mbakokaso mɛna ngandji ka Jehowa lo yoho yoleki ɔlɔlɔ. Nde telɛka sho tshɛ dia sho ‘tetemala la mbɔlɔmba.’ (1 Tesalonika 5:17) Nde mpokamɛka! Ndo nde mbelamɛka ɔnɛ: “Ɔnɛ lôka dɔmbɛlɔ.” (Osambu 65:2, NW) Ndoko onto lakandasha olimu wa mbohokamɛka alɔmbɛlɔ, kânga Ɔn’ande hita nde komboshawɔ. Ohokanyiya dia: Otungi w’andja w’otondo tokeketshaka dia sho sukana oya le nde lo dɔmbɛlɔ, la lotshungɔ la mbuta kɛnɛ tshɛ kakokaso mbuta. Ɛsɛngɔsɛngɔ ayɛ kokaka tshutshuya Jehowa dia nde sala dikambo dimɔtshi lâdiko dia nɛ diotondosala.—Heberu 4:16; Jakoba 5:16; enda lo Isaya 38:1-16.
20. Lande na kele ngandji katoka Nzambi kema yɛkɛ nɛndɛ dia sho ndjasha nɛmɔ di’ɔtɛkɔya kana ndjaɛna di’oko sho ndeka anto akina na?
20 Ndoko Okristo w’oshika wahomba mbɔsa djembetelo shɔ ya ngandji ndo ya nɛmɔ diatosha Nzambi oko yɛkɛ nɛndɛ la kanyi ya nde ndjasha nɛmɔ diambotamba olelo. Paulo akafunde ate: “Uma lu ngandji ka mamba kakawamboya, dimi lambunyutela nyu tshe nti: Untu tatamanyaki ndjakanela, keli aludiami la tukanyi ta ndjakitshakitsha uku yediko ya mbetawo yakakahanya [Nzambi, NW] le untu l’untu.” (Romo 12:3) Omalɔkɔ, lam’ahɛtshahɛtshamaso la dja ya ngandji ka Sheso le l’olongo lolodi la ngandji, toyale la tokanyi t’ɛlɔlɔ ndo tohɔke ɔnɛ ngandji ka Nzambi kekɔ ngandji ka mamba.—Ɛdika la Luka 17:10.
21. Sho pombaka shika ekolo la ntondo ka kashi kakɔna kaki Satana, ndo mɛtɛ kakɔna k’oma le Nzambi kahombaso kananaka lomba nshi tshɛ na?
21 Tosale dia ɔm’ɔmɔ la l’atei aso adje weolo ande tshɛ dia pika tanga la ntondo ka tokanyi tahɔhɔla Satana l’andja ɔnɛ waya suke la nanyema. Dikambo sɔ tɔlɔmbaka dia sho mbikadja kanyi y’ɔnɛ: sho kema ohomba ndo hatolangema. Naka lɔsɛnɔ la l’andja ɔnɛ lakaketsha dia wɛ ndjaɔsa wɛmɛmɛ oko otakanya a woke efula wele kânga ngandji k’efula kaki Nzambi hakoke mbêkola, kana ɔnɛ etsha ayɛ w’ɛlɔlɔ wekɔ yema tshitshɛ yahawakoke kânga mɛnama lo asho waki ɔnɛ lɛna akambo tshɛ, kana naka lɔsɛnɔ la l’andja ɔnɛ lakaketsha ɔnɛ wɛ ekɔ la pɛkato efula yahakoke nyimanyiyama kânga oma lo nyɔi kaki Ɔn’ande l’ohomba efula, kete wakaketsha akambo a kashi. Kadja akambo a kashi wa ngasɔ ndo ditshelo dia mindo diele lawɔ! Tolamake ɛtɛkɛta wa lo Romo 8:38, 39 nshi tshɛ lo timba taso: “Dimi lambetawo nti: Aha nyoi, kuyanga lumu, kuyanga andjelo, kuyanga waulelu, kuyanga akambu wa kakiane, kuyanga akambu wayayi, kuyanga wulu, kuyanga utali, kuyanga ohongo, kuyanga engo kekina kakatungama kayeya ntanganya uma lu ngandji ka [Nzambi, NW] keli le Kristu Jesu Khumesu.”
[Footnote]
a Mɛtɛ, vɔ wakatshanyaka ase wôla lam’akawawaelɛka la tshɛkɛta ya diɔnyɔ y’ɔnɛ: “ʽam-ha·ʼaʹrets,” mbuta ate “anto wa la kɛtɛ.” Lo ndjela nomb’ewo kɛmɔtshi, Afarisɛ waketshaka ɔnɛ ndoko onto lahomba mbisha anto wa ngasɔ diangɔ dia nɛmɔ, koyanga mbaewoya awui ande, mbaelɛ oya lo difɛstɔ, kana ntshɔ dia tosanga lawɔ lonya lo lokenga, oyadi kânga somba ɛngɔ kɛmɔtshi oma le wɔ. Ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wakataka ɔnɛ: naka onto ɔmɔtshi ambotshukanya ɔn’ande la omoto le onto la ngasɔ, kete ayonga oko nde ambôkimɔ la tshondo ndo aha l’ekimanyielo le nyama kɛmɔtshi ka l’okonda.
Akanayɛ Na?
◻ Lande na kahemba Satana dia tetawoya ɔnɛ sho kema ohomba ndo hatolangema na?
◻ Woho akɔna waketsha Yeso ɔnɛ Jehowa mɛnaka ɔm’ɔmɔ la l’atei aso ohomba na?
◻ Woho akɔna weyaso ɔnɛ Jehowa mbɔsaka waonga aso w’ɔlɔlɔ la nɛmɔ efula na?
◻ Woho akɔna wakokaso shikikɛ ɔnɛ Jehowa mbɔsaka weolo wadjaso la nɛmɔ na?
◻ Woho akɔna wakɛnya Jehowa ngandji kokande ɔm’ɔmɔ la l’atei aso na?
[Caption]
Jehowa nembetɛka ndo mbohɔka wanɛ tshɛ wakanyiya dia lokombo lande