BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w05 8/1 lk. 18-22
  • Jehowa mbadiaka “divu dia l’ete anyu”

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Jehowa mbadiaka “divu dia l’ete anyu”
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • “Tanyukaki woma”​—Lande na?
  • Nɛmɔ diele la ɛsɔlɛ
  • ‘Odje asɔi ami lo ɔlɔndɔ ayɛ w’ekoho’
  • Koma ɔngɛnyi w’oshika wa Nzambi
  • Ndooko ɛngɔ kakoka “tokakitola oma lo ngandji ka Nzambi”
    Yasukanya la Jehowa
  • ‘Nzambi ele ngandji’
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
  • Onde Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diami?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
  • Wɛ ekɔ ohomba efula lo asho wa Nzambi!
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1995
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
w05 8/1 lk. 18-22

Jehowa mbadiaka “divu dia l’ete anyu”

“Nduku [ɛsɔlɛ] otoi ayoko lu kete ku Shenyu heyi. Ndu divu dia l’ete anyu diambalema tshe.”​—MATEU 10:29, 30.

1, 2. a) Lande na kakafɔnya Jɔbɔ ɔnɛ Nzambi ambokalɛ? b) Onde ɛtɛkɛta waki Jɔbɔ nembetshiyaka ɔnɛ nde akakome otunyi wa Nzambi? Lembetshiya.

“DIMI latulelaka le ye, ku we hankalu[y]a nduku diui; lambemala, ku we mendakami menda tshu. We ambuyala kanga ukunda le mi. Atunsuyaka la lunya laye la wulu.” Aha la tâmu, pami kakatɛkɛta ɛtɛkɛta ɛsɔ aki la ɔkɛi wa wolo! Nde akashisha diangɔ diande tshɛ, mpokoso kɛmɔtshi kakadiake anande ndo oma lâsɔ nde akandama la hemɔ kakɔkɔmɔla demba. Lokombo la pami kɛsɔ aki Jɔbɔ, ndo sui dia mamba diakokomɛ fundama lo Bible dikambo dia wahɔ aso.​—Jobo 30:20, 21.

2 Ɛtɛkɛta wa Jɔbɔ ɛsɔ mbeyaka mbokiya oko nde akakome otunyi wa Nzambi, koko aha ngasɔ mbakidiɔ. Lɔkɔnyɔ l’efula laki la Jɔbɔ l’otema mbakotshutshuya dia tondja ɛtɛkɛta ɛsɔ. (Jobo 6:2, 3) Nde kombeya dia Satana mbaki lo kiɔkɔ ya ehemba ande, diɔ diakɔ diakandafɔnya ɔfɔnyafɔnya ɔnɛ Nzambi ambokalɛ. Etena kɛmɔtshi, Jɔbɔ akakome ndo lo mbutɛ Jehowa ɔnɛ: “Ukundi ambisheye elundji kaye? Ukundi amendaye uku utunyi aye?”a​—Jobo 13:24.

3. Etena katokomɛ asui, kakɔna kakoka toyɛ lo yimba?

3 Ɛlɔ kɛnɛ, ekambi wa Jehowa efula wekɔ lo tetemala sowa oma lo ata, efukutanu w’awui wa pɔlitikɛ kana wa lo atshunda w’anto, mpokoso y’oma lo diangɔ diakatongama, lotshundu l’osombe, hemɔ, wola w’efula, oshimbamelo wa olimu awɔ oma le lɛɛta. Ondo ndo wɛ lawɔ mbalɔshana la ehemba wa weho ɛmɔtshi. Tena dimɔtshi wɛ mbeyaka fɔnya ɔnɛ Jehowa ambonya elundji kande oma le yɛ. Wɛ mbeyaka dimɛna ɛtɛkɛta wa lo Joani 3:16 wata ɔnɛ: “Ne dia [Nzambi] akalangi wa la kete utamanya, mbakandawasha On’andi etoi lakanduti.” Koko, etena keyɛ l’atei w’asui wele ndoko lakokimanyiya, wɛ mbeyaka ndjambola wate: ‘Onde mɛtɛ Nzambi mbokakami ngandji? Onde nde mɛnaka asui ami? Onde nde kanɛkami lo dimɛ?’

4. Ohemba akɔna wahashile wakahombe Paulo mbikikɛ, ndo ngande wakoka dikambo sɔ monga la shɛngiya le so?

4 Tɔsɛdingole kɛnɛ kakakomɛ ɔpɔstɔlɔ Paulo. Nde akafunde ate: “Wakambisha engo uku tende lu dimba diami, dikendji dia Satana, ne dia mpenyahenyami. Dimi lakalombe Khumadiondjo tena satu dia minyiami engo kene.” Jehowa akoke ɛsɛngɔsɛngɔ ande. Koko, nde akɛnya Paulo ɔnɛ nde hatowonyɛ okakatanu ɔsɔ oma lo dihindo. Ɔnkɔnɛ, Paulo akahombe ndjaɛkɛ lo wolo waki Nzambi dia mbokimanyiya woho wa nde ndɔshana la ‘tɛndɛ diaki lo demba diande.’b (2 Koreto 12:7-9) Oko Paulo, mbeyaka monga ko wɛ ekɔ lo ndɔshana la ohemba ɔmɔtshi wahashile. Ondo wɛ ekɔ lo ndjambola wate: ‘Onde woho wele Jehowa hatshe ndoko dikambo lo kɛnɛ kendana la ohemba ami mɛnyaka dia nde heye okakatanu wele lami kana hambidje yimba?’ Okadimwelo ekɔ ɔnɛ ndoko! Woho wayakiyanya Jehowa efula dia wahɔ w’ekambi ande tshɛ wa kɔlamelo akakama epole ɔsɛkɛ lo kɛnɛ kakatɛ Yeso apɔstɔlɔ ande yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde mbasɔna. Nyɛsɔ tende woho wakoka ɛtɛkɛta ande tokeketsha ɛlɔ kɛnɛ.

“Tanyukaki woma”​—Lande na?

5, 6. a) Ngande wakakimanyiya Yeso apɔstɔlɔ diaha vɔ mboka akambo wakahombe mbakomɛ wɔma? b) Ngande wakɛnya Paulo wɛkamu ande lo ekokelo kaki Jehowa otsha le nde?

5 Apɔstɔlɔ wakalongola wolo wa mamba oma le Yeso, mbidja ndo ‘wolo lâdiko dia nyuma ya kɔlɔ, woho wa tondja ɛdiɛngɛ ɛsɔ oma lo alemba w’anto ndo kɔnɔya weho tshɛ wa hemɔ la weho tshɛ wa dikɔmɔ.’ Ɔnkɔnɛ, dikambo sɔ konembetshiya ɔnɛ takawahombe pomana la ehemba ndo la ɛhɛnyɔhɛnyɔ lo nsɛnɔ yawɔ. Koko, Yeso akakɔndɔla lo ɔmɔmɔ akambo amɔtshi wakahombe mbakomɛ. Diɔ diakɔ diakandakeketsha ate: “Tanyukaki wane wadiaka alimba woma, keli haweyi ndjaka lumu. Keli nyuleki mbuka one lukuki ndjaka ndu lumu ndu dimba lu luwinga la dja woma.”​—Mateu 10: 1, 16- 22, 28.

6 Dia kimanyiya apɔstɔlɔ ande dia vɔ shihodia lande na kahawakoke mboka wɔma, Yeso akawasha wɛɛla ehende. Nde akawatɛ ate: “Hawutusundjaka [“nsɔlɛ pende,” NW] dikuta diame? Keli nduku otoi ayoko lu kete ku Shenyu heyi. Ndu divu dia l’ete anyu diambalema tshe. Okone tanyukaki woma. Nyu nyambuleka [“nsɔlɛ,” NW].” (Mateu 10:29-31) Tolembete dia Yeso akɛnya diɔtɔnganelo diele lam’asa ɛtɛkɛta ɛnɛ w’ɔnɛ aha mboka wɔma lam’eso lo asui la eshikikelo kele laso ɔnɛ Jehowa tokanɛka l’onto ndo l’onto. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akikɔ la eshikikelo ka woho ɔsɔ. Nde akafunde ate: “Naka [Nzambi] eko la su wedi ayeya ntahamela na? One laki kumpandja On’andi hita, keli akukimo dikambu diasu, ukundi ahandutusha ndu diango tshe kame la ndi?” (Romo 8:31, 32) Oyadi ekakatanu akɔna wele layɛ, wɛ lawɔ koka monga la eshikikelo ɔnɛ Jehowa ayokokanɛka edja tshɛ kayoyotshikalaka la kɔlamelo le nde. Naka sho ndeka sɛdingola dimɛna dako diaki Yeso otsha le apɔstɔlɔ ande, kete tayɛna hwe dia dikambo sɔ diekɔ ngasɔ.

Nɛmɔ diele la ɛsɔlɛ

7, 8. a) Ngande wakɔsamaka nsɔlɛ lo nshi ya Yeso? b) Lande na kele Mateu 10:29 kambaka la tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yɔndja ɛngɔ lo dikambo dia “nsɔlɛ”?

7 Ɛtɛkɛta waki Yeso mɛnyaka woho wayakiyanya Jehowa lo dikambo di’ekambi Ande tshɛ. Tɔsɛdingole ntondo dikambo dia nsɔlɛ. Lo nshi ya Yeso, wakalɛka nsɔlɛ, koko lam’ele diɔ diaki wâle lo nshi ya dinela, diɔ diakayoleka mbɔsama oko hemɔ yasambemɛ. Nsɔlɛ diaki efula woho ɔnɛ wele nsɔlɛ pende diakakoke sondjama l’ɛse ka satimɛ tshanu ya dɔlara lo menda nɛmɔ diele la falanga nshi nyɛ. Naka onto aki la lofulo la satimɛ lɔsɔ ndodja l’ahende, kete nde akakokaka somba aha nsɔlɛ nɛi nto koko nsɔlɛ tanu, mbuta ate wakawoshaka ɛsɔlɛ kɛmɔtshi tɛkatɛka, oko tɔ komonga ndoko la nɛmɔ!​—Luka 12:6.

8 Tokanyiya nto woke waki la fudu shɔ. Kânga ɛsɔlɛ kambokomɛ nuna, ekɔ tshitshɛ y’efula lo kiɛdika la weho efula wa tofudu tokina. Eelo, tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimwami ɔnɛ “nsɔlɛ” lo Mateu 10:29 nembetshiyaka nsɔlɛ dia totshitshɛ. Ɔnkɔnɛ Yeso akalɔmbaka apɔstɔlɔ ande dia vɔ kanyiya dikambo dia fudu shɔ yaki la nɛmɔ yema tshitshɛ efula. Dibuku dimɔtshi mbutaka ɔnɛ: “Yeso akatɛkɛta dikambo dia fudu yaki tshitshɛ efula ndo lo ɛtɛkɛta ande nde akayiɔndja efula!”

9. Lokanyi lakɔna l’ohomba efula lakɛnɛmɔla wɛɛla wa Yeso wa nsɔlɛ?

9 Wɛdikelo waki Yeso wendana la nsɔlɛ akakɛnɛmɔla lokanyi la ohomba efula: Kɛnɛ kele bu la nɛmɔ le anto kekɔ ohomba le Jehowa Nzambi. Yeso akake nto epole ɔsɛkɛ lo dikambo dia mɛtɛ sɔ lo kotsha ate “nduku [ɛsɔlɛ ka tshitshɛ] otoi ayoko” ko Jehowa hayiɛnyi.c Tamboka hwe wetshelo wakokaso kondja. Naka Jehowa Nzambi nembetɛka ndo kanɛka tofudu toleki totshitshɛ ndo tele la nɛmɔ dioleki tshitshɛ, kete mɛtɛ nde ndjashaka efula lo awui waki anto wasɔna dia mbokambɛ!

10. Kakɔna kalembetshiya etelo k’ɔnɛ: “Divu dia l’ete anyu diambalema tshe”?

10 Lâdiko dia wɛɛla wendana la nsɔlɛ, Yeso akate ate: “Divu dia l’ete anyu diambalema tshe.” (Mateu 10:30) Ɛtɛkɛta ɛsɔ wa lo tshena pe koko wele la nkudu k’efula nembetshiyaka awui akina wendana la wetshelo wele lo wɛɛla wa Yeso wa nsɔlɛ. Tokanyiya yema: Lofulo la divo diele l’ɔtɛ w’onto ekɔ wɛɔngi oko 100 000. Mbala efula, yɔngi ya divo mɛnamaka oko yɔngi kina yosukanyi layɔ, ndo ndoko yɔngi tshɔi yɛnama diele oko yɔ ndeka kina. Koko Jehowa Nzambi mɛnaka ndo mbadiaka yɔngi tshɛ. Lam’ele ɔsɔku mbediɔ, onde ekɔ dikambo dimɔtshi diendana la lɔsɛnɔ laso diele Jehowa hakoke mbeya? Lo mɛtɛ Jehowa mbeyaka woho wakakengama ekambi ande tshɛ lo ɔmɔmɔ. Mɛtɛ, nde “atendaka utema.”​—1 Samuele 16:7.

11. Ngande wakakɛnɛmɔla Davidi wɛkamu ande lo woho wakayashaka Jehowa le nde?

11 Davidi lakahomana la ekakatanu efula aki la eshikikelo ɔnɛ Jehowa akawɛnaka. Nde akafunde ate: “[Jehowa] li, we akambedika, akanimbitela. We mbeyaka lam’atumudjaseka ndu lam’atumunelaka, we manaka tukanyi tami tshe fundu.” (Osambu 139:1, 2) Wɛ lawɔ koka monga l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa keyaka lo wɛmɛ. (Jeremiya 17:10) Totake esadi eto ɔnɛ washo wa Jehowa wɛna awui tshɛ hawokoke kɛna, nɛ dia wɛ ekɔ yangɔ y’anyanya!

‘Odje asɔi ami lo ɔlɔndɔ ayɛ w’ekoho’

12. Ngande weyaso ɔnɛ Jehowa mbeyaka dimɛna asui wahɛnyahɛnya ekambi ande?

12 Jehowa heye tsho ekambi ande l’onto ndo l’onto koko nde mbeyaka nto dimɛna efula asui wele lawɔ l’ɔmɔmɔ. Ɛnyɛlɔ, etena kakasɔkishamaka ase Isariyɛlɛ oko fumbe, Jehowa akatɛ Mɔsɛ ate: “Dimi lambena asui a wudja ami weli l’Edjibitu. Lambuka tukuku tawo t’alelu, dikambu dia embuledi watâsuyaka. Lambeya ndu toshoko tawo.” (Etumbelu 3:7) Ande ekeketshelo dia mbeya ɔnɛ etena kakikɛso ehemba, Jehowa mɛnaka kɛnɛ keta ndo mbokaka alelo aso lee! Nde mɛtɛ kema la wendjodi lo asui aso.

13. Kakɔna kɛnya ɔnɛ mɛtɛ Jehowa ndjakiyanyaka dikambo dia ekambi ande?

13 Woho wakokɛ Jehowa wanɛ wele la diɔtɔnganelo la nde mɛnamaka nto oma lo kandji kaki lande otsha le ase Isariyɛlɛ. Kânga mbele mbala efula vɔ wakasowaka l’ɔtɛ w’ɛtɛ wolo awɔ, Isaya akafunde lo dikambo dia Jehowa ɔnɛ: “L’atei asui awo tshe, ndi akasuwi kame la wo.” (Isaya 63:9) Oko weyɛ okambi wa Jehowa wa kɔlamelo, wɛ koka monga la eshikikelo ɔnɛ etena keyɛ lo pâ, Jehowa mbokaka kandji. Shi dui sɔ kokeketshaka dia wɛ ndɔshana la asui la dihonga ndo tetemala sala kɛnɛ tshɛ kakokayɛ sala dia mbokambɛ?​—1 Petero 5:6, 7.

14. L’atei w’akambo akɔna wakafundama Osambu 56?

14 Eshikikelo kaki la nkumekanga Davidi ɔnɛ Jehowa akokokɛka ndo akayakiyanyaka dikambo diande mɛnamaka hwe lo Osambu 56, wakafunde Davidi lam’akandatalawɔka nkumekanga Saulo lakonaka dia mbodiaka. Davidi akalawɔ la Ngata, koko nde akoke wɔma ɔnɛ wayowonda etena kakandɛnyi ɔnɛ ase Filistiya wamboweya. Nde akafunde ate: “Atunyi ami watulangaka mpotshahotshami la lushi la lushi, ne dia waku watolokaka la mi, weko efula.” L’ɔtɛ wa okakatanu ande wa wolo ɔsɔ, Davidi akakadimɔ le Jehowa. Nde akate ate: “Nshi tshe, vo watufutanyaka aui ami, watukanaka dia ntshelami kolo.”​—Osambu 56:2, 5.

15. a) Kakɔna kakalange Davidi nembetshiya lam’akandalɔmbɛ Jehowa dia mbidja asɔi ande lo ɔlɔndɔ w’ekoho kana mbafunda lo dibuku dimɔtshi? b) Etena kakikɛso ohemba wendana la mbetawɔ, dikambo diakɔna diakokaso monga la eshikikelo lɔkɔ?

15 Oma lâsɔ, oko wofundamidiɔ lo Osambu 56:8, Davidi akate ɛtɛkɛta ɛnɛ wa diambo ate: “We atalaka kendo yami, udji asoi ami l’olondo aye. Efula kawo kunfundama lu buku diaye uka?” Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ ɛtɛkɛta wananda asolo wɛnya woho wakokɛ Jehowa anto la ngandji tshɛ! Lam’eso l’atei w’ekakatanu, sho koka ndelɛ Jehowa la asɔi lo washo. Kânga Yeso onto la kokele akalele. (Heberu 5:7) Davidi aki la eshikikelo ɔnɛ Jehowa akawɛnaka ndo akahombe mbohɔ pâ kande, oko onto lomba asɔi ande lo ɔlɔndɔ w’ekoho kana mbafunda lo dibuku dimɔtshi.d Ondo wɛ fɔnyaka ɔnɛ asɔi ayɛ wakakoke ndodja etenyi ka woke ka ɔlɔndɔ ɔsɔ w’ekoho kana fundama lo akatshi efula wa dibuku sɔ. Naka ɔsɔku mbediɔ, kete wɛ koka kondja ekeketshelo. Bible toshikikɛka ɔnɛ: ‘Jehowa ekɔ suke la akanga wa etema wambatɛ; ndo nde shimbɛka wanɛ wele yimba yambotshimba.’​—Osambu 34:18.

Koma ɔngɛnyi w’oshika wa Nzambi

16, 17. a) Ngande weyaso dia Jehowa kema la wendjodi lo ekakatanu wahomana la ekambi ande? b) Kakɔna kakasale Jehowa dia mbisha anto diaaso dia monga la diɔtɔnganelo la nde?

16 Woho wele Jehowa mbadiaka ‘lofulo la wɛɔngi w’avo wa l’ɛtɛ aso’ toshaka kanyi ya woho wa Nzambi keso la diɛsɛ dia tɛmɔla, Nzambi katodja yimba ndo katokanɛ. Kânga mbahombaso kongɛ polo lo andja w’oyoyo wosembwe dia mɛna ekomelo ka pâ ndo ka asui tshɛ, Jehowa ekɔ lo salɛ ekambi ande dikambo dimɔtshi dia diambo efula oma ko nshi nyɛ. Davidi akafunde ate: “Ekesanelu ka [la Jehowa] keko le wane watuwukaka woma. Ndi ayuwaetshaka daka diandi.”​—Osambu 25:14.

17 “Ekesanelu ka [la Jehowa].” Anto wele kema kokele mbeyaka monga la okakatanu dia shihodia dikambo sɔ. Koko, Jehowa mbelɛka wanɛ wawoka wɔma dia vɔ mbidjasɛ lo luudu lande. (Osambu 15:1-5) Ko kakɔna kasalɛ Jehowa angɛndangɛnda ande? Nde mbakonyaka dia mbeya sheke yande, lo ndjela ɛtɛkɛta waki Davidi. Jehowa ekɔ la wɛkamu le wɔ, ndo nde akasholɛka aprɔfɛta “dikambu diandi dia lu usheshe” dia vɔ mbeya kɛnɛ kele asangwelo ande ndo dia vɔ nsɛna lo yoho yɔtɔnganɛ la asangwelo akɔ. ​—Amose 3:7.

18. Ngande weyaso dia Jehowa kombolaka dia sho monga la diokanelo dia ma ma la nde?

18 Lo mɛtɛ, etema aso salanganaka dia mbeya ɔnɛ sho anto wele kema kokele kokaka monga angɛnyi waki Nkum’Olongo, Jehowa Nzambi. Ɔnkɔnɛ, nde tokeketshaka dia sho sala dikambo sɔ. Bible mbutaka ɔnɛ: “Nyusukani le [Nzambi], ku ndi ayusukana le nyu.” (Jakoba 4:8) Jehowa kombolaka dia sho monga la diokanelo dia ma ma la nde. Diakɔ diele, nde akɔsɛ tɛdikɔ dia diokanelo dia ngasɔ monga. Olambo wa tshungo wa Yeso akatosha diaaso dia sho mbɔtɔ lɔngɛnyi la Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ. Bible mbutaka ɔnɛ: “Shu tatûlangaka, ne dia ndi akatulangi ntundu.”​—1 Joani 4:19.

19. Ngande wele ekikelo kokaka keketsha diokanelo diasaso la Jehowa?

19 Diokanelo dia ngasɔ keketshamaka etena kakikɛso ekakatanu wa wolo. Ombeki Jakɔba akafunde ate: “Etetemalu aluwanya ulimu ato, dia nyu nduwana la nkukiama, uku wane wahahumbi engo.” (Jakoba 1:4) “Ulimu” akɔna wakotshama oma lo mbikikɛ ɛhɛnyɔhɛnyɔ? Tohɔ “tende” diaki “lu dimba” dia Paulo. Kakɔna kakakotsha ekikelo lo dikambo diande? Paulo akate awui anɛ lo kɛnɛ kendana la ehemba ande ate: “Okone dimi layuyatumbula lu wodu ami la ongenongeno efula, ne dia wulu a Kristu ankhukhume. Okone dimi latongenangenaka lu wodu, lu tengo, lu ehumba, lu asui, lu lokonyo, dia dikambu dia Kristu; ne dia lam’emi wodu kemi la wulu.” (2 Koreto 12: 9, 10) Akambo wakakomɛ Paulo wakɛnyaka dia Jehowa akahombe mbosha wolo waki lande ohomba, mbuta ate ‘wolo woleki wɔnɛ wokongaka la onto’ naka dikambo sɔ diaki ohomba dia nde monga l’akoka wa mbikikɛ. Dui sɔ mbakôsukanya suke la Kristo ndo la Jehowa Nzambi.​—2 Koreto 4:7; Filipi 4:11-13.

20. Ngande wakokaso monga la eshikikelo ɔnɛ Jehowa ayotosukɛ ndo ayotokeketsha l’atei w’ekakatanu?

20 Ondo Jehowa ekɔ lo tshika dia ehemba ayɛ tetemala. Naka ngasɔ mbediɔ, kete lama daka nɛ diashande wanɛ wawoka wɔma l’otema. Daka diakɔ mbutaka ɔnɛ: “Dimi hakoseke, halakutshiki.” (Heberu 13:5) Wɛ koka kondja osukɔ ndo ekeketshelo ka ngasɔ. Jehowa mbadiaka “divu dia l’ete anyu.” Nde mɛnaka ekikelo kayɛ. Nde mbokaka kandji kele layɛ. Nde kokanɛka mɛtɛ. Ndo nde ‘hohɛki olimu ayɛ ndo ngandji kakayɛnya dia lokombo lande’ pondjo.​—Heberu 6:10.

[Nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]

a Weho w’ɛtɛkɛta wa ngasɔ wakatɛkɛtama oma le Davidi onto ɔlɔlɔ ndo oma le ana wa Kɔra waki la kɔlamelo.​—Osambu 10:1; 44:24.

b Bible hate shikaa aki “tende lu dimba” dia Paulo. Mbeyaka monga pâ kɛmɔtshi ka lo demba, oko pâ ka lo washo. Kana etelo k’ɔnɛ “tende lu dimba” mbeyaka nembetshiya apɔstɔlɔ wa kashi kana anto akina wakatonaka lowandji laki Paulo oko ɔpɔstɔlɔ ndo olimu ande.​—2 Koreto 11:6, 13-15; Ngalatiya 4:15; 6:11.

c Akadimudi amɔtshi mbutaka ɔnɛ woho wakɔ ɛsɔlɛ la nkɛtɛ hendana tsho la woho wavɔtɔ. Vɔ mbutaka ɔnɛ etelo ka lo ɔtɛkɛta wa etatelo koka nembetshiya woho wakɔ fudu la nkɛtɛ dia nyanga mbo ya ndɛ. Naka ɔsɔku mbediɔ, kete dui sɔ nembetshiyaka dia Nzambi mɛnaka ndo mbidjaka yimba lo elimu ayɔ wa lushi la lushi, koko aha paka dia ovwelo ayɔ.​—Mateu 6:26.

d Lo nshi y’edjedja, wakakambaka la nkoho y’ɛkɔkɔ, ya mbudi ndo ya ngɔmbɛ dia sala ɛlɔndɔ wa dikoho. Wakakambaka la ɛlɔndɔ ɛsɔ dia momba abɛlɛ, matɛka, esɔ kana ashi. Ɛlɔndɔ wa nkoho yakonyamaka dimɛna wakakokaka mbidja esɔ kana wanu lɔkɔ.

Onde wɛ âkohɔ?

• Akambo akɔna wakoka konya onto dia ndjaoka oko Nzambi ambokalɛ?

• Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo wɛɛla wa Yeso wa nsɔlɛ ndo wa wadielo wa divo dia l’ɛtɛ aso?

• Kakɔna kalembetshiya mbidja asɔi w’onto lo ‘ɔlɔndɔ w’ekoho’ wa Jehowa kana mbafunda lo ‘dibuku’ diande?

• Ngande wakokaso monga la “ekesanelu ka [la Jehowa]” na?

[Osato wa lo lɛkɛ 19]

Lande na kele Jehowa kominya “tende” diaki “lu dimba” dia Paulo?

[Osato wa lo lɛkɛ 20]

Wetshelo akɔna wakokaso kondja oma lo wɛɛla wa Yeso wa nsɔlɛ?

[Efundelo wɛnya kanga]

© J. Heidecker/VIREO

[Osato wa lo lɛkɛ 22]

Lo mbadiaka Bible mbala la mbala, sho koka monga la eshikikelo ɔnɛ Nzambi tokanɛka l’onto ndo l’onto

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto