BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w96 3/1 lk. 8-13
  • Tekɔ L’ɔkɔkɔ Wa Mbuda Ekoko W’ɔngɛnɔngɛnɔ

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Tekɔ L’ɔkɔkɔ Wa Mbuda Ekoko W’ɔngɛnɔngɛnɔ
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Anto Wakahombe Ngɛnangɛna
  • Ɔngɛnɔngɛnɔ l’Otshikitanelo Wakasalema
  • Ɔlɔngɔswɛlɔ wa Nkɛtɛ oko Paradiso
  • Ɔngɛnɔngɛnɔ Kakianɛ Ndo Pondjo Pondjo
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
  • Onde paradiso ekɔ dikambo diayɛ?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
w96 3/1 lk. 8-13

Tekɔ L’ɔkɔkɔ Wa Mbuda Ekoko W’ɔngɛnɔngɛnɔ

“Vo wayutamanya ngenangena, ku okei la tukuku wayushila.”​—⁠ISAYA 35:⁠10.

ONDO wɛ amboshilaka mɛna ɔnɛ anto yema tshitshɛ mbele l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’oshika nshi nyɛ. Mɛtɛ, oko wewɔ Akristo wa mɛtɛ, Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Ndo elongamelo ka kondja woho akɔ w’ɔngɛnɔngɛnɔ kekɔ la ntondo ka miliyɔ y’anto wahatabatizama, akɛnda ndo epalanga, wɔtɔ l’ɔnɔngɔ w’Ɛmɛnyi akɔ. Woho weyɛ lo mbala ɛtɛkɛta ɛnɛ kakianɛ lo periodikɛ kɛnɛ mɛnyaka ɔnɛ wɛ okongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ nshi tshɛ kana wekɔ la ntondo kayɛ.

2 Anto efula mbokaka dia lɔsɛnɔ lawɔ lekɔ l’ohomba w’ɛngɔ kɛmɔtshi. Kayotota lo dikambo diayɛ na? Mɛtɛ, ondo wɛ kema la diangɔ tshɛ dia l’emunyi diakokayɛ kamba ladiɔ olimu, mɛtɛ aha akanga w’ɛngɔnyi tshɛ wa nshi nyɛ l’akanga a weolo mbele ladiɔ. Ndo ondo wɛ tolangaka monga la demba dia wolo ndo la lokalo. Koko, sho kokaka mbuta l’eshikikelo tshɛ ɔnɛ naka sho menda lo dikambo di’ɔngɛnɔngɛnɔ, kete wɛ ekɔ ɔngɔnyi ndo la demba dia wolo ndeka miliyɔ efula y’anto wele lanɛ la nkɛtɛ. Woho akɔna ɔsɔ na?

3 Ohokanyiya ɛtɛkɛta wa Yeso wata ɔnɛ: “Lambunyutela akambu aso, ne dia ongenongeno ami ayali l’etema anyu, la dia ongenongeno anyu aluli.” (Joani 15:11) “Ongenongeno anyu aluli.” Ande olembetshiyelo ɔsɔ lɛɛ! Wekelo wa lotshimola wa mboka ka lɔsɛnɔ l’Okristo ayotɛnya ɛkɔkɔ efula wahomba ɔngɛnɔngɛnɔ aso ndola. Koko kakianɛ, lembetɛ ɛtɛkɛta wa wotsho wele lo Isaya 35:10. Ɛtɛkɛta akɔ wekɔ wetsho nɛ dia vɔ mendanaka laso efula ɛlɔ kɛnɛ. Sho mbalaka ɔnkɔnɛ: “Atshungwami wa [Jehowa] wayukalula, wayukuma pulu la Siona wayimbi esambu. Ku ongenongeno wa pundju wayukumba ete awo. Vo wayutamanya ngenangena, ku okei la tukuku wayushila.”

4 “Ongenongeno wa pundju.” Tshɛkɛta “wa pundju” ekɔ lo kadimɔma dimɛna efula lo kɛnɛ kakafunde Isaya lo Hɛbɛru. Koko, oko wolembetshiyamidiɔ oma l’avɛsa akina, kitshimudi ya lo divɛsa nɛ ekɔ “pundju pundju.” (Esambu 45:6; 90:2; Isaya 40:28) Ɔnkɔnɛ ɔngɛnɔngɛnɔ hawotokomɛ, lo woho ɔnɛ wayoyala akambo​—⁠eelo, mɛtɛ​—⁠ɔngɛnɔngɛnɔ wa pondjo pondjo. Onde ɔsɔ aha dikambo di’ɔlɔ efula? Koko, ondo wɛ mbɔsaka divɛsa sɔ oko olembetshiyelo wa dikambo dimɔtshi diahatokotshama, diɔ diakɔ diakanyiyɛ ɔnɛ: ‘Dikambo sɔ hadiomende oko amenda akambo ami wa lushi la lushi.’ Koko, aha ɔsɔku mbediɔ. Dui sɔ diolakemi lo Isaya 35:10 diekɔ l’olembetshiyelo le yɛ ɛlɔ kɛnɛ. Dia sho mɛna woho watenda dikambo diakɔ, ɛsɔ tɔsɛdingole tshapita shɔ ya dimɛna efula, Isaya 35, totalembetɛka etenyi tshɛ lo mbɔtɔnganyiya avɛsa wosukanyi. Yashikikɛ dia wɛ ayɔngɛnangɛna kɛnɛ kayototana lɔkɔ.

Anto Wakahombe Ngɛnangɛna

5 Dia sho shihodia, ɛsɔ tênde yema l’ɔkɔngɔ, kɛnɛ kakatshama l’ɔkɔndɔ w’anto lo nshi yakafundama pɔlɔfɛsi kɛsɔ ka diambo. Omvutshi Isaya, Ose Hɛbɛru, akakifunde lo dihole dimɔtshi oya l’ɔnɔnyi 732 N.T.D. Aki ɛnɔnyi akumi la ntondo ka alembe w’Ase Babilɔna nanya Jerusalɛma. Oko wadiɛnya Isaya 34:​1, 2, Nzambi akatatshi ntondo dia nde aki suke la mbisha ase wedja dilanya, ɛnyɛlɔ oko wodja w’Ɛdɔmɛ wofundami lo Isaya 34:⁠6. Mɛtɛ, nde akakambe l’Ase Babilɔna k’edjedja dia sala dikambo sɔ. Omalɔkɔ, Nzambi akatome Ase Babilɔna dia tohandjola Juda nɛ dia Ase Juda kombomamema. Etombelo akɔna wakayala? Anto wa Nzambi wakandama otsha lo lɔhɔmbɔ, ko nkɛtɛ yawɔ ya lôtɔ yakatshikala tɔngɔ to ɛnɔnyi 70 w’etondo.​—⁠2 Ekondo 36:​15-21.

6 Koko, otshikitanelo ɔmɔtshi wekɔ l’asa Ase Ɛdɔmɛ l’Ase Juda. Dilanya dia Nzambi diakatshikala pondjo le Ase Ɛdɔmɛ; l’edjedja a wonya vɔ wakayoshishɔ l’ɔkɔndɔ w’anto. Mɛtɛ, kânga ɛlɔ kɛnɛ, wɛ kokaka ntshɔ ko tɛna etshikadi a mindo yakɔ lo dihole diakɔ, lɛnɛ akadjasɛka Ase Ɛdɔmɛ, ɛnyɛlɔ oko tɔngɔ dia ngelo ka lokumu kakawelɛka Petra. Koko ɛlɔ kɛnɛ, aya ndoko wodja kana anto wokoki mbelamɛ ɔnɛ: ‘Ase Ɛdɔmɛ.’ Lo wedi okina, onde elanyelo ka Juda oma le Ase Babilɔna kakatshikala pondjo pondjo, nkɛtɛ yakɔ yakatshikala l’ɔkɛi pondjo?

7 Lanɛ, pɔlɔfɛsi ka dimɛna efula kele l’Isaya tshapita 35 kekɔ la kitshimudi y’ɔngɛnɔngɛnɔ efula. Tɔ kakakoke mbelamɛ ɔnɛ pɔlɔfɛsi k’ɔlɔngɔswɛlɔ, nɛ dia ekotshamelo katɔ ka ntondo kakasalema etena kakakalola Ase Juda lo nkɛtɛ yawɔ ya lôtɔ l’ɔnɔnyi 537 N.T.D. Ase Isariyɛlɛ wakatɔlama lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna wakakondja lotshungɔ la kalola lakawɔ. (Ezera 1:​1-11) Koko, polo ndo l’etena kakasalema dikambo sɔ, Ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna, wanɛ wakasɛdingolaka pɔlɔfɛsi kɛsɔ k’oma le Nzambi wakakoke ndjambola di’akambo wotowototana la Juda, nkɛtɛ yawɔ ya lôtɔ. Ko lɔsɛnɔ la woho akɔna lotowotɔsɛna lɛkɔ? Ekadimwelo wa wembola ɛsɔ mɛnyaka lande na keso l’ɔkɔkɔ wa mbuda ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ. Ɛsɔ tênde dikambo sɔ.

8 Mɛtɛ lɔsɛnɔ totolɛnama ɔnɛ layoyala ɔlɔlɔ le Ase Juda etena kakawoke ɔnɛ wayokalola lo nkɛtɛ yawɔ ya lôtɔ. Nkɛtɛ yawɔ yaki tɔngɔ to ɛnɔnyi akumi esambele, edja ka lɔsɛnɔ l’otondo l’onto ɔmɔtshi. Ngande wakayala nkɛtɛ yakɔ na? Dikambɔ tshɛ diakakambema, dikambɔ di’ɛkɔdi wa vinyɔ, kana di’esongo w’elowa diakakome shɛnga tsho. Dikambɔ tshɛ diakawetshiyaka ashi kana bɛtshi dia nkɛtɛ diakakadimɔ lɔsɛnga kana shɛnga tsho. (Isaya 24:​1, 4; 33:9; Ezekiyele 6:14) Ohokanyiya nto, dia nyama ya pango yakahombe fulanɛ lɛkɔ. Mbidja ndo nyama yalɛ asekayɔ nyama yakahombe monga lɛkɔ, ɛnyɛlɔ oko dimbwe la wa nkɔi. (1 Khumi ya Dikanga 13:​24-28; 2 Khumi ya Dikanga 17:​25, 26; Limbu la Solomona 4:⁠8) Totowokoka kânga ndjâla la lowandji lâdiko dia ndjaundo, nyama yele la wolo wa ndjaka oyadi pami, omoto, kana ona. (1 Samuele 17:​34-37; 2 Khumi ya Dikanga 2:24; Tukedi 17:12) Naka sho mbuta ndo di’atshuha l’elui ekina wa lɔlɛngɔ, kana wa nkoto kete hayokoka. (Etatelu 49:17; Euhwelu k’Elembe 32:33; Jobo 20:16; Esambu 58:4; 140:3; Luka 10:19) Otoyonga kâmɛ l’Ase Juda lam’akawayakalolaka oma la Babilɔna l’ɔnɔnyi 537 N.T.D., tshike ondo wɛ otoka wɔma dia mbeteta lo ahole wa ngasɔ. Yɔ kondjala paradiso etena kakawakome.

9 Koko, Jehowa ndamɛ akalɔmbɔla atɛmɔdi ande oya lakawɔ, ndo nde ekɔ l’akoka wa nɔngɔsɔla kɛnɛ kakalana. Onde wɛ hetawɔ dikambo sɔ di’Otungi? (Jobo 42:2; Jeremiya 32:​17, 21, 27, 37, 41) Ko lâsɔ, akandahombe salɛ Ase Juda wakayakalolaka ndo akandasale lo dikambo dia nkɛtɛ yawɔ na? Dikambo sɔ diekɔ la shɛngiya yakɔna le anto wa Nzambi wa nshi nyɛ ndo lo lɔsɛnɔ layɛ​—⁠la nshi nyɛ ndo la lo nshi yayaye? Ntondo, totokenda kɛnɛ kakasalema lo nshi shɔ.

Ɔngɛnɔngɛnɔ l’Otshikitanelo Wakasalema

10 Kakɔna kakahombe salema etena kakasha Kurɔ Ase Juda dikimɔ dia vɔ kalola lo nkɛtɛ shɔ ya wâle na? Tâle pɔlɔfɛsi kɛsɔ ka diambo kele lo Isaya 35:​1, 2: “Usui wa shenga la kete ya wumu wayongenangena. Kete y’ufumbu yayutundja mamasongo yato alembo w’amena. Mamasongo yako yayoto alembo efula. Ku kete yako yayongenangena, yayimba esambu w’ongenongeno. Yo yayukundja lutumbu la Lebanona, La dimena dia Karamele, ndu dia Sharona. Vo wayena lutumbu la [Jehowa] la dimena dia [Nzambi kaso, NW].”

11 Lo nshi yakafundamaka Bible, Lɛbanɔna, Karamɛlɛ, la Sharɔna wakeyamaka efula oma l’alɛmbɔlɛmbɔ awɔ w’amɛna efula. (1 Ekondo 5:16; 27:29; 2 Ekondo 26:10; Limbu la Solomona 2:1; 4:15; Hosea 14:​5-7) Isaya akɔshi diɛnyɛlɔ sɔ dia nembetshiya nganɛ wakahombe ndjâla nkɛtɛ yakalɔngɔsɔma l’ekimanyielo ka Nzambi. Ko, onde dikambo sɔ diaki l’etombelo lo nkɛtɛ ko nkɛtɛ nyɛ? Kema!

12 Isaya 35:2 tɛkɛtaka dia nkɛtɛ “yayongenangena, yayimba esambu w’ongenongeno.” Sho mbeyaka ɔnɛ nkɛtɛ ko nkɛtɛ la tombatomba ‘hadiɔngɛnangɛna la memba esambu w’ɔngɛnɔngɛnɔ’ lo mɛtɛ. Koko, woho wakayayala l’ɛtɛtɔ ndo diangɔ diakangɔnaka lɔkɔ diakakoke mbisha ɔngɛnɔngɛnɔ. (Akambu w’Asi Lewi 23:​37-40; Euhwelu k’Elembe 16:15; Osambu 126:​5, 6; Isaya 16:10; Jeremiya 25:30; 48:33) Otshikitanelo wa nkɛtɛ otɔ̂tɔnɛ l’otshikitanelo w’anto, nɛ dia pɔlɔfɛsi kɛnɛ ndeka mendana l’anto. Lâsɔ, tekɔ l’ɔkɔkɔ wa mpotɔ ɔnɛ ɛtɛkɛta w’Isaya ɛsɔ wekɔ lo mendana ntondo l’otshikitanelo w’Ase Juda wakakalola, djekoleko di’ɔngɛnɔngɛnɔ awɔ.

13 Ɔnkɔnɛ, tɔsɛdingole pɔlɔfɛsi kɛsɔ yema yema dia mbeya woho wakatwakotshama l’ɔkɔngɔ w’Ase Juda tshungɔ ndo kalola oma la Babilɔna. Lo divɛsa 3 la 4, Isaya tɛkɛtaka dikambo di’etshikitanelo ekina wakasalema le wanɛ wakakalola ate: “Nyukikitsha anya wa wodu, nyushikike adui wa yekayeka. Nyuteli akanga w’etema wa woma nyati: Nyukikitali, tanyukaki woma, nyendi [Nzambi kanyu, NW] lu ndjayi la esombweyo, difutu dia [Nzambi, NW]. Ndi ndame ayuya, ayuyunyushimbela.”

14 Onde kema ekeketshelo le so dia kanyiya ɔnɛ Nzambi kaso, ɔnɛ lakalɔngɔsɔla nkɛtɛ yakalana tshɛ, ekɔ lo ndjasha ngasɔ lo dikambo dia atɛmɔdi ande? Nde konanga di’Ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ tata hemɔ, kɔmɔ etema, kana ndjakiyanya lo dikambo dia nshi yayaye. (Heberu 12:12) Ohokanyiya woho waki Ase Juda asɔ waki lo lɔhɔmbɔ. Aki wolo le wɔ dia vɔ mɛna akambo la sso di’ɔlɔlɔ, onyake kɛnɛ kakawalongamɛka kakɔsama oma lo pɔlɔfɛsi ya Nzambi lo dikambo dia nshi yayaye. Aki wate kana oko vɔ waki lo lokanu la wodjima, kondjala la lotshungɔ la pasahasa ndo la kambɛ Jehowa. Le wɔ, vɔ wakɛnaka oko wodjima oto la ntondo kawɔ.​—⁠Ɛdika la Euhwelu k’Elembe 28:29; Isaya 59:⁠10.

15 Kânga mbakidiɔ ɔsɔku, ande woho wakatshikitana dikambo sɔ, lam’akatshutshuya Jehowa Kurɔ dia nde mbatshungola dia vɔ kalola lo ngelo kawɔ lee! Ndoko dikambo diele lo Bible diɛnya ɔnɛ Nzambi akasale dihindo, ko akasɛnya Ase Juda wakayakalolaka waki totshungu, dihola atui w’akanga mpoke, kana akakɔnɔya akanga wa dikɔmɔ tshɛ kana tshumbe. Koko, mɛtɛ nde akasale dikambo dimɔtshi dioleki woke. Nde akâkaloya l’osase ndo lo lotshungɔ la lo nkɛtɛ yawɔ yakawalangaka efula.

16 Ndoko kɛnɛ kɛnya ɔnɛ wanɛ wakakalola wakakongɛka dia Jehowa sala ahindo wa kɔnɔya anto l’alemba. Vɔ wakahombe ndjashikikɛ ɔnɛ Nzambi kosala ngasɔ la Isaka, Samisɔna, kana Eli. (Etatelu 27:1; Embadi 16:​21, 26-30; 1 Samuele 3:​2-8; 4:15) Koko, naka vɔ wakakongɛka otshikitanelo w’oma le Nzambi wa lɔsɛnɔ lawɔ lo woho wa didjidji, kete vɔ kɔmbɔsa sɔnyi. Mɛtɛ divɛsa 5 la 6 diakakotshama lo yoho ya didjidji. Isaya akatatshi l’ɔlɔlɔ tshɛ ate: “Ashu w’akanga a tutshungu wayosena, la atui w’akanga puki wayuka. Akanga a tshumbi wayulimbolimbo uku peli la kanga lumi ayimba esambu.”

Ɔlɔngɔswɛlɔ wa Nkɛtɛ oko Paradiso

17 Wanɛ wakakalola asɔ waki mɛtɛ l’ɔkɔkɔ wa mbuda ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ l’akambo wele oko wanɛ wakatetemala Isaya la mbuta ate: “Ashi wayufukofuko l’usui wa shenga, la ekedi w’ashi wayokela lu kete y’ufumbu. Ditshu diaheta diayukadimo uduwa, la kete ya wumu yayukadimo teko di’ashi. Seke diaketamaka mbulu diayukadimo landa, ku adiyu wayukadimo asopo la kungu.” (Isaya 35:6b, 7) Kânga mbeso hatokoke mɛna dikambo sɔ la asho ɛlɔ kɛnɛ, tolembetelo tɔsɔ mɛnyaka ɔnɛ bɛtshi sɔ dia nkɛtɛ diaki la Juda diaki “dɔmbɛ dia paradiso.”a

18 Oko wakiwɔ l’ɛkɔkɔ w’ɔngɛnɔngɛnɔ, ohokanyiya ɔlɔ wakahombe atshikadi w’Ase Juda mboka etena kakawakalola lo Nkɛtɛ Yakalakema! Vɔ wakakondja diaaso dia kadimola nkɛtɛ ya wumu yakalole la mbolo ndo la nyama kina ya pango. Otoyonga lâwɔ, shi tshike wɛ otɔngɛnangɛna dia sala olimu ɔsɔ w’ɔlɔngɔswɛlɔ djekoleko naka wɛ akeye ɔnɛ Nzambi mbâki lo tshɔkɔla weolo ayɛ?

19 Koko, aha Ose Juda tshɛ laki lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna mbakahombe kalola kana mbakalola dia ndjokamba olimu ɔsɔ w’ɔngɛnɔngɛnɔ wa nɔngɔsɔla. Nzambi akadje ɛlɛmbɛ. Ndoko onto lakasana la ditshelo dia l’ɛtɛmwɛlɔ wa mindo wa la Babilɔna, w’apanganu, laki la lotshungɔ la kalola. (Danyele 5:​1, 4, 22, 23; Isaya 52:11) Kânga onto tshɛ lakasalaka awui w’otshatsha kokoka kalola. Anto wa ngasɔ tshɛ kɔmbɔsama. Lo wedi okina, wanɛ wakayelaka ɛlɛmbɛ wa Nzambi, wanɛ wakandɔsaka oko anto w’ekila, wakakoke kalola la Juda. Vɔ wakakoke sala lɔkɛndɔ oko wanɛ wele lo Mboka k’Ekila. Isaya akadiɛnya hwe lo divɛsa 8 ate: “Mbuka kayuyala leko, osese a wuki wayuweta vati: Osese w’ekila. Wane wahatalongoswama haweti loko. Tekeko la akanga a dinginya haweyi mbetola utsha loko. Osese ako ayuyala dikambu di’ekilami etu.”

20 Ase Juda wakayakalolaka takawahombe mboka wɔma ɔnɛ kana anto amɔtshi wele oko wa nyama ya mpango kana wa tɔmbɔki wayowasalɛ kɔlɔ. Lande na? Nɛ dia Jehowa kotshika dia anto wa ngasɔ ndjâla lo Mboka kɛsɔ kâmɛ l’anto ande wakandatshungola. Ɔnkɔnɛ vɔ wakakoke sala lɔkɛndɔ lawɔ l’etema w’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo l’elongamelo k’ɔlɔ efula. Lembetɛ woho wakadihiya Isaya pɔlɔfɛsi kɛsɔ ate: “Nduku tambwe kayuyala leko, kuyanga nyama ka ngala, yo hayutanema loko. Ekilami etu mbayetaka loko. Atshungwami wa [Jehowa] wayukalula, wayukuma pulu la Siona wayimbi esambu. Ku ongenongeno wa pundju wayukumba ete awo. Vo wayutamanya ngenangena, ku okei la tukuku wayushila.”​—⁠Isaya 35:​9, 10.

21 Ande pɔlɔfɛsi ka dimɛna kele laso lanɛ lee! Koko, hatohombe kiɛna ɔnɛ tɔ mendanaka paka l’akambo waki lo nshi ya ntondo ato, wate kana tɔ kaki ɔkɔndɔ wa dimɛna efula wele kema ohomba efula lo lɔsɛnɔ laso la nshi nyɛ kana la lo nshi yayaye. Lo mɛtɛ, pɔlɔfɛsi kɛnɛ kekɔ l’ekotshamelo ka diambo ɛlɔ kɛnɛ l’atei w’ekambi wa Nzambi, diɔ diakɔ di’endanatɔ mɛtɛ mɛtɛ l’ɔm’ɔmɔ a l’atei aso. Tɔ toshaka ɔkɔkɔ w’oshika wa mbuda ekoko w’ɔngɛnɔngɛnɔ. Akambo asɔ wendana la lɔsɛnɔ layɛ la nshi nyɛ ndo la lo nshi yayaye wambɔtɛkɛtama lo sawo dioyedi.

[Footnote]

a Oma lo wekelo ande wa bɛtshi dia nkɛtɛ, ɔngɔlɔnɔmɛ Walter C. Lowdermilk (ɔnɔmbɔdi wa O.N.U. w’endana l’Ɔlɔngɔswɛlɔ w’Okambelo wa Dikambɔ ndo wa Mbo ya Ndɛ) akadihiya ate: “L’etena kɛmɔtshi, nkɛtɛ shɔ yaki dɔmbɛ dia paradiso.” Nde akɛnya nto ɔnɛ dionga dia lowe diele lɛkɔ kotshikitanaka tshanana “oma ko nshi y’Ase Rɔmɔ,” ndo “ ‘Oswe wa shɛnga’ wakayotombaka lo lɛtshi lakɔ la nkɛtɛ kɔ̂tɔngɔ ngasɔ, koko anto mbakayetɛka nkɛtɛ shɔ shɛnga.”

[Study Questions]

1. Wa na wele l’ɔkɔkɔ wa lânde wa ngɛnangɛna ɛlɔ kɛnɛ?

2. Ngande wotshikitanyi ɔngɛnɔngɛnɔ w’Okristo la woho wele anto akina efula?

3. Naa ɛtɛkɛta wa wotsho wasunganaso kitsha yambalo lɔkɔ, ndo lande na?

4. Ɔngɛnɔngɛnɔ a woho akɔna wofundami lo Isaya 35:​10, ndo lande na kahombaso mbidja yimba lɔkɔ?

5. La ntondo k’akambo akɔna kakafundama pɔlɔfɛsi kele lo Isaya tshapita 35?

6. Naa otshikitanelo wele l’asa kɛnɛ kakahombe komɛ Ase Ɛdɔmɛ la kɛnɛ kakahombe komɛ Ase Juda?

7. Ngande wakasale Ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna lo ndjela Isaya 35?

8. Akambo akɔna wakahombe Ase Juda totana l’okalwelo awɔ oma la Babilɔna? (Ɛdika la Ezekiyele 19:​3-6; Hosea 13:⁠8.)

9. L’ɔkɔkɔ akɔna waki wanɛ wakakalola l’elongamelo ndo la wɛkamu?

10. Otshikitanelo akɔna wakatatami lo Isaya 35:​1, 2?

11. Oma l’ewo kakɔna k’ɛtshi ka nkɛtɛ kakɔ kakakambe Isaya latɔ?

12. Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ pɔlɔfɛsi kele lo Isaya tshapita 35 ndeka mendana l’anto?

13, 14. Otshikitanelo akɔna w’endana l’anto wakatatami lo Isaya 35:​3, 4?

15, 16. (a) Oko ekomelo a shimu, kakɔna kakokaso mbuta kakasalɛ Jehowa wanɛ wakakalola? (b) Lande na kele wanɛ wakakalola kokongɛka dia kɔnɔ l’alemba oma l’ahindo, ko kakɔna kakasale Nzambi lo ndjela Isaya 35:​5, 6?

17. Etshikitanelo akɔna wɛnama la washo wakayosalaka Jehowa?

18. Ngande wakahombe Ase Juda wakakalola ntsha lo menda ɛtshɔkɔ wakawasha Nzambi ondo?

19. Lo na akakimamɛ okalwelo w’onto oma lo lɔhɔmbɔ la Babilɔna?

20. Kakɔna kaki Ase Juda komboka wɔma lam’akawayakalolaka, ndo etombelo akɔna wotoyala?

21. Woho akɔna wahombaso mɛna okotshamelo wa Isaya tshapita 35 wahatakotshama?

[Caption]

[Notɛ ka l’ɛsɛ ka dikatshi]

[Caption]

[Wembola]

[Caption on page 9]

[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 9]

Tɔngɔ dia Petra, ɛtshi kɛmɔtshi ka nkɛtɛ kakadjasɛka Ase Ɛdɔmɛ

[Caption on page 10]

[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 10]

Lam’aki Ase Juda lo lɔhɔmbɔ, bɛtshi dia nkɛtɛ ya Juda efula diakakome oko losoko, yakalana la nyama ya mpango, ɛnyɛlɔ oko ndjaundo la dimbwe

[Caption on page 12]

Onde Wɛ Mbohɔka?

◻ Etena kakɔna kakasalema okotshamelo wa ntondo wa Isaya tshapita 35?

◻ Naa etombelo wakahombe okotshamelo ɔsɔ wa ntondo wa pɔlɔfɛsi tondja?

◻ Ngande wakakotsha Jehowa Isaya 35:​5, 6?

◻ Ase Juda wakakalola wakatɛnaka etshikitanelo akɔna lo nkɛtɛ yawɔ ndo lo lɔsɛnɔ lawɔ?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto